Tailieu.vncty.com kt123

Chuyªn ®Ò thùc tËp
môc lôc
trang
lêi më ®Çu 8
ch¬ng i: c¬ së lý luËn vÒ tæ chøc kÕ to¸n
nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp SX. 10
I . Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n Nguyªn vËt
LiÖu trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt
1.1. Nguyªn vËt liÖu vµ vai trß cña nguyªn vËt liÖu trong s¶n xuÊt
kinh
doanh cña Doanh nghiÖp.
10
1.1.1. Nguyªn vËt liÖu vµ ®Æc ®iÓm nguyªn vËt liÖu.
10
1.1.2. Vai trß cña nguyªn vËt liÖu trong s¶n xuÊt kinh doanh.
10
1.2. Yªu cÇu qu¶n lý vËt liÖu.
11
1.3. NhiÖm vô cña kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu.
12
ii. ph©n läai vËt liÖu vµ ®¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu. 13
2.1. Ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu.
13
2.2. §¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu.
14
iii. Néi dung kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp
s¶n xuÊt.
18
3.1. KÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu
18
3.2. KÕ to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª
thêng xuyªn
18
3.2.1. KÕ to¸n nhËp
18
Lª ThÞ Lan H¬ng - K31A 46

3.2.2. KÕ to¸n xuÊt
18
3.3. KÕ to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª
®Þnh kú.
20
iv. HÖ thèng sæ kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu sö dông 24
2

ch¬ng ii: thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu
t¹i c«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn i 39
i. ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. 39
1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn.
39
1.2. NhiÖm vô s¶n xuÊt.
40
1.3. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n.
41
1.3.1. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n.
41
1.3.2. T×nh h×nh tæ chøc sæ kÕ to¸n.
43
ii. thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu
t¹i c«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn i. 45
2.1. §Æc ®iÓm nguyªn vËt liÖu.
45
2.2. Ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu.
46
2.3. §¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu.
47
2.3.1 §èi víi nguyªn vËt liÖu nhËp kho.
47
2.3.2. §èi víi nguyªn vËt liÖu xuÊt kho.
48
2.4. KÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn I.
49
2.4.1. C¸c chøng tõ sö dông vµ qui tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ
khi nhËp kho nguyªn vËt liÖu.
51
2.4.2. C¸c chøng tõ sö dông vµ qui tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ
khi xuÊt kho nguyªn vËt liÖu.
56
2.4.3. Néi dung ph¬ng ph¸p kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu
(ph¬ng ph¸p thÎ song song)
56
3

2.4.5. KÕ to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn I
64
2.4.5.1. KÕ to¸n tæng hîp nhËp nguyªn vËt liÖu
2.4.5.2 KÕ to¸n tæng hîp xuÊt nguyªn vËt liÖu
ch¬ng iii: hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu
t¹i c«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn i 81
i. ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu
t¹i c«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn i. 81
1.1. u ®iÓm.
81
1.2. Tån t¹i.
81
ii. Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng
t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn I. 82
ý kiÕn 1. LËp dù phßng gi¶m gi¸ nguyªn vËt liÖu tån kho
93
ý kiÕn 2. Më tµi kho¶n 151 – Hµng mua ®i ®êng
93
ý kiÕn 3. Tæ chøc thanh to¸n kho¶n tiÒn t¹m øng mua vËt liÖu
93
ý kiÕn 4. LËp b¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu
93
ý kiÕn 5. Më thªm Tµi kho¶n 336 (3) – Ph¶i tr¶ néi bé vµ
Tµi kho¶n 136 (3) – Ph¶i thu néi bé
93
ý kiÕn 6. Më nhËt ký ®Æc biÖt: NhËt ký mua hµng
93
ý kiÕn 7. X©y dùng ®Þnh møc dù tr÷
93
ý kiÕn 8. Sö dông phÇn mÒm qu¶n lý vËt t toµn C«ng ty cã nèi m¹ng
vµ chia quyÒn truy cËp sö dông
93
kÕt luËn.
93
HÖ thèng c¸c s¬ ®å 93
4

HÖ thèng çc b¶ng
93
Tµi liÖu tham kh¶o
93
Danh môc çc b¶ng:
B¶ng 2.1: Mét sè chØ tiªu trong nh÷ng n¨m 2001-2002-
2003 cña C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn 1.
B¶ng 2.2: Danh ®iÓm bé m· vËt t
B¶ng 2.3: Biªn b¶n kiÓm nghiÖm çp
B¶ng 2.4: Ho¸ ®¬n (GTGT)
B¶ng 2.5: PhiÕu nhËp kho
B¶ng 2.6: B¶ng kª tæng hîp nhËp vËt t
5

B¶ng 2.7: PhiÕu xuÊt kho
B¶ng 2.8: ThÎ kho
B¶ng 2.9: B¶ng kª tæng hîp xuÊt vËt t
B¶ng 2.10: B¸o ço nhËp, xuÊt, tån vËt t
B¶ng 2.11: Sæ chi tiÕt nguyªn vËt liÖu
B¶ng 2.12: Sæ theo dâi chi tiÕt tµi kho¶n 331 - Thanh
to¸n víi ngêi b¸n.
B¶ng 2.13: Sæ nhËt ký chung
B¶ng 2.14: Sæ çi tµi kho¶n 152
B¶ng 2.15: Sæ çi tµi kho¶n 331
B¶ng 3.1: B¶ng ph©n bæ vËt t sö dông
B¶ng 3.2: Sæ nhËt ký mua hµng
6

Danh môc c¸c s¬ ®å
S¬ ®å 1.1: Kh¸i qu¸t tr×nh tù ghi chÐp theo ph¬ng ph¸p thÎ
song song
S¬ ®å 1.2: Kh¸i qu¸t tr×nh tù ghi chÐp theo ph¬ng ph¸p sæ
®èi chiÕu lu©n chuyÓn
S¬ ®å 1.3: Kh¸i qu¸t tr×nh tù ghi chÐp theo ph¬ng ph¸p sæ sè
d
S¬ ®å 1.4: H¹ch to¸n tæng qu¸t nguyªn vËt liÖu theo ph¬ng
ph¸p kª khai thêng xuyªn
S¬ ®å 1.5: H¹ch to¸n tæng qu¸t nguyªn vËt liÖu theo ph¬ng
ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú
S¬ ®å 2.1: Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n t¹i C«ng ty TruyÒn t¶i
®iÖn 1
S¬ ®å 2.2: Kh¸i qu¸t tr×nh tù ghi sæ theo h×nh thøc nhËt ký
chung t¹i C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn 1
S¬ ®å 2.3: H¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p
thÎ song song t¹i C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn 1
7

lêi Më ®Çu
ChuyÓn sang kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ trêng vµ thùc hiÖn
h¹ch to¸n ®éc lËp, mèi quan t©m hµng ®Çu cña çc doanh nghiÖp lµ
thùc hiÖn b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn kinh doanh víi môc ®Ých cuèi
cïng lµ lîi nhuËn. §Ó ®¹t môc ®Ých nµy th× çc doanh nghiÖp ph¶i ¸p
dông ®ång thêi nhiÒu biÖn ph¸p vµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p quan
träng ®èi víi doanh nghiÖp ®ã lµ: s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ph¶i cã chÊt
lîng cao vµ gi¸ thµnh h¹, tøc lµ chi phÝ ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm ph¶i
tiÕt kiÖm hîp lý vµ cã kÕ ho¹ch .
VËt liÖu lµ mét trong ba yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
vËt chÊt. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu chiÕm mét tû träng lín trong tæng
sè chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. Trong khi ®ã, nguyªn vËt liÖu
thêng ®a d¹ng, phøc t¹p nªn çc doanh nghiÖp cÇn ph¶i tæ chøc tèt
c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu.
Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n vËt liÖu lµ ®iÒu kiÖn quan träng
kh«ng thÓ thiÕu ®îc ®Ó qu¶n lý vËt liÖu, thóc ®Èy viÖc cung cÊp
®Çy ®ñ kÞp thêi, ®ång bé nh÷ng vËt liÖu cÇn thiÕt cho s¶n xuÊt, dù
tr÷ vµ sö dông vËt liÖu hîp lý, tiÕt kiÖm, ng¨n ngõa çc hiÖn tîng h
hao, mÊt m¸t vµ l·ng phÝ vËt liÖu trong tÊt c¶ çc kh©u cña qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt kinh doanh.
Sau mét thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn I, ®i s©u
t×m hiÓu thùc tr¹ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. NhËn
thÊy tÇm quan träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu, vµ ¶nh h-
ëng cña chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng.
Trªn c¬ së nh÷ng kiÕn thøc cã ®îc tõ häc tËp, nghiªn cøu, cïng
víi sù híng dÉn, gióp ®ì nhiÖt t×nh cña TiÕn sü NguyÔn ThÞ Lêi,
gi¶ng viªn Khoa KÕ to¸n - §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n vµ çc anh chÞ çn
8

bé kÕ to¸n cña C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn I t«i ®· viÕt luËn v¨n tèt
nghiÖp víi ®Ò tµi: “Hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu víi
viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng t¹i C«ng ty TruyÒn t¶i
®iÖn I ”.
LuËn v¨n ®îc bè côc nh sau:
Ch¬ng I: C¬ së lý luËn vÒ tæ chøc h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu víi
viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng t¹i doanh nghiÖp s¶n
xuÊt.
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng tæ chøc h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu vµ viÖc
n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng t¹i C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn
I.
Ch¬ng III: Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch
to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn I.
9

Ch¬ng 1
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt
liÖu ë doanh nghiÖp s¶n xuÊt
I. Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu ë doanh nghiÖp
s¶n xuÊt:
1.1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm cña nguyªn vËt liÖu
1.1.1. Kh¸i niÖm:
Nguyªn vËt liÖu lµ ®èi tîng lao ®éng ®· ®îc thay ®æi do lao
®éng cã Ých t¸c ®éng vµo nã. Nguyªn vËt liÖu lµ ®èi tîng lao ®éng
nhng kh«ng ph¶i bÊt cø mét ®èi tîng lao ®éng nµo còng lµ nguyªn vËt
liÖu mµ chØ trong ®iÒu kiÖn ®èi tîng lao ®éng mµ do lao ®éng lµm ra
th× míi h×nh thµnh nguyªn vËt liÖu.
Nguyªn vËt liÖu lµ mét trong ba yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt kinh doanh gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu tiªu hao trong qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt kinh doanh t¹o nªn gi¸ trÞ cña s¶n phÈm dÞch vô tuú thuéc vµo
tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp. §èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt th× gi¸
trÞ nguyªn vËt liÖu chiÕm tû träng lín vµ chñ yÕu trong gi¸ trÞ s¶n
phÈm.
10

1.1.2. §Æc ®iÓm cña nguyªn vËt liÖu:
VÒ mÆt hiÖn vËt: Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t¹o ra s¶n phÈm,
nguyªn vËt liÖu chØ tham gia vµo 1 chu kú s¶n xuÊt kinh doanh vµ khi
tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nguyªn vËt liÖu ®îc tiªu dïng toµn bé.
VÒ mÆt gi¸ trÞ: Gi¸ trÞ cña nguyªn vËt liÖu chuyÓn dÞch toµn
bé mét lÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm míi ®îc t¹o ra.
1.2. VÞ trÝ cña nguyªn vËt liÖu trong s¶n xuÊt.
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ sù kÕt hîp cña ba yÕu tè: Søc lao ®éng, t
liÖu lao ®éng vµ ®èi tîng lao ®éng. §èi tîng lao ®éng (Chñ yÕu lµ
nguyªn vËt liÖu) mét trong ba yÕu tè c¬ b¶n kh«ng thÓ thiÕu ®îc
trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, lµ c¬ së vËt chÊt ®Ó h×nh thµnh nªn s¶n
phÈm.
ViÖc cung cÊp nguyªn vËt liÖu cã ®Çy ®ñ kÞp thêi hay kh«ng sÏ
¶nh hëng rÊt lín ®Õn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. S¶n xuÊt
sÏ kh«ng thÓ tiÕn hµnh ®îc nÕu nh kh«ng cã nguyªn vËt liÖu. Nhng
khi ®· cã nguyªn vËt liÖu råi th× s¶n xuÊt cã thuËn lîi hay kh«ng l¹i phô
thuéc chÊt lîng nguyªn vËt liÖu. Ngoµi ra, viÖc tu©n thñ c¸c biÖn ph¸p
kü thuËt trong viÖc t¹o ra s¶n phÈm cÇn ph¶i hÕt søc chó ý ®Õn chÊt
lîng s¶n phÈm. §ã lµ yªu cÇu quan träng mµ c¸c doanh nghiÖp s¶n
xuÊt kinh doanh ph¶i quan t©m trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Nguyªn
vËt liÖu chiÕm tû träng lín trong toµn bé chi phÝ ®Ó t¹o ra s¶n phÈm,
cho nªn viÖc kiÓm tra chi phÝ nguyªn vËt liÖu cã ý nghÜa quan träng
t¸c ®éng tíi gi¸ thµnh cña s¶n phÈm vµ chÊt lîng s¶n phÈm, gi¸ thµnh
s¶n phÈm lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
S¶n xuÊt kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ph¶i lÊy thu
nhËp bï ®¾p chi phÝ vµ cã l·i th× doanh nghiÖp ph¶i quan t©m ®Õn
vÊn ®Ò h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. V× vËy, viÖc phÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh
s¶n phÈm còng ®ång nghÜa víi viÖc gi¶m chi phÝ nguyªn vËt liÖu
11

mét çch hîp lý. Nh vËy, nguyªn vËt liÖu cã ý nghÜa quan träng ®èi víi
sù ph¸t triÓn vµ sèng cßn cña doanh nghiÖp.
MÆt kh¸c, xÐt vÒ vèn th× nguyªn vËt liÖu lµ thµnh phÇn quan
träng cña vèn lu ®éng trong doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ vèn dù tr÷. §Ó
n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ®ång vèn cÇn ph¶i t¨ng tèc ®é lu©n
chuyÓn vèn lu ®éng vµ ®iÒu ®ã kh«ng thÓ t¸ch rêi viÖc dù tr÷ vµ sö
dông hîp lý nguyªn vËt liÖu mét çch tiÕt kiÖm.
1.3. Ph©n lo¹i vµ yªu cÇu qu¶n lý nguyªn vËt liÖu:
1.3.1. Ph©n lo¹i
a. C¨n cø vai trß vµ t¸c dông cña nguyªn vËt liÖu trong s¶n xuÊt,
nguyªn vËt liÖu ®îc chia thµnh çc lo¹i sau:
* Nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh: Lµ nh÷ng nguyªn vËt liÖu sau qu¸
tr×nh gia c«ng chÕ biÕn sÏ thµnh thùc thÓ vËt chÊt chñ yÕu cña s¶n
phÈm (B«ng cho nhµ m¸y dÖt, xi m¨ng, s¾t thÐp cho çc c«ng tr×nh
x©y dùng c¬ b¶n...). Ngoµi ra, thuéc nguyªn vËt liÖu chÝnh cßn bao
gåm c¶ b¸n thµnh phÈm mua ngoµi ®Ó tiÕp tôc chÕ biÕn.
* VËt liÖu phô: Lµ nh÷ng vËt liÖu chØ cã t¸c dông phô trî trong
s¶n xuÊt, ®îc sö dông kÕt hîp víi vËt liÖu chÝnh ®Ó lµm thay ®æi
mµu s¾c, h×nh d¸ng, phôc vô ho¹t ®éng cña çc t liÖu hay phôc vô
cho lao ®éng cña c«ng nh©n viªn chøc (DÇu nhên, hå keo, thuèc
nhuém, thuèc tÈy, xµ phßng, giÎ lau...).
* Nhiªn liÖu, n¨ng lîng: Lµ nh÷ng thø dïng ®Ó cung cÊp nhiÖt l-
îng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh than, cñi, x¨ng dÇu, h¬i ®èt
khÝ ®èt...
* Phô tïng thay thÕ: Lµ nh÷ng chi tiÕt, phô tïng dïng ®Ó söa ch÷a
vµ thay thÕ cho m¸y mãc, thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn.
* VËt liÖu vµ thiÕt bÞ x©y dùng: C¬ b¶n bao gåm çc lo¹i vµ thiÕt
bÞ (CÈu l¾p, kh«ng cÈu l¾p, vËt kÕt cÊu, c«ng cô, khÝ cô...) mµ çc
doanh nghiÖp mua nh»m ®Çu t cho x©y dùng c¬ b¶n.
12

Theo çch ph©n lo¹i nµy gióp cho doanh nghiÖp n¾m b¾t ®îc
néi dung kinh tÕ cïng chøc n¨ng cña tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu vµ tõ ®ã
cã ph¬ng híng vµ biÖn ph¸p qu¶n lý thÝch hîp ®èi víi tõng lo¹i nguyªn
vËt liÖu.
b. Ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu theo nguån h×nh thµnh
* Nguån tõ bªn ngoµi nhËp vµo: Chñ yÕu lµ mua ngoµi, liªn
doanh, tÆng, biÕu.
* Nguån tù s¶n xuÊt:
Çch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông lµm c¨n cø ®Ó doanh nghiÖp x©y
dùng kÕ ho¹ch mua vµ dù tr÷ nguyªn vËt liÖu lµm c¬ së x¸c ®Þnh gi¸
vèn thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu.
1.3.2. Yªu cÇu qu¶n lý nguyªn vËt liÖu
NÒn kinh tÕ quèc d©n ngµy cµng ph¸t triÓn khèi lîng s¶n xuÊt
c«ng nghiÖp ®ßi hái ngµy cµng nhiÒu chñng lo¹i nguyªn vËt liÖu. §èi
víi níc ta, nguyªn vËt liÖu trong níc cßn cha ®¸p øng ®îc cho nhu cÇu
s¶n xuÊt, mét sè lo¹i nguyªn vËt liÖu cßn ph¶i nhËp cña níc ngoµi. Do
®ã, viÖc qu¶n lý nguyªn vËt liÖu ph¶i hÕt søc tiÕt kiÖm, chèng l·ng
phÝ, ®óng quy tr×nh c«ng nghÖ nh»m t¹o ra s¶n phÈm tèt vµ cã hiÖu
qu¶.
Muèn qu¶n lý tèt nguyªn vËt liÖu ta ph¶i qu¶n lý tèt trªn çc
kh©u: Thu mua, b¶o qu¶n, dù tr÷ vµ sö dông.
* ë kh©u thu mua: Ph¶i tæ chøc qu¶n lý qu¸ tr×nh thu mua
nguyªn vËt liÖu sao cho ®ñ vÒ sè lîng, ®óng chñng lo¹i, tèt vÒ chÊt l-
îng, gi¸ c¶ hîp lý, nh»m h¹ thÊp chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®a vµo s¶n
xuÊt, gãp phÇn quan träng trong viÖc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
* ë kh©u b¶o qu¶n: Ph¶i b¶o ®¶m theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh
tæ chøc hÖ thèng kho hîp lý, ®Ó nguyªn vËt liÖu kh«ng thÊt tho¸t, h
háng kÐm phÈm chÊt, ¶nh hëng ®Õn chÊt liÖu s¶n phÈm.
13

