Internet cac phuong thuc dieu tri thay the than crrt-vn

Claire Gartland.

CÁC PHƯƠNG TH C ĐI U
TR THAY TH TH N
(CRRT)

T ng h p t Internet
BS. Đ ng Thanh Tu n (biên d ch)
dangthanhtuan65@gmail.com

T ng
• Solution: dung d ch, s hòa tan
• Solvent: dung môi, có kh năng hòa tan
• Solute: ch t tan
• Ultrafilration: siêu l c
• Diffusion: khu ch tán
• Convection: đ i lưu
• Dialysate: d ch th m phân
• Effluent: d ch th i


Kinetics of Haemofiltration 1

Claire Gartland.

N I DUNG

• Đ nh nghĩa l c máu (hemofiltration)
• Cơ ch c a l c máu
• Các phương th c đi u tr thay th th n


Đ nh nghĩa l c máu

• Phương pháp đi u tr an toàn, chính xác và
hi u qu đ ki m soát urê máu và cân b ng
d ch mà không nh hư ng x u đ n tình tr ng
tim m ch.

(Ronco and Bellomo 1998)



Claire Gartland.

C U T O MÀNG L C
V t li u c u t o màng l c hemofiltration:
•polysulfone
•polyacrylonitrile
•polyamide


C u t o màng l c Hemofilter
Máu vào

C t ngang
Dialysate S i r ng
ra (hollow fiber)

Dialysate Ngăn ngoài (d ch l c)
vào Ngăn trong (máu)

Máu ra


Claire Gartland.

MÀNG L C

Đư ng
máu vào V
Polycarbonate

Hư ng máu
Màng ch y
Polyurethane

D ch D ch l c
l c ra


Nguyên t c c a CRRT
• L y d ch dư:
– Siêu l c (Utrafiltration)
– Đ i lưu (Convection)

• L y các ch t tan:
– Khu ch tán (Diffusion)
– Đ i lưu (Convection)



Claire Gartland.

S siêu l c (ultrafiltration)
• Là s di chuy n d ch qua màng bán th m do
chênh l ch áp l c


S siêu l c
• L c làm di chuy n d ch qua màng bán th m
có th là áp l c âm ho c dương.

ÁP L C ÂM:
• Áp l c âm đư c t o ra bên phía ngăn d ch
l c, do l c hút c a bơm d ch th i
• L c âm này là l c kéo (“pulling” pressure) hút
d ch t phía ngăn máu sang phía ngăn d ch
l c



Claire Gartland.

S siêu l c
ÁP L C DƯƠNG

• Áp l c dương đư c t o ra bên phía ngăn
máu, t o ra do l c đ y c a bơm máu

• Áp l c dương là l c đ y (“pushing” pressure)
s đ y nư c t ngăn máu sang ngăn d ch l c


S siêu l c
• Áp l c dương đư c t o ra trong ngăn máu
c a hemofilter do bơm máu đ y máu tr v
b nh nhân ho c do huy t áp đ ng m ch. Đây
là áp l c dương.

• Áp l c âm trong ngăn d ch l c có th t o b i
bơm hút d ch ra ho c do đ túi ch a d ch thu
th p th p xu ng dư i làm tăng đ chênh
tr ng l c.



Claire Gartland.

S khu ch tán (Diffusion)

Diffusion: là s di chuy n các ch t tan t nơi
có n ng đ cao đ n nơi có n ng đ th p
xuyên qua m t màng bán th m cho đ n khi
n ng đ 2 ngăn thăng b ng nhau.

S khu ch tán
• S v n chuy n ch t
tan qua màng bán
th m do s chênh
l ch n ng đ
• Cơ ch v n chuy n
th đ ng
• T t cho các ch t tan
TLPT nh



Claire Gartland.

Diffusion


S khu ch tán
• V n chuy n khu ch tán là s di chuy n ch t
tan mà không có di chuy n c a dung môi.
• T c đ khu ch tán ph thu c vào:
a) Kích c c a ch t tan (phân t l n thì
khu ch tán ch m hơn phân t nh )
b) Kho ng cách khu ch tán (kho ng cách
ng n hơn, khu ch tán nhanh hơn). Ví d :
màng dày hơn thì các ch t tan khu ch tán
ch m hơn
c) Kích thư c l và di n tích b m t c a màng
l c


Claire Gartland.

