แนวทางการจัดการเรียนการสอนในโรงเรียนมาตรฐานสากล ฉบับปรับปรุง โดยสำนักบริหารงานการมัธยมศึกษาตอนปลาย กระทรวงศึกษาธิการ (World-Class Standard School)

1. ส�ำนักบริหำรงำนกำรมัธยมศึกษำตอนปลำย
ส�ำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน
กระทรวงศึกษำธิกำร
WORLD-CLASS STANDARD SCHOOL
แนวทางการจัดการเรียนการสอน
ในโรงเรียนมาตรฐานสากล
ฉบับปรับปรุง

2. แนวทางการจัดการเรียนการสอนในโรงเรียนมาตรฐานสากล ฉบับปรับปรุง
ปีที่พิมพ์
จ�ำนวนพิมพ์
ลิขสิทธิ์เป็นของ
ISBN
พิมพ์ที่
พ.ศ. 2555
10,000 เล่ม
ส�ำนักบริหารงานการมัธยมศึกษาตอนปลาย
ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
กระทรวงศึกษาธิการ
978-616-202-678-2
โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จ�ำกัด
79 ถนนงามวงศ์วาน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร 10900
โทร. 0-2561-4567 โทรสาร 0-2579-5101
นายโชคดี ออสุวรรณ ผู้พิมพ์ผู้โฆษณา

3. สารจากเลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ได้ก�ำหนดนโยบายให้โรงเรียนมาตรฐานสากล
(World-Class Standard School) เป็นนวัตกรรมการจัดการศึกษาที่ใช้เป็นยุทธศาสตร์ในการขับเคลือน
่
การพัฒนายกระดับการจัดการศึกษาให้มีคุณภาพมาตรฐานเทียบเท่าสากล ผู้เรียนมีศักยภาพและ
ความสามารถทัดเทียมกับผู้เรียนนานาประเทศ
โครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล เริมด�ำเนินการตังแต่ปี 2553 มีวตถุประสงค์สำคัญ 3 ประการ
่
้
ั
�
คือ พัฒนาผูเ้ รียนให้มศกยภาพเป็นพลโลก จัดการเรียนการสอนเทียบเคียงมาตรฐานสากล และบริหาร
ีั
จัดการด้วยระบบคุณภาพ โดยมีโรงเรียนเป้าหมาย 500 โรงเรียนเป็นกลุมบุกเบิก เพือให้การด�ำเนินการ
่
่
บรรลุวตถุประสงค์ และมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะอย่างยิงเพือให้การพัฒนาคุณภาพผูเ้ รียนในโรงเรียน
ั
่ ่
มาตรฐานสากลบังเกิดผลเป็นรูปธรรมยิ่งขึ้น ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานจึงได้
ทบทวนและก�ำหนดแนวทาง โดยจัดท�ำเอกสารแนวทางการจัดการเรียนการสอนในโรงเรียนมาตรฐาน
สากล (ฉบับปรับปรุง) ขึ้น ทั้งนี้รายละเอียดของเอกสารจะช่วยให้โรงเรียนมีความรู้ความเข้าใจ
และสามารถใช้กระบวนการจัดการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง เรียกว่า “บันได 5 ขั้น ของการพัฒนาผู้เรียน
สู่มาตรฐานสากล” (Five Steps for Student Development)
ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน หวังเป็นอย่างยิ่งว่าเอกสารแนวทางการจัด
การเรียนการสอนในโรงเรียนมาตรฐานสากล (ฉบับปรับปรุง) ฉบับนี้จะเป็นประโยชน์ต่อโรงเรียน
ครูผู้สอน และผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่าย ขอขอบคุณคณะท�ำงานและทุกท่านที่มีส่วนร่วมในการจัดท�ำ
เอกสารให้ส�ำเร็จบรรลุวัตถุประสงค์และเป้าหมายได้เป็นอย่างดี
(นายชินภัทร ภูมิรัตน)
เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

4. สารบัญ
สารจากเลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
ตอนที่ 1 สวนนํา
1
หลักการและเหตุผลของการจัดโรงเรียนมาตรฐานสากล
ลักษณะของโรงเรียนมาตรฐานสากล
การดําเนินงานของโรงเรียนมาตรฐานสากล
ความสําเร็จของโรงเรียนมาตรฐานสากล
เปาหมายความสําเร็จในการดําเนินงานดานผูเรียน
3
11
12
14
15
ตอนที่ 2 หลักสูตรและการจัดการเรียนการสอนในโรงเรียน
19
คุณลักษณะและศักยภาพผูเรียนที่เปนสากล
การจัดทําหลักสูตรและการจัดการเรียนการสอนสูสากล
กระบวนการพัฒนาผูเรียนสูคุณภาพที่คาดหวัง
การศึกษาคนควาดวยตนเอง (Independent Study : IS) เครื่องมือสําคัญ
ในการพัฒนา
เปาหมายคุณภาพผูเรียนในสาระการศึกษาคนควาดวยตนเอง
ตอนที่ 3 การจัดหลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนมาตรฐานสากล
ระดับประถมศึกษา
ระดับมัธยมศึกษา
ตัวอยางโครงสรางหลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียนมาตรฐานสากล
ระดับชั้นประถมศึกษา
ตัวอยางโครงสรางหลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียนมาตรฐานสากล
ระดับชั้นมัธยมศึกษา
ตัวอยางคําอธิบายรายวิชา
21
23
24
25
27
33
35
38
40
41
42

5. ตอนที่ 4 การจัดการเรียนรู ในโรงเรียนมาตรฐานสากล
แนวทางการจัดการศึกษาตามพระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ
พุทธศักราช 2542
ธรรมชาติของผูเรียนระดับประถมศึกษาและมัธยมศึกษา
การจัดการเรียนรูตองเนนการทํางานของสมอง
การจัดการเรียนรูตามแนวทฤษฎีการสรางความรู
การศึกษาคนควาดวยตนเอง
แนวทางการจัดการเรียนรูที่ผูเรียนศึกษาคนควาดวยตนเอง
บทบาทของผูสอน
บทบาทของผูเรียน
การจัดการเรียนรูระดับประถมศึกษา
บันได 5 ขั้น ของการพัฒนาผูเรียนสูมาตรฐานสากล
การจัดกิจกรรมเพื่อนําความรูหรือประสบการณไปใชบริการสังคม
ตอนที่ 5 การวัดและประเมินผล
49
52
53
55
57
60
62
65
66
68
70
71
73
แนวทางการวัดและประเมินผล
ตัวอยางการวัดและประเมินผล ระดับชั้นประถมศึกษาปที่ 1-3
ตัวอยางการวัดและประเมินผล ระดับชั้นประถมศึกษาปที่ 4-6
ตัวอยางการวัดและประเมินผล ระดับมัธยมศึกษา
แนวทางการวัดและประเมินผล ระดับชั้นประถมศึกษาปที่ 1-3
แนวทางการวัดและประเมินผล ระดับชั้นประถมศึกษาปที่ 4-6
แนวทางการวัดและประเมินผล ระดับชั้นมัธยมศึกษาปที่ 1-3
แนวทางการวัดและประเมินผล ระดับชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4-6
ตัวอยางระดับคุณภาพการประเมินผล ระดับชั้นประถมศึกษาปที่ 1-3
ตัวอยางระดับคุณภาพการประเมินผล ระดับชั้นประถมศึกษาปที่ 4-6
ตัวอยางระดับคุณภาพการประเมินผล ระดับชั้นมัธยมศึกษาปที่ 1-3
ตัวอยางระดับคุณภาพการประเมินผล ระดับชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4-6
แนวทางการรายงานผลการเรียนรูสาระการศึกษาคนควาดวยตนเอง
(Independent Study : IS)
การรายงานภาพรวมระดับหองเรียน
75
76
77
86
88
89
91
93
96
98
102
107
ภาคผนวก
เอกสารอางอิง
คณะทํางาน
117
153
154
113
116

7. แ น วท า งก า ร จั ด ก า ร เ รี ยน ก า รส อน ใ น โ รง เรี ยน ม า ต รฐา น ส า ก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
ส่วนน�ำ
1
ส่วนน�า
ตอนที่ 1

8. แน ว ทา งก าร จั ดก าร เรี ยน ก ารส อ นใ น โ รง เรี ยน ม า ตรฐ า น ส าก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
2

