1. Токиогийн хөрөнгийн
бирж
Гүйцэтгэсэн: Б:Батцэцэг. /ДЭЗ-4/

2. Агуулга
• Биржийн тухай
• ТХБиржийн зах зээлийн эзлэх хувь, бусад
биржтэй харьцуулалт
• Хөрөнгө оруулагчийн зэрэглэл
• Арилжааны бүтэц,байгууллын зохион
байгуулалт/зургаар/
• Бүтээгдэхүүнүүдийн тухай товчхон
• Хавсралт

3. Токиогийн хөрөнгийн биржийн
онцлох үйл явдал
Токиогийн хөрөнгийн бирж 1878 /05/15нд
байгуулагдсан.
– Анхны арилжааны жагсаалтыг 1878/07/15нд
бичиж байсан.
– Үндэсний банкын үнэт цаасыг 1878/09/20нд
арилжаалсан.
Токиогийн хөрөнгийн бирж 1949/04/01
танилцуулга зохион байгуулж, 05/16нд
нээлтэй хийсэн.
2001/11/01 Tokyo Stock Exchange Inc. established after
demutualization of TSE токиогийн хөрөнгийн биржийн
хамтын ажиллагаа дараа
2007/08/01 Токиогийн хөрөнгийн бирж групп
байгуулагдсан.

4. Биржийн тухай...
 Биржид үнэт цаас арилжаалах зөвшөөрөл :
2292 ; Дотоод : 2281 харин
Гадаадад: 11
 Дэлхийн үнэт цаасны зах зээлд 3-т ордог.
 Хөрөнгийн биржийн капитал: 2011 оны байдлаар
3,3 триллон америк доллор
 Одоогийн захирал: Taizo Nishimuro
 2013 оны 01 дүгээр сарын 01 өдөр Японы хөрөнгийн
биржтэй Осокагийн үнэт цаасны биржийг
нэгтгэсэн.

5. Японы хөрөнгийн зах зээл
Others
4.8%
Арилжааны хувь
Tokyo
95.2%
Sapporo Securities Exchange
Бүртгэгдсэн компани ：85
Арилжааны дүн ：8 bil. JPY
Fukuoka Stock Exchange
Бүртгэгдсэн компани：141
Tokyo Stock Exchange Group, Inc.
Арилжааны дүн：10 bil. JPY
Бүртгэгдсэн компани ：2,389
Арилжааны дүн ：576,390 bil. JPY
Osaka Securities Exchange Co., Ltd.
Nagoya Stock Exchange, Inc.
JASDAQ Securities Exchange,
Inc.
Бүртгэгдсэн компани ：1,031
Бүртгэгдсэн компани ：382
Бүртгэгдсэн компани ：926
Арилжааны дүн ：24,358 bil. JPY
Арилжааны дүн ：98 bil. JPY
Арилжааны дүн ：4,431 bil. JPY

6. Бусад биржтэй харицуулбал
Дэлхий хамгийн томоохон биржүүдийн нэг, азийн хамгийн том бирж
Asia and Oceania: Market Capitalization (2008 Year-End)
（Point）
5 (USD Tn)
4
Stock Market Trend (2008.3.31＝100POINT)
130
3.1
S&P 500
120
3
2
1.4
TO PIX
1.3
110
0.7
1
0.7
0.6
Australia
Bombay
National
(India)
0
TSE
Shanghai
Hong Kong
100
90
Asia and Oceania: Total Value of Share Trading (2008)
80
(USD Tn)
5.6
70
2.6
60
1.6
1.5
1.3
1.2
50
0
Hong Kong
Korea
Australia
Shenzhen
04
09.
03
09.
03
09.
02
09.
01
09.
12
08.
11
08.
10
08.
09
08.
08
08.
07
08.
06
08.
05
08.
40
Source: World Federation of Exchanges
04
08.
Shanghai
03
08.
TSE

