1. Doğadan olduğu gibi yâda çok hazla yapısal değişikliğe uğramadan elde edilmiş maddelere doğal maddeler denir.<br />Doğal maddelerin bazıları çeşitli işlemlerden geçirilerek kullanılır. Örneğin tuz doğal bir maddedir ve doğadan elde edildiği gibi kullanıla bilir. Şekerde doğal bir maddedir ve şeker pancarının yâda şeker kamışının işlenmesi sonucu elde edilir. Ağaçtan elde edilen kereste ve tahta doğal bir maddedir. Günlük yaşantımızda kullandığımız altın, demir, ağaç, cam, taş, mermer, toprak gibi birçok cisim eşya, alet ve malzeme doğal maddelerden yapılır.<br />Doğal madde, doğada saf olarak bulunan, işlenmemiş, herhangi bir katkı malzemesi katılmamış her maddeye denir. Örnek olarak; tuz, su, ham petrol, taş, mermer, altın, şeker, pamuk vb.<br />www.turkcebilgi.com/soru_cevap_7811_dogal-maddeyapay-maddeara- maddeislenmis-madde-ve-son-urun-nedir.html<br />Evimiz, okulumuz gündüzleri güneş ışığı ile aydınlanır. Güneş doğal ışık kaynağıdır. Geceleri evlerimizi aydınlatmak için kullandığımız lamba ve mum ise yapay ışık kaynaklarıdır.Besin maddesi olarak da kullandığımız birçok yapay madde vardır. Örneğin piyasada su, şeker ve gıda boyaları kullanılarak yapılmış meyve suları satılmaktadır. Bu tür meyve suları yapay maddelerdir. Ancak doğal meyvelerden elde edilmiş meyve sularının dayanıklılığını arttırmak için yapay madde eklense de bu tür meyve sularına yapay madde denmez.Soya fasulyesi kullanılarak yapılan kuşbaşı et ve kıyma lezzeti doğal olana yakın yapay maddelerdir. Mutfağımızda temizlik işlerinde kullanılan mutfak süngerleri de yapay maddedir. <br />Yapay madde, tüketimin artması nedeniyle doğal maddelerin yetmediği durumlarda doğal madde yerine kullanılan ama insan eliyle yapılmış maddelere denir. Örnek olarak; kauçuk, naylon, plastik, teflon, sunta vb.<br />www.fenokulu.net/<br />İŞLENMİŞ MADDELER<br />Taş, yün, toprak, odun, sebze, meyve ve tahıllar doğada bulunan maddelerdir. Doğal maddeler olarak adlandırılan bu maddeler çeşitli ürünleri elde ederken ham madde ( işlenmemiş madde ) olarak kullanılır. Okulda kullandığınız eşyaların ham maddeleri nelerdir? <br />Koyunların kırkılmasından elde edilen yün doğal bir ham maddedir.<br />Eskiden basit gereçler kullanılarak yün, iplik haline getirilirdi. Günümüzde ise bu işlem fabrikalarda yapılmaktadır.<br />İplik yünden elde edilmiş bir ürün; atkı, kazak ve kumaş üretiminde ise bir malzemedir. İplik sadece yünden değil; ipek, keten, pamuktan da elde edilir. İplikten elde edilen giyim eşyaları ise işlenmiş tüketim maddeleridir. Böyle tüketim maddeleri son ürün olarak da adlandırılmaktadır. Peki, iplik başka hangi ürünlerin malzemesidir?<br />İşlenmiş Maddeler; doğal maddelerin insanlar tarafından işlenmesiyle elde edilir. Unun işlenmesiyle üretilen ekmek sofrada tüketiliyorsa son üründür. Ama ekmek, köfte yapımının da malzemesidir. Buğday, süt ve şekerden elde edilen bisküvi bir son ürün olabilir mi?<br />İşlenebilen maddeye örnek olabilecek diğer bir ürün de zeytindir.<br />Zeytin, bir gıda maddesi olmanın yanında başka ürünlerin elde edilmesinde ham madde olarak da kullanılır.<br />Zeytin işlenerek kahvaltılık zeytin ve zeytin ezmesi elde edilir. Zeytinin işlenmesiyle elde edilen zeytinyağı, salata ve yemeklerde kullanılır. Zeytinyağı; zeytinin ürünü, salata ve yemeklerin malzemesidir. Ayrıca zeytinyağı, fabrikalarda işlenerek sabun yapımında kullanılır.<br />Yer altında doğal madde olan petrolün işlenme serüvenini biliyor musunuz? Yer altından çıkarılıp rafinerilere taşınan petrol, burada çeşitli işlemlerden geçirilir. Petrolün içindeki maddeler, rafineride ısının etkisiyle işlenerek birbirinden ayrılır.<br />Petrolün işlenmesiyle elde edilen petrol gazı ( LPG ) , mutfak ocaklarında ve taşıtlarda kullanılır. Aynı şekilde elde edilen benzin, taşıtlarda yakıt olarak kullanılır. Benzin ve petrol gazı işlenmiş petrol ürünleridir.<br />Gaz yağı da uçak yakıtına katılan işlenmiş bir maddedir. Isıtma, aydınlatma vb. Amaçlarla da kullanılır.<br />Motorin ( mazot ),evlerde ısınmada, taşıtlarda ise yakıt olarak kullanılan işlenmiş bir maddedir<br />İşlenmiş madde, bir doğal maddenin işlenip, şekillendirilerek oluşturulmuş maddeye işlenmiş madde denir. Örnek olarak; tahta masa, kâğıt, vazo, kaşık, yün veya ipek kumaş, odun<br />www.fenveteknoloji.gen.tr/v2/Ders.asp?mdid=55<br />07.12.2010 BUĞRA ORTALI<br />