9. 1
หลักการและเหตุผลของการจัดโรงเรียนมาตรฐานสากล
กระแสโลกาภิ วั ต น์ และความเปลี่ ย นแปลงของโลกที่ เ กิ ด ขึ้ น
อย่างรวดเร็ว ทั้งด้านวิทยาการ และความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีสารสนเทศ
ท�ำให้แต่ละประเทศไม่สามารถปิดตัวอยู่โดยล�ำพัง ต้องร่วมมือและพึ่งพาอาศัย
ซึ่งกันและกัน การด�ำรงชีวิตของคนในแต่ละประเทศ มีการติดต่อสื่อสารซึ่งกัน
และกันมากขึ้น มีความร่วมมือในการปฏิบัติภารกิจและแก้ปัญหาต่าง ๆ ร่วมกัน
มากขึ้น ในขณะเดียวกัน สังคมโลกในยุคปัจจุบัน เต็มไปด้วยข้อมูลข่าวสาร
ท�ำให้คนต้องคิด วิเคราะห์ แยกแยะ และมีการตัดสินใจที่รวดเร็ว เพื่อให้ทันกับ
เหตุการณ์ในสังคม ที่มีความสลับซับซ้อนมากขึ้น สิ่งเหล่านี้น�ำไปสู่สภาวการณ์
ของการแข่งขันทางเศรษฐกิจ การค้า และอุตสาหกรรมระหว่างประเทศ
อย่างหลีกเลียงไม่ได้ และเป็นแรงผลักดันส�ำคัญทีทำให้หลายประเทศต้องปฏิรป
่
่ �
ู
การศึกษา คุณภาพของการจัดการศึกษาจึงเป็นตัวบ่งชีสำคัญประการหนึง ส�ำหรับ
้�
่
ความพร้อมในการเข้าสู่ศตวรรษที่ 21 และศักยภาพในการแข่งขันในเวทีโลก
ของแต่ละประเทศ ประเทศที่จะอยู่รอดได้หรือคงความได้เปรียบก็คือประเทศ
ที่มีอ�ำนาจทางความรู้และเป็นสังคมแห่งการเรียนรู้ ซึ่งในยุคโลกไร้พรมแดน
คนต่ า งชาติ จ ะเข้ า มาท� ำ งาน และประกอบอาชี พ ในประเทศไทยมากขึ้ น
ขณะเดียวกันคนไทยก็มีโอกาสไปท�ำงานและประกอบอาชีพในต่างประเทศ
มากขึ้นด้วยเช่นกัน
นอกจากนั้น ปัจจุบันปรากฏสภาพปัญหา ที่คนทั่วโลกต้องเผชิญ
กับวิกฤตการณ์ร่วมกันในเรื่องความเสื่อมโทรมของทรัพยากรธรรมชาติและ
สภาพแวดล้อม และอุบตภยต่าง ๆ ทีเ่ กิดบ่อย ๆ และรุนแรงมากยิงขึน ส่งผลกระทบ
ัิั
่ ้
อย่างรุนแรงต่อมวลมนุษย์โดยทั่วไป สะท้อนให้เห็นถึงแนวโน้มว่าคนยุคใหม่
จะต้ อ งเผชิ ญ กั บ ความเปลี่ ย นแปลงที่ ห ลากหลาย เป็ น สั ญ ญาณเตื อ นว่ า
โลกในยุคหน้า จะมีปรากฏการณ์ต่าง ๆ เกิดขึ้นเกินกว่าจะคาดคิด ด้วยเหตุนี้
จึ ง จ� ำ เป็ น อย่ า งยิ่ ง ที่ แ ต่ ล ะประเทศต้ อ งเตรี ย มคนรุ ่ น ใหม่ ที่ มี ทั ก ษะและ
ความสามารถในการปรับตัว มีคณลักษณะส�ำคัญในการด�ำรงชีวตในโลกยุคใหม่ได้
ุ
ิ
อย่างรู้เท่าทัน สงบ สันติ มีความสุข มีคุณภาพชีวิตที่ดี เหมาะสมและเพียงพอ
แ น วท า งก า ร จั ด ก า ร เ รี ยน ก า รส อน ใ น โ รง เรี ยน ม า ต รฐา น ส า ก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
ส่วนน�ำ
3

10. การจัดหลักสูตรและกิจกรรมการเรียนการสอนจ�ำเป็นต้องมีความ
เป็นพลวัต ก้าวทันกับความเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ส�ำนักงานคณะกรรมการ
การศึกษาขั้นพื้นฐาน ได้ผลักดันให้มีการปรับเปลี่ยนหลักสูตรและกิจกรรม
การเรียนการสอน เพื่อเพิ่มศักยภาพการจัดการศึกษาไทยให้พร้อมส�ำหรับ
การแข่งขันในเวทีโลกในยุคศตวรรษที่ 21 สรุปได้ดังนี้
แน ว ทา งก าร จั ดก าร เรี ยน ก ารส อ นใ น โ รง เรี ยน ม า ตรฐ า น ส าก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
4
1) โรงเรี ย นต้ อ งเป็ น หน่ ว ยบริ ก ารทางการศึ ก ษาในมิ ติ ที่ ก ว้ า งขึ้ น
เพราะในปัจจุบันสังคมโลกเป็นสังคมที่ ไร้พรมแดน ที่มีการติดต่อประสาน
สัมพันธ์ระหว่างประเทศต่าง ๆ มากขึ้น อีกทั้งการก้าวไปสู่ประชาคมอาเซียน
ในปี พ.ศ. 2558 จะมีผลต่อการเปิดเสรีทางการศึกษา ซึ่งจะท�ำให้เกิดการ
แข่งขันในการจัดการศึกษาของสถาบันการศึกษาทั้งในและต่างประเทศ ดังนั้น
ในอนาคตโรงเรียนแต่ละแห่งจะต้องมีการแข่งขันด้านคุณภาพมากขึ้น โรงเรียน
ในประเทศไทยเองจ� ำ เป็ น ต้ อ งพั ฒ นาให้ เ ป็ น หน่ ว ยบริ ก ารทางการศึ ก ษา
ที่มีคุณภาพ เพื่อรองรับการแข่งขันที่จะเกิดขึ้นจากการเปิดเสรีทางการศึกษา
2) หลักสูตรการเรียนการสอนต้องมีความเป็นสากลมากขึ้น เนื่องจาก
ยุคโลกาภิวัตน์ มีการเชื่อมโยงด้านการค้าและการลงทุน ท�ำให้ตลาดแรงงาน
ในอนาคตต้องการคนที่มีศักยภาพในหลายด้าน รวมทั้งความสามารถด้าน
ภาษาต่างประเทศ การคิดวิเคราะห์ การสื่อสาร คุณลักษณะในการเป็นพลโลก
การจัดหลักสูตรและการเรียนการสอนจึงต้องปรับให้มีความเป็นสากลมากขึ้น
นอกจากนี้การเปิดเสรีทางการศึกษา ท�ำให้สถาบันการศึกษาจากต่างประเทศ
เข้ามาลงทุนด้านการจัดการศึกษาในประเทศไทย โรงเรียนควรหาภาคีเครือข่าย
ในการจัดหลักสูตรนานาชาติ หลักสูตรสมทบ หรือหลักสูตรร่วมกับสถาบัน
ต่างประเทศ เพื่อความเป็นสากลของการศึกษา

11. 3) ต้องมีกำรพัฒนำทักษะกำรคิดมำกขึ้น สภำพสังคมโลกที่มีกำร
แข่งขันสูง ท�ำให้กำรจัดกำรศึกษำจ�ำเป็นต้องเน้นกำรพัฒนำทักษะเป็นส�ำคัญ
ปัจจุบันโรงเรียนยังไม่สำมำรถพัฒนำทักษะกำรคิดของผู้เรียนได้ดีเท่ำที่ควร
เนื่องจำกกำรเรียนกำรสอนยังเน้นให้ผู้เรียนคิดตำมสิ่งที่ผู้สอนป้อนควำมรู้
มำกกว่ำกำรคิดสิงใหม่ ๆ ดังนัน จึงควรมีกำรปรับรูปแบบกระบวนกำรจัดกำรเรียน
่
้
กำรสอน เพื่อส่งเสริมทักษะกำรคิดให้มำกยิ่งขึ้น
4) ต้องมีกำรปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมมำกขึ้น แนวคิดของทุนนิยม
ที่มุ่งกำรแข่งขัน มีอิทธิพลท�ำให้กำรจัดกำรศึกษำของโรงเรียนส่วนใหญ่เน้น
และให้ควำมส�ำคัญกับกำรพัฒนำควำมรู้และควำมสำมำรถ เพื่อควำมก้ำวหน้ำ
ในหน้ำที่กำรงำนและกำรมีชีวิตควำมเป็นอยู่ที่ดีขึ้น จนอำจละเลยกำรส่งเสริม
ด้ำนคุณธรรมจริยธรรม ซึ่งจะส่งผลต่อปัญหำทำงสังคมตำมมำ ดังนั้น ปรัชญำ
กำรจัดกำรศึกษำ จึงต้องให้ควำมส�ำคัญกับกำรพัฒนำบุคคลในองค์รวม ทั้งมิติ
ของควำมรู้และคุณธรรมคู่กัน เพื่อให้เกิดกำรพัฒนำอย่ำงยั่งยืนอันจะส่งผลให้
ประชำคมโลกอยู่ร่วมกันอย่ำงสันติสุข
5) กำรสอนภำษำต่ำงประเทศต้องมีประสิทธิภำพมำกขึ้น ในยุคโลก
ไร้พรมแดนนั้น ผู้มีควำมรู้ด้ำนภำษำต่ำงประเทศ โดยเฉพำะอย่ำงยิ่งภำษำ
ที่ใช้สื่อสำรกันอย่ำงกว้ำงขวำง เช่น ภำษำอังกฤษ หรือภำษำจีน ย่อมมีควำมได้
เปรียบในกำรติดต่อสือสำร กำรเจรจำต่อรองในเรืองต่ำง ๆ ตลอดจนกำรประกอบ
่
่
อำชีพ กำรจัดกำรเรียนกำรสอนจึงควรส่งเสริมให้ผเู้ รียนได้มโอกำสพัฒนำทักษะ
ี
ภำษำต่ำงประเทศอย่ำงเต็มศักยภำพ
แ น วท า งก า ร จั ด ก า ร เ รี ยน ก า รส อน ใ น โ รง เรี ยน ม า ต รฐา น ส า ก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
ส่วนน�ำ
5

