1. 6
Sistemet e përllogaritjes së kostos
Sistemi i shpërndarjes sipas punës në proces
Kontabiliteti menaxherial
Objektivat mësimore
 të përshkruani karakteristikat themelore të
caktimit të kostos së procesit,
 të përshkruani caktimin e kostos së sistemit për
situata pa stoqe të gjysmë-produkteve (punës
në proces)
 të përkufizoni njësitë ekuivalente dhe të
shpjegoni rolin e tyre në caktimin e kostos së
procesit
2
1

2. Objektivat mësimore
 të përgatisni një raport të prodhimit të
departamentit duke përdorur metodën FIFO
 të përgatisni një raport të prodhimit të
departamentit, duke përdorur metodën e
mesatares së ponderuar
 të përgatisni një raport të prodhimit të
departamentit me mallrat e transferuara dhe
ndryshimet në matjet e rezultatit
3
Përkufizimi i sistemit të shpërndarjes
së kostove sipas punës në proces
 Sistemi i shpërndarjes së kostove sipas punës
në proces është sistem i shpërndarjes së
kostove i cili përdoret nga ndërmarrjet të cilat
prodhojnë sasia të mëdha të prodhimeve të
njëjta apo të ngjashme si dhe kanë një rrjedhë
të vazhdueshme të prodhimtarisë si industritë e
pijeve, kimike, ushqimore, metaleve, rafinimit të
naftës, vajrave, kozmetikës, drurit , letrës etj.
• Rrjedhja e punës është e vazhdueshme, e
përsëritshme, dhe shpesh herë punohet nga 24
orë pa ndërprerje.
4
2

3. Përkufizimi i sistemit të shpërndarjes
së kostove sipas punës në proces
 Sipas këtij sistemi bëhet matja e kostove për
një periudhë të caktuar kohore.
 Kostot e prodhimit i përcaktohen
departamenteve apo qendrave punuese të
prodhimtarisë dhe
 përdoren disa llogari kontrolluese të stoqeve
• llogari të prodhimtarisë në vijim.
5
Kombinimet e rrjedhave të
prodhimtarisë
• Procesi i rrjedhjes së prodhimit mund të
kombinohet nëpër departamentet e ndryshme
të prodhimtarisë në shumë mënyra
Shembulli 1
Stoqet Prodhimtaria
në vijim
Departamenti A
Stoqet Prodhimtaria
në vijim
Departamenti B
Stoqet prodhimet e
gatshme
Shembulli 2
Stoqet Prodhimtaria
në vijim
Departamenti X
Stoqet Prodhimtaria
në vijim
Departamenti Y
Stoqet Prodhimtaria
në vijim
Departamenti C
Materiali AH
Stoqet Prodhimtaria
në vijim
Departamenti Z
Stoqet prodhimet e
gatshme
6
3

4. Qasja e përgjithshme ndaj sistemit të
shpërndarjes sipas punës në proces
 Kostot e përgjithshme të materialeve, punës
dhe SHPP-ve të akumuluara në llogarinë e
stoqeve – prodhimtaria në vijim pjesëtohen
me numrin e “njësive ekuivalente” të
prodhimeve të punuara përgjatë periudhës
kohore.
 Sistemi i shpërndarjes së kostove sipas
punës në proces përdorë llogari të stoqeve –
Prodhimtaria në vijim aq sa janë
departamente të prodhimtarisë ose hapa të
procesit të prodhimtarisë.
7
Llogaria e stoqeve – Prodhimtaria në
vijim
Materialet
Stoqet - Prodhimtaria
në vijim
Departamenti 1
Puna
direkte
Stoqet - Prodhimtaria
në vijim
Departamenti 2
Shpenzimet e
përgjithshme të
prodhimtarisë – të
aplikuara
Stoqet – Prodhimet e
gatshme
8
4

5. Sistemi i shpërndarjes së kostove sipas
punës në proces – kostot e prodhimtarisë
 Ndërmarrjet të cilat përdorin sistemin e
shpërndarjes së kostove sipas punës në proces
zakonisht përdorin dy kategori të kostove:
• Kostot e materialeve direkte
• Kostot konvertuese – Puna direkte dhe SHPP-ja
 Kostot e materialeve direkte - zakonisht bëhen
pjesë përbërëse e produktit të gatshëm.
 Kostot konvertuese (PD dhe SHPP) - janë të
gjitha kostot tjera të prodhimtarisë përveç
materialeve direkte
9
Kostoja për njësi - Njësitë ekuivalente
 Sistemi i shpërndarjes së kostove sipas punës
në proces fokusohet në Koston për njësi
 Formula
Kostoja për njësi =
Kostoja totale e prodhimtarisë
Numri i njësive të prodhuara
10
5

