2. FTN OVERZICHT 2008 - 2009 2 3 FTN OVERZICHT 2008 - 2009
Textielservice Inhoud
Moderne, professionele textielservice levert een wezenlijke bijdrage aan tal van Textielservice 2
branches. De dienstverlening van de bij de Federatie Textielbeheer Nederland
aangesloten bedrijven omvat onder meer onderstaande activiteiten: Voorwoord 4
FTN; werken aan textielverzorging 5
• Verhuur / lease van textiel en • Verhuur / sterilisatie van medische
persoonsgebonden bedrijfskleding instrumenten Ontwikkelingen per segment 6
op maat, waaronder corporate
imagekleding • Medische sets FTN: een nieuwe horizon 10
• Services plus producten naar • Milieuvriendelijke concepten Kwaliteit en CERTEX 16
behoefte, beschikbaar in de juiste
hoeveelheden, op het juiste moment, • Hygiëneservice voor sanitaire ruimten Textielverzorger moet diensten visualiseren 17
op de juiste plaats
• Persoonlijke beschermingsmiddelen Meerjarenafspraken Energie-efficiency (MJA) 19
• Compleet advies over inzet van
materialen en systemen, mede • Schoonloopmattensystemen Extra focus gewenst op organisatie en kosten 21
gebaseerd op wet- en regelgeving
• Distributiesystemen op maat Herstellen van gebruikseigenschappen 23
• Reiniging, onderhoud en reparatie
• Management informatiesystemen Textielservice; mogelijkheden en uitdagingen 25
• Periodieke aanvulling en
voorraadbeheersing • Aftersales service Ledenoverzicht 27
• Verhuur / sterilisatie van
afdeksystemen voor operatiekamers
Foto’s: Berendsen Textiel Service B.V., Chaud Devant B.V., Kwintet KLM Kleding N.V.,
Lips Gezondheidszorg B.V., Medifort B.V. en het Vakblad TextielBeheer.
3. FTN OVERZICHT 2008 - 2009 4 5 FTN OVERZICHT 2008 - 2009
Voorwoord FTN; werken aan textielverzorging
Voor u ligt het Overzicht 2008/2009 van de Federatie Textielbeheer Nederland (FTN).
Deze publicatie geeft een beeld van trends en ontwikkelingen in de textielservicebranche, van de
FTN-activiteiten over de afgelopen twee jaar en biedt de visie van diverse professionals die bij de De marktomvang en geassocieerde producten opgeteld. Het
branche betrokken zijn. De totale markt voor textielservice is hoofdzakelijk bedrag omvat ook de interne kosten van de
business-to-business. De markt wordt verdeeld gebruikersorganisatie, ongeacht of het beheer/
in drie relevante segmenten: ‘gezondheidszorg’, reinigen in eigen huis wordt gedaan of uitbesteed
De huidige economische crisis gaat ook de De Nieuwe Influenza A (H1N1), in de volksmond ‘handel’ en ‘industrie’ en ‘horeca en recreatie’. wordt.
textielverzorgingsbranche niet ongemerkt de Mexicaanse griep, heeft Nederland en de
voorbij. Kijkend naar de drie sectoren waarin wereld in 2009 in zijn greep gehouden en doet De marktomvang voor textielverzorging wordt De totale omzet gerealiseerd door
textielservicebedrijven actief zijn, zien we dit nog steeds. Onder regie van FTN is er een voor 2008 geschat op € 1.202 miljoen. Deze textielverzorgingsbedrijven (inclusief diensten
bij de gezondheidszorg een redelijk stabiele protocol opgesteld voor de branche over hoe schatting gaat uit van de aankoopwaarde van op locatie van de klant, die zijn uitbesteed aan
situatie, waarbij met name procedures in om te gaan mocht een calamiteit zich voordoen. professioneel textiel, omgezet in verhuur/ de textielverzorger) wordt voor 2008 geschat
aanbestedingen ter discussie stonden. In de Vooralsnog zijn de gevolgen minder ernstig dan leasevolume. Daarbij worden de jaarlijkse kosten op € 608 miljoen. Dat is 50,6% van de totale
sector industrie heeft een daling van de omzet verwacht. voor onderhoud, reiniging, logistiek en beheer marktomvang.
plaatsgevonden. Deze daling is echter minder
dan verwacht. De sector horeca laat twee Per 1 juli jl. is er een nieuwe CAO Textielverzorging Tabel 1: Marktomvang en marktsegmenten Textielverzorging 2008
bewegingen zien: hotels hebben met name in tot stand gekomen voor de periode 2009 - 2011.
