3. A arte da escritura iniciouse cara ao 3250 a.C.,en
Sumeria, unha antiga rexión de Mesopotamia
que tiña unha finalidade práctica: levar as
contas dos impostos que se pagaban ao
templo.
O coñecemento da escritura era un privilexio.
Moitos textos e silabarios das escolas dos
templos, conserváronse e grazas a eles ,
puídose descifrar a escritura sumeria.
5. Cómo se escribía o sumerio?
Cando se iniciou , a escritura sumeria foi de tipo
pictográfico(cada palabra estaba
representada por medio dun debuxo; tamén
os números).
Táboa sumérica
(primeross.blogspot.ccom)
8. No III milenio a.C. os pobos neolítico instalados
xunto a algúns grandes ríos aprenderon a
utilizar as súas augas para regar os campos.
A agricultura de regadío , favoreceu o aumento
da produción e o crecemento da poboación;
polo tanto ,as aldeas convertéronse en
cidades.
Co paso do tempo desenvolvéronse as
primeiras civilizacións fluviais.
15. O poder político
xurdiu da necesidade
de organizar o
traballo , distribuir as
augas …
Cando de iniciou
recaeu sobre
prícipes ou reis . Co
paso do tempo ,
algúns destes
monarcas
conquistaron outros
pobos e crearon os
primeiros imperios
da historia.
Estatua do rei de Mesopotamia
(ecoturismoesoterico2.wordpress.com)
17. Comercio das civilizacións
fluviais.
(www.xtimeline.com)
A economía seguiu sendo
agrícola.As abundantes
colleitas permitiron o
desenvolvemento
doutros oficios(oleiros,
tecedores, canteiros…) e
o incremento dos
intercambios comerciais.
O comercio primeiro
realizouse entre as
distintas rexións dun
mesmo estado e , depois,
con outros estados.
O seu principal medio de
comunicación eran os
ríos e as súas canles
19. A sociedade fíxose máis
complexa e aumentou a
súa división interna.
Xurdiron grupos
sociais diferenciados
pola súa riqueza ou polo
seu prestixio .Unha
minoría de
privilexiados(rei, sacerd
otes, altos funcionarios
e xefes militares)
someteu á maioría da
poboación e obrigouna
ao pagamento de
impostos altos.
Campesiños da India. (www.ciencia-activa.org)
Rei da India . (www.covadonga.narod.ru)
23. Localízase comprendida entre os ríosTigre e
Éufrates.O seu no me en grego significa
``terra entre dous ríos ´´ , de aí o seu nome.
Estes ríos nacen nas montañas de Armenia e
desembocan no golfo de Pérsico. Co desxeo
os seus caudais aumentan e as augas
desbórdanse, fertilizando coa súa lama as
terras das beiras.
25. O territorio de Mesopotamia adóitase
dividir en dúas grandes rexións:
BAIXA MESOPOTAMIA
OU CALDEA:
Situada ao sur e ocupada
por Sumer e Acad.
ALTA MESOPOTAMIA
OU ASIRIA:
Situada ao norte.
(www.escolar.com)
27. A riqueza do solo atraeu a numerosos pobos ,
que disputaron o seu dominio durante o
tempo comprendido entre 3500 a.C. e 539
a.C.
A súa historia divídese en períodos ,
determinados polo pobo que dominou a
zona.
29. SUMERIOS
Foron os iniciadores da civilización
mesopotámica. Cara ao 3500 a.C. instalouse
na desembocadura dos ríosTigre e Éufrates
e, controlou as enchentes das augas e
cultivou as terras.
O desenvolvemento agrícola orixinou o
nacemento das cidades-estado
independentes, a miúdo rivais.
Destacan as de Ur, Uruk, Lagash e Eridú.
35. Dende o 2300 a.C.
Mesopotamia foi dominada por
outros pobos…
36. ACADIOS
Procedentes do centro
de Mesopotamia ,
invadiron as cidades
sumerias , e en época
de Sargón I (h.2334-
2259 a.C.) formaron un
grande imperio.A
capital foi Acad.
