1. БАЙГУУЛЛАГЫН ХӨГЖИЛ БА МЕНЕЖМЕНТИЙН СУРГАГЧ
Г.Одгэрэл, Ц.Должинжав
Монгол улс, ШУТИС-КтМС
Odkoo_1112@yahoo.com, doogii_csms@yahoo.com
Хураангуй
Байгууллагын хамгийн чухал нөөцийн нэг бол хүн бөгөөд бусад
нөөцүүдтэй харьцуулахад шавхагдашгүй баялаг юм. Хүмүүсийг зөв
удирдаж,
хөгжүүлж чадвал
тэд үр
ашигтай хөдөлмөрлөхийн
зэрэгцээ хөгжихийнхээ хэрээр сэтгэж, шинийг эрэлхийлэх бүтээлч
сэтгэлгээтэй
болдог.
Өнөө
үед
байгууллагын
бүх
шатны
менежерүүд ажилтнуудынхаа авъяас чадварыг нээн илрүүлэхэд
тусалж,
цаашид
хөгжүүлэх
нөхцөл
бололцоогоор
хангахад
анхаарлаа чиглүүлэх
шаардлагатай юм.
Иймд бид илтгэлээ
хүний нөөцийн хүсэл зорилгыг судлан шинжилж, өөрийн бизнесийн
байгууллагын зорилго чиглэлд нийцүүлэн, хамтран нэгэн далбаан
дор хөдөлмөрлөх гэсэн агуулгыг өөртөө багтаасан ойлголт болох
“менежментийн сургагч” сэдвээр бичлээ. Энэ нь интернетийн
сүлжээг ашиглан, хоорондоо бүлэг болж харилцан ярилцан,
тодорхой
шийдэлд хүрэх хүртлээ тасралтгүй явагддаг үйл
ажиллагаа. Танд ажлаас болж хэцүү асуудлууд тулгарвал та
сургагч руу э-мейл бичиж, түүнээс оновчтой хариултыг авах
бөгөөд
ирээдүйд
хүрэхийг
хүсч
байгаа
зорилгыг
тань
хэрэгжүүлэхийн тулд туслаж дэмжих болно. Энэ нь цаашдаа хувь
хүний,
нэгж хэсгийн, байгууллагын эрхэм зорилгыг биелүүлэх,
түүнд хүрэхийг хүсч тэмүүлэх нөхцлийг бүрдүүлж өгнө. Тиймдээ ч
өндөр
хөгжилтэй
орнууд
үүнийг
байгууллагадаа
нэвтрүүлэн
ажиллуулж байгаа.
Түлхүүр үг:

2. Менежментийн сургагч- Management coaching, дасгалжуулагч
coach /сургагч/, үйлчлүүлэгч - client /суралцагч/
-
Оршил
Дэлхий нийтийн хямралаас
хичээл
зүтгэл
бөгөөд
улс орныг аврах хүч нь хүн бүрийн
тэдгээрийн
бүтээмжит
байдлаас
хамаарч
өрсөлдөх чадвар нэмэгдэнэ. Хүний хүсэл хязгааргүй ч зорилго
нэг л чиглэлд бол түүнд хүрэх замаа зөв олох нь чухал юм.
Management
гэдэг
coaching
үйлчлүүлэгчийн
бол
дасгалжуулагч/
асуудлыг
/client/
coach
шийдвэрлэж,
нь
/
зорилгодоо
хүрэхэд нь туслах мэргэжлийн үйл ажиллагаа юм.
Энэ үйл ажиллагаа голдуу үйлчлүүлэгчийн албан байдлаар

