1. วัสดุอุปกรณ์และเครื่องมือ

4. วิธีดำเนินการทดลอง

5. 1. การกำหนดปัญหาที่จะทำการศึกษา 2. วางแผนงานการทดลอง 3. ทำการทดลองตามแผนงานที่ได้วางไว้ 4. นำผลการทดลองที่ได้มาวิเคราะห์และสรุป 5. จัดทำเล่มโครงงาน ม . ค . ธ . ค . พ . ย . ต . ค . ก . ย . ส . ค . ก . ค . มิ . ย . พ . ค . 2551 2550 ช่วงระยะเวลา ขั้นตอนของการทำโครงงาน

6. ตอนที่ 1: การจับยุงที่มาเกาะพักที่อาสาสมัคร เมื่อยุงมาเกาะพักที่ผู้ทำการทดลอง ให้นำชุดอุปกรณ์จับยุงที่เตรียมไว้มา จับยุง โดยใช้หลอดแก้วคลอบไว้ที่ตัวยุง นำมือมาปิดที่ปากหลอดแล้ว สอดหลอดแก้วเข้าไปในตัวแก้วที่มีฝาเปิดไว้

7. ตอนที่ 2 : การจำแนกยุงแต่ละชนิดโดยวิธีสัณฐานวิทยา นำยุงที่ได้จากการจับไปวางยาสลบอีเทอร์ นำไปวางไว้ในถาดแก้ว ก่อนนำไปส่องดูด้วยกล้อง สเตอริโอ

8. ตอนที่ 3 : วิธีคำนวณร้อยละการป้องกันยุง คำนวณได้จากสูตร % Repellency =

9. ผลการทดลอง

10. Table1 : ร้อยละการป้องกันยุงภายในเวลา 2 ชั่วโมงของสารออกฤทธิ์ในยาขดกันยุง หมายเหตุ ค่าเฉลี่ยหมายถึงค่าเฉลี่ยจากจำนวนยุงที่มาเกาะพักที่ได้มาจากวิธีสุ่มแบบ Latin Mean Square 40 73 42 53 ร้อยละการป้องกันยุง 33 7 32 26 55 ค่าเฉลี่ย Pynamin Forte Esbiothrin Citronella oil D – allethrin ชุดควบคุม ชนิดของสารออกฤทธิ์ ผลการทดลอง

11. Graph1: ร้อยละการป้องกันยุงของยาขดกันยุง

12. * พิจารณาแยกชนิดของยุง Table2 : ร้อยละการป้องกันยุงภายในเวลา 2 ชั่วโมงของสารออกฤทธิ์ในยาขดกันยุง 0 100 -50 100 Ae. Aegypti 40 60.24 80 100 Cx. Quinquefasciatus 63.64 100 54.55 90.91 Cx. vishnui 66.67 90 93.33 53.33 Cx. Tritaeniorhynchus 85.95 94.48 71.24 77.26 Cx. gelidus Pynamin Forte Esbiothrin Citronella oil D – allethrin ร้อยละการป้องกันยุง ชนิดของยุง

13. * พิจารณาแยกชนิดของยุง Graph2: ร้อยละการป้องกันยุงของยาขดกันยุง

14. สรุปการทดลอง

15. สรุปผลการทดลอง การวิเคราะห์ค่าความแตกต่าง งานวิจัยนี้เป็นเปรียบเทียบความสามารถในการป้องกันยุงของสารออกฤทธิ์ในยาขดกันยุงภาคสนามโดยการศึกษาวิจัยของ Birley และคณะ (1987) พบว่า ในภาคสนามที่เมืองลิเวอร์พูล ประเทศอังกฤษ สารออกฤทธิ์ Esbiothrin 0.1 % w/w มีร้อยละการป้องกันยุง 84% โดยมากกว่ายาขดกันยุงที่ไม่มีสารออกฤทธิ์ที่มีร้อยละการป้องกันยุง 39% ของ Yap และคณะ (1990) พบว่า ในภาคสนามที่ประเทศมาเลเซีย สารออกฤทธิ์ 0.28% D-allethrin มีร้อยละการป้องกันยุง 70.9 โดยมากกว่ายาขดกันยุงที่ไม่มีสารออกฤทธิ์ที่มีร้อยละการป้องกันยุง 29% และของ Apiwat Tawatsin และคณะ (2001) พบว่าสารออกฤทธิ์ citronella oil มีร้อยละการป้องกันยุง Ae. Aegypti 100% และร้อยละการป้องกันยุง Cx. quinquefasciatus 100%

16. สรุปผลการทดลอง การวิเคราะห์ค่าความแตกต่าง จากการทดลองพบยุงภายในโรงเรียนมหิดลวิทยานุสรณ์ที่มีจำนวนมากทั้งหมด 5 species คือ Cx. gelidus Cx. vishnui Cx. tritaeniorhynchus Cx. quinquefasciatus และ Ae. Aegypti จากการเปรียบเทียบการป้องกันยุงของสารออกฤทธิ์ในยาขดกันยุงพบว่าสารออกฤทธิ์ Esbiothrin 0.1 % w/w มีร้อยละการป้องกันยุง 3 ชนิดสูงสุด คือ ยุง Cx. gelidus 94.48% ยุง Cx. vishnui 100% และยุง Ae. Aegypti 100 % สารออกฤทธิ์ Citronella oil 3% w/w มีร้อยละการป้องกันยุง Cx. tritaeniorhynchus สูงสุด คือ 93.33 % สารออกฤทธิ์ D – allethrin 0.3% w/w มีร้อยละการป้องกันยุง 2 ชนิดสูงสุดคือ ยุง Cx. quinquefasciatus 100 % และยุง Ae. Aegypti 100 % มาตรฐานขององค์การอนามัยโลกระบุว่ายาขดกันยุงที่มีประสิทธิภาพควรมีร้อยละการป้องกันยุงตั้งแต่ร้อยละ 50 ดังนั้น Esbiothrin และ D-allethrin มีประสิทธิภาพในการป้องกันยุงในสถานที่และเวลาดังการทดลอง

17. ข้อเสนอแนะ จากผลการทดลองผลิตภัณฑ์ยาขดกันยุงมีผลดังเช่นผลการทดลองเฉพาะในช่วงเวลาที่ทำการทดลองเท่านั้นคือ 20.00 -21.00 น . เนื่องจากยุงจะมีช่วงเวลาในการหาอาหารที่ต่างกัน ดังนั้นการทดลองนี้จึงไม่สามารถครอบคลุมถึงยุงทุกชนิด ถ้าเป็นยุงชนิดอื่นนอกเหนือจากการทดลองจะต้องมีการทำการทดลองต่อไปในพื้นที่และเวลาที่เหมาะสมกับยุงชนิดนั้นๆ