7. Хөрөнгө оруулагчийн зэрэглэл
Brokerage Trading by Trading Value
Shareownership by Market Value
Source: TSE
D om esti
c
i tuti
nsti onal
*
i
nvestors
Source: All domestic stock exchanges (ex. Jasdaq)
O thers,
B anks,
3.
8%
7.
7%
O t s,17.
her
80%
,10.
1%
Banks,4.
70%
(breakdown of Foreigner)
O thers0.
26%
Forei
gners,64.
8%
I vi s,21.
ndi dual
3%
D om estc i iutonal
i nstt i
i
nvest s *
or
,10.
40%
A si
a
25.
19%
Europe
49.
01%
For gner 27.
ei s, 60%
Bussi
ness C or
ps,
I vi s,18.
ndi dual
20%
21.
30%
N orth
A m eri
ca
25.
54%
*Domestic institutional investors : Trust banks, Investment trusts, Life & Non-Life

8. Арилжааны үндсэн бүтэц
Зах ханган ниилүүлэл
Арилжаанд хяналт шинжилгээ хийх
Үнэт цаасны бүртгэл хийх
Үнэт цаасны бүртгэлд хяналт шалгалт хийх
Арилжаанд оролцогчдыг хянах

9. Биржийн бүтэц, зохион байгуулалт

10. Үргэлжлэл...
• Бирж нь Японы хамгийн том бизнесийн сонин
болох Нихон Кийзай Шимбуны /Nihon Keizai
Shimbun / NIKKEI 225 –ийг сонгоэ гол тоон
үзүүлэлт болгон ажигладаг.
• Токиогийн үнэт цаасны үнийн индекс TOPIX нь
нэгдүгээр бүсийн компаниудын индексийг
суурь болгодог.
• Японы том хэмжээний сонин, хэвлэлүүд J30
индексийг томоохон гэсэн аж үйлдвэрийн
компаниудаар тодорхойлдог.

11. Байгууллагын бүтэц зохион байгуулалт

12. Бүтээгдэхүүн
• Дотоодын хувьцаа
• Futures болон Options
• Бусад бүтээгдэхүүн
•
•
•
•
Гадаадын хувьцаа
Бонд
ETFs/ Exchange Traded Fund / арилжаа солилцох сан/
Real Estate Investment Trusts/бодит хөрөнгө
оруулалт /

13. Дотоодын хувьцаа
Үнэт цаасны бүртгэл
Бүртгэлд гарын үсэг зурах
Бүртгэгдсэн үнэт цаасны
хуваарилалт
Бүртгэгдсэн компаниудын
хяналт шалгалт
Жагсаалтаас хасах

14. Хоёр дугаар бүсрүү шилжүүлэх
Бүлэг
Шилжүүлэх нөхцөл
Хувьцаа эзэмшигч
/тоогоор/
2000-с багагүй/жилд хүсэлт гаргагч/
Зарагддаг хувьцаа
10,000 нэгжээс багагүй/ жилд хүсэл гаргасан/
Зарагдах хувьцааны Жилд хамгийн багадаа 1 биллион JPY /2013-12 сүүлээр
хөрөнгийн зах зээл хамгийн бага байх шалгуур 600 сая JPY болно/
Хөрөнгийн зах зээл
2 биллион JPY-с бага байвал, 9 сарын дотор ядаж 2 биллион
JPY хүрдэггүй бол / 3 сарын хугацаанд хамгийн бага
хэмжээнд хүрэхгүй бол оруулдаггүй/
(2013/12 сарын сүүлээр 1,2 биллионоос багагүй JPY болно)
Активын илүүдэл
дэх пассиь
Хэрэв бүртгэгдсэн компани активын үлдэгдэл дэхь пассивын
хэсэгрүү / if listed company falls into the state of liabilities in
excess of assets (as a general rule, based on consolidated balance
sheet)
Арилжааны
багтаамж
хамгийн том, сүүлийн жилийнх нь сар бүрийн арилжааны
дундаж багтаамж нь 40 нэгжээс багагүй байна.

