Báo cáo thực tập kế toán công ty xây dựng Việt Nam

LuËn v¨n tèt nghiÖp

Danh môc s¬ ®å, b¶ng biÓu
S¬ ®å 1: Mèi quan hÖ gi÷a çc phÇn hµnh kiÓm to¸n .................................5
S¬ ®å 2: Tæ chøc chøng tõ nhËp kho.....................................................10
S¬ ®å 3: Tæ chøc chøng tõ xuÊt kho.......................................................10
S¬ ®å 4: Tr×nh tù h¹ch to¸n hµng tån kho (KKTX)...................................13
S¬ ®å 5: Tr×nh tù h¹ch to¸n hµng tån kho (KK§K)....................................14
S¬ ®å 6: Dßng vËn ®éng cña chu tr×nh hµng tån kho............................19
S¬ ®å 7: Bé m¸y qu¶n lý t¹i CIMEICO......................................................42
B¶ng 1: Môc tiªu kiÓm to¸n hµng tån kho.................................................20
B¶ng 2: Mét sè chØ tiªu t¹i CIMEICO........................................................41
B¶ng 3: Ph©n tÝch sè liÖu trªn BC§KT t¹i c«ng ty E................................53
B¶ng 4: Ph©n tÝch s¬ bé BCKQKD t¹i c«ng ty E.....................................54
B¶ng 5: Ph©n tÝch sè liÖu trªn BC§KT t¹i c«ng ty F................................55
B¶ng 6: Ph©n tÝch s¬ bé BCKQKD t¹i c«ng ty F......................................55
B¶ng 7: Ph©n tÝch sè liÖu trªn BC§KT t¹i c«ng ty H................................56
B¶ng 8: Ph©n tÝch s¬ bé BCKQKD t¹i c«ng ty H.....................................56
B¶ng 9: B¶ng x¸c ®Þnh tÝnh nh¹y c¶m....................................................57
B¶ng 10: B¶ng x¸c ®Þnh møc träng yÕu kÕ ho¹ch t¹i c«ng ty F..............59
B¶ng 11: Tæng hîp hµng tån kho c«ng ty F..............................................72
B¶ng 12: Tæng hîp hµng tån kho c«ng ty H.............................................72
B¶ng 13: Tæng hîp kÕt qu¶ kiÓm kª nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty E...........78
B¶ng 14: B¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty E..............................82
B¶ng 15: Th x¸c nhËn hµng göi b¸n cña c«ng ty E...................................83
B¶ng 16: B¶ng c©u hái vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé.............................95
B¶ng 17: Çc møc rñi ro............................................................................97
B¶ng 18: Çc chØ tiªu ph©n tÝch däc hµng tån kho.................................98
B¶ng 19: B¶ng kª chªnh lÖch....................................................................99
B¶ng 20: B¶ng kª x¸c minh.......................................................................99
MÉu biÓu 1: B¶ng tæng hîp hµng tån kho c«ng ty E.................................71
MÉu biÓu 2: GiÊy lµm viÖc sè 2E............................................................73
MÉu biÓu 3: GiÊy lµm viÖc sè 2H............................................................75
Hoµn thiÖn kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho ……

1


MÉu biÓu 9: GiÊy lµm viÖc sè 3F............................................................87
MÉu biÓu 10: GiÊy lµm viÖc sè 4F..........................................................88
MÉu biÓu 11: GiÊy lµm viÖc sè 4H..........................................................89
MÉu biÓu 12: GiÊy lµm viÖc sè 5H..........................................................89


2


Danh môc tõ viÕt t¾t
DiÔn gi¶i
Hµng tån kho……………………………………………………
B¸o
c¸o
tµi
chÝnh………………………………………………..
Kª khai thêng xuyªn…………………………………………..
KiÓm
kª
®Þnh
kú…………………………………………………
Gi¸
vèn
hµng
b¸n………………………………………………..
Tµi
s¶n……………………………………………………………
Tµi
s¶n
lu
®éng………………………………………………….
KiÓm
so¸t
néi
bé…………………………………………………
Nguyªn
vËt
liÖu………………………………………………….
Chi
phÝ……………………………………………………………
B¸o
c¸o
kÕt
qu¶
kinh
doanh ..........................................................
B¶ng
c©n
®èi
kÕ
to¸n ....................................................................


Tõ viÕt t¾t
HTK
BCTC
KKTX
KK§K
GVHB
TS
TSL§
KSNB
NVL
CP
BCKQKD
BC§KT

3


Lêi më ®Çu

Trong ®iÒu kiÖn bíc ®Çu héi nhËp nÒn kinh tÕ thÕ giíi, m«i trêng
kinh doanh ë ViÖt Nam ®· vµ ®ang tiÕn dÇn ®Õn thÕ æn ®Þnh. NhiÒu
c¬ héi míi më ra cho çc doanh nghiÖp, ®i kÌm víi ®ã lµ nh÷ng th¸ch thøc,
nh÷ng rñi ro kh«ng thÓ nÐ tr¸nh. Ngµnh kiÓm to¸n nãi chung vµ kiÓm to¸n
®éc lËp nãi riªng còng kh«ng n»m ngoµi xu híng ®ã. Tõ tríc ®Õn nay, B¸o
ço tµi chÝnh lu«n lµ ®èi tîng chñ yÕu cña kiÓm to¸n ®éc lËp. B¸o ço tµi
chÝnh lµ tÊm g¬ng ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng còng nh mäi khÝa c¹nh
trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. §iÒu nµy ®ßi hái
çc th«ng tin ®a ra trªn B¸o ço tµi chÝnh ph¶i lu«n ®¶m b¶o tÝnh trung
thùc, hîp lý.
Trªn B¸o ço tµi chÝnh cña çc doanh nghiÖp, hµng tån kho thêng lµ
mét kho¶n môc cã gi¸ trÞ lín, çc nghiÖp vô ph¸t sinh xoay quanh hµng tån
kho rÊt phong phó, phøc t¹p. Sù phøc t¹p nµy ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c tæ
chøc h¹ch to¸n còng nh viÖc ghi chÐp hµng ngµy, lµm t¨ng kh¶ n¨ng x¶y ra
sai ph¹m ®èi víi hµng tån kho. Thªm vµo ®ã, çc nhµ qu¶n trÞ doanh
nghiÖp thêng cã xu híng ph¶n ¸nh t¨ng gi¸ trÞ hµng tån kho so víi thùc tÕ
nh»m môc ®Ých t¨ng gi¸ trÞ tµi s¶n doanh nghiÖp, minh chøng cho viÖc

4


më réng quy m« s¶n xuÊt hay tiÒm n¨ng s¶n xuÊt trong t¬ng lai… Çc sai
ph¹m x¶y ra ®èi víi hµng tån kho cã ¶nh hëng tíi rÊt nhiÒu chØ tiªu kh¸c
nhau trªn B¸o ço tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy, kiÓm to¸n
chu tr×nh hµng tån kho ®îc ®¸nh gi¸ lµ mét trong nh÷ng phÇn hµnh quan
träng trong kiÓm to¸n B¸o ço tµi chÝnh.
Lµ sinh viªn chuyªn ngµnh kiÓm to¸n, qua kú thùc tËp t¹i C«ng ty
KiÓm to¸n t vÊn x©y dùng ViÖt Nam (CIMEICO VIETNAM), em ®· cã ®îc
®iÒu kiÖn tèt ®Ó tiÕp cËn thùc tÕ, vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· ®îc
trang bÞ trong nhµ trêng vµo thùc tiÔn ®Ó trªn c¬ së ®ã cñng cè kiÕn
thøc, ®i s©u t×m hiÓu vµ n¾m b¾t çch thøc tæ chøc c«ng t¸c kiÓm to¸n
trong tõng lo¹i h×nh. Trªn c¬ së ®ã em ®· chän ®Ò tµi: “Hoµn thiÖn kiÓm
to¸n chu tr×nh hµng tån kho trong kiÓm to¸n B¸o ço tµi chÝnh do C«ng ty
KiÓm to¸n t vÊn x©y dùng ViÖt Nam thùc hiÖn”.
Néi dung chuyªn ®Ò gåm 3 phÇn chÝnh:
Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho trong kiÓm
to¸n B¸o ço tµi chÝnh.
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng kiÓm to¸n hµng tån kho trong kiÓm to¸n B¸o ço tµi
chÝnh t¹i C«ng ty KiÓm to¸n t vÊn x©y dùng ViÖt Nam.
Ch¬ng III: Ph¬ng híng hoµn thiÖn kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho.
Do ph¹m vi nghiªn cøu cßn cã nhiÒu h¹n chÕ nªn bµi viÕt cña em
kh«ng tr¸nh khái thiÕu sãt, v× vËy em rÊt mong nhËn ®îc sù quan t©m
®ãng gãp ý kiÕn cña çc thÇy c«. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù híng dÉn
cña TS Chu Thµnh- §H KTQD, Anh NguyÔn §¾c Thµnh- Phã Gi¸m ®èc Trëng phßng NghiÖp vô KiÓm to¸n sè 1 t¹i CIMEICO vµ çc anh chÞ trong
C«ng ty ®· gióp ®ì em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy.

5


Ch¬ng I:
Lý luËn chung vÒ kiÓm to¸n chu tr×nh
Hµng tån kho trong kiÓm to¸n B¸o ço tµi chÝnh.
I. Kh¸i qu¸t vÒ kiÓm to¸n B¸o ço tµi chÝnh:
1.Kh¸i niÖm chung:
Cã nhiÒu çch hiÓu kh¸c nhau vÒ ho¹t ®éng kiÓm to¸n nhng nh×n
chung kiÓm to¸n ®îc hiÓu lµ viÖc x¸c minh vµ bµy tá ý kiÕn vÒ thùc tr¹ng
ho¹t ®éng cÇn ®îc kiÓm to¸n b»ng hÖ thèng ph¬ng ph¸p kü thuËt cña

6


kiÓm to¸n chøng tõ vµ kiÓm to¸n ngoµi chøng tõ do çc kiÓm to¸n viªn cã
tr×nh ®é nghiÖp vô t¬ng xøng thùc hiÖn trªn c¬ së hÖ thèng ph¸p lý cã
hiÖu lùc.
KiÓm to¸n tµi chÝnh lµ mét ho¹t ®éng ®Æc trng cña kiÓm to¸n, víi
môc tiªu cô thÓ lµ “®a ra ý kiÕn x¸c nhËn r»ng B¸o ço tµi chÝnh cã ®îc
lËp trªn c¬ së chuÈn mùc vµ chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh (hoÆc ®îc chÊp
nhËn), cã tu©n thñ ph¸p luËt liªn quan, cã ph¶n ¸nh trung thùc vµ hîp lý trªn
çc khÝa c¹nh träng yÕu hay kh«ng” (theo ChuÈn mùc kiÓm to¸n ViÖt
Nam 200/11). DiÔn gi¶i cô thÓ nh÷ng môc tiªu ®îc nªu trong ChuÈn mùc
nh sau:
- Môc tiªu tæng qu¸t: ®îc hiÓu lµ t×m kiÕm b»ng chøng kiÓm to¸n
®Ó ®a ra ý kiÕn vÒ tÝnh trung thùc, hîp lý cña th«ng tin tr×nh bµy trªn
B¶ng khai tµi chÝnh.
- Môc tiªu kiÓm to¸n chung: lµ viÖc xem xÐt ®¸nh gi¸ tæng thÓ sè
tiÒn ghi trªn çc chu tr×nh, trªn c¬ së çc cam kÕt chung vÒ tr¸ch nhiÖm
cña nhµ qu¶n lý vÒ nh÷ng th«ng tin thu ®îc qua kh¶o s¸t thùc tÕ ë ®¬n vÞ
®îc kiÓm to¸n (®ång thêi xem xÐt c¶ tíi çc môc tiªu chung kh¸c bao gåm
môc tiªu cã thùc, ®Çy ®ñ trän vÑn, môc tiªu vÒ tÝnh chÝnh x¸c c¬ häc,
môc tiªu vÒ ®Þnh gi¸ hay ph©n lo¹i tr×nh bµy, môc tiªu vÒ quyÒn vµ
nghÜa vô).
§èi tîng trùc tiÕp cña kiÓm to¸n B¸o ço tµi chÝnh lµ çc B¶ng khai tµi
chÝnh, B¸o ço tµi chÝnh ®îc ®Þnh nghÜa trong ChuÈn mùc kiÓm to¸n
ViÖt Nam 200/ 04 nh sau: B¸o ço tµi chÝnh lµ hÖ thèng çc b¸o ço ®îc
lËp theo chuÈn mùc vµ chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh (hoÆc ®îc chÊp nhËn)
ph¶n ¸nh çc th«ng tin kinh tÕ, tµi chÝnh chñ yÕu cña ®¬n vÞ. Ngoµi ra,
B¶ng khai tµi chÝnh cßn bao gåm nh÷ng b¶ng kª khai cã tÝnh ph¸p lý kh¸c
nh B¶ng kª khai tµi s¶n ç nh©n, B¶ng kª khai tµi s¶n ®Æc biÖt… Çc
b¶ng khai nµy ®Òu chøa ®ùng nh÷ng th«ng tin ®îc lËp t¹i mét thêi ®iÓm

7


cô thÓ trªn c¬ së tµi liÖu kÕ to¸n tæng hîp vµ chi tiÕt. HiÓu theo çch kh¸c,
çc chØ tiªu trªn B¸o ço tµi chÝnh chøa ®ùng nhiÒu mèi quan hÖ theo
nh÷ng híng kh¸c nhau nh: gi÷a néi dung kinh tÕ cña chØ tiªu nµy víi chØ
tiªu kh¸c, gi÷a chu tr×nh nµy víi chu tr×nh kh¸c… ViÖc nhËn diÖn ®èi tîng
kiÓm to¸n vµ ph©n tÝch mèi quan hÖ çc th«ng tin, chØ tiªu trªn B¸o ço tµi
chÝnh lµ rÊt quan träng v× nã ¶nh hëng ®Õn viÖc lùa chän çch tiÕn
hµnh kiÓm to¸n B¸o ço tµi chÝnh. Cã 2 çch c¬ b¶n ®Ó tiÕp cËn B¸o ço
tµi chÝnh thµnh çc phÇn hµnh kiÓm to¸n: ph©n theo chu tr×nh hoÆc
ph©n theo chu tr×nh, do ®ã còng cã 2 çch tiÕn hµnh kiÓm to¸n B¸o ço
tµi chÝnh
*KiÓm to¸n B¸o ço tµi chÝnh theo chu tr×nh: çc kiÓm to¸n viªn
ph©n chia m¸y mãc tõng chu tr×nh hay mét sè chu tr×nh theo thø tù trong
B¸o ço tµi chÝnh vµo mét phÇn hµnh. Çch tiÕp cËn nµy ®¬n gi¶n song
kh«ng cã hiÖu qu¶ do t¸ch biÖt nh÷ng chu tr×nh ë çc vÞ trÝ kh¸c nhau nhng l¹i cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau.
*KiÓm to¸n B¸o ço tµi chÝnh theo chu tr×nh: lµ çch ph©n chia
th«ng dông h¬n c¨n cø vµo mèi liªn hÖ chÆt chÏ lÉn nhau gi÷a çc chu
tr×nh, çc qu¸ tr×nh cÊu thµnh, çc yÕu tè trong mét chu tr×nh chung cña
ho¹t ®éng tµi chÝnh. Theo ®ã, kiÓm to¸n viªn quan niÖm r»ng cã nhiÒu
chØ tiªu trªn B¸o ço tµi chÝnh cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, thÓ
hiÖn sù liªn kÕt gi÷a çc qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh, cã thÓ lÊy vÝ dô
nh: çc chØ tiªu “Hµng tån kho- Gi¸ vèn- Lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh
doanh” thÓ hiÖn mèi quan hÖ cña çc qu¸ tr×nh tõ khi mua vµo, s¶n xuÊt
®Õn lóc tiªu thô thµnh phÈm… Theo ®ã, kiÓm to¸n B¸o ço tµi chÝnh thêng bao gåm çc chu tr×nh c¬ b¶n sau:
- KiÓm to¸n chu tr×nh b¸n hµng- thu tiÒn.

8


- KiÓm to¸n tiÒn mÆt (t¹i kÐt, t¹i ng©n hµng hoÆc ®ang chuyÓn).
- KiÓm to¸n chu tr×nh mua hµng- thanh to¸n.
- KiÓm to¸n tiÒn l¬ng vµ nh©n viªn.
- KiÓm to¸n Hµng tån kho.
- KiÓm to¸n vèn b»ng tiÒn.
Mèi quan hÖ gi÷a çc chu tr×nh ®îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å:

S¬ ®å 1: Mèi quan hÖ gi÷a çc phÇn hµnh kiÓm to¸n.

