SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 106
Descargar para leer sin conexión
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

B

GIÁO D C VÀ ÀO T O
I H C KINH T TP. H CHÍ MINH

COM

TRƯ NG

KS.

NGUY N H NG VÂN

BOO

CÁC GI I PHÁP THÚC
Y S PHÁT TRI N B N
V NG TH TRƯ NG CH NG KHOÁN VI T NAM

KIL
O

CHUYÊN NGÀNH : KINH T TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
MÃ S
: 60.31.12

LU N VĂN TH C S KINH T

NGƯ I HƯ NG D N KHOA H C: TS. L I TI N DĨNH

THÀNH PH

H

CHÍ MINH - NĂM 2008
http://kilobooks.com
1

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

L I CAM OAN
Tôi xin cam oan lu n văn này là công trình nghiên c u c a riêng tôi. Nh ng n i

COM

dung ư c trình bày trong lu n văn là hoàn toàn trung th c. Ph n l n nh ng s li u
trong các b ng bi u ph c v cho vi c phân tích, ch ng minh, nh n xét, ánh giá ư c
chính tác gi thu th p t các ngu n khác nhau có ghi trong ph n tài li u tham kh o.
Ngoài ra, trong lu n văn còn s d ng m t s nh n xét, ánh giá cũng như s li u c a
các tác gi khác, cơ quan khác, ngư i vi t

BOO

KS.

d tra c u, ki m ch ng.

KIL
O

d n

u có chú thích ngu n g c sau m i trích
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

2

M CL C

Trang

L i cam oan........................................................................................................ 1
M c l c ................................................................................................................ 2

COM

Danh m c các ch vi t t t ................................................................................... 5
Danh m c các b ng bi u ...................................................................................... 6
L im

u ........................................................................................................... 7

CHƯƠNG 1. T NG QUAN V TTCK VI T NAM....................................... 10
1.1. Sơ lư c v TTCK Vi t Nam........................................................................ 10
1.1.1. Khái ni m v TTCK……………………… ........................................ 10
1.1.3. Tính t t y u và s ra

KS.

1.1.2. L ch s hình thành và phát tri n c a TTCK ........................................ 10
i c a TTCK Vi t Nam..................................... 13

1.1.3.1. S c n thi t ph i thành l p TTCK
1.1.3.2. S ra

Vi t nam.............................. 13

i c a TTCK Vi t Nam...................................................... 14

1.1.4. Vai trò c a TTCK................................................................................. 17
nh hư ng

BOO

1.1.5. Phân lo i các nhân t

n TTCK......................................... 19

1.1.5.1. Nhóm nhân t kinh t ............ ................ ..................................... 19
1.1.5.2. Nhóm nhân t phi kinh t ......... ................................................... 19
1.1.5.3. Nhóm nhân t th trư ng......... ................................................... 20
1.2. Lý lu n v s phát tri n b n v ng c a TTCK......................................... 20
1.3. Bài h c kinh nghi m t Trung Qu c.......... ..... ..... .................................. 24

KIL
O

CHƯƠNG 2. TH C TR NG TÌNH HÌNH HO T

NG C A TTCK

VI T NAM HI N NAY ............................................................. 29
2.1. B c tranh toàn c nh v TTCK Vi t Nam hi n nay…............................ 29
2.1.1. Nh ng thành t u

t ư c c a TTCK Vi t Nam trong th i gian qua.... 29

2.1.2. Khái quát nh ng bi n

ng c a TTCK Vi t Nam t khi thành l p

qua ch s VN-Index............................................................................ 31
2.1.3. Th c tr ng v tình hình ho t

ng c a TTCK Vi t Nam..................... 32

2.1.3.1. Toàn c nh TTCK Vi t Nam năm 2008.....................................
2.1.3.2. Phân tích nh ng nguyên nhân gây bi n

ng

32

n TTCK Vi t Nam

năm 2008............................... .............. .............. .....................

42
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

3

2.2. Nh ng h n ch t n t i làm nh hư ng

n s phát tri n b n v ng c a

TTCK Vi t Nam......................................................................................... 45
2.2.1. TTCK Vi t Nam v n chưa là hàn th bi u c a n n kinh t …............... 45

COM

2.2.2. Chưa ki m soát ư c ngu n cung c a th trư ng ….............................. 47
2.2.2.1. T n t i nhi u hàng hóa kém ch t lư ng do phát hành b a bãi..... 47
2.2.2.2. Ti n trình c ph n hóa DNNN b ng ng tr ................................. 48
2.2.2.3. Ngu n v n huy

ng t TTCK chưa ư c s d ng úng m c ích 49

2.2.3. T o c u o do phong trào s d ng v n vay
2.2.4. nh hư ng t bi n

ng c a n n kinh t vĩ mô ……............................ 52

và kinh nghi m c a các nhà

u tư còn h n ch …................ 53

KS.

2.2.5. Trình

u tư …....................... 50

2.2.6. Ch t lư ng d ch v c a các công ty ch ng khoán chưa áp ng ư c
yêu c u c a th trư ng và c a nhà

u tư …........................................ 55

2.2.6.1. Quá nhi u Công ty ch ng khoán ra

id n

n vi c c nh

BOO

tranh không lành m nh ………………………………..……..... 55
2.2.6.2. Nh ng i m h n ch c a các công ty ch ng khoán ……….…... 57
2.2.7. Thông tin b t cân x ng trên th trư ng …………….............................. 59
CHƯƠNG 3. CÁC GI I PHÁP THÚC

YS

PHÁT TRI N B N

V NG TH TRƯ NG CH NG KHOÁN VI T NAM ……... 64
3.1.

án phát tri n th trư ng v n Vi t Nam

n năm 2010 và t m nhìn

n

KIL
O

năm 2020 c a Th tư ng chính ph …………………………………… 64
3.1.1. M c tiêu c a

án …………………………………………………… 64

3.1.2. Gi i pháp th c hi n ……………………………………………………64
3.1.2.1 Gi i pháp dài h n………………………………………………… 64
3.1.2.2 Gi i pháp dài h n………………………………………………… 65
3.2. Niêm y t ch ng khoán

TTCK nư c ngoài………………………………69

3.2.1 L i ích khi niêm y t ch ng khoán
3.2.2 Các cách
3.2.3 Quy

niêm y t ch ng khoán

nh c a Pháp lu t Vi t Nam

TTCK nư c ngoài………….….... 69
TTCK nư c ngoài……………….70
i vi c niêm y t ch ng khoán

TTCK

nư c ngoài ………………………………………………………..……..70
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

4

3.2.4 Nh ng i u ki n c n áp ng khi niêm y t CK TTCK nư c ngoài …..71
3.3. Thành l p t ch c

nh m c tín nhi m……………………………..…….….... 75

3.3.2 Vai trò c a h th ng
3.3.3 Tiêu chí ánh giá

nh m c tín nhi m……………………………. 75

COM

3.3.1 Khái ni m

nh m c tín nhi m……..………………………….…75

nh m c tín nhi m……………………….………. 76

3.3.4 Các bư c thành l p t ch c
3.3.5 Các i u ki n quy t

nh m c tín nhi m…………….………. 77

nh s thành công c a m t t ch c

nh m c

tín nhi m ……………………………………………………………. 78
3.3.6 Phương pháp ánh giá h s tín nhi m………………………….…... 79

KS.

3.4. Các gi i pháp b tr cho s pháp tri n b n v ng c a TTCK
Vi t Nam ………………………………………………………………….. 83
3.4.1. a d ng hóa và nâng cao ch t lư ng các lo i hàng hoá

áp ng nhu

c u c a th trư ng.………………………………….…..……………. 83

BOO

3.4.1.1. Nâng cao hi u qu phát hành c phi u DN trên TTCK ……....... 83
3.4.1.2. Tri n khai giao d ch ký qu và nghi p v bán kh ng trên TTCK…84
3.4.1.3. C i ti n và

y m nh quá trình c ph n hóa DNNN …………… 89

3.4.1.4. Thành l p th trư ng giao d ch phi t p trung ………………………92
3.4.2. Phát tri n các

nh ch trung gian …......................................................95

3.4.2.1. Nâng cao ch t lư ng ho t

ng t i các công ty ch ng khoán … 95

KIL
O

3.4.2.2. Thành l p qu bình n TTCK ……………………………………… 98
3.4.3. Phát tri n h th ng i u hành c a chính ph …………………………..99
3.4.3.1. Nâng cao hi u qu công tác qu n lý, giám sát c a nhà nư c ……99
3.4.3.2. Tuyên truy n, ph bi n ki n th c v ch ng khoán và TTCK.…… 101
K T LU N …………………………………………………………………….. 104
Tài li u tham kh o ……………………………………………………………... 105
http://kilobooks.com
5

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

DANH M C CÁC T
CK

: Ch ng khoán

CPH

: C ph n hóa

CTCK

: Công ty ch ng khoán

CTCP

: Công ty c ph n

DN

: Doanh nghi p

DNNN

i hóa

COM

CNH – H H : Công nghi p hóa - hi n

: Doanh nghi p Nhà nư c

HC

VI T T T

:

ih ic

ông

: T ng s n ph m qu c n i

HOSE

: S giao d ch ch ng khoán TP HCM

IPO

: Phát hành c phi u l n

N T

: Nhà

u tư

N TNN

: Nhà

u tư nư c ngoài

NHTM

: Ngân hàng thương m i

OTC

: Th trư ng giao d ch phi t p trung

SGDCK

: S giao d ch ch ng khoán

SXKD

: S n xu t kinh doanh

TTCK

: Th trư ng ch ng khoán

TTGDCK

: Trung tâm giao d ch ch ng khoán

TTLKCK

: Trung tâm lưu ký ch ng khoán

UBCKNN

: U ban ch ng khoán Nhà nư c

VN-Index

: Ch s giá c phi u t i S giao d ch ch ng khoán TP.HCM

KS.

GDP

KIL
O

BOO

u ra công chúng
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

6

DANH M C CÁC B NG BI U

COM

B ng 1: Quy mô niêm y t ch ng khoán t i HOSE (08/2008)..........................................30
B ng 2: Quy mô giao d ch ch ng khoán t i HOSE qua t ng tháng năm 2008 ................30
B ng 3: Quy mô giao d ch c a N T nư c ngoài t i HOSE qua t ng tháng năm 2008 ...30
B ng 4: Các h n m c c a h s tín nhi m

i v i công c

n dài h n .........................30

KS.

B ng 5: Các h n m c c a h s tín nhi m d a trên h s Z ...........................................30

BOO

DANH M C CÁC HÌNH V

TH

Bi u

1: Ch s VN-Index qua các năm (2000 – 2008) .............................................29

Bi u

2: Tình hình CK niêm y t m i t i HOSE qua các năm (2006-2008) ............... 31

Bi u

3: Quy mô giao d ch CK t i HOSE qua các năm (2006-2008) ........................ 31

Bi u

4: Bi u

tăng/gi m c a m t s ch s CK tiêu bi u năm 2008 ..................... 31

Bi u

5: Bi u

m c s t gi m giá tr tài s n ròng tính theo USD c a m t s qu

KIL
O

u tư so v i năm 2008……………………………………… ....................................... 31
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

7

L IM
1. S c n thi t c a

U

tài
t nư c, duy trì nh p

COM

th c hi n ư ng l i CNH – H H

tăng trư ng kinh t

b n v ng và chuy n d ch m nh m cơ c u kinh t theo hư ng nâng cao hi u qu và
s c c nh tranh, òi h i ph i có ngu n v n l n cho
vi c thành l p TTCK

u tư phát tri n. Chính vì th ,

Vi t Nam là m t t t y u khách quan c a n n kinh t b i l xu

hư ng phát tri n c a n n kinh t theo cơ ch th trư ng có s qu n lý c a Nhà nư c
là i u không th

o ngư c ư c.

KS.

TTCK là m t kênh quan tr ng trong thu hút v n dài h n cho các doanh nghi p nâng
cao s c c nh tranh trong m t n n kinh t hàng hóa ang phát tri n nhanh như

nư c

ta. Bên c nh ó, TTCK cùng v i h th ng ngân hàng s t o ra m t h th ng tài chính
m nh, cung c p các ngu n v n ng n, trung và dài h n cho n n kinh t . Hơn th
r t tích c c

BOO

n a, trên phương di n chính tr và ngo i giao, vi c xây d ng TTCK còn có tác
n ti n trình h i nh p c a nư c ta vào c ng

TTCK t khi thành l p

ng

ng khu v c và th gi i.

n nay ã phát huy ư c ch c năng c a mình

iv in n

kinh t . Tuy nhiên, bên c nh ó v n còn t n t i nh ng h n ch gây ki m hãm s phát
tri n c a th trư ng. Do v y, làm th nào
và ưa ra nh ng gi i pháp nh m thúc

h n ch

ư c nh ng t n t i c a TTCK

y s phát tri n b n v ng c a TTCK Vi t

KIL
O

Nam có ý nghĩa thi t th c và c p bách.
2. Ý nghĩa khoa h c th c ti n c a
Lu n văn ưa ra m t s
hư ng
-

tài

óng góp chính như sau:

H th ng hóa các lý lu n cơ b n v ch ng khoán và TTCK, các nhân t

nh

n TTCK.

i m qua nh ng bi n

d ng và phát tri n.

ng thăng tr m c a TTCK Vi t Nam sau 8 năm xây

ánh giá nh ng m t

t ư c và phân tích nh ng m t h n ch

c a TTCK Vi t Nam.
-

xu t các gi i pháp và ki n ngh nh m thúc

TTCK Vi t Nam.

y s phát tri n b n v ng c a
http://kilobooks.com
8

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

3. M c tiêu nghiên c u
M c tiêu nghiên c u c a

tài là nh n di n và phân tích các m t h n ch c a TTCK

Vi t Nam nh m ưa ra các gi i pháp, ki n ngh giúp thúc

y s phát tri n b n v ng

v n cho n n kinh t ”.
4.

i tư ng và ph m vi nghiên c u
i tư ng nghiên c u c a

COM

TTCK Vi t Nam góp ph n nâng cao ch c năng v n có c a TTCK là “ch c năng d n

tài là các m t h n ch c a TTCK Vi t Nam và các gi i

pháp phát tri n b n v ng TTCK. N i dung c a
giao d ch trên th trư ng OTC.
5. Phương pháp nghiên c u

tài không nghiên c u trái phi u và c phi u

KS.

c phi u ư c niêm y t t i HOSE.

tài ch gi i h n trong ph m vi các

Tác gi s d ng phương pháp phân tích, th ng kê mô t

6. K t c u c a lu n văn
Ph n m

u

BOO

su t quá trình nghiên c u lu n văn.

óng vai trò ch

o trong

Chương 1: T ng quan v TTCK Vi t Nam
Chương 2: Th c tr ng ho t
K t lu n

KIL
O

Chương 3: Các gi i pháp thúc

ng c a TTCK Vi t Nam hi n nay
y s phát tri n b n v ng TTCK Vi t Nam
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

COM

9

KS.

CHƯƠNG 1

T NG QUAN V TH TRƯ NG

KIL
O

BOO

CH NG KHOÁN VI T NAM
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

10

CHƯƠNG 1
T NG QUAN V TH TRƯ NG CH NG KHOÁN VI T NAM

1.1.1. Khái ni m v TTCK
TTCK là m t th trư ng mà

nơi ó ngư i ta mua bán, chuy n như ng, trao

ch ng khoán nh m m c ích ki m l i.
TTCK ph i t n t i

m t nơi mà

i

nơi ó vi c mua bán CK ư c th c hi n. Trong

quá trình phát tri n và hoàn thi n TTCK

các nư c có n n s n xu t và lưu thông

i như M , Anh, Pháp, v.v… nơi ó t n t i dư i hai hình th c: TTCK

có t ch c và TTCK phi t ch c.

KS.

hàng hóa lâu

COM

1.1. Sơ lư c v th trư ng ch ng khoán Vi t Nam

Hình thái i n hình c a TTCK có t ch c là SGDCK (Stock exchange). M i vi c
mua, bán, chuy n như ng, trao

i CK ph i ti n hành trong S giao d ch và thông

qua các thành viên c a S giao d ch theo quy ch c a SGDCK. SGDCK có th là t

BOO

ch c s h u nhà nư c, là doanh nghi p c ph n ho c m t hi p h i và
pháp nhân ho t

u có tư cách

ng kinh doanh ch ng khoán. Có th d n ra nh ng SGDCK n i

ti ng c a th gi i như: NYSE (New York Stock exchange), TSE (Tokyo Stock
exchange), LSE (London Stock exchange )v.v…
TTCK phi t ch c là m t th trư ng không có hình thái t ch c t n t i, nó có th là
b t c nơi nào mà t i ó ngư i mua và ngư i bán tr c ti p g p nhau

KIL
O

d ch. Nơi ó có th là t i qu y giao d ch

ti n hành giao

các ngân hàng b t kỳ nào ó. Th trư ng

hình thành như th g i là th trư ng giao d ch qua qu y (Over-the-counter – OTC)
1.1.2. L ch s hình thành và phát tri n c a TTCK
TTCK ban

u phát tri n m t cách r t t phát và sơ khai, xu t phát t m t nhu c u

ơn l t bu i ban
bán

u. Vào gi a th k XV

t i nh ng thành ph trung tâm buôn

phương Tây, các thương gia thư ng t t p t i các quan cà phê

bán các v t ph m hàng hóa … lúc

trao

i mua

u ch m t nhóm nh , sau ó tăng d n và hình

thành m t khu ch riêng. Cu i th k XV,

thu n ti n hơn cho vi c làm ăn, khu

ch tr thành "th trư ng" v i vi c th ng nh t các quy ư c và d n d n các quy ư c
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

11

này ư c s a

i hoàn ch nh thành nh ng quy t c có giá tr b t bu c chung cho m i

thành viên tham gia "th trư ng".
Phiên ch riêng

i m c a gia ình

Bruges (B ), t i ó có m t b ng hi u hình ba túi da v i m t t ti ng Pháp là

COM

Vanber

u tiên ư c di n ra vào năm 1453 t i m t l

"Bourse" t c là "M u d ch th trư ng" hay còn g i là "S giao d ch".
Vào năm 1547, thành ph

Bruges (B ) m t i s ph n th nh do eo bi n Even b l p

cát nên m u d ch th trư ng

ây b s p

và ư c chuy n qua th tr n Auvers (B ),

ây th trư ng phát tri n r t nhanh và gi a th k XVI m t quan ch c
Anh qu c ã

i th n c a

n quan sát v thi t l p m t m u d ch th trư ng t i London (Anh), nơi

KS.

mà sau này ư c g i là S Giao d ch ch ng khoán London. Các m u d ch th trư ng
khác cũng l n lư t ư c l p t i Pháp,

c, và B c Âu.

S phát tri n th trư ng ngày càng m nh c v lư ng ch t v i s thành viên tham gia
ông

o và nhi u n i dung khác nhau, vì v y theo tính ch t t nhiên nó l i ư c

BOO

phân ra thành nhi u th trư ng khách nhau như: th trư ng giao d ch hàng hóa, th
trư ng h i oái, th trư ng giao d ch các h p

ng tương lai và TTCK … v i các

c

tính riêng c a t ng th trư ng thu n l i cho giao d ch c a ngư i tham gia trong ó.
Quá trình các giao d ch ch ng khoán di n ra và hình thành như v y m t cách t phát
cũng tương t

Pháp, Hà Lan, các nư c B c Âu, các nư c Tây Âu khác và B c M .

Các phương th c giao d ch ban

u ư c di n ra ngoài tr i v i nh ng ký hi u giao

KIL
O

d ch b ng tay và có thư ký nh n l nh c a khách hàng. Cho

n năm 1921,

M , khu

ch ngoài tr i ư c chuy n vào trong nhà, SGDCK chính th c ư c thành l p.
Ngày nay, cùng v i s phát tri n c a công ngh , khoa h c k thu t, các phương th c
giao d ch t i các SGDCK cũng ã ư c c i ti n theo t c

và kh i lư ng yêu c u

nh m em l i hi u qu và ch t lư ng cho giao d ch. Các s giao d ch d n d n s
d ng máy vi tính

truy n các l nh

t hàng và chuy n d n t giao d ch th công k t

h p v i máy vi tính sang s d ng hoàn toàn h th ng giao d ch i n t .
L ch s phát tri n các TTCK th gi i tr i qua m t s phát tri n thăng tr m lúc lên,
lúc xu ng. Vào nh ng năm 1875 - 1913, TTCK th gi i phát tri n huy hoàng cùng
v i s tăng trư ng c a n n kinh t th gi i lúc ó, nhưng r i

n "ngày th Năm en
http://kilobooks.com
12

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

t i", t c ngày 24-10-1929, TTCK Tây Âu, B c Âu và Nh t B n ã kh ng ho ng. Mãi
cho t i khi chi n tranh th gi i th hai k t thúc, các th trư ng m i d n ph c h i và
phát tri n m nh và cho t i năm 1987, m t l n n a các TTCK trên th gi i iên

m ương ư c

COM

v i "ngày th Hai en t i" do h th ng thanh toán kém c i không

o

yêu c u c a giao d ch, s t giá CK m nh, gây m t lòng tin và ph n ng dây chuy n
mà h u qu c a nó còn n ng hơn cu c kh ng ho ng năm 1929. G n ây nh t, TTCK
các nư c và lãnh th

ông Á, Nga và m t s th trư ng

châu M cũng ã rơi vào

vòng xoáy ch s giá ch ng khoán c a cơn l c kh ng ho ng tài chính ti n t , gi m
lòng tin và có tính ch t lây lan, t o ra s suy gi m ghê g m.

n nay, các nư c trên th gi i ã có kho n trên 160 SGDCK phân tán trên kh p

KS.

Cho

các châu l c, bao g m c các nư c phát tri n trong khu v c

ông Nam Á vào nh ng

năm 1969 - 1970 và nh ng nư c như Ba Lan, Hunggary, Seeec, Nga, Trung Qu c
vào nh ng năm

u 1990 …

BOO

Quá trình hình thành và phát tri n c a TTCK th gi i cho th y giai o n
trư ng phát tri n m t cách t phát v i s tham gia c a các nhà
sau m i có s tham gia c a công chúng
nh, th trư ng b t

u tư. Khi phát tri n

u phát sinh nh ng tr c tr c d n

qu n lý nhà nư c và hình thành h th ng pháp lý

u cơ. D n d n v
nm tm c

nh t

n ph i thành l p cơ quan
i u ch nh ho t

ng c a th

trư ng. Kinh nghi m cho th y, ph n l n các TTCK sau khi thi t l p mu n ho t

ng

nh và nhanh chóng phát tri n v ng ch c ph i có s chu n b chu

KIL
O

có hi u qu , n

u th

áo m i m t v hàng hóa, lu t pháp, con ngư i, b máy qu n lý và

c bi t là s

giám sát và qu n lý nghiêm ng t c a nhà nư c. Song cũng có m t s TTCK có s
tr c tr c ngay t ban

u như TTCK Thái Lan, Indonesia, ho t

ng trì tr m t th i

gian dài do thi u hàng hóa và do không ư c quan tâm úng m c, TTCK Philippines
kém hi u qu do thi u s ch

o và qu n lý th ng nh t hai s giao d ch (Makita và

Manila), TTCK Ba Lan, Hungaary g p tr c tr c do vi c ch
quá th p …

o giá c quá cao ho c
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

13

Tuy nhiên, cho t i nay, TTCK phát tri n

m c có th nói là không th thi u trong

i s ng kinh t c a nh ng nư c theo cơ ch th trư ng và nh t là nh ng nư c ang
phát tri n ang c n thu hút v n dài h n cho n n kinh t .
i c a TTCK Vi t Nam

1.1.3.1. S c n thi t ph i thành l p TTCK
K t
Nam ã

ih i

ng toàn qu c l n th VI –

COM

1.1.3. Tính t t y u và s ra

Vi t Nam

i h i ti n hành công cu c

i m i, Vi t

t ư c nh ng thành t u to l n v kinh t , chính tr , văn hóa. Kinh t th i

kỳ l m phát cao ã bư c sang th i kỳ tăng trư ng cao (1999 – 2000), t c
trư ng GDP bình quân hàng năm th i kỳ 1991 – 1997

t 8,2%.

tăng

u tư toàn xã h i

KS.

b ng ngu n v n trong và ngoài nư c so v i GDP tăng t m c 15,8% năm 1990 lên
29% năm 1997, t l ti t ki m trong nư c so v i GDP tăng t 17% năm 1992 lên
25% năm 1999. Ngu n thu cho ngân sách tăng, h th ng tài chính, ti n t

ư c

i

m i và phù h p v i cơ ch th trư ng, h th ng ngân hàng ư c c ng c , các t ch c

BOO

tín d ng phát tri n, ch t lư ng và hi u qu tín d ng ư c nâng lên. Cơ ch qu n lý
ngo i h i hoàn thi n d n, chính sách t giá có thay

i d a trên nguyên t c c a th

trư ng. Khu v c kinh t tư nhân phát tri n m nh và óng vai trò quan tr ng trong n n
kinh t .

Nh ng thành t u kinh t trên ây là k t qu c a vi c thi hành chính sách
di n c a

ng và Nhà nư c, t o i u ki n thu n l i ưa

KIL
O

H H n n kinh t .

th c hi n ư ng l i CNH – H H

i hóa

i m i toàn

t nư c vào th i kỳ CNH –

t nư c, duy trì nh p

tăng trư ng

kinh t b n v ng và chuy n d ch m nh m cơ c u kinh t theo hư ng nâng cao hi u
qu và s c c nh tranh, òi h i ph i có ngu n v n l n cho
d ng TTCK

VN ã tr thành nhu c u b c xúc và c p thi t nh m huy

ngu n v n trung, dài h n trong và ngoài nư c vào
ã ư c kh ng

u tư phát tri n. Vi c xây

nh trong Ngh quy t

u tư phát tri n kinh t . i u này

i h i VIII c a

ng: “…phát tri n th trư ng

v n, thu hút các ngu n v n… Chu n b các i u ki n c n thi t
d ng TTCK phù h p v i i u ki n VN và
t nư c…”

ng các

t ng bư c xây

nh hư ng phát tri n kinh t - xã h i c a
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

14

Xu t phát t yêu c u nói trên và th c ti n òi h i n n kinh t c n có m t “sân chơi”
phù h p v i các giao d ch CK trong b i c nh các i u ki n làm ti n

d ng sơ khai và nhu c u c p bách cho m t th trư ng chuy n như ng các c

phi u c a DN. Hơn n a, vi c Chính ph

ã và ang th c hi n quá trình CPH các

COM

ang

cho TTCK

DNNN, n u không thông qua TTCK thì vi c CPH có nguy cơ di n ra m t cách
không công khai, thi u lành m nh và s d n
Chính vì th , vi c thành l p TTCK

n th t thoát v n c a Nhà nư c.

Vi t Nam v a qua là m t t t y u khách quan

c a n n kinh t b i l xu hư ng phát tri n c a n n kinh t theo cơ ch th trư ng có
s qu n lý c a Nhà nư c là i u không th

o ngư c ư c.

DN có ti m năng phát tri n
v n

KS.

TTCK là m t kênh quan tr ng trong thu hút v n dài h n cho các DN,

c bi t là các

các khu v c kinh t quan tr ng, nh m áp ng nhu c u

i m i công ngh , m r ng s n xu t, nâng cao s c c nh tranh trong m t n n

kinh t hàng hóa ang phát tri n nhanh như

nư c ta. Bên c nh ó, TTCK cùng v i
m nh, cung c p các ngu n

BOO

h th ng ngân hàng s t o ra m t h th ng tài chính

v n ng n, trung và dài h n cho n n kinh t . Có th nói ngu n v n huy

ng ư c qua

TTCK là m t ngu n v n có tính linh ho t cao nh t, nó áp ng các òi h i v hình
th c

u tư, th i gian áo h n cũng như s v n c n thi t

các N T khác nhau.

tham gia th trư ng c a

Hơn th n a, trên phương di n chính tr và ngo i giao, vi c xây d ng TTCK còn có
ng r t tích c c

th gi i.
1.1.3.2. S ra

n ti n trình h i nh p c a nư c ta vào c ng

KIL
O

tác

i c a TTCK Vi t Nam

Xây d ng và phát tri n TTCK là m t m c tiêu quan tr ng ư c
r t quan tâm nh m xác l p m t kênh huy
phát tri n

ng khu v c và

ng và Nhà nư c

ng v n dài h n cho m c tiêu

t nư c.

Ngày 29/06/1995, Th tư ng Chính ph ban hành Quy t

nh s 361/Q -TTg v

vi c thành l p Ban chu n b t ch c TTCK giúp Th tư ng Chính ph ch
chu n b

u tư và

o và

i u ki n c n thi t cho vi c xây d ng TTCK Vi t Nam. Ngày 28/11/1996,

UBCKNN ư c thành l p theo Ngh

nh s 75/CP c a Chính ph , UBCKNN th c
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

15

hi n ch c năng t ch c và qu n lý Nhà nư c v CK và TTCK. Ngay sau ó,
UBCKNN ã xây d ng b máy t ch c tương
d ng khung pháp lý cho t ch c và ho t

i hoàn ch nh và b t tay vào xây

ng c a TTCK. K t qu các n l c ban

COM

ư c ghi nh n b ng vi c ngày 10/07/1998 Th tư ng Chính ph

u

ã ký ban hành Ngh

nh 48/1998/N -CP v CK và TTCK. Ngày 12/08/2003 Chính ph ban hành Ngh
nh s 90/2003-CP thay th Ngh

nh s 75/CP ã trao cho UBCKNN

y

ch c

năng, nhi m v và th m quy n c a m t cơ quan qu n lý Nhà nư c v CK và TTCK.
Sau khi ư c thành l p, UBCKNN ã th c thi các ch c năng, nhi m v và

t ư c

nhi u k t qu , th hi n t t vai trò là cơ quan t ch c và v n hành TTCK Vi t Nam.
ngành ch c năng trong vi c thúc
Chính ph

ã ban hành Ngh

i u ph i ho t

KS.

Tuy nhiên, nh m tăng cư ng hi u qu nhi m v
y s

ng c a các B

phát tri n c a TTCK, ngày 19/02/2004

nh s 66/2004/N -CP chuy n UBCKNN tr c thu c

B Tài chính. Vi c chuy n UBCKNN tr c thu c B Tài chính là m t bư c i h p lý
trong quá trình phát tri n TTCK

ng b và g n k t

m

ng c a TTCK và các th trư ng tài chính khác.

BOO

b o y u t an toàn cho ho t

Vi t Nam, s t o thêm s

Ngày 11/07/2000 Th tư ng Chính ph

ã ban hành Quy t

nh 127/1998/Q -TTg

v vi c thành l p TTGDCK TP.HCM và TTGDCK Hà N i. Có th nói, vi c thành
l p các TTGDCK là m t gi i pháp c p bách trư c m t, không nh ng t o i u ki n
thu n l i cho vi c huy

ng giao d ch CK i vào qu

KIL
O

ho t

ng v n, thúc

y ti n trình

i m i DN mà còn hư ng các

o có t ch c ngay t

u và ây cũng là bư c

chu n b cho vi c thành l p SGDCK sau này.
TTGDCK TP.HCM chính th c i vào ho t
giao d ch CK
trong

ng ngày 20/07/2000 và th c hi n phiên

u tiên vào ngày 28/07/2000 ã ánh d u m t c t m c quan tr ng

i s ng kinh t - xã h i c a

t nư c trong th i kỳ

i m i. S ra

TTGDCK TP.HCM có ý nghĩa r t l n trong vi c t o thêm m t kênh huy
dài h n ph c v nhu c u CNH – H H

ic a
ng v n

t nư c, là m t s n ph m c a n n kinh t v n

hành theo cơ ch th trư ng. TTGDCK TP.HCM ư c Chính ph giao m t s ch c
năng, nhi m v và quy n h n qu n lý i u hành h th ng giao d ch CK niêm y t t p
trung t i Vi t Nam.

ó là t ch c, qu n lý và i u hành vi c mua - bán CK, qu n lý
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

16

i u hành h th ng giao d ch, th c hi n ho t
tin, giám sát giao d ch, ho t

ng ăng ký, lưu ký và thanh toán bù tr CK và m t s

ng khác.

Ngày 05/08/2003, Th tư ng Chính ph
Vi t Nam

ã phê duy t chi n lư c phát tri n TTCK

COM

ho t

ng qu n lý niêm y t, công b thông

n năm 2010. Theo ó, TTGDCK Hà N i ư c xác

giao d ch c phi u ăng ký giao d ch, chu n b

i u ki n

nh là th trư ng

sau năm 2010 chuy n

thành th trư ng giao d ch CK phi t p trung (OTC) c a Vi t Nam. Ngày 08/03/2005,
TTGDCK Hà N i ã chính th c khai trương ho t
m t bư c ti n m i c a TTCK Vi t Nam.

ng t i TP.Hà N i, ánh d u thêm

TTCK là m t

KS.

