1. Πρόγραμμα επιμόρφωσηςΕνότητα 3.7 Πρότυπα Μαθησιακών Τεχνολογιών Διδάσκων: Χρήστος Κατσάνος ckatsanos@ece.upatras.gr

2. Μαθησιακές Τεχνολογίες & Μαθησιακά Αντικείμενα Μαθησιακές Τεχνολογίες (Learning Technologies) Το σύνολο των τεχνολογιών που εφαρμόζονται για την εξυπηρέτηση της διαδικασίας της μάθησης και της διδασκαλίας Μαθησιακό Αντικείμενο (Learning Object, LO) Οιαδήποτε πηγή, ψηφιακή ή μη πηγή που μπορεί να (επανά)χρησιμοποιηθεί για μάθηση, εκπαίδευση, κατάρτιση. Π.χ. Εκπαιδευτικές σημειώσεις, Τεστ, Εργασίες, Άρθρα, Ολόκληρα προγράμματα eLearning

3. Η ανάγκη για προτυποποίηση Προσβασιμότητα (Accessibility) Μπορεί ο μαθητής να έχει πρόσβαση στο κατάλληλο μαθησιακό περιεχόμενο την κατάλληλη στιγμή; Επαναχρησιμοποίηση (Reusability) Μπορούμε να επαναχρησιμοποιήσουμε τους μαθησιακούς πόρους; Διαλειτουργικότητα (Interoperability) Μπορεί ένα εκπ. λογισμικό να συνεργαστεί με άλλα παρόμοια λογισμικά;

4. Οργανισμοί προτυποποίησης Κάποιοι π.χ. IMS, ARIADNE: Καταγράφουν απαιτήσεις και τις ανάγκες των χρηστών Τις περιγράφουν με τη μορφή προδιαγραφών Κάποιοι π.χ. ADL, ALIC: Αναπτύσσουν προϊόντα & εφαρμογές που υλοποιούν τις προδιαγραφές Έτσι, τις αξιολογούν σε πραγματικές συνθήκες Κάποιοι π.χ. ΙΕΕΕ, ISO Μετατρέπουν τις προδιαγραφές που έχουν δοκιμαστεί και αξιολογηθεί θετικά σε πρότυπα

5. Οργανισμοί Προτυποποίησης

6. Ζητήματα προτυποποίησης (1/2) Πως μπορεί να κατηγοριοποιηθεί το περιεχόμενο έτσι ώστε να είναι εύκολα προσβάσιμο με διάφορα κριτήρια; (π.χ. Θεματική Περιοχή, Παιδαγωγική Προσέγγιση) Πως μπορεί να γίνει η σύνθεση/διαχωρισμός του περιεχομένου; Πως μπορεί να ενσωματωθεί σε διαφορετικές τεχνολογίες μάθησης;

7. Ζητήματα προτυποποίησης(1/2) Πως παρακολουθούμε την πορεία του μαθητή; Πως εξατομικεύουμε την πορεία ενός μαθητή με βάση τις προσωπικές του ανάγκες; Πως προστατεύουμε τα πνευματικά δικαιώματα του διακινούμενου περιεχομένου;

8. Κατηγορίες Προτύπων (1/2) Μεταδεδομένα (Metadata) Πώς μπορεί να περιγραφεί σημασιολογικά το περιεχόμενο για να είναι εύκολα προσβάσιμο με διάφορα κριτήρια; Συστήματα Πακετοποίησης και Διαχείρισης Περιεχομένου (ContentPackagingandManagementSystems) Πως μπορεί να γίνει η σύνθεση/διαχωρισμός του περιεχομένου; Πως μπορεί να ενσωματωθεί σε διαφορετικές τεχνολογίες μάθησης; Διαλειτουργικότητα Ερωτήσεων και Τεστ (QuestionandTestInteroperability) Ποια θα είναι η διαδικασία αποτίμησης και ελέγχου σε διαφορετικές τεχνολογίες μάθησης;

9. Κατηγορίες Προτύπων (2/2) Συστήματα Διαχείρισης Προφίλ (ProfilingSystems) Πως περιγράφουμε πληροφορίες για έναν μαθητή, την επίδοση και την πρόοδο του; Πως ανταλλάσουμε τέτοια δεδομένα; Διαχείριση Ψηφιακών Δικαιωμάτων (DigitalRightsManagement) Πως προστατεύομε τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας των παροχέων περιεχομένου. Επιχειρησιακά Συστήματα (EnterpriseSystems) Πως επικοινωνούν τα Συστήματα Μαθησιακών Τεχνολοιγών με άλλα Επιχειρησιακά Συστήματά;

10. ΠροτυπαΜεταδεδομενων Για Αντικείμενα Μάθησης

11. Τι είναι τα Μεταδεδομένα Δεδομένα που περιγράφουν άλλα δεδομένα Κατασκευάζονται για να διευκολύνουν την αναζήτηση και πρόσβαση σε πόρους Βιβλιοθήκη:

13. «Ο πύργος της Πίζας»

14. «Διακοπές 2007!!»