Hemodialysis
Th i ra ngoài

Dialysate ra Máu đi vào
(t b nh nhân)

Dialysate vào Máu đi ra

(tr v b nh nhân)

N ng đ th p N ng đ cao




Claire Gartland.

S đ i lưu (Convection)

Convection: s di chuy n c a ch t tan kèm theo
di chuy n nư c “solvent drag”, qua màng bán
th m do tác đ ng c a áp l c.


S đ i lưu
• S di chuy n d ch
qua màng bán
th m đi theo s
d ch chuy n c a
ch t tan “SOLUTE
DRAG”
• Là cơ ch v n
chuy n ch đ ng
• T t cho các ch t
tan có TLPT nh và
trung bình


Claire Gartland.

Convection


S đ i lưu
• S di chuy n c a ch t tan t l thu n v i s
di chuy n c a dung môi
• S di chuy n c a dung môi ph thu c vào đ
chênh l ch áp l c.
• Lưu lư ng càng tăng thanh th i càng t t.
• S đ i lưu cũng nh hư ng b i tính th m
(kích thư c l = pore size) c a màng.



Claire Gartland.

S đ i lưu
• Các ch t tan có kích thư c trung bình, khi s
khu ch tán b ch m, thì s đ i lưu là cơ ch
chính duy nh t.
• S thanh th i ch t tan ph thu c:
a) M c áp l c siêu l c
b) N ng đ ch t tan trong plasma
c) Tính ch t màng l c


Hemofiltration

Th i ra ngoài Máu đi vào
(t b nh nhân)
D ch thay
th

Máu đi ra

(tr v b nh nhân)

Áp l c th p Áp l c cao



Claire Gartland.

Tr ng lư ng phân t (ch t tan)
Daltons

• Inflammatory Mediators (1,200-40,000)

“large”

“middle”

“small”




Claire Gartland.

Các phương th c CRRT


1. S.C.U.F
Slow continuous ultrafiltration
(Siêu l c ch m liên t c)
• Máu đi vào chu trình tu n hoàn ngoài cơ th
qua màng l c theo ki u ĐM-TM ho c TM-TM.

• D ch siêu l c sinh ra do tr ng l c ho c bơm
hút trong khi v n chuy n qua màng mà không
đư c thay th .

• Th tích d ch siêu l c = chính xác s s t cân
c a b nh nhân.


Claire Gartland.

S.C.U.F
Slow
continuous
ultrafiltration


S.C.U.F
• Nư c và các ch t tan t huy t tương đư c
tách kh i máu b nh nhân qua m t màng bán
th m lưu lư ng th p (lo-flux semi-permeable
membrane).
• Hi u qu l y ch t tan thì ít và ch b ng phương
pháp đ i lưu.
• V l ch s : ban đ u ngư i ta s d ng huy t áp
b nh nhân như là bơm đ y máu vào chu trình
(A-V). Tr ng l c có tác d ng như l c đ i lưu.
• Ngày nay: ngư i ta s d ng bơm máu và bơm
d ch l c cho chính xác.


Claire Gartland.


S.C.U.F
• T c đ siêu l c = 50-100ml/hr
• Áp d ng: dùng đ ki m soát lư ng d ch dư
(quá t i) c a b nh nhân. Có th vài gi – 24
gi /ngày.
• Thư ng ch s d ng các màng l c nh vì ch
c n t c đ siêu l c th p.
• Không thư ng xuyên s d ng trong l c máu
(blood purification).



Claire Gartland.

2. C.A.V.H
Continuous Arterio-Venous Haemofiltration

• Máu đi vào chu trình ngoài cơ th qua m t màng
có tính th m cao theo phương th c ĐM – TM
(không dùng bơm máu).
• S siêu l c sinh ra do tr ng l c (không dùng
bơm d ch th i).
• T c đ siêu l c cao hơn s s t cân c a b nh
nhân và c n truy n vào d ch thay th qua bơm.
• Thay th d ch m t ph n ho c hoàn toàn tùy m c
tiêu l c máu và ki m soát th tích máu.