1.1.4. Vai trò c a th trư ng ch ng khoán

nh ch tài chính t t y u c a n n kinh t th trư ng phát tri n, là chi c

c u n i vô hình gi a cung và c u v n trong n n kinh t . V i m t TTCK lành m nh,
ho t

ng có hi u qu s t o i u ki n khai thác t t các ti m năng c a n n kinh t ,

Huy
TTCK ho t

ng v n

BOO

giúp cho vi c thu hút và phân ph i v n trong n n kinh t có hi u qu nh t.
u tư cho n n kinh t

ng như m t trung tâm thu gom m i ngu n v n ti t ki m l n nh c a

t ng h dân cư, thu hút ngu n v n t m th i nhàn r i t các DN, các t ch c tài chính
t o thành ngu n v n kh ng l tài tr cho n n kinh t mà các phương th c khác không
th làm ư c. Bên c nh ó, TTCK là công c cho phép v a thu hút v a ki m soát
u tư nư c ngoài m t cách t t nh t vì nó ho t

KIL
O

v n

ng theo nguyên t c công khai.

Thông qua TTCK, Chính ph s ki m soát ư c vi c tham gia

u tư c a các

ch , cá nhân nư c ngoài vào các ngành, các công ty hay các lo i CK
c th nh t

t ng th i i m

nh.

TTCK t o ra cơ h i cho các DN có v n
hơn,

nh

m r ng SXKD và thu l i nhu n nhi u

ng th i góp ph n quan tr ng trong vi c kích thích các DN làm ăn ngày càng

hi u qu hơn b ng cách v a SXKD hàng hóa v a mua bán thêm CK t o thêm l i
nhu n.

B ng cách h tr các ho t
tr ng

ng

u tư c a DN, TTCK ã có nh ng tác

ng quan

i v i s phát tri n c a n n kinh t qu c dân. Thông qua TTCK, Chính ph và
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

17

chính quy n các

a phương huy

ng ư c các ngu n v n cho m c ích s d ng và

u tư phát tri n h t ng kinh t , ph c v các nhu c u chung c a xã h i
Cung c p môi trư ng

i, công chúng có thêm m t công c

u tư m i, a d ng và phong

COM

T khi TTCK ra

u tư và t o tính thanh kho n cho ch ng khoán

phú hơn. Nh ng ngư i ti t ki m có th t mình ho c thông qua nh ng nhà tài chính
chuyên môn l a ch n nh ng lo i c phi u, trái phi u c a các công ty khác nhau t
nhi u ngành ngh , lĩnh v c khác nhau.

TTCK cung c p cho công chúng m t môi trư ng

u tư lành m nh v i cơ h i l a

ch n phong phú. Các lo i CK trên th trư ng r t khác nhau v tính ch t, th i h n và

KS.

r i ro, vì th cho phép các N T có th l a ch n lo i hàng hóa phù h p v i kh
năng, m c tiêu và s thích c a mình. Chính vì v y, TTCK góp ph n áng k làm tăng
m c ti t ki m qu c gia.

Bên c nh ó, nh có TTCK mà các N T có th chuy n

i các CK h s h u thành

nh ng

BOO

ti n m t ho c các lo i CK khác khi h mu n. Kh năng thanh kho n là m t trong
c tính h p d n c a CK

an toàn c a v n

i v i N T.

u tư. TTCK ho t

ây là y u t cho th y tính linh ho t,

ng càng năng

ng và hi u qu thì càng có kh

năng nâng cao tính thanh kho n c a các CK giao d ch trên th trư ng.
Kích thích các doanh nghi p ho t

ng hi u qu hơn

Khi tham gia niêm y t trên TTCK t p trung, các DN niêm y t c n ph i áp ng ư c
i u ki n c th , nh t

nh theo qui

KIL
O

m t s

nh như: v n i u l , tình hình tài

chính,… và các DN ph i công khai tình hình tài chính, k t qu ho t
ch

báo cáo

ng SXKD theo

nh kỳ và N T ch mua c phi u c a các công ty tăng trư ng. V i

s c ép thư ng xuyên c a th trư ng, v i quy n t do l a ch n mua CK c a N T òi
h i các nhà qu n lý DN ph i bi t tính toán, nâng cao ho t
có hi u qu . T

ng kinh doanh m t cách

ó, t o ra m t môi trư ng c nh tranh lành m nh nh m nâng cao hi u

qu s d ng v n, kích thích áp d ng công ngh m i và nâng cao ch t lư ng s n
ph m.
T o ti n

cho quá trình c ph n hóa
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

18

TTCK là nơi t p trung ư c toàn b cung c u v v n và cũng là nơi h i t nhi u nh t
các N T, do ó nó có tác

ng r t l n trong vi c nhanh chóng chuy n các DNNN

thành các CTCP m t cách có hi u qu nh t.
ng trung gian,

u giá, công khai và là nơi mà ho t

COM

V i nguyên t c ho t

ng mua

bán CK di n ra hàng ngày, hàng gi . TTCK chính là cơ s làm cho quá trình CPH
theo úng pháp lu t và phù h p v i tâm lý c a N T. Ch có thông qua TTCK, Nhà
nư c m i có th th c hi n ư c CPH
không có TTCK thì v n

i v i b t kỳ lo i hình DN nào. M t khác, n u

u tư qua CK s b b t

ng và như v y s r t khó khăn

trong vi c phát hành. M c tiêu ch y u c a CPH các DNNN và các lo i hình DN
là ti n

KS.

khác là thu hút m i ngu n v n nh l trong dân chúng vào

u tư. Vì v y, TTCK còn

v t ch t cho quá trình CPH.

T o môi trư ng giúp Chính ph th c hi n các chính sách kinh t vĩ mô và phát
tri n kinh t - xã h i

ng thái c a n n kinh t m t cách nh y bén và chính

BOO

Các ch s c a TTCK ph n ánh

xác. Giá các CK tăng lên cho th y

u tư ang m r ng, n n kinh t tăng trư ng và

ngư c l i giá CK gi m s cho th y các d u hi u tiêu c c c a n n kinh t . Vì th ,
TTCK còn ư c g i là phong vũ bi u c a n n kinh t và là m t công c quan tr ng
giúp Chính ph th c hi n các chính sách kinh t vĩ mô. Thông qua TTCK, Chính ph
có th mua ho c bán trái phi u Chính ph

t o ra ngu n thu bù

p thi u h t ngân

KIL
O

sách và qu n lý l m phát. Ngoài ra, Chính ph cũng có th s d ng m t s chính
sách, bi n pháp tác
tri n cân

ng vào TTCK nh m

nh hư ng

u tư,

m b o cho s phát

i c a n n kinh t .

Vi c Chính ph th c hi n phát hành trái phi u

gi i quy t ngu n thu cho ngân sách

Nhà nư c ư c xem là m t bi n pháp thư ng xuyên và có k thu t tiên ti n. N u là
trái phi u kho b c, ó là ngu n thu thư ng xuyên c a ngân sách, v n huy

ng ư c

hòa vào ngu n thu thu , ph c v cho các chi tiêu thư ng xuyên c a Nhà nư c. N u là
công trái hay trái phi u chính quy n
nh ng m c ích ã

a phương, ngu n thu ó ư c s d ng vào

nh như xây d ng cơ s h t ng (c u, ư ng, sân bay, b n c ng),

các công trình văn hóa và phúc l i xã h i.
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

19

1.1.5 Phân lo i các nhân t

nh hư ng

n th trư ng ch ng khoán

1.1.5.1 Nhóm nhân t kinh t
c trưng là giá c phi u ch u tác

trư ng kinh t , ho t

ng b i các nhân t kinh t như tăng

ng kinh doanh c a công ty, thu nh p công ty, lãi su t, l m

COM

TTCK mà
phát,….

V tăng trư ng kinh t , giá c phi u có xu hư ng tăng khi n n kinh t phát tri n và
gi m khi n n kinh t kém phát tri n; tuy nhiên, có s khác bi t áng k gi a các
nhóm c phi u và tình hình bi n

ng c a t ng c phi u ph thu c vào tình hình ho t

ng c th c a t ng công ty.

nh s t n t i c a hàng hóa ch ng khoán là l i th khai thác s d ng

KS.

Nhân t quy t

các ngu n l c c a công ty, l i th kinh doanh và các nhân t l i th vô hình khác mà
công ty ã t o d ng ư c, k c ph n tích t l i nhu n không chia c a công ty c
ph n

tái

u tư, t o l i th so sánh cho hàng hóa c a công ty. Nói cách khác, giá

hình c a hàng hóa th c và xu th ho t
cơ b n c a công ty.

ng ph n ánh nh ng giá tr h u hình, vô

BOO

tr c a hàng hóa ch ng khoán là hình nh

ng c a công ty cũng như tình hình kinh t

M i quan h gi a lãi su t, l m phát và giá c phi u là gián ti p và luôn thay

i.

Nguyên nhân là do lu ng thu nh p t c phi u có th thay

i theo lãi su t và l m

phát. S thay

p cho m c bi n

i c a lu ng thu nh p này có làm tăng hay bù

ng

KIL
O

v lãi su t hay không s tùy thu c vào tình hình l m phát.
Trong nh ng năm g n ây, các ch s hàng

u thư ng ư c các nhà d báo ch ng

khoán nh c t i bao g m s li u v vi c làm, nh ng thay
nh ng bi n

i v hàng t n kho, và

ng v lư ng cung ti n.

1.1.5.2 Nhóm nhân t phi kinh t
Nhóm nhân t
thay

nh hư ng ch y u ti p theo là nh ng nhân t phi kinh t , bao g m s

i v các thay

ho c thay
và thay

i chính sách pháp lu t, i u ki n chính tr , ví d chi n tranh

i cơ c u Chính ph , thay
iv

i v th i ti t và nh ng nhân t t nhiên khác,

i u ki n văn hoá, như ti n b v công ngh ,….Tuy nhiên, nh ng

nhân t này ch có nh hư ng l n

i v i giá CK

nh ng nư c có n n kinh th th
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

20

trư ng phát tri n, th trư ng s
Nam, n n chính tr

nh, m t khác TTCK còn chưa phát tri n, thì nhân t này ít có

ng.

1.1.5.3 Nhóm nhân t th trư ng

COM

tác

n

ánh giá nh ng chính sách này. Trong i u ki n Vi t

Các nhân t th trư ng, là nh ng nhân t bên trong c a th trư ng, bao g m s bi n
ng th trư ng và m i quan h cung c u có th
ng t i giá c phi u. S bi n

ư c coi là nhóm nhân t th ba tác

ng th trư ng là m t hi n tư ng ch

i thái quá t

vi c d tính quá cao giá tr th c ch t c a c phi u khi giá c phi u cao nh s phát
t c a công ty, và ngư c l i do d

oán th p giá tr t i th i i m th trư ng i

giao d ch trên th trư ng, ho t

KS.

xu ng. M i quan h gi a cung và c u ư c tr c ti p ph n ánh thông qua kh i lư ng
ng c a nh ng nhà

u tư có t ch c, giao d ch ký

qu … cũng có nh hư ng áng k . M c dù s lư ng giao d ch ký qu tăng khi mà
giá c phi u tăng, nhưng m t khi giá c phi u gi m s lư ng c phi u bán ra tăng và

BOO

làm cho giá càng gi m

1.2. Lý lu n v s phát tri n b n v ng c a TTCK
S phát tri n n

nh và b n v ng c a TTCK Vi t Nam ang là m t trong nh ng v n

i s trong chi n lư c v n c a Vi t Nam t nay

n năm 2010 và 2020. Vi c làm

cho TTCK Vi t Nam kh c ph c ư c nh ng b t c p hi n nay

làm úng v i ch c

năng v n có c a nó là “kênh d n v n cho n n kinh t ” ang thu hút s quan tâm

c

KIL
O

bi t c a các chuyên gia kinh t trong và ngoài nư c.
TTCK là nơi mua và bán các lo i công c

u tư như c phi u, trái phi u, các qu

tương h , các quy n l a ch n, và các trái phi u
c a TTCK không nh ng ch u tác

a phương... Do v y, tính b n v ng

ng b i nhi u nhân t kinh t -chính tr -xã h i c a

m i qu c gia, c a nhi u qu c gia khác trên toàn c u; mà còn ư c ư c quy t

nh

b i tính b n v ng c a các lo i công c

nh

úng

n trong

nhân t tác
Các công c

ng

u tư này.

có ư c nh ng quy t

u tư vào TTCK vi c nh n bi t các công c
n tính b n v ng c a TTCK là r t c n thi t.

u tư trên TTCK thư ng g p:

Các c phi u

u tư

u tư cũng như các
http://kilobooks.com
21

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

C phi u là m t trong nh ng lo i ch ng khoán v n c ph n quen thu c
nhi u ngư i. Khi các nhà

u tư ã th c hi n vi c mua c phi u thì h

iv ir t
ã tr thành

ng s n xu t kinh

doanh c a công ty ngày m t phát tri n thu n l i, giá c mà các c

ông s n sàng tr

COM

ngư i ch s h u “m t ph n” tài s n c a m t công ty. N u ho t
cho c phi u c a nó thư ng là tăng lên; lúc ó nh ng c

ông ã mua c phi u này

v i giá th p hơn s có cơ h i ki m ư c l i nhu n. T t nhiên, n u công ty ho t
không hi u qu , giá c phi u c a nó s

i xu ng; các c

ông s b l . V n

là, các thông tin c n thi t cho vi c ánh giá ch t lư ng ho t
nghi p v a thi u l i v a chưa

t ra

ng c a các doanh

tin c y.

KS.

Trái phi u công ty

ng

Trái phi u công ty là hình th c thông d ng nh t c a ch ng khoán n công ty. V
th c ch t, trái phi u công ty ư c xem như là m t ch ng ch ghi nh n s cam k t c a
công ty v vi c s thanh toán s ti n mà nhà

u tư ã cho công ty vay vào m t ngày

xác

u tư ã cho vay, công ty ph i tr cho

s d ng ư c s ti n mà nhà

BOO

nh.

ngư i c m gi trái phi u m t s “lãi” nh t

theo t l ph n trăm so v i s ti n mà ngư i

nh hàng năm. “Lãi” này ư c xác

nh

u tư cho công ty vay. Vì ngư i c m

gi trái phi u không ph i là ch s h u công ty nên h không ư c chia c t c hay
không có quy n b u c cũng như tham gia vào các v n

khác c a công ty. Lưu ý

r ng, các công ty mu n bán trái phi u ra công chúng ph i ph i ư c s

ng ý c a

và nh ng v n

KIL
O

U ban ch ng khoán, trong ó có m t b n cáo b ch bao g m các thông tin v công ty
liên quan

Trái phi u
Trái phi u

n vi c phát hành trái phi u.

a phương

a phương ư c s d ng khá ph bi n trên th gi i. Trái phi u ư c các

bang, thành ph , hay m t s cơ quan c a chính quy n
d c) phát hành.

a phương (như cơ quan giáo

c i m quan tr ng c a trái phi u này là lãi su t mà ngư i c m gi

trái phi u ư c nh n không ph i ch u thu thu nh p liên bang. Ngoài ra, lãi su t này
cũng ư c mi n tr thu bang và

a phương n u ngư i c m gi trái phi u s ng t i

cùng khu v c v i ngư i phát hành. M t

c i m quan tr ng khác c a trái phi u

a
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

22

phương là trái phi u

a phương ư c mi n tr vi c ăng ký v i U ban ch ng

khoán.
Các quy n l a ch n

COM

Quy n l a ch n là quy n ư c mua hay bán m t cái gì ó t i m t th i i m nào ó
trong tương lai. Các d ng quy n l a ch n c n quan tâm trên TTCK là các quy n l a
ch n mua ho c bán c phi u công ty ã ư c tiêu chu n hoá. Các quy n l a ch n
ư c chia thành 2 lo i: “quy n mua” cho phép các nhà
ph n c a m t lo i c phi u ã

nh v i m t giá c

nh; “quy n bán” cho phép nhà
nh v i m t giá c

nh trong m t kho n th i gian ã

u tư quy n ư c bán c ph n c a m t lo i c

nh trong m t th i gian ã

KS.

phi u ã

Ch ng khoán chính ph

u tư quy n ư c mua c

nh.

Chính ph c a nhi u nư c trên th gi i thư ng phát hành nhi u lo i ch ng khoán n ,
bao g m tín phi u, kỳ phi u và trái phi u chính ph

u giá. Ch ng khoán chính ph cũng có th mua ư c t các ngân hàng, các

BOO

phiên

ư c bán ra t kho b c qua các

nhà giao d ch ch ng khoán chính ph , các nhà môi gi i giao d ch ch ng khoán khác.
Các lo i công c

u tư thư ng xuyên ư c mua và bán trên các TTCK nên tính b n

v ng c a TTCK cũng ph thu c vào tính n
tư.

nh và phát tri n c a các công c

i v i lo i ch ng khoán nói chung thì tính n
nh b i ch t lư ng ho t

KIL
O

khoán ư c quy t

Như v y, ch t lư ng ho t

u

nh và phát tri n c a lo i ch ng

ng c a các công ty, các doanh nghi p.

ng c a các công ty luôn là m t trong nh ng y u t quy t

nh s tăng, gi m giá c phi u c a công ty. T t nhiên, giá c phi u cũng b chi ph i
b i tình hình kinh t chung và các nhân t

nh hư ng

hình kinh t chung mu n nói

tăng trư ng kinh t , t l l m phát ti n

t , là s

n

ây là t c

n t ng ngành c th . Tình

nh c a ngân sách qu c gia, s phát tri n c a các doanh nghi p nói

chung; là s lành m nh trong vi c phát tri n các d ch v tài chính-ngân hàng nói
riêng;

c bi t là trong

Các nhân t

nh hư ng

u tư và tín d ng

i v i các thành ph n kinh t .

n t ng ngành c th không ch là các nhân t kinh t

thu n, mà còn là nh ng nhân t

ơn

ư c n y sinh t các quan h ngo i giao, chính tr , xã
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

23

h i... không ch trong ph m vi c a m t qu c gia, mà c trên ph m vi toàn c u. S
ki n Vi t Nam ã tr thành thành viên th 150 c a WTO t ngày 7/11/2006 ã góp
ph n t o ra nh ng bư c chuy n m i c a

t nư c trong vi c thay

i cách nghĩ và

COM

cách làm th nào ó cho phù h p v i v th m i c a Vi t Nam trên trư ng qu c t .
Tình tr ng nóng lên m t cách b t thư ng c a TTCK trong nh ng tháng

u năm

2007 ư c t o ra t r t nhi u nguyên nhân khác nhau. Tình tr ng này chưa cho phép
có nh ng ánh giá mang tính ng nh n v m t bi u hi n “ ang lên” c a TTCK Vi t
Nam. Th c t di n ra trên TTCK Vi t Nam trong th i gian qua;

c bi t giá c phi u

trên th trư ng lúc lên, lúc xu ng m t cách th t thư ng theo ý ki n c a m t s ngư i

M tv n

KS.

thì ây cũng là m t bi u hi n s không b n v ng c a TTCK.
khác c n làm rõ khi nói

n các nhân t tác

ng

n tính b n v ng c a

TTCK là vi c quan ni m th nào v tính b n v ng c a TTCK. N u cho r ng, giá c
phi u trên TTCK hôm nay lên, ngày mai xu ng mà kh ng
c a TTCK như v y là có v n

thì có l là chưa chính xác. Có th do cách quan

quá ơn gi n như v y nên, ngư i ta m i

c p

BOO

ni m v n

nh r ng tính b n v ng
n tình tr ng “bong

bóng ch ng khoán” và tình tr ng “bong bóng ch ng khoán xì hơi”. Hi n tư ng “bong
bóng” trong n n kinh t nói chung, trong TTCK nói riêng là nh ng hi n tư ng kinh
t x y ra có tính nh t th i do tác

ng t nhi u nhân t c a “tâm lý” và “ u cơ”.

Nh ng hi n tư ng này có th d dàng sinh ra cũng như d dàng m t i khi các nhà
u tư là tác gi c a “ u cơ” và “tâm lý” nhanh chóng phát hi n ra chúng. ây cũng

KIL
O

chính là nơi kh i ngu n c a cái g i là tâm lý “ch y theo ám ông” như m t s
chuyên gia kinh t

ã

t tên cho nó. “Nóng, l nh” trong m i hi n tư ng c a

s ng kinh t di n ra m t cách th t thư ng v n là m t trong nh ng
t th trư ng. Cái tài, cái gi i c các nhà

u tư là

i

c i m c a kinh

ch d báo ư c s xu t hi n c a

tình tr ng nóng l nh ó s di n ra lúc nào, khi nào và trong bao lâu. Vì th , không
nên ch d a vào s th t thư ng, s “
kh ng

ng

nh” v “th i ti t” trên TTCK mà ã s m

nh s b n v ng hay không b n v ng c a nó khi chưa có

và th c ti n. S v i vàng trong vi c nh n
như Vi t Nam s có th d n

nh ho t

y

cơ s lý lu n

ng c a m t TTCK ang lên

n nh ng tác h i khó lư ng;

c bi t khi n cho các nhà
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

24

u tư; nh t là các nhà
nh

u tư nư c ngoài kéo dài s do d c a h trong các quy t

u tư.

Khi các nhân t tác

ng

n TTCK ư c xác

nh m t cách úng

COM

các gi i pháp ưa ra nh m c ng c , m r ng và phát tri n ho t
có th có ư c tính kh thi.

n, chính xác thì

ng c a TTCK m i

1.1.3. Bài h c kinh nghi m t Trung Qu c

Năm 2007, c th gi i ư c ch ng ki n s bùng n c a TTCK Trung Qu c. Cũng
như nhi u th trư ng m i n i khác
ti p t c t

châu Á, TTCK Trung Qu c trong năm 2006 và

u năm 2007 ã ch ng ki n nh ng

t thăng hoa ngo n m c, trong ó

KS.

ch s c a hai sàn l n nh t Trung Qu c là Thư ng H i và Sơn Dương không ít l n
l p nh ng k l c lên i m.

S bùng n TTCK Trung Qu c khi n ngư i dân

xô chơi trò chơi v n còn m i m

này thay vì g i ti n l y lãi t i ngân hàng, càng làm cho làn sóng CK ph r ng.

tri n th TTCK song v n
" c nư c béo cò"
Nh ng
Nh ng ngày
nh ng quy

m b o ho t

ng quy c và lành m nh, tránh tình tr ng

u tháng 4/2007, chính quy n Trung Qu c ã có m t lo t

ng thái và

nh m i áp d ng cho TTCK c a mình.
n vi c U ban Ch ng khoán Nhà nư c Trung Qu c v a cho

KIL
O

phép các ho t

ng mua bán CK quy n ch n ư c di n ra t i TTCK nư c này.

nh m i này, các t ch c tài chính s không b ngăn c m giao d ch CK

quy n ch n cũng như không b h n ch huy
này. Quy

nh m i nh m ti p t c phát

ng thái c i m

u tiên có th k

Theo quy

BOO

Do v y, Chính ph Trung Qu c ã ưa ra nhi u quy

ng v n cho công tác giao d ch ki u

nh m i s cho phép th c hi n các giao d ch quy n ch n

i v i các lo i

c phi u, ngo i h i và ch ng khoán phái sinh.
Gi i chuyên gia d báo, quy
khoán, các qu

nh m i s t o i u ki n cho các nhà môi gi i ch ng

u tư và các ngân hàng thương m i ư c tham gia năng

m nh m hơn vào TTCK nư c này.

ng hơn và
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

25

Cũng trong nh ng ngày

u tháng 4/2007, Trung Qu c ã có thêm m t

ng thái

mang tính c i m khác

i v i th trư ng ch ng khoán, v i vi c thúc gi c

y m nh

c ph n hoá doanh nghi p trung ương.

nghi p nhà nư c trung ương cho các nhà
M c tiêu c a

COM

Bên c nh ó, Trung Qu c s bán thêm nhi u hơn n a c ph n trong các doanh
u tư chi n lư c.

ng thái này là nh m gi m b t c ph n nhà nư c trong nhi u doanh

nghi p nhà nư c trung ương,

ng th i khuy n khích các doanh nghi p này nhanh

chóng c ph n hoá và bán c phi u ra công chúng,
lư c.

nghi p nhà nư c, nhi m v c a Trung Qu c trong v n
quy

nh càng s m càng t t, hư ng t i

này s là xem xét l i các

t chu n m c chung trong vi c qu n lý và

chuy n giao v n c a Nhà nư c sang các nhà

u tư khác. Nh ng doanh nghi p nhà

BOO

nư c trung ương nào không th hoàn toàn c ph n hoá thì có th
công ty con c a h

u tư chi n

y m nh a d ng hoá hình th c s h u v n trong các doanh

KS.

làm ư c m c tiêu

c bi t là các nhà

ưa c phi u t i tay các nhà

các chi nhánh,

u tư.

ng th i, Chính ph Trung Qu c quan tâm nhi u hơn t i v n

b o v gi i

nh m ti p t c tăng c u cho TTCK, phát tri n kênh huy

u tư

ng v n này.

UBCKNN Trung Qu c ti n hành cho áp d ng chương trình cho vay c m c CK
nh m tăng cư ng tính thanh kho n cho các c phi u, qua ó
c l c huy

ng v n cho n n kinh t .

KIL
O

kênh

ng th i, theo quy
nh
Qu

nh m i, các công ty CK nư c này ph i b m t kho n ti n nh t

l p m t qu chung nh m b o v các nhà

ư c tung ra

ng quá d d i, qua ó giúp các nhà

nư c này.

b o

m

u tư trong nh ng trư ng h p x u.

Như v y, kho n ti n này có th
ư c dùng

ng t i nư c này. S

ư c qu n lý và s d ng b i m t công ty ư c l p ra chuyên

l i ích cho các nhà

bi n

u tư.

c bi t này s thu ti n t t t c các công ty CK ang ho t

ti n trên s

m b o TTCK là m t

bình n th trư ng trong nh ng lúc
u tư kh i b s c. Qu có th cũng s

u tư sinh l i và s d ng l i cho các ho t

ng có l i cho gi i

u tư
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

26

Nh ng quy

nh th t ch t

Song song v i nh ng

ng thái c i m thì chính quy n Trung Qu c cũng không quên

m i lo v s tăng trư ng nóng t i nư c này. Do v y, nh ng quy
u tháng 4 này.

COM

cũng ã ư c ban hành trong nh ng ngày

nh có v th t ch t

u tiên là vi c U ban ch ng khoán Nhà nư c Trung Qu c hôm 11/4 ã ra quy
m i nh m h n ch vi c lãnh

o các công ty niêm y t bán c phi u ra ngoài

l i và làm lũng o n th trư ng.
Theo quy

nh m i này, lãnh

o các công ty

nh
tr c

i chúng không ư c phép bán c

phi u c a mình trư c th i h n 1 năm k t ngày công ty niêm y t trên sàn, và 6 tháng

Quy

KS.

k t ngày ngh vi c t i công ty niêm y t.

nh m i s có hi u l c ngay l p t c t bây gi , nh m nhanh chóng bình n th

trư ng, ch ng

u cơ lũng o n.

Cùng lúc, UBCKNN Trung Qu c cũng yêu c u các nhà môi gi i CK nư c này ph i
tránh hi n tư ng l i d ng các sàn CK

hành vi ph m pháp khác.

BOO

tra danh tính khách hàng

r a ti n và các

Theo ó, các nhà môi gi i CK nư c này ph i yêu c u khách hàng cung c p tên th t,
s ch ng minh thư và sau ó s ti n hành xác minh các thông s này

mb o

cung c p d ch v cho úng ngư i, úng m c ích.
Các nhà

u tư không

m b o cung c p

các thông tin chính xác v mình s b

ho t

KIL
O

khóa tài kho n giao d ch CK cùng v i s ti n n m trong ó,

ng th i b c m các

ng giao d ch CK ngay l p t c. Thêm vào ó, nh ng tài kho n giao d ch CK có

s dư ít hơn 13USD ho c ng ng giao d ch trong 3 năm li n cũng s b khoá t m th i.
Có th d dàng nh n th y, nh ng

ng thái, quy

nh m i c a UBCKNN Trung Qu c

a s thông thoáng hơn, c i m nhi u hơn là th t ch t, v i m t m c tiêu kiên

nh là

ti p t c phát tri n TTCK lành m nh nhưng v n ti p t c phát tri n b n v ng.
i u này cho th y t m nhìn và năng l c c a các quan ch c chuyên trách ch ng
khoán c a Trung Qu c ã
kênh huy

ng v n này.

m nh

theo k p và i u ph i h p lý ho t

ng c a
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

27

Nh ng k t qu ngay t c thì
Sau nh ng

ng thái, quy

nh m i c a UBCKNN Trung Qu c, ch ng khoán Trung

Qu c ã thăng hoa lên nh ng t m cao m i.

COM

ơn c , ch s ch ng khoán quan tr ng nh t c a Trung Qu c là Shanghai Composite
Index hôm 17/4, ã tăng t i 15,43% so v i phiên giao d ch li n trư c, lên
m i 3.611,87 i m.

tk l c

Còn trư c ó, ch tính trong vòng có m t tu n, ch s ch ng khoán quan tr ng nh t
c a Trung Qu c ã 6 l n phá k l c tăng i m, m t i u ang ư c coi là k l c v

KS.

nh ng k l c.

K T LU N CHƯƠNG 1

thành l p TTCK
l p

BOO

chương này, tác gi trình bày t ng quan v TTCK Vi t Nam, kh ng

Vi t Nam là m t t t y u khách quan c a n n kinh t . T khi thành

n nay, TTCK Vi t Nam ã ch ng t

ư c mình là m t th trư ng ti m năng, có

cơ h i phát tri n nhanh, m nh và trong tương lai s là b phóng
tài chính có nh ng bư c phát tri n mang tính
TTCK là nơi huy

th trư ng d ch v

t phá.

ng và phân ph i v n có hi u qu nh t cho n n kinh t , ch u s

ng c a các nhóm nhân t . Thông qua nh ng lý lu n v phát tri n b n v ng c a

KIL
O

tác

nh vi c

TTCK và nh ng kinh nghi m t TTCK Trung Qu c, chúng ta c n ph i rút ra ư c
nh ng bài h c riêng

t o m t TTCK Vi t Nam phát tri n b n v ng.
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

COM

28

CHƯƠNG 2

TH C TR NG TÌNH HÌNH HO T

KS.

NG C A TH TRƯ NG CH NG

KIL
O

BOO

KHOÁN VI T NAM HI N NAY
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

29

CHƯƠNG 2
TH C TR NG TÌNH HÌNH HO T

NG TH TRƯ NG CH NG

KHOÁN VI T NAM HI N NAY

2.1.1. Nh ng thành t u

COM

2.1. B c tranh toàn c nh v TTCK Vi t Nam hi n nay

t ư c c a TTCK Vi t Nam trong th i gian qua

Tr i qua 8 năm phát tri n, TTCK Vi t Nam ã th c s tr thành m t kênh

u tư

m i. S c hút c a TTCK ngày càng tăng, 430.000 tài kho n giao d ch ch ng khoán
ư c m , trong ó có kho ng 11.000 tài kho n c a nhà TNN. Nh ng lúc th trư ng
sôi

ng nh t, t ng giá tr v n hóa th trư ng lên

n 30 t USD, tương ương 41%

KS.

GDP. Tính thanh kho n c a c phi u ư c c i thi n áng k , trong 12 tháng g n ây,
kh i lư ng giao d ch bình quân m i ngày trên 2 sàn

t 10 tri u ơn v , tr giá 630 t

ng. Sau ây là m t s thành t u mà TTCK mang l i.
i quan ni m c a c ng

năm 2005, c ng

ng DN Vi t Nam v TTCK. Trư c

ng DN Vi t Nam chưa coi TTCK là kênh huy

BOO

Th nh t, thay

hi u qu , v n ngân hàng v n là ch

ng v n

o, nhưng hi n nay, phát hành c ph n

qua kênh TTCK ã tr nên ph bi n. Ch tính riêng năm 2007, ã có 179 công
ty ư c c p phép chào bán 2,46 t c phi u ra công chúng, tương ương giá
tr 48.000 t

ng. TTCK ã thúc

y quá trình c i cách và cơ c u l i DN nhà

nư c, là l c

y cho các DN ho t

ng lành m nh hơn.

DN huy

KIL
O

Th hai, nâng cao năng l c s n xu t và c nh tranh c a DN. Qua TTCK, các
ng ư c ngu n v n kh ng l trong dân chúng, bi n ngu n v n

nhàn r i ng n h n thành các kho n

u tư dài h n, ph c v cho s n xu t, kinh

doanh. Có nh ng lúc, DN ch c n ưa ra phương án kinh doanh h p d n là có
ngay lư ng v n c n thi t. Có công ty g n như phá s n vì n ngân hàng, nhưng
nh TTCK, h
ương

ã tái c u trúc v n và tr nên n

nh hơn, có i u ki n t t hơn

u v i nh ng khó khăn c a n n kinh t hi n t i.

Th ba, khơi thông lu ng v n trong dân chúng. Có l , n u không có TTCK,
ngư i ta ch ng th nào ánh giá úng m c s giàu có c a dân chúng Vi t
Nam. Nh ng ph ng oán trư c ây v lư ng v n n m ti m n trong két s t,
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

30

v i vàng, USD… ã tr nên rõ ràng hơn khi VN-Index tăng t 500 i m lên
hơn 1.100 i m, t ng m c v n hoá th trư ng tăng 200% trong th i gian ng n
ng i. Nhân viên môi gi i ch ng khoán không còn b "s c" trư c hình nh
ng vào tài kho n. Hàng ngàn t

COM

ngư i dân n p hàng t

ng ã ư c ưa

vào s n xu t, kinh doanh, vòng quay v n c a toàn n n kinh t
rõ r t.