Vèn b»ng tiÒn

B¸n hµng
thu tiÒn

TiÕp
nhËn vµ
hoµn tr¶
vèn

Mua
hµng
thanh
to¸n

TiÒn l
¬ng vµ
nh©n
viªn

Hµng tån kho

Qua ®ã cã thÓ thÊy chu tr×nh hµng tån kho cã quan hÖ víi tÊt c¶
çc chu tr×nh kh¸c, chØ kh¸c ë gãc ®é trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp. §Æc biÖt lµ
mèi quan hÖ mËt thiÕt víi chu tr×nh Mua hµng- thanh to¸n, tiÒn l¬ng nh©n
viªn, b¸n hµng- thu tiÒn. §ã lµ nh÷ng chu tr×nh, nh÷ng ®Çu mèi quan träng
víi c¶ kh¸ch hµng vµ c«ng ty kiÓm to¸n. Cô thÓ h¬n, trong c«ng t¸c kÕ to¸n

9


t¹i doanh nghiÖp, kÕt qu¶ cña hµng tån kho kh«ng chØ ¶nh hëng ®Õn çc
chØ tiªu trªn B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n mµ cßn ¶nh hëng trùc tiÕp tíi kÕt qu¶
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. §èi víi kiÓm to¸n, kÕt qu¶ kiÓm to¸n chu
tr×nh hµng tån kho gióp çc kiÓm to¸n viªn cã thÓ kÕt hîp, ®èi chiÕu vµ
kiÓm tra kÕt qu¶ cña çc chu tr×nh kh¸c (mua hµng, tiÒn l¬ng..) tõ ®ã tiÕt
kiÖm ®îc thêi gian, chi phÝ, n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c. ChÝnh tõ nh÷ng
®Æc ®iÓm nªu trªn, çc kiÓm to¸n viªn lu«n x¸c ®Þnh kiÓm to¸n hµng tån
kho lµ träng t©m khi tiÕn hµnh kiÓm to¸n B¸o ço tµi chÝnh.
2. Ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n trong kiÓm to¸n tµi chÝnh.
KiÓm to¸n tµi chÝnh lµ ho¹t ®éng ®Æc trng cña ho¹t ®éng kiÓm to¸n
nãi chung do ®ã ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng x¸c minh vµ bµy tá ý kiÕn, kiÓm
to¸n tµi chÝnh còng sö dông çc ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n chøng tõ (kiÓm to¸n
çc quan hÖ c©n ®èi, ®èi chiÕu trùc tiÕp, ®èi chiÕu logic) vµ kiÓm to¸n
ngoµi chøng tõ (KiÓm kª, thùc nghiÖm, ®iÒu tra).
Do mçi lo¹i kiÓm to¸n cã chøc n¨ng cô thÓ kh¸c nhau, ®èi tîng kiÓm
to¸n kh¸c nhau vµ quan hÖ chñ thÓ, kh¸ch thÓ kiÓm to¸n kh¸c nhau nªn
çch thøc kÕt hîp çc ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n c¬ b¶n trªn còng kh¸c nhau.
Trong kiÓm to¸n tµi chÝnh, çc ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n c¬ b¶n ®îc triÓn
khai theo híng kÕt hîp l¹i hoÆc chi tiÕt h¬n tuú t×nh huèng cô thÓ trong
suèt qu¸ tr×nh kiÓm to¸n.
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kiÓm to¸n, ngêi ta chia çc ph¬ng ph¸p
kiÓm to¸n thµnh hai lo¹i:
- Çc thö nghiÖm c¬ b¶n: ®©y lµ viÖc thÈm tra l¹i çc th«ng tin biÓu
hiÖn b»ng tiÒn ph¶n ¸nh trªn çc b¶ng tæng hîp th«ng qua viÖc thùc hiÖn
çc ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n chøng tõ vµ kiÓm to¸n ngoµi chøng tõ theo tr×nh
tù x¸c ®Þnh.

10


- Thö nghiÖm tu©n thñ: lµ ph¬ng ph¸p dùa vµo kÕt qu¶ cña hÖ
thèng kiÓm so¸t néi bé khi hÖ thèng nµy tån t¹i vµ cã hiÖu lùc (®Ó biÕt ®îc hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé tån t¹i cã hiÖu lùc th× ph¶i kh¶o s¸t vµ ®¸nh
gi¸ hÖ thèng nµy).
Do ®èi tîng cô thÓ cña kiÓm to¸n tµi chÝnh lµ çc B¸o ço kÕ to¸n vµ
çc b¶ng tæng hîp tµi chÝnh ®Æc biÖt kh¸c, çc b¶ng tæng hîp nµy võa
chøa ®ùng çc mèi quan hÖ kinh tÕ tæng qu¸t võa ph¶n ¸nh cô thÓ tõng
lo¹i tµi s¶n, nguån vèn víi nh÷ng biÓu hiÖn vÒ kinh tÕ, ph¸p lý vµ ®îc lËp
theo tr×nh tù x¸c ®Þnh. KiÓm to¸n tµi chÝnh ph¶i h×nh thµnh nh÷ng tr¾c
nghiÖm ®ång thêi kÕt hîp víi viÖc sö dông çc ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n c¬
b¶n ®Ó ®a ra ý kiÕn ®óng ®¾n vÒ çc b¶ng tæng hîp nµy.
Trong kiÓm to¸n tµi chÝnh cã ba lo¹i tr¾c nghiÖm:
- Tr¾c nghiÖm c«ng viÖc: lµ çch thøc vµ tr×nh tù rµ so¸t çc nghiÖp vô
hoÆc çc ho¹t ®éng cô thÓ trong quan hÖ víi sù tån t¹i vµ cã hiÖu lùc cña
hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé, tríc hÕt lµ hÖ thèng kÕ to¸n. Tr¾c nghiÖm
c«ng viÖc bao gåm hai lo¹i:
+ Tr¾c nghiÖm ®é v÷ng ch·i: ®©y lµ çch thøc, tr×nh tù rµ so¸t
nh÷ng th«ng tin vÒ gi¸ trÞ trong hÖ thèng kÕ to¸n, híng tíi “®é tin cËy cña
th«ng tin” cña hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé.
+ Tr¾c nghiÖm ®¹t yªu cÇu: lµ çch thøc, tr×nh tù rµ so¸t nh÷ng thñ
tôc kÕ to¸n hoÆc thñ tôc qu¶n lý cã liªn quan ®Õn ®èi tîng kiÓm to¸n.
Tr¾c nghiÖm ®¹t yªu cÇu ®îc sö dông t¬ng ®èi ®a d¹ng, tËp trung chñ
yÕu vµo viÖc ®¸nh gi¸ sù hiÖn diÖn cña hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé vµ híng tíi môc tiªu lµ ®¶m b¶o sù tu©n thñ cña hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé.
- Tr¾c nghiÖm trùc tiÕp sè d: lµ çch thøc kÕt hîp çc ph¬ng ph¸p c©n
®èi, ph©n tÝch, ®èi chiÕu trùc tiÕp víi kiÓm kª, ®iÒu tra thùc tÕ ®Ó x¸c
®Þnh ®é tin cËy cña çc sè d cuèi kú ë Sæ çi ghi vµo B¶ng c©n ®èi kÕ
to¸n hoÆc B¸o ço kÕt qu¶ kinh doanh. §©y lµ çch thøc chñ yÕu KiÓm
to¸n viªn thu thËp b»ng chøng tõ çc nguån ®éc lËp, b»ng chøng kiÓm
to¸n thu thËp theo çch nµy cã ®é tin cËy cao.

11


- Tr¾c nghiÖm ph©n tÝch (thñ tôc ph©n tÝch): Lµ çch thøc xem xÐt çc
mèi quan hÖ kinh tÕ vµ xu híng biÕn ®éng cña chØ tiªu kinh tÕ th«ng qua
viÖc kÕt hîp çc ph¬ng ph¸p ®èi chiÕu trùc tiÕp, ®èi chiÕu logic, c©n ®èi
gi÷a trÞ sè b»ng tiÒn cña cïng mét chØ tiªu trong nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸c
hoÆc gi÷a chØ tiªu tæng hîp víi bé phËn cÊu thµnh. Tr¾c nghiÖm ph©n
tÝch ®îc sö dông ë nhiÒu giai ®o¹n trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n.
3.Kh¸i qu¸t quy tr×nh kiÓm to¸n B¸o ço tµi chÝnh:
Trong kiÓm to¸n B¸o ço tµi chÝnh, ®Ó thu thËp ®îc ®Çy ®ñ b»ng
chøng kiÓm to¸n cã gi¸ trÞ ®Ó lµm c¨n cø cho kÕt luËn cña kiÓm to¸n viªn
vÒ tÝnh trung thùc vµ hîp lý cña th«ng tin trªn B¸o ço tµi chÝnh ®ång thêi
®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶, kinh tÕ, tÝnh hiÖu lùc cña tõng cuéc kiÓm to¸n,
kiÓm to¸n viªn ph¶i x©y dùng ®îc quy tr×nh cô thÓ cho cuéc kiÓm to¸n ®ã.
Th«ng thêng, mçi quy tr×nh kiÓm to¸n ®îc chia thµnh 3 bíc:
1. LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n
2. Thùc hiÖn kiÓm to¸n
3. KÕt thóc kiÓm to¸n
Bíc 1: LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n. Theo ChuÈn mùc kiÓm to¸n ViÖt
Nam sè 300 th× kiÓm to¸n viªn vµ c«ng ty kiÓm to¸n ph¶i lËp kÕ ho¹ch
kiÓm to¸n trong ®ã m« t¶ ph¹m vi dù kiÕn vµ çch thøc tiÕn hµnh c«ng
viÖc kiÓm to¸n. KÕ ho¹ch kiÓm to¸n ph¶i ®Çy ®ñ, chi tiÕt ®Ó lµm c¬ së
cho ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n. Trong bíc c«ng viÖc nµy, b¾t ®Çu tõ th mêi
kiÓm to¸n, kiÓm to¸n viªn sÏ t×m hiÓu kh¸ch hµng víi môc ®Ých h×nh
thµnh hîp ®ång hoÆc ®a ra ®îc kÕ ho¹ch chung. KiÓm to¸n viªn cÇn thu
thËp çc th«ng tin cô thÓ vÒ kh¸ch hµng, t×m hiÓu ®¸nh gi¸ hÖ thèng
kiÓm so¸t néi bé … Bªn c¹nh ®ã, trong khi lËp kÕ ho¹ch, c«ng ty kiÓm to¸n


12


còng ph¶i cã sù chuÈn bÞ vÒ ph¬ng tiÖn vµ nh©n viªn cho viÖc triÓn khai
thùc hiÖn ch¬ng tr×nh ®· x©y dùng.
Bíc 2: Thùc hiÖn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n. Çc kiÓm to¸n viªn sÏ sö dông
çc ph¬ng ph¸p kü thuËt thÝch øng víi tõng ®èi tîng cô thÓ ®Ó thu thËp
b»ng chøng kiÓm to¸n. Thùc chÊt cña qu¸ tr×nh nµy lµ viÖc triÓn khai mét
çch chñ ®éng vµ tÝch cùc çc kÕ ho¹ch, ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n nh»m ®a
ra ý kiÕn x¸c thùc vÒ tÝnh trung thùc vµ hîp lý cña çc th«ng tin trªn B¸o
ço tµi chÝnh dùa vµo çc b»ng chøng kiÓm to¸n ®Çy ®ñ, cã gi¸ trÞ. §©y
lµ giai ®o¹n çc kiÓm to¸n viªn thùc hiÖn çc thñ tôc kiÓm to¸n ®îc h×nh
thµnh tõ çc lo¹i tr¾c nghiÖm, lµ thñ tôc kiÓm so¸t, thñ tôc ph©n tÝch vµ
thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt. Thñ tôc kiÓm to¸n ®îc h×nh thµnh rÊt ®a d¹ng vµ
c¨n cø vµo kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña kh¸ch hµng, tõ
®ã ®i ®Õn quyÕt ®Þnh sö dông çc thñ tôc kh¸c nhau. NÕu çc ®¸nh gi¸
ban ®Çu vÒ kiÓm so¸t néi bé lµ cã hiÖu lùc th× çc kiÓm to¸n viªn sÏ tiÕp
tôc thùc hiÖn c«ng viÖc víi tr¾c nghiÖm ®¹t yªu cÇu, ®ång thêi víi viÖc
x¸c minh thªm nh÷ng sai sãt cã thÓ cã. Trong trêng hîp ngîc l¹i, kiÓm to¸n
viªn sÏ sö dông tr¾c nghiÖm ®é v÷ng ch·i trªn quy m« lín. Quy m«, tr×nh tù
còng nh çc ph¬ng ph¸p kÕt hîp cô thÓ phô thuéc rÊt lín vµo kinh nghiÖm
vµ kh¶ n¨ng ph¸n ®o¸n cña ç nh©n kiÓm to¸n viªn.
Bíc 3: KÕt thóc kiÓm to¸n, lµ lóc kiÓm to¸n viªn ®a ra kÕt luËn kiÓm
to¸n. Çc kÕt luËn nµy n»m trong b¸o ço hoÆc biªn b¶n kiÓm to¸n. §Ó ®a
ra ®îc nh÷ng ý kiÕn chÝnh x¸c, kiÓm to¸n viªn ph¶i tiÕn hµnh çc c«ng
viÖc cô thÓ nh: xem xÐt çc kho¶n nî ngoµi dù kiÕn, xem xÐt çc sù kiÖn
x¶y ra sau ngµy kÕt thóc niªn ®é, xem xÐt tÝnh liªn tôc trong ho¹t ®éng
cña ®¬n vÞ, thu thËp th gi¶i tr×nh cña Ban Gi¸m ®èc… Cuèi cïng, kiÓm
to¸n viªn tæng hîp kÕt qu¶, lËp nªn B¸o ço kiÓm to¸n ®ång thêi cã tr¸ch

13


nhiÖm gi¶i quyÕt çc sù kiÖn ph¸t sinh sau khi lËp B¸o ço kiÓm to¸n. Tïy
theo kÕt qu¶, çc kiÓm to¸n viªn cã thÓ ®a ra 1 trong 4 ý kiÕn: chÊp nhËn
toµn phÇn, chÊp nhËn tõng phÇn, ý kiÕn kh«ng chÊp nhËn vµ ý kiÕn tõ
chèi.

II. KiÓm to¸n chu tr×nh Hµng tån kho trong kiÓm to¸n B¸o ço tµi chÝnh:
1. Kh¸i qu¸t chung vÒ hµng tån kho:
Hµng tån kho lµ mét chu tr×nh quan träng trªn B¸o ço tµi chÝnh cña
doanh nghiÖp, trong phÇn nµy ta sÏ xÐt ®Òn nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan
®Õn c«ng t¸c kÕ to¸n hµng tån kho, tõ sæ s¸ch ®Õn çc tµi kho¶n ®îc sö
dông còng nh ph¬ng ph¸p theo dâi, h¹ch to¸n vµ ghi sæ hµng tån kho. Cô
thÓ:
1.1. Kh¸i niÖm:
Theo ChuÈn mùc kÕ to¸n quèc tÕ vÒ hµng tån kho (ISA2) vµ ChuÈn
mùc kÕ to¸n ViÖt Nam sè 02 “Hµng tån kho” th× hµng tån kho lµ nh÷ng tµi
s¶n:
+ §îc gi÷ ®Ó b¸n trong kú s¶n xuÊt, kinh doanh b×nh thêng;
+ §ang trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh dë dang;
+ Nguyªn liÖu, vËt liÖu, c«ng cô dông cô ®Ó sö dông trong qu¸
tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc cung cÊp dÞch vô.
Tõ ®ã cã thÓ thÊy cã nhiÒu tiªu thøc ®îc sö dông ®Ó ph©n lo¹i
hµng tån kho. Tríc hÕt ph¶i thÊy ®îc hµng tån kho lµ tµi s¶n lu ®éng cña
doanh nghiÖp biÓu hiÖn díi h×nh th¸i vËt chÊt, cã thÓ ®îc mua ngoµi
hoÆc tù s¶n xuÊt ®Ó phôc vô vµo môc ®Ých s¶n xuÊt. Trong doanh
nghiÖp th¬ng m¹i th× hµng tån kho bao gåm: hµng hãa mua vÒ chê b¸n

14


(cã hµng hãa tån kho, hµng mua ®ang ®i trªn ®êng, hµng göi b¸n, hµng
göi ®i gia c«ng chÕ biÕn). Cßn ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng tån
kho cã thÓ bao gåm nh÷ng lo¹i sau: nguyªn- nhiªn vËt liÖu, c«ng cô dông
cô tån kho, göi ®i gia c«ng chÕ biÕn vµ ®· mua ®ang ®i trªn ®êng, s¶n
phÈm dë dang (lµ nh÷ng s¶n phÈm cha hoµn thµnh vµ ®· hoµn thµnh nhng cha lµm thñ tôc nhËp kho), chi phÝ dÞch vô dë dang, thµnh phÈm
hoµn thµnh chê b¸n.
1.2. KÕ to¸n hµng tån kho:
1.2.1. C«ng t¸c tæ chøc chøng tõ:
Tæ chøc chøng tõ lµ viÖc tæ chøc vËn dông ph¬ng ph¸p chøng tõ
trong ghi chÐp kÕ to¸n ®Ó ban hµnh chÕ ®é chøng tõ vµ vËn dông chÕ
®é ®ã. §ång thêi, tæ chøc chøng tõ còng lµ viÖc thiÕt kÕ khèi lîng c«ng
t¸c kÕ to¸n vµ h¹ch to¸n kh¸c nhau trªn hÖ thèng chøng tõ hîp lý, hîp ph¸p
theo mét quy tr×nh lu©n chuyÓn nhÊt ®Þnh. §èi víi hµng tån kho th× c«ng
t¸c tæ chøc chøng tõ bao gåm chøng tõ nhËp kho vµ xuÊt kho. Quy tr×nh
tæ chøc ®îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å:

S¬ ®å 2: Tæ chøc chøng tõ nhËp kho.


