1. Kurşunkalem
“TÜRKİYE’NİN EĞİTİM PLATFORMU”
’NİN KATKILARIYLA... Sorularınız için: kursunkalem@tg.com.tr 20 NİSAN 2010 PAZAR
11
ÇOCUĞUMUZDAN ÇOK ŞEY Mİ BEKLİYORUZ? SALİH
UYAN
HAYALLERİNİZ
Etkiliyorum
Bacanakla suşi
yenir mi?
robotlaşmasın B
iz okullarımızdaki eğitimin kalitesini
tartışaduralım; televizyo , evleri-
mizin salonlarında, ailelere birçok
branşta eğitim vermeye devam
ediyor. Full HD hayatlar ve karakterler
piksel piksel beynimize işlenirken, kendi
Evlatlarımızla ilgili hayallerimiz ve beklentileri- geçmişimiz ve değerlerimiz her geçen gün
biraz daha flulaşıyor.
miz vardır, olmalıdır da; beklentilerimiz bizi ha- Sokakta görsek eve almayacağımız tipler,
evimizin tam orta yerinde arz-ı endam edip
yata bağlar. Ancak beklentilerimiz; çocuğumu- çocuklarımızla çok kötü bir şekilde vakit
zun ihtiyaçlarının, becerilerinin ve isteklerinin geçiriyorlar.
Hangi zararından bahsetsek bilemiyorum;
önüne geçtiği anda hayat bizler için zorlaşabilir. kambur üstüne kambur..
Mesela modern insan, televizyon saye-
sinde yakın akrabalık ilişkilerinden artık hoş-
F. Sinem Bütün lanmıyor. Abla, ağabey, amca, dayı, teyze,
hala, enişte, görümce, yenge gibi kelimeler
G
ünümüzde pek çok kimse, çeşitli se- Batı dillerinde tek başına bulunmadığı için
beplerle, bir ya da en fazla iki çocuğa alt yazı edebiyatında kendine yer edine-
sahip olmayı arzular. Çocuklarımıza memiş. Filmlerde gördüğümüz aktör ve
daha iyi bir hayat sunabilmek için şart- aktrislerin bu tür ilişkileri olmayınca, biz de
larımızı zorluyor ve önceliklerimizi ço- bir süre sonra kendimizi onlardan sayıp
cuğun hayatına göre belirliyoruz. Bu- güçlü akrabalık ilişkilerini avam tabakasına
aitmiş gibi algılamaya başlıyoruz.
raya kadar her şey yolunda gibi görü-
nüyor. Fakat aynı zamanda içinden Tom Cruise’u filmin en heyecanlı sahne-
sinde: “Hey John, sen hemen çocuğu
çıkılması zor bir tuzağın içine girdiğimizi
alıp baldızın evine götür ve kapıyı sıkıca
fark edemiyoruz. Çocuğumuz için her kilitle. Ben kayınçoyu da alıp oraya ge-
şeyin en iyisini isteyip çocuğumuza her leceğim” derken hayal edin. Gülersiniz
durumda en iyisini sağlamak için ça- tabi! Ama bizi ilgilendiren ve korkutan
balarken beklentilerimizi de bu oranda KURALIMIZ DA OLSUN AMA BOL SEÇENEĞİMİZ DE... asıl kısım şu: Aynı cümleyi Türk aktör
artırdığımızı göremiyoruz. söyleyin derken hayal edin. Gülersiniz
Çocuğa kızmak çare değil
tabi! Ama bizi ilgilendiren ve korkutan asıl
SKAYGISININ SEBEPLERİ kısım şu: Aynı cümleyi Türk aktör söyleyince
de komiğimize gidiyor. Çünkü sıkı akrabalık
“Dünya kadar para döktük eğitimin ilişkilerini varoş kültürüne yakıştırıyor, alt-
için, sınavdan aldığın not bu mu?” yazılarda ve dublajlı filmlerde sıkça görüp
“Eşyalarını toplamaktan yoruldum, duyduğumuz için yalnızca kuzen kelimesini
ben demeden odanı toplamayı öğren” rahatça kullanıyoruz.
cukların söz dinlemeleri ve
“Yemekten sonra dişlerini fırçalamayı Ne kadar enteresan değil mi?