ư c c i thi n

Th tư, xác l p thói quen dùng các d ch v tài chính ngân hàng. S phát tri n
c a TTCK ã thu hút hàng tri u ngư i tham gia, bao g m c N T trên TTCK
t p trung và th trư ng OTC. Không ít thì nhi u, h

u tư cũng như tìm ki m s an toàn và

KS.

ngân hàng nh m t i a hoá năng l c

ã ti p c n các d ch v

nhanh chóng trong các giao d ch mua bán ch ng khoán.
Th năm, xác l p th trư ng phát hành và giao d ch trái phi u. Trái phi u là
m ng chìm c a TTCK vì ngư i dân Vi t Nam không thích

u tư trái phi u,

BOO

nhưng các t ch c nư c ngoài và ngân hàng l i không th không

u tư vào

lo i hàng hoá này. Các ngân hàng trư c ây mua trái phi u v i m c ích ch
y u là d tr thanh kho n thì ngày nay ã có th mua bán ho c kinh doanh
repo

có th thu l i cao hơn. M t ph n ngu n v n

cũng ư c huy

u tư c a Chính ph

ng qua vi c phát hành trái phi u trên TTCK.

Th sáu, xây d ng hình nh cho n n kinh t Vi t Nam. S tăng trư ng m nh
Tính

KIL
O

m c a TTCK ã thu hút s chú ý c a nhi u t ch c tài chính nư c ngoài.
n cu i năm 2007, giá tr danh m c

u tư c a ngu n v n gián ti p trên

th trư ng chính th c vào kho ng 7,6 t USD, tính c th trư ng OTC kho ng
20 t USD. L n

u tiên, các ch s c a TTCK Vi t Nam như VN-Index,

HASTC-Index xu t hi n trên hàng lo t kênh truy n thông

i chúng qu c t

như Bloomberg, Reuters… Các

u th gi i như

nh ch tài chính hàng

Merrill Lynch, HSBC, JP Morgan, Citi Group cũng

u

n cung c p báo cáo

nghiên c u v th trư ng Vi t Nam, th hi n s quan tâm c a N T qu c t v
TTCK Vi t Nam.
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

31

Qua 8 năm, TTCK Vi t Nam ã có nh ng óng góp to l n cho vi c phát tri n ngành
tài chính ngân hàng nói riêng, n n kinh t nói chung, nhưng bên c nh ó, TTCK còn
ti m n nhi u v n

c n ph i gi i quy t

có th tăng trư ng b n v ng, tr thành

COM

"hàn th bi u" c a n n kinh t . Nh ng gi i pháp nh m thu h p
trư ng, làm cho thông tin minh b ch hơn, nâng cao năng l c

bi n

ng c a th

u tư c a N T, hoàn

thi n h th ng pháp lu t… c n nhanh chóng ư c tri n khai th c hi n.
2.1.2. Khái quát nh ng bi n

ng c a TTCK Vi t Nam t khi thành l p qua ch

s VN-Index
B t

u như bao ch s th trư ng khác, VN-Index ã kh i

u v i 100 i m vào

KS.

ngày 28/7/2000 v i ch 2 lo i ch ng khoán ư c niêm y t. T

ó

n nay, TTCK

Vi t Nam tr i qua nhi u giai o n thăng tr m.
V i s l l m và nhi t huy t, ch chưa
t i 571 i m,

y 1 năm sau, VN-Index ã tăng lên t i

nh

r i sau ó bư c vào 1 th i kỳ suy thoái kéo dài hơn 2 năm sau, gi m
u hơn 30 i m.

BOO

xu ng còn 130,9 i m, ch cách i m kh i

Vào nh ng tháng cu i cùng c a năm 2003, VNI-Index ã m ra 1
279,7 i m vào ngày 1/4/2004. T

t tăng m nh lên

nh ng n h n 279,7 i m, VN-Index ã rơi tr v

m c 213,7 i m vào ngày 9/8/2004.

Tháng 9/2005, VN-Index ã vư t qua cái
1 cái

nh ng n h n cũ 279,7 i m

r i

tt i

nh ng n h n m i 322,5 i m vào ngày 3/11/2005. Và vào ngày 25/4/2006,

KIL
O

VN-Index ã óng c a t i 632,69 i m, vư t qua
T ngày 26/4/2006, VN-Index i vào 1
th i gian g n 3 tháng,

nh 571 i m c a năm 2001.

t hi u ch nh sâu không th tránh kh i v i

vào ngày 2/8/2006 óng c a t i 399,8 i m.

u tháng 11/2006, d a vào tin Vi t Nam gia nh p WTO, VN-Index ã tăng liên t c
trong 5 tháng

12/3/2007, m t cái

tt i

nh tăng trư ng k l c, óng c a t i 1.170,67 i m vào ngày

nh s còn ư c nh c t i r t nhi u.

K t m c 1.170 i m, VN-Index rơi xu ng m c i m 905,5 và sau ó m ra 1
tăng m i vào tháng 5/2007.

t tăng ã d ng l i t i 1.113,19 vào ngày 03/10/2007.

t
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

32

Sau ó, TTCK rơi vào th i kỳ m

m suy thoái v i VN-Index tu t d c không

phanh. Ngày 20/06/2008, VN-Index xác l p áy

m c 366,02 i m và ngày 10/12

1: Ch s VN-Index qua các năm (2000 – 2008)

KIL
O

BOO

KS.

Bi u

COM

m c 286,85 i m.

2.1.3. Th c tr ng v tình hình ho t

Ngu n: www.hsx.vn

ng c a TTCK Vi t Nam

2.1.3.1. Toàn c nh TTCK Vi t Nam trong năm 2008
Tr i qua 8 năm ho t
2008 bi n

ng v i các bư c thăng tr m, có th nói TTCK Vi t Nam năm

ng m nh m nh t. Trong b i c nh m

tin c a các nhà

m c a n n kinh t vĩ mô, ni m

u tư v tri n v ng phát tri n c a n n kinh t cũng như c a TTCK

suy gi m m t cách nghiêm tr ng. Tâm lý tích tr vàng và USD tr nên ph bi n. Các
nhà

u tư tr nên nghi ng

qu c a các kênh

i v i tính an toàn c a h th ng ngân hàng và tính hi u

u tư ch ng khoán, b t

ng s n,…L m phát ang ngày m t gia

tăng trong khi t t c các thành ph n kinh t , t ngân hàng, doanh nghi p

u rơi vào
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

33

tình tr ng thi u ti n m t. Trư c tình hình ó, các nh n

nh khá bi quan c a nhi u t

ch c uy tín trên th gi i và các chuyên gia kinh t l n liên ti p ư c ưa ra.

úng

vào th i i m nhi u chuyên gia cho r ng thâm h t thương m i quá cao s s m d n
nh m c tín nhi m c a Vi t Nam t “ n
ã giáng thêm m t òn m nh khi nh n
ra

Vi t Nam. Nh ng nh n

khi n gi i

nh này

u tư thêm lo l ng. S tác

coi là r t l n b i vì vi c nh n

COM

n tình tr ng thi u h t d tr ngo i t c a chính ph Vi t Nam; Fitch Ratings h
nh” xu ng “tiêu c c” thì Morgan Stanley

nh tình tr ng kh ng ho ng ti n t có th x y
xu t phát t các t ch c có uy tín nên ã
ng hoàn toàn mang tính tâm lý này có th

nh l m phát năm nay cao s khi n l m phát càng

t b t n hơn. Tâm lý c a gi i

KS.

căng th ng hơn; và s thi u l c quan tin tư ng vào n n kinh t s khi n cho n n kinh
u tư vì th

ã x u hơn lúc nào h t. Làn sóng bán

tháo c phi u v n ti p t c di n ra làm cho TTCK Vi t Nam tr thành m t trong
nh ng th trư ng có m c

ng niêm y t và giao d ch kém sôi

BOO

Ho t

s t gi m nhi u nh t trên th gi i.
ng hơn trư c

B ng 1: Quy mô niêm y t ch ng khoán t i HOSE (2008)
Ch tiêu

C phi u

S CK niêm y t

Trái phi u

Toàn th
trư ng

172

68

244

1,64

27,87

100

5.515.474,34

252.055,53

149.546,80

5.917.076,67

93,21

4,26

2,53

100

KIL
O

4

70,49

T tr ng (%)
KL niêm y t (ngàn CK)
T tr ng (%)

Ch ng ch

Giá tr niêm y t (tri u
ng)
T tr ng (%)

55.154.743,43 2.520.555,30 15.073.029,50 72.748.328,23
75,82

3,46

20,72

100

Ngu n: www.hxs.vn
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

34

Bi u

2: Tình hình CK niêm y t m i t i HOSE qua các năm (2006-2008)

Tri u V
1,723

COM

1,800
1,600
1,400
1,200

948

1,000
800
600
400
42

0

2006

67

2007

Ch ng ch

81

5

Năm

2008

Trái phi u

BOO

C phi u

Ngu n: www.hxs.vn

3: Quy mô giao d ch CK t i HOSE qua các năm (2006-2008)

125
2008

KIL
O

Bi u

21

KS.

50

200

1,276

2,978

263

2007

2,390

86
2006

1,116

Kh i lư ng giao d ch (tri u CP)

Giá tr giao d ch (nghìn t

ng)

Ngu n: www.hxs.vn
http://kilobooks.com
35

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

B ng 2: Quy mô giao d ch CK t i HOSE qua t ng tháng trong năm 2008
Kh p l nh
Kh i lư ng

Giá tr

( v: 1ck)

(t

Kh i lư ng

ng)

Giá tr

( v: 1ck)

(t

COM

Tháng

Th a thu n
ng)

219.177.500

5.497,987

41.651.512

1.482,116

11-2008

271.537.710

7.627,381

25.308.065

1.446,889

10-2008

317.169.710

9.705,117

22.688.107

980,103

09-2008

392.405.310

14.914,819

19.259.727

741,667

08-2008

414.593.310

16.532,365

19.089.218

841,096

07-2008

312.167.500

10.986,207

19.700.728

794,113

06-2008

136.208.620

4.053,335

15.909.495

646,668

05-2008

54.272.210

2.526,458

21.180.381

934,138

04-2008

126.875.030

6.218,647

9.824.000

516,267

03-2008

206.543.760

11.769,517

15.693.569

900,640

02-2008

137.588.960

10.005,693

2.949.952

300,598

01-2008

163.777.670

14.191,361

12.199.414

962,901

BOO

KS.

12-2008

Ngu n: www.hxs.vn

Các ch s trên TTCK gi m m nh

KIL
O

K t thúc năm 2008, ch s VN-Index và HASTC-Index cùng gi m g n 70% so v i
u năm, m t m c s t gi m chưa t ng có trong l ch s hơn 8 năm ho t
nhóm ch s gi m m nh nh t trên th gi i. Hàng ch c nghìn t

ng, thu c

ng v n hóa th

trư ng “b c hơi” trong năm suy gi m nghiêm tr ng này.
Cu i năm 2007, t ng giá tr v n hóa th trư ng ch ng khoán Vi t Nam
GDP. Trong

t t i 40%

án phát tri n th trư ng v n c a B Tài chính trình Chính ph trong

năm 2007, m c 50% GDP vào năm 2010 ã ư c
m nh trong năm 2008 là m t chuy n

t ra, nhưng s s t gi m quá

ng ngư c không ng t i; hi n ch

19% GDP, th p hơn c m c cu i năm 2006 (22,6% GDP).

t kho ng
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

36

Giá tr v n hóa th trư ng c a nh ng c phi u hàng
cu i năm 2007,
t 28.700 t

u tàu VNM gi m t 29.400 t

ng còn hơn 9.400 t

u cũng s t gi m m nh. So v i
ng còn hơn 14.500 t

ng, DPM t 27.500 t

ng, STB

ng còn hơn 13.000 t

10.000 t

COM

ng… Trên sàn niêm y t ch còn l i 5 c phi u có v n hóa th trư ng

t trên

ng (năm 2007 là 12 c phi u), g m VNM, DPM, ACB, HAG và PVD;

trong ó HAG v a niêm y t cu i năm 2008.
4: Bi u

tăng/gi m c a m t s ch s ch ng khoán tiêu bi u năm 2008

BOO

KS.

Bi u

M c tiêu c ph n hóa và nhi u cu c

Ngu n: www.vneconomy.vn

u giá th t b i

M c tiêu c ph n hóa các doanh nghi p nhà nư c l i thêm m t năm th t b i. Theo

KIL
O

báo cáo c a B Tài chính, 11 tháng
doanh nghi p, ch

u năm 2008 ch c ph n hóa ư c 73/262

t 28% k ho ch ã ư c Chính ph phê duy t trư c ó. Trong c

năm 2007, t l hoàn thành cũng ch là 21% k ho ch.
N u trong năm 2007, th trư ng ch ng khoán kh i s c, t o i u ki n thu n l i cho
các k ho ch c ph n hóa, IPO, phát hành g i v n, thì năm 2008 nh ng ho t
này bư c vào c nh ch chi u. ây là năm ch ng ki n nhi u cu c
có chưa

y ch c nhà

ng

u giá c ph n ch

u tư tham gia, m t lo t k ho ch liên quan ph i h y b , ho c

không th hoàn thành m c tiêu khi có nh ng trư ng h p… ch có 1 phi u tham gia
ho c ch bán ư c chưa

y 1% lư ng chào bán.
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

37

Cu i năm 2008, th trư ng ch ng ki n

t IPO c a Vietinbank v i s m nh t trong

c nh tranh giá và chênh l ch c a lư ng ăng ký mua và chào bán. Cu c
cho th y v n chưa có s thay

i áng k nào

u giá này

i v i cách th c IPO các t ng công ty

COM

l n, và ây cũng là m t trong nh ng t n t i c n s m ư c kh c ph c trong th i gian
t i.
Song song v i vi c th c hi n

u giá c ph n l n

u ra công chúng, các k ho ch

niêm y t c a các t p oàn kinh t

ư c c ph n hóa v n chưa ư c th c hi n, gây

th t v ng

i n hình là các trư ng h p T p oàn B o Vi t,

i v i nhi u c

ông.

Vietcombank. Riêng vi c tìm ki m nhà

KS.

Vietcombank v n chưa k t thúc.

u tư chi n lư c nư c ngoài c a

TTCK Vi t Nam nh hư ng sâu s c t TTCK th gi i
Trong hơn 8 năm ho t

ng c a th trư ng ch ng khoán Vi t Nam, chưa bao gi m i

quan h và nh hư ng t th trư ng th gi i l i th hi n sâu s c như trong năm 2008.
t trong m t b i c nh

c bi t, cu c kh ng ho ng tài chính

BOO

M i quan h trên ư c

bùng n t i M , k ti p là cu c kh ng ho ng kinh t toàn c u. Th trư ng ch ng
khoán th gi i s t gi m m nh, nh hư ng
lý nhà

n th trư ng Vi t Nam, th hi n rõ

u tư trong nư c cũng như ph n ng không mong

ngoài.

M t nh hư ng c th là năm 2008 ã ch ng ki n ho t
c a kh i ngo i trong các tháng 4, 5 và 6, cao
USD/tháng, nguyên do ch y u t bi n
hi m th y trong tháng 10, do tác

hi n

c bi t là

t rút v n m nh

i m rút ra kho ng 300 tri u

ng kinh t trong nư c; và

t bán ròng

ng c a kh ng ho ng th gi i.

m t nh hư ng khác, kinh t th gi i rơi vào kh ng ho ng tác
Vi t Nam,

u tư nư c

ng bán ròng chưa t ng có

u tư nư c ngoài. Trong năm này, th trư ng ch ng ki n

KIL
O

c a nhà

i t kh i

tâm

i v i xu t kh u và

u tư gián ti p.

ng

n n n kinh t

i u này cũng ã th

th trư ng ch ng khoán Vi t Nam trong năm 2008, khi th trư ng này thư ng

ph n ánh trư c nh ng khó khăn c a n n kinh t .
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

38

B ng 3: Quy mô giao d ch c a N T t i HOSE qua t ng tháng năm 2008

Tháng

Giá tr giao d ch
(t
ng)
Toàn th
TNN
TNN
trư ng
(mua)
(bán)

COM

Kh i lư ng giao d ch
(1 CK)
Toàn th
TNN
TNN
trư ng
(mua)
(bán)
260.829.012 37.464.443

37.192.656

6.980

1.205,252

1.120,021

11-2008

296.845.775 26.782.893

44.776.971

9.074

1.229,854

1.801,026

10-2008

339.857.817 34.191.810

72.913.120

10.685

1.448,551

2.994,284

09-2008

411.665.037 61.753.887

60.447.943

15.656

3.446,875

3.161,289

08-2008

433.682.528 53.733.210

62.104.142

17.373

3.220,757

3.218,797

07-2008

331.868.228 66.555.914

48.193.734

11.780

3.269,645

1.743,872

06-2008

152.118.115 34.244.605

17.088.781

4.700

1.394,449

669,322

05-2008

75.452.591 31.883.285

7.158.090

3.461

1.619,038

427,279

04-2008

136.699.030 41.454.350

8.651.210

6.735

2.531,218

568,200

03-2008

222.237.329 30.972.154

17.601.256

12.670

2.132,981

1.199,713

02-2008

140.538.912 15.952.010

7.650.820

10.306

1.352,305

659,907

01-2008

175.977.084 25.773.632

20.164.932

15.154

2.473,800 1.934,371
Ngu n: www.hxs.vn

BOO

KIL
O

Ho t

ng trên TTCK b

nh hư ng b i Lu t thu thu nh p cá nhân

Lu t Thu thu nh p cá nhân b t
c a nó

KS.

12-2008

u có hi u l c t ngày 1/1/2009 nhưng nh hư ng

i v i th trư ng ch ng khoán ã

nh ng tháng cu i năm. ây là l n

m nét trong năm 2008,

u tiên thu nh p t ho t

ng

c bi t vào

u tư ch ng khoán

ư c ưa vào di n ch u thu .

V chính sách, ây là m t trong nh ng b lu t thu hút s chú ý c a dư lu n nhi u
nh t t trư c t i nay (trư c ó là Lu t thu Giá tr gia tăng). Hàng nghìn ý ki n bình
lu n, góp ý,

ng thu n, ph n

i liên t c ư c ph n ánh trong n a cu i năm 2008.

Trong ó, n i b t là s lo ng i và ph n ng t nhi u nhà

u tư ch ng khoán, khi h
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

39

t chính sách này trong b i c nh khó khăn c a n n kinh t nói chung và c a th
trư ng ch ng khoán nói riêng.
Cu i năm, nh ng

xu t v vi c giãn th i gian th c hi n lu t thu này tr thành m t

theo l trình Qu c h i ã

u tư, nhưng vi c th c hi n v n

COM

i m nóng thu hút s chú ý và hy v ng c a gi i
nh.

L i nhu n c a các DN b

nh hư ng l n b i

u tư tài chính

Năm 2008 là năm l i nhu n c a nhi u doanh nghi p niêm y t b
t ho t

ng

nh hư ng n ng n

u tư tài chính và chi phí tài chính tăng cao.

Nhi u doanh nghi p bu c ph i tăng cư ng trích l p r i ro do giá tr danh m c
gi m.

u tư b t

ng s n s t gi m m nh, d n

KS.

tài chính và

u tư

n thua l ho c l i nhu n s t

ây cũng là m t nguyên nhân khi n nhi u k ho ch kinh doanh,

c bi t là

m c tiêu l i nhu n, ph i i u ch nh, bên c nh nh hư ng t nh ng khó khăn chung
c a n n kinh t . ây cũng là m t bài h c quý giá

u tư tài

ng giá tr c t lõi c a mình.

BOO

chính theo phong trào và xa r i ho t

i v i các doanh nghi p

Năm 2008 cũng là m t năm b t thư ng v l m phát, lãi su t và t giá,

y chi phí tài

chính c a nhi u doanh nghi p niêm y t tăng cao. So v i cùng kỳ quý 2/2007, có t i
163/209 (78%) doanh nghi p niêm y t có chi phí tài chính tăng; trong ó có 120/209
doanh nghi p chi phí tài chính tăng t i trên 50%, 34/108 (31,5%) trong s các doanh
nghi p s d ng v n vay ch u chi phí lãi vay tăng trên 100%.
nh hư ng c a bi n

ng t giá, s ki n Nhi t i n Ph L i ph i t m hoãn

KIL
O

Riêng v

tr c t c do chi phí kho n vay ngo i t tăng cao là m t i n hình.
UBCKNN gi m biên

giao

ng và T ng công ty

u tư và Kinh doanh v n

nhà nư c h tr th trư ng

Trư c s s t gi m nhanh và m nh c a th trư ng, ngày 27/3,
Nhà nư c quy t

nh gi m biên

giao

y ban Ch ng khoán

ng giá ch ng khoán t i HOSE t +/-5%

xu ng +/-1%, t i HASTC t +/-10% xu ng +/-2%. Sau ó biên

l n lư t n i d n

lên +/-2% và +/-3% t ngày 7/4; lên +/-3% và +/-4% t ngày 19/6 và lên +/-5% và
+/-7% t ngày 18/8.
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

40

ây là t n su t i u ch nh biên

chưa t ng có trong l ch s , phía sau ó là tính

thanh kho n c a th trư ng, hi u qu c a bi n pháp can thi p v i nh ng bình lu n trái
chi u.

COM

Cũng trong tháng 3, tâm i m chú ý c a th trư ng là s ki n T ng công ty

u tư và

Kinh doanh v n Nhà nư c (SCIC) lên k ho ch mua vào h tr , m t trư ng h p chưa
t ng có ti n l . S vào cu c c a “siêu t ng công ty” này cũng g n li n v i gánh n ng
gi i ch p ch ng khoán c m c t các ngân hàng thương m i t i th i i m ó.
Th trư ng trái phi u bi n

ng trái chi u

Năm 2008, th trư ng trái phi u ư c t p trung v
ng th trư ng trái phi u chuyên bi t.

KS.

kh i

u m i HASTC, hình thành và

V di n bi n c a th trư ng này, năm 2008 ch ng ki n nhi u bi n
Trong quý 1 là hư ng sôi

ng v i s tham gia mua vào m nh c a kh i

ngoài trên th trư ng th c p; lư ng phát hành thành công ư c

BOO

phát hành trên th trư ng sơ c p.

Tuy nhiên, trong các tháng 5 và 6, kh i ngo i
t

u tư nư c

t 78% t ng giá tr

y m nh bán ra

ng và s m t giá c a VND. Th i i m ó không có nhà
phi u trong nh ng

ng trái chi u.

tránh l m phát ti n

u tư nào trúng th u trái

u th u t i HASTC, th m chí có nh ng

t g i th u không có

nhà

u tư tham gia. Các trái phi u chính ph v i lãi su t coupon 8% - 8,5% ư c

nhà

u tư bán ra v i l i su t cao (có m t s giao d ch lên

KIL
O

trư ng sơ c p kh i lư ng phát hành thành công ch
T tháng 9, giao d ch trái phi u có d u hi u n

n 20% - 23%). Trên th

t kho ng 30%.
nh tr l i, g n v i chính sách c t

gi m lãi su t cơ b n liên t c c a Ngân hàng Nhà nư c, nhưng xu hư ng bán ròng trái
phi u c a kh i

u tư nư c ngoài v n ti p di n nh m th c hi n hóa l i nhu n và rút

m t ph n v n v chính qu c.

Vi c thành l p th trư ng giao d ch phi t p trung v n chưa ư c th c hi n
Gi i

u tư cũng nhìn nh n chưa năm nào như năm nay, giá giao d ch trên OTC suy

gi m c c m nh, lùi v m nh giá và th m chí tu t kh i 10.000
ngành ngân hàng, sau giai o n
th

ng, trong ó có c

nh cao năm 2007. Gía nhi u c phi u c trong tư

i ngang su t th i gian dài b i không m t ai

ng ng mua.
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

41

Và có l cũng ch ng ai quan tâm k ho ch ưa các công ty
lên sàn t p trung dành riêng cho
OTC ra

i v i mong

i chúng chưa niêm y t

i tư ng này ã ph i l i h n trong năm nay. Sàn

i s là b phóng

y nhanh tính thanh kho n và minh b ch

COM

c a th trư ng OTC nói riêng cùng ch ng khoán Vi t Nam nói chung ph i d i sang
năm. Hi n c phi u OTC v n ư c giao d ch theo ki u trao tay và ti m n nhi u r i
ro.
Nhi u trư ng h p vi ph m b x lý

Trong năm 2008, Thanh tra Ch ng khoán ã ban hành 136 quy t
ph m hành chính

nh x ph t vi

i v i các t ch c và cá nhân có hành vi vi ph m pháp lu t v

2008 là trên 4 t

ng.

ây cũng là năm
hi n nghĩa v

KS.

ch ng khoán và TTCK. T ng s ti n ph t n p vào ngân sách nhà nư c trong năm

u tiên có trư ng h p doanh nghi p c ph n b ph t do không th c

ăng ký công ty

i chúng, cũng như phát hi n cá nhân có hành vi lũng

BOO

o n th trư ng v i s ti n ph t lên t i 100 tri u

ng.

c bi t, ngày 11/7, c phi u BBT c a Công ty C ph n Bông B ch Tuy t ph i t m
d ng giao d ch do thua l trong hai năm liên ti p và
s ki n báo

ng trên b v c phá s n. ây là

ng v tính minh b ch trong công b thông tin và ch t lư ng ki m toán

doanh nghi p niêm y t, khi

n năm 2008 thua l c a BBT m i l rõ.

Nhi u công ty ch ng khoán, qu

u tư

ng trư c nguy cơ phá s n

khoán và qu

KIL
O

i cùng v i s suy gi m c a th trư ng, năm 2008, ho t

ng c a các công ty ch ng

u tư rơi vào khó khăn và nhi u trư ng h p l l n. Hàng lo t công ty

ch ng khoán m i thành l p ã ph i th c hi n c t gi m nhân s ho c tìm ki m

i tác

nư c ngoài nh m duy trì kh năng t n t i qua cu c kh ng ho ng tài chính và môi
trư ng c nh tranh kh c li t.
Tính

n cu i năm 2008, ã có g n 100 công ty ch ng khoán ư c c p phép, trong

khi s tài kho n ch ng khoán chưa t i 400 nghìn.
Theo báo cáo nghiên c u c a Công ty Ch ng khoán Rothchild (Anh), nhi u qu

u

tư t i Vi t Nam ã l l n trong năm nay; giá tr tài s n ròng (NAV) nhi u qu gi m
t 60% - 70%.
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

42

Trong khi ó, báo cáo nghiên c u c a Công ty Ch ng khoán APEC m i ây nh n
nh, v i b i c nh th trư ng hi n nay, ch nh ng công ty ch ng khoán trong Top 20
v quy mô, hi u qu ho t

nh kho ng 80% s công ty ch ng khoán ang ph i ho t

COM

Ch ng khoán cũng nh n

ng m i có th t n t i. Trư c ó, Hi p h i Kinh doanh

ng c m c .
Ngày 2/12, l n

u tiên th trư ng ch ng ki n trư ng h p m t công ty ch ng khoán

(Công ty Ch ng khoán ASEAN) ph i h p bàn
Bi u

5: Bi u

xem xét vi c gi i th .

m c s t gi m giá tr tài s n ròng tính theo USD c a m t s
u tư so v i

u năm 2008

KIL
O

BOO

KS.

qu

Ngu n: www.vneconomy.vn

2.1.3.2. Phân tích nh ng nguyên nhân gây bi n
TTCK Vi t Nam ã phát tri n bong bóng v i t c
ng

u th gi i v t c

suy gi m.

ng

n TTCK năm 2008
nh t, nhì th gi i và năm 2008

ây là giai o n xì hơi bong bóng sau hơn 1

năm phát tri n quá m c. S suy gi m này là do nh ng nguyên nhân sau tác

ng:

Khi th trư ng chuy n t năm 2007 qua 2008, cu i 2007 ã có nh ng d u hi u cho
th y s có s

i u ch nh, th m chí cu i 2007 ã có nh ng

Tư ng r ng sau nh ng
1.000 i m cu i 2007.

t i u ch nh m nh.

t i u ch nh ó, kh năng th trư ng s

ng l i

m c
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

43

ó là m c i m
m nh. Và

th i i m mà n n kinh t Vi t Nam ang phát tri n tương

i

i v i m t n n kinh t phát tri n m nh như v y thì các ch s có th cao

hơn m c trung bình c a th gi i m t chút. D a vào m t s phân tích, các chuyên gia

COM

u d tính năm 2008 th trư ng s lên xu ng v i s duy trì
quan.
Tuy nhiên, tình hình tr nên x u i. M

m c tương

il c

u cho th i kỳ i xu ng c a TTCK là Ch

th 03/2007/CT-NHNN c a Ngân hàng Nhà nư c ban hành ngày 28/5/2007 kh ng
ch cho vay kinh doanh ch ng khoán dư i 3% t ng dư n c a t ch c tín d ng. Sau
ó, Quy t

nh 03/2008/QD-NHNN, thay kh ng ch cho vay dư i 3% t ng dư n

KS.

b ng dư i 20% v n i u l . Vi c kh ng ch cho vay kinh doanh ch ng khoán này
làm gi m i m t lư ng c u l n và m

u cho vi c gi m nhi t c a th trư ng.

N n kinh t rơi vào l m phát và ch ng l m phát. L m phát tăng

t bi n mà nguyên

nhân ch y u do giá d u, giá vàng, giá lương th c th gi i tăng cao. S lo ng i v

BOO

kh năng thanh kho n và r i ro t h th ng ngân hàng ã t o áp l c cho TTCK
Nh ng bi n pháp m nh ch ng l m phát làm nh hư ng t i th trư ng. T l l m phát
tăng cao bu c NHNN ph i áp d ng các bi n pháp th t ch t nh m h n ch lưu thông
ti n t . Bi n pháp này là c n thi t

n

c a vi c kh ng ch tr n lãi su t huy

ng ã khi n cho các NH không th huy

ư c v n, lãi su t qua êm b

nh n n kinh t vĩ mô. Tuy nhiên, h qu

y lên m c cao i m hơn 25%. R i c phi u "vua"

liên quan

KIL
O

(các c phi u ngành NH) rơi t do cũng ã tác
Ph i k

ng

ng m nh t i TTCK

n ti p theo là các bi n pháp v tài khóa, nó cũng làm cho m t s ho t

ng

n ch ng khoán gi m.

Sau khi TTCK gi m khá sâu, trư c tiên là nh ng t p oàn, công ty nhà nư c có tham
gia th trư ng b t

u rút v n. Th trư ng b h ng m t lư ng r t l n.

li u ư c trong năm 2007

i u ó ít ai d

bư c vào năm 2008. K ti p là các t ch c

doanh nghi p không ph i là nh ng t p oàn trên, cũng b t

u tư, các

u tính toán, c u trúc l i

và rút b t ngu n ti n ra kh i th trư ng, do giá ch ng khoán i xu ng m nh, nh
hư ng

n hi u qu kinh doanh c a h . L c lư ng rút v n t p trung

làm cho th trư ng suy gi m m nh, k sau chuy n th t ch t ti n t .

u năm 2008
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

44

ó là nh ng v n

có tính ch t ph n ng c a th trư ng. Còn n u xét v nh ng y u

t mang tính k thu t thì có th nói th trư ng c a năm 2007 ư c

nh giá quá cao,

nó th hi n qua hai m t.
i v i các doanh nghi p CPH ho c niêm y t trên sàn, h

nh ng m c giá quá cao. Th hai,
Hai y u t này g p nhau và

COM

Th nh t,

phía nhà

u tư, ngư i ta cũng kỳ v ng quá cao.

y th trư ng lên khá cao. Và cu i năm 2007, th trư ng

ã nh n ra i u ó và có ph n ng.
phía nhà

u ưa ra

u tư rõ ràng là có ph n ng, ngư i ta không ch u mua cao n a, trong

khi cái quán tính hay s chu n b c a r t nhi u công ty

phát hành tăng v n hay c

KS.

ph n hóa thì v n ti p t c tri n khai, phát hành ho c niêm y t giá cao. Khi mà th
trư ng không ch p nh n n a mà v n ti p t c

y ra giá cao như th thì th trư ng

bu c ph i kéo xu ng. Chính lý do ó ã làm cho ch s gi m m nh.
Ngoài ra, m t s doanh nghi p v n ti p t c tranh th phát hành c phi u ra th trư ng
g i v n.

áng chú ý là càng v sau, như quý 4/2007, là nh ng doanh

BOO

v i giá cao

nghi p l n như Vietcombank, B o Vi t… nên m c
xu ng r t nhanh.