15. «Συνέδριο ABC 2010»

17. Δημοφιλή Πρότυπα Μεταδεδομένων DC: Dublin Core IEEE/LOM:Institute of Electrical and Electronic Engineers/Learning Object Metadata ADL/SCORM:Advanced Distributed Learning/Sharable Content Object Reference Model IMS: Instructional Management System ARIADNE:Alliance of Remote Instructional Authoring & Distribution Network for Europe

18. Το πρότυπο DublinCore (1/3) Αποτελείται από 15 στοιχεία-πεδία Ομαδοποιημένα εννοιολογικά σε 3 κατηγορίες Περιεχόμενο (Τίτλος, Θέμα, κλπ) Πνευματική Ιδιοκτησία (Δημιουργός, Εκδότης κλπ) Στιγμιότυπο (Ημερομηνία, Τύπος κλπ) Προαιρετικά πεδία

19. Το πρότυπο DublinCore (1/3)

20. Το πρότυπο DublinCore (2/3)

21. ΙΕΕΕ Lom Πιο σύνθετο πρότυπο μεταδεδομένων Μεταδεδομένα χωρισμένα σε 9 κατηγορίες: Γενικά στοιχεία Στοιχεία κύκλου ζωής Στοιχεία μετα-μεταδεδομένων Τεχνικά στοιχεία Εκπαιδευτικά στοιχεία Στοιχεία δικαιωμάτων Στοιχεία σχέσεων Στοιχεία σχολίων Στοιχεία ταξινόμησης Υποχρεωτικά και Προαιρετικά Στοιχεία

23. κάλυψη (coverage)

24. δομή (structure)

26. Μετα-μεταδεδομένα (3/9) αναγνωριστικό στοιχείο (identifier) είσοδος καταλόγου (catalog entry) συνεισφορά (contribute) σχήμα μετα-δεδομένων (metadata scheme) γλώσσα (language)

27. Τεχνικά (4/9) μορφή (format) μέγεθος (size) θέση (location) προϋποθέσεις (requirement) σχόλια εγκατάστασης (installation remarks) άλλες προϋποθέσεις πλατφόρμας (other platform requirements) διάρκεια (duration)

29. δυσκολία (difficulty)

30. τυπικός χρόνος μάθησης (typical learning time)

31. περιγραφή (description)

33. Σχέση (7/9) τύπος (kind) πηγή (resource)

34. Σημειώσεις (8/9) συντάκτης (person) ημερομηνία (date) περιγραφή (description)

35. Κατηγοριοποίηση (9/9) σκοπός (purpose) μονοπάτι ταξονομίας (taxon path) περιγραφή (description) λέξη-κλειδί (keyword)

36. ΠροτυπαΠακεταρισματοΣΜαθησιακουυλικου (ContentPackaging)

37. Πακετάρισμα Μαθησιακού Υλικού (ContentPackaging) Ορίζειτηδομήτουπεριεχομένου και ένα σύνολο κανόνων έτσι ώστεναείναιδυνατή η ανταλλαγή μαθησιακού υλικού μεταξύΣΜΤ Το IMS Content Packaging αποτελείτηνπιοκατάλληληπροδιαγραφήγιατηδόμησημαθησιακούπεριεχομένου. Τοπεριεχόμενοαποτελείταιαπόένασύνολοφυσικώναρχείων, μαζίμεκατάλληληπεριγραφήτηςδομήςαυτώντωνπόρων, ώστεναείναιδυνατή η παρουσίασήτους.