сурч мэдсэн зүйлийн дараа өрнөдөг.
Түүнчлэн

ажилчдад
хуримтлуулсан
дасгалжуулагчийн
туршлага,
мэдлэгээс
олон
бага
жилийн
багаар
турш
өөрийн
болгон авах боломжийг олгодог.
 “Management Coach” бол мэдлэг болон ажлын талбар хоёрыг
гардан холбогч, үйлчлүүлэгчдийгээ зорилгодоо хүрэхэд нь
туслагч
байх
бөгөөд
тэднийг
ажлаа
төлөвлөн,
уян
хатан
зохицуулахад чиглүүлэх үүргийг хүлээдэг.
Үүнээс
харахад
бизнесийн
байгууллага
дотогшоо
чиглэсэн
бодлогоо зөв гаргаж баримтлан ажиллах нь гадаад аюул занал,
дотоод зөрчил, эрсдлээс өөрийгөө аврах боломж бөгөөд үүний гол
түлхүүр
нь хүний
Тиймдээ
ч
хүний
дүнгээ
нөөцийн зөв
нэмэгдүүлэх
ажиллагчдыг
түвшинд
нээж
өөрт
Management
нөөцийн
шавхагдашгүй
ажлын
хөгжүүлэх
бол
АНУ,
баялгийг
идэвхитэй
боломжийг
хэрэгцээтэйгээр
Coach
бодлого, түүний
сургах
Япон
үйл
зорилго юм.
ашиглан,
ажиллагаа
эрэлхийлэх,
нь
Герман,
чухал
нь
мэргэжлийн
болоод
Англи
үр
байна.
зэрэг
өндөр
хөгжилтэй орнуудад хэрэглэгдэж байгаа үр ашигтай сургалт юм.
Энэ сургалт нь өнөөгийн менежментийн бодлогод хүчтэй түрэн орж
ирж
байгаа
байна.
оновчтой
орчин
үеийн
сургалтын
нэг
хэлбэр
болж

3. 1. Management Coach-ын тухай ойлголт
Сурга гчийн
хэрэгцээ
байгуулла гын
боловсрол
нь
ажилтан
мэдлэгээ
өөрчлөгд өн х өгжиж буй орчин
бүрийн
менежментийн
өмнө
нэмэгд үүлэх
шаардлага
нөхц өлд
ур
тулгарч
чадвар ,
байгаатай
холбоотой үүссэн хүнд рэлийг хэрхэн давах , дасан зохицох , даган
өөрчлөгд өхөд нь з өвөлг өө өг өхөд оршино.
Coaching
-ын хэрэгцээ, шаардлага
 Надад маш олон эх үүсвэр үүдээс х үлээх хариуцлага улам бүр
нэмэгдэх
боллоо . Цаг үнэхээр бага байна . Манай удирдлага
энэ бүгдийг намайг хийж чадна гэж яаж бодов оо ?
 Надад ажил дээрээ тусламж гуйх
мэдэхг үй
байгаа
з үйлийнхээ
хэн ч байхг үй. Би өөрийн
талаар
асуух
хэрэг т эй
байна
ш
үү дээ ?
 Ажлын ачаалал үнэхээр хэрээс хэтэрч байна !!!!!
байж чадахг үй нь.... Би ажил болон
хувийн
Би ингэж
амьдралынхаа
тэнцвэрийг хэрхэн олох вэ ?
 Миний ажлын г үйцэтгэл
өндийх
завг үй
үнэхээр муу байгаа . Гэвч би толгой
ажилладаг .
Манай
менежер
надад
хэзээ
ч
тусладаг г үй.

Миний ажил нэг л болохг үй байгааг би мэдэрч байна . Би юу
хийхийг х үсээд байгаагаа ч, миний ажил чухам хаанаа яваад
байгааг
ч мэдэхг үй байна . Үйлдвэрийн
т үвшинд байгаа г ч мөн адил....
 Хөөх.....
би
далайн
байна ...... үнэхээр
давалгаан
гайхалтай .
үйл ажиллагаа
ямар
би яавал дээр вэ?
дээр
суугаа
юм
Энэ бол гайхалтай
шиг
л
сайхан
боломж. Гэвч яаж үүнд х үрэх вэ? Сурах з үйл их байна шүү?
Хаанаас нь эхлэх вэ ?
Хэрвээ танай байгуулла га т
байгуулла гынхаа
дээрх асуудлууд тулгарч байгаа бол
ажиллагсдыг
дасгалжуулах ,
сургах
хэрэгцээ

4. шаардлага байгааг харуулж байна гэсэн үг . Энэ нь дараах давуу
шинжийг илтгэнэ .
Дасгалжуулах давуу талууд:
Сургах үе шат:
1.
Сургах хэрэгцээ г
х үндрэлтэй
багаар
тодорхойлох -
асуудлууд
буурч
Байгууллагын ажиллагсдад
тулгарч ,
бүтээмж,
нь
үнэлгээ г ээр
байгаа
үр
ашиг
бага
тогтоо гдоход
дасгалжуулах хэрэгцээ г тодорхойлох болно .
2. Зарчим
тулгараад
х өт өлбөрөө
байгаа
боловсруулах -
ажлын
болон
Ажиллагсдын
гэр
бүлийн
өмнө
асуудлуудыг
шийдвэрлэхэд 2 талын итгэлцэл , х үлээх хариуцлагыг
тооцон
гаргахыг хэлнэ .
3. Суралцагчийн
зорилгодоо
Дасгалжуулагчийн
з үгээс
х үрэх
итгэл
ажиллагсдын
найдварыг
дотоод
зан
т өрүүлэх т өлвийг
удирдан , тэдний х үсэл эрмэлзэлийг өдөөх хэрэг тэй .
4. Дасгалжуулах ,
сургах -
ажиллагсдын
х үссэн
асуудлыг
үр
нэмэгдэх
шийдвэрлэн , оновчтой хариултыг өгн ө.
5. Хэмжилт,
үнэлгээ
гаргах -
үз үүлэлтээр тооцож болно
Байгууллагын
ашиг