Monumento
Acadio(historiamundo.com)
37. BABILONIOS
Entre os territorios
sumerio e acadio,
creaon un novo imperio
( acadou grande
esplendor en tempos de
Hammurabi (1728 e
1686 a.C.)).
Hammurabi era o rei , e
unificou as leis das
distintas cidades nun
famoso código que leva
o seu nome.
Hammurabi
(historicosymas.blogspot.com)
38. ASIRIOS
1530-1200 e 932-625 a.C
Eran un pobo guerreiro
, procedente das
montañas do norte de
Mesopotamia,
acadaron o seu maior
dominio con
Asurnasirpal II (883-859
a.C.).
A súa capital estaba
primeiro en Assur e,
depois en Nínive. Assur Nínive
(atlastours.net)
39. PERSAS
Conquistaron no 539
a.C toda Mesopotamia
e integráronna no seu
extenso imperio.
Con iso púñase fin á
civilización
mesopotámica.
Persas (historiamundo.com)
41. Palacio do rei
(mashistoria.blogspot.com)
As cidades-estado independentes
estaban rexidas por un pastei ou
príncipe-sacerdote.
Como príncipe , gobernaba e
encargábase de todas as actividades
cidadás .
Como sacerdote , dirixía o culto aos
deuses e coidaba dos templos e dos
seus bens. Foi considerado coma un
intermediario ante os deuses.
Co paso do tempo o pastei adoptou o
título de rei e deixou o poder
relixioso nas mans dos sacerdotes .
43. A agricultura de regadío foi a
base da economía .
Os campesiños cultivaban
cereais , liño e algodón.
Ademais , criaban animais.
Tamén practicaron a artesanía e
o comercio . Este
, beneficiouse da situación
xeográfica de Mesopotamia.
46. Señores : constituían o estrato superior
da sociedade ( o rei e a súa familia, os
altos funcionarios do Estado e os
sacerdotes).Tiveron un gran poder
económico e social.
Pobo : eran os homes libres que tiñan
bens propios . No estrato inermedio
situáronse os comerciantes e os
funcionarios. No estrato inferior as
demais persoas libres.
Escravos : eran prisioneiros da guerra ou
persoas que caían na escravitude por
non poder pagar as súas débedas.
51. Que é e que reflicte?
É unha caixa onde se narra a vida dun pastesi da
cidade de Ur .
Na ``cara da guerra´´ móstrase un combate con
carros . Na ``cara da paz´´ represéntase un
banquete festexando a vitoria conseguida
sobre os inimigos.
52. Como se le?
O espazo está dividido en franxas. Estas lense
seguindo a orde da escritura sumeria ( de
dereita a esquerda e de abaixo cara a arriba)
53. Que códigos artísticos
utilizan?
A lei da frontalidade : as persoas , os obxectos
e os animais represéntanse de perfil.
O rango dos personaxes: o pastesi é máis
grande ca os nobres, estes , máis grandes ca
os servos.
A vestimenta: diferencia os vencedores e os
nobres dos vencidos e escravos.
55. Era politeísta (crían en varios duses) . Entre eles
destacaba Anu (rei do ceo e pai dos demais
deuses); Enlil (deus do vento e das enchentes
dos ríos) ; Marduk ( derrotou a Anu e a Enlil e
converteuse no señor dos deuses) e Isthar
(deusa do amor,a fecundidade , a guerra e a
caza).
57. Os templos eran considerados as casas dos
deuses. Neles adorábanse e recibían
donativos , sacrificios de animais e
cerimonias.
Templo (revistea.com)
58. A vida de ultratumba era moi pesimista;
consideraban que os defuntos vivían nunha
morada sombría e alimentábanse de po e
barro.
60. Os sumerios utilizaban herbas e sementes para as carnes e para o
peixe preparaban unha salmoira chamada shiqqu.
Coñecían métodos de conservación dos alimentos : secaban os legumes
,cereais.. E a carne e o peixe consevábanos en sal e aceite.
O POBO OS SEÑORES
Alimentábanse de pan ou
tortas . Con´sumían
cebolas , cogombros ,
cabazas…
Bebían cervexa mesturada
con auga.
