Με το ζήλο της Ελευθερίας

1. Ήβθ Ακαναςιάδου
Με τον ηιλο τθσ ελευκερίασ

3. Η Ήβθ γεννικθκε τθν 1θ Ιουνίου 1926 ςτθν
οικία Βαρηάκα ςτο Νζο Φάλθρο, μαηί με
τθν δίδυμθ αδελφι τθσ Άννα.
Οι γονείσ τθσ, Θραςφβουλοσ και Ζλενα
Ακαναςιάδου, το γζνοσ Καλφοποφλου,
είχαν γεννθκεί ςτθν Κωνςταντινοφπολθ
και ιρκαν ςτθν Ελλάδα το 1922 με τθν
καταςτροφι.

4. Όταν αποπερατϊκθκε το ςπίτι τουσ το
οποίο ζκτιηαν ιδθ από το 1926 ςτο
Παλαιό Φάλθρο, θ οικογζνεια
μετακόμιςε εκεί, ςτθν οδό Ευτζρπθσ.

5. Μεγαλϊνοντασ
ξζνοιαςτα ςε
μια εφπορθ
οικογζνεια
αυτι και θ
αδελφι τθσ
εκτόσ από τισ
απαραίτθτεσ
ανζςεισ που
απολάμβαναν
ςτθν
κακθμερινότθτά
τουσ είχαν
παράλλθλα κι
όλα εκείνα τα
ερεκίςματα που
ζνα παιδί
χρειάηεται για
να γίνει
κοινωνικό και
δθμιουργικό.

6. Ανατρζχοντασ ςτο φωτογραφικό υλικό που με δυςκολία καταφζραμε να
ςυλλζξουμε διαπιςτϊνουμε ότι από πολφ νωρίσ οι δφο αδελφζσ είχαν επαφι με
τθν τζχνθ, τα γράμματα

7. και γενικά με τθν πλοφςια πνευματικι κίνθςθ που διζπνεε το Φάλθρο
εκείνθ τθν εποχι

8. Όλα αυτά ςυνδυαςμζνα με
πολλζσ εκδρομζσ και ταξίδια
που ςυχνά πυκνά επιχειροφςε
θ οικογζνεια Ακαναςιάδου,
μασ δίνουν το προφίλ
μιασ αλθκινά
καλλιεργθμζνθσ κοπζλασ

9. Όςο αφορά
τα μακθτικά
χρόνια
τθσ Ήβθσ
μακαίνουμε ότι
αρχικά
αυτι και θ αδελφι
τθσ
φοίτθςαν
ςτθν
΢χολι
Χατηθκωςταντίνου

10. και μετά
ςτο Γυμνάςιο
Παλαιοφ Φαλιρου,
το πρϊτο και μοναδικό δθμόςιο
Γυμνάςιο τθσ περιοχισ,

11. που δεν είναι άλλο από το ςθμερινό μασ ςχολείο,
το 1ο Γυμνάςιο Παλαιοφ Φαλιρου.

12. ΢αν μακιτρια θ Ήβθ περιγράφεται από τθν πιο ςτενι τθσ φίλθ τθν
Κικι Γαβαλά, ωσ άριςτθ, αλλά ταυτόχρονα και
κοινωνικι, ευπροςιγορθ, πάντα γελαςτι και με μια καλι κουβζντα
ςτο ςτόμα για όλουσ.

13. Σθν ίδια εικόνα για
το κορίτςι μασ
μεταφζρει και ο
Ιωαννίδθσ
Φαλθριϊτθσ που
τθν είχε μακιτρια
ςτθν ςχολι
Χατηθκωνςταντίνου
« Ήταν ζνα πολφ
χαριτωμζνο κορίτςι,
ευγενικό, με ρόδινο,
χαμογελαςτό
πρόςωπο.»