Khi th trư ng xu ng sâu, nhi u ngư i v n ch
tư. Ví như h i

chi ph i l n, kéo th trư ng

i cơ h i, tính toán các k ho ch

u tháng 3 JP Morgan tuyên b s

u

u tư vào th trư ng ch ng khoán

Vi t Nam kho ng 1 t USD…

KIL
O

Và khi nó xu ng dư i 500 i m, biên

b t

u b si t l i xu ng +/-1%. Th trư ng

l p t c ph n ng theo hư ng tiêu c c do th trư ng g n như m t tính thanh kho n.
Nhà

u tư l n không tham gia, b i tham gia vào b k t thì c a thoát quá h p. Nó

ch n luôn các d

nh

h p d n.Và khi biên

u tư c a nhi u t ch c khi th y th trư ng ã gi m xu ng

ư c giãn ra t t thì th trư ng b t lên khá m nh. T i cu i

tháng 8, nó t 366 i m lên g n 570 i m.
Th trư ng lúc này v a m i ư c h i ph c, m t cơ th v a m d y, chưa kh e h n
thì b cơn bão kh ng ho ng tài chính p t i. Th trư ng ch ng khoán th gi i b t
suy gi m m nh thì Vi t Nam không tránh kh i s

nh hư ng, cho t i gi phút này.

u
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

45

ó là cú ánh b i làm th trư ng xu ng sâu, có lúc xu ng còn kho ng 286 i m và
gi

ang l ng kh ng trên dư i 300.

2.2. Nh ng h n ch t n t i làm nh hư ng

phát tri n b n v ng c a

COM

TTCK Vi t Nam

n s

2.2.1. TTCK Vi t Nam v n chưa là hàn th bi u c a n n kinh t
Các c m t như "hàn th bi u sàn TP. HCM", "hàn th bi u TTCK Vi t Nam" ã
ư c s d ng khá ph bi n và như v y, TTCK Vi t Nam nghi m nhiên ư c khoác
lên mình cái ch c danh là hàn th bi u c a c n n kinh t . Tuy nhiên, i u này c n
ư c xem xét l i.

ư c coi là hàn th bi u c a n n kinh t khi o lư ng ư c s c

KS.

TTCK Vi t Nam ch

kh e c a toàn b n n kinh t , ch s c a th trư ng ph i th hi n chu kỳ phát tri n c a
n n kinh t , t

ó t o m i quan h ch t ch và tương h gi a TTCK và th trư ng tài

chính. Tuy nhiên,

n nay TTCK Vi t Nam v n chưa áp ng ư c các y u t cơ

BOO

b n sau:
TTCK Vi t Nam chưa quy t

y

DN l n tiêu bi u c a m i ngành ngh

M t trong nh ng y u t b t bu c

TTCK Vi t Nam tr thành hàn th bi u c a n n

kinh t , ó là th trư ng ph i ch a

ng nh ng DN l n tiêu bi u cho m i ngành ngh ,

i di n cho m t n n kinh t .

Tuy nhiên, theo th ng kê, hi n nay, TTCK Vi t Nam có 290 DN niêm y t. Con s

KIL
O

này còn quá ít so v i con s hàng trăm nghìn DN th c t

ang ho t

ng. M t khác,

các DN niêm y t ch y u là nh ng DN nh và v a, chưa ph i là nh ng DN l n có
s c chi ph i n n kinh t ...

V m c v n hóa c a th trư ng, năm 2007

t kho ng 40% GDP. Song

n th i i m

hi n t i, TTCK ang suy gi m t ng ngày, thì m c v n hoá th trư ng cũng gi m i
tương ng. Trong khi ó, theo k ho ch Chính ph

t ra, t i năm 2010, t l v n

hóa TTCK ph i chi m 50% GDP và con s này ph i tăng
Khi ó, quy mô th trư ng m i

l n

có th

bi u c a n n kinh t theo úng nghĩa c a nó.

n 70% vào năm 2020.

ưa TTCK th c s tr thành hàn th
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

46

Giá ch ng khoán c a TTCK Vi t Nam chưa ph n ánh tương

i chính xác giá

tr th c c a DN niêm y t
M t th c t hi n nay là ph n l n con s tính toán v giá tr th c c a c phi u

u ch

y t; chưa th hi n ư c

y

COM

s d ng m t cách máy móc nh ng s li u ghi trên báo cáo tài chính c a các DN niêm
giá tr n i t i c a DN mà nó ph n ánh. Ngoài ra, s

kém minh b ch còn ph bi n, kèm theo ó là nh ng y u t thu c v tài s n vô hình
c a công ty (trình

qu n lý, uy tín s n ph m, nhãn hi u thương m i, ch t lư ng s n

ph m...) chưa ph n ánh h t trong báo cáo tài chính.

M t khác, s thi u ki n th c và tâm lý ám ông c a N T ã và ang tác

KS.

m t i TTCK. Tâm lý "ph i tháo ch y b ng m i giá" ã

ng m nh

y ch s VN-Index xuyên

th ng 300 i m. Rõ ràng, hi n nay, tâm lý N T ch không ph i phương pháp xác
nh hay ho t

ng kinh doanh c a DN quy t

nh giá ch ng khoán.

TTCK Vi t Nam chưa ph n ánh tương

BOO

kinh t

i chính xác s bi n

ng c a n n

Hai năm qua, chúng ta ã ch ng ki n nh ng bư c thăng tr m c a TTCK Vi t Nam.
Ngày 8/11/2006, VN-Index xu t phát v i m c 525,99 i m, ch 4 tháng sau (ngày
12/3/2007) VN-Index ã leo lên t i

nh 1.170,67 i m,

r i hi n t i VN-Index ã

quay tr l i và th m chí phá m c 400 i m. T t nhiên, lên xu ng là chuy n bình
thư ng c a th trư ng, nhưng lên xu ng v i biên

l n trong th i gian ng n là b t

KIL
O

thư ng. Và i u này không ph n ánh chính xác s bi n
dàng nh n th y, t cu i năm 2007

ng c a n n kinh t . D

n nay, VN-Index ã gi m quá sâu, b t ch p

nh ng thông tin r t t t v hi u qu s n xu t - kinh doanh c a
y t trên sàn, b t ch p n l c ch ng l m phát ã có k t qu bư c
Ngoài ra, n u n n kinh t Vi t Nam ch y u có 4 kênh
d ng trung và dài h n, th trư ng b t
qua, s

m

i a s công ty niêm
u c a Chính ph .

u tư: TTCK, th trư ng tín

ng s n và th trư ng ti n t thì trong th i gian

m c a TTCK dư ng như cũng chưa nh hư ng nhi u t i các th trư ng

còn l i, n u có, thì cũng ch như s

nh hư ng c a m t hàng hóa này t i m t hàng

hóa thay th khác. Nhìn vào TTCK, chưa th y ư c b c tranh khái quát c a toàn b
n n kinh t .
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

47

Như v y, rõ ràng TTCK Vi t Nam hi n chưa ph i là hàn th bi u c a kinh t Vi t
Nam, chưa o lư ng ư c s c kh e c a n n kinh t , th hi n s phát tri n kém b n
v ng c a TTCK.

COM

2.2.2. Chưa ki m soát ư c ngu n cung c a th trư ng

2.2.2.1. T n t i nhi u hàng hóa kém ch t lư ng do phát hành b a bãi
TTCK Vi t Nam ã ra
p

i và ho t

ng ư c 8 năm, tuy nhiên kho ng th i gian t t

các doanh nghi p niêm y t và chưa niêm y t huy

ng ư c v n qua các

t

phát hành c phi u l i không nhi u, ch t p trung trong hai năm 2006, 2007. Sáu năm
còn l i là nh ng kho ng th i gian ư c mô t là b t

u tăng tru ng, suy thoái,

KS.

kh ng ho ng và ph c h i, trong kho ng th i gian 6 năm này thì ít có cơ h i cho
doanh nghi p phát hành c phi u ra công chúng.

Trong hai năm 2006, 2007 tranh th cơ h i TTCK tăng trư ng nóng, phong trào phát
hành c phi u theo hình th c phát hành riêng l và phát hành ra công chúng di n ra
tăng v n

t này có m t s

M t s công ty

BOO

t, nhi u doanh nghi p tăng v n liên t c trong m t kho ng th i gian ng n. Phong trào
i m tiêu c c :

i chúng ư c s tư v n c a m t s CTCK ã ti n hành th i

giá c phi u v i nh ng hình th c như v ra tri n v ng c a doanh nghi p, tô
h ng s th t và h n ch công b nh ng m t t n t i trong ho t

ng c a DN.

M t lo i c phi u kém ch t lư ng áng lo ng i hơn là d ng c phi u phát hành

KIL
O

“chui” mà lư ng này khá l n và a d ng. Doanh nghi p “tranh th ” Lu t
Ch ng khoán m i th c thi nên phát hành không xin phép, l y Ngh Quy t
HC

u năm r i tri n khai phát hành r i rác trong năm, h sơ không

, th m chí thông qua

HC

y

không úng c Lu t Doanh nghi p và Lu t

Ch ng khoán.

S d dãi trong vi c ch p nh n các

t phát hành c phi u tăng v n cùng v i

s d d i trong vi c mua c ph n c a công chúng

u tư ã kích thích trào lưu

phát hành c phi u tăng v n, t o ra 1 ngu n cung c phi u r t l n ra th tru ng
và t

ó làm cho th trư ng b b i th c v ngu n cung cùng v i vi c nh

hư ng t i s c c u c phi u.
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

48

R t nhi u

t phát hành c phi u v i giá c phi u “trên tr i” hay th c t vi c

s d ng v n huy

ng không úng hay không

b ch ã làm m t lòng tin c a các nhà

t k t qu như trong b n cáo

u tư.

COM

Như v y t th c t là không ki m soát ư c ngu n cung c phi u quá l n
c ng v i vi c m t ni m tin c a các nhà

u tư t nhi u

t phát hành là nh ng

nguyên nhân sâu xa và cơ b n làm cho TTCK g p kh ng ho ng như ã di n ra
trong th i gian qua.

N u th c hi n giám sát ch t ch hơn và có s

ng thu n gi a các cơ quan ch c

năng, thì vi c h n ch ngăn ch n các hành vi vi ph m, thanh l c ư c các lo i c

KS.

phi u kém ch t lư ng trên TTCK s hi u qu hơn, giúp nhà
thi t h i khi tham gia TTCK.

T th c t trên mà công lu n, các nhà

u tư, các bên tham gia th trư ng ã nhi u

l n lên ti ng c n ph i có s ki m soát ch t ch các

t phát hành c phi u ra công

t ra là ki m soát b ng cách nào cho h u hi u

BOO

chúng, tuy nhiên v n

u tư tránh ư c r i ro

không

hành chính hoá, không t o cơ ch xin cho, không làm m t i cơ h i c a DN mà v n
m b o ch t lư ng c a các

t phát hành c phi u ra công chúng.

2.2.2.2. Ti n trình c ph n hóa DNNN b ng ng tr
T

u năm 2008

n g n th i i m hi n t i, TTCK liên t c s t gi m, trư c tình hình

này các cơ quan qu n lý nhà nư c có ch trương gi m ngu n cung hàng hoá t vi c

KIL
O

phát hành c phi u ra công chúng cũng như giãn ti n
Có nhi u ý ki n cho r ng n u ti p t c IPO
nh ng nh hư ng

ns

n

c ph n hoá các DNNN.

t các c phi u các DNNN thì ch ng

nh c a TTCK mà còn làm gi m thu l n ngân sách nhà

nư c t vi c bán tài s n.
Tuy nhiên

n th i i m nào m i ti p t c ti n trình c ph n hoá DNNN? Và r ng n u

ti p t c ti n trình c ph n hoá DNNN theo cách làm cũ thì l i nh hư ng

ns h i

ph c c a TTCK?

S ch m tr trong vi c c ph n hoá DNNN, nh t là v i
nư c, DNNN qui mô v n l n s ti p t c gây ra nh ng tác

i tư ng là t ng công ty nhà
ng tiêu c c sau :
http://kilobooks.com
49

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

Ti p t c kéo dài cơ ch quan liêu bao c p, cơ ch xin cho, cơ ch can thi p
hành chính t cơ quan ch qu n….làm vi c s d ng v n nhà nư c không

t

ư c hi u qu cao, th m chí m t v n nhà nư c….

COM

Không t o ư c cơ ch s d ng và thu hút ngư i tài, không gi i quy t ư c cơ
b n cơ ch ti n lương, ti n thư ng theo cơ ch th trư ng. Nh ng DNNN qui
mô v n l n s b m t d n thương hi u, m t d n giá tr vô hình khi nhân l c
ch ch t trong DNNN chuy n d ch sang khu v c tư nhân.
i b ph n DNNN hi n nay chưa có cơ ch b t bu c trong công khai minh
b ch tình hình tài chính như các công ty

i chúng, công ty niêm y t, vì v y

KS.

tình tr ng tiêu c c, tham nhũng t n t i trong 1 b ph n DNNN.
N u càng ch m tr c ph n hoá DNNN thì DNNN càng m t s c c nh tranh
b y nhiêu và

ng nghĩa v i vi c tài s n nhà nư c b th t thoát .

T s phân tích trên, v n

t ra trong b i c nh hi n nay là làm th nào

BOO

i u ó

n khi c ph n hoá thì giá tr doanh nghi p s b gi m i nhi u,

y nhanh ti n trình c ph n hoá DNNN mà không làm nh hư ng

ti p t c

n s h i ph c

c a TTCK cũng như không làm gi m ngu n thu t vi c bán ph n v n nhà nư c.
2.2.2.3. Ngu n v n huy

ng t TTCK chưa ư c s d ng úng m c ích

M c dù trong tình c nh n n kinh t toàn c u g p khó khăn, song Vi t Nam v n là nơi
thu hút m t dòng v n l n và có xu hư ng ngày càng tăng. Tuy nhiên, nh ng dòng

KIL
O

v n này dư ng như ang “ch y” chưa úng ích.
Hi n t i t t c các ngu n v n ư c

u tư c a th trư ng Vi t Nam ang

trư ng chính; ó là: TTCK, vàng - ngo i t và b t

các th

ng s n.

Khi TTCK phát tri n nóng, ngu n v n trong và ngoài nư c ư c huy

ng

ưa

vào th trư ng là m t con s kh ng l , nhưng rõ ràng, ch có th ng dư v n t l n phát
hành

u tiên c a doanh nghi p niêm y t m i là ngu n v n kh d ng

tư cho ho t

ưa vào

u

ng s n xu t kinh doanh.

Rõ ràng hơn n a: ch có nh ng c phi u phát hành úng th i i m th trư ng ang
"bùng n " thì th ng dư v n m i là con s th t s

áng k so v i th giá.
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

50

Tuy nhiên, ngu n th ng dư v n y l i ư c các công ty niêm y t năng

ng nhìn ra

ư c nh ng kho n l i nhu n kh ng l và nhanh chóng thu ư c t th trư ng tài
chính nên không k gì

n vi c

u tư trái ngành ngh v n v n ư c g i v i c m t

chính nh m thu l i nhu n
dư y l i ti p t c

u tư cho ngành ngh chính. Như v y, dòng ti n th ng

y vào th trư ng tài chính mà v n không ư c ưa vào

s n xu t.
Sau cơn ch n

ng v i TTCK, các nhà
nh r t cao.

ng s n ư c

trư ng b t

ng s n - m t lo i hàng hóa khá

KS.

c bi t, mang tính n

y lên còn hơn di u g p gió. Theo quy lu t,

ng s n không còn là m nh

u tư cho

u tư khôn ngoan ã rút chân ra s m và c t

l k p th i, và dòng ti n ch y sang th trư ng b t

Giá b t

u tư tài

COM

u tư a ngành nh m phân tán r i ro, các công ty s n xu t v n ti p t c

t màu m

n khi th

ng ti n sinh sôi n y n n a

thì dòng ti n l i kéo nhau ra kh i lĩnh v c này.

tích tr mà là

vào vàng. Nhưng các nhà

u tư không ph i mua vàng

BOO

Và dòng ti n ti p theo l i

"lư t sóng" nh m thu chênh l ch giá. Khi các qui ch c a sàn

giao d ch vàng còn chưa

nh hình v i m t s lư ng r t ít sàn giao d ch, các nhà

u

tư không khác gì ang " ánh b c" v i r i ro.
Hư ng khác dòng ti n ch y vào
các lo i hàng hóa có th

u cơ ư c.

u cơ thì g i Ngân hàng

KIL
O

Không

u cơ ngo i t , g o, mu i, s t thép, xi măng... t t c

m c lãi su t huy

hư ng m c lãi su t ng t ngư ng. Cũng chính

ng cao ng t ngư ng ã

y lãi su t cho vay lên khi n các doanh

nghi p s n xu t g p nhi u khó khăn v v n, s n xu t kinh doanh lâm vào tình tr ng
thu b thu h p, ho t

ng c m ch ng, gi chân khách hàng và c g ng t n t i.

N u gi i quy t ư c tình tr ng này, TTCK m i có th vư t qua khó khăn và phát
tri n m nh m , n

nh trong th i gian t i.

2.2.3. T o c u o do phong trào s d ng v n vay

u tư

Ngoài nh ng nh ng nguyên nhân làm cho TTCK gi m t i 60% giá tr như: l m phát
tăng cao, chính sách th t ch t ti n t … còn có nguyên nhân t vi c N T t ch c và
http://kilobooks.com
51

cá nhân trong nư c
tăng

xô i vay ti n t ngân hàng, CTCK, công ty tài chính

gia

u tư.

Cùng v i ó, Ch th 03 c a NHNN ra

i là 1 ch trương úng nhưng không ư c

ng h c a nhi u CTCK và NHTM. M t s t ch c tài chính ã lách ch th 03

COM

s

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

dư i các hình th c như: gia tăng cho vay b t

ng s n nh m tăng tín d ng cho vay

ch ng khoán, chuy n các kho n n cho vay t nhà

u tư v i NHTM v các CTCK

con. Gi a CTCK con v i Ngân hàng m th c hi n các h p
lách ch th 03.

ng repo c phi u nh m

Phong trào i vay ã nhanh chóng t o c u o l n, t o nh ng giao d ch mua bán CK
“m t h t kh năng

KS.

c c kỳ ng n h n (hay còn g i lư t sóng) b ng v n i vay. H u qu là làm cho TTCK
kháng” và khi có bi n

thì hình thành liên ti p nh ng

ng v mô hay m t tác nhân nào ó

t bán tháo c phi u.

Th trư ng i xu ng, giá tr c phi u gi m ho c vư t giá tr th ch p l i ti p t c t o
b t

BOO

nh ng ngu n cung c phi u r m t. R t nhi u nhà

u tư tr thành nh ng "con n "

c dĩ và luôn b NHTM, CTCK thúc ép òi n .

Lúc này, không nh ng N T vay v n ph i bán tháo c phi u, mà chính các NHTM
cũng ph i th c hi n gi i ch p CK

thu h i n . M c dù trư c ó, khi giá c phi u

suy gi m nh , các NHTM có th c hi n bán CK c m c

thu h i n , nhưng trong

b i c nh giá nhi u lo i c phi u ã xu ng t i m c th p hơn giá tr mà các ngân hàng
cho vay c m c , thì v n

KIL
O

tính toán

NHTM bán c phi u

này l i tr nên khó tiên oán hơn. N u các

thu h i v n, thì s ph i

i m t v i nguy cơ thi u h t tr m

tr ng s ti n g c và lãi. Nhưng n u các NHTM không gi i ch p c phi u, thì cũng
bu c ph i ráo ri t thúc ép òi n N T hay bu c h ph i b sung thêm tài s n th
ch p hay c m c . N T n u không áp ng ư c các yêu c u này bu c ph i bán c
phi u c m c và c phi u ư c mua t v n vay c a ngân hàng. Và như v y, ngân
hàng ư c xem là m t trong nh ng "th ph m" quan tr ng d n
tháo" CK.

n tình tr ng "bán
http://kilobooks.com
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

52

ây là m t bi u hi n c a s phát tri n không b n v ng c a TTCK, b i nó hu ho i
u tư dài h n, làm nh hư ng t i hi u qu

ti n hay

u tư c a nh ng ngu i không i vay

u tư có bài b n.

2.2.4. nh hư ng t bi n

ng c a n n kinh t vĩ mô

Tình hình kinh t vĩ mô giai o n n a

COM

vi c

u năm 2008 tr i qua giai o n khó khăn nh t

trong su t m t th p k phát tri n tương

i n

nh k t cu c kh ng ho ng khu v c

năm 1997. L m phát gia tăng kéo theo h qu là chính sách ti n t th t ch t ch ng
l m phát làm cho lãi su t tăng.

L m phát tăng cao là d u hi u cho th y n n kinh t

ang nóng và báo hi u s tăng

KS.

trư ng kém b n v ng, trong khi TTCK như chi c nhi t k

o s c kh e n n kinh t .

Khi l m phát tăng cao, ti n m t giá, ngư i dân không mu n gi ti n m t ho c g i
ti n trong ngân hàng b i l m c lãi su t danh nghĩa c a ti n g i th p hơn t l l m
phát. H chuy n sang n m gi vàng, b t

ng s n, ngo i t m nh... khi n m t lư ng

không th tích lũy

BOO

v n nhàn r i áng k c a xã h i n m im dư i d ng tài s n “ch t”. Thi u v n

u tư,

m r ng s n xu t, s tăng trư ng c a doanh nghi p nói riêng và

c n n kinh t nói chung s ch m l i.

L m phát gia tăng ang nh hư ng nhi u, n u không mu n nói là n ng n ,

n ho t

ng kinh doanh c a các công ty niêm y t.

Nh ng chính sách ti n t nh m ki m ch l m phát càng làm cho ngu n v n s n xu t
nh hư ng

KIL
O

c a các doanh nghi p b th t ch t,

ng th i vi c ph i tr giá cao cho v n vay gây

n k t qu kinh doanh c a c doanh nghi p l n ngân hàng

Nguyên v t li u tăng giá r t nhanh

y chi phí

u vào tăng cao. S tăng giá c a các

lo i hàng hóa như lương th c, th c ph m, năng lư ng, các nguyên li u

u vào,

c

bi t s tăng giá m nh c a d u m và s t thép, ã nh hư ng tr c ti p t i các ngành
s n xu t công nghi p c a n n kinh t Vi t Nam.
Chi phí v n tr nên quá

t

khi toàn b các ngân hàng tăng lãi su t cho vay t

14% tr lên. Bão ti n t làm t t c các ngân hàng thi t ch t cho vay, tăng lãi cho vay.
T c

tăng trư ng ch m l i có nghĩa là nhu c u c a n n kinh t ch c ch n s

nh
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam
Tailieu.vncty.com   cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

Tỷ giá hối đoái thực và cán cân thương mại của Việt Nam
Tỷ giá hối đoái thực và cán cân thương mại của Việt NamTỷ giá hối đoái thực và cán cân thương mại của Việt Nam
Tỷ giá hối đoái thực và cán cân thương mại của Việt Namnataliej4
 
Luận văn: Tỷ giá hối đoái thực và cán cân thương mại của Việt Nam, HAY
Luận văn: Tỷ giá hối đoái thực và cán cân thương mại của Việt Nam, HAYLuận văn: Tỷ giá hối đoái thực và cán cân thương mại của Việt Nam, HAY
Luận văn: Tỷ giá hối đoái thực và cán cân thương mại của Việt Nam, HAYViết thuê trọn gói ZALO 0934573149
 
Lý thuyết cấu trúc cạnh tranh ngành với việc nâng cao năng lực cạnh tranh của...
Lý thuyết cấu trúc cạnh tranh ngành với việc nâng cao năng lực cạnh tranh của...Lý thuyết cấu trúc cạnh tranh ngành với việc nâng cao năng lực cạnh tranh của...
Lý thuyết cấu trúc cạnh tranh ngành với việc nâng cao năng lực cạnh tranh của...https://www.facebook.com/garmentspace
 
Tiểu luận thị trường giao sau
Tiểu luận thị trường giao sauTiểu luận thị trường giao sau
Tiểu luận thị trường giao sauRancho Luu
 
Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu thường của các ngân hàng thư...
Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu thường của các ngân hàng thư...Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu thường của các ngân hàng thư...
Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu thường của các ngân hàng thư...https://www.facebook.com/garmentspace
 
Luận văn: Phương hướng phát triển Ngân hàng Thương mại Cổ phần trong tiến trì...
Luận văn: Phương hướng phát triển Ngân hàng Thương mại Cổ phần trong tiến trì...Luận văn: Phương hướng phát triển Ngân hàng Thương mại Cổ phần trong tiến trì...
Luận văn: Phương hướng phát triển Ngân hàng Thương mại Cổ phần trong tiến trì...Dịch vụ viết thuê Khóa Luận - ZALO 0932091562
 
Phân tích các nhân tố tác động đến giá cổ phiếu thường của các công ty cổ phầ...
Phân tích các nhân tố tác động đến giá cổ phiếu thường của các công ty cổ phầ...Phân tích các nhân tố tác động đến giá cổ phiếu thường của các công ty cổ phầ...
Phân tích các nhân tố tác động đến giá cổ phiếu thường của các công ty cổ phầ...https://www.facebook.com/garmentspace
 
Luận văn: Tác động của chính sách quản lý ngoại hối và điều hành tỷ giá hối đ...
Luận văn: Tác động của chính sách quản lý ngoại hối và điều hành tỷ giá hối đ...Luận văn: Tác động của chính sách quản lý ngoại hối và điều hành tỷ giá hối đ...
Luận văn: Tác động của chính sách quản lý ngoại hối và điều hành tỷ giá hối đ...Dịch vụ viết thuê Khóa Luận - ZALO 0932091562
 

La actualidad más candente (18)

Tỷ giá hối đoái thực và cán cân thương mại của Việt Nam
Tỷ giá hối đoái thực và cán cân thương mại của Việt NamTỷ giá hối đoái thực và cán cân thương mại của Việt Nam
Tỷ giá hối đoái thực và cán cân thương mại của Việt Nam
 
Đề tài: Cơ chế xác định trị giá tính thuế hàng hoá nhập khẩu, HOT
Đề tài: Cơ chế xác định trị giá tính thuế hàng hoá nhập khẩu, HOTĐề tài: Cơ chế xác định trị giá tính thuế hàng hoá nhập khẩu, HOT
Đề tài: Cơ chế xác định trị giá tính thuế hàng hoá nhập khẩu, HOT
 
Luận văn: Tỷ giá hối đoái thực và cán cân thương mại của Việt Nam, HAY
Luận văn: Tỷ giá hối đoái thực và cán cân thương mại của Việt Nam, HAYLuận văn: Tỷ giá hối đoái thực và cán cân thương mại của Việt Nam, HAY
Luận văn: Tỷ giá hối đoái thực và cán cân thương mại của Việt Nam, HAY
 
Luận văn: Hoàn thiện pháp luật quản lý thuế thu nhập cá nhân
Luận văn: Hoàn thiện pháp luật quản lý thuế thu nhập cá nhânLuận văn: Hoàn thiện pháp luật quản lý thuế thu nhập cá nhân
Luận văn: Hoàn thiện pháp luật quản lý thuế thu nhập cá nhân
 
Luận án: Đổi mới lập kế hoạch phát triển kinh tế xã hội địa phương gắn với ng...
Luận án: Đổi mới lập kế hoạch phát triển kinh tế xã hội địa phương gắn với ng...Luận án: Đổi mới lập kế hoạch phát triển kinh tế xã hội địa phương gắn với ng...
Luận án: Đổi mới lập kế hoạch phát triển kinh tế xã hội địa phương gắn với ng...
 
Lý thuyết cấu trúc cạnh tranh ngành với việc nâng cao năng lực cạnh tranh của...
Lý thuyết cấu trúc cạnh tranh ngành với việc nâng cao năng lực cạnh tranh của...Lý thuyết cấu trúc cạnh tranh ngành với việc nâng cao năng lực cạnh tranh của...
Lý thuyết cấu trúc cạnh tranh ngành với việc nâng cao năng lực cạnh tranh của...
 
Tiểu luận thị trường giao sau
Tiểu luận thị trường giao sauTiểu luận thị trường giao sau
Tiểu luận thị trường giao sau
 
Luận án: Phát triển hoạt động của công ty chứng khoán ở Việt Nam
Luận án: Phát triển hoạt động của công ty chứng khoán ở Việt NamLuận án: Phát triển hoạt động của công ty chứng khoán ở Việt Nam
Luận án: Phát triển hoạt động của công ty chứng khoán ở Việt Nam
 
Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu thường của các ngân hàng thư...
Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu thường của các ngân hàng thư...Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu thường của các ngân hàng thư...
Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu thường của các ngân hàng thư...
 
Luận án: Phát triển thị trường tiền tệ Việt Nam, HAY
Luận án: Phát triển thị trường tiền tệ Việt Nam, HAYLuận án: Phát triển thị trường tiền tệ Việt Nam, HAY
Luận án: Phát triển thị trường tiền tệ Việt Nam, HAY
 
Đề tài: Quản lý thuế xuất nhập khẩu tại Chi cục Hải quan cửa khẩu
Đề tài: Quản lý thuế xuất nhập khẩu tại Chi cục Hải quan cửa khẩuĐề tài: Quản lý thuế xuất nhập khẩu tại Chi cục Hải quan cửa khẩu
Đề tài: Quản lý thuế xuất nhập khẩu tại Chi cục Hải quan cửa khẩu
 
Luận văn: Hiện đại hóa hoạt động của các Ngân hàng Thương mại Việt Nam
Luận văn: Hiện đại hóa hoạt động của các Ngân hàng Thương mại Việt NamLuận văn: Hiện đại hóa hoạt động của các Ngân hàng Thương mại Việt Nam
Luận văn: Hiện đại hóa hoạt động của các Ngân hàng Thương mại Việt Nam
 
La01.028 tiếp cận và phân tích động thái giá cả lạm phát của việt nam trong...
La01.028 tiếp cận và phân tích động thái giá cả   lạm phát của việt nam trong...La01.028 tiếp cận và phân tích động thái giá cả   lạm phát của việt nam trong...
La01.028 tiếp cận và phân tích động thái giá cả lạm phát của việt nam trong...
 
19286
1928619286
19286
 
Luận văn: Phương hướng phát triển Ngân hàng Thương mại Cổ phần trong tiến trì...
Luận văn: Phương hướng phát triển Ngân hàng Thương mại Cổ phần trong tiến trì...Luận văn: Phương hướng phát triển Ngân hàng Thương mại Cổ phần trong tiến trì...
Luận văn: Phương hướng phát triển Ngân hàng Thương mại Cổ phần trong tiến trì...
 
Luận văn:Hoàn thiện công tác quản lý thu thuế xuất nhập khẩu tại cục hải quan...
Luận văn:Hoàn thiện công tác quản lý thu thuế xuất nhập khẩu tại cục hải quan...Luận văn:Hoàn thiện công tác quản lý thu thuế xuất nhập khẩu tại cục hải quan...
Luận văn:Hoàn thiện công tác quản lý thu thuế xuất nhập khẩu tại cục hải quan...
 
Phân tích các nhân tố tác động đến giá cổ phiếu thường của các công ty cổ phầ...
Phân tích các nhân tố tác động đến giá cổ phiếu thường của các công ty cổ phầ...Phân tích các nhân tố tác động đến giá cổ phiếu thường của các công ty cổ phầ...
Phân tích các nhân tố tác động đến giá cổ phiếu thường của các công ty cổ phầ...
 
Luận văn: Tác động của chính sách quản lý ngoại hối và điều hành tỷ giá hối đ...
Luận văn: Tác động của chính sách quản lý ngoại hối và điều hành tỷ giá hối đ...Luận văn: Tác động của chính sách quản lý ngoại hối và điều hành tỷ giá hối đ...
Luận văn: Tác động của chính sách quản lý ngoại hối và điều hành tỷ giá hối đ...
 