Markt Marktomvang Marktaandeel in %
moeten leveren op zakelijke overnachtingen, Tegen de achtergrond van een stagnerende
het toerisme heeft het echter in de afgelopen economie werd niettemin een weloverwogen Gezondheidszorg € 541 mln 45,0 %
zomer uitstekend gedaan. De bezetting is in basis gelegd voor een sociaal verantwoord beleid.
de vakantieparken beduidend beter geweest. Industrie en handel € 492 mln 40,9 %
Daardoor kon de daling in omzet over de Ook is het afgelopen jaar aandacht besteed
gehele linie beperkt blijven. Deze lijn is ook bij aan de externe positie van FTN en zijn er Horeca en recreatie € 169 mln 14,1 %
de restaurants te zien. Uit bovenstaande cijfers contacten geweest met (branche)organisaties
Totale marktomvang € 1.202 mln 100 %
valt af te leiden dat de groeicijfers van de laatste als Koninklijke Horeca Nederland, Actiz
jaren achterwege blijven, maar het gaat minder (organisatie voor zorgondernemers), V&VN
slecht dan verwacht. De crisis is het dieptepunt (Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland) (n.b.: marktomvang bij volledige uitbesteding in alle segmenten)
nog niet echt voorbij. Ultimo 2010 wordt een en Cedris (brancheorganisatie voor sociale
voorzichtig herstel verwacht. werkgelegenheid & arbeidsintegratie).
In een steeds sneller veranderende maatschappij,
waar technologische ontwikkelingen elkaar in
hoog tempo opvolgen, is de kennisoverdracht van
vandaag de aanzet tot een nieuw toekomstbeeld
voor de branche. Een toekomstbeeld gericht
op meer toegevoegde waarde voor onze
klanten en de maatschappij waarbinnen
textielservicebedrijven opereren. Een verdere
specialisatie en uitbreiding van duurzame,
innovatieve diensten en producten, afgestemd op
klanten wensen, staan daarbij centraal.
FTN faciliteert haar leden en de bedrijfskolom
om de uitdagingen voor de toekomst verder te
concretiseren.
Namens bestuur FTN,
drs. A.M. van den Broek,
voorzitter FTN
4. FTN OVERZICHT 2008 - 2009 6 7 FTN OVERZICHT 2008 - 2009
Ontwikkelingen per segment
Gezondheidszorg De relevante trends zijn onder andere: Prognose ontwikkelingen van dat in de prognose zichtbaar is dat de markt
De macro-economische ontwikkeling leidt niet - Verlies aan werkgelegenheid in de textielverzorgingsdiensten zich moet herstellen en dat pas in de loop van
direct tot grote budgetaanpassingen in de industriële sectoren De segmenten ‘Industrie en handel’ en ‘Horeca de komende jaren weer sprake kan zijn van
gezondheidszorg. De budgetdruk die al langer - Economische terugval in de bouw en en recreatie’ zijn conjunctuurgevoelig. Dat omzetgroei ten opzichte van 2007. Voor het
speelt, leidde de afgelopen jaren al tot vele daaraan gerelateerde sectoren werd duidelijk in de tweede helft van 2008. segment gezondheidszorg geldt het voorgaande
veranderingen. - Een afname in de groei van zakelijke De productie daalde behoorlijk. Dit werd ook niet. De zorgsector blijft licht groeien, onder
Relevante trends zijn onder andere: dienstverlening gevoeld door de textielservicebedrijven. Vandaar andere door demografische ontwikkelingen.
- Verdere vergrijzing - Stopzetting van tijdelijke contracten
- Grotendeels behoud van werkgelegenheid - Voorzichtige tekenen van een licht
- Meer marktwerking en verzakelijking economisch herstel Tabel 2: Prognose ontwikkelingen van textielverzorgingsdiensten 2004 – 2010 (in mln. €)
- Verdere schaalvergroting en clustering
instellingen Horeca en recreatie
- Druk op kostenbesparingen en De horeca, inclusief verblijfsrecreatie en 2004 2007 2008 2010
inkoopprijzen cateringbedrijven, heeft in het eerste kwartaal Gezondheidszorg 482 529 541 548
- Invoering persoonsgebonden budgettering van 2009 5% minder omzet dan een jaar eerder
- Vooralsnog uitstel van grote investeringen behaald, bij een gemiddelde prijsstijging van Industrie en handel 470 508 492 445
(tenzij belangrijke kostenbesparingen) 3%. Cafés en hotels zagen de omzet het meest
teruglopen; ten opzichte van het tweede Horeca en recreatie 158 178 169 143
Industrie en handel kwartaal 2008 met ongeveer 9%. De omzet bij
De industriële ontwikkeling laat in Nederland kampeerbedrijven en bungalowparken liet nog Totaal 1110 1215 1202 1136
al langer een afnemende groei zien. Grote een geringe stijging zien.