14. Η Γερμανοϊταλικι Κατοχι που
ζπεςε ςαν μια βαριά μαφρθ
κουρτίνα ςτθν Ελλάδα δεν
άργθςε να ςκεπάςει και τοφτθ
τθν μικρι γραφικι γωνιά τθσ,
το Παλαιό Φάλθρο.
Σα πιο όμορφα ςπίτια του
επιτάχτθκαν, και θ πείνα
χτφπθςε τθν πόρτα των
κατοίκων του. Σα τρόφιμα
άρχιςαν ςιγά ςιγά να
εξαφανίηονται από τα ράφια
των παντοπωλείων. Σο ψωμί
ελάχιςτο κι αυτό μοιραηόταν με
δελτίο και πολλζσ μζρεσ δεν
υπιρχε κακόλου. Μια φορά το
μινα ο Διεκνισ Ερυκρόσ
΢ταυρόσ μοίραηε πάντοτε με
δελτίο λίγα όςπρια, λίγεσ
αφυδατωμζνεσ πατάτεσ και
λίγο γάλα εβαπορζ ςε όςουσ
είχαν μικρά παιδιά.

15. Δεν ζλλειψε δυςτυχϊσ οφτε από το Φάλθρο το κλιβερό φαινόμενο τθσ
«μαφρθσ αγοράσ». Οι πειναςμζνοι και αγανακτιςμζνοι από τθν προκλθτικι
διαβίωςθ των μαυραγοριτϊν άρχιςαν να οργανϊνουν μζςα ςτα πλαίςια του
ευρφτερου αγϊνα Αντιςτάςεωσ κι ζνα ςτενότερο αγϊνα για τθν εξαςφάλιςθ
τροφίμων. Γενναίοι Φαλθριϊτεσ παραβίαηαν τθν νφχτα τισ αποκικεσ των
μαυραγοριτϊν και μοίραηαν τα τρόφιμα ςε όλουσ όςουσ είχαν ανάγκθ. Σο
ΕΑΜ και θ Εκνικι Δράςθ, δυο ςθμαντικζσ αντιςταςιακζσ ομάδεσ
αναλάμβαναν ςυνικωσ τζτοιου είδουσ επιχειριςεισ.

16. Η εφθβικι καρδιά τθσ Ήβθσ αλλά κι αρκετϊν άλλων παιδιϊν τθσ θλικίασ τθσ δεν
ζμεινε αςυγκίνθτθ από τοφτεσ τισ εικόνεσ. Ειδικά οι κθριωδίεσ των Γερμανϊν δεν
άργθςαν να γίνουν το ερζκιςμα που ζκανε αυτό το μικρό κορίτςι που ανικε ςτθν
ξζνοιαςτθ ομάδα των οδθγϊν προςκόπων να μεταπθδιςει και να οργανωκεί
ςυνειδθτά ςτθν Εκνικι Δράςθ. Η ομάδα ςυςτινεται ςτο Φάλθρο με αρχθγό τον
Νϊντα Λφρα κα τθν μετζπειτα ςφηυγό του Κικι Γαβαλά, ςυμμακιτρια και επιςτικια
φίλθ τθσ Ήβθσ.
Η δραςτθριότθτεσ τθσ μακθτικισ παρζασ ςτο Φάλθρο δεν ιταν λίγεσ. Κατά το
ςυνικειό τουσ ι ζριχναν πρόκεσ κάτω από τα λάςτιχα των Γερμανικϊν αυτοκινιτων,
ι ζςκιηαν τισ κουκοφλεσ των καταδοτϊν, ι ζγραφαν ςτουσ τοίχουσ διάφορα
ςυνκιματα για τθν λευτεριά.

17. Κι ενϊ κατά το διάςτθμα τθσ κατοχισ δεν
ιταν οφτε πολλζσ οφτε ςυχνζσ οι
αερομαχίεσ ςτο Φάλθρο, από τα μζςα
του 1944 οι Φαλθριϊτεσ είχαν το
προνόμιο να απολαμβάνουν δραματικά
ςυναρπαςτικζσ αερομαχίεσ πάνω από το
αεροδρόμιο του Ελλθνικοφ. Σισ νφχτεσ
που δεν υπιρχαν επιδρομζσ, οι κάτοικοι
μζςα ςτο πθκτό ςκοτάδι τθσ
υποχρεωτικισ ςυςκότιςθσ άκουγαν από
τα «χωνιά » με ανατριχίλα τισ ειδιςεισ
για τισ ιττεσ των Γερμανϊν ςε όλα τα
μζτωπα κι ιλπιηαν πϊσ το τζλοσ τθσ
«κόλαςθσ» ιταν κοντά.
Πράγματι από τισ 6 Οκτωβρίου φάνθκε
πωσ οι Γερμανοί ετοιμάηονταν για να
φφγουν. ΢ε μια προςπάκεια να
δθμιουργιςουν φιλικό κλίμα άρχιςαν
από τισ 8 Οκτωβρίου του 1944 να
χαρίηουν ςε φτωχζσ γειτονιζσ τα ζπιπλα
από τα ςπίτια που είχαν επιτάξει.