5. Сургах
сургалтанд
хамрагдах
интернетийн
дизайн
дараах
хэлбэртэй байна. /Жишээ нь /
Want to learn more? Contact me today with questions
or to set up your free, no-risk sample coaching session.
1. Your Name :
2.
Your Email :
3.
Your Phone :
4.
Your Location :

6. 5.
Please provide 1/2-hour blocks in the next 2 weeks that
would work for you for your sample session:
6.
Desired Session Type:
7.
Other Questions?
Bottom of Form
2. Манай оронд Management Coach -н хэрэглээ , т үүний
элементүүдийг судлан , шинжлэх нь
Байгууллага
х өгжиж, даяаршихын хэрээр
олон салбар
нэгж үүдийг
үүсгэн т үүнийг т өвлөрүүлэн удирдахад х үндрэл учирч байна . Иймд
удирдлагын
зарим
чиг
үүргийг
бусад
байгуулла гуудаар
Үүний
нэг
илрэл
нь
т өлөөлөн
хэрэгж үүлэх
Management
шилжүүлж
хандлага
Coach
мэргэжлийн
т үгээмэл
юм. Дэлхийн
болжээ .
олон
улс
орнууд дээрх сургалтын шинэ аргыг амжилттай хэрэгж үүлж байна .
Манай
оронд
орчин
үеийн
арга барилыг байгуулла гууд
менежментийн
сорго гоор
чиг
хандлагыг
мэдэрч ,
мэдрэн ашигладаг
болжээ .
Management Coach нь сонгодог утгаараа хэрэгжиж эхлээг үй байгаа
боловч өнөөгийн т үвшинд дараах хэлбэртэй байна .
2.1 Management Coach-ын монголд хэрэгжиж байгаа элемент
Сургалт гэдэг нь ажил үүргээ гүйцэтгэхэд шаардлагатай мэдлэг
, мэргэшлийн бэлтгэл, ур чадвар, туршлага дутагдаж буй үед

7. ажилтныг тусгай бэлтгэсэн хөтөлбөрийн дагуу сургах үйл явцыг
хэлдэг.
Сургалтыг явуулах байршлаар нь ажлын байран дээрх болон ажлын
байрнаас гадуурх сургалт гэж 2 ангилдаг.
Ажлын байран дээрх
сургалт
Мэдлэг туршлагатай ажилтныг дагалдах эсвэл сургагч шинэ ажил
үүргийг хэрхэн гүйцэтгэх талаар ажилтны ажлын байран дээр зааж
сургана.
Суралцагч
материалтай
эсвэл
туршлагатай
машин
тоног
ажилтан
эсвэл
төхөөрөмжтэй
сургагч
хэрхэн
бодит
ажиллаж,
ажлыг яаж хийж байгааг ажиглах замаар суралцдаг.
Ажлын байран дээрх сургалт явуулахдаа дараах аргуудыг ашиглаж
болно.
Үүнд :
 Ажил ,албан тушаалд сэлг үүлэн ажиллуулах
 Багш шавийн холбоо тогтоон ахмад ажилтныг дагалдах
 Дасгалжуулалт
 Зөвлөх
Дээрхээс
Management Coach- той холбоотой сургалтын арга нь
дасгалжуулалт, зөвлөх юм. Манай оронд энэхүү арга нь дараах
байдлаар хэрэгжиж байна:
Сургаж дасгалжуулах – менежер спортын дасгалжуулагчийн үүрэг
ролийг гүйцэтгэх бөгөөд тэр ажилчдад тусалснаар тэдний ажлыг
гүйцэтгэх
мэдлэг,
ур
чадвар
өдрөөс
өдөрт
дээшилж,
улмаар
гүйцэтгэл нь сайжирдаг. Байгууллагын гүйтцэтгэлийг тасралтгүй
сайн байлгахын тулд менежерийн өдөр тутмын үйл ажиллагаанд энэ
арга хэрэглэгддэг. Сургаж дасгалжуулах арга
хамгийн
чухал
суралцахад
үүрэг
туслах
болох
гол
ажиллагчдыг
арга
болдог.
бол менежерийн
ажлын
Энд
байран
хамгийн
гол
дээр
нь
суралцагч болон сургагч менежерийн хамтын ажиллагаа, харилцаа
юм.
Ямар
шалтгаануудаас
хэрэгтэй болдог вэ?
болж
сургалт
/дасгалжуулалт/
явуулах