38. IMS Cοntent Package Information Model Ενσωματώνει σε ένα αρχείο ένα ολόκληρο course και τα σχετιζόμενα με αυτό μεταδεδομένα

39. Η Συλλογή Προτύπων SCORM (1/2) Αυτήτηστιγμήείναιιδιαίτεραδημοφιλες Σκοπόςείναινασυνενώσειδιάφορεςπροδιαγραφέςκαιπρότυπα Τρέχουσα έκδοση Scorm 2004 Τρία ξεχωριστά βιβλία (με αλληλεπικαλύψεις): 1. Content Aggregation Model(CAM) => Μαθησιακή Διαδικασία 2. Run-Time Environmnet(RTE) => Προδιαγραφές LMS 3. Sequencing and Navigation => Σειρά Εμφάνισης Εκπ. Περιεχομένου Τρία επίπεδα, βασισμένα στα IEEE LOM στοιχεία Raw media (όπωςComponents, Fragments) Content (όπωςLessons, Modules, Units) Course

40. Η Συλλογή Προτύπων SCORM (2/2) Εν γένει, το SCORM καθορίζει πώς ένας χρήστης µπορεί να δηµιουργήσει ένα µάθηµα συναθροίζοντας αντικείµεναπεριεχοµένου ποιος είναι ο τύπος αυτών των αντικειµένων και πώς χρησιµοποιούνται και αλληλεπιδρούν σε ένα σύστηµα διαχείρισης µάθησης και, τέλος, τι είδους δεδοµένα ανταλλάσσουν αντικείµεναπεριεχοµένου σε ένα τέτοιο σύστηµα. Τα περισσότερα λογισμικά πακέτα που «πακετάρουν» υλικό (ContentPackageeditors) μπορούν να το εξάγουν σε SCORM Π.χ. Authorware της Macromedia

41. Εργαλεία περιγραφής μετα-δεδομένων ARIADNE ADL SCORM metadata generator Reggie ImseVimse LOM Συντάκτης EM2 XML συντάκτες

42. Συμπεράσματα Μπορούμε να περιγράψουμε με μεγάλη λεπτομέρεια το εκπαιδευτικό υλικό Μερικά ανοικτά θέματα τα εκπαιδευτικά μετα-δεδομένα είναι "παιδαγωγικά ουδέτερα" (pedagogically neutral) κόστος περιγραφής – αυτοματοποίηση περιγραφής Πολλά πρότυπα. Ποιο θα υιοθετήσουμε? Διαφαίνεται επικράτηση, αποδοχή του SCORM

43. Πηγές the Association for the Advancement of Computing in Educationaace.org International Forum of Educational Technology & Societyifets.ieee.org European Commission E&T portal www.proacte.com

44. Άλλες ιστοσελίδες http://www.imsproject.org/metadata/mdv1p3pd/imsmd_bestv1p3pd.html περιγράφει το πρότυπο των μεταδεδομένων http://zope.cetis.ac.uk/static/standards.html γενική θεώρηση του θέματος της προτυποποίησης των μαθησιακών τεχνολογιών http://www.cen-ltso.net/Users/main.aspx Σελίδα του παρατηρητηρίου των μαθησιακών τεχνολογιών http://ieeeltsc.org Η σελίδα της επιτροπής για τα πρότυπα μαθησιακών τεχνολογιών της ΙΕΕΕ http://mobilemind.net/presentation/max06/ Στη σελίδα αυτή υπάρχει μια παρουσίαση για τα πρότυπα μαθησιακών τεχνολογιών.

45. Δείτε ακόμη http://www.wikieducator.org/Main_Page Σελίδα με ελεύθερα διαθέσιμο εκπαιδευτικό υλικό http://exelearning.org/FrontPage Εύχρηστο, scorm compliant, εργαλείο κατασκευής offline μαθησιακού υλικού http://exelearning.blogspot.com/ το σχετικό ιστολόγιο με νέα για το πρόγραμμα, συζητήσεις κλπ

46. Ειδική βιβλιογραφία Greenberg J. (ed.), Metadata and Organizing Educational Resources on the Internet, Haworth Press, 2000. Bacsich P., Heath A., Lefrere P., Miller P. & Riley, K, "The Standards Fora for Online Education", D-Lib Magazine 5(12), 1999. Bourda Y. & Hilier M., "What Metadata and XML can do for Learning Objects", WebNet Journal, 2(1), 2000.

47. Προτεινόμενες δραστηριότητες Φτιάξτε μια περιγραφή μεταδεδομένων για ένα μάθημα ή για το περιεχόμενο του προγράμματος επιμόρφωσης. Διερευνήστε τα πρότυπα μεταδεδομένων για τα LCMS και το elearningγενικότερα και συγκρίνετέ τα με τα πρότυπα μεταδεδομένων του σημασιολογικού ιστού.