* ë kh©u dù tr÷: Ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc
tiÕn hµnh liªn tôc, cÇn quan t©m qu¶n lý tèt kh©u dù tr÷. Ph¶i dù tr÷
nguyªn vËt liÖu ®óng møc tèi ®a, tèi thiÓu ®Ó kh«ng g©y ø ®äng
hoÆc g©y gi¸n ®o¹n trong s¶n xuÊt.
* ë kh©u sö dông: Do chi phÝ nguyªn vËt liÖu chiÕm mét tû träng
lín trong chi phÝ s¶n xuÊt v× vËy cÇn sö dông nguyªn vËt liÖu ®óng
møc tiªu hao, ®óng chñng lo¹i, ph¸t huy cao nhÊt hiÖu qu¶ sö dông
nguyªn vËt liÖu, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, h¹ thÊp chi phÝ nguyªn
vËt liÖu trong gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Do ®ã, c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu lµ rÊt quan träng nhng
trªn thùc tÕ cã nh÷ng doanh nghiÖp vÉn ®Ó thÊt tho¸t mét lîng nguyªn
vËt liÖu kh¸ lín do kh«ng qu¶n lý tèt nguyªn vËt liÖu ë c¸c kh©u, kh«ng
x¸c ®Þnh møc tiªu hao hoÆc cã xu híng thùc hiÖn kh«ng ®óng.
ChÝnh v× thÕ cho nªn lu«n lu«n ph¶i c¶i tiÕn c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn
vËt liÖu cho phï hîp víi thùc tÕ.
1.4. Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ vµ c¸ch ®¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu
1.4.1. Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu
§¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu lµ thíc ®o tiÒn tÖ ®Ó biÓu hiÖn gi¸ trÞ
cña nguyªn vËt liÖu theo nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh ®¶m b¶o yªu
cÇu trung thùc kh¸ch quan.
Theo chuÈn mùc 02, kÕ to¸n nhËp - xuÊt - tån kho nguyªn vËt
liÖu ph¶i ph¶n ¸nh theo gi¸ gèc (gi¸ thùc tÕ), cã nghÜa lµ khi nhËp kho
ph¶i tÝnh to¸n vµ ph¶n ¸nh theo gi¸ thùc tÕ, khi xuÊt kho còng ph¶i x¸c
®Þnh gi¸ thùc tÕ xuÊt kho theo ph¬ng ph¸p quy ®Þnh. Song do ®Æc
®iÓm cña nguyªn vËt liÖu cã nhiÒu lo¹i, nhiÒu thø thêng xuyªn biÕn
®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ yªu cÇu cña c«ng t¸c
qu¶n trÞ nguyªn vËt liÖu phôc vô kÞp thêi cho viÖc cung cÊp hµng
ngµy, t×nh h×nh biÕn ®éng vµ sè hiÖn cã cña nguyªn vËt liÖu nªn
trong c«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n trÞ nguyªn vËt liÖu cßn cã thÓ ®¸nh gi¸
14

theo gi¸ h¹ch to¸n tuú thuéc vµo yªu cÇu qu¶n lý cña tõng doanh
nghiÖp. Song dï ®¸nh gi¸ theo gi¸ h¹ch to¸n, kÕ to¸n vÉn ph¶i ®¶m b¶o
viÖc ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp - xuÊt nguyªn vËt liÖu trªn çc tµi
kho¶n, sæ kÕ to¸n tæng hîp theo gi¸ thùc tÕ.
1.4.2. Çc çch ®¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu
* §èi víi nguyªn vËt liÖu mua ngoµi:
Gi¸ thùc tÕ nhËp kho = gi¸ mua + chi phÝ mua + thuÕ nhËp
khÈu (NÕu cã) + thuÕ VAT - çc kho¶n gi¶m trõ.
* §èi víi nguyªn vËt liÖu tù gia c«ng chÕ biÕn:
Gi¸ thùc tÕ nhËp kho = gi¸ thµnh s¶n xuÊt nguyªn vËt liÖu
* §èi víi nguyªn vËt liÖu thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn:
Gi¸ thùc tÕ nhËp kho = chi phÝ nguyªn vËt liÖu + Chi phÝ gia
c«ng + Chi phÝ vËn chuyÓn.
* §èi víi nguyªn vËt liÖu nhËn ®ãng gãp tõ ®¬n vÞ, tæ chøc, ç
nh©n tham gia liªn doanh:
Gi¸ trÞ thùc tÕ = Gi¸ tho¶ thuËn do çc bªn x¸c ®Þnh + Chi phÝ
tiÕp nhËn (NÕu cã)
* PhÕ liÖu thu håi nhËp kho: Gi¸ trÞ thùc tÕ nhËp kho lµ gi¸ íc
tÝnh thùc tÕ cã thÓ sö dông ®îc hay gi¸ trÞ thu håi tèi thiÓu.
1.4.3. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho;
a) Ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn:
Theo ph¬ng ph¸p nµy, gÝa trÞ cña tõng lo¹i hµng tån kho ®îc
tÝnh theo gi¸ trÞ trung b×nh cña tõng lo¹i hµng tån kho t¬ng tù ®Çu kú
vµ gi¸ trÞ tõng lo¹i hµng tån kho ®îc mua hoÆc s¶n xuÊt trong kú. Gi¸
trÞ trung b×nh cã thÓ tÝnh theo kú hoÆc mçi khi nhËp mét l« hµng
vÒ, phô thuéc vµo t×nh h×nh cña doanh nghiÖp.
C«ng thøc: Gi¸ thùc tÕ NVL xuÊt kho = Sè lîng NVL xuÊt kho x
§¬n gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n cña NVL.
15

§¬n gi¸ NVL thùc tÕ b×nh
qu©n =
Gi¸ tÞ thùc tÕ NVL tån ®Çu kú vµ
nhËp trong kú
Sè lîng NVL tån ®Çu kú vµ nhËp
trong kú
b) TÝnh theo ph¬ng ph¸p nhËp tríc, xuÊt tríc:
Theo ph¬ng ph¸p nµy, trÞ gi¸ hµng xuÊt kho ®îc tÝnh theo gi¸
cña l« hµng nhËp kho ë thêi ®iÓm ®Çu kú hoÆc gÇn ®Çu kú, gi¸ trÞ
cña hµng tån kho ®îc tÝnh theo gi¸ cña hµng nhËp kho ë thêi ®iÓm
cuèi kú hoÆc gÇn cuèi kú cßn tån kho. Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông dùa
trªn gi¶ ®Þnh lµ hµng tån kho ®îc mua tríc hoÆc s¶n xuÊt tríc th× ®îc
xuÊt tríc, vµ hµng tån kho cßn l¹i cuèi kú lµ hµng tån kho ®îc mua
hoÆc s¶n xuÊt gÇn thêi ®iÓm cuèi kú.
c) TÝnh theo ph¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tríc:
Theo ph¬ng ph¸p nµy, gi¸ trÞ hµng xuÊt kho ®îc tÝnh theo gi¸
cña l« hµng nhËp sau hoÆc gÇn sau cïng, gi¸ trÞ cña hµng tån kho ®-
îc tÝnh theo gi¸ cña hµng nhËp kho ®Çu kú hoÆc gÇn ®Çu kú cßn tån
kho. Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông dùa trªn gi¶ ®Þnh lµ hµng tån kho ®îc
mua sau hoÆc s¶n xuÊt sau th× ®îc xuÊt tríc, vµ hµng tån kho cßn l¹i
cuèi kú lµ hµng tån kho ®îc mua hoÆc s¶n xuÊt tríc ®ã.
d) TÝnh theo gi¸ thùc tÕ ®Ých danh:
Theo ph¬ng ph¸p nµy, c¨n cø vµo sè lîng xuÊt kho vµ ®¬n gi¸
nhËp kho cña l« nguyªn vËt liÖu xuÊt kho ®Ó tÝnh. Ph¬ng ph¸p nµy
®îc ¸p dông ®èi víi doanh nghiÖp cã Ýt lo¹i mÆt hµng hoÆc mÆt
hµng æn ®Þnh vµ nhËn diÖn ®îc.
1.5. Néi dung tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu
1.5.1. Chøng tõ kÕ to¸n
Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp liªn
quan ®Õn viÖc nhËp xuÊt nguyªn vËt liÖu ph¶i ®îc lËp chøng tõ kÕ
16

to¸n mét çch kÞp thêi, ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c theo ®óng chÕ ®é ghi
chÐp ban ®Çu vÒ nguyªn vËt liÖu ®· ®îc Nhµ níc ban hµnh theo
quyÕt ®Þnh 1141 TC/Q§/C§KT ngµy 01/11/1995 vµ çc v¨n b¶n kh¸c
cña Bé Tµi chÝnh.
Chøng tõ dïng ®Ó h¹ch to¸n vËt liÖu lµ c¬ së ®Ó ghi chÐp vµo
thÎ kho vµ çc sæ kÕ to¸n liªn quan ®ång thêi lµ c¨n cø ®Ó kiÓm tra
t×nh h×nh biÕn ®éng cña nguyªn vËt liÖu. Chøng tõ ®îc lËp trªn c¬ së
kiÓm nhËn nguyªn vËt liÖu hoÆc lµ kiÓm nhËn kÕt hîp víi ®èi chiÕu
(tuú theo nguån nhËp) vµ trªn c¬ së xuÊt kho nguyªn vËt liÖu. Néi
dung cña chøng tõ ph¶i ph¶n ¸nh ®îc nh÷ng chØ tiªu c¬ b¶n nh tªn,
quy çch cña nguyªn vËt liÖu, sè lîng nguyªn vËt liÖu nhËp hoÆc
xuÊt, v× lý do nhËp hoÆc xuÊt kho.
Theo chÕ ®é hiÖn hµnh kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu sö dông çc
chøng tõ chñ yÕu sau:
- PhiÕu nhËp kho nguyªn vËt liÖu (MÉu 01-VT)
- PhiÕu xuÊt kho vËt t (MÉu 02-VT)
- PhiÕu nhËp kho kiªm vËn chuyÓn néi bé (MÉu 03-VT)
- Biªn b¶n kiÓm kª vËt t, s¶n phÈm hµng hãa (MÉu 08-VT)
- Hãa ®¬n (GTGT) (MÉu 01-GTGT)
- Hãa ®¬n cíc vËn chuyÓn (MÉu 03-BH)
Ngoµi çc chøng tõ b¾t buéc sö dông thèng nhÊt theo quy ®Þnh
cña Nhµ níc çc doanh nghiÖp cã thÓ sö dông thªm çc chøng tõ kÕ
to¸n híng dÉn nh : PhiÕu xuÊt nguyªn vËt liÖu theo h¹n møc (MÉu 04-
VT); biªn b¶n kiÓm nghiÖm nguyªn vËt liÖu (MÉu 05-VT); PhiÕu b¸o
nguyªn vËt liÖu cßn l¹i cuèi kú (MÉu 07-VT) vµ çc chøng tõ kh¸c tïy
thuéc vµo ®Æc ®iÓm, t×nh h×nh cô thÓ cña tõng doanh nghiÖp.
1.5.2. Sæ chi tiÕt nguyªn vËt liÖu:
17

§Ó kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu tuú thuéc vµo ph¬ng ph¸p
h¹ch to¸n chi tiÕt ¸p dông trong doanh nghiÖp mµ sö dông çc sæ (thÎ)
kÕ to¸n chi tiÕt sau:
- Sæ (thÎ) kho
- Sæ (thÎ) kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu
- Sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn
- Sæ sè d
Sæ (thÎ) kho (MÉu 06-VT) ®îc sö dông ®Ó theo dâi sè lîng nhËp
xuÊt tån kho cña tõng thø nguyªn vËt liÖu theo tõng kho. ThÎ kho do
phßng kÕ to¸n lËp vµ ghi chi tiÕt: tªn, nh·n hiÖu, quy çch, ®¬n vÞ
tÝnh, m· sè nguyªn vËt liÖu. Sau ®ã giao cho thñ kho ®Ó ghi chÐp
t×nh h×nh nhËp - xuÊt - tån hµng ngµy vÒ mÆt sè lîng. ThÎ kho dïng
®Ó h¹ch to¸n ë kho kh«ng ph©n biÖt h¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu
theo ph¬ng ph¸p nµo. Cßn sæ (ThÎ) kÕ to¸n chi tiÕt, sæ ®èi chiÕu
lu©n chuyÓn, sæ sè d ®îc sö dông ®Ó h¹ch to¸n tõng hµng nhËp -
xuÊt - tån nguyªn vËt liÖu vÒ mÆt gi¸ trÞ hoÆc c¶ lîng vµ gi¸ trÞ phô
thuéc vµo ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi tiÕt ¸p dông trong doanh nghiÖp.
Ngoµi çc sæ kÕ to¸n chi tiÕt nªu trªn, cßn cã thÓ sö dông çc
b¶ng kª nhËp - xuÊt, çc b¶ng luü kÕ tæng hîp nhËp xuÊt tån, kho
nguyªn vËt liÖu phôc vô cho viÖc ghi sæ kÕ to¸n chi tiÕt ®îc ®¬n gi¶n,
nhanh chãng, kÞp thêi.
1.6. Çc ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu
H¹ch to¸n chi tiÕt NVL lµ viÖc h¹ch to¸n kÕt hîp gi÷a thñ kho vµ
phßng kÕ to¸n nh»m môc ®Ých theo dâi t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån
kho cña tõng danh ®iÓm NVL c¶ vÒ sè lîng, chÊt lîng vµ gi¸ trÞ.
KÕ to¸n chi tiÕt ë kho do thñ kho tiÕn hµnh, thñ kho ph¶i cã tr¸ch
nhiÖm b¶o qu¶n nguyªn vËt liÖu t¹i kho, thùc hiÖn viÖc nhËp, xuÊt
nguyªn vËt liÖu trªn c¬ së chøng tõ hîp lÖ. Thñ kho ph¶i ghi chÐp vµo
thÎ kho vµ çc sæ cã liªn quan ®Õn t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho.
18

ë phßng kÕ to¸n th«ng qua çc chøng tõ ban ®Çu ®Ó kiÓm tra
tÝnh hîp lÖ vµ ghi chÐp vµo sæ s¸ch chi tiÕt vµ tæng hîp chñ yÕu
b»ng chØ tiªu gi¸ trÞ ®Ó ph¶n ¸nh, gióp cho Gi¸m ®èc cã thÓ kiÓm tra
t×nh h×nh nhËp, xuÊt, dù tr÷, b¶o qu¶n nguyªn vËt liÖu trong qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt.
Mçi ph¬ng ph¸p ®Òu cã nh÷ng u, nhîc ®iÓm vµ ®iÒu kiÖn ¸p
dông kh¸c nhau, do vËy mçi doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän cho m×nh
mét ph¬ng ph¸p thÝch hîp, thuËn tiÖn cho qu¸ tr×nh h¹ch to¸n chi tiÕt,
phôc vô tèt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ m×nh.
1.6.1. Ph¬ng ph¸p ghi thÎ song song
* T¹i kho: Thñ kho dïng thÎ kho ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp -
xuÊt tån nguyªn vËt liÖu vÒ mÆt sè lîng. Mçi chøng tõ ghi mét dßng
vµo thÎ kho. ThÎ ®îc më cho tõng danh ®iÓm nguyªn vËt liÖu. Cuèi
th¸ng thñ kho ph¶i tiÕn hµnh tæng céng sè nhËp, xuÊt, tÝnh ra sè tån
kho vÒ mÆt lîng theo tõng danh ®iÓm nguyªn vËt liÖu.
* T¹i phßng kÕ to¸n: KÕ to¸n nguyªn vËt liÖu sö dông thÎ hay sæ
chi tiÕt nguyªn vËt liÖu. Sæ chi tiÕt nguyªn vËt liÖu kÕt cÊu nh thÎ kho
nhng thªm cét ®¬n gi¸ vµ ph¶n ¸nh riªng theo sè lîng, gi¸ trÞ vµ còng ®-
îc ph¶n ¸nh theo tõng danh ®iÓm nguyªn vËt liÖu.
Hµng ngµy khi nhËn ®îc chøng tõ nhËp - xuÊt nguyªn vËt liÖu ë
kho, kÕ to¸n kiÓm tra vµ hoµn chØnh chøng tõ råi ghi vµo sæ (thÎ) chi
tiÕt.
§Þnh kú ph¶i kiÓm tra sè liÖu trªn thÎ kho vµ sæ chi tiÕt. Cuèi
th¸ng tÝnh ra sè tån kho vµ ®èi chiÕu sè liÖu víi sæ kÕ to¸n tæng hîp.
§èi chiÕu sè liÖu gi÷a sæ chi tiÕt vËt liÖu ë phßng kÕ to¸n vµ thÎ
kho cña thñ kho b»ng çch th«ng qua b¸o ço t×nh h×nh biÕn ®éng
cña nguyªn vËt liÖu do thñ kho göi lªn.
* ¦u, nhîc ®iÓm:
19