industriële ondernemingen zijn minder Relevante trends zijn:
aanwezig. De groei wordt daarom onder meer in - Minder (buitenlandse) toeristen Branchekenmerken marktverzadiging. Concurrentie en prijsdruk
de zakelijke dienstverlening gezocht. - Daling zakelijke marktsegmenten Binnen de textielservicebranche zet de nemen toe, waardoor marges onder druk
Juist in de sectoren waar de compensatie - Minder eten buiten de deur trend van schaalvergroting en verdergaande komen en de investeringsruimte beperkt is.
voor verlies aan werkgelegenheid voor - Daling werkgelegenheid (gecorrigeerd specialisatie door. De omzet stagneert De optelsom van factoren hebben
textielverzorgers aanwezig is, zijn de huidige seizoensinvloeden) en de marktsegmenten kennen een vooralsnog relatief weinig invloed op de
ontwikkelingen weinig positief. - Negatief oordeel economisch klimaat enigszins negatieve groei, onder ander door werkgelegenheid.
Tabel 3: Karakteristieken van de textielservicebranche
2006 2007 2008
Werkgelegenheid (personen) 7840 7860 7835
Aantal bedrijven *) 314 310 296
Aantal vestigingen 450 442 437
Totale omzet ondernemingen **) 611 623 608
Omzet per vestiging (€ 1.000) 1358 1409 1391
Werknemers per vestiging 17 18 17,9
Omzet per werknemer (€ 1.000) 78 78 77,6
*) Deze cijfers bevatten ook vele kleine wasserijen/wassalons met enkele werknemers
(definitie bron CBS; wijkt af van FTN)
**) Inclusief diensten/omzet op locatie eindgebruikers
5. FTN OVERZICHT 2008 - 2009 8 9 FTN OVERZICHT 2008 - 2009
Ontwikkeling branche per segment gemiddeld 1% verwacht. De belangrijkste trends Product-/dienstontwikkeling vergt een relatief
De ontwikkeling binnen de branche per voor 2009 – 2011 zijn: hoge investering en daarvoor is slechts een
segment is divers. - Overcapaciteit blijft beperkte capaciteit met beperkte financiële
- Grote prijsdruk klanten middelen aanwezig. De penetratie van nieuwe
Gezondheidszorg - Stagnatie volumegroei textielserviceconcepten in nieuwe markten, zoals
Bedrijven in het gezondheidszorg marktsegment - Lagere bedrijfsrendementen de bouw, transport & logistiek, gemeentelijke
behielden hun posities. De autonome groei was - Beperking kredietruimte voor noodzakelijke diensten en zakelijke dienstverlening, verloopt
lager, maar door overnames en/of samenwerking investeringen (onder andere linnen) mede daarom niet altijd even snel.
nam de schaalgrootte enigszins toe.
Industrie en handel Relevante trends zijn:
De stijging van het marktvolume ging gepaard Het aanbod van textielservice is jarenlang - Verwachte daling omzet en
met een blijvende sterke prijsdruk, vooral op de geconcentreerd geweest bij een beperkt aantal bedrijfsrendement
gevestigde marktsegmenten. De fragmentatie ondernemingen. Deze concentreerden zich op - Beperkte investeringsruimte
is in een aantal productgroepen nog groot. De specifieke toepassingen en/of marktsegmenten. - Noodzaak kostenbesparingen
sterke vraag naar kostenbesparingen zal tot Zoals eerder beschreven is de marktverschuiving - Noodzaak groei ontwikkelen in nieuwe
procesveranderingen leiden, waarbij de kwaliteit groot. Tegelijkertijd zijn er diverse kleinere, marktsegmenten
vaker als minder kritisch wordt beoordeeld. regionaal opererende concurrenten bijgekomen. - Toenemende concurrentie
Product- en/of dienstvernieuwing is in belangrijke Beide ontwikkelingen hebben geleid tot een
mate afhankelijk van de kostenbesparing die behoorlijke toename van de prijsdruk. Horeca
daarmee integraal bij/voor de afnemer kan Voor horecawasserijen was 2008 een moeilijk
worden behaald. Bedrijfsrendementen staan De verwachte groei in omzet (vooral door het jaar. De concurrentie was en is behoorlijk,
onder druk. In 2010 zet deze daling zich wellicht ontwikkelen van nieuwe marktsegmenten) is onder andere door schaalvergroting en nieuwe
nog verder door. uitgebleven. Onder meer door de grote afname toetreders, op een direct op de financiële crisis
van de omzet van traditionele marktsegmenten reagerende markt. Met name de zakelijke
De productiviteitsverbetering was in 2008, ten (onder andere industrie, metaal, automobiel) als hotelovernachtingen liepen terug. Dit leverde
opzichte van 2007, gemiddeld naar schatting gevolg van een afnemende werkgelegenheid in voor de kleinere bedrijven problemen op.