6. Kostoja për njësi - Njësitë ekuivalente
 Dy kategori (lloje) të njësive të prodhimeve
 Njësitë e përfunduara (kompletuara) dhe
 Njësitë e papërfunduara (pakompletuara)
 Njësia ekuivalente është një masë për përcaktimin e
sasisë së punës së bërë në procesin e prodhimtarisë
(prodhimeve të punuara) gjatë një periudhe të caktuar
kohore në bazë të input_ëve të futura në proces gjatë po
asaj periudhe
 Numri i njësive ekuivalente gjithmonë shprehet në
numrin e njësive të plota të përfunduara (kompletuara).
11
Llogaritja e numrit të njësive
ekuivalente
 Numri i njësive ekuivalente të prodhuara është i
barabartë me shumën e:
 Numri i përgjithshëm i njësive të filluara dhe përfunduara
përgjatë periudhës së caktuar kohore dhe
 Numrit të njësive që përfaqëson punën e bërë në
prodhimet pjesërisht të përfunduara të paraqitura në stoqe
– prodhimtaria në vijim (gjysmë prodhimet) në fillim dhe në
fund të periudhës.
 Faktori i përqindjes së kompletimit (përfundimit) të
prodhimeve pjesërisht të kompletuara aplikohet për të
llogaritur numrin e njësive ekuivalente të plota (të
kompletuara).
 Kjo metodë përdoret për të përcaktuar prodhimtarinë e
njësive ekuivalente dhe zakonisht lidhet me kostot
konvertuese (puna direkte dhe SHPP-ja)
12
6

7. Llogaritja e numrit të njësive
ekuivalente – problemi kryesor
 Kuptohet se, stoqet përfundimtare të gjysmë prodhimeve
janë prodhime të papërfunduara.
• Një njësi e prodhimit e përfunduar dhe e transferuar në
depo të prodhimeve të gatshme përgjatë një periudhe të
caktuar nuk është identikë apo ekuivalentë me një njësi
të gjysmë prodhimit të stoqeve përfundimtare, ashtu që
kostot të bashkangjitura këtyre dy njësive gjithashtu nuk
duhet të janë të barabarta.
 Gjatë llogaritjes së kostos për njësi, duhet të përcaktohet
numri i njësive dalëse për periudhë të caktuar kohore.
• Problemi kryesor i shpërndarjes së kostove në sistemin
e punës në proces është përcaktimi numrit të këtyre
njësive
13
Llogaritja e numrit të njësive
ekuivalente – problemi kryesor
 Shembull – Të dhënat e departamentit A në Janar
Nr. i njësive të gjysmë prodhimeve në fillim
Nr. i njësive të filluara gjatë periudhës
Nr. i njësive të përfunduara gjatë periudhës
Nr. i njësive të gjysmë prodhimeve në fund
(25% të përfunduara)
• Kostoja totale e prodhimtarisë gjatë periudhës
•
•
•
•
—
24,000
20,000
4,000
168,000
 Sa është numri i njësive dalëse gjatë Janarit për
këtë departament?
• 20,000 njësi?
• 24,000 njësi?
14
7

8. Llogaritja e numrit të njësive
ekuivalente
 Një herë kur të përcaktohet numri i njësive ekuivalente të
prodhimeve, atëherë mund të llogaritet kostoja për njësi për
materiale dhe kosto konvertuese për secilin departament apo
qendër të punës të procesit të prodhimtarisë.
• Kujdes: Fillimisht të kalkulohet numri i njësive fizike e pastaj të
llogaritet kostoja në njësi monetare!!!
 Numri i njësive ekuivalente të prodhimtarisë paraqiten sipas
dy skenarëve
• Skenari kur nuk ka stoqe fillestare të prodhimtarisë në vijim
(gjysmë prodhime)
• Skenari kur ka stoqe fillestare të prodhimtarisë në vijim
(gjysmë prodhime)
• FIFO
• Çmimi mesatar
15
Llogaritja e numrit të njësive
ekuivalente
 Skenari kur nuk ka stoqe fillestare të prodhimtarisë në
vijim (gjysmë-prodhime)
• Para se të fillojmë analizat për llogaritjen e numrit të njësive
ekuivalente të prodhimtarisë, supozohet se nuk ka stoqe
fillestare të prodhimtarisë në vijim (gjysmë-prodhime). Në
këtë rast duhet të merren parasysh vetëm:
 Njësitë e filluara dhe të përfunduara gjatë periudhës kohore
 Njësitë e filluara por ende të papërfunduara
 Numri i njësive ekuivalente llogaritet hap pas hapi si vijon:
• Hapi 1: Njësitë e filluara dhe të përfunduara = (numri i njësive ) x 100%
• Hapi 2: Njësit ekuivalente në stoqet përfundimtare të gjysmëprodhimeve = (numri i njësive x përqindja e kompletimit)
16
8