8.  Байгууллага
шинэ
суурилуулж
техник
ашиглахад
тоног
шинэ
т өхөөрөмж
эсвэл
технологи
чадварлаг
илүү
эсвэл
ажилчдыг
шаарддаг .
 Ажлын арга технологид өөрчлөлт гарах
 Зах
зээлийн
эрэлт
хэрэгцээний
дагуу
шинэ бүтээгдэх үүн
эсвэл
үйлчилгээ бий болгох
 Ажиллагчдыг албан тушаал дэвшүүлэх эсвэл өөр ажилд шилжүүлэх
 Чанар сайжруулах
 Өөрчлөлт өнд зохицох зэргээс шалтгаалдаг .
Сургалтын
хөтөлбөрт
дараах
зүйлүүдийг
багтаасан
байвал
зохистой байдаг.
 Сургалын
хэрэгцээнд
тул гуурласан
үндэслэл ,
зорилго
зорилтыг
тодорхойлох
 Сургалтын агуул гыг тодорхойлж боловсруулах
 Сургалтын т өвшинг нарийвчлан зааж өгс өн байх
 Ямар арга хэрэглэх , нөөц шаардагдахыг тодорхойлох
 Сургалтын явц , үр дүнг хэрхэн үнэлэх талаар т өлөвлөж тус гах
 Цаашид
энэ
х өт өлбөр
яаж
өрг өжих,
х өгж үүлэх
боломжийг
тодорхойлох
Манай орны хувьд дасгалжуулах хэрэгцээ шаардлага, элементүүд,
үйл явц дээрх хэлбэртэй байдаг. Дасгалжуулах, зөвөлгөө өгөх нь
2
өөр
ойлголт
бөгөөд
зөвөлгөө
өгөх
гэдэг
ойлголтыг
хэрхэн
хэрэгжүүлдэг талаар харьцуулан үзвэл:
Манай орны з өвөл г өө өг өх сур гал т , г адаадын орны з өвөл г өө өг өх
сур гал тын ял гаа :
Соunseling
Зөвлөх сур галт Байгууллагын
ахмад
туршлагажсан ,
ажилтан
ажилтанд
тушаалын
байх ,
албан
удирдлагатай
з өвлөж, эрсдэл ,
өндөр албан тушаал хашихад
бүлийн
нь
өөрт өө
үүрэг
тусалдаг .
ажилдаа
залуу
тухайн
талаар
Зөвөлг өөг
Зөвлөхийн
ролийг хэн нэг
ахмад
гаргахад
хамт
ханамжг үй
ажиллагсадтай гаа
з өрчилдөж ажлаас
хувийн
амьдралын
хэр үүл,
итгэх
сэт гэл
эргэлзээ
халагдах
асуудал ,
амжилтг үй
итгэлг үй
гэр
суралцах ,
болох ,
т өрөх
болон
гэх
шийдвэр
зэрэг

9. ажилтан
г үйцэтгэдэ г
албан
ёсны
удирдлага
давуу
энэ
нь
менежерийн
доор
талтай
тул
ба
хийгддэг
х үндрэлтэй
асуудал
тулгарсан
үед
менежерүүд ажиллагчдаа з өвөлг өө өгд өг .
Зөвөлг өө өг өх зорилго нь:
магадг үй
 Үйлчлүүлэгч
бодлоороо
өөрийн үзэл
асуудлаа шийдвэрлэх эсвэл сонгоход
Management Coach-д
ашиг лавал үр дүнтэй хэлбэр
туслах
болж болох юм.
 Үйлчлүүлэгчийн
шинэ
зан
байдалд
х үний
хөгжилд
суралцахад туслах
 Үйлчлүүлэгчийн
бие
нөлөөлөх
 Аливаа
шийдвэр
гаргах
харин з өвлөгч
талаас
бие
Үйлчлүүлэгч
харах
даан
чадвартай
бөг өөд
т үүнд асуудлыг
нөхц өлийг
олон
бүрдүүлж
өгд өг
Зөвөлг өө өг өх үйл явцын бүтэц :
Дасгалжуулах , зөвөлгөө өгөх сургалт нь ялгаатай байгаа нь
дээрхээс
харагдаж
байна.
Яагаад
ингэж
ялгаатай
байна
вэ?
Үүнийг хүний нөөцийн харьцуулсан бодлогоос харж болох юм.
3. Манай орны өнөөгийн хүний нөөцийн бодлогыг бусад өндөр
хөгжилтэй
орнуудтай харьцуулах нь:
Тухайн
орны
хүний
нөөцийн
бодлого
ямар
байгаагаас
түүний
сургалт хөгжлийг хэрхэн хэрэгжүүлж болох нь тодорхойлогддог.

