Dutch article in magazine Schooldomein, March 2009, about restoration Het sieraad in Amsterdam

1. Een sieraad voor de wijk
Verbeeldende ingreep in een Rijksmonument
Door strategische ingrepen in het Rijksmonument en het formeren van een atrium met
een zorgvuldig ontworpen glaskap is een toegankelijk wijkgebouw voor De Baarsjes in
Amsterdam ontstaan. Een combinatie van volwassenenonderwijs, commerciële en cultu-
rele functies zorgt voor een optimale integratie van opleiding, werk en maatschappij; één
van de doelstellingen van het ROC van Amsterdam en de Woningcorporatie Ymere.
schooldomein
44 maart 2009

2. het monument
Tekst Eric Paardekooper Overman Foto’s Jeroen Musch, Nico Boink en Christian de Bruijne
Naast de belangrijkste gebruiker, het ROC van bekend als de Edelsmedenschool (van het ROC en maatschappij moesten verweven worden.
Amsterdam, is ook de Frank Sanders Akademie Zadkine), die er vanaf 1989 tot 2002 in geves- Studenten zien wat er - op de begane grond -
voor Musicaltheater hier neergestreken en tigd was. Het markante Rijksmonument met in de maatschappij gebeurt. De maatschappij
zijn in het souterrain ateliers voor kunstenaars een omvang van 12.500 m² staat fantastisch ervaart het onderwijs op de verdiepingen. Zien
en andere creatieve beroepen. Op de begane gesitueerd, daar waar twee grachten samen- en gezien worden was daarmee een hoofd-
grond zijn diverse bedrijven gevestigd en komen, in stadsdeel De Baarsjes. De gevels zijn opgave. Openingen in de binnengevels, grote
Stadsdeel De Baarsjes heeft het gebouw zelfs gedecoreerd met werken van de beeldhou- in het atrium stekende balkons en diverse
aangewezen als trouwlocatie. Een goedlopend wer Hildo Krop. Meerdere verbouwingen en openingen in de binnengevels maken het tot
café-restaurant maakt optimaal gebruik van toevoegingen van een gymzaal en kantine op een ruimtelijke eenheid. In het interieuront-
de locatie. De enige interventie in de monu- het binnenhof hadden het fraaie Amsterdamse werp is een evenwicht gezocht in enerzijds
mentale gevel zorgt hier voor een riante entree School voorbeeld geen goed gedaan. OIII het respecteren van het bestaande monument
voor het restaurant en het aan de gracht architecten heeft het gebouw omgevormd tot en anderzijds nieuwe materiaal- en vormtoe-
gelegen terras. een functioneel, transparant en toegankelijk passingen. Een rode vloer circuleert als een
gebouw. In nauw overleg met Monumenten- loper door het gebouw, geeft kleur aan het
Een duurzame herbestemming zorg is het complex in ere hersteld en vormt monument en benadrukt de architectonische
Het gebouw, nu genaamd Het Sieraad, is in het door haar nieuwe functie een waardevolle vorm van het gebouw. Industriële verlichting
1921 - 1923 gerealiseerd als 4e Ambachts- aanwinst voor de stad. verwijst naar de vroegere ambachtsschool.
school in opdracht van de Dienst Publieke Daarnaast wordt de verlichting ingezet als
De ontwerpopgave
Werken naar een ontwerp van de architect oriëntatie voor het gehele gebouw. Ontmoe-
A.J. Westerman in de stijl van de Amsterdamse De kern van de opgave was om meer ruimte- tingsplekken als koffiecorners en receptie
School. De laatste jaren stond het gebouw lijkheid in het gebouw te krijgen. Onderwijs zijn gemarkeerd met monumentale meubels,
schooldomein 45
maart 2009

3. die voorzien zijn van graphics en verlichting. de binnenplaats. Het atrium dat zo ontstond behalve bouwfysische maatregelen ook geluid-
Met het interieurontwerp is het gebouw is het hart van het gebouw geworden. Het isolerende maatregelen getroffen, bijvoor-
weer aantrekkelijk gemaakt voor een nieuwe glazen dak moest zo laag mogelijk blijven beeld voor de dansacademie. Tot slot maken
generatie studenten. De bedrijven die ook in om de verschijningsvorm van het gebouw elektravoorzieningen zoals nieuwe verlichting,
het gebouw gehuisvest zijn hebben de ruimtes niet aan te tasten. Er is voor een schelpvorm ict-voorzieningen, toegangscontrole en een
geheel naar eigen smaak ingericht en het café- gekozen, met een lichte bolling in twee beveiligingssysteem het gebouw kompleet.
restaurant Edel heeft zonder veel reclame te richtingen. Zes ranke met hout ingelegde
Een laatste wens
hoeven maken een fantastisch lopend bedrijf kolommen dragen als bomen met hun takken
dat veelal ook de catering verzorgt voor de de glazen overkapping. Ze nemen 95% van Op de voorgevel mist nog een monumentale
diverse evenementen. Er zijn diverse maatre- het gewicht voor hun rekening. Voor meer klok die waarschijnlijk in de jaren vijftig van
gelen genomen om enerzijds de openheid te transparantie zijn tevens enkele doorbraken het gebouw is verwijderd en niet is terug-
garanderen en anderzijds de veiligheid voor de vanuit de gangen naar het atrium gevormd. gevonden. De klok waarop het jaartal van
huurders en overige gebruikers te waarborgen. Deels zijn monumentale onderdelen hersteld de realisatie van de school is vermeld is door
Een pasjessysteem en elektronisch te openen en deels zijn deze opnieuw gemaakt (zoals OIII architecten met behulp van historische
deuren voorziet hierin. dakhekken, lantaarns, vlaggenmasten, gevel- foto’s gereconstrueerd en zal indien er budget
Het gebouw is door zijn bijzondere uitstraling kozijnen, terrazzo, kleurstellingen). De van is gevonden de bekroning van de entree
en herinrichting ook ontdekt door de wijk. tufsteen gemaakte beelden van Hildo Krop vormen. De letters verwerkt in de klok, SPQA,
Diverse evenementen voor de stad, en sympo- zijn gerestaureerd. Diverse bouwkundige on- staan voor de tekst ”Senatus Populus que
sia door overheden en bedrijven worden hier derdelen zijn gerenoveerd, zoals gevel-, dak- Amsterdam”, ofwel: “De senaat en het volk van
georganiseerd. en interieurelementen. Metselwerken zijn Amsterdam”.
hersteld en ook kozijnen, leien daken, ter-
De bouwkundige ingrepen razzo, lambriseringen en kleurstellingen zijn Voor meer informatie kunt u mailen of bellen met
De toevoeging van lokalen en kantine op de in hun oorspronkelijke staat teruggebracht. Eric Paardekooper Overman van OIII architecten:
binnenhof zijn verwijderd. De belangrijkste Door het hele gebouw zijn klimaatinstallaties paa@o-drie.nl of (020) 627 71 40 of kijken op
bouwkundige ingreep is de overkapping van aangebracht (o.a. luchtbehandeling). Er zijn www.o-drie.nl.
schooldomein 47
maart 2009