12. แน ว ทา งก าร จั ดก าร เรี ยน ก ารส อ นใ น โ รง เรี ยน ม า ตรฐ า น ส าก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
6
จากแนวคิดดังกล่าว กระทรวงศึกษาธิการจึงมีการทบทวนและปรับปรุง
หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน และได้ประกาศใช้หลักสูตรแกนกลางการศึกษา
ขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 เพื่อเป็นกรอบทิศทางในการพัฒนาเยาวชนของ
ชาติเข้าสู่โลกยุคศตวรรษที่ 21 โดยมุ่งส่งเสริมผู้เรียนให้มีคุณธรรมบนพื้นฐาน
ของความเป็นไทยควบคู่กับความเป็นสากล รักความเป็นไทย มีทักษะในการคิด
มี ทั ก ษะในการแก้ ป ั ญ หา มี ทั ก ษะด้ า นเทคโนโลยี มี ความคิ ด สร้ า งสรรค์
มีความสามารถในการสื่อสาร และมีทักษะชีวิต สามารถท�ำงานร่วมกับผู้อื่น
และอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมโลกได้อย่างสันติ ในระดับที่ ไม่ต�่ำกว่านักเรียน
ของนานาอารยประเทศ ส่งผลต่อการพัฒนาประเทศแบบยั่งยืน เป็นการเพิ่ม
ขีดความสามารถให้คนไทยก้าวทันต่อความเปลี่ยนแปลงและความก้าวหน้า
ของโลก มีศักยภาพในการแข่งขันในเวทีโลก

13. อย่ า งไรก็ ตามผลการติ ด ตามการใช้ ห ลั ก สู ต รแกนกลางการศึ ก ษา
ขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 พบว่า กระบวนการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียน
ส่วนใหญ่ ยังไม่สามารถพัฒนาผู้เรียนให้เกิดคุณภาพตามเจตนารมณ์ของ
หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขันพืนฐานได้ โดยเฉพาะอย่างยิงในด้านต่าง ๆ ดังนี้
้ ้
่
1. ทักษะและความสามารถในการใช้ภาษาไทยเพื่อการสื่อสารและ
การศึกษาหาความรู้ ทั้งด้านการฟัง การพูด การอ่าน และการเขียน
2. ทักษะความสามารถในการใช้ภาษาอังกฤษ เพื่อการสื่อสารและ
การศึกษา หาความรู้ ทั้งด้านการฟัง การพูด การอ่าน และการเขียน
3. ทั ก ษะและความสามารถในการศึ ก ษาค้ น คว้ า ด้ ว ยตนเอง
(Independent Study) และเรียนรู้จากการปฏิบัติทดลอง
4. ทักษะและความสามารถในการคิดรูปแบบต่าง ๆ เช่น การคิดวิเคราะห์
การคิดเชิงวิทยาศาสตร์ การคิดสร้างสรรค์ และการคิดอย่างมีวิจารณญาณ
เป็นต้น
5. ทักษะและความสามารถในการท�ำงานและแข่งขันกับชาวต่างชาติ
6. โอกาสในการใช้ ICT เพื่อการเรียนรู้และการด�ำรงชีวิต
7. ความเป็นผู้มีจิตสาธารณะ และมุ่งมั่น ไม่ย่อท้อต่อปัญหาอุปสรรค
แ น วท า งก า ร จั ด ก า ร เ รี ยน ก า รส อน ใ น โ รง เรี ยน ม า ต รฐา น ส า ก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
ส่วนน�ำ
7

14. แน ว ทา งก าร จั ดก าร เรี ยน ก ารส อ นใ น โ รง เรี ยน ม า ตรฐ า น ส าก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
8
สิงเหล่านีจะเกิดขึนได้กตอเมือ ครูตองมีความรูความเข้าใจในเป้าหมาย
่
้
้ ็่ ่
้
้
ของหลักสูตรและกระบวนการจัดการเรียนรูอย่างถ่องแท้ สามารถน�ำไปถ่ายทอด
้
แก่ผู้เรียน และประยุกต์ใช้สื่ออุปกรณ์ต่าง ๆ ตลอดจนนวัตกรรมและเทคโนโลยี
ที่เอื้อต่อการเรียนรู้อย่างมีประสิทธิภาพ
ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานได้เล็งเห็นความจ�ำเป็น
อย่างรีบด่วนที่จะต้องเร่งหาวิธีการที่มีประสิทธิภาพ ในการพัฒนาทักษะและ
ความสามารถต่าง ๆ ดังกล่าวให้เกิดขึนกับผูเ้ รียน เพือให้เป็นพืนฐานทีจะเติบโต
้
่
้
่
เป็นคนไทยที่มีความคิดเป็นสากล มีความสามารถในการร่วมมือท�ำงานและ
แข่งขันกับนานาชาติได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพราะสิงเหล่านีจะท�ำให้ประเทศไทย
่
้
ด�ำรงอยู่ในเวทีระดับนานาชาติได้อย่างรู้เท่าทัน สมศักดิ์ศรี เคียงบ่าเคียงไหล่
ไม่ถูกเอารัดเอาเปรียบ ได้รับประโยชน์ในสิ่งที่ควรจะได้รับ และมีคุณภาพชีวิต
ที่ดี สามารถด�ำรงชีวิตอยู่ร่วมกันอย่างสงบ สันติ ถ้อยทีถ้อยอาศัยและช่วยเหลือ
ซึ่งกันและกัน
โรงเรียนมาตรฐานสากลจึงเป็นนวัตกรรมการจัดการศึกษาที่ส�ำนักงาน
คณะกรรมการการศึกษาขันพืนฐานน�ำมาใช้เป็นมาตรการเร่งด่วนในการยกระดับ
้ ้
การจัดการศึกษาให้มีคุณภาพมาตรฐานเทียบเท่าสากล เริ่มด�ำเนินการน�ำร่อง
ในปีการศึกษา 2553 กับโรงเรียนจ�ำนวน 500 โรงเรียน ทั้งระดับประถมศึกษา
และมัธยมศึกษา ด้วยการให้โรงเรียนในโครงการพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา
และจัดกระบวนการเรียนรู้ให้ผู้เรียนบรรลุคุณภาพตามมาตรฐานที่ก�ำหนด
ของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 และเพิ่มเติม
สาระการเรียนรู้ความเป็นสากล

15. อย่างไรก็ตามจากการก�ำกับติดตามการด�ำเนินงานของโรงเรียนใน
โครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล ในปีการศึกษา 2553 - 2554 พบปัญหาอุปสรรค
ในการปฏิบัติบางประการ ได้แก่ การใช้ค�ำบางค�ำอาจท�ำให้เกิดการเข้าใจผิดว่า
มีความซ�้ำซ้อนกับหลักสูตรบางหลักสูตร และการจัดสาระเพิ่มเติมในหลักสูตร
ของสถานศึกษาหลายแห่งยังไม่สอดคล้องกับโครงสร้างเวลาเรียนที่ก�ำหนด
ในหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551
นอกจากนั้น เสียงสะท้อนของสังคมทั่วไปบ่งชี้ให้เห็นว่า ทักษะและ
ความสามารถทีจำเป็นทีจะช่วยท�ำให้เด็กและเยาวชนไทยสามารถพัฒนาตนเอง
่�
่
ไปสู่ความเป็นสากล ได้แก่ ทักษะและความสามารถในการคิดวิเคราะห์ การคิด
สร้างสรรค์ การแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง รวมถึงทักษะและความสามารถ
ด้านเทคโนโลยี และทักษะและความสามารถในการท�ำงานร่วมกับผูอน ยังไม่อยู่
้ ื่
ในระดับที่น่าพอใจ
ผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O-NET) ผลการ
ทดสอบความถนัดทั่วไป (GAT) และผลการทดสอบความถนัดทางวิชาการ
และวิชาชีพ (PAT) ของนักเรียนในภาพรวมอยู่ในระดับต�่ำและมีการกระจายสูง
ยังไม่เป็นที่พึงพอใจ
แ น วท า งก า ร จั ด ก า ร เ รี ยน ก า รส อน ใ น โ รง เรี ยน ม า ต รฐา น ส า ก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
ส่วนน�ำ
9

16. แน ว ทา งก าร จั ดก าร เรี ยน ก ารส อ นใ น โ รง เรี ยน ม า ตรฐ า น ส าก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
10
ผลการเข้าร่วมโครงการประเมินผลนักเรียนนานาชาติ (Programme
for International Student Assessment : PISA) จัดโดย Organization for
Economic Co-operation and Development : OECD) มีประเทศเข้าร่วม
โครงการประมาณ 70 ประเทศ คะแนนเฉลียของนักเรียนไทยต�ำกว่าคะแนนเฉลีย
่
่
่
ของนานาชาติมาก
ส่วนผลการเข้าร่วมโครงการการศึกษาแนวโน้มการจัดการศึกษา
ด้านคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ระดับนานาชาติ (Trended in International
Mathematics and Science Study : TIMSS) จัดโดย The International
Association for the Evaluation of Educational Achievement : IEA มีประเทศ
เข้าร่วมโครงการประมาณ 60 ประเทศ คะแนนของนักเรียนไทยโดยเฉลี่ย
ต�่ำกว่าค่าเฉลี่ยของนักเรียนนานาชาติมากเช่นกัน
จากข้อมูลดังกล่าวท�ำให้สังคมทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ
สรุปและเชือว่าคุณภาพการศึกษาของประเทศไทยเมือเทียบกับคุณภาพการศึกษา
่
่
ของนานาชาติยงอยู่ในระดับต�ำ ซึงส่งผลกระทบต่อภาพลักษณ์และความเชือมัน
ั
่ ่
่ ่
ที่ต่างชาติมีต่อประเทศไทย ตลอดจนการลงทุนของต่างชาติในประเทศไทยมาก
จึ ง จ� ำ เป็ น ต้ อ งพั ฒ นาและปรั บ ปรุ ง การศึ ก ษาไทยให้ มี คุ ณ ภาพทั ด เที ย มกั บ
การศึกษาของนานาชาติ
ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานจึงได้พิจารณาทบทวน
จุดที่เป็นปัญหาในการด�ำเนินงานของโรงเรียนมาตรฐานสากล และพัฒนา
ปรับปรุงแนวปฏิบัติเกี่ยวกับการจัดหลักสูตรการจัดการเรียนการสอน และ
การบริหารจัดการส�ำหรับโรงเรียนในโครงการ โดยเริ่มต้นใช้ในปีการศึกษา
2555 ทั้งนี้ เพื่อให้การพัฒนาคุณภาพผู้เรียนในโรงเรียนมาตรฐานสากลเป็นไป
อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น