10. Иймээс дараах харьцуулалтыг хийж байна.
Хүснэгт 1
Үндсэн
Япон
асуудлууд
Байгууллага
Харилцан
хамаарал
болон ажилчдын бүхий
үйл
хоорондын
ажиллагаа явуулах
харилцаа
Байгууллагийн
Ажиллагчид
үндсэн
үзэл байгууллагынхаа
баримтлал
зүгээс
зохих
хэмжээний
дэмжлэг
авч албан тушаал
дэвших бололцоотой
боловч
удаан
бөгөөд
сонголтыг
багаараа хийнэ.
Хөдөлмөр
эрхлэлтийн
үргэжлэх
хугацаа
ба
арга
Хүний нөөцийн
хангамж болон
урсгал
хөдөлгөөн
Монгол
Тодорхой хүрээнд
бие
даасан
байдлаар
үйл
ажиллагаа
явуулах
Ажилчид
амьжиргааны
түвшин
болон
албан
тушаал
дэвших бололцоо
хурдан
бөгөөд
сонголтыг
өөрсдөө хийнэ.
Тухайн
ажлын
хүрээнд бие даасан
боловч хөдөлмөрийн
босоо
хуваарилалттай
Ажилчид
амьжиргааны түвшин
болон ажил албан
тушаал
дэвшихтэй
холбогдсон
асуудлаар
сонголтыг
өөрсдөө
бас
дээд
удирдлагын
оролцоотойгоор
ч
хийнэ.
Ихэнхдээ
гэрээнд
6-12
сараар
тусгасан
хугацаагаар
ажиллана.
Бараг
төлөвлөлт
хийгддэггүй
тул
урсгал
хөдөлгөөнөөс
сэрэмжлэх
боломжгүй.
Үндсэндээ
ажилчид Гэрээнд тусгасан
нь урт хугацаагар хугацаагаар
хөлслөгдөж
ажиллана.
ажиллана.
Хүний
нөөицн
зөвхөн
тусгай
бэлтгэсэн
нөөцөөр
хангах
үйл
ажиллагааг
байгууллага
явуулна.
Цалин
болон Цалин
нь
үнэлгээний
тогтвортой , орон
систем
нутаг талыг нь өгч
засгийн
газрын
татаасаар
үлдсэнийг
нь
санхүүжүүлдэг.
Тэтгэвэрт
гарах
үеийн
олговор болон
тэтгэвэр
Америк
Ажилтан
бүр
тэтгэвэрт
гарах
үеийн
нөхөн
олговор ба цаашид
байгууллагын
нэмэлт
тэтгэвэр
тэтгэмж олгогддог.
Холбогдох
ажиллагааг
ихэвчлэн
тухай
бүрт
явуулдаг.
үйл
цаг
нь
Ур
чадварт
тулгуурласан
цалингийн
тогтолцоо нь зах
зээлийн
үнэ
өртөгт
үндэслэгддэг.
Энэ
нь
мэдлэг
чадвартай
ажилтанд маш их
ашигтай.
Тэтгэврийн
асуудлыг ажилтан
бүр
өөрсдөө
хариуцдаг.
Цалин нь ажилласан
жилээс хамаарч янз
бүр байна.
Тэтгэвэрт
гарахад
1
жилийн
үндсэн
цалинтай
тэнцэх
хэмжээний
тэтгэлэгийг 1 удаа
аваад
ажилласан
жил ба цалингаас
хамаараад тэтгэвэр
тогтоолгоно.