Comían pan ,
legumes,hortalizas,peixes,
queixo…
A penas se consumía carne .
Bebían viño de dátiles e uva.
61. Porco conservado en sal(es.123rf.com)
Pescado conservado en aceite (es.123rf.com)
Cereais (dieteticable.blogspot.com)
63. As mulleres tiñan recoñecidos certos dereitos .
Pero estiveron consideradas social e
xuridicamente por debaixo dos homes .
As súas principais funcións sociais eran ser
amas de casa, esposas e nais, aínda que
algunhas se dedicaron ao comercio e ao
negocio.
68. Palacios
Rodeados de murallas nas que se abrían
grandes portas e no seu interior contiñan
estancias para o rei , a administración e o
exército .
Os máis famosos foron o de Khorsabad ( polo
rei asirio Sargón II) e o de Babilonia (
construído baixo o reinado de
Nabudoconosor) , época na que tamén se
ergueron os Xardíns Colagantes de Babilonia
(unha das sete marabillas do mundo antigo).
70. Os templos
Incluían no seu recinto un cigurat ou torre
graduada. Os máis significativos son o de Ur e
o de Babilonia , consagrado ao deus Marduk.
Templo de Babilonia
(culturaclasica.com)
Templo de Ur
(www.historiayarqueologia.com)
72. A escultura orixinou estatuas de personaxes
notables como a do rei Gudea.
Nos relevos representáronse touros alados con
cabeza humana e escenas de guerra e caza.
Algúns fixéronse en ladrillos vitrificados .
ReiGudea (www.uned .es )
74. Realizábase en táboas de arxila branda cun
punzón que deixaba trazos en forma de cuña .
As táboas despois deixábanse secar .
Con este tipo de escritura , redactáronse
numerosos documentos administrativos e
económicos como o código de Hammurabi.
Os sumerios cultivaron numerosas ciencias
como a astroloxía , a astronomía e as
maremáticas.
78. Un eixe cronolóxico é unha representación
gráfica do tempo histórico.
Son de grande utilidade en Historia .
79. Tipos de eixes
Simples ou complexos.
Horizontais ou verticais. Nos horizontais a
data máis antiga sitúase á esquerda e a máis
recente á dereita mentres que nos verticais , a
máis antiga vai na parte inferior e a máis
recente na superior.
80. Como elaborar un eixe
1º) Seleccionar o período e marcar as etapas e
acontecementos.
2º)Trazar unha liña ou rectángulo proporcional
ao tempo que se vai representar.
3º) Localizar nos extremos as datas máis antiga
e máis recente.
4º) Marcar e rotular as etapas.
5º) Poñerlle un título ao eixe.
81. Como comentar un eixe
1º) Observación xeral : indicar o espazo
mediante unidades de
medida(século,década..) e períodos ou
etapas.
2º) Descrición ordenada de cada período e
subperíodo.
3º) Comentario do eixe; explicando os datos que
recolle.
85. O descubrimento
Howard Carter é o arqueólogo máis coñecido
da historia. Isto débese a que en 1922
descubriu a tumba do faraónTutankamón ,
noVal dos Reis (Exipto).
Howard Carter
(es.wikipedia.org))
86. O plano da tumba
(www.egiptomania.com))
Cámara funeraria
Cámara do tesouro
Anexo
Antecámara
Corredor
88. A vida en Exipto foi posible grazas ás augas do
Nilo .
O Nilo nace en África e desemboca no mar
Mediterráneo.
As rexións naturais exipcias son:
- Alto Exipto ou o val.
- Baixo Exipto ou o delta.
91. Cara ao 5000 a.C. as poboacións neolíticas
aprenderon a prever e controlar a inundación
anual das augas do río.
Máis tarde realizaron obras de drenaxe (evacuar
augas mortas dun terreo), aprenderon a
utilizar os limos como fertilizante natural e
construíron canles para a rega.
Co tempo os poboados convertéronse en
cidades independentes e no 3100 a.C. o rei
Menes unificou o Alto e o Baixo Exipto .
94. Imperio Antigo(3100-2181 a.C.)
Menfis foi a capital . Construíronse grandes
pirámides , como as de Keops , Kefrén e
Micerinos.