1,2%. Voor 2009 wordt op grond van de resultaten deze sectoren, moesten de groeiverwachtingen Diverse faillissementen zijn inmiddels het gevolg
tot op heden naar schatting een daling van fors worden bijgesteld. en de verwachtingen voor 2009 en 2010 zijn
weinig positief.
De grotere ondernemingen hadden hier
aanvankelijk minder hinder van. Echter, verdere
stagnatie/teruggang onder hotel(keten)s en
een blijvend dalende trend in bestedingen
door zowel particulieren als de zakelijke klanten
vragen om aanpassing en nieuw beleid. Voor
2009 – 2011 wordt wel een omzetgroei van
het segment vakantieparken, campings en
dergelijke verwacht.
Relevante trends zijn:
- Schaalvergroting
- Veel concurrentie en prijsdruk
- Faillissementen (kleinere) ondernemingen
- Noodzaak verdere kostenbesparingen
- Trager herstel dan oorspronkelijk verwacht
6. FTN OVERZICHT 2008 - 2009 10 11 FTN OVERZICHT 2008 - 2009
Arbeidszaken
FTN: een nieuwe horizon Gezonde arbeidsverhoudingen en modern
arbeidsvoorwaardenbeleid vormen de basis
Een brancheorganisatie behartigt vanzelfsprekend de belangen van haar leden. Een kerntaak voor een progressieve ontwikkeling van
die bij FTN gesplitst is op een aantal aandachtsgebieden, te weten “Arbeidszaken” “Milieu &
, de bedrijfstak textielverzorging. Dit wordt
Techniek” en “Wet- & Regelgeving” In samenwerking met zo’n 70 vertegenwoordigers van leden
. ondermeer geïllustreerd door het afsluiten van
wordt in een grote diversiteit aan projecten en activiteiten intensief samengewerkt aan onder de CAO Textielverzorging, waarin alle afspraken
meer de ontwikkeling en modernisering van de dienstverlening van de sector, afgestemd op de en brancheregelingen zijn vastgelegd.
marktvraag van specifieke (nieuwe) klantengroepen. (Technologische) innovatie, duurzaamheid CAO-partners hebben ook in het afgelopen jaar
en (marketing) kennis liggen aan de basis van de ontwikkeling van vooruitstrevende, nieuwe regelmatig overleg gevoerd, waarbij onder meer
business concepten. de hiernavolgende onderwerpen aan de orde
kwamen.
die minder dan 35% arbeidsongeschikt
Het uitbesteden van professionele technologische vernieuwing, et cetera. In CAO Textielverzorging zijn. Uit het onderzoek bleek dat het WIA-
textielverzorging vergt betrouwbare kennis op toenemende mate zijn vertegenwoordigers van Arbeidsvoorwaardenbeleid is een belangrijk instroompercentage in de sector met 0,28%
velerlei terreinen in de keten. Toepassing van marktpartijen en (branche)organisaties uit de speerpunt voor de FTN. Hiertoe werden lager ligt dan het landelijk gemiddelde. Er werd
moderne textielmaterialen, speciaal ontwikkeld keten bij deze activiteiten betrokken. met de vakorganisaties CAO-afspraken een handleiding Arbeidstherapie ontwikkeld
voor gebruik in specifieke marktsegmenten, gemaakt die in overleg, gecoördineerd door die leden moet helpen in de begeleiding van
verhoogt de toegevoegde waarde voor Netwerk de Raad voor Arbeidsverhoudingen voor werknemers die in het kader van hun herstel op
afnemers en eindgebruikers en verlaagt de FTN investeert actief in het opzetten van Linnenverhuur- en wasserijbedrijven en voor therapeutische basis gaan werken.