Similar a Tailieu.vncty.com cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam

Tailieu.vncty.com giai phap thuc day hoat dong sat nhap va mua lai ngan han...
Tailieu.vncty.com   giai phap thuc day hoat dong sat nhap va mua lai ngan han...Tailieu.vncty.com   giai phap thuc day hoat dong sat nhap va mua lai ngan han...
Tailieu.vncty.com giai phap thuc day hoat dong sat nhap va mua lai ngan han...Trần Đức Anh
 
Tailieu.vncty.com bien phap gia tang von tu co cua cac ngan hang thuong mai...
Tailieu.vncty.com   bien phap gia tang von tu co cua cac ngan hang thuong mai...Tailieu.vncty.com   bien phap gia tang von tu co cua cac ngan hang thuong mai...
Tailieu.vncty.com bien phap gia tang von tu co cua cac ngan hang thuong mai...Trần Đức Anh
 
Bài mẫu khóa luận tốt nghiệp tại ngân hàng Chính sách xã hội
Bài mẫu khóa luận tốt nghiệp tại ngân hàng Chính sách xã hộiBài mẫu khóa luận tốt nghiệp tại ngân hàng Chính sách xã hội
Bài mẫu khóa luận tốt nghiệp tại ngân hàng Chính sách xã hộiDịch vụ Làm Luận Văn 0936885877
 
Luận văn: Nâng cao năng lực cạnh tranh Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phát triể...
Luận văn: Nâng cao năng lực cạnh tranh Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phát triể...Luận văn: Nâng cao năng lực cạnh tranh Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phát triể...
Luận văn: Nâng cao năng lực cạnh tranh Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phát triể...Viết thuê trọn gói ZALO 0934573149
 
Luận án: Nghiên cứu nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của tỉ...
Luận án: Nghiên cứu nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của tỉ...Luận án: Nghiên cứu nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của tỉ...
Luận án: Nghiên cứu nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của tỉ...Viết thuê trọn gói ZALO 0934573149
 
Luận văn: Phát triển giao dịch quyền chọn vàng tại các Ngân hàng Thương Mại V...
Luận văn: Phát triển giao dịch quyền chọn vàng tại các Ngân hàng Thương Mại V...Luận văn: Phát triển giao dịch quyền chọn vàng tại các Ngân hàng Thương Mại V...
Luận văn: Phát triển giao dịch quyền chọn vàng tại các Ngân hàng Thương Mại V...Viết thuê trọn gói ZALO 0934573149
 
Luận văn: Phân tích các yếu tố chi phối hoạt động của nhà đầu tư trên thị trư...
Luận văn: Phân tích các yếu tố chi phối hoạt động của nhà đầu tư trên thị trư...Luận văn: Phân tích các yếu tố chi phối hoạt động của nhà đầu tư trên thị trư...
Luận văn: Phân tích các yếu tố chi phối hoạt động của nhà đầu tư trên thị trư...Viết thuê trọn gói ZALO 0934573149
 
Luận văn: Giải pháp đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước độc quyền ở Vi...
Luận văn: Giải pháp đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước độc quyền ở Vi...Luận văn: Giải pháp đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước độc quyền ở Vi...
Luận văn: Giải pháp đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước độc quyền ở Vi...Dịch vụ viết thuê Khóa Luận - ZALO 0932091562
 
Luận Văn Kiểm Soát Hoạt Động Mua Sắm Tài Sản Tại Cục Thuế Tỉnh Đồng Tháp
Luận Văn Kiểm Soát Hoạt Động Mua Sắm Tài Sản Tại Cục Thuế Tỉnh Đồng ThápLuận Văn Kiểm Soát Hoạt Động Mua Sắm Tài Sản Tại Cục Thuế Tỉnh Đồng Tháp
Luận Văn Kiểm Soát Hoạt Động Mua Sắm Tài Sản Tại Cục Thuế Tỉnh Đồng ThápViết Thuê Luận Văn Luanvanpanda.com
 
Luận văn: Giải pháp tăng cung cổ phiếu niêm yết trên Trung tâm Giao dịch Chứn...
Luận văn: Giải pháp tăng cung cổ phiếu niêm yết trên Trung tâm Giao dịch Chứn...Luận văn: Giải pháp tăng cung cổ phiếu niêm yết trên Trung tâm Giao dịch Chứn...
Luận văn: Giải pháp tăng cung cổ phiếu niêm yết trên Trung tâm Giao dịch Chứn...Viết thuê trọn gói ZALO 0934573149
 
Luan van tot nghiep ke toan (25)
Luan van tot nghiep ke toan (25)Luan van tot nghiep ke toan (25)
Luan van tot nghiep ke toan (25)Nguyễn Công Huy
 

Similar a Tailieu.vncty.com cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam (20)

Tailieu.vncty.com giai phap thuc day hoat dong sat nhap va mua lai ngan han...
Tailieu.vncty.com   giai phap thuc day hoat dong sat nhap va mua lai ngan han...Tailieu.vncty.com   giai phap thuc day hoat dong sat nhap va mua lai ngan han...
Tailieu.vncty.com giai phap thuc day hoat dong sat nhap va mua lai ngan han...
 
Tailieu.vncty.com bien phap gia tang von tu co cua cac ngan hang thuong mai...
Tailieu.vncty.com   bien phap gia tang von tu co cua cac ngan hang thuong mai...Tailieu.vncty.com   bien phap gia tang von tu co cua cac ngan hang thuong mai...
Tailieu.vncty.com bien phap gia tang von tu co cua cac ngan hang thuong mai...
 
Luận văn: Thông tin tài chính và công bố thông tin tài chính trong mối liên h...
Luận văn: Thông tin tài chính và công bố thông tin tài chính trong mối liên h...Luận văn: Thông tin tài chính và công bố thông tin tài chính trong mối liên h...
Luận văn: Thông tin tài chính và công bố thông tin tài chính trong mối liên h...
 
Luận văn: Nghiên cứu phát triển công tác xuất khẩu cao su của Tập đoàn Công n...
Luận văn: Nghiên cứu phát triển công tác xuất khẩu cao su của Tập đoàn Công n...Luận văn: Nghiên cứu phát triển công tác xuất khẩu cao su của Tập đoàn Công n...
Luận văn: Nghiên cứu phát triển công tác xuất khẩu cao su của Tập đoàn Công n...
 
Bài mẫu khóa luận tốt nghiệp tại ngân hàng Chính sách xã hội
Bài mẫu khóa luận tốt nghiệp tại ngân hàng Chính sách xã hộiBài mẫu khóa luận tốt nghiệp tại ngân hàng Chính sách xã hội
Bài mẫu khóa luận tốt nghiệp tại ngân hàng Chính sách xã hội
 
Luận văn: Nâng cao năng lực cạnh tranh Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phát triể...
Luận văn: Nâng cao năng lực cạnh tranh Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phát triể...Luận văn: Nâng cao năng lực cạnh tranh Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phát triể...
Luận văn: Nâng cao năng lực cạnh tranh Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phát triể...
 
Luận án: Nghiên cứu nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của tỉ...
Luận án: Nghiên cứu nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của tỉ...Luận án: Nghiên cứu nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của tỉ...
Luận án: Nghiên cứu nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của tỉ...
 
La01.013 nghiên cứu nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (pci) của tỉ...
La01.013 nghiên cứu nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (pci) của tỉ...La01.013 nghiên cứu nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (pci) của tỉ...
La01.013 nghiên cứu nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (pci) của tỉ...
 
Luận văn: Phát triển giao dịch quyền chọn vàng tại các Ngân hàng Thương Mại V...
Luận văn: Phát triển giao dịch quyền chọn vàng tại các Ngân hàng Thương Mại V...Luận văn: Phát triển giao dịch quyền chọn vàng tại các Ngân hàng Thương Mại V...
Luận văn: Phát triển giao dịch quyền chọn vàng tại các Ngân hàng Thương Mại V...
 
Luận văn: Phân tích các yếu tố chi phối hoạt động của nhà đầu tư trên thị trư...
Luận văn: Phân tích các yếu tố chi phối hoạt động của nhà đầu tư trên thị trư...Luận văn: Phân tích các yếu tố chi phối hoạt động của nhà đầu tư trên thị trư...
Luận văn: Phân tích các yếu tố chi phối hoạt động của nhà đầu tư trên thị trư...
 
Luận văn: Quản trị rủi ro hoạt động tại Ngân hàng MBBank, 9d
Luận văn: Quản trị rủi ro hoạt động tại Ngân hàng MBBank, 9dLuận văn: Quản trị rủi ro hoạt động tại Ngân hàng MBBank, 9d
Luận văn: Quản trị rủi ro hoạt động tại Ngân hàng MBBank, 9d
 
Luận văn: Quản trị rủi ro hoạt động tại Ngân hàng Quân đội, HAY
Luận văn: Quản trị rủi ro hoạt động tại Ngân hàng Quân đội, HAYLuận văn: Quản trị rủi ro hoạt động tại Ngân hàng Quân đội, HAY
Luận văn: Quản trị rủi ro hoạt động tại Ngân hàng Quân đội, HAY
 
Kiểm toán khoản mục Chi phí trả trước dài hạn tại Công ty Kiểm toán
Kiểm toán khoản mục Chi phí trả trước dài hạn tại Công ty Kiểm toánKiểm toán khoản mục Chi phí trả trước dài hạn tại Công ty Kiểm toán
Kiểm toán khoản mục Chi phí trả trước dài hạn tại Công ty Kiểm toán
 
Luận văn: Giải pháp đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước độc quyền ở Vi...
Luận văn: Giải pháp đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước độc quyền ở Vi...Luận văn: Giải pháp đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước độc quyền ở Vi...
Luận văn: Giải pháp đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước độc quyền ở Vi...
 
Luận án: Hoàn thiện kiểm toán báo cáo tài chính của các công ty niêm yết trên...
Luận án: Hoàn thiện kiểm toán báo cáo tài chính của các công ty niêm yết trên...Luận án: Hoàn thiện kiểm toán báo cáo tài chính của các công ty niêm yết trên...
Luận án: Hoàn thiện kiểm toán báo cáo tài chính của các công ty niêm yết trên...
 
Luận Văn Kiểm Soát Hoạt Động Mua Sắm Tài Sản Tại Cục Thuế Tỉnh Đồng Tháp
Luận Văn Kiểm Soát Hoạt Động Mua Sắm Tài Sản Tại Cục Thuế Tỉnh Đồng ThápLuận Văn Kiểm Soát Hoạt Động Mua Sắm Tài Sản Tại Cục Thuế Tỉnh Đồng Tháp
Luận Văn Kiểm Soát Hoạt Động Mua Sắm Tài Sản Tại Cục Thuế Tỉnh Đồng Tháp
 
Luận văn: Chính sách xuất khẩu các mặt hàng chiến lược của Nước CNDCND Lào
Luận văn: Chính sách xuất khẩu các mặt hàng chiến lược của Nước CNDCND LàoLuận văn: Chính sách xuất khẩu các mặt hàng chiến lược của Nước CNDCND Lào
Luận văn: Chính sách xuất khẩu các mặt hàng chiến lược của Nước CNDCND Lào
 
Luận văn: Giải pháp tăng cung cổ phiếu niêm yết trên Trung tâm Giao dịch Chứn...
Luận văn: Giải pháp tăng cung cổ phiếu niêm yết trên Trung tâm Giao dịch Chứn...Luận văn: Giải pháp tăng cung cổ phiếu niêm yết trên Trung tâm Giao dịch Chứn...
Luận văn: Giải pháp tăng cung cổ phiếu niêm yết trên Trung tâm Giao dịch Chứn...
 
Luan van tot nghiep ke toan (25)
Luan van tot nghiep ke toan (25)Luan van tot nghiep ke toan (25)
Luan van tot nghiep ke toan (25)
 
La0140
La0140La0140
La0140
 

Más de Trần Đức Anh

Tailieu.vncty.com nst gioi-tinh_va_di_truyen_lien_ket_gioi_tinh_747
Tailieu.vncty.com   nst gioi-tinh_va_di_truyen_lien_ket_gioi_tinh_747Tailieu.vncty.com   nst gioi-tinh_va_di_truyen_lien_ket_gioi_tinh_747
Tailieu.vncty.com nst gioi-tinh_va_di_truyen_lien_ket_gioi_tinh_747Trần Đức Anh
 
Tailieu.vncty.com nhom 6-de_tai_flo_9602
Tailieu.vncty.com   nhom 6-de_tai_flo_9602Tailieu.vncty.com   nhom 6-de_tai_flo_9602
Tailieu.vncty.com nhom 6-de_tai_flo_9602Trần Đức Anh
 
Tailieu.vncty.com lai phan-tu_2413
Tailieu.vncty.com   lai phan-tu_2413Tailieu.vncty.com   lai phan-tu_2413
Tailieu.vncty.com lai phan-tu_2413Trần Đức Anh
 
Tailieu.vncty.com duong hoa-hoc_3666
Tailieu.vncty.com   duong hoa-hoc_3666Tailieu.vncty.com   duong hoa-hoc_3666
Tailieu.vncty.com duong hoa-hoc_3666Trần Đức Anh
 
Tailieu.vncty.com do an-nhan_giong_in_vi_tro_cay_co_ngot_stevia_4562
Tailieu.vncty.com   do an-nhan_giong_in_vi_tro_cay_co_ngot_stevia_4562Tailieu.vncty.com   do an-nhan_giong_in_vi_tro_cay_co_ngot_stevia_4562
Tailieu.vncty.com do an-nhan_giong_in_vi_tro_cay_co_ngot_stevia_4562Trần Đức Anh
 
Tailieu.vncty.com tieu luanc4v-1324
Tailieu.vncty.com   tieu luanc4v-1324Tailieu.vncty.com   tieu luanc4v-1324
Tailieu.vncty.com tieu luanc4v-1324Trần Đức Anh
 
Tailieu.vncty.com do an-cong_nghe_san_xuat_sua_tiet_trung_9366
Tailieu.vncty.com   do an-cong_nghe_san_xuat_sua_tiet_trung_9366Tailieu.vncty.com   do an-cong_nghe_san_xuat_sua_tiet_trung_9366
Tailieu.vncty.com do an-cong_nghe_san_xuat_sua_tiet_trung_9366Trần Đức Anh
 

Más de Trần Đức Anh (20)

Tailieu.vncty.com 5275 1261
Tailieu.vncty.com   5275 1261Tailieu.vncty.com   5275 1261
Tailieu.vncty.com 5275 1261
 
Tailieu.vncty.com 5249 5591
Tailieu.vncty.com   5249 5591Tailieu.vncty.com   5249 5591
Tailieu.vncty.com 5249 5591
 
Tailieu.vncty.com 5219 0449
Tailieu.vncty.com   5219 0449Tailieu.vncty.com   5219 0449
Tailieu.vncty.com 5219 0449
 
Tailieu.vncty.com 5208 2542
Tailieu.vncty.com   5208 2542Tailieu.vncty.com   5208 2542
Tailieu.vncty.com 5208 2542
 
Tailieu.vncty.com 5145 0887
Tailieu.vncty.com   5145 0887Tailieu.vncty.com   5145 0887
Tailieu.vncty.com 5145 0887
 
Tailieu.vncty.com 5142 5647
Tailieu.vncty.com   5142 5647Tailieu.vncty.com   5142 5647
Tailieu.vncty.com 5142 5647
 
Tailieu.vncty.com 5138 529
Tailieu.vncty.com   5138 529Tailieu.vncty.com   5138 529
Tailieu.vncty.com 5138 529
 
Tailieu.vncty.com 5125 4608
Tailieu.vncty.com   5125 4608Tailieu.vncty.com   5125 4608
Tailieu.vncty.com 5125 4608
 
Tailieu.vncty.com 5117 1019
Tailieu.vncty.com   5117 1019Tailieu.vncty.com   5117 1019
Tailieu.vncty.com 5117 1019
 
Tailieu.vncty.com 5106 4775
Tailieu.vncty.com   5106 4775Tailieu.vncty.com   5106 4775
Tailieu.vncty.com 5106 4775
 
Tailieu.vncty.com 5089 2417
Tailieu.vncty.com   5089 2417Tailieu.vncty.com   5089 2417
Tailieu.vncty.com 5089 2417
 
Tailieu.vncty.com 5088 8018
Tailieu.vncty.com   5088 8018Tailieu.vncty.com   5088 8018
Tailieu.vncty.com 5088 8018
 
Tailieu.vncty.com 5067 1967
Tailieu.vncty.com   5067 1967Tailieu.vncty.com   5067 1967
Tailieu.vncty.com 5067 1967
 
Tailieu.vncty.com nst gioi-tinh_va_di_truyen_lien_ket_gioi_tinh_747
Tailieu.vncty.com   nst gioi-tinh_va_di_truyen_lien_ket_gioi_tinh_747Tailieu.vncty.com   nst gioi-tinh_va_di_truyen_lien_ket_gioi_tinh_747
Tailieu.vncty.com nst gioi-tinh_va_di_truyen_lien_ket_gioi_tinh_747
 
Tailieu.vncty.com nhom 6-de_tai_flo_9602
Tailieu.vncty.com   nhom 6-de_tai_flo_9602Tailieu.vncty.com   nhom 6-de_tai_flo_9602
Tailieu.vncty.com nhom 6-de_tai_flo_9602
 
Tailieu.vncty.com lai phan-tu_2413
Tailieu.vncty.com   lai phan-tu_2413Tailieu.vncty.com   lai phan-tu_2413
Tailieu.vncty.com lai phan-tu_2413
 
Tailieu.vncty.com duong hoa-hoc_3666
Tailieu.vncty.com   duong hoa-hoc_3666Tailieu.vncty.com   duong hoa-hoc_3666
Tailieu.vncty.com duong hoa-hoc_3666
 
Tailieu.vncty.com do an-nhan_giong_in_vi_tro_cay_co_ngot_stevia_4562
Tailieu.vncty.com   do an-nhan_giong_in_vi_tro_cay_co_ngot_stevia_4562Tailieu.vncty.com   do an-nhan_giong_in_vi_tro_cay_co_ngot_stevia_4562
Tailieu.vncty.com do an-nhan_giong_in_vi_tro_cay_co_ngot_stevia_4562
 
Tailieu.vncty.com tieu luanc4v-1324
Tailieu.vncty.com   tieu luanc4v-1324Tailieu.vncty.com   tieu luanc4v-1324
Tailieu.vncty.com tieu luanc4v-1324
 
Tailieu.vncty.com do an-cong_nghe_san_xuat_sua_tiet_trung_9366
Tailieu.vncty.com   do an-cong_nghe_san_xuat_sua_tiet_trung_9366Tailieu.vncty.com   do an-cong_nghe_san_xuat_sua_tiet_trung_9366
Tailieu.vncty.com do an-cong_nghe_san_xuat_sua_tiet_trung_9366
 

Tailieu.vncty.com cac giai phap thuc day su phat trien ben vung thi truong chung khoan viet nam