17. 2
ลักษณะของโรงเรียนมาตรฐานสากล
โรงเรียนมำตรฐำนสำกล หมำยถึง โรงเรียนที่มีกำรพัฒนำหลักสูตร
กำรจัดกิจกรรมกำรเรียนกำรสอน และกำรบริหำรจัดกำรด้วยระบบคุณภำพ
ที่ มุ ่ ง เน้ น กำรพั ฒ นำผู ้ เ รี ย นให้ มี ศั ก ยภำพเป็ น พลโลก มี ทั ก ษะ ควำมรู ้
ควำมสำมำรถ และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ในระดับเดียวกับมำตรฐำน
สำกลหรือมำตรฐำนของประเทศชั้นน�ำที่มีคุณภำพกำรศึกษำสูง สอดคล้องกับ
วัตถุประสงค์ของหลักสูตรแกนกลำงกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน พุทธศักรำช 2551
ที่มุ่งเน้นกำรพัฒนำคุณภำพเยำวชนส�ำหรับยุคศตวรรษที่ 21 ตำมปฏิญญำ
ว่ำด้วยกำรจัดกำรศึกษำของ UNESCO ทั้ง 4 ด้ำน คือ Learning to know,
Learning to do, Learning to live together and Learning to be
แ น วท า งก า ร จั ด ก า ร เ รี ยน ก า รส อน ใ น โ รง เรี ยน ม า ต รฐา น ส า ก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
ส่วนน�ำ
11

18. 3
แน ว ทา งก าร จั ดก าร เรี ยน ก ารส อ นใ น โ รง เรี ยน ม า ตรฐ า น ส าก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
12
การด�ำเนินงานของโรงเรียนมาตรฐานสากล
การด�ำเนินงานของโรงเรียนมาตรฐานสากล จะประสบความส�ำเร็จได้
จะต้องมีการพัฒนาหลายมิติไปพร้อมกัน โดยจะต้องด�ำเนินการทั้งระบบ คือ
ด้านหลักสูตร ด้านการจัดการเรียนการสอน และด้านการบริหารจัดการ มิใช่
เป็นการจัดการศึกษาเพียงบางส่วนของโรงเรียน หรือเพียงจัดเป็นแผนการเรียน
มาตรฐานสากล การจั ด การศึ ก ษาของโรงเรี ย นมาตรฐานสากลจะต้ อ งมี
จุดมุ่งหมายและทิศทางที่ชัดเจน ดังนี้
3.1 เพือยกระดับการจัดการเรียนการสอนให้เทียบเคียงมาตรฐานสากล
่
หรือมาตรฐานของประเทศชั้นน�ำที่มีคุณภาพการศึกษาสูง ได้แก่ ประเทศ
ที่ประสบความส�ำเร็จสูงในการเข้าร่วมโครงการ PISA หรือ TIMSS โดยค�ำนึง
ถึงความแตกต่างของผู้เรียนทางด้านสติปัญญา ความสามารถ และความถนัด
มีการจัดการเรียนรู้ที่เหมาะสมในการเพิ่มพูนศักยภาพของผู้เรียน ส่งเสริม
พหุปัญญาของผู้เรียน บนพื้นฐานของความเข้าใจและรู้ใจ มีการใช้กระบวนการ
คัดกรองในระบบดูแลช่วยเหลือผู้เรียนเป็นรายบุคคล เพื่อให้สามารถพัฒนา
ไปสู่จุดสูงสุดแห่งศักยภาพ
3.2 เพื่อยกระดับการบริหารจัดการของโรงเรียนให้มีการบริหารด้วย
ระบบคุณภาพตามเกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งชาติ (Thailand Quality Award :
TQA) ทังนีเ้ พือให้การพัฒนาศักยภาพของโรงเรียนด�ำเนินไปตามมาตรฐานสากล
้ ่
หรือมาตรฐานของประเทศชั้นน�ำที่มีคุณภาพการศึกษาสูงทั้งหลาย

19. แต่ ในสภำพควำมเป็นจริงกำรด�ำเนินงำนโรงเรียนมำตรฐำนสำกล
ของส�ำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขันพืนฐำน พบว่ำ โรงเรียนมำตรฐำนสำกล
้ ้
มีควำมแตกต่ำงกันทั้งบริบท ศักยภำพ ขนำดโรงเรียน รวมทั้งสภำพแวดล้อม
อื่น ๆ
ดั ง นั้ น เพื่ อ ให้ ก ำรบริ ห ำรจั ด กำรด้ ว ยระบบคุ ณ ภำพของโรงเรี ย น
เกิดกำรพัฒนำ จึงก�ำหนดให้มกำรบริหำรจัดกำรด้วยระบบคุณภำพเป็น 3 ระดับ คือ
ี
ระดับที่ 1
กำรบริหำรจัดกำรระบบคุณภำพ ระดับโรงเรียน
(School Quality Award : SCQA)
ระดับที่ 2
กำรบริหำรจัดกำรระบบคุณภำพ
ระดับส�ำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน
(Office of the Basic Education Commission Quality
Award : OBECQA)
ระดับที่ 3
กำรบริหำรจัดกำรระบบคุณภำพ ระดับชำติ
(Thailand Quality Award : TQA)
ทั้งนี้ หวังว่ำรูปแบบและแนวทำงกำรบริหำรจัดกำรระบบคุณภำพ
ในแต่ละระดับจะท�ำให้โรงเรียนเกิดกำรพัฒนำอย่ำงมีขนตอนสอดคล้องกับสภำพ
ั้
ปัจจุบัน และบริบทของโรงเรียน
3.3 เพื่อพัฒนำผู้เรียนให้มีศักยภำพเป็นพลโลก โดยเน้นควำมเป็นเลิศ
ทำงวิชำกำร สื่อสำรสองภำษำ ล�้ำหน้ำทำงควำมคิด ผลิตงำนอย่ำงสร้ำงสรรค์
และร่วมกันรับผิดชอบต่อสังคมโลก
แ น วท า งก า ร จั ด ก า ร เ รี ยน ก า รส อน ใ น โ รง เรี ยน ม า ต รฐา น ส า ก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
ส่วนน�ำ
13

20. 4
ความส�ำเร็จของโรงเรียนมาตรฐานสากล
ความส�ำเร็จขั้นสุดท้ายของโรงเรียนมาตรฐานสากล คือ คุณภาพของ
ผู้เรียน โรงเรียนที่ได้รับการประเมินว่ามีหลักสูตร กิจกรรมการเรียนการสอน
และการบริหารจัดการที่ดีเยี่ยม แต่การประเมินคุณภาพของผู้เรียนยังไม่ผ่าน
เกณฑ์ตามที่โรงเรียนได้ก�ำหนดไว้ ก็ไม่ถือว่าโรงเรียนนั้นประสบความส�ำเร็จ
ในการเป็นโรงเรียนมาตรฐานสากล
ความส�ำเร็จของโรงเรียนในการด�ำเนินงานตามโครงการโรงเรียน
มาตรฐานสากลจะพิจารณาจากคุณภาพของผู้เรียนที่เพิ่มขึ้นตามเป้าหมาย
ที่แต่ละโรงเรียนก�ำหนดและท�ำความตกลงไว้กับโครงการเป็นส�ำคัญ
ความส�ำเร็จด้านการพัฒนาหลักสูตร การจัดกิจกรรมการเรียนการสอน
และการบริหารจัดการโรงเรียนด้วยระบบบริหารคุณภาพ ถือเป็นความส�ำเร็จ
ในการด� ำ เนิ น งานของโรงเรี ย นมาตรฐานสากล บนพื้ น ฐานความเชื่ อว่ า
ถ้าโรงเรียนมีหลักสูตร การจัดการเรียนการสอน และมีระบบการบริหารจัดการ
โรงเรียนที่ดี ก็จะช่วยท�ำให้ผู้เรียนมีคุณภาพที่ดีขึ้นเป็นล�ำดับ
ความส�ำเร็จของการด�ำเนินงานโรงเรียนมาตรฐานสากลสรุปได้ ดังนี้
เป็นเลิศวิชาการ
แน ว ทา งก าร จั ดก าร เรี ยน ก ารส อ นใ น โ รง เรี ยน ม า ตรฐ า น ส าก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
14
สื่อสารสองภาษา
ผลิตงานอย่างสร้างสรรค์
ล�้ำหน้าทางความคิด
ผู้เรียนมีศักยภาพ
เป็นพลโลก
ร่วมกันรับผิดชอบต่อสังคมโลก
ผู้เรียน
หลักสูตรและกิจกรรม
การเรียนการสอน
ครู
การบริหารจัดการด้วยระบบคุณภาพ ตามเกณฑ์ระดับคุณภาพแห่งชาติ
(Thailand Quality Award : TQA)
ระดับคุณภาพ สพฐ.
(Office of the Basic Education Commission Quality Award : OBECQA)
ระดับคุณภาพโรงเรียน
(School Quality Award : SCQA)