Alternatif sunmak, çocukların söz dinleme- işbirliği yapmaları için etkili
unutma diye kaç kere söyledim!” Fransızcada üvey anne ile kaynanayı
“Basketbol oynamak istemiyorum
leri ve işbirliği yapmaları için etkili yöntem- yöntemlerden biridir. Çocuk,
ifade etmek için aynı kelime kullanılıyor.
da nerden çıktı, arkadaşlarının hepsi lerden biridir. Çocuk, seçme şansı verildiği seçme şansı verildiği için, kont- İngilizcede amca ve dayı farkı yok, ikisi
oynuyor!” için, kontrolün kendinde olduğunu düşünür. rolün kendinde olduğunu dü- de uncle. Keza hala ve teyze de öyle. Di-
şünür ve o şeyi yapmaktan limizdeki akrabalık ilişkilerini ifade etmek
“Neden hâlâ buradasın? Bir kere da hoşlanır. Ancak her türlü için kullanılan kelimeler ise bir göbekten
Emre Aygın özgürlük tanımak anlamı yöntemde olduğu gibi çocu- öteye akraba tanımayan Batılılarla kıyas-
taşımaz. Örneğin, çocuğa ğunuzun yaşını, kişiliğini, özel lanamayacak kadar zengin. Fakat televizyon
FIRST VERİN ZORLAŞTIRMAYIN ∂ Çocuklar, faydalı iş olsa “Yemeğini ye” yerine “Önce durumunu dikkate alıp seçe- kanallarında belki de şuurlu olarak yürütülen
da kendine emir verilme- çorba mı istersin yoksa pilav nekleri doğru zaman, doğru “algı yönetimi” seanslarıyla seanslarıyla
bu zenginlikten utanır hâle gelmişiz.
Çocuklarımıza kendilerini geliştir- sinden hoşlanmaz. Çünkü
her çocuk rahat edebileceği
mı?” ya da “Dışarı çıkarken yer ve doğru biçimde sunmaya
dikkat etmelidir. “Dün bacanakla golf oynadık” cümlesi
meleri için uygun fırsatlar sunalım; özgür hareket alanları ister.
montunu mu giyersin yoksa
kalın hırkanı mı?” diyerek Unutmayalım ki çocuğu- niye komik gelir insana bir düşünün.
Golf, bekârken oynanabilen bir oyun
ama tüm bunları onları gereğin- Her kuralı da özgürlüğünün
önündeki engel olarak gö-
onun seçim yapmasını sağ- muzun yanlış davranışını ne
mudur, yoksa bacanağı olanlar fakir in-
den fazla zorlamadan yapalım. rür. Bu yüzden çocuğa bir
layabiliriz. kadar çabuk durdurabildiği- sanlar mıdır?
davranışı kabullendirmek ÖZGÜRLÜK İSTER miz değil, onun ne kadar ça-
buk düşünmesini sağlayabil-
Doğu ile Batı arasında köprü vazifesi gör-
mek güzel; ama her nedense uzun zamandır
istiyorsak onun önüne bazı Görüldüğü gibi çocuğun diğimiz önemlidir. Baskı ve trafik tek yönlü akıyor.
seçenekler sunarak beklen- önüne yine kural koyuyoruz. kurallarla çocuğa zorla ka-
de ben söylemeden ödevini yapmaya Bu gidişle çocuğum bayramda dedesiyle
timizi yerine getirmesini is- Ancak, kural yokmuş gibi ya- bullendirdiğimiz her davranış, tokalaşacak diye korkuyorum. Tabi bayram
başla!” gibi beklenti dolu sözleri kim
temek işimizi daha da ko- parak, onun bize direnç gös- onun düşünce dünyasının sabahı kayak tatili için yolda olmazsak.
bilir kaç kez çocuğumuza söylemişizdir
laylaştırır. Seçenekler sun- termesinin önüne geçmiş olu- daha da daralmasına sebep
ve her söylediğimizde ne büyük hayal
mak demek, çocuğa sınırsız yoruz. Alternatif sunmak, ço- olacaktır.
kırıklığına uğramışızdır.
Çocuğumuzla ilgili hayallerimiz ve
beklentilerimiz vardır, olmalıdır da;
beklentilerimiz bizi hayata bağlar. EĞİTİM HİKÂYELERİ:
Ancak beklentilerimiz; çocuğumuzun
HATIR LI
ihtiyaçlarının, becerilerinin ve istek-
lerinin önüne geçtiği anda hayat bizler
için zorlaşabilir. TAHTA KURŞUNKALEM GİBİ OLMAYI
ROBOT MU İSTİYOYUZ? MEHMET ALİ DOĞAN BAŞARAN HAYATTA MUTLU OLUR
Şimdi, doğmadan evvel hayalini kur- Çocuk, dedesinin yazdığı notları ilgiyle takip daha sivri olmasını sağlar. Bu yüzden bazı acılara
duğumuz o bebeği tekrar düşünelim. ediyordu ve birden dedesine: göğüs germeyi öğrenmelisin, bu acılar seni
Yoksa hayallerimizde, evimizde her -Bizim başımızdan geçen bir hadiseyi mi ya- daha iyi bir insan yapar.
