1. Wolny Rynek w nauczaniu Jana Pawła II
Opracował: ks. Mirosław Matuszny
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez Narodowy Bank Polski
2. Intencja modlitwy
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu
ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez
Narodowy Bank Polski
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez Narodowy Bank Polski
Módlmy się, abyśmy potrafili
pragnąć w życiu Królestwa
Bożego i Jego sprawiedliwości,
wierząc, że wówczas wszystko
inne będzie nam dodane.
3. Spróbujmy sobie
przypomnieć
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu
ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez
Narodowy Bank Polski
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez Narodowy Bank Polski
Jakie jest chrześcijańskie rozumienie wolności?
Jakim ograniczeniom moralnym i prawnym podlega
wolność człowieka?
Na czym polega „wolność gospodarcza”?
Jak rozumiemy sformułowanie „wolny rynek”?
4. Modlitwa
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu
ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez
Narodowy Bank Polski
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez Narodowy Bank Polski
Boże, Panie nieba i ziemi,
Ty w Twojej dobroci i miłości
stworzyłeś wszystkich ludzi
na swój obraz i podobieństwo,
w niepowtarzalny sposób
ubogacając
każdego człowieka obfitością
darów,
uzdolnień i charyzmatów.
Daj mi umysł zdolny rozpoznać,
serca pragnące pokochać
i wolę gotową rozwijać to
wszystko,
czym mnie obdarzyłeś
dla mojego szczęścia,
Twojej chwały
oraz pożytku innych ludzi.
Spraw także, abym z wytrwałością
zmierzał
- przez pracę i modlitwę -
do osiągnięcia miary wielkości
według pełni wyznaczonej mi przez
Jezusa,
Twojego Syna,
który z Tobą i Duchem Świętym
żyje i króluje
aż po wszystkie wieki.
Amen.
5. Czy „Wszystko jest na sprzedaż”?
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu
ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez
Narodowy Bank Polski
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez Narodowy Bank Polski
6. Czy jest coś, co warto „schować przed
całym światem”?
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu
ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez
Narodowy Bank Polski
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez Narodowy Bank Polski
7. Na gruzach marksizmu
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu
ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez
Narodowy Bank Polski
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez Narodowy Bank Polski
Czy można powiedzieć, że klęska
komunizmu oznacza
zwycięstwo kapitalizmu jako
systemu społecznego i że ku
niemu winny zmierzać kraje,
które podejmują dzieło
przebudowy gospodarczej i
społecznej? Czy to jest model,
który należy proponować
krajom Trzeciego Świata,
szukającym właściwej drogi
rozwoju gospodarczego i
politycznego?
Centesimus annus 42
8. Wolność gospodarcza wg Jana Pawła II
„Wydaje się, że zarówno wewnątrz
poszczególnych narodów, jak i
w relacjach międzynarodowych
wolny rynek jest najbardziej
skutecznym narzędziem
wykorzystania zasobów i
zaspokajania potrzeb. Dotyczy
to jednak tylko tych
potrzeb, za których
zaspokojenie można
zapłacić, to jest które
dysponują siłą nabywczą, i
tych zasobów, które „nadają
się do sprzedania”, czyli
mogą uzyskać odpowiednią
cenę.”
Centesimus annus 34
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu
ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez
Narodowy Bank Polski
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez Narodowy Bank Polski
„Istnieją jednak liczne ludzkie potrzeby, które nie
mają dostępu do rynku. W imię
sprawiedliwości i prawdy nie wolno dopuścić
do tego, aby podstawowe ludzkie potrzeby
pozostały nie zaspokojone i do wyniszczenia z
tego powodu ludzkich istnień. Konieczne jest
też udzielenie ludziom potrzebującym pomocy
w zdobywaniu wiedzy, we włączaniu się w
system wzajemnych powiązań, w rozwinięciu
odpowiednich nawyków, które pozwolą im
lepiej wykorzystać własne zdolności i zasoby.
Ważniejsze niż logika wymiany
równowartości i niż różne formy
sprawiedliwości, które się z tym wiążą, jest
to, co należy się człowiekowi, ponieważ
jest człowiekiem, ze względu na jego
wzniosłą godność. To, co należy się
człowiekowi, musi gwarantować
możliwość przeżycia i wniesienia
czynnego wkładu w dobro wspólne
ludzkości.” Centesimus annus 34
9. Ograniczenia wolnego rynku
wg Jana Pawła II
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu
ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez
Narodowy Bank Polski
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez Narodowy Bank Polski
Istnieją potrzeby zbiorowe i jakościowe,
których nie da się zaspokoić za
pośrednictwem jego mechanizmów.