21. ส่วนน�ำ
เปาหมายความส�าเร็จในการด�าเนินงานด้านผู้เรียน
เป้ ำ หมำยและตั ว ชี้ วั ด ควำมส� ำ เร็ จ ในกำรด� ำ เนิ น งำนด้ ำ นผู ้ เ รี ย น
ของโรงเรียนมำตรฐำนสำกล มี 5 เป้ำหมำย แต่ละเป้ำหมำยจะมีตัวชี้วัด
ควำมส�ำเร็จที่แตกต่ำงกันไป ในแต่ละปีกำรศึกษำโรงเรียนหรือผู้ด�ำเนินกำร
อำจพิ จำรณำปรั บ ลด เพิ่ ม ตั ว ชี้ วั ด ให้ มี ควำมเหมำะสม สอดคล้ อ งกั บ
สภำพกำรณ์ต่ำง ๆ ของปีนั้น ๆ ให้มำกยิ่งขึ้นต่อไป
เป้ำหมำยด้ำนผู้เรียนแต่ละข้อได้ระบุด้วยว่ำ โครงกำรมีวัตถุประสงค์
ที่จะพัฒนำคุณภำพของนักเรียนของโครงกำรโรงเรียนมำตรฐำนสำกลให้อยู่
ในระดับเดียวกับนักเรียนของประเทศทีมคณภำพกำรศึกษำสูง ซึงได้แก่ประเทศ
่ีุ
่
ที่มีผลกำรประเมิน PISA อยู่ในกลุ่มสูง
ในอนำคตโครงกำรจะได้จดให้มกำรประเมินคุณภำพด้ำนต่ำง ๆ ของนักเรียน
ั ี
โรงเรียนมำตรฐำนสำกล เทียบกับคุณภำพนักเรียนของประเทศที่มีคุณภำพ
กำรศึกษำสูงดังกล่ำวด้วย
แ น วท า งก า ร จั ด ก า ร เ รี ยน ก า รส อน ใ น โ รง เรี ยน ม า ต รฐา น ส า ก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
5
15

22. ควำมส�ำเร็จของโครงกำรโรงเรียนมำตรฐำนสำกลอีกมุมมองหนึ่ง
สำมำรถพิจำรณำได้จำกผลกำรเข้ำร่วมโครงกำรประเมินผลนำนำชำติ ซึ่งใน
ปัจจุบันประเทศไทยเข้ำร่วมอยู่ 2 โครงกำร คือ
1. โครงกำรประเมินผลนักเรียนนำนำชำติ (PISA) จัดโดย OECD
2. โครงกำรกำรศึกษำแนวโน้มกำรจัดกำรศึกษำด้ำนคณิตศำสตร์
และวิทยำศำสตร์ระดับนำนำชำติ (TIMSS) จัดโดย IEA
ทั้งโครงกำร PISA และโครงกำร TIMSS จะด�ำเนินกำรครั้งต่อไป
ในปี พ.ศ. 2558 ดังนั้นตัวชี้วัดควำมส�ำเร็จของโครงกำรโรงเรียนมำตรฐำนสำกล
ที่ส�ำคัญมำกอีกข้อหนึ่งคือ
นักเรียนโรงเรียนมาตรฐานสากลทีได้รบการสุมเข้าสอบโครงการ PISA
่ ั
่
หรื อ TIMSS ในป พ.ศ. 2558 มี ค ะแนนผลการสอบโดยเฉลี่ ย
ไม่ ต�่ า กว่ าคะแนนเฉลี่ย ของนัก เรีย นนานาชาติที่เข้าร่วมโครงการ
PISA หรือ TIMSS ในปเดียวกัน
แน ว ทา งก าร จั ดก าร เรี ยน ก ารส อ นใ น โ รง เรี ยน ม า ตรฐ า น ส าก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
16

23. กำรประเมินตัวชี้วัดควำมส�ำเร็จหลำยข้อ ได้ก�ำหนดให้มีกำรสร้ำง
เครื่องมือกลำงในกำรทดสอบขึ้นเป็นกำรเฉพำะด้วย เนื่องจำกกำรทดสอบทำง
กำรศึกษำระดับชำติขั้นพื้นฐำน (O-NET) เป็นกำรวัดขั้นพื้นฐำนตำมหลักสูตร
แต่เป้ำหมำยของโรงเรียนมำตรฐำนสำกลก�ำหนดไว้สูงกว่ำนั้น นอกจำกนั้น
กำรทดสอบทำงกำรศึกษำระดับชำติขนพืนฐำน (O-NET) มีขอจ�ำกัดหลำยประกำร
ั้ ้
้
จ�ำเป็นต้องใช้แบบทดสอบแบบเลือกตอบเป็นส่วนใหญ่ จึงยังไม่สำมำรถวัดทักษะ
คุณลักษณะและพฤติกรรมบำงด้ำนได้อย่ำงชัดเจน
แบบทดสอบกลำงที่สร้ำงขึ้นจะมีกำรถำมให้นักเรียนได้ แสดงเหตุ
และผล วิธคด และวิธทำ นอกจำกนันจะจัดให้มกำรทดสอบภำคปฏิบติ กำรสัมภำษณ์
ีิ
ี�
้
ี
ั
กำรพูดคุยกับนักเรียน และหรือวิธีกำรอื่น ๆ ที่เหมำะสม
แ น วท า งก า ร จั ด ก า ร เ รี ยน ก า รส อน ใ น โ รง เรี ยน ม า ต รฐา น ส า ก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
ส่วนน�ำ
17

24. เป้ำหมำยและตัวชีวดควำมส�ำเร็จด้ำนผูเ้ รียน ในกำรด�ำเนินงำนโรงเรียน
้ั
มำตรฐำนสำกล มี 5 เป้ำหมำย ดังนี้
1. เปนเลิศทางวิชาการ :
นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทำงกำรเรียนด้ำนต่ำง ๆ อยู่ในระดับสูง เทียบได้
ไม่ต�่ำกว่ำนักเรียนของประเทศที่มีคุณภำพกำรศึกษำสูง
2. สื่อสารสองภาษา :
นักเรียนมีทักษะและควำมสำมำรถด้ำนภำษำอยู่ในระดับสูง เทียบได้
ไม่ต�่ำกว่ำนักเรียนของประเทศที่มีคุณภำพกำรศึกษำสูง
3. ล�้าหน้าทางความคิด :
นั ก เรี ย นมี ทั ก ษะและควำมสำมำรถในกำรคิ ด และทั ก ษะและ
ควำมช�ำนำญในกำรใช้ ICT ในระดับสูง เทียบได้ไม่ต�่ำกว่ำนักเรียนของประเทศ
ที่มีคุณภำพกำรศึกษำสูง
4. ผลิตงานอย่างสร้างสรรค์ :
แน ว ทา งก าร จั ดก าร เรี ยน ก ารส อ นใ น โ รง เรี ยน ม า ตรฐ า น ส าก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
18
นักเรียนมีทกษะและควำมสำมำรถเกียวกับกำรศึกษำค้นคว้ำตนเอง
ั
่
(Independent Study) และมีศักยภำพ ทักษะ และควำมสำมำรถในกำรผลิต
ผลงำนต่ำง ๆ อย่ำงมีคณภำพ เทียบได้ไม่ตำกว่ำนักเรียนของประเทศทีมคณภำพ
ุ
�่
่ีุ
กำรศึกษำสูง
5. ร่วมกันรับผิดชอบต่อสังคมโลก :
นักเรียนมีควำมรู้ควำมเข้ำใจเกี่ยวกับวิถีชีวิต วัฒนธรรม และ
ลักษณะเฉพำะของชำติต่ำง ๆ ในระดับสูง มีควำมมุ่งมั่นจริงจังในกำรท�ำงำน
ไม่ย่อท้อต่อปัญหำอุปสรรค มีจิตสำธำรณะ มีส�ำนึกในกำรบริกำรสังคม และ
มีควำมรับผิดชอบต่อสังคมอยู่ในระดับสูง เทียบได้ไม่ตำกว่ำนักเรียนของประเทศ
�่
ที่มีคุณภำพกำรศึกษำสูง

25. แ น วท า งก า ร จั ด ก า ร เ รี ยน ก า รส อน ใ น โ รง เรี ยน ม า ต รฐา น ส า ก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
หลักสูตรและกำรจัดกำรเรียนกำรสอนในโรงเรียน
19
หลักสูตรและการจัดการเรียนการสอน
ในโรงเรียน
ตอนที่ 2

26. แน ว ทา งก าร จั ดก าร เรี ยน ก ารส อ นใ น โ รง เรี ยน ม า ตรฐ า น ส าก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
20