şeyi mükemmel ve eksiksiz yapacak Ekşimsi sözlük: zıyorsun, benimle ilgili bir hikâye olma ihtimali Üçüncü özellik: Kurşun kalem, yanlış bir şey
bir robot mu istiyorduk? Zamanı gelir var mı? diye sordu. yazdığında bunu bir silgiyle silmene her zaman
Eğitim: Olmama- Büyükbaba yazmayı kesti, gülümsedi ve toru- imkân verir. Yanlış yaptığımız bir şeyi düzeltmenin
gelmez uyumaya giden, yapılacak ödevi kötü bir şey olmadığını anlamalısın; aksine bu,
gününden önce bitiren, her sınavdan
sı durumunda öğre- nuna şöyle dedi:
timin de boşa gi- -Doğru, senin hakkında yazıyorum. Ama kul- bizi adalet yolunda tutmaya yarayan en önemli
tam puan alan, derslerinde çok başarılı, deceği olgu. landığım kurşun kalem, yazdığım kelimelerden şeylerden biridir.
mükemmel bir robot muydu hakikaten çok daha önemli. Umarım büyüdüğünde bu ka- Dördüncü özellik: Kurşun kalemin en önemli
istediğimiz? Öyle olsalar daha mı lemi sen de kullanırsın. kısmı, kalemin yapıldığı ahşabı ya da şekli değil,
mutlu olacaktık? Peki, anne ya da Çocuk kaleme merakla baktı; ama kalemde içinde yer alan kurşunudur. O yüzden her zaman
kendi içine bakmalı, en çok onu korumalısın.
BİR GÜZEL SÖZ: özel bir şey göremedi.
EĞİTİMİN GÜLDÜRÜSÜ
baba olmanın keyfi nerede kaldı?
Beşinci ve son özellik: Her zaman bir iz bı-
Çocuklarımızın eksiklerini gidermek, “Bilgi, sınırı olmayan bir -İyi ama bu kalem benim hayatımda gördüğüm
rakmasıdır. Aynı şekilde sen
dir. Bilgi dileyense deniz deniz- diğer kalemlerden hiç farklı değil ki!
onları eğitmek ve yetiştirmek aslında ler de hayatta yaptığın her
lan bir dalgıçtır.” Hz. Me e da- -Bu tamamen cisimlere nasıl baktığınla ilgili. şeyin bir iz bıraka-
∂ Dün, altı ay önce sokakta bulduğum yavru
bizler için en büyük keyiftir. Öğret- vlana
Bu kalemin beş önemli özelliği var ve sen de bu cağını bilmeli, bu kedimin ne kadar kilo aldığını öğrenmek için onu
menin ayrı bir hazzı ve heyecanı özellikleri benimseyebilirsen dünyayla hep barışık
vardır. Yeter ki çocuklarımızı tanı- bilinçle davran- tartının üzerine koydum. Kaçmaya çalıştıkça ke-
bir insan olursun. malı ve her ha- diyi tutup, doğru tartmaya çalıştım. Daha sonra
yalım; onların ihtiyaçlarının, potan- Birinci özellik: Mükemmel şeyler yapabilirsin; reketinin farkın-
HATIRINIZ OLSUN kardeşim geldi: “Abi, tartıya önce sen çık. Sonra
siyellerinin farkına varalım. Çocuk- ama attığın adımları yönlendiren bir el olduğunu da olmalısın.
larımıza kendilerini geliştirmeleri için Paylaşmak istediklerinizi bize yazın. asla unutma. da kediyi kucağına al, bir de öyle tartıl. Farkını
* Paulo Coel-
uygun fırsatlar sunalım; ama tüm ‘Hatırlı Tahta’da hatırınız olsun. İkinci özellik: Zaman zaman her ne yazıyorsam ho “Like the Flo- alırsan kedinin kilosunu bulursun.” dedi. O orta-
bunları onları gereğinden fazla zor- kursunkalem@tg.com.tr durmam ve kalemimin ucunu açmam gerekir. wing River” (Akan okulda okuyor, bense üniversite son sınıfta!
Bu, kaleme biraz acı çektirse de sonuçta onun Nehir Gibi) dan
lamadan yapalım. Hayallerimizin ro-
botlaşmasına lütfen izin vermeyelim.