18. ΢τισ 10 Οκτωβρίου θ μεςαία λωρίδα τθσ λεωφόρου Ποςειδϊνοσ, από το Ζντεν
ζωσ το Σροκαντερό, είχε γεμίςει με μεγάλουσ ςωροφσ πολεμικοφ υλικοφ και
είχε απαγορευτεί θ προςζγγιςθ.
Σθν νφχτα τθσ 11θσ Οκτωβρίου οι Γερμανοί βάλανε φωτιά ςτα πολεμοφόδια κα
φοβεροί κρότοι και καπνοί ζπνιξαν το Φάλθρο. Σο πρωί τθσ 12θσ Οκτωβρίου οι
Γερμανοί φφγανε από το Φάλθρο και τθν Ακινα.
Το πανθγφρι τθσ αςυγκράτθτθσ χαράσ ζμελλε δυςτυχώσ να πλιξει ζνα
κλιβερό γεγονόσ με πρωταγωνίςτρια τθν Ήβθ Ακαναςιάδου.

19. Χαρμόςυνα χτυποφςαν οι
καμπάνεσ εκείνο το πρωί τθσ
12θσ Οκτωβρίου ςτο Φάλθρο.
Σθν ίδια ϊρα, γφρω ςτισ 11.30
το πρωί μια ομάδα από παιδιά
που ανικαν ςτθν Εκνικι Δράςθ
είχαν πάρει εντολι να γράψουν
ςυνκιματα ςτθν παραλία του
Φαλιρου για να καλωςορίςουν
τον ερχομό των Ελλινων και
Εγγλζηων ςτρατιωτϊν.

20. Φανερά ενκουςιαςμζνα και
τραγουδϊντασ τον Εκνικό Ύμνο, τα
παιδιά τθσ Εκνικισ Δράςθσ
ζγραφαν με άςπρθ μπογιά πάνω
ςτθν άςφαλτο μεταξφ τθσ οδοφ
Ποςειδϊνοσ και Αμφιτρίτθσ
ακριβϊσ μπροςτά από το τότε
ηαχαροπλαςτείο τθσ Κατίνασ.
Σα ςυνκιματά τουσ ιταν ςτα
Αγγλικά: «Welcome, our allies»,
δθλαδι
«Καλϊσ ιρκατε ςφμμαχοί μασ».
Με βιαςφνθ και ζνταςθ μεγάλθ
ζγραφε θ ομάδα τα ςυνκιματά τθσ
γιατί βιαηόταν να κατζβει ςτθν
Ακινα για να υποδεχκεί τουσ
ελευκερωτζσ ςτρατιϊτεσ.

22. Ήταν θ ςτιγμι που ο Αυςτριακόσ αξιωματικόσ και
γιατρόσ Gohfried Keller ζβγαινε από τθν πόρτα του
ςπιτιοφ του που βριςκόταν ςτθν γωνία Αγίου
Αλεξάνδρου και Σρίτωνοσ.
Δεν ιταν άλλθ από τθν οικία Κατωπόδθ.
Ακολουκϊντασ τθν πρωινι του ςυνικεια κατζβθκε
με το ποδιλατό του να πάρει τςιγάρα ςτθν γωνία
Αγίου Αλζξάνδρου και Αμφιτρίτθσ.
Εκείνο το πρωί άλλαξε τθν κακθμερινι του
διαδρομι και κατζβθκε από τθν οδό Αιόλου.
Εκεί παρατιρθςε μια Αγγλικι ςθμαία ςε μια
βραηιλιάνικθ υπθρεςία.
Οπλιςμζνοσ όπωσ ιταν ςικωςε το όπλο του και
εκτόνωςε τθν οργι του πάνω ςτθν ςθμαία
κατατρυπϊντασ τθν με τισ ςφαίρεσ του.
΢τθ ςυνζχεια, κατεβαίνοντασ με το ποδιλατό του
από τθν οδό Αλκυόνθσ κατζλθξε ςτθν Αγίου
Αλεξάνδρου.