27. คุณลักษณะและศักยภาพผู้เรียนที่เปนสากล
กำรจัดกำรเรียนกำรสอนในโรงเรียนมำตรฐำนสำกล มุ่งเน้นกำร
เสริมสร้ำงควำมรู้ ควำมสำมำรถ และคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้เรียน
ในศตวรรษที่ 21 สอดคล้ อ งกั บ หลั ก สู ต รแกนกลำงกำรศึ ก ษำขั้ น พื้ น ฐำน
พุทธศักรำช 2551 และเป็นไปตำมปฏิญญำว่ำด้วยกำรจัดกำรศึกษำของ
UNESCO ได้แก่
Learning to know :
หมำยถึง กำรเรียนเพื่อให้มีควำมรู้ในสิ่งต่ำง ๆ อันจะเป็นประโยชน์
ต่อไป ได้แก่ กำรรู้จักกำรแสวงหำควำมรู้ กำรต่อยอดควำมรู้ที่มีอยู่ และรวมทั้ง
กำรสร้ำงควำมรู้ขึ้นใหม่
Learning to do :
หมำยถึง กำรเรียนเพือกำรปฏิบตหรือลงมือท�ำ ซึงน�ำไปสูกำรประกอบ
่
ัิ
่
่
อำชีพจำกควำมรู้ที่ได้ศึกษำมำ รวมทั้งกำรปฏิบัติเพื่อสร้ำงประโยชน์ให้สังคม
Learning to live together :
หมำยถึง กำรเรียนรู้เพื่อกำรด�ำเนินชีวิตอยู่ร่วมกับคนอื่นได้อย่ำง
มีควำมสุขทั้งกำรด�ำเนินชีวิตในกำรเรียน ครอบครัว สังคม และกำรท�ำงำน
Learning to be :
หมำยถึง กำรเรียนรู้เพื่อให้รู้จักตัวเองอย่ำงถ่องแท้ รู้ถึงศักยภำพ
ควำมถนัด ควำมสนใจของตนเอง สำมำรถใช้ควำมรู้ควำมสำมำรถของตนเอง
ให้เกิดประโยชน์ตอสังคม เลือกแนวทำงกำรพัฒนำตนเองตำมศักยภำพ วำงแผน
่
กำรเรียนต่อ กำรประกอบอำชีพที่สอดคล้องกับศักยภำพของตนเองได้
แ น วท า งก า ร จั ด ก า ร เ รี ยน ก า รส อน ใ น โ รง เรี ยน ม า ต รฐา น ส า ก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
หลักสูตรและกำรจัดกำรเรียนกำรสอนในโรงเรียน
21

28. ทั้งนี้เพื่อพัฒนำผู้เรียนให้มีคุณภำพ ทั้งในฐำนะพลเมืองไทยและ
พลเมืองโลกเทียบเคียงกับนำนำอำรยประเทศ โดยมุ่งเน้นให้ผู้เรียนมีศักยภำพ
ที่ส�ำคัญ ดังนี้
1) ความรู้พื้นฐานในยุคดิจิทัล
มีควำมรูพนฐำนทีจำเป็นทำงวิทยำศำสตร์ เศรษฐศำสตร์ เทคโนโลยี
้ ื้
่�
รูภำษำ ข้อมูล และทัศนภำพ รูพหุวฒนธรรมและมีควำมตระหนักส�ำนึกระดับโลก
้
้ ั
2) ความสามารถคิดประดิษฐ์อย่างมีความสามารถในการปรับตัว
สำมำรถจัดกำรกับสภำวกำรณ์ที่มีควำมซับซ้อน เป็นบุคคลที่ใฝ่รู้
สำมำรถก�ำหนด/ตั้งประเด็นค�ำถำม เพื่อน�ำไปสู่กำรศึกษำค้นคว้ำ แสวงหำ
ควำมรู้ มีควำมสำมำรถในกำรคิดวิเครำะห์ คิดสังเครำะห์ ข้อมูล สำรสนเทศ
และสรุ ป องค์ ควำมรู ้ ใช้ ข ้ อ มู ล เพื่ อ กำรตั ด สิ น ใจเกี่ ย วกั บ ตนเองและสั ง คม
ได้อย่ำงเหมำะสม
3) ทักษะการสื่อสารอย่างมีประสิทธิผล
แน ว ทา งก าร จั ดก าร เรี ยน ก ารส อ นใ น โ รง เรี ยน ม า ตรฐ า น ส าก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
22
ควำมสำมำรถในกำรรับและส่งสำร กำรเลือกรับหรือไม่รับข้อมูล
ข่ำวสำรด้วยหลักเหตุผลและควำมถูกต้อง มีวัฒนธรรมในกำรใช้ภำษำถ่ำยทอด
ควำมคิด ควำมรู้ ควำมเข้ำใจ ควำมรู้สึก และทัศนะของตนเอง เพื่อแลกเปลี่ยน
ข้อมูลข่ำวสำรและประสบกำรณ์ อันจะเป็นประโยชน์ต่อกำรพัฒนำตนเองและ
สังคม รวมทั้งมีทักษะในกำรเจรจำต่อรองเพื่อขจัดและลดปัญหำควำมขัดแย้ง
ต่ำง ๆ ตลอดจนสำมำรถเลือกใช้วิธีกำรสื่อสำรที่มีประสิทธิภำพโดยค�ำนึงถึง
ผลกระทบที่มีต่อตนเองและสังคม
4) ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
ควำมสำมำรถในกำรน�ำกระบวนกำรต่ำง ๆ ไปใช้ในกำรด�ำเนินชีวิต
ประจ�ำวัน กำรเรียนรู้ด้วยตนเอง กำรเรียนรู้อย่ำงต่อเนื่อง เข้ำใจควำมสัมพันธ์
และกำรเปลี่ยนแปลงของเหตุกำรณ์ต่ำง ๆ ในสังคม สำมำรถจัดกำรปัญหำและ
ควำมขัดแย้งต่ำง ๆ อย่ำงเหมำะสม น�ำไปสู่กำรปฏิบัติและน�ำไปใช้ให้เกิด
ประโยชน์ต่อสังคม บริกำรสำธำรณะ ซึ่งหมำยถึงกำรเป็นพลเมืองไทยและ
พลเมืองโลก
5) ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี
กำรสืบค้นหำควำมรู้จำกแหล่งเรียนรู้และวิธีกำรที่หลำกหลำย
เลือกและใช้เทคโนโลยีด้ำนต่ำง ๆ และมีทักษะกระบวนกำรทำงเทคโนโลยี
เพื่อกำรพัฒนำตนเองและสังคม ในด้ำนกำรเรียนรู้ กำรสื่อสำร กำรท�ำงำน
กำรแก้ปัญหำอย่ำงสร้ำงสรรค์ ถูกต้อง เหมำะสม และมีคุณธรรม

29. การจัดท�ำหลักสูตรและการจัดการเรียนการสอนสู่สากล
การที่ผู้เรียนจะได้รับการพัฒนาให้มีคุณภาพดังกล่าว ย่อมต้องอาศัย
หลักสูตรสถานศึกษาทีเ่ หมาะสม คือ จะต้องได้รบการออกแบบอย่างดี มีเป้าหมาย
ั
และกระบวนการด�ำเนินงานที่เป็นระบบ ด้วยความร่วมมือของบุคลากรทุกฝ่าย
ในโรงเรียน หลักสูตรสถานศึกษาของโรงเรียนมาตรฐานสากลเป็นหลักสูตร
ที่ ใช้เป็นเป้าหมายและทิศทางในการยกระดับการจัดการศึกษาทั้งโรงเรียน
มิใช่การจัดในลักษณะของแผนการเรียนส�ำหรับผูเ้ รียนเพียงบางส่วน การออกแบบ
หลักสูตรจะต้องสอดคล้องกับหลักการและแนวคิดของหลักสูตรแกนกลาง
การศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ซึ่งผู้เรียนจะได้รับการพัฒนาคุณภาพ
บรรลุตามมาตรฐานการเรียนรู้ของกลุ่มสาระการเรียนรู้ 8 กลุ่มสาระ และกิจกรรม
พัฒนาผู้เรียนที่ก�ำหนด มีการพัฒนาต่อยอดคุณลักษณะที่เทียบเคียงกับสากล
ทั้งในระดับประถมศึกษา มัธยมศึกษาตอนต้น และมัธยมศึกษาตอนปลาย
โดยโรงเรียนพิจารณาให้สอดคล้อง เหมาะสมกับสภาพความพร้อม และจุดเน้น
ของโรงเรียน
แ น วท า งก า ร จั ด ก า ร เ รี ยน ก า รส อน ใ น โ รง เรี ยน ม า ต รฐา น ส า ก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
หลักสูตรและการจัดการเรียนการสอนในโรงเรียน
23