15

Nh÷ng
ngêi cã
liªn
quan

Ngêi
nhËp
kho

Ban
kiÓm
nghiÖ
m

Phô
tr¸ch
phßng
cung
tiªu

Çn bé
cung
øng

NghiÖp
vô nhËp
kho
Çc bíc
c«ng
viÖc vµ
chøng tõ
kÌm theo

§Ò
nghÞ
nhËp
kho

Biªn
b¶n
kiÓm
nghiÖ
m

PhiÕu
nhËp
kho

Ký
duyÖt

KÕ
to¸n
HTK

Thñ
kho

B¶o qu¶n
vµ lu tr÷
NhËp
kho vµ
ghi thÎ
kho

Ghi
sæ kÕ
to¸n

S¬ ®å 3: Tæ chøc chøng tõ xuÊt kho

Nh÷ng
ngêi cã
liªn
quan
NghiÖ
p vô
xuÊt
kho
Çc bíc
c«ng
viÖc vµ
chøng tõ
kÌm theo

Ngêi
®Ò
nghÞ
xuÊt
kho

Gi¸m
®èc,
kÕ
to¸n tr
ëng

§Ò
nghÞ
xuÊt
kho

DuyÖt
xuÊt
kho

Çn bé
cung
øng

PhiÕu
xuÊt
kho

Thñ
kho

XuÊt
kho vµ
ghi thÎ
kho

KÕ
to¸n
HTK
B¶o
qu¶n
vµ lu
tr÷
Ghi
sæ kÕ
to¸n

1.2.2. Tæ chøc sæ kÕ to¸n:
§Ó theo dâi, ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ çc th«ng tin cã liªn quan ®Õn hµng
tån kho, doanh nghiÖp ph¶i tù x©y dùng cho m×nh mét hÖ thèng tµi
kho¶n cã kh¶ n¨ng bao qu¸t ®îc toµn bé nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh. Bªn
c¹nh ®ã, doanh nghiÖp còng ph¶i thiÕt lËp hÖ thèng sæ s¸ch hîp lý bëi

16


sæ kÕ to¸n chÝnh lµ sù cô thÓ hãa ph¬ng ph¸p ®èi øng tµi kho¶n trong
thùc tÕ cña c«ng t¸c kÕ to¸n. Sæ kÕ to¸n bao gåm nhiÒu lo¹i tïy thuéc vµo
yªu cÇu qu¶n lý nhng lu«n bao gåm 2 lo¹i c¬ b¶n lµ sæ chi tiÕt vµ sæ
tæng hîp. Theo chÕ ®é kÕ to¸n ViÖt Nam hiÖn hµnh th× doanh nghiÖp cã
thÓ lùa chän mét trong sè çc h×nh thøc ghi sæ sau: NhËt ký chung,
Chøng tõ ghi sæ, NhËt ký- Sæ çi, NhËt ký chøng tõ…
1.2.3. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ hµng tån kho:
TÝnh gi¸ hµng tån kho lµ c«ng viÖc rÊt quan träng trong tæ chøc h¹ch
to¸n hµng tån kho, ®ã lµ viÖc dïng tiÒn ®Ó biÓu hiÖn gi¸ trÞ cña hµng tån
kho.
* Çc ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ hµng tån kho:
- §èi víi nguyªn vËt liÖu, dông cô, hµng ho¸ nhËp kho: Gi¸ cña hµng tån
kho ®îc tÝnh theo gi¸ thùc tÕ mua vµo:
Gi¸
Gi¸ ghi
Chi
ChiÕt
Hµng
ThuÕ
thùc = trªn + phÝ - khÊu th- - mua + nhËp
TÕ
ho¸
thu
¬ng
bÞ
khÈu
®¬n
Mua
m¹i
tr¶ l¹i
(nÕu cã)
- §èi víi nguyªn vËt liÖu, dông cô, hµng ho¸ xuÊt kho:
Gi¸ vËt t hµng ho¸ nhËp kho ®îc ghi theo gi¸ thùc tÕ nhng ®¬n gi¸ cña
çc lÇn nhËp vµo nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau lµ kh¸c nhau, do ®ã khi xuÊt
kho kÕ to¸n cã nhiÖm vô ph¶i x¸c ®Þnh gi¸ thùc tÕ vËt t hµng ho¸ xuÊt
kho.
Theo chÕ ®é kÕ to¸n ViÖt Nam doanh nghiÖp cã thÓ sö dông mét
trong çc ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ sau ®Ó ¸p dông cho viÖc tÝnh gi¸ thùc tÕ
xuÊt cho tÊt c¶ çc lo¹i hµng tån kho hoÆc riªng tõng lo¹i:
• Ph¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh;
• Ph¬ng ph¸p gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn;
• Ph¬ng ph¸p nhËp tríc xuÊt tríc;
• Ph¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tríc;

17


• Ph¬ng ph¸p b×nh qu©n sau mçi lÇn nhËp;
Møc ®é chÝnh x¸c cña çc ph¬ng ph¸p tuú thuéc vµo yªu cÇu qu¶n lý
vµ n¨ng lùc nghiÖp vô cña kÕ to¸n viªn vµ trang thiÕt bÞ xö lý th«ng tin
cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn dï lùa chän ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ nµo th×
doanh nghiÖp lu«n ph¶i ®¶m b¶o ®îc tÝnh thèng nhÊt vÒ ph¬ng ph¸p
tÝnh gi¸ ®èi víi tõng lo¹i vËt t hµng ho¸ Ýt nhÊt lµ trong mét kú kÕ to¸n,
nÕu cã thay ®æi ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ th× doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã sù
gi¶i tr×nh hîp lý.
1.2.4. Tæ chøc h¹ch to¸n hµng tån kho:
§Ó chuÈn bÞ ghi chÐp çc nghiÖp vô ph¸t sinh liªn quan ®Õn hµng
tån kho, çc doanh nghiÖp ®Òu x©y dùng cho m×nh mét hÖ thèng tµi
kho¶n bao qu¸t vÒ hµng tån kho gåm nh÷ng tµi kho¶n c¬ b¶n: TK 151, TK
152, TK 153, TK 154…, çc tµi kho¶n tËp hîp chi phÝ nh TK 621, TK 622,
TK 627… KÕ to¸n t¹i doanh nghiÖp dùa vµo hÖ thèng çc chøng tõ gèc,
sæ chi tiÕt, sæ tæng hîp çc lo¹i vËt t, b¸o ço nhËp- xuÊt- tån vËt t ®Ó
tiÕn hµnh h¹ch to¸n, ghi chÐp. C«ng t¸c h¹ch to¸n hµng tån kho bao gåm
h¹ch to¸n chi tiÕt vµ h¹ch to¸n tæng hîp:
a, H¹ch to¸n chi tiÕt hµng tån kho:
H¹ch to¸n chi tiÕt hµng tån kho ®ßi hái ph¶n ¸nh c¶ vÒ gi¸ trÞ, sè lîng, chÊt lîng cña tõng lo¹i vËt t, hµng hãa theo tõng kho b¶o qu¶n vµ tõng
ngêi phô tr¸ch. Thùc tÕ hiÖn nay cã 3 ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi tiÕt vÒ
hµng tån kho lµ: ph¬ng ph¸p thÎ song song, ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n
chuyÓn vµ çch h¹ch to¸n theo sæ sè d. Trong ®ã h¹ch to¸n theo thÎ song
song ®îc ¸p dông t¬ng ®èi réng r·i do cã çch ghi chÐp kh«ng phøc t¹p,
tr¸nh sù trïng l¾p.
b, H¹ch to¸n tæng hîp hµng tån kho:


18


Cã 2 çch ®Ó h¹ch to¸n tæng hîp hµng tån kho, lµ kª khai thêng
xuyªn hoÆc kiÓm kª ®Þnh kú. Tïy theo ®Æc ®iÓm kinh doanh cña doanh
nghiÖp, yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý hay tr×nh ®é kÕ to¸n viªn, quy ®Þnh
hiÖn hµnh cña chÕ ®é kÕ to¸n mµ mçi ®¬n vÞ sÏ lùa chän cho m×nh mét
ph¬ng ph¸p thÝch hîp nhÊt.
- Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn: lµ ph¬ng ph¸p theo dâi vµ ph¶n ¸nh t×nh
h×nh biÕn ®éng cña hµng tån kho mét çch thêng xuyªn liªn tôc trªn c¬ së
çc tµi kho¶n ph¶n ¸nh tõng lo¹i hµng tån kho. S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp
hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p nµy ®îc tr×nh bµy trong s¬ ®å 4.
- Ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú: kh«ng theo dâi vËt t mét çch thêng xuyªn
mµ chØ ph¶n ¸nh gi¸ trÞ tån kho ®Çu vµ cuèi kú trªn c¬ së kiÓm kª cuèi
kú, x¸c ®Þnh lîng tån kho thùc tÕ cña doanh nghiÖp. Cô thÓ çc doanh
nghiÖp sö dông ph¬ng ph¸p nµy cã çch h¹ch to¸n tu©n theo s¬ ®å 5.


19



20


1.3. §Æc ®iÓm Hµng tån kho vµ nh÷ng ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c kiÓm
to¸n:
Hµng tån kho chiÕm mét tû träng rÊt lín trong tæng tµi s¶n cña
doanh nghiÖp vµ còng chiÕm mét vÞ trÝ quan träng trong c«ng t¸c kÕ
to¸n còng nh ho¹t ®éng kiÓm to¸n. Cã ®îc nhËn xÐt nh trªn lµ do nh÷ng
®Æc trng c¬ b¶n cña hµng tån kho, cô thÓ nh sau:


21


- Hµng tån kho cã tû lÖ lín trong tæng tµi s¶n lu ®éng cña mét doanh
nghiÖp, lµ chu tr×nh chñ yÕu trªn B¸o ço tµi chÝnh nªn rÊt dÔ x¶y ra
nh÷ng sai sãt hoÆc gian lËn lín, g©y ¶nh hëng träng yÕu vÒ chi phÝ vµ
kÕt qu¶ kinh doanh.
- Hµng tån kho rÊt ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i, ®îc b¶o qu¶n vµ qu¶n lý t¹i
nhiÒu ®Þa ®iÓm (kho) kh¸c nhau, do nhiÒu ngêi phô tr¸ch vËt chÊt (thñ
kho). §iÒu kiÖn b¶o qu¶n ®èi víi tõng lo¹i hµng tån kho lµ rÊt kh¸c nhau.
ChÝnh v× thÕ, thùc hiÖn c«ng viÖc kiÓm so¸t vËt chÊt, kiÓm kª vÒ chÊt lîng còng nh gi¸ trÞ lµ rÊt phøc t¹p, kh¶ n¨ng x¶y ra sai sãt, gian lËn lµ
nhiÒu h¬n so víi çc tµi s¶n kh¸c. Cô thÓ: cã nhiÒu hµng tån kho rÊt khã
ph©n lo¹i vµ ®Þnh gi¸ nh çc linh kiÖn ®iÖn tö phøc t¹p, çc c«ng tr×nh
x©y dùng dë dang hay kim khÝ qóy…(®ßi hái cã ý kiÕn cña çc chuyªn gia
nªn mang tÝnh chñ quan cao).
- Cã nhiÒu ph¬ng ph¸p ®Ó ®Þnh gi¸ hµng tån kho, ngay c¶ víi mçi lo¹i
hµng tån kho còng cã thÓ x©y dùng çch tÝnh kh¸c nhau nh ph¬ng ph¸p
b×nh qu©n gia quyÒn, ph¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh hay ph¬ng ph¸p
nhËp tríc- xuÊt tríc (FIFO)… Víi mçi çch tÝnh sÏ ®em l¹i nh÷ng kÕt qu¶
kh¸c nhau, bªn c¹nh ®ã viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng tån kho l¹i cã ¶nh hëng
trùc tiÕp ®Õn gi¸ vèn hµng b¸n, ¶nh hëng träng yÕu tíi viÖc x¸c ®Þnh lîi
nhuËn thuÇn trong n¨m tµi chÝnh. V× vËy ®Ó thu thËp ®îc b»ng chøng
kiÓm to¸n ®Çy ®ñ vµ cã hiÖu lùc, çc kiÓm to¸n viªn khi thùc hiÖn kiÓm
to¸n ph¶i n¾m b¾t ®îc ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ hµng tån kho mµ kh¸ch hµng
®ang sö dông cïng víi viÖc ¸p dông nã trong thùc tiÔn. Thùc tÕ hiÖn nay
vÉn cßn cã nh÷ng doanh nghiÖp kh«ng ¸p dông nhÊt qu¸n çch x¸c ®Þnh
trÞ gi¸ hµng tån kho gi÷a çc niªn ®é kÕ to¸n, ®iÒu nµy rÊt dÔ dÉn ®Õn
nh÷ng sai sãt ®¸ng kÓ.

22


- Hµng tån kho còng nh nhiÒu lo¹i tµi s¶n kh¸c, ph¶i chÞu ¶nh hëng cña
hao mßn h÷u h×nh vµ hao mßn v« h×nh (bÞ h háng sau mét kho¶ng thêi
gian nhÊt ®Þnh, dÔ bÞ lçi thêi…). §iÒu nµy yªu cÇu çc kiÓm to¸n viªn
ph¶i cã nh÷ng hiÓu biÕt cô thÓ vÒ tõng lo¹i hµng tån kho cã trong doanh
nghiÖp còng nh xu híng biÕn ®éng cña chóng, tõ ®ã x¸c ®Þnh chÝnh x¸c
®îc gi¸ trÞ hao mßn cña tõng lo¹i.
- Chu tr×nh hµng tån kho cã liªn quan trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp víi çc chu
tr×nh kh¸c, v× vËy khi tiÕn hµnh kiÓm to¸n, ph¶i cã sù xem xÐt mèi liªn hÖ
gi÷a çc chu tr×nh nµy, do cã thÓ x¶y ra nh÷ng sai sãt mang tÝnh chÊt
d©y chuyÒn gi÷a çc giai ®o¹n trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
1.4. Çc chøc n¨ng cña Hµng tån kho víi qu¸ tr×nh kiÓm so¸t néi bé trong
doanh nghiÖp:
Nh phÇn 1.3 ®· nªu, ®Æc ®iÓm næi bËt cña hµng tån kho lµ cã liªn
quan ®Õn nhiÒu chu tr×nh kh¸c trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, do
vËy chu tr×nh nµy cã nh÷ng chøc n¨ng c¬ b¶n sau:
- Chøc n¨ng mua hµng;
- Chøc n¨ng nhËn hµng;
- Chøc n¨ng lu kho vËt t, hµng hãa;
- Chøc n¨ng xuÊt kho;
- Chøc n¨ng s¶n xuÊt;
- Chøc n¨ng lu kho thµnh phÈm;
- Chøc n¨ng xuÊt thµnh phÈm ®i tiªu thô.
Tïy theo ®Æc ®iÓm cô thÓ trong quy tr×nh ho¹t ®éng còng nh môc
tiªu qu¶n lý cña tõng thêi ®iÓm mµ mçi doanh nghiÖp x©y dùng cho m×nh
mét hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé hµng tån kho hîp lý ®Ó kiÓm so¸t tèt nhÊt

23


dßng vËn ®éng cña hµng tån kho, ®¶m b¶o tÝnh ®éc lËp gi÷a çc bé
phËn trong viÖc kiÓm tra. Theo ®ã, qu¸ tr×nh kiÓm so¸t néi bé ®îc thùc
hiÖn theo tõng chøc n¨ng cô thÓ cña chu tr×nh hµng tån kho.
1.4.1. Chøc n¨ng mua hµng:
Qu¸ tr×nh mua hµng lµ mét bé phËn n»m trong chu tr×nh mua hµngthanh to¸n. §Æc ®iÓm chung cña nghiÖp vô nµy lµ chóng ®îc thùc hiÖn
bëi bé phËn cung øng c¨n cø vµo giÊy ®Ò nghÞ mua hµng ®· ®îc phª
duyÖt, bé phËn nµy sÏ lËp ®¬n ®Æt hµng hoÆc tháa thuËn çc hîp ®ång
mua hµng. HÖ thèng kiÓm so¸t néi bé víi viÖc mua hµng cña doanh
nghiÖp sÏ ®îc thiÕt lËp ®¶m b¶o tÝnh h÷u hiÖu, cã thÓ bao gåm çc bíc
c«ng viÖc c¬ b¶n sau:
- ThiÕt lËp kÕ ho¹ch mua hµng dùa trªn c¬ së kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, kÕ
ho¹ch tiªu thô s¶n phÈm, kÕ ho¹ch dù tr÷ hµng tån kho.
- Sö dông çc phiÕu yªu cÇu cã ®¸nh sè thø tù tríc. Quy ®Þnh thñ tôc xÐt
duyÖt yªu cÇu mua, phiÕu yªu cÇu mua ph¶i ghi râ n¬i yªu cÇu, sè lîng vµ
chñng lo¹i hµng hãa.
- PhiÕu yªu cÇu ®îc chuyÓn tíi phßng thu mua ®Ó lµm c¨n cø lËp ®¬n
®Æt mua hµng göi ®Õn n¬i cung cÊp ®· ®îc lùa chän. §¬n ®Æt hµng ph¶i
cã ®Çy ®ñ çc yÕu rè vÒ sè lîng, chñng lo¹i, quy çch hµng hãa hoÆc
dÞch vô yªu cÇu. §ång thêi ®¬n ®Æt hµng sÏ ®îc chuyÓn cho çc bé phËn
cã liªn quan nh bé phËn kÕ to¸n ®Ó h¹ch to¸n, bé phËn nhËn hµng ®Ó
kiÓm tra ®èi chiÕu.
- Cã sù ph©n t¸ch tr¸ch nhiÖm gi÷a ngêi yªu cÇu, ngêi lËp hãa ®¬n vµ ngêi quyÕt ®Þnh viÖc mua hµng ®ã.
1.4.2. Chøc n¨ng nhËn hµng, lu kho:


24


NghiÖp vô nµy ®îc b¾t ®Çu b»ng viÖc nhËp kho hµng mua, lËp
biªn b¶n giao nhËn hµng, còng n»m trong chu tr×nh mua hµng- thanh to¸n.
TÊt c¶ hµng hãa sÏ ®îc chuyÓn tíi bé phËn kho, bé phËn nµy tiÕn hµnh
nhËp kho. Thñ kho lËp phiÕu nhËp kho ghi râ sè lîng, quy çch cña hµng
thùc nhËp, ghi sæ vµ chuyÓn cho kÕ to¸n lµm c¨n cø ghi sæ kÕ to¸n. HÖ
thèng kiÓm so¸t néi bé víi chøc n¨ng nhËn hµng, lu kho gåm:
- Hµng hãa nhËn vÒ ph¶i ®îc kiÓm tra c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng bëi mét
bé phËn ®éc lËp víi bé phËn mua hµng vµ bé phËn lu kho ®îc gäi lµ
Phßng nhËn hµng. Phßng nhËn hµng cã tr¸ch nhiÖm x¸c ®Þnh sè lîng
hµng nhËn, kiÓm ®Þnh chÊt lîng cã phï hîp víi yªu cÇu trong ®¬n ®Æt
hµng hay kh«ng, ®ång thêi còng lo¹i bá nh÷ng hµng hãa bÞ lçi, kÐm phÈm
chÊt… Sau ®ã lËp Biªn b¶n nhËn hµng (phiÕu nhËn hµng) chuyÓn tíi bé
phËn kho.
- Ph¶i cã sù çch ly vÒ tr¸ch nhiÖm gi÷a ngêi ghi sæ vµ ngêi qu¶n lý kho
hµng.
- HÖ thèng kiÓm so¸t néi bé ph¶i ®îc thiÕt kÕ bao gåm c¶ thñ tôc kiÓm tra
tÝnh ®Çy ®ñ cña çc chøng tõ hµng tån kho, tÝnh to¸n l¹i çc chøng tõ
gèc, ®èi chiÕu chøng tõ gèc víi sæ kÕ to¸n hµng tån kho, ®èi chiÕu gi÷a
çc lo¹i sæ víi nhau ®Ó ®¶m b¶o viÖc ghi ®óng, ghi ®ñ vµ kÞp thêi
nghiÖp vô hµng tån kho.
1.4.3. Chøc n¨ng xuÊt kho vËt t, hµng hãa:
Bé phËn kho ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ toµn bé sè hµng hãa mµ
m×nh qu¶n lý, do ®ã tÊt c¶ çc trêng hîp xuÊt vËt t, hµng hãa ®Òu ph¶i cã
phiÕu yªu cÇu sö dông ®· ®îc phª duyÖt hay ph¶i cã ®¬n ®Æt hµng. C¨n
cø vµo phiÕu xuÊt kho thñ kho vµ kÕ to¸n vËt t ghi sæ vµ h¹ch to¸n.
Doanh nghiÖp tiÕn hµnh çc c«ng viÖc:

25


- PhiÕu yªu cÇu xuÊt kho ph¶i ®îc lËp dùa trªn mét ®¬n ®Æt hµng s¶n
xuÊt hay ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng bªn ngoµi. PhiÕu nµy ®îc lËp
thµnh 3 liªn: giao cho bé phËn cã nhu cÇu sö dông vËt t, giao cho thñ kho
vµ 1 liªn giao cho phßng kÕ to¸n.
- Hµng hãa xuÊt kho ph¶i ®îc kiÓm tra vÒ chÊt lîng.
- Cã nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ vÒ nguyªn t¾c phª duyÖt vËt t, hµng hãa
xuÊt kho. Cã sù ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm c«ng viÖc gi÷a ngêi xuÊt kho vµ
ngêi lËp phiÕu yªu cÇu.
1.4.4. Chøc n¨ng s¶n xuÊt:
S¶n xuÊt lµ giai ®o¹n quan träng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh cña doanh nghiÖp, chÝnh v× thÕ nã ®ßi hái ®îc kiÓm so¸t chÆt
chÏ tõ kh©u kÕ ho¹ch vµ lÞch tr×nh s¶n xuÊt, ®îc x©y dùng tõ íc to¸n vÒ
nhu cÇu ®èi víi s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp còng nh c¨n cø vµo t×nh h×nh
thùc tÕ hµng tån kho hiÖn cã. §Çu ra cña giai ®o¹n s¶n xuÊt lµ thµnh
phÈm hoÆc s¶n phÈm dë dang. KiÓm so¸t néi bé ®èi víi viÖc s¶n xuÊt ®îc thiÕt lËp b»ng çch gi¸m s¸t sè lîng s¶n phÈm ®Çu ra ®Ó ®¶m b¶o r»ng
viÖc s¶n xuÊt ®îc tiÕn hµnh trªn c¬ së çc yÕu tè ®Çu vµo sö dông mét
çch hiÖu qu¶ vµ hîp lý. Qua ®ã cã thÓ thÊy c«ng viÖc kiÓm so¸t néi bé
chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh lµ sù kÕt hîp gi÷a kiÓm so¸t chi phÝ s¶n xuÊt t¹i
bé phËn s¶n xuÊt víi bé phËn xuÊt kho, cô thÓ:
- T¹i bé phËn s¶n xuÊt: sö dông çc chøng tõ cã ®¸nh sè thø tù tríc ®Ó
theo dâi viÖc sö dông nguyªn vËt liÖu ®ång thêi kiÓm so¸t phÕ liÖu nÕu
cã, çc b¶ng chÊm c«ng c«ng nh©n s¶n xuÊt ®Ó theo dâi chi phÝ nh©n
c«ng trùc tiÕp. Çc tµi liÖu nµy còng bao gåm b¸o ço sè lîng thµnh phÈm,
b¸o ço kiÓm ®Þnh chÊt lîng s¶n phÈm. HÖ thèng kiÓm so¸t néi bé còng


26


ph¶i quy ®Þnh râ ngêi thùc hiÖn ghi chÐp giÊy tê kiÓm so¸t còng nh quy
®Þnh râ vÒ ngêi lËp, ngêi göi, çc bé phËn nhËn ®îc b¸o ço s¶n xuÊt.
- T¹i bé phËn xuÊt kho: (®· tr×nh bµy phÇn 1.3.3).
1.4.5. Chøc n¨ng lu kho:
S¶n phÈm sau khi hoµn thµnh, qua kh©u kiÓm ®Þnh nÕu kh«ng ®îc chuyÓn ®i tiªu thô th× sÏ nhËp kho ®Ó chê b¸n. Giai ®o¹n nµy nhÊt
thiÕt ph¶i cã phiÕu nhËp kho, ®èi víi doanh nghiÖp cã hÖ thèng kiÓm
so¸t néi bé tèt th× mçi lo¹i thµnh phÈm sÏ ®îc theo dâi trªn tõng hå s¬ riªng
biÖt. Qu¸ tr×nh kiÓm so¸t thµnh phÈm ®îc coi nh mét phÇn trong chu
tr×nh b¸n hµng- thu tiÒn.
- C«ng t¸c kiÓm so¸t néi bé víi viÖc lu kho thµnh phÈm ®îc tiÕn hµnh t¬ng
tù nh kiÓm so¸t néi bé víi c«ng viÖc lu kho vËt t, hµng hãa.
1.4.6. Chøc n¨ng xuÊt kho thµnh phÈm ®i tiªu thô:
Qu¸ tr×nh nµy lµ mét m¾t xÝch quan träng cña chu tr×nh b¸n hµngthu tiÒn, trong ®ã qua ®Þnh thµnh phÈm cña doanh nghiÖp chØ ®îc xuÊt
ra khái kho khi ®· cã sù phª chuÈn hay c¨n cø ®Ó xuÊt kho thµnh phÈm,
cô thÓ lµ çc ®¬n ®Æt hµng hoÆc hîp ®ång kinh tÕ. Khi xuÊt kho ph¶i cã
phiÕu xuÊt kho do thñ kho lËp, bé phËn vËn chuyÓn sÏ cã phiÕu vËn
chuyÓn hµng (VËn ®¬n).
- KiÓm so¸t néi bé ®èi víi chøc n¨ng xuÊt kho thµnh phÈm ®îc thÓ hiÖn
trong viÖc sö dông çc chøng tõ vËn chuyÓn, çc hãa ®¬n b¸n hµng ®îc
®¸nh sè thø tù tõ tríc, trong viÖc so¸t xÐt thÈm ®Þnh çc chøng tõ xuÊt…
(vÝ dô: phiÕu vËn chuyÓn ®îc lËp thµnh 3 liªn, liªn 1 lu ë phßng tiÕp vËn,
liªn 2 göi ®Õn bé phËn tiªu thô kÌm §¬n ®Æt hµng ®Ó lµm c¨n cø ghi hãa
®¬n cho kh¸ch hµng, liªn 3 ®Ýnh kÌm theo hµng hãa trong qu¸ tr×nh vËn
chuyÓn). Ngoµi ra cßn cã nh÷ng quy ®Þnh vÒ viÖc kÕ to¸n ph¶n ¸nh

27


hµng xuÊt kho trªn phiÕu xuÊt kho, sæ kÕ to¸n hµng tån kho hay sù ph©n
c«ng ph©n nhiÖm gi÷a bé phËn kho vµ bé phËn kÕ to¸n…
NhËn xÐt: Çc chøc n¨ng cña hµng tån kho thÓ hiÖn qu¸ tr×nh vËn
®éng cña hµng tån kho, cã thÓ kh¸i qu¸t nh s¬ ®å sau:
S¬ ®å 6: Dßng vËn ®éng cña chu tr×nh hµng tån kho

§¬n ®Æt
mua hµng

NhËn
mua
hµng

NhËp
kho

NhËp
kho
NVL
hµng
hãa

XuÊt

§a NVL
vµo
NhË
s¶n
p
xuÊt

NhËp
kho
thµnh
phÈm

kho

kho

XuÊt
thµnh
XuÊt phÈm,
hµng
kho hãa ®Ó

giao

XuÊt kho ®èi víi hµng
hãa

KiÓm so¸t néi bé ®èi víi hµng tån kho lµ viÖc thiÕt kÕ çc c«ng viÖc
®Ó kiÓm so¸t víi tõng chøc n¨ng, tõng giai ®o¹n cô thÓ cña hµng tån kho.
KiÓm to¸n viªn thu thËp nh÷ng hiÓu biÕt cô thÓ vÒ çc ho¹t ®éng kiÓm
so¸t néi bé cña doanh nghiÖp vÒ chu tr×nh nµy, tõ ®ã tiÕn hµnh thiÕt kÕ
çc thö nghiÖm kiÓm so¸t hay çc tr¾c nghiÖm ®¹t yªu cÇu ®Ó x¸c minh
tÝnh hiÖn h÷u cña çc ho¹t ®éng kiÓm so¸t ®ã. Çc thö nghiÖm kiÓm so¸t
sÏ t¹o c¬ së cho viÖc ®¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé víi hµng tån kho
cña ®¬n vÞ, ®©y lµ bíc c«ng viÖc mang tÝnh b¾t buéc trong giai ®o¹n
chuÈn bÞ kiÓm to¸n hµng tån kho.
2. Môc tiªu kiÓm to¸n hµng tån kho:


28


- Môc tiªu hîp lý chung: c¨n cø vµo nh÷ng th«ng tin thu thËp ®îc qua
kh¶o s¸t thùc tÕ kh¸ch hµng cïng cam kÕt chung vÒ tr¸ch nhiÖm cña çc
nhµ qu¶n lý, çc kiÓm to¸n viªn sÏ xem xÐt ®¸nh gi¸ tæng thÓ sè tiÒn ghi
trªn çc chu tr×nh. ChÝnh v× thÕ môc tiªu ®¸nh gi¸ sù hîp lý chung sÏ híng
tíi kh¶ n¨ng sai sãt cô thÓ cña çc sè tiÒn ®ã. Cô thÓ trong chu tr×nh
kiÓm to¸n hµng tån kho th× môc tiªu híng tíi nh sau: tÊt c¶ çc hµng hãa
tån kho ®Òu biÓu hiÖn hîp lý trªn thÎ kho, b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n; tÊt c¶ çc
sè d hµng tån kho trªn B¶ng c©n ®èi hµng tån kho vµ b¶ng liÖt kª hµng
tån kho lµ hîp lý.
- Môc tiªu chung kh¸c: çc môc tiªu nµy ®îc cô thÓ trong b¶ng sau
B¶ng 1: Môc tiªu kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho.
C¬ së Môc tiªu ®èi víi nghiÖp vô
dÉn
liÖu
Sù hiÖn- Çc nghiÖp vô mua hµng ®· ghi sæ
h÷u
thÓ hiÖn sè hµng ho¸ ®îc mua trong
hoÆc
kú
ph¸t sinh - Çc nghiÖp vô kÕt chuyÓn hµng ®·
ghi sæ ®¹i diÖn cho sè hµng tån kho
®îc chuyÓn tõ n¬i nµy sang n¬i kh¸c
hoÆc tõ loµi nµy sang lo¹i kh¸c
- Çc nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ ®· ghi
sæ ®¹i diÖn cho sè hµng tån kho ®·
xuÊt b¸n trong kú
TÝnh TÊt c¶ çc nghiÖp vô mua, kÕt chuyÓn
trän
vµ tiªu thô hµng tån kho x¶y ra trong kú
vÑn
®Òu ®· ®îc ph¶n ¸nh trªn sæ s¸ch, b¸o
ço kÕ to¸n

Môc tiªu ®èi víi sè d

Hµng tån kho ®îc ph¶n ¸nh trªn b¶ng
c©n ®èi kÕ to¸n lµ thùc sù tån t¹i

Sè d tµi kho¶n “Hµng tån kho” ®· bao
hµm tÊt c¶ çc nguyªn vËt liÖu, c«ng
cô, dông cô, s¶n phÈm, hµng ho¸
hiÖn cã t¹i thêi ®iÓm lËp B¶ng c©n
®èi kÕ to¸n
QuyÒn Trong kú, doanh nghiÖp cã quyÒn ®èi Doanh nghiÖp cã quyÒn ®èi víi sè d
vµ
víi sè hµng tån kho ®· ghi sæ
hµng tån kho t¹i thêi ®iÓm lËp B¶ng
nghÜa
c©n ®èi kÕ to¸n

29

vô
§o lêng Chi phÝ nguyªn vËt liÖu vµ hµng ho¸
vµ tÝnh thu mua, gi¸ thµnh s¶n phÈm, s¶n
gi¸
phÈm dë dang ph¶i ®îc x¸c ®Þnh
chÝnh x¸c vµ phï hîp víi quy ®Þnh cña
chÕ ®é kÕ to¸n vµ nguyªn t¾c kÕ to¸n
chung ®îc thõa nhËn
Tr×nh Çc nghiÖp vô liªn quan tíi hµng tån
bµy vµ kho ph¶i ®îc x¸c ®Þnh vµ ph©n lo¹i
khai b¸o ®óng ®¾n trªn hÖ thèng B¸o ço tµi
chÝnh

Sè d hµng tån kho ph¶i ®îc ph¶n ¸nh
®óng gi¸ trÞ thùc hoÆc gi¸ trÞ thuÇn
cña nã vµ tu©n theo çc nguyªn t¾c
chung ®îc thõa nhËn

Sè d hµng tån kho ph¶i ®îc ph©n lo¹i
vµ s¾p xÕp ®óng vÞ trÝ trªn B¶ng
c©n ®èi kÕ to¸n. Nh÷ng khai b¸o cã
liªn quan ®Õn sù ph©n lo¹i, c¨n cø
®Ó tÝnh gi¸ vµ ph©n bæ hµng tån
kho ph¶i thÝch ®¸ng

3. Ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n ¸p dông trong kiÓm to¸n hµng tån kho:
Nh çc chu tr×nh kh¸c trong kiÓm to¸n B¸o ço tµi chÝnh, kiÓm to¸n
chu tr×nh hµng tån kho còng ¸p dông çc ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n c¬ b¶n nãi
chung trong ®ã chó träng h¬n ®Õn çc ph¬ng ph¸p: kiÓm kª, ®iÒu tra,
c©n ®èi... Cã sù kh¸c biÖt trªn lµ do ®Æc ®iÓm cña hµng tån kho, tõ ®ã
çc kiÓm to¸n viªn ph¶i thu thËp b»ng chøng c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng. Cã
thÓ vÝ dô trong çc giai ®o¹n sau:
- Trong giai ®o¹n ®Çu quan s¸t vËt chÊt, kiÓm to¸n viªn sö dông ph¬ng ph¸p kiÓm kª (®èi víi çc mÉu hµng tån kho chi tiÕt theo tõng kho
hµng, tõng lo¹i hµng) vµ ®iÒu tra (®èi víi çc lo¹i hµng hãa kh«ng ph¶i cña
®¬n vÞ hay çc lo¹i hµng tån kho ®· lçi thêi, gi¶m gi¸ trÞ…) ®Ó ®¸nh gi¸
tÝnh chÝnh x¸c cña cuéc kiÓm kª, nhËn diÖn vÒ ph¬ng diÖn vËt chÊt
hµng tån kho. Ngoµi ra trong giai ®o¹n nµy kiÓm to¸n viªn cã thÓ sö dông
thªm ph¬ng ph¸p pháng vÊn, göi th x¸c nhËn ®Ó ghi chó çc vÊn ®Ò kh¸c
cã liªn quan.