9. Llogaritja e numrit të njësive
ekuivalente 1
 Informacionet në vazhdim i përkasin
Kompanisë ABC.
 Stoqet përfundimtare të gjysmë-prodhimeve
janë të kompletuara 100% për sa u përket
materialeve dhe 20% për sa u përket kostove
konvertuese.
17
1. Njësitë fizike
Rrjedha e prodhimtarisë
Njësitë
fizike
Stoqet fillestare të gjysmë prodhimeve
0
Njësitë e filluara gjatë periudhës
35,000
Numri i njësive për t’u llogaritur
35,000
Njësitë e kompletuara dhe të transferuara gjatë
periudhës
30,000
Stoqet përfundimtare të gjysmë prodhimeve(100%; 20%)
Të llogaritura për
5,000
35,000
18
9

10. 2. Llogaritja e numrit të njësive
ekuivalente
Njësitë ekuivalente
Rrjedha e prodhimtarisë
Të kompletuara dhe transferuara
Stoqet përfundimtare të
gjysmë-prodhimeve
Njësitë ekuivalente të periudhës
Materialet
direkte
Kostot
konvertuese
30,000
30,000
(100%) 5,000
(20%) 1,000
35,000
31,000
3. Llogaritja e kostos për njësi
ekuivalente
Materialet
direkte
Kostot e prodhimtarisë
Njësitë ekuivalente
Kostoja për njësi
ekuivalente
Kostot
konvertuese
€ 84,050
€ 62,000
35,000
31,000
€ 2.4014
€ 2.00
10

11. 4. Përmbledhja e kostove të
përgjithshme
 Kostot totale për t’u llogaritur:
Materialet
Kostot konvertuese
Gjithsej
€84,050
€62,000
€146,050
21
5. Përcaktimi i kostove të
përgjithshme
 Përcaktimi i kostove të përgjithshme:
Numri i njësive të kompletuara dhe transferuara:
30,000 x €4.4014 = €132,043
Stoqet përfundimtare të gjysmë-prodhimeve (5,000 njësi)
Materialet direkte
5,000 x €2.4014 = €12,007
Kostot konvertuese
1,000 x €2.0000 = €2,000
Gjithsej
€146,050
22
11

12. Llogaritja e numrit të njësive
ekuivalente 2
 Skenari kur ka stoqe fillestare të prodhimtarisë
në vijim (gjysmë prodhime)
 Gjatë muajit Janar numri i njësive në prodhimtarinë
e kompanisë ABC tregojnë të dhënat në vazhdim:
• 6,200 njësi në stoqet fillestare të gjysmë-prodhimeve
(60 % të kompletuara) janë përfunduar gjatë muajit
• 57,500 njësi janë futur në proces gjatë muajit, prej të
cilave 52,500 janë kompletuar dhe transferuar, ndërsa
5,000 njësi janë kompletuar pjesërisht (45%) dhe
paraqesin stoqet përfundimtare të gjysmëprodhimeve në fund të muajit.
23
Llogaritja e numrit të njësive
ekuivalente 2
Kompania ABC
Njësitë – shkalla e kompletimit
Stoqet fillestare – njësitë e filluara në
periudhën paraprake por të përfunduara
Numri i
njësive për
t’u llogaritur
Njësitë ekuivalente
Kostot e
materialit
Kostot
konvertuese
6,200
0
Kostot e materialit – 100% të kompletuara
2,480
Kostot konvertuese – 60% të kompletuara
Njësitë e filluara dhe përfunduara gjatë
periudhës
52,500
Stoqet përfundimtare – njësitë e filluara
por të papërfunduara gjatë periudhës
5,000
52,500
5,000
Kostot e materialit – 100% të kompletuara
2,250
Kostot konvertuese – 45% të kompletuara
Gjithsej
52,500
63,700
57,500
57,230
24
12

13. Njësitë ekuivalente 3
 Gjatë kësaj periudhe, kompania ABC filloi
15,000 njësi prej të cilave kompletoi 10,000
njësi, ndërsa 5,000 njësi ngelin në stoqe –
gjysmë prodhime, të kompletuara 30%. Sa është
numri i njësive ekuivalente të prodhimeve të
kompletuara të kompanisë ABC gjatë kësaj
periudhe?
 Nëse kompania ABC ka pasur kosto totale të
prodhimtarisë prej €27,600 për ????? njësi
ekuivalente, sa është kostoja për njësi
ekuivalente gjatë kësaj periudhe?
25
26
13