30. กระบวนการพัฒนาผู้เรียนสู่คุณภาพที่คาดหวัง
กำรจัดกำรเรียนกำรสอนเพื่อให้ผู้เรียนมีคุณลักษณะและศักยภำพ
ควำมเป็นสำกล คือ เป็นบุคคลทีมคณภำพ มีทกษะในกำรค้นคว้ำ แสวงหำควำมรู้
่ีุ
ั
และมีควำมรู้พื้นฐำนที่จ�ำเป็น สำมำรถคิดวิเครำะห์ สังเครำะห์ สร้ำงสรรค์
สำมำรถสื่อสำรอย่ำงมีประสิทธิผล มีทักษะชีวิต ร่วมมือในกำรท�ำงำนกับผู้อื่น
ได้เป็นอย่ำงดี จะต้องมีกระบวนกำรจัดกำรเรียนรู้อย่ำงต่อเนื่อง มีล�ำดับขั้นตอน
ที่เหมำะสม และสอดคล้องกับพัฒนำกำรของผู้เรียนในแต่ละระดับชั้น โดยมี
กระบวนส�ำคัญในกำรจัดกำรเรียนรู้ เรียกว่ำ “บันได 5 ขั้นของกำรพัฒนำผู้เรียน
สู่มำตรฐำนสำกล (Five steps for student development)” ได้แก่
1. การตั้งค�าถาม/สมมติฐาน (Hypothesis Formulation)
เป็นกำรฝึกให้ผู้เรียนรู้จักคิด สังเกต ตั้งค�ำถำมอย่ำงมีเหตุผล
และสร้ำงสรรค์ ซึงจะส่งเสริมให้ผเู้ รียนเกิดกำรเรียนรูในกำรตังค�ำถำม (Learning
่
้
้
to Question)
2. การสืบค้นความรู้และสารสนเทศ (Searching for Information)
แน ว ทา งก าร จั ดก าร เรี ยน ก ารส อ นใ น โ รง เรี ยน ม า ตรฐ า น ส าก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
24
เป็นกำรฝึกแสวงหำควำมรู้ ข้อมูล และสำรสนเทศ จำกแหล่งเรียน
รู้อย่ำงหลำกหลำย เช่น ห้องสมุด อินเทอร์เน็ต หรือจำกกำรฝึกปฏิบัติ ทดลอง
เป็นต้น ซึงจะส่งเสริมเกิดกำรเรียนรูในกำรแสวงหำควำมรู้ (Learning to Search)
่
้
3. การสร้างองค์ความรู้ (Knowledge Formation)
เป็นกำรฝึกให้ผเู้ รียนน�ำควำมรูและสำรสนเทศที่ได้จำกกำรแสวงหำ
้
ควำมรู้ มำถกแถลง อภิปรำย เพือน�ำไปสูกำรสรุปและสร้ำงองค์ควำมรู้ (Learning
่
่
to Construct)
4. การสื่อสารและน�าเสนออย่างมีประสิทธิภาพ
(Effective Communication)
เป็นกำรฝึกให้ผู้เรียนน�ำควำมรู้ที่ได้มำสื่อสำรอย่ำงมีประสิทธิภำพ
ซึ่งจะส่งเสริมให้ผู้เรียนเกิดกำรเรียนรู้และมีทักษะในกำรสื่อสำร (Learning
to Communicate)
5. การบริการสังคมและจิตสาธารณะ (Public Service)
เป็นกำรน�ำควำมรู้สู่กำรปฏิบัติ ซึ่งผู้เรียนจะต้องเชื่อมโยงควำมรู้
ไปสู่กำรท�ำประโยชน์ ให้กับสังคมและชุมชนรอบตัวตำมวุฒิภำวะของผู้เรียน
และจะส่งผลให้ผู้เรียนมีจิตสำธำรณะและบริกำรสังคม (Learning to Serve)

31. การศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง (Independent Study : IS)
เครื่องมือส�าคัญในการพัฒนา
กำรจัดกระบวนกำรเรียนรู้ตำมบันได 5 ขั้น สำมำรถด�ำเนินกำรได้
หลำกหลำยวิธีและกำรให้ผู้เรียนได้ เรียนรู้สำระกำรศึกษำค้นคว้ำด้วยตนเอง
(Independent Study : IS) นับเป็นวิธีกำรที่มีประสิทธิภำพวิธีหนึ่งที่ใช้อย่ำง
กว้ำงขวำงในกำรพัฒนำผูเ้ รียน เพรำะเป็นกำรเปิดโลกกว้ำงให้ผเู้ รียนได้ศกษำค้นคว้ำ
ึ
อย่ำงอิสระในเรื่องหรือประเด็นที่ตนสนใจ เริ่มตั้งแต่กำรก�ำหนดประเด็นปัญหำ
ซึ่งอำจเป็น Public Issue และ Global Issue และด�ำเนินกำรค้นคว้ำแสวงหำ
ควำมรู้จำกแหล่งข้อมูลที่หลำกหลำย มีกำรวิเครำะห์ สังเครำะห์ กำรอภิปรำย
แลกเปลี่ยนควำมคิดเห็น เพื่อน�ำไปสู่กำรสรุปองค์ควำมรู้ จำกนั้นก็หำวิธีกำร
ที่เหมำะสมในกำรสื่อสำรน�ำเสนอให้ผู้อื่นได้รับทรำบ และสำมำรถน�ำควำมรู้
หรือประสบกำรณ์ที่ได้จำกกำรศึกษำค้นคว้ำไปท�ำประโยชน์แก่สำธำรณะ ซึ่ง
สิ่งเหล่ำนี้เป็นกระบวนกำรที่เชื่อมโยงต่อเนื่องกันตลอดแนว ภำยใต้สำระ
“กำรศึกษำค้นคว้ำด้วยตนเอง (Independent Study : IS)” ซึ่งแบ่งเป็น 3 สำระ
ประกอบด้วย
IS 1- การศึกษาค้นคว้าและสร้างองค์ความรู้
(Research and Knowledge Formation)
เป็นสำระที่มุ่งให้ผู้เรียนก�ำหนดประเด็นปัญหำ ตั้งสมมติฐำน ค้นคว้ำ
แสวงหำควำมรู้และฝึกทักษะกำรคิดวิเครำะห์ สังเครำะห์ และสร้ำงองค์ควำมรู้
IS 2- การสื่อสารและการน�าเสนอ
(Communication and Presentation)
เป็นสำระทีมงให้ผเู้ รียนน�ำควำมรูที่ได้รบ มำพัฒนำวิธกำรกำรถ่ำยทอด/
่ ุ่
้ ั
ี
สือสำรควำมหมำย/แนวคิด ข้อมูลและองค์ควำมรู้ ด้วยวิธกำรน�ำเสนอทีเ่ หมำะสม
่
ี
หลำกหลำยรูปแบบ และมีประสิทธิภำพ
IS 3- การน�าองค์ความรู้ไปใช้บริการสังคม
(Social Service Activity)
เป็นสำระที่มุ่งให้ผู้เรียน น�ำองค์ควำมรู้/ประยุกต์ ใช้องค์ควำมรู้ไปสู่
กำรปฏิบัติ หรือน�ำไปใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อสังคม เกิดบริกำรสำธำรณะ (Public
Service)
แ น วท า งก า ร จั ด ก า ร เ รี ยน ก า รส อน ใ น โ รง เรี ยน ม า ต รฐา น ส า ก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
หลักสูตรและกำรจัดกำรเรียนกำรสอนในโรงเรียน
25

32. แน ว ทา งก าร จั ดก าร เรี ยน ก ารส อ นใ น โ รง เรี ยน ม า ตรฐ า น ส าก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
26
โรงเรียนต้องน�ำสาระ การศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง (Independent
Study : IS) ไปสู ่ การเรี ย นการสอน ด้ ว ยการจั ด ท� ำ รายวิ ช า ออกแบบ
หน่วยการเรียนรู้ และกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน ตามแนวทางที่ก�ำหนด โดย
พิจารณาให้สอดคล้องกับบริบท วัยและพัฒนาการของผูเ้ รียน ซึงอาจแตกต่างกัน
่
ในระดับประถมศึกษา มัธยมศึกษาตอนต้น และมัธยมศึกษาตอนปลาย ตัวอย่าง
รายละเอียดน�ำเสนอตามเป้าหมายคุณภาพผู้เรียนที่ก�ำหนด

33. หลักสูตรและกำรจัดกำรเรียนกำรสอนในโรงเรียน
กำรพัฒนำผู้เรียนผ่ำนสำระกำรศึกษำค้นคว้ำด้วยตนเอง (Independent Study : IS) ครูผู้สอน
จะต้องพิจำรณำให้เหมำะสมกับวัยและพัฒนำกำรของผู้เรียน กิจกรรมกำรเรียนรู้ ควำมยำก-ง่ำยของชิ้นงำน
หรือภำระงำนที่ปฏิบัติจะต้องเหมำะสม เป้ำหมำยคุณภำพผู้เรียนแต่ละระดับที่ก�ำหนดนี้ เป็นเป้ำหมำยและ
กรอบทิศทำงที่ครูจะใช้ในกำรจัดกิจกรรมกำรเรียนกำรสอนและกำรวัดและประเมินผล
เปาหมายคุณภาพผู้เรียนในสาระการศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง
ระดับประถมศึกษำ
ป.1 - 3
ป.4 - 6
คุณภำพผู้เรียน
1. กำรตั้งประเด็น
ค�ำถำม/สมมติฐำน
อย่ำงมีเหตุผล
(Hypothesis
Formulation)
›
ตั้งค�ำถำม
ข้อสงสัยเกี่ยวกับ
สิ่งใกล้ตัว
ตั้งประเด็น/ค�ำถำม
เกี่ยวกับ เรื่องรำว
ง่ำย ๆ สิ่งแวดล้อม
หรือบุคคลใกล้ตัว
› ตั้งสมมติฐำน
ตำมจินตนำกำร
ของตนเองและ/หรือ
ตำมควำมรู้
และประสบกำรณ์
ของตน
›
ระดับมัธยมศึกษำ
ตอนต้น
ตั้งประเด็นค�ำถำม
ในเรื่องที่ตนสนใจ
โดยเริ่มจำกตัวเอง
เชื่อมโยงกับชุมชน
ท้องถิ่น ประเทศ
› ตั้งสมมติฐำนและ
ให้เหตุผล โดยใช้
ควำมรู้จำกสำขำ
วิชำต่ำง ๆ
›
ระดับมัธยมศึกษำ
ตอนปลำย
ตั้งประเด็น/ค�ำถำม
เกี่ยวกับสถำนกำรณ์
ปัจจุบัน และ
สังคมโลก
› ตั้งสมมติฐำน
และให้เหตุผล
ที่สนับสนุนหรือ
โต้แย้งประเด็น
ควำมรู้ โดยใช้
ควำมรู้จำกสำขำ
วิชำต่ำง ๆ และ
มีทฤษฎีรองรับ
›
แ น วท า งก า ร จั ด ก า ร เ รี ยน ก า รส อน ใ น โ รง เรี ยน ม า ต รฐา น ส า ก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
เปาหมายคุณภาพผู้เรียนในสาระการศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง
27