+ ¦u ®iÓm: ViÖc ghi sæ thÎ ®¬n gi¶n, râ rµng, dÔ kiÓm tra ®èi
chiÕu sè liÖu vµ ph¸t hiÖn sai sãt trong viÖc ghi chÐp, qu¶n lý chÆt
chÏ t×nh h×nh biÕn ®éng vµ sè hiÖn cã cña tõng thø nguyªn vËt liÖu
theo sè lîng vµ gi¸ trÞ.
+ Nhîc ®iÓm: ViÖc ghi chÐp gi÷a kho vµ kÕ to¸n cßn trïng lÆp
vÒ chØ tiªu sè lîng, khèi lîng c«ng viÖc ghi chÐp qu¸ lín. C«ng viÖc
cßn dån vµo cuèi th¸ng nªn h¹n chÕ tÝnh kÞp thêi cña kÕ to¸n vµ g©y
l·ng phÝ vÒ lao ®éng.
Ph¬ng ph¸p ghi thÎ song song ¸p dông thÝch hîp víi nh÷ng doanh
nghiÖp cã chñng lo¹i nguyªn vËt liÖu Ýt, t×nh h×nh nhËp - xuÊt nguyªn
vËt liÖu ph¸t sinh hµng ngµy kh«ng nhiÒu, tr×nh ®é kÕ to¸n vµ qu¶n lý
kh«ng cao.S¬ ®å h¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p
sæ song song.
S¬ ®å 1.1
ThÎ kho
Chøng tõ
nhËp
Chøng tõ
xuÊt
Sæ KT chi tiÕt vËt
liÖu
B¶ng tæng hîp N-X-
T vËt liÖu
Ghi chó: Ghi hµng ngµy
§èi chiÕu, kiÓm tra
Ghi cuèi th¸ng
1.6.2. Ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn:
* T¹i kho: Gièng ph¬ng ph¸p thÎ song song ë trªn
* T¹i phßng kÕ to¸n: Kh«ng më thÎ kÕ to¸n chi tiÕt mµ më sæ ®èi
chiÕu lu©n chuyÓn ®Ó h¹ch to¸n sè lîng vµ sè tiÒn cña tõng thø
(Danh ®iÓm) nguyªn vËt liÖu theo tõng kho. Sæ nµy ghi mçi th¸ng mét
20

lÇn vµo cuèi th¸ng trªn c¬ së tæng hîp c¸c chøng tõ nhËp, xuÊt ph¸t
sinh trong th¸ng cña tõng nguyªn vËt liÖu, mçi thø chØ ghi mét dßng
trong sæ. Cuèi th¸ng ®èi chiÕu sè lîng nguyªn vËt liÖu trªn sæ ®èi
chiÕu lu©n chuyÓn víi thÎ kho, ®èi chiÕu sè tiÒn víi kÕ to¸n tæng hîp.
+ ¦u ®iÓm: Gi¶m bít ®ît khèi lîng ghi chÐp, chØ tiÕn hµnh ghi
mét lÇn vµo cuèi th¸ng.
+ Nhîc ®iÓm: ViÖc ghi chÐp cßn trïng lÆp vÒ sè lîng. C«ng
viÖc kÕ to¸n dån vµo cuèi th¸ng, viÖc kiÓm tra ®èi chiÕu trong th¸ng
gi÷a kho vµ phßng kÕ to¸n kh«ng ®îc thùc hiÖn do trong th¸ng kÕ to¸n
kh«ng ghi sæ, h¹n chÕ c«ng t¸c qu¶n lý vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Ph¬ng ph¸p nµy kh«ng ®îc phæ biÕn, chØ cã nh÷ng doanh
nghiÖp cã sè lîng, chñng lo¹i lín míi ¸p dông.
S¬ ®å 1.2
S¬ ®å h¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu
Theo ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn
ThÎ kho
(1) (1)
Chøng tõ
nhËp
Chøng tõ xuÊt
(2) (2) Sæ ®èi chiÕu
lu©n chuyÓn
(2) (2)
(3)
B¶n kª nhËp B¶ng kª
xuÊt
Ghi cuèi th¸ng
21

1.6.3. Ph¬ng ph¸p ghi sæ sè d.
* T¹i kho: Ngoµi sö dông thÎ kho ®Ó ghi chÐp sö dông sæ sè d
®Ó ghi chÐp sè tån kho cuèi th¸ng cña tõng lo¹i NVL theo chØ tiªu sè l-
îng. Cuèi th¸ng sæ sè d ®îc chuyÓn cho thñ kho ®Ó ghi sè lîng hµng
tån kho trªn c¬ së sè liÖu tõ thÎ kho.
* T¹i phßng kÕ to¸n: §Þnh kú kÕ to¸n xuèng kiÓm tra vµ trùc tiÕp
nhËn chøng tõ nhËp xuÊt kho, sau ®ã tiÕn hµnh tæng hîp sè liÖu theo
chØ tiªu gi¸ trÞ cña NVL nhËp xuÊt theo tõng nhãm NVL ®Ó ghi vµo
b¶ng kª nhËp xuÊt, tiÕp ®ã ghi vµo b¶ng kª luü kÕ nhËp xuÊt, ®Õn
cuèi th¸ng ghi vµo phÇn nhËp xuÊt tån cña b¶ng kª tæng hîp. §ång
thêi cuèi th¸ng khi nhËn sæ sè d tõ thñ kho, kÕ to¸n tÝnh gi¸ trÞ cña
NVL tån kho ®Ó ghi vµo sæ sè d, cét thµnh tiÒn sè liÖu nµy ph¶i khíp
víi tån kho cuèi th¸ng trªn b¶ng tæng hîp nhËp xuÊt tån kho cuèi kú.
+ ¦u ®iÓm: Gi¶m bít ®îc khèi lîng ghi chÐp, kiÓm tra ®æi chiÕu tiÕn
hµnh ®Þnh kú nªn b¶o ®¶m tÝnh chÝnh x¸c, c«ng viÖc dµn ®Òu trong
th¸ng.
+ Nhîc ®iÓm: Do phßng kÕ to¸n chØ theo dâi chØ tiªu gi¸ trÞ v×
vËy khi n¾m b¾t t×nh h×nh nhËp xuÊt tån cña thø nguyªn vËt liÖu
nµo th× ph¶i xem trªn thÎ kho, khi kiÓm tra ®èi chiÕu sè liÖu gi÷a sæ
sè d vµ b¶ng kª kh¸ phøc t¹p nÕu x¶y ra sù chªnh lÖch.
Ph¬ng ph¸p nµy thêng sö dông cho c¸c doanh nghiÖp cã nhiÒu
chñng lo¹i VNL hay kinh doanh nhiÒm mÆt hµng, t×nh h×nh nhËp
xuÊt NVL x¶y ra thêng xuyªn.
S¬ ®å 1.3
S¬ ®å kÕ to¸n chi tiÕt NVL theo ph¬ng ph¸p ghi sæ sè d
ThÎ kho
22

Chøng tõ nhËp Chøng tõ xuÊt
B¶ng kª nhËp Sæ sè d B¶ng kª xuÊt
B¶ng luü kÕ
nhËp
B¶ng luü kÕ
xuÊt
B¶ng tæng hîp
nhËp xuÊt tån
Ghi cuèi th¸ng
1.7. KÕ to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu trong DN s¶n xuÊt:
Nguyªn vËt liÖu (NVL) lµ tµi s¶n lu ®éng thuéc nhãm hµng tån
kho cña DN. ViÖc më çc tµi kho¶n tæng hîp ghi chÐp sæ kÕ to¸n
còng nh viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng tån kho, gi¸ trÞ hµng xuÊt kho
hoÆc xuÊt dïng tuú thuéc vµo viÖc kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng
ph¸p nµo.
1.7.1. KÕ to¸n tæng hîp nguyªn vËt iÖu theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng
xuyªn:
Theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn kÕ to¸n ph¶i theo dâi mét
çch thêng xuyªn liªn tôc cã hÖ thèng t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho
nguyªn vËt liÖu nãi riªng vµ çc lo¹i hµng tån kho nãi chung. Nh vËy
viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ NVL xuÊt dïng c¨n cø trùc tiÕp vµo çc chøng tõ
xuÊt kho, x¸c ®Þnh gi¸ trÞ NVL tån kho ph¶i dùa trªn chøng tõ nhËp
xuÊt trong kú. ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy, kÕ to¸n cã thÓ x¸c ®Þnh gi¸
trÞ NVL tån kho t¹i mäi thêi ®iÓm trong kú.
23

1.7.1.1. Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông
- Tµi kho¶n 152: “Nguyªn liÖu, vËt liÖu”
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¸n ¸nh gi¸ trÞ hiÖn cã vµ t×nh h×nh
biÕn ®éng vÒ çc lo¹i nguyªn, vËt liÖu cña doanh nghiÖp theo gi¸ trÞ
vèn thùc tÕ (Cã thÓ më chi tiÕt cho tõng lo¹i, nhãm thø vËt liÖu).
Tuú theo yªu cÇu qu¶n lý cña tõng lo¹i doanh nghiÖp TK 152 cã
thÓ më çc tµi kho¶n cÊp 2 chi tiÕt nh sau:
Tµi kho¶n 1521: Nguyªn vËt liÖu chÝnh
Tµi kho¶n 1522: VËt liÖu phô
Tµi kho¶n 1523: Nhiªn liÖu
Tµi kho¶n 1524: Phô tïng thay thÕ
Tµi kho¶n 1525: ThiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n
Tµi kho¶n 1528: VËt liÖu kh¸c
- Tµi k ho¶n 331 “Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n”
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¸n ¸nh quan hÖ thanh to¸n gi÷a doanh
nghiÖp víi ngêi b¸n, ngêi nhËn thÇy vÒ çc kho¶n nguyªn vËt liÖu theo
hîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt.
Tµi kho¶n 331 ®îc më theo dâi cho tõng ®èi tîng cô thÓ: Tõng
ngêi b¸n, tõng ngêi nhËn thÇu.
Khi lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n sè d chi tiÕt bªn nî ®îc ghi vµo chi
tiÕt tr¶ tríc cho ngêi b¸n (m· sè 132): sè d chi tiÕt bªn cã ®îc ghi vµo
chi tiªu ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n (m· sè 313).
- Tµi kho¶n 151: “Hµng mua ®ang ®i ®êng”
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ çc lo¹i nguyªn vËt liÖu
mua ngoµi mµ DN ®· mua ®· chÊp nhËn thanh to¸n vµ thuéc quyÒn së
h÷u cña doanh nghiÖp nhng cha vÒ nhËp kho cña doanh nghiÖp, cßn
®ang ®i lªn ®êng vËn chuyÓn ë bÕn c¶ng, bÕn b·i hoÆc ®· vÒ ®Õn
doanh nghiÖp nhng ®ang chê kiÓm nhËn nhËp kho hoÆc hµng ®i ®-
êng th¸ng tríc th¸ng nµy nhËp kho.
24

- Tµi kho¶n 133: “ThuÕ VAT ®îc khÊu trõ”
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu
vµo ®îc khÊu trõ ®· khÊu trõ vµ cßn ®îc khÊu trõ.
Tµi kho¶n 133 cã 2 tµi kho¶n cÊp 2
+ Tµi kho¶n 1331: ThuÕ VAT ®îc khÊu trõ cña hµng ho¸ dÞch vô
+ Tµi kho¶n 1332: ThuÕ VAT ®îc khÊu trõ cña tµi s¶n cè ®Þnh.
Ngoµi çc tµi kho¶n trªn, kÕ to¸n cßn sö dông çc tµi kho¶n liªn
quan kh¸c nh TK 111, TK 112, TK 128, TK 141, TK222, TK 241, TK
621,
TK 622, TK 627, TK 642.
1.7.1.2. KÕ to¸n t¨ng nguyªn vËt liÖu
Çc nghiÖp vô t¨ng NVL do tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau
a. T¨ng do mua ngoµi
- Trêng hîp nguyªn vËt liÖu vµ ho¸ ®¬n cïng vÒ trong th¸ng
+ Theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ
Nî TK 152 (Chi tiÕt liªn quan): Theo gi¸ mua thùc tÕ
Nî TK 1333: ThuÕ VAT ®îc khÊu trõ
Cã TK liªn quan (111, 141, 331)
+ TÝnh theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp:
Nî TK 152: Tæng gi¸ trÞ thanh to¸n
Cã TK liªn quan (111, 141, 331): Tæng gi¸ thanh to¸n
- Trêng hîp nguyªn vËt liÖu ®· vÒ nhng cha cã ho¸ ®¬n, nguyªn
vËt liÖu nhËp kho theo gi¸ t¹m tÝnh ghi:
Nî TK 152... Theo gi¸ t¹m tÝnh
Cã TK liªn quan (111, 112, 141, 331): Tæng gi¸ thanh to¸n
Sang th¸ng sau khi ho¸ ®¬n vÒ sÏ tiÕn hµnh ®iÒu chØnh gi¸ t¹m
tÝnh theo gi¸ ghi trªn ho¸ ®¬n, cô thÓ:
+ NÕu gi¸ ghi trªn ho¸ ®¬n > gi¸ t¹m tÝnh kÕ to¸n ghi:
Nî TK 152: Sè chªnh lÖch
25

Nî TK 133 (1331): ThuÕ VAT ®îc khÊu trõ
Cã TK 331, 111, 112 Sè chªnh lÖch + thuÕ VAT
+ NÕu gi¸ ghi trªn ho¸ ®¬n < gi¸ t¹m tÝnh (ghi bót to¸n ®á)
Nî TK 152: Sè chªnh lÖch (ghi ®á)
Nî TK 133 (1331) ghi ®en b×nh thêng
Cã TK 331, 111, 112 Sè chªnh lÖch
Trêng hîp cã ho¸ ®¬n nhng cuèi th¸ng vËt liÖu vÉn cha vÒ:
Nî TK 151: TrÞ gi¸ hµng mua thùc tÕ
Nî TK 133 (1331): ThuÕ VAT ®îc khÊu trõ
Cã TK 331, 111, 112...
Sang th¸ng sau hµng vÒ kÕ to¸n ghi:
Nî TK 152 (chi tiÕt) NÕu nhËp kho
Nî TK 621, 627 NÕu dïng cho s¶n phÈm ph©n xëng
Cã TK 151 Hµng ®i ®êng cuèi kú tríc ®· vÒ
- Trêng hîp chiÕt khÊu, gi¶m gi¸ hoÆc nguyªn vËt liÖu tr¶ l¹i cho
ngêi b¸n:
Nî TK 111, 112, 331
Cã TK 152: (chi tiÕt nguyªn vËt liÖu)
Cã TK 133 (1331): ThuÕ VAT cña sè ®· tr¶ hoÆc ®îc gi¶m
gi¸ cuèi kú
b. Nguyªn vËt liÖu t¨ng do nhËn vèn gãp liªn doanh cña ®¬n vÞ
kh¸c.
Nî TK 152 (chi tiÕt)
Cã TK 411: Nguån vèn kinh doanh
c. NhËn l¹i vèn gãp liªn doanh b»ng nguyªn vËt liÖu
Nî TK 152 (chi tiÕt)
Cã TK 128, 222
d. Cã sù chªnh lÖch t¨ng lªn do ®¸nh gi¸ l¹i nguyªn vËt liÖu
Nî TK 152
26

Cã TK 412
e. NhËp kho nguyªn vËt liÖu do gia c«ng chÕ biÕn hoµn thµnh
Nî TK 152 (chi tiÕt nguyªn vËt liÖu)
Cã TK 154: Nguyªn vËt liÖu thuª gia c«ng
f. KiÓm kª ph¸t hiÖn thõa c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu
Nî TK 152
Cã TK 338, 411
NÕu nhËp khÈu nguyªn vËt liÖu
Nî TK 152
Cã TK 333 (3333): ThuÕ nhËp khÈu ph¶i nép
Cã TK 111, 112, 331
ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng hµng nhËp khÈu
Nî TK 133 (1331)
Cã TK 333 (33312) ThuÕ VAT hµng nhËp khÈu
1.7.1.3. KÕ to¸n gi¶m nguyªn vËt liÖu
Nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp gi¶m chñ yÕu do xuÊt sö
dông cho s¶n xuÊt kinh doanh, phÇn cßn l¹i cã thÓ xuÊt b¸n, xuÊt gãp
vèn liªn doanh... Mäi h¹ch to¸n gi¶m nguyªn vËt liÖu ®Òu ghi gi¸ thùc
tÕ ë bªn cã TK 152
a. Khi xuÊt nguyªn vËt liÖu sö dông trùc tiÕp cho chÕ t¹o s¶n
phÈm, dÞch vô hoÆc cho c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp phôc vô s¶n
xuÊt kinh doanh kÕ to¸n c¨n cø vµo gi¸ thùc tÕ xuÊt kho vµ phiÕu xuÊt
kho ghi:
Nî TK 612: Dïng trùc tiÕp cho s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm
Nî TK 627 (6272): Dïng cho phôc vô, qu¶n lý ë ph©n xëng
Nî TK 641 (6412): XuÊt phôc vô b¸n hµng
Nî TK 642 (6422): Dïng cho qu¶n lý chung cña doanh nghiÖp
Nî TK 241 (2413, 2412): Dïng cho söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh, cho
x©y dùng c¬ b¶n.
27

Cã TK 152 (chi tiÕt liªn quan)
b. XuÊt nguyªn vËt liÖu ®Ó gãp vèn liªn doanh víi ®¬n vÞ kh¸c.
C¨n cø vµo gi¸ trÞ vèn cña héi ®ång liªn doanh x¸c ®Þnh vµ gi¸
thùc tÕ xuÊt kho:
*TrÞ gi¸ gãp vèn lín h¬n gi¸ thùc tÕ:
Nî TK 128, 222: Gi¸ trÞ gãp vèn
Cã TK 412: Chªnh lÖch t¨ng
Cã TK 152: Gi¸ trÞ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu
*TrÞ gi¸ vèn gãp nhá h¬n gi¸ thùc tÕ:
Nî TK 128, 222: Gi¸ trÞ gãp vèn
Nî TK 412: Chªnh lÖch gi¶m
Cã TK 152: Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu
c. Trêng hîp nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng do tù chÕ hoÆc thuª
ngoµi gia c«ng
Nî TK 154 (chi tiÕt liªn quan)
Cã TK 152
d. XuÊt nguyªn vËt liÖu ®Ó b¸n hoÆc cho vay.
C¨n cø vµo gi¸ trÞ thùc tÕ sè nguyªn vËt liÖu xuÊt b¸n hoÆc cho
vay.
Nî TK 138 (1388): Cho vay, cho mîn t¹m thêi
Nî TK 811: VËt t thõa ø ®äng b¸n ra bªn ngoµi
Cã TK 152:
e. C¸c trêng hîp gi¶m kh¸c
* Trêng hîp hao hôt mÊt m¸t nguyªn vËt liÖu do kiÓm kª
C¨n cø vµo biªn b¶n vÒ hao hôt mÊt m¸t nguyªn vËt liÖu, kÕ to¸n
ph¶n ¸nh gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu hao hôt, mÊt m¸t ghi:
Nî TK 1381: Tµi s¶n thiÕu chê xö lý
Cã TK 152
28