23. Σο κζαμα των παιδιϊν που αντίκριςε να γράφουν τα ςυνκιματά τουσ ςτθ
Λεωφόρο Ποςειδϊνοσ, τον εξόργιςε ακόμα πιο πολφ. Με μια κίνθςθ κατζβθκε
από το ποδιλατό του και πυροβόλθςε προσ τθν ομάδα των παιδιϊν. Ευτυχϊσ, το
όπλο του δεν είχε πολλζσ ςφαίρεσ γιατί τισ είχε ξοδζψει μόλισ πριν από λίγα
λεπτά κάνοντασ ςκόνθ τθν Αγγλικι ςθμαία. Μόλισ αυτό ζγινε ο αξιωματικόσ
ανζβθκε ςτο ποδιλατο του και ζφυγε ςαν να μθν είχε ςυμβεί τίποτα απολφτωσ.

24. Οι ςφαίρεσ που ζριξε όμωσ αρκοφςαν για να τραυματίςουν κανάςιμα
τθν Ήβθ Ακαναςιάδου ςτθν κοιλιά.
Η ίδια ςφαίρα, δθμιουργϊντασ ζνα διαμπερζσ τραφμα
ςτθν κοπζλα καρφϊκθκε ςτθν ςυνζχεια ςτο πόδι του
Ν. Νικολαΐδθ, ακριβϊσ ςτθν φτζρνα.
Μζςα ςτον πανικό που δθμιουργικθκε, ο άνκρωποσ
που ιταν παρϊν και ζτρεξε να κρατιςει ςτα χζρια του
τθν Ήβθ ιταν ο Βαγγζλθσ Γκίνθσ, που εργαηόταν ςτο
γειτονικό ηαχαροπλαςτείο τθσ Κατίνασ.

27. Όπωσ μασ διθγικθκε ο ίδιοσ, πιρε αμζςωσ τθν
κοπζλα ςτα χζρια του και τθν μετζφερε ςτο
κοντινό φαρμακείο του Ηλία. Δυςτυχϊσ το
φαρμακείο ιταν ςχεδόν άδειο. Απουςίαηαν και
τα ςτοιχειϊδθ για να προςφζρουν τισ πρϊτεσ
βοικειεσ ςτθν Ήβθ. Ζτςι τθν κουβάλθςαν ςτα
χζρια ςτο ςπίτι τθσ Παποφλια που ιταν κοντά.
Η αδυναμία να αντιμετωπίςουν το τραφμα τθσ
ζκανε τα παιδιά τθσ ομάδασ να μεταφζρουν
τθν Ήβθ με γκαηοηζν, το μόνο μζςο
ςυγκοινωνίασ που υπιρχε εκείνθ τθν εποχι,
ςτθν Ακινα και ςτο Νοςοκομείο Ευαγγελιςμόσ.
Εγχειρίςτθκε και πιγαινε καλά όμωσ ςε λίγεσ
μόνο μζρεσ χειροτζρεψε και θ μικρι Ήβθ
άφθςε τθν τελευταία τθσ πνοι ςτθν αγκαλιά
των φίλων τθσ ςτισ 16 Οκτωβρίου του 1944.
Η αγαπθμζνθ τθσ φίλθ Κικι Γαβαλά πασ περιγράφει ότι θ ματιά τθσ ‘Ήβθσ δεν
ζδειχνε φόβο εκείνεσ τισ φςτατεσ ςτιγμζσ αλλά περθφάνια γιατί πρόςφερε τθν ηωι
τθσ για τθν πατρίδα τθσ.

28. Ήβθ Ακαναςιάδου:
O ηιλοσ τθσ ελευκερίασ
Κακθγθτισ :
Κοσ Δ. ΚΑΡΑΚΩ΢ΣΑ΢
1ο Γυμνάςιο Παλαιοφ Φαλιρου
Σάξθ Γ 1
Μακιτριεσ:
Ευςτακίου Αντωνία
Κελεποφρθ Ειρινθ
Κουρπάκθ Αγγελικι
Λοφπα ΢τζλλα
Μάρτιοσ 2013