30


- Trong giai ®o¹n kiÓm tra c«ng t¸c kÕ to¸n hµng tån kho, sö dông
ph¬ng ph¸p c©n ®èi ®Ó thùc hiÖn so s¸nh çc sè liÖu gi÷a sæ s¸ch víi
thùc tÕ, gi÷a çc lo¹i sæ chi tiÕt, sæ tæng hîp…
Trong çc bíc c«ng viÖc cßn l¹i, kiÓm to¸n viªn sÏ ¸p dông linh ho¹t çc
ph¬ng ph¸p ®Ó thu ®îc çc b»ng chøng ®Çy ®ñ vµ x¸c thùc.
4. Néi dung kiÓm to¸n hµng tån kho trong kiÓm to¸n B¸o ço tµi chÝnh:
KiÓm to¸n hµng tån kho còng tu©n theo quy tr×nh c¬ b¶n gåm 3 bíc:
lËp kÕ ho¹ch, thùc hiÖn kiÓm to¸n vµ kÕt thóc kiÓm to¸n. Tïy theo çc
®Æc ®iÓm cô thÓ t¹i tõng kh¸ch hµng mµ ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n cã thÓ
thay ®æi linh ho¹t tuy nhiªn çc kiÓm to¸n viªn lu«n ®i theo mét tr×nh tù c¬
b¶n ®îc tr×nh bµy cô thÓ:
4.1.LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n:
Theo chuÈn mùc kiÓm to¸n ViÖt Nam sè 300: “KÕ ho¹ch kiÓm to¸n
ph¶i ®îc lËp cho mäi cuéc kiÓm to¸n. KÕ ho¹ch kiÓm to¸n ph¶i ®îc lËp mét
çch thÝch hîp nh»m ®¶m b¶o bao qu¸t hÕt çc khÝa c¹nh träng yÕu cña
cuéc kiÓm to¸n; ph¸t hiÖn gian lËn, rñi ro vµ nh÷ng vÊn ®Ò tiÒm Èn; vµ
®¶m b¶o cuéc kiÓm to¸n ®îc hoµn thµnh ®óng thêi h¹n. KÕ ho¹ch kiÓm
to¸n trî gióp kiÓm to¸n viªn ph©n c«ng c«ng viÖc cho trî lý kiÓm to¸n vµ
phèi hîp víi çc chuyªn gia kh¸c ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc kiÓm to¸n.”
KÕ ho¹ch kiÓm to¸n thêng ®îc triÓn khai theo çc bíc sau:
4.1.1. ChuÈn bÞ cho kÕ ho¹ch kiÓm to¸n.
Quy tr×nh kiÓm to¸n chØ thùc sù b¾t ®Çu khi kiÓm to¸n viªn vµ c«ng
ty kiÓm to¸n tiÕp nhËn mét kh¸ch hµng, trªn c¬ së th mêi kiÓm to¸n , kiÓm
to¸n viªn x¸c ®Þnh ®èi tîng sÏ phôc vô trong t¬ng lai vµ tiÕn hµnh çc c«ng
viÖc: ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng chÊp nhËn kiÓm to¸n, nhËn diÖn çc lý do kiÓm
to¸n, lùa chän ®éi ngò nh©n viªn kiÓm to¸n, ph©n c«ng c«ng viÖc cô thÓ
cho tõng nh©n viªn dùa trªn çc phÇn c«ng viÖc cña kiÓm to¸n chu tr×nh
hµng tån kho.

31


4.1.2.LËp kÕ ho¹ch chiÕn lîc.
a.Thu thËp th«ng tin c¬ së:
KiÓm to¸n viªn ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sai sãt träng yÕu, ®a ra ®¸nh gi¸ ban
®Çu vÒ møc träng yÕu, thùc hiÖn çc thñ tôc ph©n tÝch ®Ó x¸c ®Þnh
thêi gian cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn kiÓm to¸n vµ më réng çc thñ tôc kiÓm
to¸n kh¸c.Nh÷ng th«ng tin vÒ hµng tån kho cÇn ®¹t ®îc trong giai ®o¹n nµy
bao gåm:
- T×m hiÓu ngµnh nghÒ kinh doanh cña kh¸ch hµng (®îc thùc hiÖn
ë ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n chung);
- Xem xÐt l¹i kÕt qu¶ kiÓm to¸n phÇn hµnh hµng tån kho cña lÇn
kiÓm to¸n tríc (nÕu cã);
- Tham quan nhµ xëng, kho b·i b¶o qu¶n hµng tån kho;
- Thu thËp th«ng tin vÒ chÝnh s¸ch kÕ to¸n hµng tån kho cña kh¸ch
hµng;
- Dù kiÕn nhu cÇu sö dông chuyªn gia nÕu thÊy hµng tån kho cña
doanh nghiÖp cã nh÷ng chñng lo¹i ®Æc biÖt cÇn cã ý kiÕn cña chuyªn
gia.
§©y chØ lµ nh÷ng th«ng tin c¬ së vµ kiÓm to¸n viªn kh«ng b¾t buéc
ph¶i hiÓu s©u s¾c vÒ nã nh nh÷ng ngêi qu¶n lý doanh nghiÖp, tuy nhiªn
nh÷ng th«ng tin nµy ¶nh hëng ®Õn viÖc ®¸nh gi¸ tæng qu¸t B¸o ço tµi
chÝnh nãi chung vµ ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n hµng tån kho nãi riªng còng
nh viÖc ®a ra møc íc lîng vÒ tÝnh träng yÕu, rñi ro kiÓm to¸n, do ®ã kiÓm
to¸n viªn ph¶i cã ®îc nh÷ng hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ çc ho¹t ®éng cña
®¬n vÞ.
b.Thu thËp th«ng tin vÒ nghÜa vô ph¸p lý cña kh¸ch hµng:
Môc ®Ých cña viÖc thu thËp th«ng tin vÒ nghÜa vô ph¸p lý cña kh¸ch
hµng lµ gióp cho kiÓm to¸n viªn n¾m b¾t ®îc quy tr×nh mang tÝnh chÊt
ph¸p lý cña kh¸ch hµng ¶nh hëng ®Õn çc mÆt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh cña kh¸ch hµng. Çch thøc thu thËp chñ yÕu lµ th«ng qua pháng
vÊn ®èi víi ban gi¸m ®èc C«ng ty kh¸ch hµng.
Çc th«ng tin cÇn thu thËp bao gåm:
- GiÊy phÐp thµnh lËp vµ ®iÒu lÖ C«ng ty.

32


- Çc b¸o ço tµi chÝnh, b¸o ço kiÓm to¸n, biªn b¶n thanh tra kiÓm tra
cña n¨m hiÖn hµnh hoÆc mét vµi n¨m tríc.
- Biªn b¶n cña çc cuéc häp cæ ®«ng, häp héi ®ång qu¶n trÞ vµ ban
gi¸m ®èc cña C«ng ty kh¸ch hµng. Nh÷ng biªn b¶n nµy thêng chøa ®ùng
nh÷ng th«ng tin quan träng cã liªn quan tíi cæ tøc, tíi hîp nhÊt, gi¶i thÓ,
chuyÓn nhîng mua b¸n… Nh÷ng th«ng tin nµy cã ¶nh hëng quan träng
®Õn viÖc h×nh thµnh vµ tr×nh bµy trung thùc nh÷ng th«ng tin trªn b¸o ço
tµi chÝnh.
- Çc hîp ®ång vµ çc cam kÕt quan träng gióp cho kiÓm to¸n viªn x¸c
®Þnh ®îc nh÷ng d÷ kiÖn cã ¶nh hëng quan träng ®Õn viÖc h×nh thµnh
nh÷ng th«ng tin tµi chÝnh, gióp kiÓm to¸n viªn tiÕp cËn víi nh÷ng ho¹t
®éng tµi chÝnh cña kh¸ch hµng, nh÷ng khÝa c¹nh ph¸p lý cã ¶nh hëng
®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh vµ kÕt qu¶ kinh doanh cña kh¸ch hµng.
c.Thùc hiÖn çc thñ tôc ph©n tÝch :
Thñ tôc ph©n tÝch lµ qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ çc th«ng tin tµi chÝnh ®îc
thùc hiÖn th«ng qua viÖc nghiªn cøu çc mèi quan hÖ ®¸ng tin cËy gi÷a
çc d÷ liÖu tµi chÝnh vµ phi tµi chÝnh, nã bao hµm c¶ viÖc so s¸nh sè liÖu
trªn sæ víi çc sè liÖu íc tÝnh cña kiÓm to¸n viªn.
Çc thñ tôc ph©n tÝch ®îc ¸p dông cho tÊt c¶ çc cuéc kiÓm to¸n vµ thêng ®îc thùc hiÖn ë trong tÊt c¶ çc giai ®o¹n cña cuéc kiÓm to¸n.
Trong giai ®o¹n lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n hµng tån kho, viÖc thùc hiÖn
çc thñ tôc ph©n tÝch lµ cÇn thiÕt do hµng tån kho thêng rÊt ®a d¹ng vµ
phong phó vÒ chñng lo¹i, çc nghiÖp vô nhËp, xuÊt, s¶n xuÊt, tiªu thô xuÊt
hiÖn víi sè lîng lín vµ thêng xuyªn, çc nghiÖp vô cµng ®a d¹ng vµ víi sè lîng lín th× kh¶ n¨ng x¶y ra sai sãt vµ gian lËn cµng lín. Çc thñ tôc ph©n
tÝch ë ®©y chñ yÕu ®îc thùc hiÖn b»ng çc sè liÖu trªn B¶ng c©n ®èi kÕ
to¸n vµ B¸o ço kÕt qu¶ kinh doanh. Cô thÓ:
- So s¸nh sè liÖu vÒ møc biÕn ®éng sè d hµng tån kho cuèi niªn ®é
nµy so víi hµng tån kho cuèi niªn ®é tríc tÝnh theo sè tuyÖt ®èi hoÆc sè t¬ng ®èi.
- So s¸nh gi¸ b¸n b×nh qu©n s¶n phÈm cña c«ng ty víi gi¸ b¸n b×nh
qu©n ngµnh, so s¸nh dù tr÷ hµng tån kho b×nh qu©n cña çc c«ng ty cïng

33


ngµnh cã cïng ®iÒu kiÖn kinh doanh còng nh quy m« hay c«ng nghÖ s¶n
xuÊt.
- So s¸nh sè liÖu thùc tÕ cña kh¸ch hµng vµ sè liÖu kÕ ho¹ch ®Æt ra
nh: møc tæng chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú víi chi phÝ kÕ ho¹ch, víi
®Þnh møc chi phÝ nguyªn vËt liÖu cña mét ®¬n vÞ s¶n phÈm thùc tÕ so
víi kÕ ho¹ch.
ViÖc thùc hiÖn çc thñ tôc ph©n tÝch trong giai ®o¹n lËp kÕ ho¹ch
kiÓm to¸n sÏ gióp kiÓm to¸n viªn cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc néi dung c¬ b¶n cña
cuéc kiÓm to¸n gióp kiÓm to¸n viªn khoanh vïng träng yÕu, ®¸nh gi¸ møc
träng yÕu, rñi ro tiÒm tµng, rñi ro kiÓm to¸n hµng tån kho còng nh tæng
thÓ B¸o ço tµi chÝnh ®îc kiÓm to¸n.
d.§¸nh gi¸ tÝnh träng yÕu vµ rñi ro kiÓm to¸n:
ë çc bíc trªn, kiÓm to¸n viªn míi chØ thu thËp çc th«ng tin mang tÝnh
kh¸ch quan vÒ kh¸ch hµng, ®Õn bíc nµy kiÓm to¸n viªn ph¶i c¨n cø vµo çc
th«ng tin ®· thu thËp ®îc ®Ó ®¸nh gi¸, nhËn xÐt nh»m ®a ra mét kÕ ho¹ch
phï hîp.
 §¸nh gi¸ tÝnh träng yÕu:
Träng yÕu lµ kh¸i niÖm vÒ tÇm cì (®é lín) vµ b¶n chÊt cña çc sai
ph¹m kÓ c¶ bá sãt cña çc th«ng tin tµi chÝnh hoÆc ®¬n lÎ hoÆc tõng
nhãm mµ trong bèi c¶nh cô thÓ nÕu dùa vµo çc th«ng tin nµy ®Ó xÐt
®o¸n th× kh«ng thÓ chÝnh x¸c hoÆc sÏ rót ra nh÷ng kÕt luËn sai lÇm.
Môc ®Ých cña viÖc ®¸nh gi¸ møc träng yÕu lµ ®Ó íc tÝnh møc ®é sai
sãt cña B¸o ço tµi chÝnh cã thÓ chÊp nhËn ®îc, x¸c ®Þnh ph¹m vi cña
cuéc kiÓm to¸n vµ ®¸nh gi¸ ¶nh hëng çc sai sãt lªn B¸o ço tµi chÝnh ®Ó
tõ ®ã x¸c ®Þnh b¶n chÊt, thêi gian vµ ph¹m vi çc kh¶o s¸t (çc thö
nghiÖm) trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n. Theo chuÈn mùc kiÓm to¸n sè 320,
tÝnh träng yÕu cÇn ®îc xem xÐt qua çc bíc:
- ¦íc lîng ban ®Çu vÒ tÝnh träng yÕu.
- Ph©n bæ íc lîng ban ®Çu vÒ tÝnh träng yÕu cho tõng chu tr×nh.
- ¦íc tÝnh sai sè vµ so s¸nh víi quy m« vÒ tÝnh träng yÕu ®· ®îc ph©n
bæ cho tõng chu tr×nh.


34


- Khi tæng hîp çc b»ng chøng kiÓm to¸n, chñ nhiÖm kiÓm to¸n tiÕn
hµnh so s¸nh sai sè tæng hîp íc tÝnh víi íc lîng ban ®Çu vÒ tÝnh träng
yÕu.
 §¸nh gi¸ rñi ro kiÓm to¸n:
§èi víi chu tr×nh kiÓm to¸n hµng tån kho, kiÓm to¸n viªn sÏ íc tÝnh møc
träng yÕu cÇn ph©n bæ cho hµng tån kho c¨n cø vµo tû träng hµng tån
kho trong B¸o ço tµi chÝnh vµ møc rñi ro cña çc chu tr×nh hµng tån kho
theo ®¸nh gi¸ s¬ bé cña kiÓm to¸n viªn, kinh nghiÖm kiÓm to¸n cña kiÓm
to¸n viªn vµ chi phÝ kiÓm to¸n. Rñi ro kiÓm to¸n hµng tån kho lµ møc rñi ro
mong muèn ®¹t ®îc sau khi hoµn tÊt viÖc thu thËp b»ng chøng vÒ hµng
tån kho. Rñi ro nµy thêng ®îc x¸c ®Þnh phô thuéc vµo hai yÕu tè: møc ®é
mµ theo ®ã ngêi sö dông bªn ngoµi tin tëng vµo B¸o ço tµi chÝnh; kh¶
n¨ng kh¸ch hµng sÏ gÆp khã kh¨n vÒ tµi chÝnh sau khi B¸o ço kiÓm to¸n
®îc c«ng bè. M« h×nh ph©n tÝch rñi ro kiÓm to¸n:
AR = IR x CR x DR
Trong ®ã:
AR _ rñi ro kiÓm to¸n: lµ rñi ro mµ kiÓm to¸n viªn mong muèn ®¹t ®îc
sau khi hoµn tÊt viÖc thu thËp b»ng chøng kiÓm to¸n.
IR _ rñi ro tiÒm tµng: lµ kh¶ n¨ng tõng nghiÖp vô, tõng chu tr×nh trong
B¸o ço tµi chÝnh chøa ®ùng sai sãt träng yÕu khi tÝnh riªng rÏ hoÆc tÝnh
hép, mÆc dï cã hay kh«ng hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé. Rñi ro tiÒm tµng
®èi víi hµng tån kho xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cña hµng tån kho nh: ®a
d¹ng, b¶o qu¶n ë nhiÒu n¬i, sù khã kh¨n trong x¸c ®Þnh gi¸ trÞ, chÊt lîng
hµng tån kho… ¦íc tÝnh rñi ro tiÒm tµng ®èi víi hµng tån kho dùa trªn çc
yÕu tè chñ yÕu sau: b¶n chÊt kinh doanh cña kh¸ch hµng, tÝnh trung thùc
cña Ban gi¸m ®èc, kÕt qu¶ kiÓm to¸n çc lÇn tríc, çc íc tÝnh kÕ to¸n vµ
quy m« cña sè d tµi kho¶n hµng tån kho.
CR _ rñi ro kiÓm so¸t: lµ kh¶ n¨ng x¶y ra çc sai ph¹m träng yÕu do hÖ
thèng kiÓm so¸t néi bé cña ®¬n vÞ kh¸ch hµng kh«ng ho¹t ®éng hoÆc
ho¹t ®éng kh«ng hiÖu qu¶ do ®ã kh«ng ph¸t hiÖn vµ ng¨n chÆn çc sai
ph¹m nµy. Khi ®¸nh gi¸ møc rñi ro kiÓm so¸t ®èi víi hµng tån kho, kiÓm


35


to¸n viªn sÏ ®a ra ®¸nh gi¸ møc rñi ro kiÓm so¸t cao nÕu hÖ thèng kiÓm
so¸t néi bé ho¹t ®éng kh«ng cã hiÖu qu¶.
DR _ rñi ro ph¸t hiÖn: lµ kh¶ n¨ng x¶y ra çc sai sãt hoÆc gian lËn trªn
B¸o ço tµi chÝnh mµ kh«ng ®îc ng¨n chÆn hay ph¸t hiÖn bëi hÖ thèng
kiÓm so¸t néi bé còng nh kh«ng ®îc kiÓm to¸n viªn ph¸t hiÖn trong qu¸
tr×nh kiÓm to¸n. §©y lµ trêng hîp kiÓm to¸n viªn ®· ¸p dông ®Çy ®ñ çc thñ
tôc kiÓm to¸n cÇn thiÕt song vÉn cã kh¶ n¨ng kh«ng ph¸t hiÖn hÕt ®îc çc
sai sãt träng yÕu cã thÓ cã ®èi víi hµng tån kho.
Trong bíc nµy kiÓm to¸n viªn chñ yÕu x¸c ®Þnh møc rñi ro tiÒm tµng
vµ khi lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n cho chu tr×nh hµng tån kho, kiÓm to¸n viªn
cÇn ph¶i chó ý r»ng rñi ro tiÒm tµng thêng x¶y ra nhiÒu ®èi víi c¬ së dÉn
liÖu vÒ sù hiÖn h÷u hoÆc ph¸t sinh vµ c¬ së dÉn liÖu tÝnh gi¸ vµ ®o lêng. Khi h¹ch to¸n ®èi víi chu tr×nh hµng tån kho, doanh nghiÖp thêng cã
xu híng tr×nh bµy gi¸ trÞ hµng tån kho cao h¬n so víi thùc tÕ b»ng çch ghi
t¨ng sè lîng hoÆc ghi t¨ng ®¬n gi¸.
Møc ®é träng yÕu vµ rñi ro kiÓm to¸n cã mèi quan hÖ ngîc chiÒu
nhau, nÕu møc träng yÕu ®îc ®¸nh gi¸ cµng cao th× rñi ro kiÓm to¸n cµng
thÊp vµ ngîc l¹i. ViÖc x¸c ®Þnh møc träng yÕu vµ rñi ro t¬ng ®èi phøc t¹p,
®ßi hái kiÓm to¸n viªn ph¶i cã ®ñ tr×nh ®é còng nh kinh nghiÖm ph¸n
®o¸n.
e.T×m hiÓu hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé vµ ®¸nh gi¸ rñi ro kiÓm so¸t:
ViÖc t×m hiÓu nghiªn cøu vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé, ®¸nh gi¸ rñi
ro kiÓm so¸t lµ mét phÇn c«ng viÖc cã ý nghÜa quan träng trong mét cuéc
kiÓm to¸n, ®Æc biÖt lµ trong kiÓm to¸n tµi chÝnh. KiÓm to¸n viªn ph¶i cã
mét sù hiÓu biÕt ®Çy ®ñ vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé ®Ó lËp kÕ ho¹ch
kiÓm to¸n vµ ®Ó x¸c ®Þnh b¶n chÊt, thêi gian vµ ph¹m vi cña çc cuéc
kh¶o s¸t ph¶i thùc hiÖn. Khi t×m hiÓu c¬ cÊu kiÓm to¸n néi bé cña kh¸ch
hµng vÒ hµng tån kho, kiÓm to¸n viªn cÇn t×m hiÓu vÒ çc vÊn ®Ò: m«i
trêng kiÓm so¸t hµng tån kho, hÖ thèng kÕ to¸n hµng tån kho, çc thñ tôc
kiÓm so¸t hµng tån kho, kiÓm to¸n néi bé.
 M«i trêng kiÓm so¸t hµng tån kho: bao gåm toµn bé nh©n tè bªn
trong vµ bªn ngoµi doanh nghiÖp, t¸c ®éng ®Õn viÖc thiÕt kÕ, ho¹t ®éng