C.A.V.H
Continuous arterio-
arterio-
venous haemofiltration



Claire Gartland.

C.A.V.H
• 1977, Peter Kramer l n đ u mô t k thu t
CAVH.
• Huy t áp đ ng m ch đ đ đ y máu qua chu
trình ngoài cơ th qua màng có tính th m cao và
không c n bơm máu.
• Áp l c th y tĩnh (do tr ng l c) đ đ s siêu l c
và s đ i lưu ch t tan x y ra.
• Áp l c xuyên màng đư c tăng lên b ng cách
đ t túi ch a d ch th p xu ng, vì v y làm tăng áp
l c âm bên phía ngăn d ch.


C.A.V.H
• S siêu l c thư ng nhi u hơn m c th tích c n
ki m soát, vì v y c n thi t b i hoàn d ch thay
th .
D CH THAY TH :
• M t s ch t tan c n thi t có trong d ch thay th
(các ion Na, Cl, Ca, Mg, HCO3) đ cân b ng ion
và áp l c th m th u máu.
• Các ch t tan không mong mu n (K+, H+, urê ...)
không đư c thay th do đó n ng đ trong máu
các ch t này càng lúc càng gi m



Claire Gartland.

C.A.V.H
• T c đ siêu l c 10-15 ml/phút
• S làm s ch máu ch nh vào s đ i lưu.

Các đi m gi i h n:
• Ph thu c vào huy t áp b nh nhân
• Tính an toàn – Không có h th ng báo đ ng
• Tính hi u qu – không có h th ng ki m soát
chính xác d ch l y ra


C.V.V.H
Continuous Veno-Venous Haemofiltration
(non-automated)
• Gi ng như CAVH nhưng th c hi n qua phương
th c TM – TM vì v y c n có bơm đ y máu vào
chu trình.
• S siêu l c sinh ra do tr ng l c (không dùng
bơm d ch th i).
• T c đ siêu l c cao hơn s s t cân c a b nh
nhân và c n truy n vào d ch thay th qua bơm.
• Thay th d ch m t ph n ho c hoàn toàn tùy m c
tiêu l c máu và ki m soát th tích máu.


Claire Gartland.

C.V.V.H
Continuous Veno-Venous
Veno-
Haemofiltration
(non-
(non-automated)


C.V.V.H
(non-automated)
• CVVH đư c s d ng đ l y c 2 phân t kích
c nh và trung bình và ki m soát cân b ng
d ch.
• D ch truy n cũng s d ng đ đ t m c tiêu làm
s ch máu.
• Áp l c xuyên màng tăng khi làm th p túi ch a
d ch th i.
• T c đ bơm máu 80-300 ml/phút, y u t chính
đ đ t hi u qu đi u tr
• T c đ siêu l c 10-30 ml/phút


Claire Gartland.

C.V.V.H
(automated)

• K thu t gi ng như CVVH non-automated,
đi m duy nh t khác là t c đ siêu l c đư c
ki m soát b ng m t bơm tính toán đư c t c đ
d ch l y ra.


C.V.V.H
Continuous Veno-Venous
Veno-
Haemofiltration
(automated)



Claire Gartland.


C.V.V.H.D
Continuous Veno-Venous Haemodialysis
• K thu t này cũng dùng phương th c TM-TM
thông qua m t bơm máu.
• D ch th m phân (dialysate) đi ngư c chi u v i
máu cũng b ng ki m soát b ng m t bơm.
• D ch l c ra ki m soát b ng 1 bơm đ quy t đ nh
m c đ s t cân b nh nhân.
• Thanh th i ch t tan b ng phương pháp khu ch
tán.
• Không c n d ch thay th .



Claire Gartland.

EFFLUENT/
ULTRAFILTRATE
C.V.V.H.D
CONTINUOUS VENO-
VENO-
VENOUS
HAEMODIALYSIS




Claire Gartland.