15. Дотоод хувьцаа
 Timely Disclosure- хугацаанд нь илрүүлэх
Активын удирдлагын үр ашигтай байлгах үүргийг
бирж биелүүлнэ. Энэ нь биржийн шудрага,
тогтвортой байдалд хөрөнгө оруулагчийн
найдвартай байх чухал дэмжлэг үзүүлдэг.
 Корпорацийн хамгийн сүүлийн үеийн
мэдээллийг харгалзан үзэхийн утга нь
хурдан,үнэн зөв, шудрага байх юм.

16. Exchange Traded Fund- арилжаа
солилцооны сан (ETF)
Дараах 3 онцлогтой:
1.
Энгийн:
– Хөрөнгө оруулагч компанийн TOPIX, хувьцааны үнийн индекс зэрэг
тодорхой үзүүлэлтээр зохицуулагддаг.
– Хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл болон бусад байгууллагуудаас өдөр тутам
мэдээлэл гаргаж байгаа нь ашиг эсвэл алдагдлыг үнийн өөрчлөлтийг
хялбархан олж мэдэж болно.
2.
Олон талт хөрөнгө оруулалтыг хөнгөвчлөх:
– Өргөн хүрээтэй олон талт активд чухал ач холбогдол өгдөг учир тухайн
хөрөнгө оруулалтын эрсдэл ETF-с доогуур байдаг.
– Эдгээрт хэрэглээний үнийн индекс, бодит хөрөнгө оруулалт, гадаадын
хувьцааг ажиглах зэрэг хамаарна. Японы үнэт цаасыг мөн оруулж болно.
3.
Эхний доогуур мөнгөн хөрөнгө оруулалт:
– Хувь хүний хувьцаанд хөрөнгө оруулахад, олон арван мянган, сая иений
ер нь шаарддаг. Гэсэн хэдий ч ETF-д анхны хөрөнгө оруулалтыг хэдхэн зуу,
мянган иенээр хийх боломжтой юм.
– Хөрөнгө оруулалтыг итгэмжлэл ерөнхийдөө 0,1-1 хувийн удирдлагын
зардал гарна.
– Арилжааны өртөг нь хувьцааны бүртгэлтэй ерөнхийдөө ижил юм.

17. Key trends

18. TOPIX index futures

19. TOPIX mini futures
IN 100 MILLION YEN
18000
16,548
16000
14000
12000
10000
9,371
8000
7,396
6,080
6000
5,069
4000
2000
2008
2012
2011
2010
2009
0
1
2
3
4
5

20. TOPIX CORE 30 Index Futures
In 100 million Yen
400000
350000
300000
250000
200000
150000
100000
50000
0
2008
2012
Year
TOPIX Core30
TOPIX Core30 Index futures
Trading Volume
TOPIX Core30
TOPIX Core30 Index futures
Trading Value

21. TOPIX options

22. TOPIX Options
800000
700000
In 100 million yen
600000
500000
Year
400000
TOPIX
TOPIX Options
Trading Value
300000
200000
100000
0
1985
1989
2012

23. Individual securities options

24. Options on JGB futures

25. Options on JGB futures
1600000
1400000
In 100 million yen
1200000
1000000
Options on JGB Futures
Trading Value
800000
Year
600000
400000
200000
0
1985
1990
2012

26. TSE 1st Section Trading volume

27. Domestic Stocks

30. MOTHERS index

32. Ашигласан материал
• http://www.tse.or.jp/english/rules/derivatives
/jgbf/index.html
• Recent Development of Tokyo Stock
Exchange / May 27, 2009 Tomoyoshi
Uranishi,CEO-TSE/
• http://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%
D2%AF%D2%AF%D1%80_%D1%85%D1%
83%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%81

33. Амжилтаараа Тодор!