11. Нийгмийн
хангамж
Хариуцлага
тооцох
Ажиллагчийг
байршуулах,
сэлгэн
ажиллуулах
ажлын байршлыг
өөрчлөх зэрэг
Албан
тушаал
ахиулах
Шинэ
ажилтан
авах тогтолцоо
Ажил
албан
тушаалын
өөрчлөлт
Холбогдох
хувь
хүмүүсийг
өвөрмөц
хэрэгцээнд
голлон
түшиглэсэн
зохих
тогтолцоо
бий
болсон.
Шатлан захирах ёс
нь
бүлэгт
тулгуурласан
байдаг.
Үндсэндээ
нийгмийн
хангамжийн
тэтгэмжийг санал
болгодоггүй.
Орон
сууц
барих
худалдан
авахад
зориулж зээл олгох
ба бусад нэмэгдэл
хангамжууд
Шатлан
захирах
ёс
нь
ажил
үүрэгт
тулгуурласан
байдаг.
Ажилчдыг
олон Хувь
хүн
төрөл
албан татгалзах эрхтэй
тушаалд
сэлгэн байна.
томилж
ажиллуулах
ажлын
байршлын
талаар байгууллага
холбогдох
шийдвэр
гаргана.
Голчлон
удирдах Хувь хүн ажлын
албан
тушаалд даалгавар албан
дэвшихийг
дэмжсэн тушаалыг
шинжтэй. Олон жил үндэслэн
өөрөө
ажиллаж байж албан шийдвэр гаргана.
тушаал ахих боломж
бүрдэнэ.
Шинээр
сургууль Шинээр
ажилтан
төгссөн
хүмүүсийг авахдаа
дадал,
ажилд
тодорхой чадвар
бүхий
шалгуураар
сонгож төгсөгчдийг
авдаг.
хөлсөлж
ажиллуулахыг
хичээдэг.
Бараг
гардаггүй. Ажил
албан
Байгууллагань
тушаалын
үндсэндээ
ажил өөрчлөлт ихээхэн
албан
тушаал гарна.
Үүнийг
өөрчлөхийн
эсрэг ажилтан
болон
байдаг.
байгууллагын
хүсэл
санаачлагаар
өөрчилдөг.
Шатлан захирах ёс
нь хувь хүн болон
хамт
олонд
тулгуурлана.
Хувь хүн татгалзах
эрхтэй.
Зарим
тохиолдолд
шууд
дээд
удирдлагын
шийдвэрээр
ажилладаг.
Дээд
удирдлагын
шийдвэр улс төрийн
намын харъяалал ур
чадвар
зэргээс
шалтгаална.
Байгууллага
бүр
өөрсдөө
сонголтоо
хийнэ.
Ажилтан
болон
байгууллагын
аль
алиных
нь
хүсэлтээр
өөрчилж
болдог.
Хүний нөөцийн бодлогоос дасгалжуулах хэлбэр нь дараах байдлаар
ялгагдана.
3.1 АНУ дахь Management Coach
АНУ
ын
ажиллах
хүчний
зах
зээл
бол
дэлхийн
улс
орнуудаас
чөлөөт зах зээлийн тогтолцоонд хамгийн ойрхон байдаг тул хүний
нөөцийн менежмент нь хувь хүний чөлөөт сонголт, ур чадвар,

12. санаачлага, үүрэг хариуцлагад
нөөцийн
удирдлагын
сургалтын
систем
сүлжээтэй,
тулгуурладаг. Америкийн хүний
нь
дэлхийд
ялангуяа
хамгийн
удирдах
сайн
ажилтны
хөгжсөн
мэргэжлийг
дээшлүүлэх, дахин бэлтгэх боломжийг хангасан тусгай хөтөлбөр
бүхий
сургалтын
төвүүд
дээр
тулгуурласан,
удирдлагын
үйл
ажиллагааг бие даасан мэргэжил болгон авч үздэг онцлог юм.
 Удирдлагын
системийн
дээд
шатнаас
эхлэн
сургах
боловсронгуй
цогц системтэй .
 Сайн удирдагчий г
суралцагчаар
бэлтгэн
гаргавал
бага
зардлаар
ихийг бүтээх буюу олон дасгалжуулах суралцагчдыг сургадаг .
 Удирдлагын шат бүхэнд удирдлагын сонгон шалгаруулалт хийдэг .
Тусгай байгууллагад хандаж
шинжлүүлж, дасгалжуулах
ба ажлын
сэлгэлтийг өргөн ашигладаг.
Хэрэгжүүлэх зорилт:
 Байгууллагын үйл ажиллагааны үр ашиг болон т өлөвлөг өөний
өөрчлөлт үүдийн шинжилгээ
 Өндөр албан тушаал хаших бэлтгэл ,
болон
удирдлагын
дээд
т өвшний
үйл ажиллагааны тухай
менежерүүдийн
х өгжлийн
тулгамдсан асуудлуудын тухай шүүмж бэлтгэх , дүн шинжилгээ
хийх
 Өндөр
чадавхитой
авъяаслаг
ажилтнуудыг
эрт
илрүүлэх ,
тэдний шаардлагатай өсөлт ба х өгжлийг хангах зэрэг болно .
Тэд
ажиллагчдын
зорилгыг
тодорхойлж,
Management
Coach-ыг
нэвтрүүлэхийг тулд:
1. Хувь х үн бүрийн х үрэхийг
х үсч байгаа зорилгыг
12 сараар
гаргаж , т үүнд х үрэхэд хэрхэн туслаж чадах вэ гэсэн боломж
нөхц өлийг тооцох
2. Хувь х үний өөрийн чадавхи
3. Өс өн
дэвших
чин
х үсэл
тооцож, хэрэгж үүлж байна .
эрмэлзэл
зэргээс
хамааруулан