C.V.V.H.D
Continuous Veno-Venous Haemodialysis
• Lư ng d ch th i và siêu l c tương ng v i s
m t cân b nh nhân.
• S thanh th i ch t tan nh vào s khu ch tán:
ch t tan không mong mu n trong máu (n ng đ
cao) s khu ch tán vào d ch th m phân (n ng
đ th p).
• Đi u tr này r t có hi u qu trong m c tiêu l y
các ch t tan TLPT nh .
• T c đ bơm máu: 80-200 ml/phút.
• Lưu lư ng d ch th m phân 17-33 ml/phút (1-2
Lít/gi ). dangthanhtuan65@gmail.com

C.V.V.H.D.F
Continuous Veno-Venous Haemo-Diafiltration
• Máu qua màng l c tính th m cao nh vào m t
bơm máu theo phương th c TM-TM.
• D ch th m phân đi ngăn d ch l c ngư c chi u
v i máu, cũng nh m t bơm.
• D ch th i/siêu l c đư c l y ra v i s ki m soát
c a m t bơm
• D ch thay th đư c thêm vào cũng nh m t
bơm đ đ t đư c s làm s ch máu như mong
mu n
• Thanh th i ch t tan nh vào c hai: s khu ch
tán và s đ i lưu.dangthanhtuan65@gmail.com


Claire Gartland.

C.V.V.H.D
CONTINUOUS
VENO-
VENO-VENOUS
HAEMODIAfILOTRATION




Claire Gartland.

C.V.V.H.D.F
• Trong CVVHDF có 4-5 bơm:
– Bơm máu theo mode TM-TM.
– Bơm d ch th m phân: đưa d ch đi ngư c
chi u v i máu, trong ngăn d ch.
– Bơm d ch thay th (1-2 bơm): trư c màng
(pre-filter) ho c sau màng (post-filter) tùy m c
làm s ch máu c n thi t.
– Bơm d ch th i ra/d ch siêu l c: tùy m c s t
cân mong mu n.


C.V.V.H.D.F
• Hi u qu l y các ch t TLPT nh và trung bình
• Lưu lư ng máu: 80-200 ml/phút
• T c đ d ch th m phân: 1-2 l/gi
• T c đ siêu l c: 2-4 l/gi

• Đây là phương pháp ph i h p gi a
hemodialysis và haemofiltration.



Claire Gartland.

T.P.E
Therapeutic Plasma Exchange
• Máu qua màng bán th m (g i là plasma filter)
theo phương th c TM-TM b ng l c đ y c a
bơm máu.
• D ch th i ra là huy t tương, đư c ki m soát b i
m t bơm d ch th i.
• Huy t tương tươi đ ng l nh (F.F.P) ho c dung
d ch albumine (H.A.S) đóng vai trò là d ch thay
th và đư c bơm vào b ng m t bơm.
• S thay th này là thay th hoàn toàn.


FFP/
ALBUMIN

PLASMA FILTER

T.P.E
Therpaeutic Plasma Exchange



Claire Gartland.

T.P.E
Therapeutic Plasma Exchange
• Huy t tương th i ra ch a các ch t tan b nh lý
(đ c ch t, protein b t thư ng)
• Phương pháp này đi u tr gián đo n, ch vài gi
trong 1 ngày.

• Lưu lư ng máu: 100-200 ml/phút
• T c đ siêu l c: 0.5-2 lít/gi


Haemoperfusion
• Máu đư c đ y b ng bơm máu vào m t màng
l c ch a ch t h p ph là than ho t tính
(charcoal filter).
• Không có siêu l c
• Không thay th d ch
• Ch đ nh trong ng đ c thu c và h i ch ng
nhi m khu n huy t giai đo n s m.

• Lưu lư ng máu 100-200 ml/phút



Claire Gartland.

Adsorption


HAEMOPERFUSION



Internet cac phuong thuc dieu tri thay the than crrt-vn

Recomendados

Recomendados

Más contenido relacionado

Destacado

Destacado (8)

Más de Dang Thanh Tuan

Más de Dang Thanh Tuan (20)

Internet cac phuong thuc dieu tri thay the than crrt-vn