  • 1. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN B GIÁO D C VÀ ÀO T O I H C KINH T TP. H CHÍ MINH COM TRƯ NG KS. NGUY N H NG VÂN BOO CÁC GI I PHÁP THÚC Y S PHÁT TRI N B N V NG TH TRƯ NG CH NG KHOÁN VI T NAM KIL O CHUYÊN NGÀNH : KINH T TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG MÃ S : 60.31.12 LU N VĂN TH C S KINH T NGƯ I HƯ NG D N KHOA H C: TS. L I TI N DĨNH THÀNH PH H CHÍ MINH - NĂM 2008
  • 2. http://kilobooks.com 1 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN L I CAM OAN Tôi xin cam oan lu n văn này là công trình nghiên c u c a riêng tôi. Nh ng n i COM dung ư c trình bày trong lu n văn là hoàn toàn trung th c. Ph n l n nh ng s li u trong các b ng bi u ph c v cho vi c phân tích, ch ng minh, nh n xét, ánh giá ư c chính tác gi thu th p t các ngu n khác nhau có ghi trong ph n tài li u tham kh o. Ngoài ra, trong lu n văn còn s d ng m t s nh n xét, ánh giá cũng như s li u c a các tác gi khác, cơ quan khác, ngư i vi t BOO KS. d tra c u, ki m ch ng. KIL O d n u có chú thích ngu n g c sau m i trích
  • 3. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 2 M CL C Trang L i cam oan........................................................................................................ 1 M c l c ................................................................................................................ 2 COM Danh m c các ch vi t t t ................................................................................... 5 Danh m c các b ng bi u ...................................................................................... 6 L im u ........................................................................................................... 7 CHƯƠNG 1. T NG QUAN V TTCK VI T NAM....................................... 10 1.1. Sơ lư c v TTCK Vi t Nam........................................................................ 10 1.1.1. Khái ni m v TTCK……………………… ........................................ 10 1.1.3. Tính t t y u và s ra KS. 1.1.2. L ch s hình thành và phát tri n c a TTCK ........................................ 10 i c a TTCK Vi t Nam..................................... 13 1.1.3.1. S c n thi t ph i thành l p TTCK 1.1.3.2. S ra Vi t nam.............................. 13 i c a TTCK Vi t Nam...................................................... 14 1.1.4. Vai trò c a TTCK................................................................................. 17 nh hư ng BOO 1.1.5. Phân lo i các nhân t n TTCK......................................... 19 1.1.5.1. Nhóm nhân t kinh t ............ ................ ..................................... 19 1.1.5.2. Nhóm nhân t phi kinh t ......... ................................................... 19 1.1.5.3. Nhóm nhân t th trư ng......... ................................................... 20 1.2. Lý lu n v s phát tri n b n v ng c a TTCK......................................... 20 1.3. Bài h c kinh nghi m t Trung Qu c.......... ..... ..... .................................. 24 KIL O CHƯƠNG 2. TH C TR NG TÌNH HÌNH HO T NG C A TTCK VI T NAM HI N NAY ............................................................. 29 2.1. B c tranh toàn c nh v TTCK Vi t Nam hi n nay…............................ 29 2.1.1. Nh ng thành t u t ư c c a TTCK Vi t Nam trong th i gian qua.... 29 2.1.2. Khái quát nh ng bi n ng c a TTCK Vi t Nam t khi thành l p qua ch s VN-Index............................................................................ 31 2.1.3. Th c tr ng v tình hình ho t ng c a TTCK Vi t Nam..................... 32 2.1.3.1. Toàn c nh TTCK Vi t Nam năm 2008..................................... 2.1.3.2. Phân tích nh ng nguyên nhân gây bi n ng 32 n TTCK Vi t Nam năm 2008............................... .............. .............. ..................... 42
  • 4. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 3 2.2. Nh ng h n ch t n t i làm nh hư ng n s phát tri n b n v ng c a TTCK Vi t Nam......................................................................................... 45 2.2.1. TTCK Vi t Nam v n chưa là hàn th bi u c a n n kinh t …............... 45 COM 2.2.2. Chưa ki m soát ư c ngu n cung c a th trư ng ….............................. 47 2.2.2.1. T n t i nhi u hàng hóa kém ch t lư ng do phát hành b a bãi..... 47 2.2.2.2. Ti n trình c ph n hóa DNNN b ng ng tr ................................. 48 2.2.2.3. Ngu n v n huy ng t TTCK chưa ư c s d ng úng m c ích 49 2.2.3. T o c u o do phong trào s d ng v n vay 2.2.4. nh hư ng t bi n ng c a n n kinh t vĩ mô ……............................ 52 và kinh nghi m c a các nhà u tư còn h n ch …................ 53 KS. 2.2.5. Trình u tư …....................... 50 2.2.6. Ch t lư ng d ch v c a các công ty ch ng khoán chưa áp ng ư c yêu c u c a th trư ng và c a nhà u tư …........................................ 55 2.2.6.1. Quá nhi u Công ty ch ng khoán ra id n n vi c c nh BOO tranh không lành m nh ………………………………..……..... 55 2.2.6.2. Nh ng i m h n ch c a các công ty ch ng khoán ……….…... 57 2.2.7. Thông tin b t cân x ng trên th trư ng …………….............................. 59 CHƯƠNG 3. CÁC GI I PHÁP THÚC YS PHÁT TRI N B N V NG TH TRƯ NG CH NG KHOÁN VI T NAM ……... 64 3.1. án phát tri n th trư ng v n Vi t Nam n năm 2010 và t m nhìn n KIL O năm 2020 c a Th tư ng chính ph …………………………………… 64 3.1.1. M c tiêu c a án …………………………………………………… 64 3.1.2. Gi i pháp th c hi n ……………………………………………………64 3.1.2.1 Gi i pháp dài h n………………………………………………… 64 3.1.2.2 Gi i pháp dài h n………………………………………………… 65 3.2. Niêm y t ch ng khoán TTCK nư c ngoài………………………………69 3.2.1 L i ích khi niêm y t ch ng khoán 3.2.2 Các cách 3.2.3 Quy niêm y t ch ng khoán nh c a Pháp lu t Vi t Nam TTCK nư c ngoài………….….... 69 TTCK nư c ngoài……………….70 i vi c niêm y t ch ng khoán TTCK nư c ngoài ………………………………………………………..……..70
  • 5. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 4 3.2.4 Nh ng i u ki n c n áp ng khi niêm y t CK TTCK nư c ngoài …..71 3.3. Thành l p t ch c nh m c tín nhi m……………………………..…….….... 75 3.3.2 Vai trò c a h th ng 3.3.3 Tiêu chí ánh giá nh m c tín nhi m……………………………. 75 COM 3.3.1 Khái ni m nh m c tín nhi m……..………………………….…75 nh m c tín nhi m……………………….………. 76 3.3.4 Các bư c thành l p t ch c 3.3.5 Các i u ki n quy t nh m c tín nhi m…………….………. 77 nh s thành công c a m t t ch c nh m c tín nhi m ……………………………………………………………. 78 3.3.6 Phương pháp ánh giá h s tín nhi m………………………….…... 79 KS. 3.4. Các gi i pháp b tr cho s pháp tri n b n v ng c a TTCK Vi t Nam ………………………………………………………………….. 83 3.4.1. a d ng hóa và nâng cao ch t lư ng các lo i hàng hoá áp ng nhu c u c a th trư ng.………………………………….…..……………. 83 BOO 3.4.1.1. Nâng cao hi u qu phát hành c phi u DN trên TTCK ……....... 83 3.4.1.2. Tri n khai giao d ch ký qu và nghi p v bán kh ng trên TTCK…84 3.4.1.3. C i ti n và y m nh quá trình c ph n hóa DNNN …………… 89 3.4.1.4. Thành l p th trư ng giao d ch phi t p trung ………………………92 3.4.2. Phát tri n các nh ch trung gian …......................................................95 3.4.2.1. Nâng cao ch t lư ng ho t ng t i các công ty ch ng khoán … 95 KIL O 3.4.2.2. Thành l p qu bình n TTCK ……………………………………… 98 3.4.3. Phát tri n h th ng i u hành c a chính ph …………………………..99 3.4.3.1. Nâng cao hi u qu công tác qu n lý, giám sát c a nhà nư c ……99 3.4.3.2. Tuyên truy n, ph bi n ki n th c v ch ng khoán và TTCK.…… 101 K T LU N …………………………………………………………………….. 104 Tài li u tham kh o ……………………………………………………………... 105
  • 6. http://kilobooks.com 5 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN DANH M C CÁC T CK : Ch ng khoán CPH : C ph n hóa CTCK : Công ty ch ng khoán CTCP : Công ty c ph n DN : Doanh nghi p DNNN i hóa COM CNH – H H : Công nghi p hóa - hi n : Doanh nghi p Nhà nư c HC VI T T T : ih ic ông : T ng s n ph m qu c n i HOSE : S giao d ch ch ng khoán TP HCM IPO : Phát hành c phi u l n N T : Nhà u tư N TNN : Nhà u tư nư c ngoài NHTM : Ngân hàng thương m i OTC : Th trư ng giao d ch phi t p trung SGDCK : S giao d ch ch ng khoán SXKD : S n xu t kinh doanh TTCK : Th trư ng ch ng khoán TTGDCK : Trung tâm giao d ch ch ng khoán TTLKCK : Trung tâm lưu ký ch ng khoán UBCKNN : U ban ch ng khoán Nhà nư c VN-Index : Ch s giá c phi u t i S giao d ch ch ng khoán TP.HCM KS. GDP KIL O BOO u ra công chúng
  • 7. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 6 DANH M C CÁC B NG BI U COM B ng 1: Quy mô niêm y t ch ng khoán t i HOSE (08/2008)..........................................30 B ng 2: Quy mô giao d ch ch ng khoán t i HOSE qua t ng tháng năm 2008 ................30 B ng 3: Quy mô giao d ch c a N T nư c ngoài t i HOSE qua t ng tháng năm 2008 ...30 B ng 4: Các h n m c c a h s tín nhi m i v i công c n dài h n .........................30 KS. B ng 5: Các h n m c c a h s tín nhi m d a trên h s Z ...........................................30 BOO DANH M C CÁC HÌNH V TH Bi u 1: Ch s VN-Index qua các năm (2000 – 2008) .............................................29 Bi u 2: Tình hình CK niêm y t m i t i HOSE qua các năm (2006-2008) ............... 31 Bi u 3: Quy mô giao d ch CK t i HOSE qua các năm (2006-2008) ........................ 31 Bi u 4: Bi u tăng/gi m c a m t s ch s CK tiêu bi u năm 2008 ..................... 31 Bi u 5: Bi u m c s t gi m giá tr tài s n ròng tính theo USD c a m t s qu KIL O u tư so v i năm 2008……………………………………… ....................................... 31
  • 8. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 7 L IM 1. S c n thi t c a U tài t nư c, duy trì nh p COM th c hi n ư ng l i CNH – H H tăng trư ng kinh t b n v ng và chuy n d ch m nh m cơ c u kinh t theo hư ng nâng cao hi u qu và s c c nh tranh, òi h i ph i có ngu n v n l n cho vi c thành l p TTCK u tư phát tri n. Chính vì th , Vi t Nam là m t t t y u khách quan c a n n kinh t b i l xu hư ng phát tri n c a n n kinh t theo cơ ch th trư ng có s qu n lý c a Nhà nư c là i u không th o ngư c ư c. KS. TTCK là m t kênh quan tr ng trong thu hút v n dài h n cho các doanh nghi p nâng cao s c c nh tranh trong m t n n kinh t hàng hóa ang phát tri n nhanh như nư c ta. Bên c nh ó, TTCK cùng v i h th ng ngân hàng s t o ra m t h th ng tài chính m nh, cung c p các ngu n v n ng n, trung và dài h n cho n n kinh t . Hơn th r t tích c c BOO n a, trên phương di n chính tr và ngo i giao, vi c xây d ng TTCK còn có tác n ti n trình h i nh p c a nư c ta vào c ng TTCK t khi thành l p ng ng khu v c và th gi i. n nay ã phát huy ư c ch c năng c a mình iv in n kinh t . Tuy nhiên, bên c nh ó v n còn t n t i nh ng h n ch gây ki m hãm s phát tri n c a th trư ng. Do v y, làm th nào và ưa ra nh ng gi i pháp nh m thúc h n ch ư c nh ng t n t i c a TTCK y s phát tri n b n v ng c a TTCK Vi t KIL O Nam có ý nghĩa thi t th c và c p bách. 2. Ý nghĩa khoa h c th c ti n c a Lu n văn ưa ra m t s hư ng - tài óng góp chính như sau: H th ng hóa các lý lu n cơ b n v ch ng khoán và TTCK, các nhân t nh n TTCK. i m qua nh ng bi n d ng và phát tri n. ng thăng tr m c a TTCK Vi t Nam sau 8 năm xây ánh giá nh ng m t t ư c và phân tích nh ng m t h n ch c a TTCK Vi t Nam. - xu t các gi i pháp và ki n ngh nh m thúc TTCK Vi t Nam. y s phát tri n b n v ng c a
  • 9. http://kilobooks.com 8 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 3. M c tiêu nghiên c u M c tiêu nghiên c u c a tài là nh n di n và phân tích các m t h n ch c a TTCK Vi t Nam nh m ưa ra các gi i pháp, ki n ngh giúp thúc y s phát tri n b n v ng v n cho n n kinh t ”. 4. i tư ng và ph m vi nghiên c u i tư ng nghiên c u c a COM TTCK Vi t Nam góp ph n nâng cao ch c năng v n có c a TTCK là “ch c năng d n tài là các m t h n ch c a TTCK Vi t Nam và các gi i pháp phát tri n b n v ng TTCK. N i dung c a giao d ch trên th trư ng OTC. 5. Phương pháp nghiên c u tài không nghiên c u trái phi u và c phi u KS. c phi u ư c niêm y t t i HOSE. tài ch gi i h n trong ph m vi các Tác gi s d ng phương pháp phân tích, th ng kê mô t 6. K t c u c a lu n văn Ph n m u BOO su t quá trình nghiên c u lu n văn. óng vai trò ch o trong Chương 1: T ng quan v TTCK Vi t Nam Chương 2: Th c tr ng ho t K t lu n KIL O Chương 3: Các gi i pháp thúc ng c a TTCK Vi t Nam hi n nay y s phát tri n b n v ng TTCK Vi t Nam
  • 10. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN COM 9 KS. CHƯƠNG 1 T NG QUAN V TH TRƯ NG KIL O BOO CH NG KHOÁN VI T NAM
  • 11. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 10 CHƯƠNG 1 T NG QUAN V TH TRƯ NG CH NG KHOÁN VI T NAM 1.1.1. Khái ni m v TTCK TTCK là m t th trư ng mà nơi ó ngư i ta mua bán, chuy n như ng, trao ch ng khoán nh m m c ích ki m l i. TTCK ph i t n t i m t nơi mà i nơi ó vi c mua bán CK ư c th c hi n. Trong quá trình phát tri n và hoàn thi n TTCK các nư c có n n s n xu t và lưu thông i như M , Anh, Pháp, v.v… nơi ó t n t i dư i hai hình th c: TTCK có t ch c và TTCK phi t ch c. KS. hàng hóa lâu COM 1.1. Sơ lư c v th trư ng ch ng khoán Vi t Nam Hình thái i n hình c a TTCK có t ch c là SGDCK (Stock exchange). M i vi c mua, bán, chuy n như ng, trao i CK ph i ti n hành trong S giao d ch và thông qua các thành viên c a S giao d ch theo quy ch c a SGDCK. SGDCK có th là t BOO ch c s h u nhà nư c, là doanh nghi p c ph n ho c m t hi p h i và pháp nhân ho t u có tư cách ng kinh doanh ch ng khoán. Có th d n ra nh ng SGDCK n i ti ng c a th gi i như: NYSE (New York Stock exchange), TSE (Tokyo Stock exchange), LSE (London Stock exchange )v.v… TTCK phi t ch c là m t th trư ng không có hình thái t ch c t n t i, nó có th là b t c nơi nào mà t i ó ngư i mua và ngư i bán tr c ti p g p nhau KIL O d ch. Nơi ó có th là t i qu y giao d ch ti n hành giao các ngân hàng b t kỳ nào ó. Th trư ng hình thành như th g i là th trư ng giao d ch qua qu y (Over-the-counter – OTC) 1.1.2. L ch s hình thành và phát tri n c a TTCK TTCK ban u phát tri n m t cách r t t phát và sơ khai, xu t phát t m t nhu c u ơn l t bu i ban bán u. Vào gi a th k XV t i nh ng thành ph trung tâm buôn phương Tây, các thương gia thư ng t t p t i các quan cà phê bán các v t ph m hàng hóa … lúc trao i mua u ch m t nhóm nh , sau ó tăng d n và hình thành m t khu ch riêng. Cu i th k XV, thu n ti n hơn cho vi c làm ăn, khu ch tr thành "th trư ng" v i vi c th ng nh t các quy ư c và d n d n các quy ư c
  • 12. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 11 này ư c s a i hoàn ch nh thành nh ng quy t c có giá tr b t bu c chung cho m i thành viên tham gia "th trư ng". Phiên ch riêng i m c a gia ình Bruges (B ), t i ó có m t b ng hi u hình ba túi da v i m t t ti ng Pháp là COM Vanber u tiên ư c di n ra vào năm 1453 t i m t l "Bourse" t c là "M u d ch th trư ng" hay còn g i là "S giao d ch". Vào năm 1547, thành ph Bruges (B ) m t i s ph n th nh do eo bi n Even b l p cát nên m u d ch th trư ng ây b s p và ư c chuy n qua th tr n Auvers (B ), ây th trư ng phát tri n r t nhanh và gi a th k XVI m t quan ch c Anh qu c ã i th n c a n quan sát v thi t l p m t m u d ch th trư ng t i London (Anh), nơi KS. mà sau này ư c g i là S Giao d ch ch ng khoán London. Các m u d ch th trư ng khác cũng l n lư t ư c l p t i Pháp, c, và B c Âu. S phát tri n th trư ng ngày càng m nh c v lư ng ch t v i s thành viên tham gia ông o và nhi u n i dung khác nhau, vì v y theo tính ch t t nhiên nó l i ư c BOO phân ra thành nhi u th trư ng khách nhau như: th trư ng giao d ch hàng hóa, th trư ng h i oái, th trư ng giao d ch các h p ng tương lai và TTCK … v i các c tính riêng c a t ng th trư ng thu n l i cho giao d ch c a ngư i tham gia trong ó. Quá trình các giao d ch ch ng khoán di n ra và hình thành như v y m t cách t phát cũng tương t Pháp, Hà Lan, các nư c B c Âu, các nư c Tây Âu khác và B c M . Các phương th c giao d ch ban u ư c di n ra ngoài tr i v i nh ng ký hi u giao KIL O d ch b ng tay và có thư ký nh n l nh c a khách hàng. Cho n năm 1921, M , khu ch ngoài tr i ư c chuy n vào trong nhà, SGDCK chính th c ư c thành l p. Ngày nay, cùng v i s phát tri n c a công ngh , khoa h c k thu t, các phương th c giao d ch t i các SGDCK cũng ã ư c c i ti n theo t c và kh i lư ng yêu c u nh m em l i hi u qu và ch t lư ng cho giao d ch. Các s giao d ch d n d n s d ng máy vi tính truy n các l nh t hàng và chuy n d n t giao d ch th công k t h p v i máy vi tính sang s d ng hoàn toàn h th ng giao d ch i n t . L ch s phát tri n các TTCK th gi i tr i qua m t s phát tri n thăng tr m lúc lên, lúc xu ng. Vào nh ng năm 1875 - 1913, TTCK th gi i phát tri n huy hoàng cùng v i s tăng trư ng c a n n kinh t th gi i lúc ó, nhưng r i n "ngày th Năm en
  • 13. http://kilobooks.com 12 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN t i", t c ngày 24-10-1929, TTCK Tây Âu, B c Âu và Nh t B n ã kh ng ho ng. Mãi cho t i khi chi n tranh th gi i th hai k t thúc, các th trư ng m i d n ph c h i và phát tri n m nh và cho t i năm 1987, m t l n n a các TTCK trên th gi i iên m ương ư c COM v i "ngày th Hai en t i" do h th ng thanh toán kém c i không o yêu c u c a giao d ch, s t giá CK m nh, gây m t lòng tin và ph n ng dây chuy n mà h u qu c a nó còn n ng hơn cu c kh ng ho ng năm 1929. G n ây nh t, TTCK các nư c và lãnh th ông Á, Nga và m t s th trư ng châu M cũng ã rơi vào vòng xoáy ch s giá ch ng khoán c a cơn l c kh ng ho ng tài chính ti n t , gi m lòng tin và có tính ch t lây lan, t o ra s suy gi m ghê g m. n nay, các nư c trên th gi i ã có kho n trên 160 SGDCK phân tán trên kh p KS. Cho các châu l c, bao g m c các nư c phát tri n trong khu v c ông Nam Á vào nh ng năm 1969 - 1970 và nh ng nư c như Ba Lan, Hunggary, Seeec, Nga, Trung Qu c vào nh ng năm u 1990 … BOO Quá trình hình thành và phát tri n c a TTCK th gi i cho th y giai o n trư ng phát tri n m t cách t phát v i s tham gia c a các nhà sau m i có s tham gia c a công chúng nh, th trư ng b t u tư. Khi phát tri n u phát sinh nh ng tr c tr c d n qu n lý nhà nư c và hình thành h th ng pháp lý u cơ. D n d n v nm tm c nh t n ph i thành l p cơ quan i u ch nh ho t ng c a th trư ng. Kinh nghi m cho th y, ph n l n các TTCK sau khi thi t l p mu n ho t ng nh và nhanh chóng phát tri n v ng ch c ph i có s chu n b chu KIL O có hi u qu , n u th áo m i m t v hàng hóa, lu t pháp, con ngư i, b máy qu n lý và c bi t là s giám sát và qu n lý nghiêm ng t c a nhà nư c. Song cũng có m t s TTCK có s tr c tr c ngay t ban u như TTCK Thái Lan, Indonesia, ho t ng trì tr m t th i gian dài do thi u hàng hóa và do không ư c quan tâm úng m c, TTCK Philippines kém hi u qu do thi u s ch o và qu n lý th ng nh t hai s giao d ch (Makita và Manila), TTCK Ba Lan, Hungaary g p tr c tr c do vi c ch quá th p … o giá c quá cao ho c
  • 14. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 13 Tuy nhiên, cho t i nay, TTCK phát tri n m c có th nói là không th thi u trong i s ng kinh t c a nh ng nư c theo cơ ch th trư ng và nh t là nh ng nư c ang phát tri n ang c n thu hút v n dài h n cho n n kinh t . i c a TTCK Vi t Nam 1.1.3.1. S c n thi t ph i thành l p TTCK K t Nam ã ih i ng toàn qu c l n th VI – COM 1.1.3. Tính t t y u và s ra Vi t Nam i h i ti n hành công cu c i m i, Vi t t ư c nh ng thành t u to l n v kinh t , chính tr , văn hóa. Kinh t th i kỳ l m phát cao ã bư c sang th i kỳ tăng trư ng cao (1999 – 2000), t c trư ng GDP bình quân hàng năm th i kỳ 1991 – 1997 t 8,2%. tăng u tư toàn xã h i KS. b ng ngu n v n trong và ngoài nư c so v i GDP tăng t m c 15,8% năm 1990 lên 29% năm 1997, t l ti t ki m trong nư c so v i GDP tăng t 17% năm 1992 lên 25% năm 1999. Ngu n thu cho ngân sách tăng, h th ng tài chính, ti n t ư c i m i và phù h p v i cơ ch th trư ng, h th ng ngân hàng ư c c ng c , các t ch c BOO tín d ng phát tri n, ch t lư ng và hi u qu tín d ng ư c nâng lên. Cơ ch qu n lý ngo i h i hoàn thi n d n, chính sách t giá có thay i d a trên nguyên t c c a th trư ng. Khu v c kinh t tư nhân phát tri n m nh và óng vai trò quan tr ng trong n n kinh t . Nh ng thành t u kinh t trên ây là k t qu c a vi c thi hành chính sách di n c a ng và Nhà nư c, t o i u ki n thu n l i ưa KIL O H H n n kinh t . th c hi n ư ng l i CNH – H H i hóa i m i toàn t nư c vào th i kỳ CNH – t nư c, duy trì nh p tăng trư ng kinh t b n v ng và chuy n d ch m nh m cơ c u kinh t theo hư ng nâng cao hi u qu và s c c nh tranh, òi h i ph i có ngu n v n l n cho d ng TTCK VN ã tr thành nhu c u b c xúc và c p thi t nh m huy ngu n v n trung, dài h n trong và ngoài nư c vào ã ư c kh ng u tư phát tri n. Vi c xây nh trong Ngh quy t u tư phát tri n kinh t . i u này i h i VIII c a ng: “…phát tri n th trư ng v n, thu hút các ngu n v n… Chu n b các i u ki n c n thi t d ng TTCK phù h p v i i u ki n VN và t nư c…” ng các t ng bư c xây nh hư ng phát tri n kinh t - xã h i c a
  • 15. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 14 Xu t phát t yêu c u nói trên và th c ti n òi h i n n kinh t c n có m t “sân chơi” phù h p v i các giao d ch CK trong b i c nh các i u ki n làm ti n d ng sơ khai và nhu c u c p bách cho m t th trư ng chuy n như ng các c phi u c a DN. Hơn n a, vi c Chính ph ã và ang th c hi n quá trình CPH các COM ang cho TTCK DNNN, n u không thông qua TTCK thì vi c CPH có nguy cơ di n ra m t cách không công khai, thi u lành m nh và s d n Chính vì th , vi c thành l p TTCK n th t thoát v n c a Nhà nư c. Vi t Nam v a qua là m t t t y u khách quan c a n n kinh t b i l xu hư ng phát tri n c a n n kinh t theo cơ ch th trư ng có s qu n lý c a Nhà nư c là i u không th o ngư c ư c. DN có ti m năng phát tri n v n KS. TTCK là m t kênh quan tr ng trong thu hút v n dài h n cho các DN, c bi t là các các khu v c kinh t quan tr ng, nh m áp ng nhu c u i m i công ngh , m r ng s n xu t, nâng cao s c c nh tranh trong m t n n kinh t hàng hóa ang phát tri n nhanh như nư c ta. Bên c nh ó, TTCK cùng v i m nh, cung c p các ngu n BOO h th ng ngân hàng s t o ra m t h th ng tài chính v n ng n, trung và dài h n cho n n kinh t . Có th nói ngu n v n huy ng ư c qua TTCK là m t ngu n v n có tính linh ho t cao nh t, nó áp ng các òi h i v hình th c u tư, th i gian áo h n cũng như s v n c n thi t các N T khác nhau. tham gia th trư ng c a Hơn th n a, trên phương di n chính tr và ngo i giao, vi c xây d ng TTCK còn có ng r t tích c c th gi i. 1.1.3.2. S ra n ti n trình h i nh p c a nư c ta vào c ng KIL O tác i c a TTCK Vi t Nam Xây d ng và phát tri n TTCK là m t m c tiêu quan tr ng ư c r t quan tâm nh m xác l p m t kênh huy phát tri n ng khu v c và ng và Nhà nư c ng v n dài h n cho m c tiêu t nư c. Ngày 29/06/1995, Th tư ng Chính ph ban hành Quy t nh s 361/Q -TTg v vi c thành l p Ban chu n b t ch c TTCK giúp Th tư ng Chính ph ch chu n b u tư và o và i u ki n c n thi t cho vi c xây d ng TTCK Vi t Nam. Ngày 28/11/1996, UBCKNN ư c thành l p theo Ngh nh s 75/CP c a Chính ph , UBCKNN th c
  • 16. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 15 hi n ch c năng t ch c và qu n lý Nhà nư c v CK và TTCK. Ngay sau ó, UBCKNN ã xây d ng b máy t ch c tương d ng khung pháp lý cho t ch c và ho t i hoàn ch nh và b t tay vào xây ng c a TTCK. K t qu các n l c ban COM ư c ghi nh n b ng vi c ngày 10/07/1998 Th tư ng Chính ph u ã ký ban hành Ngh nh 48/1998/N -CP v CK và TTCK. Ngày 12/08/2003 Chính ph ban hành Ngh nh s 90/2003-CP thay th Ngh nh s 75/CP ã trao cho UBCKNN y ch c năng, nhi m v và th m quy n c a m t cơ quan qu n lý Nhà nư c v CK và TTCK. Sau khi ư c thành l p, UBCKNN ã th c thi các ch c năng, nhi m v và t ư c nhi u k t qu , th hi n t t vai trò là cơ quan t ch c và v n hành TTCK Vi t Nam. ngành ch c năng trong vi c thúc Chính ph ã ban hành Ngh i u ph i ho t KS. Tuy nhiên, nh m tăng cư ng hi u qu nhi m v y s ng c a các B phát tri n c a TTCK, ngày 19/02/2004 nh s 66/2004/N -CP chuy n UBCKNN tr c thu c B Tài chính. Vi c chuy n UBCKNN tr c thu c B Tài chính là m t bư c i h p lý trong quá trình phát tri n TTCK ng b và g n k t m ng c a TTCK và các th trư ng tài chính khác. BOO b o y u t an toàn cho ho t Vi t Nam, s t o thêm s Ngày 11/07/2000 Th tư ng Chính ph ã ban hành Quy t nh 127/1998/Q -TTg v vi c thành l p TTGDCK TP.HCM và TTGDCK Hà N i. Có th nói, vi c thành l p các TTGDCK là m t gi i pháp c p bách trư c m t, không nh ng t o i u ki n thu n l i cho vi c huy ng giao d ch CK i vào qu KIL O ho t ng v n, thúc y ti n trình i m i DN mà còn hư ng các o có t ch c ngay t u và ây cũng là bư c chu n b cho vi c thành l p SGDCK sau này. TTGDCK TP.HCM chính th c i vào ho t giao d ch CK trong ng ngày 20/07/2000 và th c hi n phiên u tiên vào ngày 28/07/2000 ã ánh d u m t c t m c quan tr ng i s ng kinh t - xã h i c a t nư c trong th i kỳ i m i. S ra TTGDCK TP.HCM có ý nghĩa r t l n trong vi c t o thêm m t kênh huy dài h n ph c v nhu c u CNH – H H ic a ng v n t nư c, là m t s n ph m c a n n kinh t v n hành theo cơ ch th trư ng. TTGDCK TP.HCM ư c Chính ph giao m t s ch c năng, nhi m v và quy n h n qu n lý i u hành h th ng giao d ch CK niêm y t t p trung t i Vi t Nam. ó là t ch c, qu n lý và i u hành vi c mua - bán CK, qu n lý
  • 17. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 16 i u hành h th ng giao d ch, th c hi n ho t tin, giám sát giao d ch, ho t ng ăng ký, lưu ký và thanh toán bù tr CK và m t s ng khác. Ngày 05/08/2003, Th tư ng Chính ph Vi t Nam ã phê duy t chi n lư c phát tri n TTCK COM ho t ng qu n lý niêm y t, công b thông n năm 2010. Theo ó, TTGDCK Hà N i ư c xác giao d ch c phi u ăng ký giao d ch, chu n b i u ki n nh là th trư ng sau năm 2010 chuy n thành th trư ng giao d ch CK phi t p trung (OTC) c a Vi t Nam. Ngày 08/03/2005, TTGDCK Hà N i ã chính th c khai trương ho t m t bư c ti n m i c a TTCK Vi t Nam. ng t i TP.Hà N i, ánh d u thêm TTCK là m t KS. 1.1.4. Vai trò c a th trư ng ch ng khoán nh ch tài chính t t y u c a n n kinh t th trư ng phát tri n, là chi c c u n i vô hình gi a cung và c u v n trong n n kinh t . V i m t TTCK lành m nh, ho t ng có hi u qu s t o i u ki n khai thác t t các ti m năng c a n n kinh t , Huy TTCK ho t ng v n BOO giúp cho vi c thu hút và phân ph i v n trong n n kinh t có hi u qu nh t. u tư cho n n kinh t ng như m t trung tâm thu gom m i ngu n v n ti t ki m l n nh c a t ng h dân cư, thu hút ngu n v n t m th i nhàn r i t các DN, các t ch c tài chính t o thành ngu n v n kh ng l tài tr cho n n kinh t mà các phương th c khác không th làm ư c. Bên c nh ó, TTCK là công c cho phép v a thu hút v a ki m soát u tư nư c ngoài m t cách t t nh t vì nó ho t KIL O v n ng theo nguyên t c công khai. Thông qua TTCK, Chính ph s ki m soát ư c vi c tham gia u tư c a các ch , cá nhân nư c ngoài vào các ngành, các công ty hay các lo i CK c th nh t t ng th i i m nh. TTCK t o ra cơ h i cho các DN có v n hơn, nh m r ng SXKD và thu l i nhu n nhi u ng th i góp ph n quan tr ng trong vi c kích thích các DN làm ăn ngày càng hi u qu hơn b ng cách v a SXKD hàng hóa v a mua bán thêm CK t o thêm l i nhu n. B ng cách h tr các ho t tr ng ng u tư c a DN, TTCK ã có nh ng tác ng quan i v i s phát tri n c a n n kinh t qu c dân. Thông qua TTCK, Chính ph và
  • 18. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 17 chính quy n các a phương huy ng ư c các ngu n v n cho m c ích s d ng và u tư phát tri n h t ng kinh t , ph c v các nhu c u chung c a xã h i Cung c p môi trư ng i, công chúng có thêm m t công c u tư m i, a d ng và phong COM T khi TTCK ra u tư và t o tính thanh kho n cho ch ng khoán phú hơn. Nh ng ngư i ti t ki m có th t mình ho c thông qua nh ng nhà tài chính chuyên môn l a ch n nh ng lo i c phi u, trái phi u c a các công ty khác nhau t nhi u ngành ngh , lĩnh v c khác nhau. TTCK cung c p cho công chúng m t môi trư ng u tư lành m nh v i cơ h i l a ch n phong phú. Các lo i CK trên th trư ng r t khác nhau v tính ch t, th i h n và KS. r i ro, vì th cho phép các N T có th l a ch n lo i hàng hóa phù h p v i kh năng, m c tiêu và s thích c a mình. Chính vì v y, TTCK góp ph n áng k làm tăng m c ti t ki m qu c gia. Bên c nh ó, nh có TTCK mà các N T có th chuy n i các CK h s h u thành nh ng BOO ti n m t ho c các lo i CK khác khi h mu n. Kh năng thanh kho n là m t trong c tính h p d n c a CK an toàn c a v n i v i N T. u tư. TTCK ho t ây là y u t cho th y tính linh ho t, ng càng năng ng và hi u qu thì càng có kh năng nâng cao tính thanh kho n c a các CK giao d ch trên th trư ng. Kích thích các doanh nghi p ho t ng hi u qu hơn Khi tham gia niêm y t trên TTCK t p trung, các DN niêm y t c n ph i áp ng ư c i u ki n c th , nh t nh theo qui KIL O m t s nh như: v n i u l , tình hình tài chính,… và các DN ph i công khai tình hình tài chính, k t qu ho t ch báo cáo ng SXKD theo nh kỳ và N T ch mua c phi u c a các công ty tăng trư ng. V i s c ép thư ng xuyên c a th trư ng, v i quy n t do l a ch n mua CK c a N T òi h i các nhà qu n lý DN ph i bi t tính toán, nâng cao ho t có hi u qu . T ng kinh doanh m t cách ó, t o ra m t môi trư ng c nh tranh lành m nh nh m nâng cao hi u qu s d ng v n, kích thích áp d ng công ngh m i và nâng cao ch t lư ng s n ph m. T o ti n cho quá trình c ph n hóa
  • 19. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 18 TTCK là nơi t p trung ư c toàn b cung c u v v n và cũng là nơi h i t nhi u nh t các N T, do ó nó có tác ng r t l n trong vi c nhanh chóng chuy n các DNNN thành các CTCP m t cách có hi u qu nh t. ng trung gian, u giá, công khai và là nơi mà ho t COM V i nguyên t c ho t ng mua bán CK di n ra hàng ngày, hàng gi . TTCK chính là cơ s làm cho quá trình CPH theo úng pháp lu t và phù h p v i tâm lý c a N T. Ch có thông qua TTCK, Nhà nư c m i có th th c hi n ư c CPH không có TTCK thì v n i v i b t kỳ lo i hình DN nào. M t khác, n u u tư qua CK s b b t ng và như v y s r t khó khăn trong vi c phát hành. M c tiêu ch y u c a CPH các DNNN và các lo i hình DN là ti n KS. khác là thu hút m i ngu n v n nh l trong dân chúng vào u tư. Vì v y, TTCK còn v t ch t cho quá trình CPH. T o môi trư ng giúp Chính ph th c hi n các chính sách kinh t vĩ mô và phát tri n kinh t - xã h i ng thái c a n n kinh t m t cách nh y bén và chính BOO Các ch s c a TTCK ph n ánh xác. Giá các CK tăng lên cho th y u tư ang m r ng, n n kinh t tăng trư ng và ngư c l i giá CK gi m s cho th y các d u hi u tiêu c c c a n n kinh t . Vì th , TTCK còn ư c g i là phong vũ bi u c a n n kinh t và là m t công c quan tr ng giúp Chính ph th c hi n các chính sách kinh t vĩ mô. Thông qua TTCK, Chính ph có th mua ho c bán trái phi u Chính ph t o ra ngu n thu bù p thi u h t ngân KIL O sách và qu n lý l m phát. Ngoài ra, Chính ph cũng có th s d ng m t s chính sách, bi n pháp tác tri n cân ng vào TTCK nh m nh hư ng u tư, m b o cho s phát i c a n n kinh t . Vi c Chính ph th c hi n phát hành trái phi u gi i quy t ngu n thu cho ngân sách Nhà nư c ư c xem là m t bi n pháp thư ng xuyên và có k thu t tiên ti n. N u là trái phi u kho b c, ó là ngu n thu thư ng xuyên c a ngân sách, v n huy ng ư c hòa vào ngu n thu thu , ph c v cho các chi tiêu thư ng xuyên c a Nhà nư c. N u là công trái hay trái phi u chính quy n nh ng m c ích ã a phương, ngu n thu ó ư c s d ng vào nh như xây d ng cơ s h t ng (c u, ư ng, sân bay, b n c ng), các công trình văn hóa và phúc l i xã h i.