* Trêng hîp gi¶m do ®¸nh gi¸ l¹i
Nî TK 412
Cã TK 152
1.7.2. Trêng hîp ¸p dông ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú
Ph¬ng ph¸p kiÓm tra ®Þnh kú kh«ng ph¶n ¸nh thêng xuyªn liªn
tôc t×nh h×nh nhËp, xuÊt kho vËt t mµ chØ theo dâi ph¶n ¸nh gi¸ trÞ
hµng tån kho ®Çu kú vµ cuèi kú.
ViÖc x¸c ®Þnh trÞ gi¸ NVL ghi trªn çc tµi kho¶n kÕ to¸n tæng hîp
kh«ng c¨n cø vµo chøng tõ xuÊt kho mµ c¨n cø vµo trÞ gi¸ thùc tÕ NVL
tån kho ®Çu kú nhËp trong kú vµ kÕt qu¶ kiÓm kª cuèi kú.
1.7.2.1. Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông
- Tµi kho¶n 611: “Mua hµng”. Tµi kho¶n nµy sö dông ®Ó ph¸n
¸nh gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu mua vµo trong kú.
Ngoµi ra kÕ to¸n còng sö dông çc tµi kho¶n liªn quan kh¸c nh:
TK 111, TK 112, TK 141, TK 133, TK 331, TK 152, ... TK 153.
1.7.2.2. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n mét sè nghiÖp vô kinh tÕ chñ yÕu
a. §Çu kú kÕt chuyÓn gi¸ trÞ tån kho
Nî TK 611 (6111)
Cã TK 152, 153
b. Trong kú c¨n cø vµo çc ho¸ ®¬n mua nguyªn vËt liÖu, phiÕu
nhËp kho, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 611 (6111): Chi phÝ mua
Nî TK: 133
Cã 111, 112, 141, 331, 311: Tæng gi¸ thanh to¸n
c. Cuèi kú, tÝnh trÞ gi¸ vËt t, hµng ho¸ xuÊt kho sö dông cho s¶n xuÊt
kinh doanh, göi b¸n hoÆc xuÊt b¸n trùc tiÕp, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 621 Chi phÝ NVL trùc tiÕp
Nî TK 641 Chi phÝ b¸n hµng
Nî TK 642 Chi phÝ qu¶n lý
29

Nî TK 632 Gi¸ vèn hµng ho¸
Nî TK 157 Hµng göi ®i b¸n
Cã TK 611 Mua hµng
d. C¸c trêng hîp t¨ng vËt t do nhËn vèn gãp liªn doanh, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 611: Mua nguyªn vËt liÖu
Cã TK 411: Nguån vèn kinh doanh
e. Cuèi kú kiÓm kª, x¸c ®Þnh gi¸ trÞ NVL tån kho, nguyªn vËt liÖu ®ang
®i ®êng, kÕt chuyÓn kÕ to¸n ghi:
Nî TK 151, 152, 153, 156
Cã TK 611 (6111)
1.7.3. KÕ to¸n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho
Trong ®iÒu kiÖn kinh doanh theo c¬ chÕ thÞ trêng, ®Ó h¹n chÕ
rñi ro trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh vµ t«n träng nguyªn t¾c
“thËn träng” cña kÕ to¸n, c¸c doanh nghiÖp cÇn thùc hiÖn viÖc dù
phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho.
Cuèi kú kÕ to¸n n¨m, khi gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc cña
hµng tån kho nhá h¬n gi¸ gèc th× ph¶i lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån
kho. Sè dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®îc lËp lµ sè chªnh lÖch gi÷a
gi¸ gèc cña hµng tån kho vµ gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc cña
chóng.
- Trêng hîp kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ph¶i lËp ë
cuèi kú kÕ to¸n n¨m nay lín h¬n kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho
®· lËp ë cuèi kú kÕ to¸n n¨m tríc th× sè chªnh lÖch lín h¬n ®îc lËp
thªm, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 632 gi¸ vèn hµng b¸n (chi tiÕt dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån
kho)
Cã TK 159 dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho
- Trêng hîp kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ph¶i lËp ë
cuèi kú kÕ to¸n n¨m nay nhá h¬n kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån
30

kho ®· lËp ë cuèi kú kÕ to¸n n¨m tríc th× sè chªnh lÖch nhá h¬n ®îc
hoµn nhËp, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 159 Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho
Cã TK 632 Gi¸ vèn hµng b¸n
(Chi tiÕt dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho)
1.8. Tæ chøc hÖ thèng sæ kÕ to¸n vµ ghi sæ kÕ to¸n
HiÖn nay çc doanh nghiÖp sö dông rÊt nhiÒu h×nh thøc kÕ
to¸n nhng chñ yÕu lµ çc h×nh thøc kÕ to¸n sau:
- H×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ
- H×nh thøc kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ
- H×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chung
- H×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký sæ çi
Mçi h×nh thøc kÕ to¸n cã u nhîc ®iÓm riªng vµ çc ®iÒu kiÖn ¸p
dông cho tõng lo¹i vïng doanh nghiÖp. Tuy nhiªn tuú thuéc vµo ®Æc
®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh mµ çc doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän
h×nh thøc kÕ to¸n phï hîp v¬Ý ®¬n vÞ m×nh ®Ó tõ ®ã cung cÊp
nh÷ng th«ng tin kÕ to¸n kÞp thêi, ®Çy ®ñ, ®¸ng tin cËy gióp cho viÖc
qu¶n lý vµ ra quyÕt ®Þnh cña gi¸m ®èc.
31

ch¬ng II: thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty
truyÒn t¶i ®iÖn I.
2.1. §Æc ®iÓm Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh Doanh cña c.ty.
2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn.
C«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn I lµ mét doanh nghiÖp nhµ níc, trùc
thuéc Tæng C«ng ty ®iÖn lùc ViÖt Nam - Bé c«ng nghiÖp, cã trô së
®ãng t¹i 15 Cöa B¾c, Ba §×nh - Hµ Néi. Tõ khi h×nh thµnh ®Õn
nay, tr¶i qua gÇn 20 n¨m ho¹t ®éng C«ng ty ®· tõng bíc trëng thµnh,
®¸p øng nhiÖm vô ngµy cµng nÆng nÒ mµ cÊp trªn giao cho. Tæ
chøc tiÒn th©n cña C«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn I lµ Së truyÒn t¶i ®iÖn
MiÒn B¾c trùc thuéc C«ng ty ®iÖn lùc MiÒn B¾c ( Sau nµy lµ Së
truyÒn t¶i ®iÖn trùc thuéc C«ng ty ®iÖn lùc I )
Së truyÒn t¶i ®iÖn MiÒn B¾c ®îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh
sè 06§L/TTCB ngµy 7/4/1981 cña Bé §iÖn Lùc (sau lµ Bé N¨ng L-
îng), t¹i sè 53 Phè L¬ng V¨n Can, QuËn Hoµn KiÕm, Hµ Néi.
Theo chñ tr¬ng cña §¶ng vµ Nhµ níc vÒ ®æi míi c¬ chÕ qu¶n
lý, h×nh thµnh c¸c tËp ®oµn kinh tÕ lín, Tæng C«ng ty ®iÖn lùc ViÖt
Nam ra ®êi theo quyÕt ®Þnh cña Thñ tíng ChÝnh phñ. Tõ th¸ng
4/1995, theo quyÕt ®Þnh cña sè 112NL/TCCB - L§ cña Bé n¨ng l-
îng, Së truyÒn t¶i ®iÖn t¸ch khái C«ng ty ®iÖn lùc I ®Ó h×nh thµnh
C«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn I, trùc thuéc Tæng C«ng ty ®iÖn lùc ViÖt
Nam.
HiÖn nay C«ng ty cã 1819 CBCNV, lµm nhiÖm vô qu¶n lý líi
truyÒn t¶i ®iÖn 220 - 500kv trªn ®Þa bµn c¸c tØnh phÝa B¾c, bao
gåm :
* 1845 Km ®êng d©y 220Kv vµ 14 Km ®êng d©y 110Kv.
* 406 Km ®êng d©y 500Kv.
32

• 18 Tr¹m biÕn ¸p 220Kv vµ 3 Tr¹m biÕn ¸p 110Kv víi Tæng
dung lîng 5456 MVA.
• * 1 Tr¹m bï 500Kv.
* 6 Tr¹m lÆp, 9 ®éi chèt vËn hµnh ®êng d©y 500Kv.
C«ng ty cã 15 ®¬n vÞ ( 8 truyÒn t¶i ®iÖn khu vùc, 4 tr¹m biÕn
¸p, 2 xëng, 1 ®éi ) ®ãng trªn ®Þa bµn cña 15 tØnh, thµnh phè, trong
®ã cã c¸c thµnh phè lín quan träng nh Thñ ®« Hµ Néi, thµnh phè H¶i
Phßng, thµnh phè Vinh.
Mét sè chØ tiªu tµi chÝnh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cña C«ng ty TT§
1.
B¶ng 2.1 §¬n vÞ
tÝnh: VN§
ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003
Tæng vèn kinh doanh 1.390.483.917.0
577
1.173.052.115.57
6
1.464.553.984.684
Vèn lu ®éng 3.525.206.194 4.085.063.046 4.085.063.046
Vèn cè ®Þnh 1.386.958.710.8
63
1.168.967.052.53
0
1.460.468.921.638
Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u
h×nh
+ Nguyªn gi¸ 2.113.596.509.3
41
2.121.911.670.47
4
2.237.334.073.959
+ Hao mßn (715.971.667.78
2)
(938.204.957.911) (1.168.696.214.376
)
Tæng doanh thu 953.474.000 1.256.250.000 1.549.551.000
Lîi tøc thùc hiÖn 98.754.000 102.567.000 153.400.000
Tæng nép ng©n s¸ch 341.100.893 411.200.000 455.120.000
Thu nhËp b×nh qu©n 1.490.000 1.531.000 1.537.000
2.1.2. NhiÖm vô s¶n xuÊt:
Theo ®¨ng ký kinh doanh sè 109667 ngµy 19/12/1994 cña Uû
ban KÕ ho¹ch Nhµ Níc cÊp, C«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn I lµ mét ®¬n vÞ
s¶n xuÊt kinh doanh cã ®Çy ®ñ t c¸ch ph¸p nh©n, ho¹t ®éng theo
ph¬ng thøc h¹ch to¸n phô thuéc, cã nh÷ng nhiÖm vô sau:
33

* Qu¶n lý, vËn hµnh an toµn, liªn tôc, tin cËy b¶o ®¶m chÊt l-
îng ®iÖn n¨ng, phÊn ®Êu gi¶m tæn thÊt ®iÖn n¨ng trªn líi truyÒn t¶i
®iÖn.
* Söa ch÷a çc thiÕt bÞ líi ®iÖn.
* Phôc håi, c¶i t¹o, x©y dùng çc c«ng tr×nh ®iÖn.
* ThÝ nghiÖm hiÖu chØnh thiÕt bÞ ®Ó x¸c ®Þnh chÊt lîng
thiÕt bÞ trong qu¸ tr×nh söa ch÷a x©y l¾p cña C«ng ty.
* Thùc hiÖn mét sè lÜnh vùc s¶n xuÊt dÞch vô liªn quan ®Õn
ngµnh.
HiÖn nay, ngoµi çc nhiÖm vô chÝnh, C«ng ty cßn ®îc Tæng
C«ng ty ®iÖn lùc giao cho nhiÖm vô cïng Ban qu¶n lý dù ¸n c«ng
tr×nh ®iÖn MiÒn B¾c l¾p ®Æt çc thiÕt bÞ ®iÖn cã c«ng suÊt lín,
tÝnh n¨ng hiÖn ®¹i cña §øc, Italia...®Ó thay thÕ çc thiÕt bÞ cò, l¹c
hËu cña Liªn X« nh»m chèng qu¸ t¶i ®iÖn ¸p.
Theo b¸o ço kÕ ho¹ch s¶n xuÊt - tµi chÝnh cña n¨m 2003
C«ng ty ®Ò ra :
S¶n lîng ®iÖn truyÒn t¶i 220KV: 15.410triÖu Kwh
Tû lÖ ®iÖn tæn thÊt: < 2,9%
Chi phÝ s¶n xuÊt: 402,886 tû ®ång.
34

Tõ nhiÖm vô s¶n xuÊt vµ ®Æc ®iÓm ®Þa h×nh ho¹t ®éng cña
C«ng ty cã thÓ m« h×nh ho¸ c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y s¶n xuÊt nh
sau:
Ghi chó:
2.1.3. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n.
2.1.3.1. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n.
C«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n trong mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng
chuyªn ngµnh truyÒn t¶i ®iÖn cã nhiÒu kh¸c biÖt vµ phøc t¹p so víi
c¸c ngµnh kh¸c. Víi mét c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý gåm rÊt nhiÒu ®¬n
vÞ trùc thuéc, mÆc dï ®· cã sù ph©n cÊp qu¶n lý tµi chÝnh nhng
35
Ban Gi¸m ®èc
Phßng
hµnh
chÝnh
Phßng
kÕ
ho¹ch
Phßng
tæ
chøc
Phßng
kü
thuËt
Phßng
tµi chÝnh
kÕ to¸n
Phßng
vËt
t
Phßng
b¶o
vÖ
Phßng
dù to¸n
Xëng
thÝ
nghiÖm
Xëng
söa ch÷a
thiÕt bÞ
®iÖnvËn
t¶i
§éi
vËn
t¶i
Tr¹m
ChÌm
Tr¹m
Th¸i
Nguyªn
Tr¹m
Mai
§éng
La
Tr¹m
Ba-La
TT§
Hµ
Néi
TT§
NghÖ
An
TT§
Thanh
Ho¸
TT§
Ninh
B×nh
TT§
Qu¶ng
Ninh
TT§
H¶i
Phßng
g
TT§
Hßa
B×nh
TT§
Hµ
TÜnh
Híng dÉn chøc n¨ng
L·nh ®¹o trùc tuyÕn

cha triÖt ®Ó do ®ßi hái cao vÒ tÝnh tËp trung vµ thèng nhÊt trong
chØ ®¹o vµ qu¶n lý ë cÊp vÜ m« (Tæng C«ng ty). Do ®ã ®Ó trî gióp
vµ còng ®Ó phï hîp víi sù ho¹t ®éng cña bé m¸y qu¶n lý C«ng ty,
viÖc ¸p dông c¬ cÊu bé m¸y kÕ to¸n tËp trung lµ rÊt hîp lý.
Bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty ®îc tæ chøc theo kiÓu trùc tuyÕn,
kÕ to¸n trëng trùc tiÕp ®iÒu hµnh c¸c nh©n viªn kÕ to¸n phÇn hµnh,
®ång thêi l¹i cã quan hÖ cã tÝnh chÊt tham mu gi÷a kÕ to¸n trëng vµ
kÕ to¸n phÇn hµnh. Phßng TCKT C«ng ty gåm 12 ngêi.
S¬ ®å 2.1 Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n
Ghi chó: Mèi quan hÖ trùc tuyÕn
Mèi quan hÖ tham mu.
36
KÕ to¸n trëng
Phã phßng
qu¶n lý vµ tËp Hîp
chi phÝ TT§
Phã phßng
phô tr¸ch ®Çu t vµ chi
phÝ ®¹i tu
KÕ
to¸n
ng©
n
hµn
KÕ
to¸n
tiÒn
mÆt
KÕ
to¸n
vËt
t
Thñ
quü
KÕ
to¸n
TSC§,
tËp hîp
chi
phÝ
KÕ
to¸n
tæng
hîp chi
phÝ,
gi¸
KÕ
to¸n
®Çu
t,
ctr×n
h
KÕ
to¸n
quyÕt
to¸n
ctr×n
h
KÕ
to¸n
c«n
g
nî,
VAT
Nh©n viªn kÕ
to¸n
®¬n vÞ phô

Mçi çn bé kÕ to¸n ®Òu ph¶i kiªm nhiÖm tõng phÇn viÖc cô thÓ
díi sù ph©n c«ng cña Trëng phßng. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn chøc
n¨ng vµ nhiÖm vô cña m×nh th× gi÷a çc çn bé kÕ to¸n trong bé m¸y
kÕ to¸n lu«n cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau vµ víi tÊt c¶ çc phßng
ban, bé phËn s¶n xuÊt trong C«ng ty, trong viÖc cung cÊp vµ thu
nhËn tµi liÖu, çc th«ng tin kinh tÕ ®Ó phôc vô cho c«ng t¸c l·nh ®¹o
vµ c«ng t¸c qu¶n lý çc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong toµn C«ng
ty.
HiÖn nay t¹i phßng tµi chÝnh - kÕ to¸n sö dông çc phÇn mÒm
riªng cho tõng phÇn hµnh kÕ to¸n nh kÕ to¸n tiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n
hµng, kÕ to¸n vËt t, tµi s¶n cè ®Þnh vµ kÕ to¸n thanh to¸n, viÕt trªn
ng«n ng÷ FOXPRO cña Tæng C«ng ty §iÖn lùc ViÖt Nam. Çc ch¬ng
tr×nh nµy ®îc x©y dùng tõ n¨m 1999 cha cã sù liªn kÕt, chia quyÒn
truy cËp. Cßn çc ®¬n vÞ trùc thuéc chØ lËp b¶ng, biÓu trªn ch¬ng
tr×nh EXCEL do ®ã c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty chñ yÕu vÉn ghi chÐp
thñ c«ng trªn çc sæ tæng hîp nªn vÉn cßn bÞ trïng lÆp.
C«ng ty thùc hiÖn h¹ch to¸n theo chøng tõ gèc ®èi víi nh÷ng
kho¶n C«ng ty trùc tiÕp qu¶n lý vµ h×nh thøc kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ
®èi víi çc kho¶n thanh to¸n, cÊp ph¸t, b»ng bï trõ, cßn çc kho¶n tæng
hîp c¨n cø vµo b¸o ço kÕ to¸n cña çc ®¬n vÞ trùc thuéc göi vÒ phôc
vô cho viÖc h¹ch to¸n t¹i C«ng ty.
Çc ®¬n vÞ phô thuéc ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chung.
C«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn I lµ mét C«ng ty h¹ch to¸n phô thuéc do
®ã tÊt c¶ çc chi phÝ, doanh thu ®Òu ®îc kÕt chuyÓn lªn Tæng C«ng
ty ®iÖn lùc ViÖt Nam ®Ó h¹ch to¸n tËp trung toµn ngµnh ®iÖn. T¹i
C«ng ty sÏ kh«ng x¸c ®Þnh ®îc chi phÝ vµ doanh thu cña s¶n xuÊt
chÝnh (vËn hµnh truyÒn t¶i ®iÖn) mµ chØ cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc chi
phÝ, doanh thu vµ lîi nhuËn cña s¶n xuÊt kinh doanh phô ( l¾p ®Æt,
thÝ nghiÖm, hiÖu chØnh cho kh¸ch hµng ). §©y còng chÝnh lµ mét
37