13. 3.2 Япон дахь Management Coach
Японы
эдийн
нөөцийн
засаг,
талаар
нөлөөлдөг.Иймээс
техник
технологийн
явуулсан
Японы хүний
орны менежерүүд болон
өндөр
стратеги,
хөгжилд
бодлого
нөөцийн менежмент
судлаачдын анхаарлын
хүний
ихээхэн
дэлхийн олон
төвд, судалгааны
гол объект болж байдаг. Тэгвэл Management Coach-ыг ихэнхдээ
өөрийн ажилтан байдаг. Дасгалжуулах чиглэл нь:
-
ажлын байрандаа зохицох
-
бүх насаар нь ажиллах учир нэгэн гэр бүл мэт болж,
ямар асуудлыг хамтран шийдвэрлэхэд туслаж, сургах
Японд
байгууллагын
байдаг.
үйл
Хөдөлмөрийн
ажиллагааны
бүтээмж,
хяналт
ажилчдын
бүтээгдэхүүний
чанарын
гарт
талаар
мэдээлэл солилцох байртай бөгөөд ажилчид менежерүүдийн хооронд
өдөр бүр 5-10 минут уулзалт болдог. Энэ нь дасгалжуулах үйл
ажиллагааг давхар хэрэгжүүлж байгааг илтгэнэ.
4. Монголд хэрэгжүүлэх боломж, хувь нэмэр
Манай
орны
хувьд
шийдвэрлэн,
тооцож
байгууллагууд
нь
явуулдаг
мэргэшсэн
хүний
өгдөг
байдаг.
зорилгод
оронд
байгууллагын
хүний
цогц
компани
бодлого
нэгэн
бүрийн
яг
сургах
зөвлөх
нөөцийн
янз
Гэхдээ
чиглүүлэх,
тодорхой
зөвөлгөө
нөөцийг
үйл
өгдөг
хөгжүүлэх,
ажиллагааг
байдаггүй.
одооноос
асуудлыг
шинэ
Энэ
тутам
дагнан
нь
манай
эрчимтэй
хөгжиж эхэлж байгаатай холбоотой юм. Төр засгаас үйлдвэрүүдийн
цоожийг нээж, шинээр ажлын байрыг бий болгох, аж ахуйн нэгж
байгууллагуудаас салбар нэгжээ нэмэгдүүлж, ажиллах хүчийг улам
мэргэжлийн
түвшинд
ажиллуулах,
ашигтай
ажиллахыг
зорилгоо
болгож байна. Үүний нэг илрэлийг энэ оны сонгуулиас, мөн зах
зээлд нэг төрлийн бүтээгдэхүүнээр өрсөлдөгчийн тоо өдөр ирэх
тусам нэмэгдэж байгаагаас харж болох юм. Улс орон, аж ахуй
нэгж, хувь хүн аль аль нь сайн хөдөлмөрлөж, хүссэн үр дүндээ
хүрэхийг хүсдэг. Тэгвэл үүнд хичээл зүтгэл, хүсэл эрмэлзлэл
байхаас
удирдан
гадна
түүний
дасгалжуулах
туршлага
нь
чухал
мэдлэгийг
юм.
зөв
Сүүлийн
чиглүүлэн,
жилүүдэд

