4. AngNalandangan ANO ANG MGA NANGYARI SA EPIKO? MalungkotsiDatuAgyodahilsasalakayinangkanyangkaharian InaloniMatabagkasiDatuAgyo NagpasyasiMatabagkanaumaksyon MgaikinatatakotniDatuAgyo: + kapakananniMatabagka + dalawangsandataniImbununga Umalis pa rinsiMatabagka IpinadalasiTomulinparahanapinsiya
5. AngNalandangan ANO ANG MGA NANGYARI SA EPIKO? DalawangsandataniImbinunga: Taklubu – naglalamanngmalakasnabuhawi Baklaw – lamanangpinakamatindingipu-ipu NaglakbaysiMatabagkagamitangkanyangmahiwagangsulinday (salakot) at dalaangkanyangbinulay (libulan, omaletangisangdalagangBukidnon) . NakitaniImbunungasiMatabagka at nabighanisiyasadalaga. Nagpakasalsila. NoongtulogsiImbununga, ninakawniMatabagkaangdalawangsandata at tumakbopalayo.
6.
7. AngNalandangan ANO ANG NANGYARI SA EPIKO? NakabaliksiMatabagka IkinwentoniMatabagkaangkanyangpaglalakbay, at kung papaanoipinkaitaniImbunungaangkanyangpag-aalalaparakayMatabagka. NagpasyasiDatuAgyonamakipagkasundokayImbununga, at nataposangdigmaan. PumayagsiImbununga, . Ngunithindimarinigngmgahukbo, kayaipinadalaniImbunungaangipu-ipu at buhawiparapaguirnangmgahukbo.
11. AngAgyu AngpinakakabuhayanngmgaIlianon ay angpangongolektang sera. Ipinagpapalitnilaitosamga Moro parasamgakailangannilangbagaykagayangbigas, asin at asukal. Ngunit may isangmatagalnang away siAgyusaisangdatuna Moro ukolsautangngisangdaangtambakng sera. Para iwasanangdigmaan, umalissiAgyu at angkanyangmgakasamamulasaAyuman at pumuntasaIlian. Peroayawpayaganngmga Moro namayapasinaAgyu at angkanyangpamilyahanggangnabayaranangutang, at sinundan-sundannilasiAgyuparapatayinsiya at angkayangpamilya. NanalonamansinaAgyu. Pagkataposnglaban ay umalissilapatungong Mt. Pinamatun, at doonsilananirahan.
13. AngAgyu Isangaraw ay lumabassiAgyu at pumuntasabundokngSandawaparamangasongisangbaboyramo. Umuwisiyana may dalangmalakinghulibaboyramoangkapatidniyangsiLono at angmgababaengkapatidnilangsinaYamabungan at Ikwanangan ay nakahanapngisang beehive na may pulut-pukyutan. Ihinatinilaangmganahanapnilasagitnangkanilangmgasarili at samgaalipinnila.ItinanongniAgyu kung bakithindikayadalhanniBanlak, nakanyangkapatid, angasawaniyangsiMungananasaAyumanngpagkain? IniwansiMungansaAyumandahilsiya ay may sakit (leprosy). AyawnamanniBanlak, perobinolunteriyaniLonoangkanyangsarilinadalhansiMunganngpagkain.BiglangnarinigniLonoangisangmalakasnabosesmulasalangitnainutusansiMunganamagingimortalsapamamagitanngpagkainngpagkainparasamgadiyos.
14. AngAgyu PagbalikniLonosaPinamutan, sinabiniyakaagadangkanyangnarining. NinaisniBanlaknapuntahansiMungan, ngunithindipumayagsiAgyu. Si AgyunalamangangumalispapuntaAyuman. Pagdatingniyaroon, walanasiMungan at angnaiwan ay isanggintongbahay. BumaliksiAgyungPinamutan, at umalismulisiya at angkanyangpamilyaparasaTigyangdang. Subalithindi pa rinsilamapayapasaTiyangdang, dahilmaramisilangmgakaawaynanaissilapaalisin. Hindi rinnilakayangtaluninangkanilangmgakalaban. Sa pang-apatnaarawngdigmaan, pinuntahansiAgyungmatapang at matalinoniyanganaknasiTanagyaw. AyawsanapayaganniAgyunalumabansiTanagyawdahilbata pa raw siya, peronagpilitsiTanagyaw, at nanalonaman din siya.Anginisnadatungmgakalaban ay ninaisnakuninsiTanagyawbilangmapapangasawangkanyanganaknababaenasi Buy-anon, subalitumayawangbinatadahilmasyado pa raw siyangbata.
15. AngAgyu NaglakbaysiTanagyawpapuntangbayanngBaklayaon at isinagipitomulasamgakalabannito. NapatayniyasiBagali, anganakngdatungmgakalabanngBaklayaon. Gusto rinsanangdatungiyonnapakasalanniTanagyawangkayanganaknasiPaniguan, perohindi pa handasiTanagyawparamag-asawa. PagbalikniTanagyawsaTigyangdang, sumamasakanyasiPaniguan. SinabiniyakayAgyunanaisniyangpakasalansiTinagyaw, at nagingmag-asawaangdalawa.Hindi pa rinnataposangdigmaanlabansapamilyaniAgyu. SubalitmatandanasiAgyu at dinamasyadongkayanglumaban. Para labananangmgaumaawaysakanila ay nagsuotsiTanagyawngisangpanangganagawasamatigasnabakalnahindimagalawkahitngmalakasnahangin. Kinalabanniyaangmgakalabannila, at paratisiyangpanalo. Perohindi pa rinnagpataloangmgakalabannila. KinalabannganakngdatusiTanagyawdalaangkanyangsandatanagawasagintongbakal, peroginamitnamanniTanagyawangkanyanggintongtungkod. Nataloniyarinangdatu, at tumakbodahilsatakotangmgahukbonito.
16. AngAgyu NamahingasiAgyu. Pwedenasilangmamayapadahilwalanaangmgakalabannila. Isangarawpagkataposngdigmaan ay tinawagniyasiTanagyaw. IbinigayniAgyusakanyaangbayanngSunglawonparaalagaan at kupkupin. Pagdatingngsumunodnaaraw, umalissinaTanagyaw at PaniguankasamaangkanilangmgaalipinpapuntaSunglawon. Handanasilangmagsimulangpamilya.
17. AngAgyu Angmga Batas Panlipunannaipinakitasaepiko: Angpaglipat-lipatngtirahan noon ay kung kinakailanganlamang (pagkain,alitan) Iniiwanangmaysakit (leprosy) PaniniwalasaDiyos at sakanilangkakayahangmagbigayngwalanghanggangbuhay Importansyangbaboyramo at pulot (delicacies) Paubayagalingsaamanamakipaglaban Maaringtumanggianglalakinamagpakasalhabang may kapursigiduhanmulasababaenamagpakasal
18. AngAgyu Angmga Batas PanlipunannaipinakitasaAgyu: Pahintulotmulasamagulangngpagpapakasal May malakingkarangalansapakikipaglaban Kapangyarihan base salawaknglupananasasakupan Pagpapamanangamangkayamanan (lupa) saanak
19. Mga Pinagkuhanan ng Litrato at Reperensiya PangakongNalandangan –http://vibalpublishing.com/products.php?m=pv&pid=237 Revel, N. (1999). Literature of Voice: Epics in the Philippines. Ateneo de Manila University Press.