®Æc thï cña C«ng ty bëi tÊt c¶ çc kh©u tõ s¶n xuÊt ®iÖn ®Õn ph©n
phèi tiªu dïng lµ mét d©y chuyÒn khÐp kÝn toµn ngµnh.
S¶n phÈm chÝnh cña ngµnh ®iÖn lµ ®iÖn n¨ng phôc vô cho s¶n
xuÊt vµ tiªu dïng x· héi. S¶n phÈm nµy kh«ng bao giê cã tån kho vµ
s¶n phÈm dë dang cha hoµn thµnh, do ®ã chi phÝ s¶n xuÊt trong kú
®îc tËp hîp bao nhiªu th× chuyÓn hÕt vµo gi¸ thµnh bÊy nhiªu ( tøc lµ
tæng chi phÝ = tæng gi¸ thµnh ).
2.1.3.2. H×nh thøc tæ chøc sæ kÕ to¸n.
§Ó phï hîp víi yªu cÇu, tr×nh ®é qu¶n lý vµ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt
kinh doanh cña m×nh, C«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn I ®· ¸p dông tæ chøc
sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc NhËt ký chung nh ®óng yªu cÇu cña
Tæng C«ng ty. C«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty nãi chung lµ kh¸ hoµn
chØnh, lu«n cËp nhËt víi nh÷ng ®æi míi cña chÕ ®é kÕ to¸n.
C«ng ty sö dông hÖ thèng tµi kho¶n theo quy ®Þnh cña Tæng
C«ng ty trªn c¬ së theo quyÕt ®Þnh 1141-TC/C§KT ra ngµy 1/11/1995
cña Bé Tµi chÝnh. ViÖc ghi chÐp sæ s¸ch kÕ to¸n nhÊt thiÕt ph¶i c¨n
cø vµo chøng tõ kÕ to¸n hîp lÖ, hîp ph¸p. Çc kÕ to¸n viªn thùc hiÖn
c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n b»ng m¸y vi tÝnh ®Òu ph¶i in ra sæ s¸ch kÕ
to¸n hµng th¸ng, cã luü kÕ tõ ®Çu n¨m ®Õn hÕt niªn ®é kÕ to¸n.
Nh÷ng sæ s¸ch nµy cã ®Çy ®ñ ch÷ ký cña nh©n viªn kÕ to¸n phô tr¸ch
phÇn hµnh vµ ®îc kÕ to¸n trëng vµ thñ trëng ®¬n vÞ xem xÐt, ký
duyÖt.
HiÖn nay ®Ó phôc vô nhu cÇu qu¶n lý, C«ng ty quy ®Þnh cho
çc ®¬n vÞ thµnh viªn ®Òu ph¶i më sæ, ghi chÐp, qu¶n lý, lu gi÷ vµ
b¶o qu¶n theo ®óng quy ®Þnh chÕ ®é sæ s¸ch kÕ to¸n. Sæ s¸ch kÕ
to¸n bao gåm sæ tæng hîp, sæ kÕ to¸n chi tiÕt, sæ nhËt ký. ViÖc më
sæ kÕ to¸n ph¶i ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, râ rµng kÞp thêi chÝnh x¸c, trung
thùc, cã hÖ thèng nh»m cung cÊp th«ng tin cho viÖc lËp b¸o ço tµi
chÝnh cña ®¬n vÞ.
38

S¬ ®å 2.2:
Kh¸i qu¸t tr×nh tù ghi sè theo h×nh thøc NhËt ký chung t¹i C«ng ty ®îc m« h×nh
ho¸ nh sau:
Ghi cuèi th¸ng, hoÆc ®Þnh kú
Quan hÖ ®èi chiÕu
39
Chøng tõ gèc
Sæ nhËt ký
chung
Sæ, thÎ kÕ
to¸n chi tiÕt
B¶ng c©n ®èi sè
ph¸t sinh
Sæ c¸i
B¸o c¸o tµi
chÝnh
B¶ng tæng hîp
chi tiÕt

2.2. Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty truyÒn t¶i
®iÖn I.
2.2.1. §Æc ®iÓm nguyªn vËt liÖu.
C«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn I lµ mét doanh nghiÖp cã quy m« lín,
ho¹t ®éng chuyªn ngµnh truyÒn t¶i ®iÖn do vËy nguyªn vËt liÖu cña
C«ng ty sö dông lµ vËt liÖu chuyªn dïng trong ngµnh ®iÖn, víi sè lîng
lín cã nhiÒu ®Æc ®iÓm vµ ®¬n vÞ tÝnh kh¸c nhau.
C«ng ty cã nhiÖm vô chÝnh lµ qu¶n lý vµ vËn hµnh an toµn hÖ
thèng líi ®iÖn 220Kv - 500Kv, gåm 15 ®¬n vÞ trùc thuéc ®ãng r¶i r¸c
trªn toµn MiÒn B¾c. Do ®ã viÖc tæ chøc c«ng t¸c qu¶n lý vËt t v« cïng
khã kh¨n ®ßi hái çn bé kÕ to¸n ph¶i cã tr×nh ®é vµ tr¸ch nhiÖm trong
c«ng viÖc.
ThÞ trêng khai th¸c vËt liÖu cña C«ng ty h¹n hÑp, kh«ng s½n cã,
chñ yÕu tõ hai nguån chÝnh sau:
* Nguån tõ Tæng C«ng ty cÊp.
* Nguån tù khai th¸c trªn thÞ trêng.
HÖ thèng kho dù tr÷ cña C«ng ty gåm:
* 1 kho t¹i Thîng §×nh - Hµ Néi, 1 kho t¹i Ba La - Hµ T©y do
phßng vËt t C«ng ty trùc tiÕp qu¶n lý.
* Vµ 15 kho t¹i çc ®¬n vÞ trùc thuéc ®ãng r¶i r¸c ë çc tØnh Hoµ
B×nh, Ninh B×nh, Th¸i Nguyªn, Hµ TÜnh vµ çc thµnh phè Hµ Néi, H¶i
Phßng, Thanh Ho¸, NghÖ An, Hµ TÜnh ...
2.2.2. Ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu.
40

§Ó cã thÓ qu¶n lý mét çch chÆt chÏ vµ tæ chøc h¹ch to¸n vµ
h¹ch to¸n chi tiÕt tíi tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu phôc vô cho ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh C«ng ty ®· sö dông m· bé danh ®iÓm vËt t do
Tæng C«ng ty ban hµnh ®Ó thèng nhÊt tªn gäi, ký - m· hiÖu, quy çch
vµ ®¬n vÞ tÝnh trong toµn ngµnh ®iÖn. Nguyªn vËt liÖu cña C«ng ty
gåm çc lo¹i sau:
* Lo¹i 1: Nhiªn liÖu, khÝ, dÇu mì ho¸ chÊt.
* Lo¹i 2: Kim khÝ.
* Lo¹i 3: VËt liÖu ®iÖn, ®iÖn tö, b¸n dÉn.
* Lo¹i 4: VËt liÖu kh¸c
* Lo¹i 5: Phô tïng.
* Lo¹i 6: vËt liÖu vµ thiÕt bÞ XDCB.
* Lo¹i 7: PhÕ liÖu
* Lo¹i 8: C«ng cô, dông cô.
Trªn c¬ së nguyªn vËt liÖu ®· ph©n nhãm, lo¹i C«ng ty ®· x©y
dùng “ danh ®iÓm vËt liÖu ” nh»m thèng nhÊt tªn gäi, ký - m· hiÖu,
quy çch, ®¬n vÞ tÝnh cña tõng thø vËt liÖu. Danh ®iÓm bé m· vËt t
Lo¹i 3 vËt liÖu ®iÖn, ®iÖn tö, b¸n dÉn hiÖn ®ang ®îc sö dông nh sau:
B¶ng 2.2
TrÝch
Danh ®iÓm bé m· vËt t
lo¹i 3
VËt liÖu ®iÖn ®iÖn tö ,b¸n dÉn
M· vËt t tªn vËt t ®vt
...
3 VËt liÖu ®iÖn - §iÖn tö - B¸n dÉn
31030 Sø treo thuû tinh
31030120 Sø treo thuû tinh PC – 120 Qu¶
31030160 Sø treo thuû tinh PC – 160 Qu¶
...
31528 Çp nh«m trÇn lâi thÐp (AC)
31528185 Çp nh«m AC 185 mm2 m
31528240 Çp nh«m AC 240 mm2 m
41

...
2.2.3. §¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu:
2.2.3.1 §èi víi nguyªn vËt liÖu nhËp kho.
Gi¸ nguyªn vËt liÖu nhËp kho ®îc x¸c ®Þnh tuú thuéc vµo nguån
nhËp.
* Gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu mua ngoµi gåm:
- Gi¸ mua ghi trªn ho¸ ®¬n nhng kh«ng bao gåm thuÕ GTGT.
- Chi phÝ thu mua, vËn chuyÓn bèc xÕp vËt liÖu, thuª kho b·i ...
- ThuÕ nhËp khÈu ph¶i nép (nÕu cã)
- Hao hôt tù nhiªn trong ®Þnh møc ( nÕu cã ).
* Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu gia c«ng chÕ biÕn gåm:
- Gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu xuÊt gia c«ng.
- Chi phÝ gia c«ng.
- Chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì, b¶o qu¶n ( nÕu cã)
* Gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu ®îc Tæng C«ng ty cÊp lµ gi¸
ghi trong quyÕt ®Þnh cÊp ph¸t vèn b»ng nguyªn vËt liÖu cu¶ Tæng
C«ng ty.
* Gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu thu håi lµ gi¸ trÞ cña sè vËt t thu håi ®-
îc héi ®ång ®¸nh gi¸ cña ®¬n vÞ x¸c ®Þnh theo chÊt lîng vµ gi¸ thÞ tr-
êng.
2.2.3.2. §èi víi nguyªn vËt liÖu xuÊt kho.
* VËt t sö dông t¹i C«ng ty phÇn lín lµ vËt t ®Æc chñng, cã gi¸
trÞ cao, sè lÇn nhËp xuÊt Ýt do ®ã t¹i phßng kÕ to¸n C«ng ty ¸p dông
gi¸ thùc tÕ ®Ých danh cho nh÷ng mÆt hµng nµy (VÝ dô nh ®¬n gi¸
cña vá tñ REL: 4.872.000 VN§/chiÕc).
Vµ sö dông gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n gia quyÒn liªn hoµn ®èi víi c¸c
vËt liÖu cã gi¸ trÞ nhá, sè lÇn nhËp xuÊt nhiÒu (chØ mét sè Ýt danh
42

®iÓm vËt liÖu ®îc tÝnh gi¸ theo ph¬ng ph¸p nµy cßn phÇn lín lµ tÝnh
gi¸ theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp).
C«ng thøc tÝnh:
Gi¸ trÞ thùc tÕ vËt liÖu tån ®Çu kú vµ
nhËp trong kú
§¬n gi¸ tÝnh ®Õn thêi ®iÓm xuÊt
b×nh qu©n =
NVL t¹i thêi Sè lîng vËt liÖu tån ®Çu kú vµ nhËp
trong kú
®iÓm xuÊt kho tÝnh ®Õn thêi ®iÓm xuÊt
VÝ dô: TÝnh gi¸ vËt liÖu xuÊt kho theo ph¬ng ph¸p b×nh qu©n
gia quyÒn.
Gi¸ thùc tÕ cña c¸p nh«m AC 240mm2 (®¬n vÞ tÝnh lîng: mÐt)
th¸ng 12/2003 ®îc tÝnh nh sau:
ChØ tiªu §¬n gi¸ thùc tÕ Sè lîng Thµnh tiÒn
Sè tån
01/12/2003
36.400 2.610 95.004.000
PhiÕu nhËp sè
105 ngµy
7/12/2003
36.000 2.770 99.720.000
Tæng céng 5.380 194.724.000
§¬n gi¸ thùc tÕ 95.004.000 + 99.720.000
43

xuÊt kho cña çp nh«m = = 36.195
VN§/mth¸ng 12/2003 2.610 + 2.770
HiÖn nay, t¹i C«ng ty ®· tæ chøc ph©n cÊp, trao quyÒn cho çc
®¬n vÞ trùc thuéc ®îc phÐp tù khai th¸c nguån vËt liÖu, nhng hÇu hÕt
çc ®¬n vÞ vÉn cha chñ ®éng mµ cßn lÖ thuéc vµo nguån cÊp ph¸t tõ
C«ng ty. Mçi ®¬n vÞ thêng vÒ kho cña C«ng ty lÜnh vËt liÖu tõ 1-2
lÇn trong th¸ng. Do ®ã khèi lîng c«ng viÖc cña kÕ to¸n vËt liÖu lín. §Ó
®¶m b¶o cho viÖc tÝnh gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt kho ®îc nhanh chãng
kh«ng ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c quyÕt to¸n cña çc ®¬n vÞ ®ßi hái kÕ
to¸n ph¶i cã tr×nh ®é vµ viÖc sö dông kÕ to¸n m¸y lµ hÕt søc cÇn
thiÕt.
Theo quy ®Þnh cña C«ng ty, ngµy 25 hµng th¸ng kÕ to¸n nhËn
phiÕu tõ thñ kho, trong 03 ngµy sau ®ã ph¶i cËp nhËt xong toµn bé
chøng tõ nhËp trong th¸ng ®Ó tÝnh ra ®¬n gi¸ vËt liÖu thùc tÕ xuÊt
kho. Sau ®ã kÕ to¸n ¸p gi¸ cho tõng phiÕu xuÊt ®Ó quyÕt to¸n chi phÝ
nguyªn vËt liÖu ®· cÊp cho 15 ®¬n vÞ trùc thuéc. Çc ®¬n vÞ sö dông
®¬n gi¸ nµy ®Ó tÝnh ra chi phÝ nguyªn vËt liªô ®· phôc vô cho s¶n
xuÊt kinh doanh trong kú. Nh vËy, ë çc ®¬n vÞ trùc thuéc ®· sö dông
gi¸ thùc tÕ ®Ých danh do sè lÇn nhËp xuÊt cña mçi ®¬n vÞ kh«ng
nhiÒu.
Ta thÊy ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ ®îc ¸p dông t¹i phßng kÕ to¸n vµ çc
®¬n vÞ trùc thuéc cña C«ng ty ®¶m b¶o ph¶n ¸nh chÝnh x¸c chi phÝ
nguyªn vËt liÖu. Nhng çch tÝnh gi¸ nµy lµm cho c«ng viÖc cña kÕ
to¸n vËt liÖu dån vµo cuèi th¸ng, vµ chØ ®Õn cuèi th¸ng míi tÝnh ®îc
gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n do ®ã ¶nh hëng tíi tÝnh kÞp thêi cña th«ng tin
kÕ to¸n.
2.2.4. KÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn I.
44

2.2.4.1. Çc chøng tõ sö dông vµ quy tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ khi
nhËp kho nguyªn vËt liÖu.
Phßng vËt t c¨n cø vµo kÕ ho¹ch cung øng vËt t do phßng kÕ
ho¹ch lËp ®· ®îc Gi¸m ®èc C«ng ty ký duyÖt ®Ó mua s¾m vËt t cho
s¶n xuÊt vµ dù tr÷. Çn bé cung øng vËt t viÕt giÊy ®Ò nghÞ mua
hµng (®· ®îc trëng phßng vËt t vµ Gi¸m ®èc duyÖt) chuyÓn sang
phßng tµi chÝnh - kÕ to¸n ®Ó t¹m øng chi phÝ.
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn mua s¾m, C«ng ty tæ chøc xÐt chän
b¸o gi¸ vËt t ( 3 b¸o gi¸ trë lªn ) ®èi víi hµng vËt t cã gi¸ trÞ vµ sè lîng
nhá. Cßn ®èi víi vËt t , thiÕt bÞ gi¸ trÞ lín, sè lîng nhiÒu th× C«ng ty tæ
chøc ®Êu thÇu xÐt chän nhµ cung cÊp hµng, sau ®ã ký hîp ®ång thùc
hiÖn. Khi hµng vÒ çn bé vËt t ph¶i cïng thñ kho nhËp hµng c©n, ®o,
®ong, ®Õm tuú theo tÝnh chÊt cña tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu. Sau ®ã
c¨n cø vµo çc chøng tõ gèc: Hîp ®ång, ho¸ ®¬n, biªn b¶n kiÓm
nghiÖm vËt t (trõ çc lo¹i vËt t ®¬n gi¶n th«ng thêng nh: bét giÆt, t¹p
phÈm, v¨n phßng phÈm... th× kh«ng ph¶i lËp biªn b¶n kiÓm nghiÖm ),
vµ biªn b¶n thÝ nghiÖm (nÕu cã) ®Ó phßng vËt t tiÕn hµnh lËp vµ ký
duyÖt phiÕu nhËp kho theo quy ®Þnh.
PhiÕu nhËp kho ®îc lËp 03 liªn: 01 liªn lu t¹i phßng vËt t, 01 liªn
®¬n vÞ nhËp lu, 01 liªn thñ kho lu dïng c¨n cø ®Ó ghi thÎ kho sau ®ã
chuyÓn cho phßng tµi chÝnh-kÕ to¸n lu (®©y lµ liªn gèc) vµ ®ã lµ mét
trong nh÷ng chøng tõ gèc dïng lµm c¨n cø ®Ó h¹ch to¸n.
TrÝch mÉu çc chøng tõ nhËp kho (Biªn b¶n kiÓm nghiÖm vËt t,
Ho¸ ®¬n, phiÕu nhËp, b¶ng kª tæng hîp nhËp).
B¶ng 2.3
§¬n vÞ: C«ng ty viÔn th«ng ®iÖn lùc
Bé phËn: Phßng thÝ nghiÖm
Biªn b¶n kiÓm nghiÖm çp
Ngµy 5 th¸ng 12 n¨m 2003 Sè: 0-10/2103-1/TN –VT§L
45