14. байгууллагууд
загваруудыг
өөрчлөлт
өргөнөөр
мэдээллийн
шинэчлэлт
нэвтрүүлдэг
технологийг
ажиллагаанаас
салгаж
интернэтийн
технологийг
болон
үйл
хийж,
менежментийн
болсон
байгууллагын
ойлгох
дотоод
ажиллагаандаа
Албан
холбогдож
түлхүү
Түүнчлэн
амжилттай
боломжгүй.
сүлжээнд
байна.
ашигладаг
шинэ
үйл
газар
бүр
мэдээллийн
болсон
энэ
нөхцөл нь management coach-ийг хөгжүүлэх таатай нөхцлийн нэг
болоод байна.
10
Benefits of Coaching- дасгалжуулах үр ашиг
1. Coaching is personalized learning –хувийн сургалт
2. Coaching is action oriented –зүг
чигийг тодорхойлох
3. Coaching focuses on application – хүсэл зорилгодоо
анхаарал хандуулах
4. Coaching is servant leadership –удирдах арга барил
5. Coaching is personal transformation-
хувийн өөрчлөлт
6. Coaching maximizes others' potential – өөр бусад нөөц
чадавхи
7. Coaching is effective over the telephone – харилцан
ярилцаж нөлөөлөх
8. Coaching cuts travel costs and saves time – цагийн
менежментийн бодлого
9. Coaching is an effective cross-cultural tool – зан байдал
нөлөөлөх хүчин зүйлс
Coaching produces positive change –өөрчлөлтөнд эерэг
10.
хандлагыг бий болгох
Дүгнэлт
Хүний
зорилгодоо
биелэлээ
олж,
хүрэх
цаашлан
хөгжлөөс
улс
байгууллагын
орны
өрсөлдөхүйц түвшинд хүрэх болно.
хөгжил
эрхэм
бусад
зорилго
орнуудтай

15. Дасгалжуулах нь хувь хүний түвшинд дараах үр ашгийг бий болгодог.
Байгууллагын ажилтныг хувийн зохион байгуулалттай болгож, өдөр
тутмын ажлын болон хувийн амьдралын төлөвлөгөөг гарган дагаж
мөрдөнө. Ажилтан төлөвлөгөөтэй ажиллах нөхцөлийг өөртөө бүрдүүлэн,
зорилго чиглэлийг тодорхойлж, эрчимтэй ажиллах хүсэл эрмэлзэлтэй
болох ба аливаад өөрийн хүчээр хүрч болох ч “Ганц мод гал болохгүй,
ганц хүн айл болохгүй” гэдэгтэй адилаар хамт олны хүч оргилд хүрэх
дөт зам хөтөлдөг. Тиймээс
бусдыг удирдан толгойлж, өөрийн
зорилгодоо хүрэхийг хүснэ. Ингэж хамт олонтой хамтран ажиллах нь
ажилтнаас шинэ орчинд дасан зохицон, эерэг сайн хандлагыг бий болгох
хэрэгтэй. Мөн олны санал, шүүмжлэлээс өөрийн гэсэн чадавхи нөөцөө
мэдрэн, цаашид улам эрч хүчтэй өөдрөг ажиллах нөхцлийг бий болгоно.
Үүний дараа та зорилгоо биелүүлж, сайхан амьдарна.

16. Байгууллагын түвшинд дасгалжуулалтыг дараах байдлаар үнэлж болно.
Байгууллага ажилчдын ажлын соёлыг дэмжин, ажлаа шалтгаалан үүсэх
асуудлуудад тусламж өгөх хэрэгтэй. Учир нь ихэнх байгууллагуудыг
үүнийг үнэ цэнийг мэдэрдэггүй. Үүний дараа ажиллагчдын ажил
хөдөлмөрөөс үүсэх хувийн хариуцлагыг сургах хэмжүүр болгож, үнэлж
болно. Ингэж ажиллагчдыг аливаад үүрэг хариуцлагатай хандах нь
таниас ихээхэн мэдлэг, чадвар, бүрэн төгс ажлыг биелүүлэх нөхцлийг
шаарддаг. Энэ нь байгууллагад нөлөөлөх эрсдэл болгоныг тэсч, даван
туулах чадварыг ажилтан бүрт эзэмшүүлж байгаа юм. Сайн удирдлагаас
сайн ажил, сайн ажилтнууд л төрөн гардаг. байгууллагын дотоод хүч
сайн байхад түүнийг тогтвортой оршин тогтнол бат бөх байх болно.
Ашигласан ном, хэвлэл
[1] Цэцэгмаа Ц.,Хүний нөөцийн менежмент . УБ.: 2001.
[2] Льюси Жим.Хүнд бэрх замтай хүмүүсийг хүссэндээ өөрчлөх
харилцааны технологи УБ.: 2005.
[3] Ариунтуяа.Н., Гэрэлсүрэн.Х., Сэтгэл зүйн зөвөлгөөний үндэс.
УБ..2007
[4]
Баттөгс.Бя., Хүний нөөцийн менежмент. УБ..2008
[5]
www.google.com / Coach Training Overview/ Benefits of Coaching
[6]
www.uklifecoaching.org/ Coaching life
[7]
www.google.com / Coaching or Counselling Difference

17. [8]
www.managementcaoching.com