  • 20. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 19 1.1.5 Phân lo i các nhân t nh hư ng n th trư ng ch ng khoán 1.1.5.1 Nhóm nhân t kinh t c trưng là giá c phi u ch u tác trư ng kinh t , ho t ng b i các nhân t kinh t như tăng ng kinh doanh c a công ty, thu nh p công ty, lãi su t, l m COM TTCK mà phát,…. V tăng trư ng kinh t , giá c phi u có xu hư ng tăng khi n n kinh t phát tri n và gi m khi n n kinh t kém phát tri n; tuy nhiên, có s khác bi t áng k gi a các nhóm c phi u và tình hình bi n ng c a t ng c phi u ph thu c vào tình hình ho t ng c th c a t ng công ty. nh s t n t i c a hàng hóa ch ng khoán là l i th khai thác s d ng KS. Nhân t quy t các ngu n l c c a công ty, l i th kinh doanh và các nhân t l i th vô hình khác mà công ty ã t o d ng ư c, k c ph n tích t l i nhu n không chia c a công ty c ph n tái u tư, t o l i th so sánh cho hàng hóa c a công ty. Nói cách khác, giá hình c a hàng hóa th c và xu th ho t cơ b n c a công ty. ng ph n ánh nh ng giá tr h u hình, vô BOO tr c a hàng hóa ch ng khoán là hình nh ng c a công ty cũng như tình hình kinh t M i quan h gi a lãi su t, l m phát và giá c phi u là gián ti p và luôn thay i. Nguyên nhân là do lu ng thu nh p t c phi u có th thay i theo lãi su t và l m phát. S thay p cho m c bi n i c a lu ng thu nh p này có làm tăng hay bù ng KIL O v lãi su t hay không s tùy thu c vào tình hình l m phát. Trong nh ng năm g n ây, các ch s hàng u thư ng ư c các nhà d báo ch ng khoán nh c t i bao g m s li u v vi c làm, nh ng thay nh ng bi n i v hàng t n kho, và ng v lư ng cung ti n. 1.1.5.2 Nhóm nhân t phi kinh t Nhóm nhân t thay nh hư ng ch y u ti p theo là nh ng nhân t phi kinh t , bao g m s i v các thay ho c thay và thay i chính sách pháp lu t, i u ki n chính tr , ví d chi n tranh i cơ c u Chính ph , thay iv i v th i ti t và nh ng nhân t t nhiên khác, i u ki n văn hoá, như ti n b v công ngh ,….Tuy nhiên, nh ng nhân t này ch có nh hư ng l n i v i giá CK nh ng nư c có n n kinh th th
  • 21. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 20 trư ng phát tri n, th trư ng s Nam, n n chính tr nh, m t khác TTCK còn chưa phát tri n, thì nhân t này ít có ng. 1.1.5.3 Nhóm nhân t th trư ng COM tác n ánh giá nh ng chính sách này. Trong i u ki n Vi t Các nhân t th trư ng, là nh ng nhân t bên trong c a th trư ng, bao g m s bi n ng th trư ng và m i quan h cung c u có th ng t i giá c phi u. S bi n ư c coi là nhóm nhân t th ba tác ng th trư ng là m t hi n tư ng ch i thái quá t vi c d tính quá cao giá tr th c ch t c a c phi u khi giá c phi u cao nh s phát t c a công ty, và ngư c l i do d oán th p giá tr t i th i i m th trư ng i giao d ch trên th trư ng, ho t KS. xu ng. M i quan h gi a cung và c u ư c tr c ti p ph n ánh thông qua kh i lư ng ng c a nh ng nhà u tư có t ch c, giao d ch ký qu … cũng có nh hư ng áng k . M c dù s lư ng giao d ch ký qu tăng khi mà giá c phi u tăng, nhưng m t khi giá c phi u gi m s lư ng c phi u bán ra tăng và BOO làm cho giá càng gi m 1.2. Lý lu n v s phát tri n b n v ng c a TTCK S phát tri n n nh và b n v ng c a TTCK Vi t Nam ang là m t trong nh ng v n i s trong chi n lư c v n c a Vi t Nam t nay n năm 2010 và 2020. Vi c làm cho TTCK Vi t Nam kh c ph c ư c nh ng b t c p hi n nay làm úng v i ch c năng v n có c a nó là “kênh d n v n cho n n kinh t ” ang thu hút s quan tâm c KIL O bi t c a các chuyên gia kinh t trong và ngoài nư c. TTCK là nơi mua và bán các lo i công c u tư như c phi u, trái phi u, các qu tương h , các quy n l a ch n, và các trái phi u c a TTCK không nh ng ch u tác a phương... Do v y, tính b n v ng ng b i nhi u nhân t kinh t -chính tr -xã h i c a m i qu c gia, c a nhi u qu c gia khác trên toàn c u; mà còn ư c ư c quy t nh b i tính b n v ng c a các lo i công c nh úng n trong nhân t tác Các công c ng u tư này. có ư c nh ng quy t u tư vào TTCK vi c nh n bi t các công c n tính b n v ng c a TTCK là r t c n thi t. u tư trên TTCK thư ng g p: Các c phi u u tư u tư cũng như các
  • 22. http://kilobooks.com 21 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN C phi u là m t trong nh ng lo i ch ng khoán v n c ph n quen thu c nhi u ngư i. Khi các nhà u tư ã th c hi n vi c mua c phi u thì h iv ir t ã tr thành ng s n xu t kinh doanh c a công ty ngày m t phát tri n thu n l i, giá c mà các c ông s n sàng tr COM ngư i ch s h u “m t ph n” tài s n c a m t công ty. N u ho t cho c phi u c a nó thư ng là tăng lên; lúc ó nh ng c ông ã mua c phi u này v i giá th p hơn s có cơ h i ki m ư c l i nhu n. T t nhiên, n u công ty ho t không hi u qu , giá c phi u c a nó s i xu ng; các c ông s b l . V n là, các thông tin c n thi t cho vi c ánh giá ch t lư ng ho t nghi p v a thi u l i v a chưa t ra ng c a các doanh tin c y. KS. Trái phi u công ty ng Trái phi u công ty là hình th c thông d ng nh t c a ch ng khoán n công ty. V th c ch t, trái phi u công ty ư c xem như là m t ch ng ch ghi nh n s cam k t c a công ty v vi c s thanh toán s ti n mà nhà u tư ã cho công ty vay vào m t ngày xác u tư ã cho vay, công ty ph i tr cho s d ng ư c s ti n mà nhà BOO nh. ngư i c m gi trái phi u m t s “lãi” nh t theo t l ph n trăm so v i s ti n mà ngư i nh hàng năm. “Lãi” này ư c xác nh u tư cho công ty vay. Vì ngư i c m gi trái phi u không ph i là ch s h u công ty nên h không ư c chia c t c hay không có quy n b u c cũng như tham gia vào các v n khác c a công ty. Lưu ý r ng, các công ty mu n bán trái phi u ra công chúng ph i ph i ư c s ng ý c a và nh ng v n KIL O U ban ch ng khoán, trong ó có m t b n cáo b ch bao g m các thông tin v công ty liên quan Trái phi u Trái phi u n vi c phát hành trái phi u. a phương a phương ư c s d ng khá ph bi n trên th gi i. Trái phi u ư c các bang, thành ph , hay m t s cơ quan c a chính quy n d c) phát hành. a phương (như cơ quan giáo c i m quan tr ng c a trái phi u này là lãi su t mà ngư i c m gi trái phi u ư c nh n không ph i ch u thu thu nh p liên bang. Ngoài ra, lãi su t này cũng ư c mi n tr thu bang và a phương n u ngư i c m gi trái phi u s ng t i cùng khu v c v i ngư i phát hành. M t c i m quan tr ng khác c a trái phi u a
  • 23. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 22 phương là trái phi u a phương ư c mi n tr vi c ăng ký v i U ban ch ng khoán. Các quy n l a ch n COM Quy n l a ch n là quy n ư c mua hay bán m t cái gì ó t i m t th i i m nào ó trong tương lai. Các d ng quy n l a ch n c n quan tâm trên TTCK là các quy n l a ch n mua ho c bán c phi u công ty ã ư c tiêu chu n hoá. Các quy n l a ch n ư c chia thành 2 lo i: “quy n mua” cho phép các nhà ph n c a m t lo i c phi u ã nh v i m t giá c nh; “quy n bán” cho phép nhà nh v i m t giá c nh trong m t kho n th i gian ã u tư quy n ư c bán c ph n c a m t lo i c nh trong m t th i gian ã KS. phi u ã Ch ng khoán chính ph u tư quy n ư c mua c nh. Chính ph c a nhi u nư c trên th gi i thư ng phát hành nhi u lo i ch ng khoán n , bao g m tín phi u, kỳ phi u và trái phi u chính ph u giá. Ch ng khoán chính ph cũng có th mua ư c t các ngân hàng, các BOO phiên ư c bán ra t kho b c qua các nhà giao d ch ch ng khoán chính ph , các nhà môi gi i giao d ch ch ng khoán khác. Các lo i công c u tư thư ng xuyên ư c mua và bán trên các TTCK nên tính b n v ng c a TTCK cũng ph thu c vào tính n tư. nh và phát tri n c a các công c i v i lo i ch ng khoán nói chung thì tính n nh b i ch t lư ng ho t KIL O khoán ư c quy t Như v y, ch t lư ng ho t u nh và phát tri n c a lo i ch ng ng c a các công ty, các doanh nghi p. ng c a các công ty luôn là m t trong nh ng y u t quy t nh s tăng, gi m giá c phi u c a công ty. T t nhiên, giá c phi u cũng b chi ph i b i tình hình kinh t chung và các nhân t nh hư ng hình kinh t chung mu n nói tăng trư ng kinh t , t l l m phát ti n t , là s n ây là t c n t ng ngành c th . Tình nh c a ngân sách qu c gia, s phát tri n c a các doanh nghi p nói chung; là s lành m nh trong vi c phát tri n các d ch v tài chính-ngân hàng nói riêng; c bi t là trong Các nhân t nh hư ng u tư và tín d ng i v i các thành ph n kinh t . n t ng ngành c th không ch là các nhân t kinh t thu n, mà còn là nh ng nhân t ơn ư c n y sinh t các quan h ngo i giao, chính tr , xã
  • 24. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 23 h i... không ch trong ph m vi c a m t qu c gia, mà c trên ph m vi toàn c u. S ki n Vi t Nam ã tr thành thành viên th 150 c a WTO t ngày 7/11/2006 ã góp ph n t o ra nh ng bư c chuy n m i c a t nư c trong vi c thay i cách nghĩ và COM cách làm th nào ó cho phù h p v i v th m i c a Vi t Nam trên trư ng qu c t . Tình tr ng nóng lên m t cách b t thư ng c a TTCK trong nh ng tháng u năm 2007 ư c t o ra t r t nhi u nguyên nhân khác nhau. Tình tr ng này chưa cho phép có nh ng ánh giá mang tính ng nh n v m t bi u hi n “ ang lên” c a TTCK Vi t Nam. Th c t di n ra trên TTCK Vi t Nam trong th i gian qua; c bi t giá c phi u trên th trư ng lúc lên, lúc xu ng m t cách th t thư ng theo ý ki n c a m t s ngư i M tv n KS. thì ây cũng là m t bi u hi n s không b n v ng c a TTCK. khác c n làm rõ khi nói n các nhân t tác ng n tính b n v ng c a TTCK là vi c quan ni m th nào v tính b n v ng c a TTCK. N u cho r ng, giá c phi u trên TTCK hôm nay lên, ngày mai xu ng mà kh ng c a TTCK như v y là có v n thì có l là chưa chính xác. Có th do cách quan quá ơn gi n như v y nên, ngư i ta m i c p BOO ni m v n nh r ng tính b n v ng n tình tr ng “bong bóng ch ng khoán” và tình tr ng “bong bóng ch ng khoán xì hơi”. Hi n tư ng “bong bóng” trong n n kinh t nói chung, trong TTCK nói riêng là nh ng hi n tư ng kinh t x y ra có tính nh t th i do tác ng t nhi u nhân t c a “tâm lý” và “ u cơ”. Nh ng hi n tư ng này có th d dàng sinh ra cũng như d dàng m t i khi các nhà u tư là tác gi c a “ u cơ” và “tâm lý” nhanh chóng phát hi n ra chúng. ây cũng KIL O chính là nơi kh i ngu n c a cái g i là tâm lý “ch y theo ám ông” như m t s chuyên gia kinh t ã t tên cho nó. “Nóng, l nh” trong m i hi n tư ng c a s ng kinh t di n ra m t cách th t thư ng v n là m t trong nh ng t th trư ng. Cái tài, cái gi i c các nhà u tư là i c i m c a kinh ch d báo ư c s xu t hi n c a tình tr ng nóng l nh ó s di n ra lúc nào, khi nào và trong bao lâu. Vì th , không nên ch d a vào s th t thư ng, s “ kh ng ng nh” v “th i ti t” trên TTCK mà ã s m nh s b n v ng hay không b n v ng c a nó khi chưa có và th c ti n. S v i vàng trong vi c nh n như Vi t Nam s có th d n nh ho t y cơ s lý lu n ng c a m t TTCK ang lên n nh ng tác h i khó lư ng; c bi t khi n cho các nhà
  • 25. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 24 u tư; nh t là các nhà nh u tư nư c ngoài kéo dài s do d c a h trong các quy t u tư. Khi các nhân t tác ng n TTCK ư c xác nh m t cách úng COM các gi i pháp ưa ra nh m c ng c , m r ng và phát tri n ho t có th có ư c tính kh thi. n, chính xác thì ng c a TTCK m i 1.1.3. Bài h c kinh nghi m t Trung Qu c Năm 2007, c th gi i ư c ch ng ki n s bùng n c a TTCK Trung Qu c. Cũng như nhi u th trư ng m i n i khác ti p t c t châu Á, TTCK Trung Qu c trong năm 2006 và u năm 2007 ã ch ng ki n nh ng t thăng hoa ngo n m c, trong ó KS. ch s c a hai sàn l n nh t Trung Qu c là Thư ng H i và Sơn Dương không ít l n l p nh ng k l c lên i m. S bùng n TTCK Trung Qu c khi n ngư i dân xô chơi trò chơi v n còn m i m này thay vì g i ti n l y lãi t i ngân hàng, càng làm cho làn sóng CK ph r ng. tri n th TTCK song v n " c nư c béo cò" Nh ng Nh ng ngày nh ng quy m b o ho t ng quy c và lành m nh, tránh tình tr ng u tháng 4/2007, chính quy n Trung Qu c ã có m t lo t ng thái và nh m i áp d ng cho TTCK c a mình. n vi c U ban Ch ng khoán Nhà nư c Trung Qu c v a cho KIL O phép các ho t ng mua bán CK quy n ch n ư c di n ra t i TTCK nư c này. nh m i này, các t ch c tài chính s không b ngăn c m giao d ch CK quy n ch n cũng như không b h n ch huy này. Quy nh m i nh m ti p t c phát ng thái c i m u tiên có th k Theo quy BOO Do v y, Chính ph Trung Qu c ã ưa ra nhi u quy ng v n cho công tác giao d ch ki u nh m i s cho phép th c hi n các giao d ch quy n ch n i v i các lo i c phi u, ngo i h i và ch ng khoán phái sinh. Gi i chuyên gia d báo, quy khoán, các qu nh m i s t o i u ki n cho các nhà môi gi i ch ng u tư và các ngân hàng thương m i ư c tham gia năng m nh m hơn vào TTCK nư c này. ng hơn và
  • 26. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 25 Cũng trong nh ng ngày u tháng 4/2007, Trung Qu c ã có thêm m t ng thái mang tính c i m khác i v i th trư ng ch ng khoán, v i vi c thúc gi c y m nh c ph n hoá doanh nghi p trung ương. nghi p nhà nư c trung ương cho các nhà M c tiêu c a COM Bên c nh ó, Trung Qu c s bán thêm nhi u hơn n a c ph n trong các doanh u tư chi n lư c. ng thái này là nh m gi m b t c ph n nhà nư c trong nhi u doanh nghi p nhà nư c trung ương, ng th i khuy n khích các doanh nghi p này nhanh chóng c ph n hoá và bán c phi u ra công chúng, lư c. nghi p nhà nư c, nhi m v c a Trung Qu c trong v n quy nh càng s m càng t t, hư ng t i này s là xem xét l i các t chu n m c chung trong vi c qu n lý và chuy n giao v n c a Nhà nư c sang các nhà u tư khác. Nh ng doanh nghi p nhà BOO nư c trung ương nào không th hoàn toàn c ph n hoá thì có th công ty con c a h u tư chi n y m nh a d ng hoá hình th c s h u v n trong các doanh KS. làm ư c m c tiêu c bi t là các nhà ưa c phi u t i tay các nhà các chi nhánh, u tư. ng th i, Chính ph Trung Qu c quan tâm nhi u hơn t i v n b o v gi i nh m ti p t c tăng c u cho TTCK, phát tri n kênh huy u tư ng v n này. UBCKNN Trung Qu c ti n hành cho áp d ng chương trình cho vay c m c CK nh m tăng cư ng tính thanh kho n cho các c phi u, qua ó c l c huy ng v n cho n n kinh t . KIL O kênh ng th i, theo quy nh Qu nh m i, các công ty CK nư c này ph i b m t kho n ti n nh t l p m t qu chung nh m b o v các nhà ư c tung ra ng quá d d i, qua ó giúp các nhà nư c này. b o m u tư trong nh ng trư ng h p x u. Như v y, kho n ti n này có th ư c dùng ng t i nư c này. S ư c qu n lý và s d ng b i m t công ty ư c l p ra chuyên l i ích cho các nhà bi n u tư. c bi t này s thu ti n t t t c các công ty CK ang ho t ti n trên s m b o TTCK là m t bình n th trư ng trong nh ng lúc u tư kh i b s c. Qu có th cũng s u tư sinh l i và s d ng l i cho các ho t ng có l i cho gi i u tư
  • 27. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 26 Nh ng quy nh th t ch t Song song v i nh ng ng thái c i m thì chính quy n Trung Qu c cũng không quên m i lo v s tăng trư ng nóng t i nư c này. Do v y, nh ng quy u tháng 4 này. COM cũng ã ư c ban hành trong nh ng ngày nh có v th t ch t u tiên là vi c U ban ch ng khoán Nhà nư c Trung Qu c hôm 11/4 ã ra quy m i nh m h n ch vi c lãnh o các công ty niêm y t bán c phi u ra ngoài l i và làm lũng o n th trư ng. Theo quy nh m i này, lãnh o các công ty nh tr c i chúng không ư c phép bán c phi u c a mình trư c th i h n 1 năm k t ngày công ty niêm y t trên sàn, và 6 tháng Quy KS. k t ngày ngh vi c t i công ty niêm y t. nh m i s có hi u l c ngay l p t c t bây gi , nh m nhanh chóng bình n th trư ng, ch ng u cơ lũng o n. Cùng lúc, UBCKNN Trung Qu c cũng yêu c u các nhà môi gi i CK nư c này ph i tránh hi n tư ng l i d ng các sàn CK hành vi ph m pháp khác. BOO tra danh tính khách hàng r a ti n và các Theo ó, các nhà môi gi i CK nư c này ph i yêu c u khách hàng cung c p tên th t, s ch ng minh thư và sau ó s ti n hành xác minh các thông s này mb o cung c p d ch v cho úng ngư i, úng m c ích. Các nhà u tư không m b o cung c p các thông tin chính xác v mình s b ho t KIL O khóa tài kho n giao d ch CK cùng v i s ti n n m trong ó, ng th i b c m các ng giao d ch CK ngay l p t c. Thêm vào ó, nh ng tài kho n giao d ch CK có s dư ít hơn 13USD ho c ng ng giao d ch trong 3 năm li n cũng s b khoá t m th i. Có th d dàng nh n th y, nh ng ng thái, quy nh m i c a UBCKNN Trung Qu c a s thông thoáng hơn, c i m nhi u hơn là th t ch t, v i m t m c tiêu kiên nh là ti p t c phát tri n TTCK lành m nh nhưng v n ti p t c phát tri n b n v ng. i u này cho th y t m nhìn và năng l c c a các quan ch c chuyên trách ch ng khoán c a Trung Qu c ã kênh huy ng v n này. m nh theo k p và i u ph i h p lý ho t ng c a
  • 28. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 27 Nh ng k t qu ngay t c thì Sau nh ng ng thái, quy nh m i c a UBCKNN Trung Qu c, ch ng khoán Trung Qu c ã thăng hoa lên nh ng t m cao m i. COM ơn c , ch s ch ng khoán quan tr ng nh t c a Trung Qu c là Shanghai Composite Index hôm 17/4, ã tăng t i 15,43% so v i phiên giao d ch li n trư c, lên m i 3.611,87 i m. tk l c Còn trư c ó, ch tính trong vòng có m t tu n, ch s ch ng khoán quan tr ng nh t c a Trung Qu c ã 6 l n phá k l c tăng i m, m t i u ang ư c coi là k l c v KS. nh ng k l c. K T LU N CHƯƠNG 1 thành l p TTCK l p BOO chương này, tác gi trình bày t ng quan v TTCK Vi t Nam, kh ng Vi t Nam là m t t t y u khách quan c a n n kinh t . T khi thành n nay, TTCK Vi t Nam ã ch ng t ư c mình là m t th trư ng ti m năng, có cơ h i phát tri n nhanh, m nh và trong tương lai s là b phóng tài chính có nh ng bư c phát tri n mang tính TTCK là nơi huy th trư ng d ch v t phá. ng và phân ph i v n có hi u qu nh t cho n n kinh t , ch u s ng c a các nhóm nhân t . Thông qua nh ng lý lu n v phát tri n b n v ng c a KIL O tác nh vi c TTCK và nh ng kinh nghi m t TTCK Trung Qu c, chúng ta c n ph i rút ra ư c nh ng bài h c riêng t o m t TTCK Vi t Nam phát tri n b n v ng.
  • 29. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN COM 28 CHƯƠNG 2 TH C TR NG TÌNH HÌNH HO T KS. NG C A TH TRƯ NG CH NG KIL O BOO KHOÁN VI T NAM HI N NAY
  • 30. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 29 CHƯƠNG 2 TH C TR NG TÌNH HÌNH HO T NG TH TRƯ NG CH NG KHOÁN VI T NAM HI N NAY 2.1.1. Nh ng thành t u COM 2.1. B c tranh toàn c nh v TTCK Vi t Nam hi n nay t ư c c a TTCK Vi t Nam trong th i gian qua Tr i qua 8 năm phát tri n, TTCK Vi t Nam ã th c s tr thành m t kênh u tư m i. S c hút c a TTCK ngày càng tăng, 430.000 tài kho n giao d ch ch ng khoán ư c m , trong ó có kho ng 11.000 tài kho n c a nhà TNN. Nh ng lúc th trư ng sôi ng nh t, t ng giá tr v n hóa th trư ng lên n 30 t USD, tương ương 41% KS. GDP. Tính thanh kho n c a c phi u ư c c i thi n áng k , trong 12 tháng g n ây, kh i lư ng giao d ch bình quân m i ngày trên 2 sàn t 10 tri u ơn v , tr giá 630 t ng. Sau ây là m t s thành t u mà TTCK mang l i. i quan ni m c a c ng năm 2005, c ng ng DN Vi t Nam v TTCK. Trư c ng DN Vi t Nam chưa coi TTCK là kênh huy BOO Th nh t, thay hi u qu , v n ngân hàng v n là ch ng v n o, nhưng hi n nay, phát hành c ph n qua kênh TTCK ã tr nên ph bi n. Ch tính riêng năm 2007, ã có 179 công ty ư c c p phép chào bán 2,46 t c phi u ra công chúng, tương ương giá tr 48.000 t ng. TTCK ã thúc y quá trình c i cách và cơ c u l i DN nhà nư c, là l c y cho các DN ho t ng lành m nh hơn. DN huy KIL O Th hai, nâng cao năng l c s n xu t và c nh tranh c a DN. Qua TTCK, các ng ư c ngu n v n kh ng l trong dân chúng, bi n ngu n v n nhàn r i ng n h n thành các kho n u tư dài h n, ph c v cho s n xu t, kinh doanh. Có nh ng lúc, DN ch c n ưa ra phương án kinh doanh h p d n là có ngay lư ng v n c n thi t. Có công ty g n như phá s n vì n ngân hàng, nhưng nh TTCK, h ương ã tái c u trúc v n và tr nên n nh hơn, có i u ki n t t hơn u v i nh ng khó khăn c a n n kinh t hi n t i. Th ba, khơi thông lu ng v n trong dân chúng. Có l , n u không có TTCK, ngư i ta ch ng th nào ánh giá úng m c s giàu có c a dân chúng Vi t Nam. Nh ng ph ng oán trư c ây v lư ng v n n m ti m n trong két s t,
  • 31. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 30 v i vàng, USD… ã tr nên rõ ràng hơn khi VN-Index tăng t 500 i m lên hơn 1.100 i m, t ng m c v n hoá th trư ng tăng 200% trong th i gian ng n ng i. Nhân viên môi gi i ch ng khoán không còn b "s c" trư c hình nh ng vào tài kho n. Hàng ngàn t COM ngư i dân n p hàng t ng ã ư c ưa vào s n xu t, kinh doanh, vòng quay v n c a toàn n n kinh t rõ r t. ư c c i thi n Th tư, xác l p thói quen dùng các d ch v tài chính ngân hàng. S phát tri n c a TTCK ã thu hút hàng tri u ngư i tham gia, bao g m c N T trên TTCK t p trung và th trư ng OTC. Không ít thì nhi u, h u tư cũng như tìm ki m s an toàn và KS. ngân hàng nh m t i a hoá năng l c ã ti p c n các d ch v nhanh chóng trong các giao d ch mua bán ch ng khoán. Th năm, xác l p th trư ng phát hành và giao d ch trái phi u. Trái phi u là m ng chìm c a TTCK vì ngư i dân Vi t Nam không thích u tư trái phi u, BOO nhưng các t ch c nư c ngoài và ngân hàng l i không th không u tư vào lo i hàng hoá này. Các ngân hàng trư c ây mua trái phi u v i m c ích ch y u là d tr thanh kho n thì ngày nay ã có th mua bán ho c kinh doanh repo có th thu l i cao hơn. M t ph n ngu n v n cũng ư c huy u tư c a Chính ph ng qua vi c phát hành trái phi u trên TTCK. Th sáu, xây d ng hình nh cho n n kinh t Vi t Nam. S tăng trư ng m nh Tính KIL O m c a TTCK ã thu hút s chú ý c a nhi u t ch c tài chính nư c ngoài. n cu i năm 2007, giá tr danh m c u tư c a ngu n v n gián ti p trên th trư ng chính th c vào kho ng 7,6 t USD, tính c th trư ng OTC kho ng 20 t USD. L n u tiên, các ch s c a TTCK Vi t Nam như VN-Index, HASTC-Index xu t hi n trên hàng lo t kênh truy n thông i chúng qu c t như Bloomberg, Reuters… Các u th gi i như nh ch tài chính hàng Merrill Lynch, HSBC, JP Morgan, Citi Group cũng u n cung c p báo cáo nghiên c u v th trư ng Vi t Nam, th hi n s quan tâm c a N T qu c t v TTCK Vi t Nam.
  • 32. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 31 Qua 8 năm, TTCK Vi t Nam ã có nh ng óng góp to l n cho vi c phát tri n ngành tài chính ngân hàng nói riêng, n n kinh t nói chung, nhưng bên c nh ó, TTCK còn ti m n nhi u v n c n ph i gi i quy t có th tăng trư ng b n v ng, tr thành COM "hàn th bi u" c a n n kinh t . Nh ng gi i pháp nh m thu h p trư ng, làm cho thông tin minh b ch hơn, nâng cao năng l c bi n ng c a th u tư c a N T, hoàn thi n h th ng pháp lu t… c n nhanh chóng ư c tri n khai th c hi n. 2.1.2. Khái quát nh ng bi n ng c a TTCK Vi t Nam t khi thành l p qua ch s VN-Index B t u như bao ch s th trư ng khác, VN-Index ã kh i u v i 100 i m vào KS. ngày 28/7/2000 v i ch 2 lo i ch ng khoán ư c niêm y t. T ó n nay, TTCK Vi t Nam tr i qua nhi u giai o n thăng tr m. V i s l l m và nhi t huy t, ch chưa t i 571 i m, y 1 năm sau, VN-Index ã tăng lên t i nh r i sau ó bư c vào 1 th i kỳ suy thoái kéo dài hơn 2 năm sau, gi m u hơn 30 i m. BOO xu ng còn 130,9 i m, ch cách i m kh i Vào nh ng tháng cu i cùng c a năm 2003, VNI-Index ã m ra 1 279,7 i m vào ngày 1/4/2004. T t tăng m nh lên nh ng n h n 279,7 i m, VN-Index ã rơi tr v m c 213,7 i m vào ngày 9/8/2004. Tháng 9/2005, VN-Index ã vư t qua cái 1 cái nh ng n h n cũ 279,7 i m r i tt i nh ng n h n m i 322,5 i m vào ngày 3/11/2005. Và vào ngày 25/4/2006, KIL O VN-Index ã óng c a t i 632,69 i m, vư t qua T ngày 26/4/2006, VN-Index i vào 1 th i gian g n 3 tháng, nh 571 i m c a năm 2001. t hi u ch nh sâu không th tránh kh i v i vào ngày 2/8/2006 óng c a t i 399,8 i m. u tháng 11/2006, d a vào tin Vi t Nam gia nh p WTO, VN-Index ã tăng liên t c trong 5 tháng 12/3/2007, m t cái tt i nh tăng trư ng k l c, óng c a t i 1.170,67 i m vào ngày nh s còn ư c nh c t i r t nhi u. K t m c 1.170 i m, VN-Index rơi xu ng m c i m 905,5 và sau ó m ra 1 tăng m i vào tháng 5/2007. t tăng ã d ng l i t i 1.113,19 vào ngày 03/10/2007. t
  • 33. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 32 Sau ó, TTCK rơi vào th i kỳ m m suy thoái v i VN-Index tu t d c không phanh. Ngày 20/06/2008, VN-Index xác l p áy m c 366,02 i m và ngày 10/12 1: Ch s VN-Index qua các năm (2000 – 2008) KIL O BOO KS. Bi u COM m c 286,85 i m. 2.1.3. Th c tr ng v tình hình ho t Ngu n: www.hsx.vn ng c a TTCK Vi t Nam 2.1.3.1. Toàn c nh TTCK Vi t Nam trong năm 2008 Tr i qua 8 năm ho t 2008 bi n ng v i các bư c thăng tr m, có th nói TTCK Vi t Nam năm ng m nh m nh t. Trong b i c nh m tin c a các nhà m c a n n kinh t vĩ mô, ni m u tư v tri n v ng phát tri n c a n n kinh t cũng như c a TTCK suy gi m m t cách nghiêm tr ng. Tâm lý tích tr vàng và USD tr nên ph bi n. Các nhà u tư tr nên nghi ng qu c a các kênh i v i tính an toàn c a h th ng ngân hàng và tính hi u u tư ch ng khoán, b t ng s n,…L m phát ang ngày m t gia tăng trong khi t t c các thành ph n kinh t , t ngân hàng, doanh nghi p u rơi vào
  • 34. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 33 tình tr ng thi u ti n m t. Trư c tình hình ó, các nh n nh khá bi quan c a nhi u t ch c uy tín trên th gi i và các chuyên gia kinh t l n liên ti p ư c ưa ra. úng vào th i i m nhi u chuyên gia cho r ng thâm h t thương m i quá cao s s m d n nh m c tín nhi m c a Vi t Nam t “ n ã giáng thêm m t òn m nh khi nh n ra Vi t Nam. Nh ng nh n khi n gi i nh này u tư thêm lo l ng. S tác coi là r t l n b i vì vi c nh n COM n tình tr ng thi u h t d tr ngo i t c a chính ph Vi t Nam; Fitch Ratings h nh” xu ng “tiêu c c” thì Morgan Stanley nh tình tr ng kh ng ho ng ti n t có th x y xu t phát t các t ch c có uy tín nên ã ng hoàn toàn mang tính tâm lý này có th nh l m phát năm nay cao s khi n l m phát càng t b t n hơn. Tâm lý c a gi i KS. căng th ng hơn; và s thi u l c quan tin tư ng vào n n kinh t s khi n cho n n kinh u tư vì th ã x u hơn lúc nào h t. Làn sóng bán tháo c phi u v n ti p t c di n ra làm cho TTCK Vi t Nam tr thành m t trong nh ng th trư ng có m c ng niêm y t và giao d ch kém sôi BOO Ho t s t gi m nhi u nh t trên th gi i. ng hơn trư c B ng 1: Quy mô niêm y t ch ng khoán t i HOSE (2008) Ch tiêu C phi u S CK niêm y t Trái phi u Toàn th trư ng 172 68 244 1,64 27,87 100 5.515.474,34 252.055,53 149.546,80 5.917.076,67 93,21 4,26 2,53 100 KIL O 4 70,49 T tr ng (%) KL niêm y t (ngàn CK) T tr ng (%) Ch ng ch Giá tr niêm y t (tri u ng) T tr ng (%) 55.154.743,43 2.520.555,30 15.073.029,50 72.748.328,23 75,82 3,46 20,72 100 Ngu n: www.hxs.vn
  • 35. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 34 Bi u 2: Tình hình CK niêm y t m i t i HOSE qua các năm (2006-2008) Tri u V 1,723 COM 1,800 1,600 1,400 1,200 948 1,000 800 600 400 42 0 2006 67 2007 Ch ng ch 81 5 Năm 2008 Trái phi u BOO C phi u Ngu n: www.hxs.vn 3: Quy mô giao d ch CK t i HOSE qua các năm (2006-2008) 125 2008 KIL O Bi u 21 KS. 50 200 1,276 2,978 263 2007 2,390 86 2006 1,116 Kh i lư ng giao d ch (tri u CP) Giá tr giao d ch (nghìn t ng) Ngu n: www.hxs.vn
  • 36. http://kilobooks.com 35 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN B ng 2: Quy mô giao d ch CK t i HOSE qua t ng tháng trong năm 2008 Kh p l nh Kh i lư ng Giá tr ( v: 1ck) (t Kh i lư ng ng) Giá tr ( v: 1ck) (t COM Tháng Th a thu n ng) 219.177.500 5.497,987 41.651.512 1.482,116 11-2008 271.537.710 7.627,381 25.308.065 1.446,889 10-2008 317.169.710 9.705,117 22.688.107 980,103 09-2008 392.405.310 14.914,819 19.259.727 741,667 08-2008 414.593.310 16.532,365 19.089.218 841,096 07-2008 312.167.500 10.986,207 19.700.728 794,113 06-2008 136.208.620 4.053,335 15.909.495 646,668 05-2008 54.272.210 2.526,458 21.180.381 934,138 04-2008 126.875.030 6.218,647 9.824.000 516,267 03-2008 206.543.760 11.769,517 15.693.569 900,640 02-2008 137.588.960 10.005,693 2.949.952 300,598 01-2008 163.777.670 14.191,361 12.199.414 962,901 BOO KS. 12-2008 Ngu n: www.hxs.vn Các ch s trên TTCK gi m m nh KIL O K t thúc năm 2008, ch s VN-Index và HASTC-Index cùng gi m g n 70% so v i u năm, m t m c s t gi m chưa t ng có trong l ch s hơn 8 năm ho t nhóm ch s gi m m nh nh t trên th gi i. Hàng ch c nghìn t ng, thu c ng v n hóa th trư ng “b c hơi” trong năm suy gi m nghiêm tr ng này. Cu i năm 2007, t ng giá tr v n hóa th trư ng ch ng khoán Vi t Nam GDP. Trong t t i 40% án phát tri n th trư ng v n c a B Tài chính trình Chính ph trong năm 2007, m c 50% GDP vào năm 2010 ã ư c m nh trong năm 2008 là m t chuy n t ra, nhưng s s t gi m quá ng ngư c không ng t i; hi n ch 19% GDP, th p hơn c m c cu i năm 2006 (22,6% GDP). t kho ng
  • 37. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 36 Giá tr v n hóa th trư ng c a nh ng c phi u hàng cu i năm 2007, t 28.700 t u tàu VNM gi m t 29.400 t ng còn hơn 9.400 t u cũng s t gi m m nh. So v i ng còn hơn 14.500 t ng, DPM t 27.500 t ng, STB ng còn hơn 13.000 t 10.000 t COM ng… Trên sàn niêm y t ch còn l i 5 c phi u có v n hóa th trư ng t trên ng (năm 2007 là 12 c phi u), g m VNM, DPM, ACB, HAG và PVD; trong ó HAG v a niêm y t cu i năm 2008. 4: Bi u tăng/gi m c a m t s ch s ch ng khoán tiêu bi u năm 2008 BOO KS. Bi u M c tiêu c ph n hóa và nhi u cu c Ngu n: www.vneconomy.vn u giá th t b i M c tiêu c ph n hóa các doanh nghi p nhà nư c l i thêm m t năm th t b i. Theo KIL O báo cáo c a B Tài chính, 11 tháng doanh nghi p, ch u năm 2008 ch c ph n hóa ư c 73/262 t 28% k ho ch ã ư c Chính ph phê duy t trư c ó. Trong c năm 2007, t l hoàn thành cũng ch là 21% k ho ch. N u trong năm 2007, th trư ng ch ng khoán kh i s c, t o i u ki n thu n l i cho các k ho ch c ph n hóa, IPO, phát hành g i v n, thì năm 2008 nh ng ho t này bư c vào c nh ch chi u. ây là năm ch ng ki n nhi u cu c có chưa y ch c nhà ng u giá c ph n ch u tư tham gia, m t lo t k ho ch liên quan ph i h y b , ho c không th hoàn thành m c tiêu khi có nh ng trư ng h p… ch có 1 phi u tham gia ho c ch bán ư c chưa y 1% lư ng chào bán.