Pirámide de Keops
(neetescuela.com)
Pirámide de Micerinos
(sobreegipto.com)
Pirámide de Kefrén
(turismito.com)
95. Imperio Medio(2055-1795 a.C.)
A capital foiTebas e o territorio extendeuse cara
ao sur coa conquista de Nubia.
Tebas
(es.wikipedia.org)
Nubia
(es.wikipedia.org)
96. Imperio Novo(1550-1069 a.C.)
A capital seguiu sendoTebas e conquistouse
Syria e Palestina. Reinaron coñecidos faraóns
comoAmenofis IV (Akenatón),Tutankamón ,
Ramsés II…
Syria
(globalspot.com)
99. O rei adoptou o título de faraón . Foi
considerado a encarnación terrestre de Horus
(rei do ceo):
-Como encarnación terrestre do deus Horus :
recibía culto para manter as inundacións do
Nilo.
- Como rei: gobernaba.
- Como xefe militar : dirixía o exército.
- Como xefe relixioso: ordenaba a construción
de templos .
102. O nivel superior: integrado polo faraón e a
súa familia, os nobres e os sacerdotes.
O nivel intermedio: integrado polos artesáns
especializados , os comerciantes enriquecidos
e os escribas ( sabían ler e escribir ).
O nivel inferior: composto polo resto das
persoas libres . Os escravos eran os máis
desfavorecidos.
106. Unha economía baseada no regadío
A agricultura de regadío practicábase nas
marxes no Nilo.
As terras pertencían ao faraón,que cedía unha
parte aos sacerdotes e outra aos nobres , e os
campesiños as cultivaban.
Os principais cultivos eran os cereais, o liño , o
papiro , a oliveira…
Oliveira.
(diariodigital.ujaen.es)
107. As ferramentas eran rudimentarias.
Os campesiños axudábanse de animais no seu
traballo.
Os artesáns e os comerciantes realizaron
traballos moi diversos.
Ferramentas rudimentarias
(www.monografias.com)
Artesáns.
(egiptolandia.com)
108. A alimentación
Os alimentos principais eran o pan e a cervexa
de cebada.
A limentación completábase con legumes .
Bebían viño ademais da cervexa.
As carnes eran un luxo que non podían
permitirse a maioría.
Cervexa de cebada.
(respuestario.com)
109. A situación da muller
Estaba ben valorada pero o poder nas decisións
fundamentais as tiña o home.
As mulleres das clases acomodadas ,
ocupábanse da casa, dos fillo…
As mulleres das clases máis pobres traballaban
no campo , eran bailarinas…
Bailarina.
(www.casaegipto.com)
111. Os deuses exipcios
O pobo cría en moitos deuses e deusas
(politeístas).
Nos templos gardábase a estatua do deus ,
recibían ofrendas e adorábanse mediante
ritos e oracións.
Tamén se adorou ao faraón , o Nilo e
determinados animais.
112. Deuses máis importantes
Amón – Ra
(deus do Sol)
Anubis (gardián das
tumbas)
Osiris (deus dos mortos)
Horus (deus do ceo)
Hathor (deusa do amor ,
da alegría e da música)
Isis (deusa da fertilidade)
113. O Xuízo de Osiris
Os exipcios crían na existencia dunha vida despois
da morte . Para acceder a ela había que superar o
Xuízo de Osiris .
O defunto era guiado polo deus Anubis ante un
tribunal formado por deuses e presidido por
Osiris.
Anubis colocaba o corazón do morto nun lado
dunha balanza e no outro a pluma da deusa
Maat.
Se o peso do corazón era menor que a pluma a súa
alma estaba libre e era recompensado coa vida
eterna.
115. O Libro dos Mortos
Os sacerdotes desenvolveron fórmulas para
protexer o defunto na súa viaxe ao máis alá.
O Libro dos Mortos indicaba todo o que a alma
debía facer para superar o Xuíxo de Osiris.as
fórmulas deste libro estendéronse a partir de
1650 a.C.