kosten. Een goede ketenoriëntatie is daarom netwerkcontacten in binnen- en buitenland. Textielreinigingsbedrijven (RALTEX), worden
onontbeerlijk. Producten en diensten dienen Door een intensieve samenwerking en uitgevoerd. Op 1 juli 2009 werd een nieuwe CAO Arbocatalogus
daarbij te voldoen aan (internationale) normen, informatie-uitwisseling worden ontwikkelingen Textielverzorging afgesloten met een looptijd FTN en haar leden besteden veel zorg aan de
standaarden en richtlijnen. bevorderd en versneld. FTN werkt daarom van twee jaar. Arbo-omstandigheden. Door de jaren heen
nauw samen met het Comité INternational zijn vele onderzoeken gedaan naar risico’s
Tegen deze achtergrond initieert, stimuleert de L’Entretien du Textile (CINET), de European Flexibiliteit organisatie voor werknemers, onder andere via een
en faciliteert FTN de totstandkoming van Textile Services Association (ETSA), alsmede In 2007 werd afgesproken een onderzoek te Arboconvenant. Deze hebben geleid tot vele
nieuwe ontwikkelingen in textielverzorging. de stichting Engineering of Fibrous Smart doen naar het beter benutten van beschikbare maatregelen. Daarnaast is een Risico Preventie
Textielservicebedrijven werken in FTN-verband Materials (EFSM) en tal van andere organisaties. tijd, middelen en menskracht en het analyseren Protocol ontwikkeld, waarin diverse risico’s en
samen met specialisten aan projecten/ Op nationaal niveau is FTN onder andere van de mogelijkheden van een gefaseerde maatregelen beschreven staan. Deze wordt
activiteiten op het gebied van duurzaamheid, aangesloten bij MKB Nederland en het uitbouw van de gemiddelde arbeidsduur, inmiddels omgezet in een Arbocatalogus. De
kwaliteitszorg, arbeidsvoorwaarden, Nederlands Normalisatie-instituut (NEN). met in het achterhoofd de gedachte dat de Arbocatalogus omvat alle belangrijke regels,
toekomstige krapte op de arbeidsmarkt het protocollen en dergelijke op het gebied van Arbo.
moeilijk(er) maakt om goed gekwalificeerd De catalogus is in concept gereed en zal begin
personeel aan te trekken en houden. In 2008 2010 worden geïntroduceerd.
is concreet gestart met de eerste fase van
het onderzoek door Twijnstra en Gudde en Cytostaticaonderzoek
eind 2008 werd het rapport opgeleverd. De persoonsgebonden goed
uitkomsten daarvan worden in overleg met de Enkele jaren geleden is onderzoek gedaan naar
vakorganisaties geconcretiseerd. de risico’s van met cytostatica besmet linnengoed
dat aangeleverd wordt bij wasserijen. Dit heeft
Arbeidstherapeutisch werken geleid tot protocollen die een veilige verwerking
Voorts werd er een onderzoek uitgevoerd naar van dit wasgoed garanderen. Als vervolg hierop is
het werken op arbeidstherapeutische basis. In een onderzoek gestart naar het risico van besmet
het onderzoek werd onder andere de situatie persoonsgebonden goed dat van patiënten
van 35-minners geïnventariseerd; werknemers afkomstig is. Het onderzoek wordt in twee
7. FTN OVERZICHT 2008 - 2009 12 13 FTN OVERZICHT 2008 - 2009
testcycli uitgevoerd. De uiteindelijke resultaten Opleidingen Milieu & Techniek Textielverzorging, dat samenwerkt met
worden begin 2010 verwacht. Vakbekwaam personeel is een belangrijke vertegenwoordigers van de leden.