36


vµ xö lý d÷ liÖu cña çc lo¹i h×nh kiÓm so¸t néi bé. KiÓm to¸n viªn cÇn t×m
hiÓu çc th«ng tin:
- Xem xÐt quan ®iÓm cña Ban gi¸m ®èc vÒ viÖc qu¶n lý hµng tån
kho.
- Xem xÐt vÒ c¬ cÊu nh©n sù cã phï hîp víi yªu cÇu thùc tÕ qu¶n lý
hµng tån kho hay kh«ng, viÖc tæ chøc çc bé phËn chøc n¨ng, çc ç nh©n
trong bé phËn ®ã cã ®¸p øng ®îc yªu cÇu qu¶n lý hµng tån kho.
- Xem xÐt ®Õn tÝnh trung thùc, tr×nh ®é cña ®éi ngò b¶o vÖ, ghi
chÐp, kiÓm tra kiÓm so¸t hµng tån kho.
- Xem xÐt c«ng ty kh¸ch hµng cã chÞu sù phô thuéc çc ®¬n vÞ kh¸c
vÒ cung cÊp vËt t, hµng ho¸ vµ tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸.
 HÖ thèng kÕ to¸n:
- Xem xÐt hÖ thèng chøng tõ gèc sö dông trong c«ng t¸c qu¶n lý
hµng tån kho cã ®îc lu tr÷ vµ b¶o qu¶n mét çch hîp lý kh«ng.
- C«ng viÖc ghi chÐp nghiÖp vô nhËp, xuÊt kho vËt t, thµnh phÈm,
hµng ho¸ nh thÕ nµo, ®îc ph©n c«ng cho ai, ngêi ®ã cã ®¶m nhiÖm çc
c«ng viÖc kh¸c, cã liªn quan ®Õn kÕ to¸n thanh to¸n…
- Sù kh¸c biÖt gi÷a sè liÖu thùc tÕ kiÓm kª víi sè liÖu trªn sæ s¸ch
kÕ to¸n khi bÞ ph¸t hiÖn cã ®îc gi¶i quyÕt kÞp thêi kh«ng.
 Çc thñ tôc kiÓm so¸t:
- KiÓm to¸n viªn ph¶i kiÓm tra viÖc ph©n chia tr¸ch nhiÖm trong
viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng cña chu tr×nh.
- Cã tån t¹i mét phßng thu mua hµng ®éc lËp chuyªn thùc hiÖn tr¸ch
nhiªm mua çc nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô, hµng ho¸ kh«ng.
- VËt t hµng ho¸ cã ®îc kiÓm so¸t vµ cÊt tr÷ bëi bé phËn kho ®éc lËp
kh«ng, cã ®¶m b¶o ®Çy ®ñ sù phª duyÖt trong tÊt c¶ çc nghiÖp vô mua
vµo vµ xuÊt kho vËt t hµng ho¸ kh«ng.
 KiÓm to¸n néi bé:
KiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh xem xÐt ®¬n vÞ kh¸ch hµng cã tæ chøc bé
phËn kiÓm to¸n néi bé kh«ng, bé phËn nµy cã nhiÖm vô nh thÕ nµo vÒ
viÖc kiÓm so¸t hµng tån kho vµ viÖc kiÓm tra kiÓm so¸t cã ®îc thùc hiÖn
theo ®óng quy tr×nh kh«ng. §Ó thu thËp çc th«ng tin vÒ hÖ thèng kiÓm

37


so¸t néi bé, kiÓm to¸n viªn thùc hiÖn çc thñ tôc nh: quan s¸t kho b·i; pháng
vÊn nh©n viªn, Ban gi¸m ®èc; quan s¸t çc thñ tôc nhËp, xuÊt hµng; xem
xÐt hÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n hµng tån kho, ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng
tån kho, ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸, thñ tôc kiÓm kª hµng tån kho.
Tõ çc th«ng tin thu thËp ®îc vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé ®èi víi
hµng tån kho, kiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ s¬ bé rñi ro kiÓm so¸t.
Møc rñi ro kiÓm so¸t víi hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña chu tr×nh hµng tån
kho ®îc ®a ra trªn c¬ së liªn hÖ víi tæng thÓ çc chu tr×nh trªn B¸o ço tµi
chÝnh. Khi kiÓm to¸n viªn ®a ra møc rñi ro kiÓm so¸t thÊp tøc lµ çc thñ
tôc kiÓm so¸t ®èi víi hµng tån kho lµ h÷u hiÖu do ®ã khi kiÓm to¸n cã thÓ
gi¶m ®îc çc thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt sè d ®èi víi chu tr×nh hµng tån kho
vµ ngîc l¹i.
f.ThiÕt kÕ ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n:
Theo chuÈn mùc KiÓm to¸n quèc tÕ sè 310: ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n lµ
tËp hîp çc híng dÉn cho çc thµnh viªn tham gia kiÓm to¸n, lµ ph¬ng tiÖn
®Ó kiÓm tra viÖc thùc hiÖn çc c«ng viÖc. Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n còng
cã thÓ bao gåm çc môc tiªu kiÓm to¸n cho tõng chu tr×nh, çc íc tÝnh thêi
gian cÇn thiÕt ®Ó kiÓm tra tõng chu tr×nh hay ®Ó thùc hiÖn tõng thñ tôc
kiÓm to¸n.
Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n hµng tån kho ®îc thiÕt kÕ gåm:
ThiÕt kÕ çc thö nghiÖm kiÓm so¸t;
ThiÕt kÕ çc thö nghiÖm ph©n tÝch;
ThiÕt kÕ çc thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt.
4.2. Thùc hiÖn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho:
4.2.1.Thùc hiÖn çc thö nghiÖm kiÓm so¸t:
Thö nghiÖm kiÓm so¸t chØ ®îc thùc hiÖn sau khi ®· t×m hiÓu vÒ hÖ
thèng kiÓm so¸t néi bé víi ®¸nh gi¸ ban ®Çu lµ kh¸ch thÓ kiÓm to¸n cã hÖ
thèng kiÓm so¸t néi bé ho¹t ®éng cã hiÖu lùc. Khi ®ã thñ tôc kiÓm so¸t ®îc triÓn khai nh»m thu thËp çc b»ng chøng kiÓm to¸n vµ thiÕt kÕ vÒ çc
ho¹t ®éng cña hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé.
Theo chuÈn mùc kiÓm to¸n ViÖt Nam sè 500: “Thö nghiÖm kiÓm so¸t
(kiÓm tra hÖ thèng kiÓm so¸t) lµ viÖc kiÓm tra ®Ó thu thËp b»ng chøng

38


kiÓm to¸n vÒ sù thiÕt kÕ phï hîp vµ sù vËn hµnh h÷u hiÖu cña hÖ thèng
kÕ to¸n vµ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé”.
Çc thñ tôc kiÓm so¸t vÒ hµng tån kho ®îc thùc hiÖn trong viÖc kiÓm
tra hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé vµ thêng tËp trung vµo chøc n¨ng chÝnh
cña chu tr×nh hµng tån kho lµ çc nghiÖp vô mua vËt t hµng ho¸; çc
nghiÖp vô xuÊt kho vËt t hµng ho¸; çc nghiÖp vô s¶n xuÊt vµ tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt; nghiÖp vô lu kho vËt t hµng ho¸.
 §èi víi nghiÖp vô mua vËt t hµng ho¸:
KiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh çc c«ng viÖc sau:
- Xem xÐt cã tån t¹i mét phßng ®éc lËp chuyªn thùc hiÖn nghiÖp vô
mua hµng nhng kh«ng ®¶m nhiÖm viÖc quyÕt ®Þnh mua hµng, hoÆc Ýt
nhÊt ph¶i cã mét ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm gi¸m s¸t mét çch hîp lý ®èi víi tÊt
c¶ çc nghiÖp vô mua.
- Xem xÐt viÖc sö lý ®¬n ®Æt hµng cã ®óng theo quy tr×nh hay
kh«ng, kiÓm tra sù hiÖn diÖn cña chøng tõ ®Ó ®¶m b¶o sù cã thËt cña
çc nghiÖp vô mua hµng vµ viÖc mua hµng lµ cÇn thiÕt.
- KiÓm tra dÊu hiÖu cña sù phª chuÈn çc nghiÖp vô mua hµng, dÊu
hiÖu kiÓm so¸t néi bé trªn çc ho¸ ®¬n cña ngêi b¸n, b¸o ço nhËn hµng,
phiÕu yªu cÇu mua, ®¬n ®Æt mua hµng.
- Theo dâi mét chuçi çc ®¬n ®Æt mua vµ b¸o ço nhËn hµng ®Ó ®¶m
b¶o çc nghiÖp vô mua ®Òu ®îc ghi sæ.
 §èi víi çc nghiÖp vô xuÊt kho vËt t hµng ho¸:
- KiÓm tra tÝnh cã thËt cña çc yªu cÇu sö dông vËt t hµng ho¸ b»ng
viÖc kiÓm tra l¹i çc phiÕu yªu cÇu vµ sù phª duyÖt ®èi víi çc phiÕu yªu
cÇu ®ã. KiÓm tra sè lîng trªn phiÕu xuÊt cã khíp víi yªu cÇu sö dông vËt t
hµng ho¸ ®· ®îc phª duyÖt kh«ng.
- KiÓm tra çc chøng tõ sæ s¸ch cã liªn quan ®Õn viÖc h¹ch to¸n
nghiÖp vô xuÊt vËt t hµng ho¸ nh lÖnh s¶n xuÊt, ®¬n ®Æt mua hµng,
phiÕu xuÊt kho vµ çc sæ chi tiÕt, sæ phô.
- KiÓm tra çc ch÷ ký nhËn trªn phiÕu xuÊt kho vËt t hµng ho¸ hoÆc
dÊu vÕt cña c«ng t¸c kiÓm tra ®èi chiÕu gi÷a çc sæ s¸ch kÕ to¸n cña
®¬n vÞ.

39


- Xem xÐt tÝnh ®éc lËp cña thñ kho vµ ngêi giao hµng, ngêi nhËn
hµng, nh©n viªn kÕ to¸n kho, sù ®éc lËp cña ngêi lµm nhiÖm vô kiÓm tra
chÊt lîng hµng víi ngêi giao hµng vµ ngêi s¶n xuÊt.
 §èi víi çc nghiÖp vô s¶n xuÊt vµ tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt:
NghiÖp vô s¶n xuÊt ®îc xem lµ nghiÖp vô träng t©m trong chu tr×nh
hµng tån kho. §Ó ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng kiÓm so¸t ®èi víi nghiÖp vô nµy,
kiÓm to¸n viªn thêng thùc hiÖn çc thö nghiÖm kiÓm so¸t sau:
- Xem xÐt viÖc tæ chøc qu¶n lý vµ theo dâi s¶n xuÊt ë çc ph©n xëng,
quy tr×nh vµ çch thøc lµm viÖc cña nh©n viªn thèng kª ph©n xëng, sù
gi¸m s¸t cña qu¶n ®èc ph©n xëng cã thêng xuyªn vµ chÆt chÏ kh«ng.
- Xem xÐt viÖc ghi chÐp nhËt ký s¶n xuÊt cña tõng bé phËn kiÓm tra
chÊt lîng ë ph©n xëng vµ tÝnh ®éc lËp cña bé phËn nµy víi bé phËn kiÓm
nhËn hµng nhËp kho.
- Xem xÐt qu¸ tr×nh kiÓm so¸t c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ cña doanh
nghiÖp th«ng qua çc dÊu hiÖu kiÓm tra sæ s¸ch kÕ to¸n chi phÝ vµ sù
®éc lËp gi÷a ngêi ghi sæ kÕ to¸n hµng tån kho víi ngêi qu¶n lý hµng tån
kho.
- Xem xÐt quy tr×nh, thñ tôc kiÓm kª, ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cã
tu©n thñ tÝnh nguyªn t¾c vµ nhÊt qu¸n gi÷a kú nµy víi kú tríc kh«ng, ®ång
thêi xem xÐt sù gi¸m s¸t trong viÖc ®¸nh gi¸ vµ kiÓm kª s¶n phÈm dë
dang.
 §èi víi çc nghiÖp vô lu kho:
NghiÖp vô lu kho còng lµ mét nghiÖp vô quan träng trong chu tr×nh
hµng tån kho do vËy viÖc ®¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t ®èi víi çc nghiÖp
vô lu kho ph¶i ®îc thùc hiÖn mét çch cÈn träng vµ thÝch ®¸ng.
4.2.2. Thùc hiÖn çc thñ tôc ph©n tÝch:
Th«ng qua çc thñ tôc ph©n tÝch ®Ó kiÓm tra tÝnh hîp lý chung cña
çc con sè, kiÓm to¸n viªn cã thÓ ph¸t hiÖn vÒ kh¶ n¨ng cã sai ph¹m träng
yÕu vÒ hµng tån kho. §Ó thùc hiÖn thñ tôc ph©n tÝch, tríc hÕt kiÓm to¸n
viªn rµ so¸t l¹i vÒ ngµnh nghÒ cña kh¸ch hµng ®Ó n¾m ®îc t×nh h×nh
thùc tÕ còng nh xu híng chung cña ngµnh gióp kiÓm to¸n viªn ®¸nh gi¸ ®îc
chÝnh x¸c h¬n vÒ hµng tån kho. Çc thñ tôc ph©n tÝch ®îc kiÓm to¸n viªn

40


sö dông chñ yÕu trong giai ®o¹n thùc hiÖn kiÓm to¸n bao gåm: ph©n
tÝch däc vµ ph©n tÝch ngang.
 Ph©n tÝch ngang (ph©n tÝch xu híng):
- Rµ so¸t mèi quan hÖ gi÷a sè d hµng tån kho víi sè hµng mua trong
kú, lîng s¶n xuÊt ra, sè lîng hµng tiªu thô trong kú nh»m ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c
sù thay ®æi hµng tån kho.
- So s¸nh sè d hµng tån kho n¨m nay víi n¨m tríc, sè d hµng tån kho
thùc tÕ so víi ®Þnh møc trong ®¬n vÞ.
- So s¸nh chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ kú nµy víi kú tríc vµ víi tæng chi
phÝ s¶n xuÊt kÕ ho¹ch ®Ó thÊy sù biÕn ®éng cña tæng chi phÝ s¶n xuÊt
gi÷a c¸c kú.
- So s¸nh gi¸ thµnh ®¬n vÞ thùc tÕ cña kú nµy víi kú tríc, so s¸nh gi¸
thµnh thùc tÕ vµ gi¸ thµnh kÕ ho¹ch. Thñ tôc nµy gióp kiÓm to¸n viªn ph¸t
hiÖn nh÷ng sù t¨ng gi¶m bÊt thêng cña gi¸ thµnh s¶n phÈm sau khi ®· lo¹i
bá sù ¶nh hëng cña biÕn ®éng gi¸ c¶ nh»m t×m hiÓu nguyªn nh©n dÉn
®Õn sù thay ®æi ®ã.
 Ph©n tÝch däc (ph©n tÝch tû suÊt):
- So s¸nh tû lÖ hµng tån kho trong tµi s¶n lu ®éng cña C«ng ty ®Ó xem
xÐt xu híng biÕn ®éng
TrÞ gi¸ hµng tån kho
Tû träng HTK trong TSL§ =
Tæng TS L§
- §Ó ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý cña gi¸ vèn hµng b¸n vµ ®Ó ph©n tÝch hµng
ho¸ hoÆc thµnh phÈm ®Ó ph¸t hiÖn nh÷ng hµng tån kho ®· cò, l¹c hËu,
kiÓm to¸n viªn cã thÓ sö dông chØ tiªu:

Tæng l·i gép
Tû suÊt l·i gép =
Tæng doanh thu
Tæng GVHB

41


Tû lÖ quay vßng HTK =
Sè d HTK b×nh qu©n
NÕu tû lÖ lîi nhuËn qu¸ thÊp hoÆc tû lÖ hµng tån kho qu¸ cao so víi
dù kiÕn cña kiÓm to¸n viªn th× cã thÓ ®¬n vÞ kh¸ch hµng ®· khai t¨ng
GVHB vµ khai gi¶m gi¸ hµng tån kho.
Bªn c¹nh nh÷ng th«ng tin tµi chÝnh, çc th«ng tin phi tµi chÝnh còng cã
thÓ gióp kiÓm to¸n viªn kiÓm tra sù hîp lý cña hµng tån kho. Ch¼ng h¹n
kiÓm to¸n viªn cã thÓ so s¸nh gi÷a sè lîng hµng tån kho trong kho ®îc ghi
trªn sæ víi diÖn tÝch cã thÓ chøa cña kho ®ã, nÕu vît qu¸ søc chøa cña
kho th× rÊt cã thÓ hµng tån kho ®· bÞ ghi t¨ng sè lîng.
C¨n cø vµo nh÷ng b»ng chøng thu ®îc th«ng qua thñ tôc ph©n tÝch
kiÓm to¸n viªn sÏ ®Þnh híng nh÷ng thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt ®èi víi hµng
tån kho cÇn thùc hiÖn.
4.2.3. Thùc hiÖn çc thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt:
Thùc hiÖn çc thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt hµng tån kho ®Ó ®èi chiÕu sè
liÖu ph¸t sinh cña çc tµi kho¶n hµng tån kho vµ çc kho¶n chi phÝ liªn
quan ®Ó ph¸t hiÖn nh÷ng sai sãt trong h¹ch to¸n hµng tån kho, ®èi chiÕu
sè d trªn tµi kho¶n hµng tån kho víi sè liÖu kiÓm kª thùc tÕ ®ång thêi xem
xÐt trªn sæ theo dâi vËt t sö dông ë ph©n xëng s¶n xuÊt. KiÓm to¸n viªn
còng cÇn cã sù kh¶o s¸t xem cã sù thay ®æi trong viÖc sö dông ph¬ng
ph¸p tÝnh gi¸ cña doanh nghiÖp vµ ph¸t hiÖn nh÷ng sai sãt trong qu¸
tr×nh tÝnh to¸n.
a. KiÓm to¸n c«ng t¸c kÕ to¸n çc nghiÖp vô s¶n xuÊt vµ chi phÝ hµng tån
kho.
§©y lµ c«ng viÖc ®îc chó träng nhÊt trong nh÷ng ®¬n vÞ s¶n xuÊt khi
thùc hiÖn chi phÝ hµng tån kho v× çc chi phÝ s¶n xuÊt chiÕm mét tû
träng rÊt lín trong tæng chi phÝ (kho¶ng 70% tæng chi phÝ ph¸t sinh cña
doanh nghiÖp). Trong tæng chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
ngoµi phÇn chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu cßn cã nhiÒu chi phÝ kh¸c ph¸t
sinh nh chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung, çc chi phÝ


42


kh¸c nhau th× ®îc tæ chøc h¹ch to¸n kh¸c nhau. Khi kiÓm to¸n hµng tån
kho, kiÓm to¸n viªn thùc hiÖn çc thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt sau:
- KiÓm tra tÝnh hîp lý cña çc chøng tõ, sæ s¸ch kÕ to¸n sö dông còng
nh viÖc sö dông çc sæ s¸ch chøng tõ ®ã. Çc nghiÖp vô ghi sæ ph¶i cã
c¨n cø hîp lý, çc nghiÖp vô ®· ghi sæ ®Òu thùc sù ®· diÔn ra vµ ®îc ph¶n
¸nh víi gi¸ trÞ thùc tÕ ®· ph¸t sinh.
- KiÓm tra tÝnh ®éc lËp cña ngêi ghi sæ vµ ngêi qu¶n lý hµng tån kho.
- Xem xÐt sù phï hîp gi÷a nguyªn vËt liÖu thùc tÕ xuÊt ®Ó sö dông víi
sè nguyªn vËt liÖu xuÊt ®îc ph¶n ¸nh trong sæ kÕ to¸n b»ng çch ®èi
chiÕu yªu cÇu sö dông vËt t hoÆc b¸o ço sö dông vËt t víi sè vËt t thùc
tÕ sö dông; ®èi chiÕu gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho trªn tµi kho¶n
nguyªn vËt liÖu víi tæng sè nguyªn vËt liÖu trªn çc tµi kho¶n chi phÝ
nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, tµi kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ çc tµi
kho¶n liªn quan kh¸c. Ngoµi ra kiÓm to¸n viªn cã thÓ so s¸nh víi ®Þnh møc
tiªu hao nguyªn vËt liÖu cho mét s¶n phÈm ®Ó kiÓm tra.
- CÇn chó ý tíi tÝnh nhÊt qu¸n trong h¹ch to¸n chi phÝ gi÷a çc kú kÕ
to¸n ®èi víi viÖc ph©n lo¹i bé phËn (trùc tiÕp s¶n xuÊt, s¶n xuÊt chung,
b¸n hµng, qu¶n lý doanh nghiÖp) chÞu phÝ. Bªn c¹nh ®ã còng cã thÓ ®èi
chiÕu khèi lîng c«ng viÖc hoµn thµnh cña mét vµi c«ng nh©n viªn xem cã
phï hîp víi viÖc h¹ch to¸n çc tµi kho¶n cã liªn quan kh«ng.
- Xem xÐt tÝnh hîp lý cña ph¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao ®ang ¸p dông vµ
tÝnh nhÊt qu¸n trong viÖc ¸p dông ph¬ng ph¸p ®ã víi çc niªn ®é tríc. ViÖc
tÝnh khÊu hao cã ®Çy ®ñ vµ theo ®óng quy ®Þnh kh«ng? ViÖc ghi sæ
chi phÝ khÊu hao cã ®óng tõng bé phËn sö dông kh«ng? Xem xÐt viÖc
ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho tõng ®èi tîng tÝnh gi¸.
- Xem xÐt ®èi chiÕu sè liÖu trªn TK 154 víi çc TK 621, TK 622, TK
627 ®Ó kiÓm tra sù ®óng ®¾n trong viÖc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. §èi chiÕu TK 155 víi TK 632 ®Ó ph¸t hiÖn
nh÷ng nhÇm lÉn, sai sãt cã thÓ cã.
b. Quan s¸t kiÓm kª vËt chÊt hµng tån kho:
KiÓm kª hµng tån kho vµ qu¶n lý viÖc kiÓm kª hµng tån kho kh«ng
ph¶i lµ nhiÖm vô cña kiÓm to¸n viªn mµ ®ã lµ nhiÖm vô cña ban qu¶n lý

43


kh¸ch hµng, nhiÖm vô cña kiÓm to¸n viªn lµ quan s¸t viÖc kiÓm kª hµng
tån kho cã ®îc thùc hiÖn ®óng vµ chÝnh x¸c kh«ng.
Quan s¸t kiÓm kª vËt chÊt hµng tån kho lµ c«ng viÖc mµ kiÓm to¸n
viªn ph¶i cã mÆt t¹i thêi ®iÓm mµ cuéc kiÓm kª hµng tån kho ®îc tiÕn
hµnh, quan s¸t viÖc thùc hiÖn kiÓm kª cña nh÷ng ngêi tham gia kiÓm kª
nh»m x¸c ®Þnh sù tån t¹i vËt chÊt vµ tÝnh chÝnh x¸c cña hµng tån kho
kiÓm kª còng nh çc v©n ®Ò liªn quan ®Õn hµng tån kho nh: quyÒn së
h÷u, chÊt lîng hµng tån kho.
Thñ tôc kiÓm to¸n sö dông trong qu¸ tr×nh quan s¸t vËt chÊt hµng tån
kho chñ yÕu lµ: ®èi chiÕu trùc tiÕp, quan s¸t vµ ®iÒu tra (trao ®æi, pháng
vÊn víi nh©n viªn, göi th x¸c nhËn ®èi víi bªn thø 3). Tr×nh tù thùc hiÖn:
 KiÓm tra çc híng dÉn vÒ kiÓm kª hµng tån kho:

- So¸t xÐt l¹i kÕ ho¹ch kiÓm kª;
- Xem xÐt thêi ®iÓm kiÓm kª, ph¬ng ph¸p kiÓm kª, nh÷ng lo¹i hµng ho¸
®Æc biÖt;
- Thu thËp danh s¸ch t×m hiÓu vÒ nh©n viªn kiÓm kª vµ kiÓm tra çc
yÕu tè cÇn thiÕt ®èi víi nh©n viªn kiÓm kª (tÝnh ®éc lËp, …);
 Chøng kiÕn kiÓm kª hµng tån kho: thêng ph¶i ®èi chiÕu thùc tÕ

thùc hiÖn víi kÕ ho¹ch kiÓm kª ®· ®Æt ra. Ngoµi ra cÇn chó ý:
- KiÓm tra l¹i b»ng çch chän mÉu;
- Sö dông mÉu kiÓm kª ®Ó tiÕp tôc kiÓm tra liªn quan ®Õn viÖc ghi
chÐp trªn sæ kÕ to¸n;
- Thu thËp nh÷ng th«ng tin vÒ khãa sæ ®Ó ng¨n chÆn viÖc ghi thªm
vµo. §ång thêi hoµn tÊt viÖc ghi chÐp chøng tõ cha ®îc ghi ®Ó kiÓm kª;
- Lµm râ hµng tån kho cña ®¬n vÞ nhng ®îc lu gi÷ ë bªn thø 3 vµ
nh÷ng hµng tån kho mµ ®¬n vÞ nhËn gi÷ hé;
- X¸c ®Þnh lîng hµng tån kho kÐm phÈm chÊt, h háng, lçi thêi, thõa
(thiÕu) trong kiÓm kª;
- Ghi chÐp l¹i kÕt qu¶ gi¸m s¸t kiÓm kª vµ ®èi chiÕu víi sè lîng hµng
tån kho thùc tÕ sæ s¸ch vµ t×m hiÓu nguyªn nh©n chªnh lÖch.
c. KiÓm to¸n qu¸ tr×nh ®Þnh gi¸ vµ ghi sæ hµng tån kho:


44


KiÓm to¸n qu¸ tr×nh ®Þnh gi¸ vµ ghi sæ hµng tån kho lµ mét phÇn
quan träng cña kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho, liªn quan trùc tiÕp ®Õn
viÖc ®a ra çc kÕt luËn vÒ gi¸ trÞ hµng tån kho ®îc tr×nh bµy trªn B¸o ço
tµi chÝnh. Trong bíc nµy, kiÓm to¸n viªn ph¶i x¸c ®Þnh râ c¬ së vµ ph¬ng
ph¸p tÝnh gi¸ ®èi víi hµng tån kho, viÖc tÝnh gi¸ ®ã cã tu©n theo çc
chuÈn mùc ®îc chÊp nhËn réng r·i kh«ng.
ViÖc kiÓm to¸n qu¸ tr×nh ®Þnh gi¸ vµ ghi sæ hµng tån kho ®îc thùc
hiÖn qua çc bíc :
- §¸nh gi¸ c¬ cÊu kiÓm so¸t néi bé cña doanh nghiÖp trong viÖc ®Þnh
gi¸ vµ ghi sæ hµng tån kho. Xem xÐt dÊu hiÖu kiÓm tra cña hÖ thèng
kiÓm so¸t néi bé vÒ çc c«ng viÖc tÝnh to¸n vµ h¹ch to¸n trªn sæ, xem xÐt
B¶ng ®Þnh møc chi phÝ tiªu chuÈn, dù to¸n chi phÝ, dÊu hiÖu kiÓm tra vµ
ph©n tÝch biÕn ®éng chi phÝ vît ®Þnh møc.
- So s¸nh çc nghiÖp vô ghi trªn sæ nhËt ký mua hµng víi çc ho¸ ®¬n
cña ngêi b¸n, b¸o ço nhËn hµng,…vµ thùc hiÖn tÝnh to¸n l¹i çc th«ng tin
tµi chÝnh trªn ho¸ ®¬n ngêi b¸n.
- Xem xÐt ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ hµng xuÊt kho ®ang ®îc sö dông vµ
xem xÐt ph¬ng ph¸p ®ã cã ®îc sö dông nhÊt qu¸n kh«ng, nÕu cã sù thay
®æi vÒ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ th× ph¶i gi¶i tr×nh trªn B¸o ço tµi chÝnh.
- Chän mÉu mét sè mÆt hµng, tiÕn hµnh ®èi chiÕu gi÷a ho¸ ®¬n,
chøng tõ xuÊt kho vÒ sè lîng vµ gi¸ trÞ ®Ó kh¼ng ®Þnh tÊt c¶ çc nghiÖp
vô xuÊt kho ®· ®îc vµo sæ ®Çy ®ñ, thùc hiÖn tÝnh to¸n l¹i gi¸ ®èi víi mét
sè mÆt hµng ®· chän vµ so s¸nh víi kÕt qu¶ tÝnh to¸n cña doanh nghiÖp,
t×m sai lÖch (nÕu cã).
- §èi víi hµng tån kho mµ doanh nghiÖp tù s¶n xuÊt th× ph¶i kiÓm tra
qu¸ tr×nh tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kiÓm tra çc kho¶n
chi phÝ s¶n xuÊt ®· ®îc ph©n bæ ®óng ®èi tîng cha vµ viÖc tÝnh to¸n ®·
chÝnh x¸c cha.
+ §èi víi CP nguyªn vËt liÖu: kiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh chän mÉu mét
sè vËt t xuÊt kho s¶n xuÊt, kiÓm tra viÖc kÕt chuyÓn chi phÝ vµo CP s¶n
xuÊt kinh doanh dë dang ®· chÝnh x¸c vÒ sè lîng vµ gi¸ trÞ cha. Xem xÐt
®èi chiÕu víi çc sæ s¸ch liªn quan ®Ó ®¶m b¶o viÖc ghi sæ ®óng ®¾n.

45


+ §èi víi CP nh©n c«ng trùc tiÕp: thùc hiÖn t¬ng tù nh kiÓm tra ®èi
víi CP nguyªn vËt liÖu, so s¸nh chi phÝ theo thêi gian lao ®éng ®Þnh møc
víi chi phÝ theo giê lao ®éng thùc tÕ cña mét ®¬n vÞ s¶n phÈm.
+ §èi víi CP s¶n xuÊt chung: kiÓm tra çc chi phÝ ph¸t sinh ë ph©n xëng sÏ ®îc kÕt chuyÓn sang TK 154 cã chÝnh x¸c vµ thùc sù ph¸t sinh
kh«ng.
+ §èi víi CP s¶n xuÊt dë dang cuèi kú: kiÓm to¸n viªn xem xÐt ph¬ng
ph¸p tÝnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cña doanh nghiÖp, ®ång thêi xem xÐt
qu¸ tr×nh tÝnh to¸n ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cã chÝnh x¸c kh«ng.
Thùc tÕ cho thÊy çc bíc c«ng viÖc nªu trªn cã thÓ ®îc kiÓm to¸n
viªn tiÕn hµnh khi thùc hiÖn thñ tôc ph©n tÝch còng nh çc tr¾c nghiÖm
tu©n thñ ®èi víi hµng tån kho.
Trong trêng hîp mét sè hµng tån kho cã kü thuËt ®Æc biÖt mµ kiÓm
to¸n viªn kh«ng ®¸nh gi¸ vµ kiÓm tra ®îc th× cã thÓ mêi mét sè chuyªn gia
bªn ngoµi tham gia, khi ®ã kiÓm to¸n viªn ph¶i xem xÐt ®Õn tÝnh ®éc lËp
cña çc chuyªn gia víi c«ng ty kh¸ch hµng còng nh tr×nh ®é chuyªn m«n cã
®¶m b¶o ®é tin cËy kh«ng.
4.3. KÕt thóc kiÓm to¸n:
4.3.1.Xem xÐt vµ gi¶i thÝch çc ph¸t hiÖn kiÓm to¸n:
KiÓm to¸n viªn xem xÐt çc sù kiÖn ph¸t sinh sau ngµy kÕt thóc niªn
®é kÕ to¸n vµ nh÷ng ¶nh hëng cña nã tíi B¸o ço tµi chÝnh ®· ®îc kiÓm
to¸n vµ thiÕt kÕ nh÷ng thñ tôc kiÓm to¸n bæ sung nh»m h¹n chÕ tèi ®a rñi
ro kiÓm to¸n.
Trong bíc nµy kiÓm to¸n viªn ph¶i tiÕn hµnh xem xÐt l¹i çc b¸o ço néi
bé, çc sæ s¸ch vµ biªn b¶n ®îc lËp sau ngµy lËp B¸o ço tµi chÝnh, thu
thËp th kiÕn nghÞ do kh¸ch hµng göi cho kiÓm to¸n viªn…
Çc b»ng chøng mµ kiÓm to¸n viªn thu thËp ®îc khi kiÓm to¸n chu
tr×nh hµng tån kho vµ çc phÇn hµnh kh¸c sÏ ®îc tËp hîp l¹i vµ chuyÓn cho
trëng nhãm kiÓm to¸n, trëng nhãm sÏ tiÕn hµnh kiÓm tra, so¸t xÐt l¹i toµn
bé qu¸ tr×nh kiÓm to¸n vµ ®¸nh gi¸ tÝnh ®Çy ®ñ cña çc b»ng chøng thu
thËp ®îc.