(egiptologia.blogspot.com)
117. A vida despois da morte
Según os exipcios a morte era a separación dos
tress elementos do ser humano: o corpo
físico, o ba ou alma, e o ka ou enerxía vital.
Para disfrutar da vida eterna o ka e o ba tiñan
que dispoñer de alimentos e bebida.
A momificación impedía a descomposición do
corpo do defunto.
118. Como se momificaba?
O embalsamador extraía o cerebro do defunto
mediante ganchos a través das fosas nasais.
Despois practicaba unha incisión no costado e
extraía todos os órganos menos o corazón e os
riles.
Despois enchía o corpo con mirra, canela e
perfumes , cosía a incisión e deixaba o cadáver
nun baño de natrón (sal branco) 60 días.
Por último envolvía o cadáver con vendas de liño ás
que lles cosía amuletos e colocaba sobre a
cabeza unha máscara funeraria.
120. O ataúde e o sarcófago
A momia depositábase nun ataúde . Despois o
ataúde introducíase nuha caixa de pedra ou
sarcófago.
(queciencia.com)
121. O enterro
A momia das persoas adiñeradas enterrábase
con todos os bens que o defunto puidese
necesitar na vida de ultratumba.Tamén se
acompañaba de figuras de serventes.
123. A escritura
Utilizouse desde o 3250 a.C. Cando se iniciou foi
unha escritura xeroglífica (significado das
palabras representado por medio de
debuxos).
Descifrouse no século XIX grazas ao estudo da
pedra Rosetta (fragmento de pedra onde se
reproduce un mesmo texto na escritura
xeroglífica,demótica e grega).
Xeroglífico.
(es.wikipedia.org)
124. A arquitectura.
Utilizou a pedra como material, as columnas como
soporte , e os teitumes planos ou alintelados.
- Tumbas:no Imperio Antigo construíronse mastabas
e pirámides.No Imperio Novo , hipoxeos (tumbas
escavadas na rocha ).Ex: Keops,Kefrén e Micerinos.
- Templos: de grandes dimensións . Precedidos
dunha avenida de esfinxes e con patios,santuario e
cuartos para os sacerdotes.Ex:Karnak,Luxor e Abu
Simbel.
126. A escultura
Componse de estatuas e relevos que
representan a figura dos faraóns e dos
deuses.
(www.wikillerato.org)
127. A pintura
Decoraba as paredes interiores dos templos e
das tumbas . A figura humana adopta unha
posición característica , a lei da frontalidade (
as pernas e a cabeza de perfil e o tronco e o
ollo de fronte)
(arteinternacionañ.blogspot.com)
129. A obra de arte
A historia da arte é a disciplina que estuda as
obras artísticas realizadas por civilizacións
históricas e actuais.
Son creacións humanas que utilizan unha serie
de regras ou códigos artísticos.
(pinturayartistas.com)
130. Códigos da escultura exipcia
1) A lonxitude do corpo humano : 18 puños; 2 para
a cabeza , 10 desde os ombros ata os xeonllos e
6 para as pernas e os pés.
2) O ollo e o torso de fronte e a cabeza e as
extremidades de perfil.
3) Os ombros e as cadeiras en liña recta.
4) O corpo dos homes era máis moreno có das
mulleres.
5) A figura dividíase en dúas metades.
6) As imaxes concíbense de forma solemne e
ríxida.
131. Comentario dun relevo
exipcio
1) A finalidade coa que se realizou.
2) O tema.
3) A composición.
4) O contexto histórico en que xurdiu.
132.
133. MESOPOTAMIA EXIPTO
Escritura cuneiforme.
Palacios e templos.
Vida de ultratumba
pesimista.
Comezou no 3500 a.C.
Distintos deuses e deusas .
Escritura xeroglífica.
Tumbas e templos.
Crían na existencia dunha
vida despois da morte.
Comezou no 3100 a.C.
Distintos deuses e deusas.
Xuíxo de Osiris.
Momificación.
Libro dos Mortos.
134.
135. Mesma organización política (excepto o
faraón).
Mesmos grupos sociais (chamados de
diferente forma).
Relixión politeísta.
Alimentación.
Situación da muller.
Economía baseada no regadío.
Escultura e pintura.