  • 38. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 37 Cu i năm 2008, th trư ng ch ng ki n t IPO c a Vietinbank v i s m nh t trong c nh tranh giá và chênh l ch c a lư ng ăng ký mua và chào bán. Cu c cho th y v n chưa có s thay i áng k nào u giá này i v i cách th c IPO các t ng công ty COM l n, và ây cũng là m t trong nh ng t n t i c n s m ư c kh c ph c trong th i gian t i. Song song v i vi c th c hi n u giá c ph n l n u ra công chúng, các k ho ch niêm y t c a các t p oàn kinh t ư c c ph n hóa v n chưa ư c th c hi n, gây th t v ng i n hình là các trư ng h p T p oàn B o Vi t, i v i nhi u c ông. Vietcombank. Riêng vi c tìm ki m nhà KS. Vietcombank v n chưa k t thúc. u tư chi n lư c nư c ngoài c a TTCK Vi t Nam nh hư ng sâu s c t TTCK th gi i Trong hơn 8 năm ho t ng c a th trư ng ch ng khoán Vi t Nam, chưa bao gi m i quan h và nh hư ng t th trư ng th gi i l i th hi n sâu s c như trong năm 2008. t trong m t b i c nh c bi t, cu c kh ng ho ng tài chính BOO M i quan h trên ư c bùng n t i M , k ti p là cu c kh ng ho ng kinh t toàn c u. Th trư ng ch ng khoán th gi i s t gi m m nh, nh hư ng lý nhà n th trư ng Vi t Nam, th hi n rõ u tư trong nư c cũng như ph n ng không mong ngoài. M t nh hư ng c th là năm 2008 ã ch ng ki n ho t c a kh i ngo i trong các tháng 4, 5 và 6, cao USD/tháng, nguyên do ch y u t bi n hi m th y trong tháng 10, do tác hi n c bi t là t rút v n m nh i m rút ra kho ng 300 tri u ng kinh t trong nư c; và t bán ròng ng c a kh ng ho ng th gi i. m t nh hư ng khác, kinh t th gi i rơi vào kh ng ho ng tác Vi t Nam, u tư nư c ng bán ròng chưa t ng có u tư nư c ngoài. Trong năm này, th trư ng ch ng ki n KIL O c a nhà i t kh i tâm i v i xu t kh u và u tư gián ti p. ng n n n kinh t i u này cũng ã th th trư ng ch ng khoán Vi t Nam trong năm 2008, khi th trư ng này thư ng ph n ánh trư c nh ng khó khăn c a n n kinh t .
  • 39. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 38 B ng 3: Quy mô giao d ch c a N T t i HOSE qua t ng tháng năm 2008 Tháng Giá tr giao d ch (t ng) Toàn th TNN TNN trư ng (mua) (bán) COM Kh i lư ng giao d ch (1 CK) Toàn th TNN TNN trư ng (mua) (bán) 260.829.012 37.464.443 37.192.656 6.980 1.205,252 1.120,021 11-2008 296.845.775 26.782.893 44.776.971 9.074 1.229,854 1.801,026 10-2008 339.857.817 34.191.810 72.913.120 10.685 1.448,551 2.994,284 09-2008 411.665.037 61.753.887 60.447.943 15.656 3.446,875 3.161,289 08-2008 433.682.528 53.733.210 62.104.142 17.373 3.220,757 3.218,797 07-2008 331.868.228 66.555.914 48.193.734 11.780 3.269,645 1.743,872 06-2008 152.118.115 34.244.605 17.088.781 4.700 1.394,449 669,322 05-2008 75.452.591 31.883.285 7.158.090 3.461 1.619,038 427,279 04-2008 136.699.030 41.454.350 8.651.210 6.735 2.531,218 568,200 03-2008 222.237.329 30.972.154 17.601.256 12.670 2.132,981 1.199,713 02-2008 140.538.912 15.952.010 7.650.820 10.306 1.352,305 659,907 01-2008 175.977.084 25.773.632 20.164.932 15.154 2.473,800 1.934,371 Ngu n: www.hxs.vn BOO KIL O Ho t ng trên TTCK b nh hư ng b i Lu t thu thu nh p cá nhân Lu t Thu thu nh p cá nhân b t c a nó KS. 12-2008 u có hi u l c t ngày 1/1/2009 nhưng nh hư ng i v i th trư ng ch ng khoán ã nh ng tháng cu i năm. ây là l n m nét trong năm 2008, u tiên thu nh p t ho t ng c bi t vào u tư ch ng khoán ư c ưa vào di n ch u thu . V chính sách, ây là m t trong nh ng b lu t thu hút s chú ý c a dư lu n nhi u nh t t trư c t i nay (trư c ó là Lu t thu Giá tr gia tăng). Hàng nghìn ý ki n bình lu n, góp ý, ng thu n, ph n i liên t c ư c ph n ánh trong n a cu i năm 2008. Trong ó, n i b t là s lo ng i và ph n ng t nhi u nhà u tư ch ng khoán, khi h
  • 40. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 39 t chính sách này trong b i c nh khó khăn c a n n kinh t nói chung và c a th trư ng ch ng khoán nói riêng. Cu i năm, nh ng xu t v vi c giãn th i gian th c hi n lu t thu này tr thành m t theo l trình Qu c h i ã u tư, nhưng vi c th c hi n v n COM i m nóng thu hút s chú ý và hy v ng c a gi i nh. L i nhu n c a các DN b nh hư ng l n b i u tư tài chính Năm 2008 là năm l i nhu n c a nhi u doanh nghi p niêm y t b t ho t ng nh hư ng n ng n u tư tài chính và chi phí tài chính tăng cao. Nhi u doanh nghi p bu c ph i tăng cư ng trích l p r i ro do giá tr danh m c gi m. u tư b t ng s n s t gi m m nh, d n KS. tài chính và u tư n thua l ho c l i nhu n s t ây cũng là m t nguyên nhân khi n nhi u k ho ch kinh doanh, c bi t là m c tiêu l i nhu n, ph i i u ch nh, bên c nh nh hư ng t nh ng khó khăn chung c a n n kinh t . ây cũng là m t bài h c quý giá u tư tài ng giá tr c t lõi c a mình. BOO chính theo phong trào và xa r i ho t i v i các doanh nghi p Năm 2008 cũng là m t năm b t thư ng v l m phát, lãi su t và t giá, y chi phí tài chính c a nhi u doanh nghi p niêm y t tăng cao. So v i cùng kỳ quý 2/2007, có t i 163/209 (78%) doanh nghi p niêm y t có chi phí tài chính tăng; trong ó có 120/209 doanh nghi p chi phí tài chính tăng t i trên 50%, 34/108 (31,5%) trong s các doanh nghi p s d ng v n vay ch u chi phí lãi vay tăng trên 100%. nh hư ng c a bi n ng t giá, s ki n Nhi t i n Ph L i ph i t m hoãn KIL O Riêng v tr c t c do chi phí kho n vay ngo i t tăng cao là m t i n hình. UBCKNN gi m biên giao ng và T ng công ty u tư và Kinh doanh v n nhà nư c h tr th trư ng Trư c s s t gi m nhanh và m nh c a th trư ng, ngày 27/3, Nhà nư c quy t nh gi m biên giao y ban Ch ng khoán ng giá ch ng khoán t i HOSE t +/-5% xu ng +/-1%, t i HASTC t +/-10% xu ng +/-2%. Sau ó biên l n lư t n i d n lên +/-2% và +/-3% t ngày 7/4; lên +/-3% và +/-4% t ngày 19/6 và lên +/-5% và +/-7% t ngày 18/8.
  • 41. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 40 ây là t n su t i u ch nh biên chưa t ng có trong l ch s , phía sau ó là tính thanh kho n c a th trư ng, hi u qu c a bi n pháp can thi p v i nh ng bình lu n trái chi u. COM Cũng trong tháng 3, tâm i m chú ý c a th trư ng là s ki n T ng công ty u tư và Kinh doanh v n Nhà nư c (SCIC) lên k ho ch mua vào h tr , m t trư ng h p chưa t ng có ti n l . S vào cu c c a “siêu t ng công ty” này cũng g n li n v i gánh n ng gi i ch p ch ng khoán c m c t các ngân hàng thương m i t i th i i m ó. Th trư ng trái phi u bi n ng trái chi u Năm 2008, th trư ng trái phi u ư c t p trung v ng th trư ng trái phi u chuyên bi t. KS. kh i u m i HASTC, hình thành và V di n bi n c a th trư ng này, năm 2008 ch ng ki n nhi u bi n Trong quý 1 là hư ng sôi ng v i s tham gia mua vào m nh c a kh i ngoài trên th trư ng th c p; lư ng phát hành thành công ư c BOO phát hành trên th trư ng sơ c p. Tuy nhiên, trong các tháng 5 và 6, kh i ngo i t u tư nư c t 78% t ng giá tr y m nh bán ra ng và s m t giá c a VND. Th i i m ó không có nhà phi u trong nh ng ng trái chi u. tránh l m phát ti n u tư nào trúng th u trái u th u t i HASTC, th m chí có nh ng t g i th u không có nhà u tư tham gia. Các trái phi u chính ph v i lãi su t coupon 8% - 8,5% ư c nhà u tư bán ra v i l i su t cao (có m t s giao d ch lên KIL O trư ng sơ c p kh i lư ng phát hành thành công ch T tháng 9, giao d ch trái phi u có d u hi u n n 20% - 23%). Trên th t kho ng 30%. nh tr l i, g n v i chính sách c t gi m lãi su t cơ b n liên t c c a Ngân hàng Nhà nư c, nhưng xu hư ng bán ròng trái phi u c a kh i u tư nư c ngoài v n ti p di n nh m th c hi n hóa l i nhu n và rút m t ph n v n v chính qu c. Vi c thành l p th trư ng giao d ch phi t p trung v n chưa ư c th c hi n Gi i u tư cũng nhìn nh n chưa năm nào như năm nay, giá giao d ch trên OTC suy gi m c c m nh, lùi v m nh giá và th m chí tu t kh i 10.000 ngành ngân hàng, sau giai o n th ng, trong ó có c nh cao năm 2007. Gía nhi u c phi u c trong tư i ngang su t th i gian dài b i không m t ai ng ng mua.
  • 42. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 41 Và có l cũng ch ng ai quan tâm k ho ch ưa các công ty lên sàn t p trung dành riêng cho OTC ra i v i mong i chúng chưa niêm y t i tư ng này ã ph i l i h n trong năm nay. Sàn i s là b phóng y nhanh tính thanh kho n và minh b ch COM c a th trư ng OTC nói riêng cùng ch ng khoán Vi t Nam nói chung ph i d i sang năm. Hi n c phi u OTC v n ư c giao d ch theo ki u trao tay và ti m n nhi u r i ro. Nhi u trư ng h p vi ph m b x lý Trong năm 2008, Thanh tra Ch ng khoán ã ban hành 136 quy t ph m hành chính nh x ph t vi i v i các t ch c và cá nhân có hành vi vi ph m pháp lu t v 2008 là trên 4 t ng. ây cũng là năm hi n nghĩa v KS. ch ng khoán và TTCK. T ng s ti n ph t n p vào ngân sách nhà nư c trong năm u tiên có trư ng h p doanh nghi p c ph n b ph t do không th c ăng ký công ty i chúng, cũng như phát hi n cá nhân có hành vi lũng BOO o n th trư ng v i s ti n ph t lên t i 100 tri u ng. c bi t, ngày 11/7, c phi u BBT c a Công ty C ph n Bông B ch Tuy t ph i t m d ng giao d ch do thua l trong hai năm liên ti p và s ki n báo ng trên b v c phá s n. ây là ng v tính minh b ch trong công b thông tin và ch t lư ng ki m toán doanh nghi p niêm y t, khi n năm 2008 thua l c a BBT m i l rõ. Nhi u công ty ch ng khoán, qu u tư ng trư c nguy cơ phá s n khoán và qu KIL O i cùng v i s suy gi m c a th trư ng, năm 2008, ho t ng c a các công ty ch ng u tư rơi vào khó khăn và nhi u trư ng h p l l n. Hàng lo t công ty ch ng khoán m i thành l p ã ph i th c hi n c t gi m nhân s ho c tìm ki m i tác nư c ngoài nh m duy trì kh năng t n t i qua cu c kh ng ho ng tài chính và môi trư ng c nh tranh kh c li t. Tính n cu i năm 2008, ã có g n 100 công ty ch ng khoán ư c c p phép, trong khi s tài kho n ch ng khoán chưa t i 400 nghìn. Theo báo cáo nghiên c u c a Công ty Ch ng khoán Rothchild (Anh), nhi u qu u tư t i Vi t Nam ã l l n trong năm nay; giá tr tài s n ròng (NAV) nhi u qu gi m t 60% - 70%.
  • 43. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 42 Trong khi ó, báo cáo nghiên c u c a Công ty Ch ng khoán APEC m i ây nh n nh, v i b i c nh th trư ng hi n nay, ch nh ng công ty ch ng khoán trong Top 20 v quy mô, hi u qu ho t nh kho ng 80% s công ty ch ng khoán ang ph i ho t COM Ch ng khoán cũng nh n ng m i có th t n t i. Trư c ó, Hi p h i Kinh doanh ng c m c . Ngày 2/12, l n u tiên th trư ng ch ng ki n trư ng h p m t công ty ch ng khoán (Công ty Ch ng khoán ASEAN) ph i h p bàn Bi u 5: Bi u xem xét vi c gi i th . m c s t gi m giá tr tài s n ròng tính theo USD c a m t s u tư so v i u năm 2008 KIL O BOO KS. qu Ngu n: www.vneconomy.vn 2.1.3.2. Phân tích nh ng nguyên nhân gây bi n TTCK Vi t Nam ã phát tri n bong bóng v i t c ng u th gi i v t c suy gi m. ng n TTCK năm 2008 nh t, nhì th gi i và năm 2008 ây là giai o n xì hơi bong bóng sau hơn 1 năm phát tri n quá m c. S suy gi m này là do nh ng nguyên nhân sau tác ng: Khi th trư ng chuy n t năm 2007 qua 2008, cu i 2007 ã có nh ng d u hi u cho th y s có s i u ch nh, th m chí cu i 2007 ã có nh ng Tư ng r ng sau nh ng 1.000 i m cu i 2007. t i u ch nh m nh. t i u ch nh ó, kh năng th trư ng s ng l i m c
  • 44. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 43 ó là m c i m m nh. Và th i i m mà n n kinh t Vi t Nam ang phát tri n tương i i v i m t n n kinh t phát tri n m nh như v y thì các ch s có th cao hơn m c trung bình c a th gi i m t chút. D a vào m t s phân tích, các chuyên gia COM u d tính năm 2008 th trư ng s lên xu ng v i s duy trì quan. Tuy nhiên, tình hình tr nên x u i. M m c tương il c u cho th i kỳ i xu ng c a TTCK là Ch th 03/2007/CT-NHNN c a Ngân hàng Nhà nư c ban hành ngày 28/5/2007 kh ng ch cho vay kinh doanh ch ng khoán dư i 3% t ng dư n c a t ch c tín d ng. Sau ó, Quy t nh 03/2008/QD-NHNN, thay kh ng ch cho vay dư i 3% t ng dư n KS. b ng dư i 20% v n i u l . Vi c kh ng ch cho vay kinh doanh ch ng khoán này làm gi m i m t lư ng c u l n và m u cho vi c gi m nhi t c a th trư ng. N n kinh t rơi vào l m phát và ch ng l m phát. L m phát tăng t bi n mà nguyên nhân ch y u do giá d u, giá vàng, giá lương th c th gi i tăng cao. S lo ng i v BOO kh năng thanh kho n và r i ro t h th ng ngân hàng ã t o áp l c cho TTCK Nh ng bi n pháp m nh ch ng l m phát làm nh hư ng t i th trư ng. T l l m phát tăng cao bu c NHNN ph i áp d ng các bi n pháp th t ch t nh m h n ch lưu thông ti n t . Bi n pháp này là c n thi t n c a vi c kh ng ch tr n lãi su t huy ng ã khi n cho các NH không th huy ư c v n, lãi su t qua êm b nh n n kinh t vĩ mô. Tuy nhiên, h qu y lên m c cao i m hơn 25%. R i c phi u "vua" liên quan KIL O (các c phi u ngành NH) rơi t do cũng ã tác Ph i k ng ng m nh t i TTCK n ti p theo là các bi n pháp v tài khóa, nó cũng làm cho m t s ho t ng n ch ng khoán gi m. Sau khi TTCK gi m khá sâu, trư c tiên là nh ng t p oàn, công ty nhà nư c có tham gia th trư ng b t u rút v n. Th trư ng b h ng m t lư ng r t l n. li u ư c trong năm 2007 i u ó ít ai d bư c vào năm 2008. K ti p là các t ch c doanh nghi p không ph i là nh ng t p oàn trên, cũng b t u tư, các u tính toán, c u trúc l i và rút b t ngu n ti n ra kh i th trư ng, do giá ch ng khoán i xu ng m nh, nh hư ng n hi u qu kinh doanh c a h . L c lư ng rút v n t p trung làm cho th trư ng suy gi m m nh, k sau chuy n th t ch t ti n t . u năm 2008
  • 45. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 44 ó là nh ng v n có tính ch t ph n ng c a th trư ng. Còn n u xét v nh ng y u t mang tính k thu t thì có th nói th trư ng c a năm 2007 ư c nh giá quá cao, nó th hi n qua hai m t. i v i các doanh nghi p CPH ho c niêm y t trên sàn, h nh ng m c giá quá cao. Th hai, Hai y u t này g p nhau và COM Th nh t, phía nhà u tư, ngư i ta cũng kỳ v ng quá cao. y th trư ng lên khá cao. Và cu i năm 2007, th trư ng ã nh n ra i u ó và có ph n ng. phía nhà u ưa ra u tư rõ ràng là có ph n ng, ngư i ta không ch u mua cao n a, trong khi cái quán tính hay s chu n b c a r t nhi u công ty phát hành tăng v n hay c KS. ph n hóa thì v n ti p t c tri n khai, phát hành ho c niêm y t giá cao. Khi mà th trư ng không ch p nh n n a mà v n ti p t c y ra giá cao như th thì th trư ng bu c ph i kéo xu ng. Chính lý do ó ã làm cho ch s gi m m nh. Ngoài ra, m t s doanh nghi p v n ti p t c tranh th phát hành c phi u ra th trư ng g i v n. áng chú ý là càng v sau, như quý 4/2007, là nh ng doanh BOO v i giá cao nghi p l n như Vietcombank, B o Vi t… nên m c xu ng r t nhanh. Khi th trư ng xu ng sâu, nhi u ngư i v n ch tư. Ví như h i chi ph i l n, kéo th trư ng i cơ h i, tính toán các k ho ch u tháng 3 JP Morgan tuyên b s u u tư vào th trư ng ch ng khoán Vi t Nam kho ng 1 t USD… KIL O Và khi nó xu ng dư i 500 i m, biên b t u b si t l i xu ng +/-1%. Th trư ng l p t c ph n ng theo hư ng tiêu c c do th trư ng g n như m t tính thanh kho n. Nhà u tư l n không tham gia, b i tham gia vào b k t thì c a thoát quá h p. Nó ch n luôn các d nh h p d n.Và khi biên u tư c a nhi u t ch c khi th y th trư ng ã gi m xu ng ư c giãn ra t t thì th trư ng b t lên khá m nh. T i cu i tháng 8, nó t 366 i m lên g n 570 i m. Th trư ng lúc này v a m i ư c h i ph c, m t cơ th v a m d y, chưa kh e h n thì b cơn bão kh ng ho ng tài chính p t i. Th trư ng ch ng khoán th gi i b t suy gi m m nh thì Vi t Nam không tránh kh i s nh hư ng, cho t i gi phút này. u
  • 46. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 45 ó là cú ánh b i làm th trư ng xu ng sâu, có lúc xu ng còn kho ng 286 i m và gi ang l ng kh ng trên dư i 300. 2.2. Nh ng h n ch t n t i làm nh hư ng phát tri n b n v ng c a COM TTCK Vi t Nam n s 2.2.1. TTCK Vi t Nam v n chưa là hàn th bi u c a n n kinh t Các c m t như "hàn th bi u sàn TP. HCM", "hàn th bi u TTCK Vi t Nam" ã ư c s d ng khá ph bi n và như v y, TTCK Vi t Nam nghi m nhiên ư c khoác lên mình cái ch c danh là hàn th bi u c a c n n kinh t . Tuy nhiên, i u này c n ư c xem xét l i. ư c coi là hàn th bi u c a n n kinh t khi o lư ng ư c s c KS. TTCK Vi t Nam ch kh e c a toàn b n n kinh t , ch s c a th trư ng ph i th hi n chu kỳ phát tri n c a n n kinh t , t ó t o m i quan h ch t ch và tương h gi a TTCK và th trư ng tài chính. Tuy nhiên, n nay TTCK Vi t Nam v n chưa áp ng ư c các y u t cơ BOO b n sau: TTCK Vi t Nam chưa quy t y DN l n tiêu bi u c a m i ngành ngh M t trong nh ng y u t b t bu c TTCK Vi t Nam tr thành hàn th bi u c a n n kinh t , ó là th trư ng ph i ch a ng nh ng DN l n tiêu bi u cho m i ngành ngh , i di n cho m t n n kinh t . Tuy nhiên, theo th ng kê, hi n nay, TTCK Vi t Nam có 290 DN niêm y t. Con s KIL O này còn quá ít so v i con s hàng trăm nghìn DN th c t ang ho t ng. M t khác, các DN niêm y t ch y u là nh ng DN nh và v a, chưa ph i là nh ng DN l n có s c chi ph i n n kinh t ... V m c v n hóa c a th trư ng, năm 2007 t kho ng 40% GDP. Song n th i i m hi n t i, TTCK ang suy gi m t ng ngày, thì m c v n hoá th trư ng cũng gi m i tương ng. Trong khi ó, theo k ho ch Chính ph t ra, t i năm 2010, t l v n hóa TTCK ph i chi m 50% GDP và con s này ph i tăng Khi ó, quy mô th trư ng m i l n có th bi u c a n n kinh t theo úng nghĩa c a nó. n 70% vào năm 2020. ưa TTCK th c s tr thành hàn th
  • 47. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 46 Giá ch ng khoán c a TTCK Vi t Nam chưa ph n ánh tương i chính xác giá tr th c c a DN niêm y t M t th c t hi n nay là ph n l n con s tính toán v giá tr th c c a c phi u u ch y t; chưa th hi n ư c y COM s d ng m t cách máy móc nh ng s li u ghi trên báo cáo tài chính c a các DN niêm giá tr n i t i c a DN mà nó ph n ánh. Ngoài ra, s kém minh b ch còn ph bi n, kèm theo ó là nh ng y u t thu c v tài s n vô hình c a công ty (trình qu n lý, uy tín s n ph m, nhãn hi u thương m i, ch t lư ng s n ph m...) chưa ph n ánh h t trong báo cáo tài chính. M t khác, s thi u ki n th c và tâm lý ám ông c a N T ã và ang tác KS. m t i TTCK. Tâm lý "ph i tháo ch y b ng m i giá" ã ng m nh y ch s VN-Index xuyên th ng 300 i m. Rõ ràng, hi n nay, tâm lý N T ch không ph i phương pháp xác nh hay ho t ng kinh doanh c a DN quy t nh giá ch ng khoán. TTCK Vi t Nam chưa ph n ánh tương BOO kinh t i chính xác s bi n ng c a n n Hai năm qua, chúng ta ã ch ng ki n nh ng bư c thăng tr m c a TTCK Vi t Nam. Ngày 8/11/2006, VN-Index xu t phát v i m c 525,99 i m, ch 4 tháng sau (ngày 12/3/2007) VN-Index ã leo lên t i nh 1.170,67 i m, r i hi n t i VN-Index ã quay tr l i và th m chí phá m c 400 i m. T t nhiên, lên xu ng là chuy n bình thư ng c a th trư ng, nhưng lên xu ng v i biên l n trong th i gian ng n là b t KIL O thư ng. Và i u này không ph n ánh chính xác s bi n dàng nh n th y, t cu i năm 2007 ng c a n n kinh t . D n nay, VN-Index ã gi m quá sâu, b t ch p nh ng thông tin r t t t v hi u qu s n xu t - kinh doanh c a y t trên sàn, b t ch p n l c ch ng l m phát ã có k t qu bư c Ngoài ra, n u n n kinh t Vi t Nam ch y u có 4 kênh d ng trung và dài h n, th trư ng b t qua, s m i a s công ty niêm u c a Chính ph . u tư: TTCK, th trư ng tín ng s n và th trư ng ti n t thì trong th i gian m c a TTCK dư ng như cũng chưa nh hư ng nhi u t i các th trư ng còn l i, n u có, thì cũng ch như s nh hư ng c a m t hàng hóa này t i m t hàng hóa thay th khác. Nhìn vào TTCK, chưa th y ư c b c tranh khái quát c a toàn b n n kinh t .
  • 48. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 47 Như v y, rõ ràng TTCK Vi t Nam hi n chưa ph i là hàn th bi u c a kinh t Vi t Nam, chưa o lư ng ư c s c kh e c a n n kinh t , th hi n s phát tri n kém b n v ng c a TTCK. COM 2.2.2. Chưa ki m soát ư c ngu n cung c a th trư ng 2.2.2.1. T n t i nhi u hàng hóa kém ch t lư ng do phát hành b a bãi TTCK Vi t Nam ã ra p i và ho t ng ư c 8 năm, tuy nhiên kho ng th i gian t t các doanh nghi p niêm y t và chưa niêm y t huy ng ư c v n qua các t phát hành c phi u l i không nhi u, ch t p trung trong hai năm 2006, 2007. Sáu năm còn l i là nh ng kho ng th i gian ư c mô t là b t u tăng tru ng, suy thoái, KS. kh ng ho ng và ph c h i, trong kho ng th i gian 6 năm này thì ít có cơ h i cho doanh nghi p phát hành c phi u ra công chúng. Trong hai năm 2006, 2007 tranh th cơ h i TTCK tăng trư ng nóng, phong trào phát hành c phi u theo hình th c phát hành riêng l và phát hành ra công chúng di n ra tăng v n t này có m t s M t s công ty BOO t, nhi u doanh nghi p tăng v n liên t c trong m t kho ng th i gian ng n. Phong trào i m tiêu c c : i chúng ư c s tư v n c a m t s CTCK ã ti n hành th i giá c phi u v i nh ng hình th c như v ra tri n v ng c a doanh nghi p, tô h ng s th t và h n ch công b nh ng m t t n t i trong ho t ng c a DN. M t lo i c phi u kém ch t lư ng áng lo ng i hơn là d ng c phi u phát hành KIL O “chui” mà lư ng này khá l n và a d ng. Doanh nghi p “tranh th ” Lu t Ch ng khoán m i th c thi nên phát hành không xin phép, l y Ngh Quy t HC u năm r i tri n khai phát hành r i rác trong năm, h sơ không , th m chí thông qua HC y không úng c Lu t Doanh nghi p và Lu t Ch ng khoán. S d dãi trong vi c ch p nh n các t phát hành c phi u tăng v n cùng v i s d d i trong vi c mua c ph n c a công chúng u tư ã kích thích trào lưu phát hành c phi u tăng v n, t o ra 1 ngu n cung c phi u r t l n ra th tru ng và t ó làm cho th trư ng b b i th c v ngu n cung cùng v i vi c nh hư ng t i s c c u c phi u.
  • 49. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 48 R t nhi u t phát hành c phi u v i giá c phi u “trên tr i” hay th c t vi c s d ng v n huy ng không úng hay không b ch ã làm m t lòng tin c a các nhà t k t qu như trong b n cáo u tư. COM Như v y t th c t là không ki m soát ư c ngu n cung c phi u quá l n c ng v i vi c m t ni m tin c a các nhà u tư t nhi u t phát hành là nh ng nguyên nhân sâu xa và cơ b n làm cho TTCK g p kh ng ho ng như ã di n ra trong th i gian qua. N u th c hi n giám sát ch t ch hơn và có s ng thu n gi a các cơ quan ch c năng, thì vi c h n ch ngăn ch n các hành vi vi ph m, thanh l c ư c các lo i c KS. phi u kém ch t lư ng trên TTCK s hi u qu hơn, giúp nhà thi t h i khi tham gia TTCK. T th c t trên mà công lu n, các nhà u tư, các bên tham gia th trư ng ã nhi u l n lên ti ng c n ph i có s ki m soát ch t ch các t phát hành c phi u ra công t ra là ki m soát b ng cách nào cho h u hi u BOO chúng, tuy nhiên v n u tư tránh ư c r i ro không hành chính hoá, không t o cơ ch xin cho, không làm m t i cơ h i c a DN mà v n m b o ch t lư ng c a các t phát hành c phi u ra công chúng. 2.2.2.2. Ti n trình c ph n hóa DNNN b ng ng tr T u năm 2008 n g n th i i m hi n t i, TTCK liên t c s t gi m, trư c tình hình này các cơ quan qu n lý nhà nư c có ch trương gi m ngu n cung hàng hoá t vi c KIL O phát hành c phi u ra công chúng cũng như giãn ti n Có nhi u ý ki n cho r ng n u ti p t c IPO nh ng nh hư ng ns n c ph n hoá các DNNN. t các c phi u các DNNN thì ch ng nh c a TTCK mà còn làm gi m thu l n ngân sách nhà nư c t vi c bán tài s n. Tuy nhiên n th i i m nào m i ti p t c ti n trình c ph n hoá DNNN? Và r ng n u ti p t c ti n trình c ph n hoá DNNN theo cách làm cũ thì l i nh hư ng ns h i ph c c a TTCK? S ch m tr trong vi c c ph n hoá DNNN, nh t là v i nư c, DNNN qui mô v n l n s ti p t c gây ra nh ng tác i tư ng là t ng công ty nhà ng tiêu c c sau :
  • 50. http://kilobooks.com 49 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN Ti p t c kéo dài cơ ch quan liêu bao c p, cơ ch xin cho, cơ ch can thi p hành chính t cơ quan ch qu n….làm vi c s d ng v n nhà nư c không t ư c hi u qu cao, th m chí m t v n nhà nư c…. COM Không t o ư c cơ ch s d ng và thu hút ngư i tài, không gi i quy t ư c cơ b n cơ ch ti n lương, ti n thư ng theo cơ ch th trư ng. Nh ng DNNN qui mô v n l n s b m t d n thương hi u, m t d n giá tr vô hình khi nhân l c ch ch t trong DNNN chuy n d ch sang khu v c tư nhân. i b ph n DNNN hi n nay chưa có cơ ch b t bu c trong công khai minh b ch tình hình tài chính như các công ty i chúng, công ty niêm y t, vì v y KS. tình tr ng tiêu c c, tham nhũng t n t i trong 1 b ph n DNNN. N u càng ch m tr c ph n hoá DNNN thì DNNN càng m t s c c nh tranh b y nhiêu và ng nghĩa v i vi c tài s n nhà nư c b th t thoát . T s phân tích trên, v n t ra trong b i c nh hi n nay là làm th nào BOO i u ó n khi c ph n hoá thì giá tr doanh nghi p s b gi m i nhi u, y nhanh ti n trình c ph n hoá DNNN mà không làm nh hư ng ti p t c n s h i ph c c a TTCK cũng như không làm gi m ngu n thu t vi c bán ph n v n nhà nư c. 2.2.2.3. Ngu n v n huy ng t TTCK chưa ư c s d ng úng m c ích M c dù trong tình c nh n n kinh t toàn c u g p khó khăn, song Vi t Nam v n là nơi thu hút m t dòng v n l n và có xu hư ng ngày càng tăng. Tuy nhiên, nh ng dòng KIL O v n này dư ng như ang “ch y” chưa úng ích. Hi n t i t t c các ngu n v n ư c u tư c a th trư ng Vi t Nam ang trư ng chính; ó là: TTCK, vàng - ngo i t và b t các th ng s n. Khi TTCK phát tri n nóng, ngu n v n trong và ngoài nư c ư c huy ng ưa vào th trư ng là m t con s kh ng l , nhưng rõ ràng, ch có th ng dư v n t l n phát hành u tiên c a doanh nghi p niêm y t m i là ngu n v n kh d ng tư cho ho t ưa vào u ng s n xu t kinh doanh. Rõ ràng hơn n a: ch có nh ng c phi u phát hành úng th i i m th trư ng ang "bùng n " thì th ng dư v n m i là con s th t s áng k so v i th giá.
  • 51. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 50 Tuy nhiên, ngu n th ng dư v n y l i ư c các công ty niêm y t năng ng nhìn ra ư c nh ng kho n l i nhu n kh ng l và nhanh chóng thu ư c t th trư ng tài chính nên không k gì n vi c u tư trái ngành ngh v n v n ư c g i v i c m t chính nh m thu l i nhu n dư y l i ti p t c u tư cho ngành ngh chính. Như v y, dòng ti n th ng y vào th trư ng tài chính mà v n không ư c ưa vào s n xu t. Sau cơn ch n ng v i TTCK, các nhà nh r t cao. ng s n ư c trư ng b t ng s n - m t lo i hàng hóa khá KS. c bi t, mang tính n y lên còn hơn di u g p gió. Theo quy lu t, ng s n không còn là m nh u tư cho u tư khôn ngoan ã rút chân ra s m và c t l k p th i, và dòng ti n ch y sang th trư ng b t Giá b t u tư tài COM u tư a ngành nh m phân tán r i ro, các công ty s n xu t v n ti p t c t màu m n khi th ng ti n sinh sôi n y n n a thì dòng ti n l i kéo nhau ra kh i lĩnh v c này. tích tr mà là vào vàng. Nhưng các nhà u tư không ph i mua vàng BOO Và dòng ti n ti p theo l i "lư t sóng" nh m thu chênh l ch giá. Khi các qui ch c a sàn giao d ch vàng còn chưa nh hình v i m t s lư ng r t ít sàn giao d ch, các nhà u tư không khác gì ang " ánh b c" v i r i ro. Hư ng khác dòng ti n ch y vào các lo i hàng hóa có th u cơ ư c. u cơ thì g i Ngân hàng KIL O Không u cơ ngo i t , g o, mu i, s t thép, xi măng... t t c m c lãi su t huy hư ng m c lãi su t ng t ngư ng. Cũng chính ng cao ng t ngư ng ã y lãi su t cho vay lên khi n các doanh nghi p s n xu t g p nhi u khó khăn v v n, s n xu t kinh doanh lâm vào tình tr ng thu b thu h p, ho t ng c m ch ng, gi chân khách hàng và c g ng t n t i. N u gi i quy t ư c tình tr ng này, TTCK m i có th vư t qua khó khăn và phát tri n m nh m , n nh trong th i gian t i. 2.2.3. T o c u o do phong trào s d ng v n vay u tư Ngoài nh ng nh ng nguyên nhân làm cho TTCK gi m t i 60% giá tr như: l m phát tăng cao, chính sách th t ch t ti n t … còn có nguyên nhân t vi c N T t ch c và
  • 52. http://kilobooks.com 51 cá nhân trong nư c tăng xô i vay ti n t ngân hàng, CTCK, công ty tài chính gia u tư. Cùng v i ó, Ch th 03 c a NHNN ra i là 1 ch trương úng nhưng không ư c ng h c a nhi u CTCK và NHTM. M t s t ch c tài chính ã lách ch th 03 COM s THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN dư i các hình th c như: gia tăng cho vay b t ng s n nh m tăng tín d ng cho vay ch ng khoán, chuy n các kho n n cho vay t nhà u tư v i NHTM v các CTCK con. Gi a CTCK con v i Ngân hàng m th c hi n các h p lách ch th 03. ng repo c phi u nh m Phong trào i vay ã nhanh chóng t o c u o l n, t o nh ng giao d ch mua bán CK “m t h t kh năng KS. c c kỳ ng n h n (hay còn g i lư t sóng) b ng v n i vay. H u qu là làm cho TTCK kháng” và khi có bi n thì hình thành liên ti p nh ng ng v mô hay m t tác nhân nào ó t bán tháo c phi u. Th trư ng i xu ng, giá tr c phi u gi m ho c vư t giá tr th ch p l i ti p t c t o b t BOO nh ng ngu n cung c phi u r m t. R t nhi u nhà u tư tr thành nh ng "con n " c dĩ và luôn b NHTM, CTCK thúc ép òi n . Lúc này, không nh ng N T vay v n ph i bán tháo c phi u, mà chính các NHTM cũng ph i th c hi n gi i ch p CK thu h i n . M c dù trư c ó, khi giá c phi u suy gi m nh , các NHTM có th c hi n bán CK c m c thu h i n , nhưng trong b i c nh giá nhi u lo i c phi u ã xu ng t i m c th p hơn giá tr mà các ngân hàng cho vay c m c , thì v n KIL O tính toán NHTM bán c phi u này l i tr nên khó tiên oán hơn. N u các thu h i v n, thì s ph i i m t v i nguy cơ thi u h t tr m tr ng s ti n g c và lãi. Nhưng n u các NHTM không gi i ch p c phi u, thì cũng bu c ph i ráo ri t thúc ép òi n N T hay bu c h ph i b sung thêm tài s n th ch p hay c m c . N T n u không áp ng ư c các yêu c u này bu c ph i bán c phi u c m c và c phi u ư c mua t v n vay c a ngân hàng. Và như v y, ngân hàng ư c xem là m t trong nh ng "th ph m" quan tr ng d n tháo" CK. n tình tr ng "bán
  • 53. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 52 ây là m t bi u hi n c a s phát tri n không b n v ng c a TTCK, b i nó hu ho i u tư dài h n, làm nh hư ng t i hi u qu ti n hay u tư c a nh ng ngu i không i vay u tư có bài b n. 2.2.4. nh hư ng t bi n ng c a n n kinh t vĩ mô Tình hình kinh t vĩ mô giai o n n a COM vi c u năm 2008 tr i qua giai o n khó khăn nh t trong su t m t th p k phát tri n tương i n nh k t cu c kh ng ho ng khu v c năm 1997. L m phát gia tăng kéo theo h qu là chính sách ti n t th t ch t ch ng l m phát làm cho lãi su t tăng. L m phát tăng cao là d u hi u cho th y n n kinh t ang nóng và báo hi u s tăng KS. trư ng kém b n v ng, trong khi TTCK như chi c nhi t k o s c kh e n n kinh t . Khi l m phát tăng cao, ti n m t giá, ngư i dân không mu n gi ti n m t ho c g i ti n trong ngân hàng b i l m c lãi su t danh nghĩa c a ti n g i th p hơn t l l m phát. H chuy n sang n m gi vàng, b t ng s n, ngo i t m nh... khi n m t lư ng không th tích lũy BOO v n nhàn r i áng k c a xã h i n m im dư i d ng tài s n “ch t”. Thi u v n u tư, m r ng s n xu t, s tăng trư ng c a doanh nghi p nói riêng và c n n kinh t nói chung s ch m l i. L m phát gia tăng ang nh hư ng nhi u, n u không mu n nói là n ng n , n ho t ng kinh doanh c a các công ty niêm y t. Nh ng chính sách ti n t nh m ki m ch l m phát càng làm cho ngu n v n s n xu t nh hư ng KIL O c a các doanh nghi p b th t ch t, ng th i vi c ph i tr giá cao cho v n vay gây n k t qu kinh doanh c a c doanh nghi p l n ngân hàng Nguyên v t li u tăng giá r t nhanh y chi phí u vào tăng cao. S tăng giá c a các lo i hàng hóa như lương th c, th c ph m, năng lư ng, các nguyên li u u vào, c bi t s tăng giá m nh c a d u m và s t thép, ã nh hư ng tr c ti p t i các ngành s n xu t công nghi p c a n n kinh t Vi t Nam. Chi phí v n tr nên quá t khi toàn b các ngân hàng tăng lãi su t cho vay t 14% tr lên. Bão ti n t làm t t c các ngân hàng thi t ch t cho vay, tăng lãi cho vay. T c tăng trư ng ch m l i có nghĩa là nhu c u c a n n kinh t ch c ch n s nh