Chñng lo¹i çp: Çp nh«m AC 240mm2 Tiªu chuÈn ¸p dông: TCVN 5935
Kh¸ch hµng: C«ng ty TruyÒn t¶i
®iÖn I Hîp ®ång sè: 74/H§UT 01/12/2003 TT§1-VT§L
Ban kiÓm nghiÖm: NguyÔn Trêng (Trëng ban),
Ngµy thö nghiÖm:
05/12/2003
Lª Thanh Hµ (Uû viªn), §ç Huy Hoµng (Uû
viªn)
TT Sè ru l«
ChiÒu
dµi §iÖn trë ruét dÉn
§iÖn trë çch
®iÖn Thö cao ¸p
ChÊt
lîng
(m) Lâi pha
Lâi trung
tÝnh (M .KM) KV/ph
1
SH3-
01021/01/001 1002 68200 69300 120 3.5/5 §¹t
2
SH3-
01021/01/002 1771 68500 69300 120 3.5/5 §¹t
Céng 2.773
Møc quy ®Þnh: Ma x 7.41 7.41 Min - 3.5/5
ThiÕt bÞ thÝ nghiÖm §iÒu kiÖn thÝ nghiÖm Ph¬ng ph¸p thö
1
CÇu ®o ®iÖn trë
AVO(Mü) No.45165 NhiÖt ®é: 28 oC 1. TCVN 5935
2
Megaohm-met
2500V(Nga) No.90146 §é Èm: 2. J ISC 3055
3
M¸y thö cao ¸p
75KV(Hµn Quèc) No.96-203 ¸p suÊt:
§¹i diÖn kü
thuËt Thñ kho Trëng ban
(ký, hä tªn) (ký, hä tªn) (ký, hä tªn)
B¶ng 2.4
Ho¸ ®¬n (GTGT) MÉu sè: 01 GTKT-
3LL
46

Liªn 2: (Giao kh¸ch hµng)
HM/2003B
0767281
Ngµy 05 th¸ng 12 n¨m 2003
§¬n vÞ b¸n hµng: C«ng ty viÔn th«ng ®iÖn lùc
§Þa chØ: 52 Minh Khai - Hµ Néi
Sè tµi kho¶n: 710A-00003
NHCT Hai Bµ Trng
§iÖn tho¹i: 04.8833768
Hä tªn ngêi mua hµng: NguyÔn Anh Tó
§¬n vÞ: C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn I
§Þa chØ: 15 Cöa B¾c - HN
Sè tµi kho¶n: 710A-00038
NHCT ViÖt Nam
H×nh thøc thanh to¸n: Uû nhiÖm chi MS: 01001000790171
ST
T Tªn hµng ho¸, dÞch vô §VT Sè lîng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn
A B C 1 2 3=1x2
1 C¸p nh«m AC 240mm2 MÐt 2.770 36.000 99.720.000
(§¬n gi¸ theo hîp ®ång sè 74/H§UT ngµy
01/12/2003 TT§1-VT§L)
Céng tiÒn
hµng 99.720.000
ThuÕ suÊt GTGT: 10%
TiÒn thuÕ
GTGT: 9.720.000
Tæng c«ng tiÒn thanh
to¸n 109.692.000
Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷: Mét tr¨m linh chÝn triÖu, s¸u tr¨m chÝn hai ngµn ®ång ch½n.
Ngêi mua hµng KÕ to¸n trëng
Thñ trëng ®¬n
vÞ
(Ký, ghi râ hä, tªn) (Ký, ghi râ hä, tªn)
(K(( Ký, ghi râ hä,
tªn)
47

B¶ng 2.5
§¬n vÞ: C«ng ty TT§1 Sè:105VA/2003
§Þa chØ: 15 Cöa B¾c
PhiÕu nhËp kho
Hä tªn ngêi giao hµng: NguyÔn Anh Tó - Çn bé phßng vËt t.
Lý do nhËp: Theo biªn b¶n giao nhËn vËt t ngµy 7 th¸ng 12 n¨m 2003, thùc
hiÖn hîp
®ång sè 74/H§UT 2003 ký ngµy 01/12/2003 gi÷a C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn I vµ
C«ng ty
ViÔn th«ng §iÖn lùc.
NhËp t¹i kho: Thîng §×nh.
STT
Tªn, nh·n hiÖu,
quy çch §VT Sè lîng §¬n Thµnh TK h¹ch to¸n
c.tõ T.tÕ gi¸ tiÒn Nî Cã
A B C 1 2 3 4 5 6
1
Çp nh«m AC
240mm2 mÐt 2.770 2.770
36.00
0
99.720.00
0 152(2) 331(1)
Céng: 1 lo¹i hµng
99.720.00
0
Tæng gi¸ trÞ vËt t ®· nhËp: ChÝn chÝn triÖu b¶y tr¨m hai m¬i ngµn ®ång
ch½n.
TL Thñ trëng ®¬n vÞ Ngêi giao hµng
Thñ kho
Phô tr¸ch cung tiªu
48

.2.4.2. Çc chøng tõ sö dông vµ quy tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ khi
xuÊt kho nguyªn vËt liÖu.
Hµng quý c¨n cø vµo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, ®Þnh møc tiªu hao vµ
kh¶ n¨ng thùc hiÖn, çc ®¬n vÞ trùc thuéc ph¶i lËp kÕ ho¹ch sö dông
vËt t. Trêng hîp xuÊt kho vËt t ngoµi kÕ ho¹ch ( xö lý çc sù cè nh ®æ
cét, ®øt d©y ... ) th× ph¶i cã sù phª duyÖt cña Gi¸m ®èc C«ng ty. C¨n
cø vµo kÕ ho¹ch sö dông vËt t ®· ®îc duyÖt vµ giÊy ®Ò nghÞ cÊp ph¸t
vËt t , phßng vËt t viÕt phiÕu xuÊt kho. PhiÕu xuÊt kho ®îc viÕt lµm
03 liªn, sau khi ®îc çn bé phô tr¸ch cung tiªu ký duyÖt vÒ sè lîng sÏ ®-
îc chuyÓn qua phßng tµi chÝnh - kÕ to¸n ®Ó kÕ to¸n vËt t ®Þnh
kho¶n vµ ¸p gi¸ (gi¸ nµy chØ mang tÝnh chÊt t¹m tÝnh, ngµy 25 hµng
th¸ng kÕ to¸n vËt t cã nhiÖm vô b¸o gi¸ chÝnh x¸c cho çc ®¬n vÞ trùc
thuéc). TiÕp ®ã, ngêi nhËn sÏ mang 02 liªn xuèng kho nhËn hµng. Thñ
kho sÏ ghi sè lîng thùc xuÊt vµ ký vµo phiÕu xuÊt kho, sè lîng nµy sÏ
kh«ng ®îc lín h¬n sè lîng yªu cÇu nhng cã thÓ nhá h¬n nÕu thùc tÕ
kh«ng ®ñ ®¸p øng. Ngêi nhËn vËt t sau khi ký nhËn gi÷ 01 liªn ®Ó lu.
Thñ kho dïng phiÕu xuÊt lµm c¨n cø vµo thÎ kho sau ®ã chuyÓn cho
kÕ to¸n vËt t vµo ngµy 25 hµng th¸ng. KÕ to¸n sau khi ®· ®èi chiÕu sè
lîng thùc xuÊt ghi trong phiÕu vµ thÎ kho ph¶i ký x¸c nhËn sè lîng tån
kho cuèi th¸ng.
Ta thÊy viÖc kÕ to¸n vËt liÖu ph¶i ghi gi¸ t¹m tÝnh (gi¸ tån ®Çu
kú) vµo phiÕu xuÊt sau khi phßng vËt t lËp phiÕu.Phßng TCKT ghi gi¸
chÝnh x¸c (gi¸ cuèi kú ®· ®îc tÝnh l¹i theo ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia
quyÒn ) ®Ó dïng lµm sè liÖu h¹ch to¸n lµ c«ng viÖc trïng lÆp. KÕ to¸n
chØ cÇn ¸p gi¸ mét lÇn vµo phiÕu xuÊt vËt t sau khi ®· tÝnh ®îc gi¸
chÝnh x¸c t¹i thêi ®iÓm cuèi kú b¸o ço.
§Ó qu¶n lý chÆt chÏ vËt t cña C«ng ty, mÉu thÎ kho do kÕ to¸n
vËt t in theo ®óng quy ®Þnh cña Bé tµi chÝnh. ThÎ cã ch÷ ký cña kÕ
50

to¸n trëng vµ ®îc in theo mµu quy ®Þnh cña C«ng ty ®Ó thuËn tiÖn
trong viÖc ®èi chiÕu. C«ng ty quy ®Þnh nh sau:
- ThÎ mµu xanh dïng cho vËt t chÝnh phÈm.
- ThÎ mµu vµng dïng cho vËt t thu håi nhng cßn cã thÓ sö dông ®îc.
- ThÎ mµu ®á dïng cho phÕ liÖu kh«ng cßn kh¶ n¨ng tËn dông.
TrÝch mÉu çc chøng tõ xuÊt kho (PhiÕu xuÊt, thÎ kho, b¶ng kª tæng
hîp xuÊt, b¶ng tæng hîp nhËp xuÊt tån kho vËt t).
B¶ng 2.7 :
§¬n vÞ: C«ng ty TT§1 Sè: 205/2003
§Þa chØ: 15 Cöa B¾c
PhiÕu xuÊt kho
Hä tªn ngêi giao hµng: Cao V¨n L¹c - Bé phËn: TT§ Hoµ
B×nh
Lý do xuÊt: Thay d©y kho¶ng cét 112 –118 §êng d©y Ba la - Hoµ B×nh
XuÊt t¹i kho: Thîng §×nh.
STT
Tªn, nh·n hiÖu, quy
çch §VT Sè lîng §¬n Thµnh TK h¹ch to¸n
Yªu cÇu T.tÕ gi¸ tiÒn Nî Cã
A B C 1 2 3 4 5 6
1
Çp nh«m AC
240mm2 Çi 710 690 36.195 24.974.550136(3) 152(2)
2
Sø treo thuû tinh PC
– 160 B¸t 125 120 86.340 10.360.800136(3) 152(2)
Céng: 2 lo¹i hµng 35.335.350
Tæng gi¸ trÞ vËt t ®· xuÊt: Ba m¬i l¨m triÖu, ba tr¨m ba m¬i l¨m ngµn, ba tr¨m
n¨m m¬i ®ång
TL Thñ trëng ®¬n vÞ Ngêi nhËn Thñ kho
Phô tr¸ch cung tiªu
51

C¨n cø vµo phiÕu nhËp, xuÊt, thñ kho ghi vµo thÎ kho:
B¶ng 2.8 :
C«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn I
Kho: Thîng §×nh - Hµ Néi ThÎ Kho Sè:
-----------o0o------------ LËp thÎ, ngµy 01 th¸ng 12 n¨m 2003 Tê sè: 02
KÕ to¸n trëng: (Ký, ghi hä tªn)
Tªn vËt t, nh·n hiÖu
Quy çch
§¬n vÞ tÝnh M· sè vËt t Dù tr÷ tèi ®a Dù tr÷ tèi
thiÓu
Çp nh«m AC 240mm2 m 31528240
Sè thø
tù
Chøng tõ
TrÝch yÕu
Ngµy
nhËp xuÊt Sè lîng
X¸c
nhËn
cña kÕ
to¸n
Tõ tê sè 01 chuyÓn
sang
2.612
Sè ngµy NhËp XuÊt Tån
A B C D E 1 2 3 F
290 202 3/12/2003 TT§ Hoµ B×nh 4/12/2003 620
287 203 4/12/2003 XuÊt cho TT§ Hµ
TÜnh
4/12/2003 425
289 105 7/12/2003 Tó - P. VËt t nhËp 7/12/2003 2.770
291 205 7/12/2003 TT§ Hµ Néi 7/12/2003 690
Céng T12/2003 2.770 1.735 3.647 Ngäc
C¨n cø vµo çc chøng tõ nhËp, xuÊt, kÕ to¸n vµo sæ chi tiÕt vËt liÖu
vµ b¸o ço nhËp, xuÊt, tån cho tõng danh ®iÓm vËt kiÖu cña hai kho
Ba la, Thîng ®×nh.
(Chi tiÕt ®îc tr×nh bµy ë b¶ng 2.12; 2.11)
§ång thêi c¨n cø vµo chøng tõ xuÊt ®Ó lËp b¶ng kª tæng hîp xuÊt vËt
t.
(Chi tiÕt ®îc tr×nh bµy ë b¶ng 2.9)
Cuèi th¸ng sau ®èi chiÐu sè d víi çc ®¬n vÞ trùc thuéc, kÕ to¸n ph¶i
lËp b¶ng ®èi chiÕu sè d tµi kho¶n 152 gi÷a C«ng ty vµ çc ®¬n vÞ trùc
thuéc.
Lª ThÞ Lan H¬ng - K31A 46
369

C¨n cø vµo çc chøng tõ thanh to¸n víi ngêi b¸n hµng, kÕ to¸n ghi vµo
sæ theo dâi chi tiÕt tµi kho¶n 331 – Thanh to¸n víi ngêi b¸n
2.2.4.3. Néi dung ph¬ng ph¸p kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu (Ph¬ng
ph¸p thÎ song song)
* T¹i kho: Thñ kho dïng thÎ kho ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp,
xuÊt, tån vËt liÖu vÒ mÆt sè lîng. Mçi chøng tõ ghi mét dßng vµo thÎ
kho. ThÎ ®îc kÕ to¸n vËt t më cho tõng danh ®iÓm vËt liÖu. Cuèi
th¸ng, thñ kho ph¶i tiÕn hµnh tæng céng sè nhËp, xuÊt, tÝnh ra sè tån
kho vÒ mÆt lîng theo tõng danh ®iÓm vËt liÖu.
* T¹i phßng kÕ to¸n: KÕ to¸n më sæ chi tiÕt vËt liÖu cho tõng
danh ®iÓm vËt liÖu cña hai kho Ba La vµ Thîng §×nh. Sæ nµy ghi mçi
th¸ng mét lÇn vµo ngµy 25 hµng th¸ng trªn c¬ së çc chøng tõ nhËp,
xuÊt ph¸t sinh trong th¸ng do thñ kho chuyÓn tíi sau khi ®· kiÓm tra,
®èi chiÕu, ghi ®¬n gi¸ h¹ch to¸n vµ tÝnh ra sè tiÒn. KÕ to¸n c¨n cø vµo
çc phiÕu nhËp, xuÊt ®Ó lËp b¶ng kª tæng hîp nhËp, b¶ng kª tæng
hîp xuÊt mµ ®èi tîng theo dâi lµ çc ®¬n vÞ trùc thuéc hoÆc kh¸ch
hµng. Sè liÖu ë çc b¶ng kª nhËp, xuÊt ®îc ®èi chiÕu víi sè liÖu víi çc
®¬n vÞ trùc thuéc vµ cña kÕ to¸n tæng hîp. Ngoµi ra, kÕ to¸n c¨n cø
vµo sæ chi tiÕt vËt liÖu ®Ó lËp b¶ng tæng hîp nhËp, xuÊt, tån kho vÒ
mÆt sè lîng vµ gi¸ trÞ cña tõng lo¹i vËt liÖu cho 2 kho Ba La vµ Thîng
§×nh.
S¬ ®å 2.3
KÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p thÎ song song
t¹i C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn I
PhiÕu nhËp
kho
PhiÕu xuÊt
kho
ThÎ kho
B¶ng tænghîp
nhËp, xuÊt,
tån kho vËt
liÖu
Thîng §×nh ,
Ba La
B¶ng kª
tæng hîp xuÊt
B¶ng kª
tæng hîp nhËp
Sæ chi tiÕt
vËt liÖu
Thîng §×nh,
Ba La.
KÕ
to¸n
tæng
hîp
Chi
phÝ
vËt
liÖu
t¹i çc
®¬n
vÞ
trùc
thuéc
47

Ghi chó:
Ghi hµng ngµy.
Ghi cuèi th¸ng.
Quan hÖ ®èi chiÕu.
2.2.4.5. KÕ to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn
I.
2.2.4.5.1. KÕ to¸n tæng hîp nhËp nguyªn vËt liÖu:
* Trêng hîp mua ngoµi, hµng vµ ho¸ ®¬n cïng vÒ.
C¨n cø vµo b¶ng kª tæng hîp nhËp, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 152: TrÞ gi¸ thùc tÕ vËt liÖu nhËp kho theo gi¸ kh«ng cã
thuÕ.
Nî TK 133(1331): ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ.
Cã TK 331(1)(chi tiÕt kh¸ch hµng): TrÞ gi¸ thanh to¸n theo
ho¸ ®¬n.
Mäi kh¸ch hµng cã quan hÖ mua b¸n hµng ho¸ víi C«ng ty ®Òu
®îc theo dâi qua TK 331(1), dï lµ thanh to¸n ngay ®Ó cã thÓ tæng kÕt
®îc nhãm kh¸ch hµng thêng xuyªn vµ nhãm kh¸ch hµng kh«ng thêng
xuyªn. §ång thêi, viÖc h¹ch to¸n nh vËy cßn ®¶m b¶o thuËn tiÖn cho
viÖc theo dâi TK 331(1) do kÕ to¸n vËt t ®¶m nhiÖm.
48