34. เปาหมายคุณภาพผู้เรียนในสาระการศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง (ต่อ)
ระดับประถมศึกษำ
ป.1 - 3
ป.4 - 6
คุณภำพผู้เรียน
2. กำรสืบค้นควำมรู้
จำกแหล่งเรียนรู้
และสำรสนเทศ
หรือจำกกำรปฏิบัติ
ทดลอง (Searching
for Information)
แน ว ทา งก าร จั ดก าร เรี ยน ก ารส อ นใ น โ รง เรี ยน ม า ตรฐ า น ส าก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
28
ศึกษำ ค้นคว้ำ
แสวงหำข้อมูล
ค�ำตอบจำกบุคคล
ใกล้ตัว/แหล่งข้อมูล
พื้นฐำนง่ำย ๆ
› จัดล�ำดับขั้นตอน
ในกำรรวบรวม
ข้อมูล
› ท�ำงำนบรรลุผล
ส�ำเร็จภำยใต้กำร
ดูแล ก�ำกับ และ
ช่วยเหลือของครู
อย่ำงใกล้ชิด
›
ศึกษำ ค้นคว้ำ
แสวงหำข้อมูล
ค�ำตอบจำกสมมติฐำน
ที่ตั้งไว้จำกแหล่ง
ค้นคว้ำใกล้ตัว
(เช่น บุคคล
หนังสือ
หนังสือพิมพ์
กำรปฏิบัติทดลอง
หรืออื่น ๆ)
› ออกแบบ วำงแผน
อย่ำงง่ำยในกำร
รวบรวมและล�ำดับ
ขั้นตอนกำรเก็บ
ข้อมูล
› ท�ำงำนบรรลุผล
ส�ำเร็จภำยใต้กำร
ดูแล ก�ำกับ และ
ช่วยเหลือของครู
อย่ำงใกล้ชิด
›
ระดับมัธยมศึกษำ
ตอนต้น
ศึกษำ ค้นคว้ำ
แสวงหำควำมรู้
เกี่ยวกับสมมติฐำน
ที่ตั้งไว้จำกแหล่ง
เรียนรู้หลำกหลำย
(เช่น ห้องสมุด
แหล่งเรียนรู้
ทำงออนไลน์
วำรสำร กำรปฏิบัติ
ทดลอง หรืออื่น ๆ)
› ออกแบบ วำงแผน
รวบรวมข้อมูล
โดยใช้กระบวนกำร
รวบรวมข้อมูลอย่ำง
มีประสิทธิภำพ
› ใช้กระบวนกำรกลุ่ม
ในกำรแลกเปลี่ยน
ควำมคิดเห็นโดย
ใช้ควำมรู้จำกสำขำ
วิชำต่ำง ๆ เพื่อให้
ได้ข้อมูลที่ครบถ้วน
สมบูรณ์
› ท�ำงำนบรรลุผล
ตำมเป้ำหมำย
ภำยในกรอบกำร
ด�ำเนินงำนที่ก�ำหนด
โดยกำรดูแล ก�ำกับ
และช่วยเหลือของ
ครูอย่ำงต่อเนื่อง
›
ระดับมัธยมศึกษำ
ตอนปลำย
ศึกษำ ค้นคว้ำ
หำควำมรู้ ข้อมูล
และสำรสนเทศ
โดยระบุแหล่งเรียนรู้
ทั้งปฐมภูมิ และ
ทุติยภูมิ
› ออกแบบ วำงแผน
รวบรวมข้อมูล
โดยใช้กระบวนกำร
รวบรวมข้อมูล
อย่ำงมีประสิทธิภำพ
› ใช้กระบวนกำร
กลุ่มแลกเปลี่ยน
ควำมคิดเห็นโดยใช้
ควำมรู้จำกสำขำ
วิชำต่ำง ๆ และ
พิจำรณำควำม
น่ำเชื่อถือของ
แหล่งเรียนรู้อย่ำงมี
วิจำรณญำณเพื่อให้
ได้ข้อมูลที่ครบถ้วน
สมบูรณ์
› ท�ำงำนบรรลุผล
ตำมเป้ำหมำยอย่ำง
มีประสิทธิภำพ
โดยค�ำแนะน�ำของ
ครูที่ให้ค�ำปรึกษำ
อย่ำงต่อเนื่อง
›

35. หลักสูตรและกำรจัดกำรเรียนกำรสอนในโรงเรียน
คุณภำพผู้เรียน
ระดับประถมศึกษำ
ป.1 - 3
ป.4 - 6
3. กำรสรุปองค์
› บอกสำระส�ำคัญ
ควำมรู้ (Knowledge ของสิ่งที่สนทนำ
Formation)
หรือได้รับฟัง
จัดกระท�ำข้อมูล
อย่ำงง่ำยจำก
กำรสืบค้น
› สรุปประเด็น
ควำมรู้จำกข้อคิด
ส�ำคัญ
›
ระดับมัธยมศึกษำ
ตอนต้น
วิเครำะห์ข้อมูล
โดยใช้วิธีกำร
ที่เหมำะสม
› สังเครำะห์และ
สรุปองค์ควำมรู้
อภิปรำยผลและ
เปรียบเทียบ
เชื่อมโยงควำมรู้
› เสนอแนวคิด
วิธีกำรแก้ปัญหำ
อย่ำงเป็นระบบ
›
ระดับมัธยมศึกษำ
ตอนปลำย
อธิบำยควำมเป็นมำ
ของศำสตร์
หลักกำร และวิธีคิด
ในสิ่งที่ศึกษำค้นคว้ำ
› วิเครำะห์ ข้อมูล
โดยใช้วิธีกำร
ที่เหมำะสม
› สังเครำะห์และ
สรุปองค์ควำมรู้
อภิปรำยผล
เปรียบเทียบ
เชื่อมโยง ควำมรู้
› เสนอแนวคิด
วิธีกำรแก้ปัญหำ
อย่ำงเป็นระบบ
›
แ น วท า งก า ร จั ด ก า ร เ รี ยน ก า รส อน ใ น โ รง เรี ยน ม า ต รฐา น ส า ก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
เปาหมายคุณภาพผู้เรียนในสาระการศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง (ต่อ)
29

36. เปาหมายคุณภาพผู้เรียนในสาระการศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง (ต่อ)
ระดับประถมศึกษำ
ป.1 - 3
ป.4 - 6
คุณภำพผู้เรียน
4. กำรสื่อสำรและ
กำรน�ำเสนอ
อย่ำงมีประสิทธิภำพ
(Effective
Communication)
แน ว ทา งก าร จั ดก าร เรี ยน ก ารส อ นใ น โ รง เรี ยน ม า ตรฐ า น ส าก ล ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง
30
›
เขียน หรือวำดภำพ
และพูดน�ำเสนอ
เพื่อสื่อสำร
เรื่องรำวง่ำย ๆ
ได้อย่ำงชัดเจน
ไม่สับสนโดยใช้สื่อ
ที่เหมำะสม
เขียนและน�ำเสนอ
เป็นล�ำดับ ขั้นตอน
เข้ำใจง่ำยใน
รูปแบบเดี่ยว
โดยใช้สื่อที่
เหมำะสมกับวัย
› อ้ำงอิงแหล่งควำมรู้
ที่เชื่อถือได้
›
ระดับมัธยมศึกษำ
ตอนต้น
เรียบเรียงและ
ถ่ำยทอดควำมคิด
อย่ำงชัดเจน
เป็นระบบ
› น�ำเสนอใน
รูปแบบเดี่ยว
โดยใช้สื่อประกอบ
หลำกหลำย
› เขียนรำยงำน
กำรศึกษำค้นคว้ำ
เชิงวิชำกำร
ควำมยำว 2,500 ค�ำ
› อ้ำงอิงแหล่ง
ควำมรู้ที่เชื่อถือได้
อย่ำงหลำกหลำย
› เผยแพร่ผลงำน
สู่สำธำรณะ
›
ระดับมัธยมศึกษำ
ตอนปลำย
เรียบเรียง
และถ่ำยทอด
ควำมคิด
อย่ำงสร้ำงสรรค์
เป็นระบบ
› น�ำเสนอใน
รูปแบบเดี่ยว
หรือกลุ่ม
เป็นภำษำไทย
หรือภำษำอังกฤษ
โดยใช้สื่อเทคโนโลยี
ที่หลำกหลำย
› เขียนรำยงำน
กำรศึกษำค้นคว้ำ
เชิงวิชำกำร
เป็นภำษำไทย
ควำมยำว 4,000 ค�ำ
หรือภำษำอังกฤษ
ควำมยำว 2,000 ค�ำ
› อ้ำงอิงแหล่งควำมรู้
ที่เชื่อถือได้ ทั้งใน
และต่ำงประเทศ
› ใช้กำรสนทนำ/
วิพำกษ์ผ่ำนสื่อ
อีเล็กทรอนิกส์
เช่น e-conference,
social media
online
›