46


Sau khi xem xÐt, ®¸nh gi¸ l¹i çc b»ng chøng thu thËp ®îc, kiÓm to¸n
viªn sÏ ®a ra ý kiÕn r»ng B¸o ço tµi chÝnh cã ®¶m b¶o trung thùc vµ hîp
lý trªn çc khÝa c¹nh träng yÕu kh«ng, cã tho¶ m·n çc môc tiªu kiÓm to¸n
kh«ng. NÕu cã sai ph¹m th× ph¶i ®a ra çc bót to¸n ®iÒu chØnh, chñ
nhiÖm kiÓm to¸n sÏ c¨n cø vµo ®¸nh gi¸ møc träng yÕu ®Ó ®a ra ý kiÕn
thÝch hîp. §ång thêi kiÓm to¸n viªn còng ph¶i nªu lªn nh÷ng h¹n chÕ trong
qu¸ tr×nh kiÓm to¸n t¹i ®¬n vÞ mµ kiÓm to¸n viªn cho r»ng cã ¶nh hëng
träng yÕu ®Õn B¸o ço tµi chÝnh.
4.3.2.Ph¸t hµnh b¸o ço kiÓm to¸n vµ th qu¶n lý:
Sau khi tæng hîp kÕt qu¶ kiÓm to¸n cña çc phÇn hµnh, kiÓm to¸n viªn
®a ra ý kiÕn x¸c nhËn vÒ tÝnh trung thùc, hîp lý cña B¸o ço tµi chÝnh
còng nh viÖc tu©n thñ chuÈn mùc vµ chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh trªn B¸o
ço kiÓm to¸n.
Sau khi cuéc kiÓm to¸n kÕt thóc, kiÓm to¸n viªn vÉn ph¶i cã tr¸ch
nhiÖm xem xÐt çc sù kiÖn cã thÓ x¶y ra sau khi ph¸t hµnh B¸o ço kiÓm
to¸n ®èi víi B¸o ço tµi chÝnh.


47


Ch¬ng II:
Thùc tr¹ng kiÓm to¸n hµng tån kho trong kiÓm to¸n B¸o ço tµi
chÝnh t¹i c«ng ty kiÓm to¸n
T vÊn x©y dùng viÖt nam.
I. Giíi thiÖu chung vÒ C«ng ty kiÓm to¸n t vÊn x©y dùng ViÖt Nam
(CIMEICO VIETNAM):
1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña CimeicoVietNam:
TiÒn th©n cña C«ng ty KiÓm to¸n vµ t vÊn x©y dùng ViÖt Nam lµ
C«ng ty TNHH Th¬ng m¹i vµ x©y dùng Phíc ThuËn, thµnh lËp ngµy 26
th¸ng 06 n¨m 1999 theo giÊy chøng nhËn §KKD sè 0102000752, ®îc cÊp
bëi phßng §KKD- Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t Hµ Néi. Ngµy ®Çu thµnh lËp
C«ng ty víi sè vèn ®iÒu lÖ lµ 1.000.000.000®, ®¨ng ký ho¹t ®éng kinh
doanh trªn çc lÜnh vùc bao gåm:
- Bu«n b¸n t liÖu s¶n xuÊt, t liÖu tiªu dïng (chñ yÕu lµ vËt t, m¸y
mãc thiÕt bÞ c«ng nghiÖp, x©y dùng, giao th«ng, trang thiÕt bÞ
b¶o hé lao ®éng, thiÕt bÞ v¨n phßng, giÊy çc lo¹i).
- Bu«n b¸n khÝ ®èt hãa láng.
- Bu«n b¸n vËt liÖu x©y dùng.
- X©y dùng c«ng nghiÖp vµ d©n dông, thi c«ng san lÊp mÆt b»ng
çc c«ng tr×nh giao th«ng, thñy lîi.
- X©y l¾p çc c«ng tr×nh thñy ®iÖn ®Õn 35KV.
- VËn chuyÓn hµng hãa, hµnh kh¸ch.

48


- DÞch vô giíi thiÖu viÖc lµm (tuyÓn chän, cung øng lao ®éng cho
çc lo¹i h×nh doanh nghiÖp).
- In çc s¶n phÈm bao b×, çc dÞch vô liªn quan ®Õn in.
- §¹i lý mua, ®¹i lý b¸n, ký göi hµng hãa.
Vµo ngµy 31/ 12/ 2001, C«ng ty chÝnh thøc bæ sung thªm dÞch vô
kiÓm to¸n ®éc lËp, dÞch vô t vÊn thuÕ, tµi chÝnh, kÕ to¸n, cæ phÇn hãa
doanh nghiÖp (cïng víi ngµnh khai th¸c vµ chÕ biÕn kho¸ng s¶n) vµo çc
lÜnh vùc kinh doanh. §ång thêi lµ viÖc ®æi tªn thµnh C«ng ty TNHH kiÓm
to¸n, t vÊn vµ th¬ng m¹i ViÖt Nam, tªn viÕt t¾t lµ ATIC VIETNAM. Vèn
®iÒu lÖ ®îc t¨ng lªn lµ 2.000.000.000®.
§Õn ®¨ng ký thay ®æi lÇn thø 6 (ngµy11/ 10/ 2002), C«ng ty ®æi tªn
thµnh C«ng ty TNHH KiÓm to¸n t vÊn x©y dùng ViÖt Nam, tªn gäi nµy ®îc
gi÷ nguyªn ®Õn hiÖn nay.
Tõ lÇn thay ®æi thø 10, C«ng ty ho¹t ®éng víi sè vèn ®iÒu lÖ lµ
2.000.000.000®. LÇn thay ®æi gÇn ®©y nhÊt, tªn viÕt t¾t ®æi chÝnh
thøc thµnh CIMEICO VIETNAM, trô së chÝnh ®Æt t¹i sè 07, ®êng §µo
TÊn, phêng Ngäc Kh¸nh, quËn Ba §×nh, Hµ Néi. Thµnh viªn gãp vèn cña
C«ng ty bao gåm 3 ngêi trong ®ã Chñ tÞch Héi ®ång thµnh viªn kiªm
Tæng Gi¸m §èc lµ ¤ng NguyÔn §øc Lîi. Ngoµi ra C«ng ty cßn cã 2 chi
nh¸nh ®Æt t¹i Phó Thä (chuyªn vÒ t vÊn x©y dùng khai th¸c ®¸ phôc vô
c«ng tr×nh) vµ TP Hå ChÝ Minh (thùc hiÖn chøc n¨ng kinh doanh lµ chñ
yÕu víi çc lÜnh vùc ®a d¹ng). T¹i v¨n phßng, ho¹t ®éng thêng xuyªn vµ
chñ yÕu lµ kiÓm to¸n vµ t vÊn tµi chÝnh.
Tæng hîp nh÷ng dÞch vô ®ang ®îc tiÕn hµnh mét çch thêng xuyªn
t¹i C«ng ty hiÖn nay:


49


DÞch vô t vÊn vÒ tµi chÝnh, kÕ to¸n vµ kiÓm tãan lµ lo¹i h×nh dÞch
vô míi, xuÊt hiÖn ë níc ta vµo ®Çu nh÷ng n¨m 90. Tuy tham gia vµo thÞ trêng cha l©u (tõ n¨m 1999), trong thêi gian ®Çu cßn gÆp kh«ng Ýt khã
kh¨n nhng tÝnh ®Õn thêi ®iÓm hiÖn t¹i, b»ng sù nç lùc cïng víi chÊt lîng
vµ uy tÝn cña çc dÞch vô cung cÊp cho kh¸ch hµng, CIMEICO ®· chiÕm
®îc thÞ phÇn t¬ng ®èi trong lÜnh vùc nµy, gåm çc ngµnh chñ yÕu sau:
1. DÞch vô kiÓm to¸n:
- KiÓm to¸n theo luËt ®Þnh vµ kiÓm to¸n tµi chÝnh;
- KiÓm to¸n ho¹t ®éng;
- KiÓm to¸n quyÕt to¸n vèn ®Çu t;
- §¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé;
- B¸o ço thÈm ®Þnh;
- Çc ®¸nh gi¸ vµ x¸c nhËn ®Æc biÖt;
- KiÓm tra b¸o ço qóy vµ çc b¸o ço gi÷a kú;
- ChuÈn bÞ vµ tæng hîp b¸o ço tµi chÝnh.
2. DÞch vô ®¸nh gi¸ tµi s¶n: tuy lµ mét dÞch vô t¬ng ®èi míi nhng gi÷
mét vai trß quan träng do cã nhiÖm vô x¸c ®Þnh gi¸ trÞ tµi s¶n doanh
nghiÖp phôc vô cho viÖc chuyÓn ®æi h×nh thøc së h÷u cña c«ng ty,
tham gia thÞ trêng chøng kho¸n, gãp vèn liªn doanh... Ngoµi ra C«ng ty
cßn tiÕn hµnh dÞch vô x¸c ®Þnh tû lÖ néi ®Þa hãa, dÞch vô kiÓm to¸n
vay vèn Ng©n hµng.
3. DÞch vô t vÊn tµi chÝnh: ®îc tiÕn hµnh song song víi 2 dÞch vô
nªu trªn do chóng cã mèi liªn quan mËt thiÕt víi nhau. Cã thÓ kÓ ®Õn mét
sè khÝa c¹nh chñ yÕu nh:
- X¸c ®Þnh c¬ cÊu vµ chiÕn lîc kinh doanh;


50


- T vÊn thiÕt lËp hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé hiÖu qu¶ cho
doanh nghiÖp;
- T vÊn qu¶n lý tiÕt kiÖm chi phÝ cña doanh nghiÖp;
- T vÊn qu¶n lý tiÒn l¬ng vµ nh©n sù;
- T vÊn lËp dù ¸n kh¶ thi cho çc doanh nghiÖp trong giai ®o¹n
®Çu;
- T vÊn ®Çu t, lùa chän ph¬ng ¸n kinh doanh cho doanh
nghiÖp;
- T vÊn thµnh lËp doanh nghiÖp;
- T vÊn cæ phÇn hãa doanh nghiÖp hay çc ph¬ng ¸n ®Ó
doanh nghiÖp tham gia thÞ trêng chøng kho¸n.
4. DÞch vô kiÓm to¸n x©y dùng c¬ b¶n:
- DÞch vô kiÓm to¸n, quyÕt to¸n x©y dùng c¬ b¶n;
- DÞch vô t vÊn hoµn thiÖn hå s¬ quyÕt to¸n XDCB;
- DÞch vô t vÊn gi¸m s¸t çc c«ng tr×nh XDCB, giao th«ng, thñy
lîi.
5. DÞch vô kÕ to¸n:
- T vÊn lùa chän h×nh thøc tæ chøc ghi sæ vµ tæ chøc bé m¸y
kÕ to¸n;
- T vÊn lËp b¸o ço tµi chÝnh;
- TuyÓn chän nh©n viªn kÕ to¸n vµ kÕ to¸n trëng cho çc
doanh nghiÖp;
6. DÞch vô ®µo t¹o:
- Tæ chøc khãa häc vÒ kÕ to¸n, kiÓm to¸n cho çc ®¬n vÞ phï
hîp víi nguyªn t¾c vµ chuÈn mùc kÕ to¸n, kiÓm to¸n ViÖt Nam;
- §µo t¹o kÕ to¸n néi bé cho çc tæ chøc cã nhu cÇu.

51


7. DÞch vô tµi chÝnh doanh nghiÖp: bao gåm çc ho¹t ®éng nh
ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ, c¬ cÊu l¹i hÖ thèng, ®µm
ph¸n, chu chuyÓn tµi chÝnh hay t vÊn vÒ tµi chÝnh, t vÊn vÒ ph¸p luËt,
tuyÓn dông nh©n viªn…
8. DÞch vô t vÊn thuÕ: CIMEICO lu«n cã ®Çy ®ñ nguån lùc cho
lÜnh vùc thuÕ vµ qu¶n lý Nhµ níc ®Ó s½n sµng cung cÊp cho kh¸ch hµng
nh÷ng dÞch vô vÒ thuÕ bao gåm:
- §¸nh gi¸ ph©n tÝch thuÕ: C«ng ty sÏ xem xÐt sæ s¸ch cña
kh¸ch hµng vµ ®¸nh gi¸ xem çc giao dÞch cã tu©n thñ theo Ph¸p luËt hiÖn
hµnh hay kh«ng? Sau ®ã C«ng ty sÏ lËp b¸o ço nãi râ nh÷ng ®iÒu ®· ph¸t
hiÖn víi kiÕn nghÞ kÌm theo.
- Gióp ®ì trong viÖc kiÓm to¸n thuÕ: th«ng qua viÖc gióp ®ì
kh¸ch hµng chuÈn bÞ danh s¸ch kiÓm tra ®èi víi sæ s¸ch, chøng tõ cã thÓ
cÇn cho cuéc kiÓm to¸n; liªn l¹c víi çc kiÓm to¸n viªn thuÕ ®Ó kiÓm tra.
Khi kÕt thóc, C«ng ty ®a ra nh÷ng ®ãng gãp ý kiÕn cho biªn b¶n cña ®ît
kiÓm to¸n thuÕ do çc kiÓm to¸n viªn thuÕ tiÕn hµnh.
- §¨ng ký, tÝnh to¸n vµ kª khai thuÕ ph¶i nép víi c¬ quan thuÕ.
§¬n vÞ còng cã thÓ th«ng b¸o cho kh¸ch hµng kh¶ n¨ng tiÕt kiÖm thuÕ vµ
tËn dông thêi gian cho phÐp ®Ó tr¶ thuÕ vµ ®îc hoµn tr¶ l¹i thuÕ nÕu cã.
Tuy c«ng t¸c kiÓm to¸n t¹i C«ng ty míi chØ ®îc tiÕn hµnh tõ n¨m
2001 nhng dÞch vô KiÓm to¸n ®éc lËp cña C«ng ty ®· ho¹t ®éng rÊt hiÖu
qu¶, ®em l¹i nguån doanh thu chÝnh cho doanh nghiÖp. CimeicoVN ®· ®îc c«ng nhËn lµ C«ng ty KiÓm to¸n t vÊn chuyªn nghiÖp, ho¹t ®éng hîp
ph¸p trong çc lÜnh vùc t vÊn thuÕ, tµi chÝnh hay t vÊn qu¶n lý… t¹i ViÖt
Nam. Cã thÓ nhËn thÊy râ h¬n qua danh môc çc kh¸ch hµng chÝnh cña
C«ng ty trong thêi gian qua, ph¹m vi kh¸ch hµng tr¶i réng tõ B¾c vµo Nam,

52


tõ çc doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®Õn çc DN nhµ níc, çc dù ¸n
do chÝnh phñ çc níc vµ çc tæ chøc quèc tÕ tµi trî…
§Æc biÖt trong lÜnh vùc kiÓm to¸n x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp,
c«ng ty ®· cã kinh nghiÖm thùc tÕ ®· thùc hiÖn çc gãi thÇu trong 4 n¨m
trë l¹i ®©y (tõ n¨m 2000 ®Õn n¨m 2004). CIMEICO ®· thùc hiÖn kiÓm tãan
cho trªn 100 doanh nghiÖp, ngoµi ra cßn cã çc dù ¸n trong níc vµ quèc tÕ.
§Æc biÖt trong n¨m 2003- 2004, c«ng ty ®· tiÕn hµnh kiÓm tãan x¸c ®Þnh
gi¸ trÞ ®Ó cæ phÇn hãa cho trªn 30 doanh nghiÖp, cã thÓ vÝ dô nh:
- Cty cæ phÇn §«ng ¸ (Thanh Hãa)- PhÝ dÞch vô 50.000.000®
- Cty §Çu t th¬ng m¹i L¹ng S¬n- PhÝ dÞch vô 30.000.000®
- Cty C¬ ®iÖn Thñ §øc HCM- PhÝ dÞch vô 38.500.000®…
Nh÷ng ®¬n ®Æt hµng vÒ dÞch vô kiÓm to¸n liªn tiÕp trong çc n¨m
gÇn ®©y ®· ®em l¹i cho C«ng ty nguån thu nhËp ®¸ng kÓ, thÓ hiÖn qua
çc con sè vÒ doanh thu t¨ng lªn ®¸ng kÓ:
B¶ng 2: Mét sè chØ tiªu t¹i CIMEICO qua çc n¨m.
N¨m

Doanh thu

Tæng chi phÝ

LN tríc thuÕ

2002

1,950,260,000

1,750,380,000

199,880,000

2003

2,186,234,000

1,783,741,000

402,493,000

2004

2,560,437,000

2,015,628,000

544,809,000

NhËn xÐt: Th«ng qua çc chØ tiªu nªu trªn ta nhËn thÊy qu¸ tr×nh
ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc
theo chiÒu híng ®i lªn. Doanh thu qua çc n¨m ®· t¨ng lªn ®¸ng kÓ chøng
tá C«ng ty ®· x¸c ®Þnh ®îc cho m×nh chiÕn lîc ph¸t triÓn t¬ng ®èi toµn
diÖn. ThÞ trêng trong níc ®· chÊp nhËn vai trß cña C«ng ty kh«ng nh÷ng
lµ 1 c«ng ty kiÓm to¸n ®¬n thuÇn mµ cßn lµ mét nhµ t vÊn kinh doanh, tµi
chÝnh ®¶m b¶o ®¸p øng ®Çy ®ñ çc yªu cÇu kh¾t khe nhÊt. Lîi nhuËn

53


t¨ng lªn qua c¸c n¨m chøng tá C«ng ty ®· cã ®îc chç ®øng æn ®Þnh trªn
thÞ trêng ®ång thêi còng cho thÊy møc l¬ng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn
trong C«ng ty ®ang ngµy cµng n©ng cao, ®êi sèng æn ®Þnh h¬n.
2. Bé m¸y tæ chøc qu¶n lý t¹i CIMEICO:
CIMEICO VIETNAM ®¨ng ký thµnh lËp lµ C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u
h¹n cã hai thµnh viªn trë lªn v× vËy nã mang nh÷ng ®Æc trng c¬ b¶n cña
C«ng ty TNHH, thÓ hiÖn ë c¬ cÊu bé m¸y qu¶n lý ®îc chia t¸ch theo s¬ ®å
sau:

S¬ ®å 6: Bé m¸y qu¶n lý t¹i CIMEICO
Ban
gi¸m ®èc

Chi nh¸nh t¹i
Phó Thä

V¨n phßng
C«ng ty


Chi nh¸nh t¹i
TP HCM

54

Báo cáo thực tập kế toán công ty xây dựng Việt Nam

Báo cáo thực tập kế toán công ty xây dựng Việt Nam

Recomendados

Recomendados

Más contenido relacionado

Más de Dương Hà

Más de Dương Hà (20)

Báo cáo thực tập kế toán công ty xây dựng Việt Nam