HiÖn nay, C«ng ty cã quy ®Þnh çn bé cung tiªu ph¶i lµ ngêi
®øng tªn cïng kh¸ch hµng vµ lµm thñ tôc cho çc nghiÖp vô thanh to¸n
víi kh¸ch hµng.
VÝ dô: Trong th¸ng 12/2003, kÕ to¸n c¨n cø vµo b¶ng kª tæng
hîp nhËp vËt liÖu ®Ó ghi.
Nî TK 152: 3.117.180.841
TK 152(2): 747.943.600
TK 152(3): 2.369.237.241
Nî TK 133(1): 311.718.084
Cã TK 331(1): 3.428.898.925
TK 331(1) - CT viÔn th«ng §L: 724.006.800
TK 331(1) - BQLDA§MB: 2.320.110.035
TK 331(1) - XN cung øng VT: 384.782.090
§©y lµ nh÷ng kh¸ch hµng ®· göi ho¸ ®¬n vµ çc chøng tõ cho
C«ng ty ®Ó lµm thñ tôc thanh to¸n nhng C«ng ty cha tr¶ tiÒn.
* Trêng hîp hµng vÒ, cha cã ho¸ ®¬n.
(Thùc tÕ th¸ng 12/2003 kh«ng ph¸t sinh nghiÖp vô nµy, tÊt c¶ çc
mÆt hµng nhËp trong th¸ng ®Òu cã ho¸ ®¬n cña kh¸ch hµng ph¸t
hµnh göi kÌm theo).
KÕ to¸n lu phiÕu nhËp kho vµo tËp hå s¬ “ Hµng cha cã ho¸ ®¬n
”, nÕu trong th¸ng cã ho¸ ®¬n vÒ th× h¹ch to¸n b×nh thêng, nÕu cuèi
th¸ng b¸o ço cha nhËn ®ù¬c ho¸ ®¬n th× kÕ to¸n vËt liÖu ph¶i ghi sæ
theo gi¸ t¹m tÝnh ( b»ng gi¸ cña vËt liÖu ®ã tån ®Çu kú) b»ng bót to¸n:
Nî TK 152 (chi tiÕt vËt liÖu)
Cã TK 331.
Sang kú h¹ch to¸n sau, khi ho¸ ®¬n vÒ, sÏ tiÕn hµnh ®iÒu chØnh
theo gi¸ thùc tÕ. NÕu gi¸ thùc tÕ lín h¬n gi¸ t¹m tÝnh, ghi:
Nî TK 152: Sè chªnh lÖch t¨ng
Nî TK 1331: ThuÕ GTGT ®Çu vµo
49

Cã TK 331:
NÕu gi¸ thùc tÕ nhá h¬n gi¸ t¹m tÝnh, dïng bót to¸n ®¶o ngîc ®Ó
xo¸ bót to¸n theo gi¸ t¹m tÝnh ®· ghi.
Nî TK 331:
Cã TK 152(Chi tiÕt vËt liÖu): Theo gi¸ t¹m tÝnh ®· ghi kú tr-
íc.
Ghi l¹i thùc tÕ nh nhËp b×nh thêng trong kú:
Nî TK 152(chi tiÕt vËt liÖu)
Nî TK 1331: ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ
Cã TK 331:
* Trêng hîp ho¸ ®¬n vÒ, nhng hµng cha vÒ.
- Khi kÕ to¸n ng©n hµng hoÆc kÕ to¸n tiÒn mÆt ®· nhËn ho¸
®¬n vµ thanh to¸n tiÒn cho kh¸ch hµng, h¹ch to¸n.
Nî TK 331.
Cã TK 111,112: Sè tiÒn ®· tr¶ nhµ cung cÊp
- Cuèi th¸ng, hµng vÉn ®ang ®i trªn ®êng, cha vÒ nhËp kho th×
kÕ to¸n vËt liÖu lu ho¸ ®¬n vµo tËp hå s¬ “Hµng mua ®ang ®i ®êng”.
- §Õn khi hµng vÒ nhËp kho, nhËn ®îc phiÕu nhËp kho, kÕ to¸n
ghi:
Nî TK 152: Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu nhËp kho
Nî TK 133(1): ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ.
Cã TK 331: Tæng gi¸ thanh to¸n.
T¹i C«ng ty, kÕ to¸n ®· kh«ng më tµi kho¶n 151 - Hµng ®ang ®i
®êng ®Ó theo dâi c¸c lo¹i nguyªn, vËt liÖu, c«ng cô, hµng ho¸ ... mµ
C«ng ty ®· mua, hay chÊp nhËn mua, ®· thuéc quyÒn së h÷u cña
C«ng ty, nhng cuèi th¸ng hµng cha vÒ nhËp kho.
* Trêng hîp nguyªn vËt liÖu nhËp kho do tù gia c«ng, chÕ biÕn:
+ T¹i C«ng ty:
50

- Khi xuÊt vËt t, chuyÓn cho ®¬n vÞ trùc thuéc cña C«ng ty gia
c«ng chÕ biÕn, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 136(3) (chi tiÕt ®¬n vÞ):
Cã TK 152: Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho.
- Khi nhËp l¹i kho sè nguyªn vËt liÖu ®· gia c«ng chÕ biÕn.
Nî TK 152: Gi¸ thµnh thùc tÕ cña vËt liÖu.
Cã TK 136(3) (chi tiÕt ®¬n vÞ):
VÝ dô: Theo phiÕu xuÊt sè 211 ngµy 10/12/2003 C«ng ty ®· cÊp
s¾t Φ18 cho TruyÒn t¶i ®iÖn Hµ Néi ®Ó s¶n xuÊt bu l«ng vµ ª cu gi¸
trÞ xuÊt kho lµ 4.376.400 VN§. KÕ to¸n ghi.
Nî TK 136(3) - TT§HN: 4.376.400
Cã TK 152(2): 4.376.400
§Õn ngµy 18/12/2003 TruyÒn t¶i ®iÖn Hµ Néi nhËp kho C«ng ty
bu l«ng, ª cu ®· ®îc gia c«ng xong: 5.219.000 VN§. KÕ to¸n ghi.
Nî TK 152(2): 5.219.000
Cã TK 136(3) - TT§HN: 5.219.000
Nh vËy víi nghiÖp vô nµy, ta thÊy trªn TK 136(3) - TT§HN cßn d
Cã: 842.600 VN§ ®ã chÝnh lµ chi phÝ gia c«ng ®¬n vÞ ®· chi ra,
C«ng ty ph¶i thanh to¸n cho ®¬n vÞ.
+ T¹i ®¬n vÞ trùc thuéc:
- Khi nhËp vËt liÖu cÊp (®· nhËn ®îc b¸o nî vËt liÖu).
Nî TK 152: Gi¸ trÞ thùc tÕ vËt liÖu nhËp kho.
Cã TK 336(3):
- XuÊt cho gia c«ng, chÕ biÕn:
Nî TK 154 (chi tiÕt ®èi tîng)
Cã TK 152(2): Gi¸ trÞ vËt liÖu xuÊt gia c«ng
- Khi ph¸t sinh chi phÝ chÕ biÕn:
Nî TK 154(chi tiÕt ®èi tîng)
Cã TK 111,153...
51

- X¸c ®Þnh gi¸ thµnh thùc tÕ vËt t sau gia c«ng chÕ biÕn, kÕt
chuyÓn.
Nî TK 152
Cã TK 154 (chi tiÕt ®èi tîng )
- Khi chuyÓn nhËp kho C«ng ty vËt liÖu ®· gia c«ng:
Nî TK 336 (3)
Cã TK 152: GÝa thµnh thùc tÕ cña vËt liÖu ®· gia c«ng.
VÝ dô: T¹i ®¬n vÞ TruyÒn t¶i ®iÖn Hµ Néi, víi phiÕu xuÊt kho
trªn, khi nhËn vËt liÖu vÒ nhËp kho, c¨n cø vµo phiÕu nhËp do bé
phËn vËt t lËp, kÕ to¸n ®¬n vÞ ghi (khi ®· cã b¸o gi¸ chÝnh thøc cña
kÕ to¸n C«ng ty):
Nî TK 152(2): 4.376.400
Cã TK 336(3): 4.376.400
- XuÊt cho gia c«ng, chÕ biÕn:
Nî TK 154 (gia c«ng bu l«ng, ª cu): 4.376.400
Cã TK 152(2): 4.376.400
- Khi ph¸t sinh chi phÝ chÕ biÕn:
Nî TK 154 (gia c«ng bu l«ng, ª cu):842.600
Cã TK 111: 560.000
Cã TK 153: 282.600
- X¸c ®Þnh gi¸ thµnh thùc tÕ vµ kÕt chuyÓn gi¸ trÞ vËt liÖu ª cu,
bu l«ng ®· gia c«ng:
Nî TK 152(2): 5.219.000
Cã TK 154 (gia c«ng bu l«ng, ª cu): 5.219.000
- Khi chuyÓn nhËp kho C«ng ty vËt liÖu ®· gia c«ng theo gi¸ trÞ
quyÕt to¸n ®· ®îc chÊp nhËn:
Nî TK 336(3): 5.219.000
Cã TK 152(2): 5.219.000
52

Nh vËy víi nghiÖp vô nµy, ta thÊy trªn TK 336(3) cña ®¬n
vÞ TT§HN cßn d Nî: 842.600 VN§ ®ã chÝnh lµ chi phÝ gia c«ng ®· chi
ra, ®¬n vÞ chê C«ng ty cÊp tr¶.
* Trêng hîp Tæng C«ng ty bæ sung vèn lu ®éng cho C«ng ty
b»ng vËt liÖu.
Nî TK 152:
Cã TK 411: Ghi t¨ng NVKD theo quyÕt ®Þnh cña Tæng.
VÝ dô: C¨n cø quyÕt ®Þnh 1076/EVN -TCKT ngµy 16/12/2003
cña Tæng C«ng ty ®iÖn lùc ViÖt nam cÊp bæ sung vèn lu ®éng b»ng
vËt liÖu (vËt t phôc vô söa ch÷a ®iÖn nãng) cho C«ng ty truyÒn t¶i
®iÖn I, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 152(3): 428.630.000
Cã TK 411: 428.630.000
- NÕu kh«ng cã quyÕt ®Þnh t¨ng vèn.
Nî TK 152: Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu nhËp kho.
Cã TK 336(2) - Ph¶i tr¶ Tæng C«ng ty:
* Bót to¸n chuyÓn sè d:
Cuèi kú: Sau khi quyÕt to¸n çc kho¶n chi phÝ vµ x¸c nhËn sè d
cña çc ®¬n vÞ trùc thuéc th× kÕ to¸n C«ng ty ghi bót to¸n kÕt chuyÓn
sè d cña TK 152 ë çc ®¬n vÞ nµy vÒ C«ng ty.
VÝ dô: Theo thùc tÕ th¸ng 12/2003:
- KÕ to¸n C«ng ty ghi ®óng b»ng sè d Nî TK 152 cña tõng ®¬n
vÞ trùc thuéc h¹ch to¸n trong b¸o ço tµi chÝnh.
Nî TK 152: 2.913.750.000
Cã TK 136(3)( chi tiÕt ®¬n vÞ): 2.913.750.000
- KÕ to¸n çc ®¬n vÞ trùc thuéc (VDô: TT§ Hµ Néi ) ghi:
Nî TK 336(3): 86.682.211
Cã TK 152: 86.682.211
2.2.4.5.2. KÕ to¸n tæng hîp xuÊt nguyªn vËt liÖu
53

* Bót to¸n chuyÓn sè d:
§Çu kú: KÕ to¸n C«ng ty chuyÓn tr¶ l¹i sè d TK 152 cuèi th¸ng tr-
íc cho çc ®¬n vÞ trùc thuéc:
Theo thùc tÕ th¸ng 12/2003:
+ KÕ to¸n C«ng ty ghi:
Nî TK 136(3)(chi tiÕt ®¬n vÞ) : 3.120.139.299
Cã TK 152: 3.120.139.229
+ KÕ to¸n ®¬n vÞ trùc thuéc (VDô: TT§ Hµ Néi ) ghi:
Nî TK 152: 86.639.065
Cã TK 336(3): 86.639.065
Çc ®¬n vÞ trùc thuéc C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn I h¹ch to¸n theo
"quy chÕ ph©n cÊp qu¶n lý tµi chÝnh vµ h¹ch to¸n kÕ to¸n" do C«ng
ty ban hµnh.
§Çu th¸ng, çc ®¬n vÞ trùc thuéc ®îc cÊp chi phÝ s¶n xuÊt trªn
c¬ së kÕ ho¹ch tµi chÝnh quý ®· ®îc C«ng ty phª duyÖt phï hîp víi
chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña tõng ®¬n vÞ trùc thuéc. Çc kho¶n cÊp
ph¸t nµy ®îc h¹ch to¸n vµo TK 336(3) - ph¶i tr¶ néi bé C«ng ty (çc ®¬n
vÞ trùc thuéc kh«ng më TK 411 - nguån vèn kinh doanh), vµ C«ng ty
h¹ch to¸n vµo TK 136(3) - ph¶i thu néi bé.
Cuèi th¸ng, çc ®¬n vÞ trùc thuéc cã nhiÖm vô ph¶i quyÕt to¸n
chi phÝ s¶n xuÊt víi C«ng ty, kÕ to¸n sö dông sè liÖu ®îc duyÖt trong
b¸o ço tµi chÝnh cña ®¬n vÞ lµm c¨n cø h¹ch to¸n gi¶m kho¶n ph¶i
thu cña çc ®¬n vÞ.
C«ng ty thùc hiÖn bót to¸n nhËn vµ chuyÓn tr¶ sè d TK 111,
TK112, TK152 - nguyªn liÖu, vËt liÖu vµo ®Çu kú vµ cuèi kú nh»m
®¶m b¶o kiÓm so¸t chÆt chÏ sè tån quü, TGNH, vµ nguyªn vËt liÖu
cña toµn C«ng ty ( t¹i C«ng ty vµ t¹i tõng ®¬n vÞ trùc thuéc). §ång thêi
®¶m b¶o phï hîp sè liÖu tån thùc tÕ cña çc tµi kho¶n trªn víi sè liÖu
trong b¶ng tæng kÕt tµi s¶n cña C«ng ty.
54

* Trêng hîp C«ng ty cÊp vËt liÖu cho ®¬n vÞ trùc thuéc.
+ KÕ to¸n C«ng ty ghi:
Nî TK 136(3)(chi tiÕt ®¬n vÞ): Gi¸ trÞ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt cho ®¬n
vÞ trùc thuéc.
Cã TK 152:
+ §¬n vÞ trùc thuéc lµm thñ tôc nhËp vµ h¹ch to¸n t¨ng kho:
Nî TK 152: Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu nhËp kho
Cã TK 336(3): Ph¶i tr¶ néi bé
Khi ®¬n vÞ trùc thuéc xuÊt vËt t cho s¶n xuÊt kinh doanh.
Nî TK 621(chi tiÕt ®èi tîng): XuÊt trùc tiÕp cho thùc hiÖn vËn hµnh
thiÕt bÞ.
Nî TK 627 (chi tiÕt cho tõng kho¶n môc): Chi phÝ s¶n xuÊt
chung
Nî TK 2413(chi tiÕt c«ng tr×nh): XuÊt cho XDCB hoÆc söa ch÷a
lín TSC§
Cã TK 152: Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt dïng.
VÝ dô: C¨n cø b¶ng kª tæng hîp xuÊt vËt t th¸ng 12/2003, kÕ
to¸n h¹ch to¸n kho¶n vËt t cÊp cho TT§ Hµ Néi nh sau:
+ T¹i C«ng ty:
Nî TK 136(3)(TT§ Hµ Néi): 63.329.561
Cã TK 152: 63.329.561
+ T¹i TT§ Hµ Néi, khi nhËp kÕ to¸n ghi:
Nî TK 152: 63.329.561
Cã TK 336(3): 63.329.561
55

C¨n cø vµo çc phiÕu xuÊt 31,32,33, 34 cña ®¬n vÞ, h¹ch to¸n:
Nî TK 621(17): 52.843.770
Nî TK 627(23): 6.006.245
Cã TK 152: 58.850.015
Vµ hµng th¸ng, çc ®¬n vÞ ph¶i lËp b¶ng ph©n bæ vËt t sö dông
®ãng vµo quyÓn b¸o ço tµi chÝnh göi C«ng ty.
* Trêng hîp C«ng ty xuÊt vËt t trùc tiÕp cho c«ng tr×nh ®¹i tu
vµ phôc vô qu¶n lý doanh nghiÖp.
Trong trêng hîp xuÊt vËt t cho çc bé phËn kh«ng ®îc ph©n cÊp
qu¶n lý tµi chÝnh (kh«ng cã bé phËn kÕ to¸n), c¨n cø vµo c«ng viÖc
thùc hiÖn kÕ to¸n C«ng ty ghi:
Nî TK 2413( chi tiÕt c«ng tr×nh): XuÊt cho XDCB hoÆc söa
ch÷a lín TSC§
Nî TK 642(2,3): XuÊt cho nhu cÇu qu¶n lý DN.
Cã TK 152: Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt dïng.
VÝ dô: Thùc tÕ th¸ng 12/2003. C¨n cø b¶ng kª tæng hîp xuÊt vËt
liÖu kÕ to¸n h¹ch to¸n:
Nî TK 241:
425.561.295
TK 241(31) (tù lµm - ®¹i tu hÖ thèng m¸y tÝnh):
112.962.880
TK 241(32)(kh¸ch hµng- ®¹i tu hÖ thèng ¾c quy) :
312.598.415
Nî TK 642(3): 3.734.490
Cã TK 152:
429.295.785
TK 152(3):
112.962.880
TK 152(2): 316.332.905
56

* Trêng hîp C«ng ty xuÊt vËt t do nhîng b¸n thanh lý.
§èi víi vËt t thanh lý, khi muèn xö lý C«ng ty ph¶i tæ chøc héi
®ång ®¸nh gi¸ chÊt lîng sau ®ã viÕt v¨n b¶n ®Ò nghÞ göi lªn Tæng
C«ng ty, sau khi cã quyÕt ®Þnh chÊp nhËn cho b¸n C«ng ty ph¶i tæ
chøc ®Êu gi¸ chän kh¸ch hµng (gi¸ khëi ®iÓm ®· ®îc Tæng quy ®Þnh).
+ Khi xuÊt vËt t, kÕ to¸n ghi theo gi¸ trªn sæ s¸ch.
Nî TK 811: ( Chi phÝ kh¸c ) chi phÝ thanh lý vËt t
Cã TK 152.5 : ( PhÕ liÖu thu håi ) Gi¸ sæ s¸ch VT thanh lý
xuÊt b¸n Cã TK 111 : Chi phÝ phôc vô thanh
lý.
+ §ång thêi h¹ch to¸n kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng.
Nî TK 111: Thu tiÒn vÒ b¸n thanh lý vËt t.
Cã TK 711 – Thu nhËp kh¸c vÒ nhîng b¸n vËt t .
Cã TK 333(1): ThuÕ GTGT ®Çu ra ph¶i nép.
Cuèi kú kÕt chuyÓn sè d TK 711 vµ TK 811 kÕt chuyÓn lªn
Tæng C«ng ty h¹ch to¸n .
( Thùc tÕ th¸ng 12/2003 kh«ng ph¸t sinh nghiÖp vô nµy)
(Qu¸ tr×nh h¹n to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p kª
khai thêng xuyªn vµ tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ t¹i
C«ng ty cã thÓ ®îc kh¸i qu¸t ë s¬ ®å 2.1)
57