Istnieją ważne wymogi ludzkie, które
wymykają się jego logice. Istnieją dobra,
których ze względu na ich naturę nie
można i nie należy sprzedawać i kupować.
Niewątpliwie mechanizmy rynkowe niosą
pewne korzyści: m.in. służą lepszemu
wykorzystaniu zasobów, ułatwiają
wymianę produktów, a zwłaszcza w
centrum zainteresowania umieszczają
wolę i upodobania osoby ludzkiej,
umożliwiając jej w chwili zawierania
kontraktu spotykanie z wolą i
upodobaniami innej osoby. Wiąże się z
nimi jednak niebezpieczeństwo przyjęcia
wobec rynku postawy „bałwochwalczej”,
nie biorącej pod uwagę istnienia dóbr,
które ze swej natury nie mogą być
zwykłymi towarami. Centesimus annus 40
10. Ograniczenia wolnego rynku
wg Jana Pawła II
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu
ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez
Narodowy Bank Polski
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez Narodowy Bank Polski
Własność środków produkcji tak w
przemyśle, jak i w rolnictwie, jest
słuszna wtedy, gdy służy użytecznej
pracy; przestaje natomiast być
uprawniona, gdy nie jest
produktywna, lub kiedy służy
przeszkadzaniu pracy innych, lub
uzyskiwaniu dochodu, którego
źródłem jest nie globalny rozwój
pracy i społecznego majątku, lecz
wyzysk, niegodziwe
wykorzystywanie, spekulacja i
rozbicie solidarności świata pracy.
Własność taka nie ma żadnego
usprawiedliwienia i w obliczu Boga i
ludzi jest nadużyciem.
Obowiązek zarabiania na chleb w pocie
czoła zakłada równocześnie prawo
do tego. Centesimus annus 43
11. Porozmawiajmy
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu
ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez
Narodowy Bank Polski
Czym różni się nauczanie Jana Pawła II w temacie
„wolności gospodarczej” od rozwiązań stosowanych w
tzw. gospodarce rynkowej i centralnie planowanej?
Czym Jan Paweł II uzasadnia konieczność ograniczeń
na tzw. „wolnym rynku”?
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez Narodowy Bank Polski
12. Refleksja nad wolnością
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu
ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez
Narodowy Bank Polski
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez Narodowy Bank Polski
13. Notatka
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu
ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez
Narodowy Bank Polski
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez Narodowy Bank Polski
„Wydaje się, że zarówno wewnątrz
poszczególnych narodów, jak i w relacjach
międzynarodowych wolny rynek jest najbardziej
skutecznym narzędziem wykorzystania zasobów i
zaspokajania potrzeb. Dotyczy to jednak tylko
tych potrzeb, za których zaspokojenie
można zapłacić, to jest które dysponują siłą
nabywczą, i tych zasobów, które „nadają się
do sprzedania”, czyli mogą uzyskać
odpowiednią cenę.” Jan Paweł II, Centesimus
annus 34
14. Modlitwa
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu
ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez
Narodowy Bank Polski
Scenariusz katechezy powstał w ramach projektu ekonomia.opoka.org.pl dofinansowanego przez Narodowy Bank Polski
Panie! Daj nam oczy, aby widzieć, serce, aby kochać i oddech, aby
przetrwać. Gdy prosimy Cię o oczy, to błagamy Cię o Twoje oczy, abyśmy
widzieli tak jak Ty widzisz: historie ludzi świat i naszą własną historie. Daj
abyśmy znajdowali drogę do Twoich myśli dzień po dniu godzina po
godzinie. Pozwól nam powoli stać się tym, po co nas stworzyłeś. Daj nam
Twoje spojrzenie, postaw nas przy Twym boku, uczyń nas pojętnymi
uczniami Twego Słowa, które rozjaśnia i przemienia całe życie. Daj nam
serce by kochać, serce z krwi, nie z kamienia, abyśmy kochali Boga i ludzi.
Daj nam serce abyśmy naprawdę kochali, a o sobie zapominali. Już wielki
czas, aby w nas biło Twoje serce, a nie nasze, które tak źle bije... Daj nam
serce by kochać naszego Ojca daj nam serce by kochać nasza Matkę Maryje
daj nam Twoje serce by kochać ludzi naszych braci - Twoje dzieci. Daj nam
tchnienie do modlitwy, której Ty jesteś natchnieniem, która się rodzi w nas,
która tęskni za Tobą - Pełnią, która czeka na Ciebie Panie i wola o Twój
powrót. Przyjdź Duchu Święty i odmień oblicze ziemi. Amen