Ch¬ng III: Hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n
nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn I.
3.1. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng tæ chøc kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty
TruyÒn t¶i ®iÖn I.
3.1.1. ¦u ®iÓm.
Cïng víi sù chuyÓn ®æi cña nÒn kinh tÕ th× ho¹t ®éng qu¶n lý
kinh tÕ cña C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn I còng biÕn ®æi kh«ng ngõng
®Ó thÝch øng. C«ng ty ®· khuyÕn khÝch çc çn bé kÕ to¸n ®i häc
®Ó n©ng cao tr×nh ®é.
Trong c«ng t¸c qu¶n lý vËt t ngµy cµng cã nhiÒu cè g¾ng: nh
gi¶i quyÕt bít çc lo¹i vËt t kÐm phÈm chÊt ®· tån ®äng tõ l©u ( b¸n
thanh lý ¾c quy cò, sø , çp thu håi, gia c«ng chÕ biÕn s¾t thÐp tån
®a vµo s¶n xuÊt...) x©y dùng më réng kho vËt t th«ng tho¸ng h¬n tríc.
Nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty ®îc sö dông theo ®óng ®Þnh møc kü
thuËt cña ngµnh ®iÖn trong qu¸ tr×nh häat ®éng s¶n xuÊt.
C«ng ty thùc hiÖn nh÷ng quy ®Þnh vÒ h¹ch to¸n vËt t theo yªu
cÇu cña Tæng C«ng ty vµ cã ban hµnh quy chÕ ph©n cÊp ( trong ®ã
cã híng dÉn h¹ch to¸n vËt t ) cho çc ®¬n vÞ trùc thuéc.
Tõ th¸ng 01 n¨m 2003 C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn I ®· nhËn ®îc
phÇn mÒm qu¶n lý vËt t do Trung t©m m¸y tÝnh cña Tæng C«ng ty
58

§iÖn lùc ViÖt Nam viÕt vµ ®Õn nay t¹i phßng kÕ to¸n C«ng ty ®· sö
dông phÇn mÒm nµy.
3.1.2. Tån t¹i.
T¹i çc ®¬n vÞ trùc thuéc C«ng ty cha sö dông ch¬ng tr×nh phÇn
mÒm kÕ to¸n do tr×nh ®é kÕ to¸n kh«ng ®ång ®Òu mµ chØ lµm dïng
ch¬ng tr×nh EXCEL do ®ã c«ng viÖc trïng lÆp, hiÖu qu¶ kh«ng cao.
Do cã mét sè mÆt hµng ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ xuÊt kho
theo b×nh qu©n gia quyÒn c¶ kú dù tr÷ nªn c«ng viÖc cu¶ kÕ to¸n vËt
liÖu bÞ dån vµo cuèi th¸ng, ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c quyÕt to¸n cña çc
®¬n vÞ trùc thuéc vµ viÖc lËp b¸o ço tµi chÝnh cña C«ng ty.
C«ng t¸c qu¶n lý vËt t gi÷a C«ng ty vµ çc ®¬n vÞ trùc thuéc, vµ
cung øng lÉn nhau gi÷a çc ®¬n vÞ trùc thuéc cha ®îc tèt. (VÝ dô: ®·
x¶y ra t×nh tr¹ng TT§ Ninh B×nh cÇn gÊp mét lo¹i vËt t ®ang khan
hiÕm trªn thÞ trêng ®Ó phôc vô gi¶i quyÕt sù cè, trong khi chÝnh lo¹i
vËt t ®ã ®ang n»m dù tr÷ t¹i kho cña TT§ Hµ TÜnh, nhng çc phßng
ban cña C«ng ty kh«ng n¾m râ ®îc ®Ó ®iÒu ®éng, ®· ®Ó ¶nh hëng
®Õn tiÕn ®é kh¾c phôc sù cè ).
§ång thêi, qua vÝ dô vÒ trêng hîp h¹ch to¸n C«ng ty xuÊt vËt
liÖu ®Ó ®¬n vÞ gia c«ng chÕ biÕn, ta nhËn thÊy t¹i C«ng ty ®· cã
nh÷ng bót to¸n sö dông TK 136(3) vµ 336(3) cha ®óng tÝnh chÊt cña
tµi kho¶n.
HiÖn nay, t¹i C«ng ty kÕ to¸n vËt t kh«ng lËp b¶ng ph©n bæ vËt
t sö dông. C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ vËt t sö dông cña çc ®¬n vÞ
trùc thuéc vµ b¶ng kª tæng hîp xuÊt cña kÕ to¸n vËt liÖu ®Ó kÕ to¸n
tæng hîp C«ng ty tËp hîp toµn bé chi phÝ vËt liÖu ®· ph¸t sinh trong
kú.
C«ng t¸c ph©n tÝch ho¹t ®éng tµi chÝnh t¹i C«ng ty cha ®îc chó
träng thêng xuyªn. Do ®ã çc biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông
vèn lu ®éng cña C«ng ty cßn h¹n chÕ.
59

3.2. Mét sè ý kiÕn nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn
vËt liÖu t¹i C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn I.
* ý kiÕn 1. LËp dù phßng gi¶m gi¸ nguyªn vËt liÖu tån kho.
Hµng tån kho nãi chung vµ nguyªn vËt liÖu nãi riªng lµ nh÷ng tµi
s¶n lu ®éng thêng biÕn ®æi theo thêi gian. §Æc biÖt, çc chñng lo¹i
vËt t C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn 1 sö dông lµ nh÷ng lo¹i chuyªn dïng
trong ngµnh ®iÖn, kh«ng s½n cã trªn thÞ trêng, lu«n lu«n ph¶i dù tr÷
mét khèi lîng kh¸ lín nhiÒu chñng lo¹i vËt t ®Ó ®¶m b¶o cho tÝnh cÊp
b¸ch cho s¶n xuÊt khi gi¶i quyÕt çc sù cè do vËy cã mÊt chÊt lîng cña
mét sè mÆt hµng lµ khã tr¸nh khái. §ång thêi, do ®ßi hái nhu cÇu sö
dông ®iÖn ngµy mét t¨ng cao, dÉn ®Õn mét sè ®êng d©y, tr¹m biÕn
¸p bÞ qu¸ t¶i, trong khi ®ã çc vËt t, thiÕt bÞ cã nh÷ng tÝnh n¨ng, c«ng
suÊt thÊp, l¹c hËu ®ang cã trong kho C«ng ty kh«ng phï hîp víi viÖc
gi¶i quyÕt chèng qu¸ t¶i. MÆt kh¸c, c¬ chÕ thÞ trêng ngµy cµng ph¸t
triÓn, çc h·ng cung cÊp thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, tiªn tiÕn chuyªn dïng cho
ngµnh ®iÖn ®ang trµn x©m nhËp thÞ trêng ViÖt Nam: H·ng SIMEN,
COMIN, ABB... ChÝnh nh÷ng nguyªn nh©n trªn lµm cho vËt t tån kho
cña C«ng ty gi¶m gi¸ lµ kh«ng tr¸nh khái. Do vËy, ®Ó tr¸nh nh÷ng rñi ro
ph¸t sinh tõ sù gi¶m gi¸ ®ã, C«ng ty cÇn lËp dù phßng gi¶m gi¸ vËt t
tån kho
( viÖc nµy hoµn toµn phï hîp víi quy ®Þnh qu¶n lý hµng tån kho cña
Tæng C«ng ty §iÖn lùc ViÖt Nam ).
Thùc chÊt cña viÖc lËp çc kho¶n dù phßng lµ lËp mét quü dù
phßng ®Ó hç trî cho nh÷ng lóc tµi s¶n dù tr÷ cña doanh nghiÖp thùc
sù bÞ gi¶m gi¸ trªn thÞ trêng. MÆt kh¸c, cßn gióp doanh nghiÖp ph¶n
¸nh ®óng doanh thu, chi phÝ ph¸t sinh trong niªn ®é kÕ to¸n. §Ó lËp ®-
îc dù phßng mét çch chÝnh x¸c ®ßi hái kÕ to¸n ph¶i cã nh÷ng th«ng
tin dù b¸o kÞp thêi vÒ diÔn biÕn cña gi¸ b¸n vËt t, hµng ho¸ trªn thÞ tr-
êng.
60

Nguyªn t¾c lËp dù phßng gi¶m gi¸ vËt t tån kho:
Cuèi niªn ®é kÕ to¸n doanh nghiÖp c¨n cø vµo hµng tån kho bÞ
gi¶m gi¸ hiÖn cã t¹i DN ®Ó lËp dù phßng, kÕ to¸n ghi :
Nî TK 632
Cã TK 159
- ChØ ®îc lËp cho nh÷ng lo¹i nguyªn vËt liÖu chÝnh dïng cho s¶n
xuÊt, c¸c lo¹i vËt t, hµng ho¸ tån kho cã chøng tõ, ho¸ ®¬n hîp lÖ
vµ thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp.
- Cuèi n¨m tµi chÝnh DN c¨n cø vµo t×nh h×nh gi¶m gi¸ hµng tån
kho ë thêi ®iÓm ngµy 31/ 12 tÝnh to¸n kho¶n ph¶i lËp dù phßng
gi¶m gi¸ cho hµng tån kho so s¸nh víi sè ®· lËp dù phßng gi¶m gi¸
hµng tån kho n¨m tríc x¸c ®Þnh sè chªnh lÖch ph¶i lËp thªm hoµn
gi¶m ®i ( nÕu cã ).
- Trêng hîp sè dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ph¶i lËp n¨m nay lín
h¬n sè dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®· lËp ë cuèi niªn ®é kÕ
to¸n n¨m tríc th× sè chªnh lÖch, ghi:
Nî TK 632
Cã TK 159
- Trêng hîp sè dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho n¨m nay nhá h¬n sè
dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®· lËp ë cuèi niªn ®é kÕ to¸n tríc
th× sè chªnh lÖch nhá h¬n ®îc hoµn nhËp, ghi:
Nî TK 159
Cã TK 632
Qu¸ tr×nh lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®îc thùc hiÖn nh
sau:
Cuèi niªn ®é kÕ to¸n c¨n cø vµo sè lîng, gi¸ thùc tÕ trªn thÞ trêng
vµ gi¸ trªn sæ s¸ch kÕ to¸n cña hµng tån kho t¹i thêi ®iÓm kiÓm kª. KÕ
61

to¸n tiÕn hµnh lËp dù phßng hµng tån kho cho çc lo¹i vËt liÖu cã xu
híng gi¶m gi¸. Møc dù phßng ®îc tÝnh theo c«ng thøc sau:
* ý kiÕn 2. Më Tµi kho¶n 151- Hµng mua ®i ®ßng.
§èi víi “Trêng hîp ho¸ ®¬n vÒ, nhng hµng cha vÒ ” kÕ to¸n chê
®Õn khi nhËn ®îc phiÕu nhËp kho míi h¹ch to¸n ®· g©y nªn t×nh tr¹ng
hµng thuéc quyÒn së h÷u cña C«ng ty n»m ngoµi sæ s¸ch. Do vËy kÕ
to¸n cÇn më thªm tµi kho¶n 151- Hµng mua ®i ®êng ®Ó theo dâi çc
mÆt hµng C«ng ty ®· mua hay chÊp nhËn mua, thuéc quyÒn së h÷u
cña C«ng ty nhng cuèi th¸ng cha vÒ nhËp kho.
- Cuèi th¸ng, nÕu chØ cã ho¸ ®¬n, cha nhËn ®îc phiÕu nhËp,
kÕ to¸n ghi:
Nî TK 151: TrÞ gi¸ hµng mua theo ho¸ ®¬n (kh«ng cã VAT)
Nî TK 1331: VAT ®ù¬c khÊu trõ.
Cã TK 331, 111, 112...
- Sang th¸ng, khi nhËn ®ù¬c phiÕu nhËp kho.
Nî TK 152( chi tiÕt vËt liÖu): NÕu nhËp kho
Nî TK 136(3): NÕu xuÊt th¼ng cho ®¬n vÞ trùc thuéc
Cã TK 151: Hµng ®i ®êng kú tríc ®· vÒ.
* ý kiÕn 3.Tæ chøc thanh to¸n kho¶n t¹m øng mua vËt liÖu.
HiÖn nay, C«ng ty cã quy ®Þnh çn bé cung tiªu ph¶i lµ ngêi
®øng tªn cïng kh¸ch hµng vµ lµm thñ tôc cho çc nghiÖp vô thanh to¸n
víi kh¸ch hµng. Do vËy trong kú, thêng xuyªn xuÊt hiÖn nghiÖp vô t¹m
øng chi phÝ mua hµng cho çn bé cung tiªu. Sè tiÒn t¹m øng cho ho¹t
®éng nµy trong kú lµ rÊt lín, nhng hiÖn míi chØ ®îc theo dâi t×nh h×nh
t¹m øng vµ thanh to¸n trªn sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ngêi b¸n (tµi kho¶n
Møc dù phßng cÇn lËp Sè lîng hµng Møc
chªnh lÖch
n¨m tíi cho = tån kho i x do gi¶m
62

331), nh vËy çn bé cung tiªu cã t çch lµ ngêi b¸n vËt liÖu cho C«ng ty.
Ta thÊy, çc kho¶n t¹m øng kh«ng ®îc theo dâi vÒ thêi h¹n thanh to¸n,
sö dông tµi kho¶n h¹ch to¸n kh«ng ®óng tÝnh chÊt víi néi dung kinh tÕ
ph¸t sinh. Do vËy, dÉn ®Õn viÖc thanh to¸n t¹m øng kÐo dµi, g©y ra
t×nh tr¹ng chiÕm dông vèn cña C«ng ty. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy,
®èi víi kho¶n t¹m øng cho çn bé cung tiªu cÇn ®îc h¹ch to¸n vµo Tµi
kho¶n 141 - T¹m øng (chi tiÕt theo ®èi tîng). Khi qu¸ thêi h¹n quy ®Þnh
cña C«ng ty ( c¨n cø vµo thêi h¹n thanh to¸n ghi trªn giÊy t¹m øng) çn
bé cung tiªu ph¶i lµm gi¶i quyÕt xong c«ng viÖc vµ lµm thñ tôc thanh
to¸n hoµn øng, nÕu kh«ng sÏ bÞ trõ l¬ng, c¾t thëng. §èi víi kh¸ch hµng
cung cÊp vËt t, hµng ho¸ sÏ ph¶i nhËp hµng, thanh quyÕt to¸n theo
®óng thêi h¹n vµ çc tr¸ch nhiªm ®· ký trong hîp ®ång.
* ý kiÕn 4. LËp b¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu.
HiÖn nay, hµng th¸ng çc ®¬n vÞ trùc thuéc lËp b¶ng ph©n bæ
vËt t sö dông ®ãng vµo b¸o ço tµi chÝnh ®Ó nép C«ng ty, cßn t¹i
phßng kÕ to¸n C«ng ty kh«ng lËp b¶ng ph©n bæ vËt t, ®iÒu nµy g©y
khã kh¨n trong c«ng t¸c theo dâi, qu¶n lý chi phÝ nguyªn vËt liÖu.
KÕ to¸n cÇn c¨n cø vµo çc sè liÖu trong b¶ng ph©n bæ vËt t
cña çc ®¬n vÞ trùc thuéc vµ b¶ng kª tæng hîp xuÊt ®Ó lËp b¶ng
ph©n bæ vËt t ph¶n ¸nh gi¸ trÞ vËt liÖu, c«ng cô dông cô xuÊt dïng
trong th¸ng cho çc ®èi tîng sö dông, dïng lµm c¨n cø tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm nh»m ®¶m b¶o yªu cÇu chÆt chÏ trong c«ng t¸c h¹ch to¸n
vËt t. VÝ dô ph©n bæ vËt t sö dông nh sau:
B¶ng 3.1
C«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn I
B¶ng ph©n bæ vËt t sö dông
Th¸ng n¨m
TT Néi dung sö dông ghi cã TK Céng 136(3) 152 153
ghi nî TK
...
63

VËt t phôc vô sù cè 621.17
DÇu biÕn thÕ bæ xung 621.18
3 DÇu m¸y nÐn khÝ bæ xung 621.19
5 Sø c¸c lo¹i... 627.21
VËt rÎ tiÒn mau háng 627.25
X¨ng dÇu 627.26
VËt liÖu kh¸c phôc vô s¶n
xuÊt 627.27
Trang bÞ b¶o hé, an toµn lao
®éng. 627.91
Trang bÞ hµnh chÝnh 642.3
Chi phÝ vËt liÖu kh¸c
PVQLXN 642.2
...
4 TK 335 – Chi phÝ ph¶i tr¶
5 TK 241 – X©y dùng c¬ b¶n
6 ...
Céng
ngêi lËp KÕ to¸n trëng
* ý kiÕn 5. Më thªm Tµi kho¶n 336 (3) - Ph¶i tr¶ néi bé vµ Tµi kho¶n
136 (3) - Ph¶i thu néi bé .
Qua vÝ dô vÒ trêng hîp h¹ch to¸n C«ng ty xuÊt vËt liÖu ®Ó ®¬n
vÞ gia c«ng chÕ biÕn:
Víi nghiÖp vô nµy, ta thÊy trªn TK 136(3) - TT§HN cßn d Cã:
842.600 VN§ ®ã chÝnh lµ chi phÝ gia c«ng ®¬n vÞ ®· chi ra, C«ng ty
ph¶i thanh to¸n cho ®¬n vÞ.
Vµ trªn TK 336(3) cña ®¬n vÞ TT§HN cßn d Nî: 842.600 VN§
®ã chÝnh lµ chi phÝ gia c«ng ®· chi ra, ®¬n vÞ chê C«ng ty cÊp tr¶.
Qua ®ã, ta nhËn thÊy t¹i C«ng ty ®· cã nh÷ng bót to¸n sö dông
TK 136(3) vµ 336(3) cha ®óng tÝnh chÊt cña tµi kho¶n.
C«ng ty nªn sö dông tµi kho¶n 136(3) vµ tµi kho¶n 336(3) ë c¶
cÊp C«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc ®Ó h¹ch to¸n.
64

Tailieu.vncty.com kt123

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (12)

Viewers also liked

Viewers also liked (7)

Similar to Tailieu.vncty.com kt123

Similar to Tailieu.vncty.com kt123 (18)

More from Trần Đức Anh

More from Trần Đức Anh (20)

Tailieu.vncty.com kt123