voorwaarde voor een goede bedrijfsvoering. Binnen de module Milieu & Techniek worden
Sociale werkplaatsen Daarom besteedt de sector veel aandacht allerlei technologische ontwikkelingen MJA-3
FTN zet zich in voor het –opnieuw- inzetten aan praktijkgerichte opleidingen. De Stichting en vraagstukken opgepakt op het gebied Dit is een belangrijk onderwerp binnen
van mensen met een arbeidsindicatie. TrainingCentrum Textielverzorging (TCT) van onder andere procesverbetering, de module Milieu & Techniek. In 2008
Op dit vlak wordt concreet samengewerkt ontwikkelt en beheert deze opleidingen. TCT efficiency, productontwikkeling en hebben FTN en het Ministerie van VROM
met de AM Groep in Hoofddorp. werd in 2008 opgericht. Tevens werd in 2008 duurzaamheidvraagstukken. Daarbij ligt de deze MeerJarenAfspraak in de vorm van
Op 7 december 2007 ondertekenden beide een website geïntroduceerd en een brochure focus op de korte én de lange termijn. het convenant MJA-3 bekrachtigd. De
partijen een samenwerkingsovereenkomst. uitgegeven met een volledig overzicht van doelstelling van MJA-3 is een energie-
In deze samenwerking is afgesproken de beschikbare opleidingen. In het kader van Engineering of Fibrous Smart efficiency verbetering van 30 procent over
dat een FTN-wasserij de regie van alle (door-)ontwikkeling van het programma, Materials (EFSM) de periode 2005 – 2020. In 2008 werd een
textielverzorgingsactiviteiten van AM werd onder meer de praktijkgerichte cursus De stichting Engineering of Fibrous Smart verbetering van 3,5% gerealiseerd. Tot en
Groep overneemt en AM Groep de inzet van Machineveiligheid toegevoegd aan het Materials ondersteunt het werk van de met 2008 is 24,4% gescoord ten opzichte van
medewerkers organiseert. In de loop van programma. gelijknamige leerstoel aan de Universiteit 1998. Met dit gemiddelde van 2,44% wordt de
2008 heeft de AM Groep een samenwerking Twente. De stichting ondersteunt de leerstoel doelstelling van 2% per jaar dus ruimschoots
tot stand gebracht met CleanLeaseFortex en Internationale samenwerking is ook binnen om, ten behoeve van de deelnemers, kennis te gehaald. Een mooi resultaat, te meer omdat
Lamme Textielbeheer. Hierbij heeft AM Groep opleidingen actueel. Het project “Sustainable genereren die leidt tot toepasbare technologie de “quick wins” al jaren geleden geïncasseerd
haar wasserijactiviteiten overgedragen aan Laundry” dat onderdeel is van het Europese
, voor de deelnemers, dan wel hun marktpositie zijn. Opvallend is dat het grootste deel van
deze twee organisaties. De medewerkers programma “Leonardo da Vinci: Een Leven Lang helpt verstevigen. Tevens wil EFSM de leerstoel de efficiencyverbetering gehaald wordt met
van de wasserij in Hoofddorp zijn vanaf nu Leren” is hiervan een voorbeeld. Dit project kreeg
, ondersteunen bij het ontwikkelen van een “EnergieZuinige Productontwikkeling” een
,
gedetacheerd bij de nieuwe organisatie in 2008 verdere invulling. Via internet (e-learning) sterke internationale positie. Kennis kan in trend die de zich komende jaren door zal gaan
CleanLeaseLamme. Daarnaast wordt er zowel kunnen medewerkers van textielservicebedrijven deze tijd niet meer door een relatief kleine zetten.
met Cedris (brancheorganisatie SW-bedrijven), middels de opleiding Sustainable Laundry alles groep in isolatie ontwikkeld worden. Door de
alsmede andere SW-bedrijven overleg gevoerd leren over het reinigen van textiel. De aandacht dynamiek van de samenleving en de open Om de deelnemers aan het MJA-programma
om een (dergelijke) samenwerking eveneens te is daarbij vooral gericht op duurzaamheid en grenzen moet ook internationaal erkenning en te stimuleren, reikt FTN jaarlijks de FTN
realiseren. veiligheid. positie verkregen worden. Energieprijs uit. MJA-deelnemers kunnen
hiervoor jaarlijks worden genomineerd op
In 2008 werd het eerste PPE-congres grond van hun energiebesparing in het
georganiseerd door EFSM. Een congres gericht afgelopen jaar, de besparingsresultaten van
op Personal Protective Equipment (PPE) met de voorgaande drie jaren en de bijbehorende
als centraal thema innovatie. De markt van maatregelen en vernieuwingen. In 2008 was
PPE’s wordt op Europees niveau als erg het Newasco van Houten B.V. te Heemstede die
belangrijk gezien, onder meer omdat deze de prijs in de wacht sleepte. In 2009 betrof dit
TRAININGCENTRUM de gezondheid en veiligheid van 140 miljoen het bedrijf Rentex Awé Stein te Elsloo.
TEXTIELVERZORGING werknemers binnen de EU betreft. Een initiatief
met een duidelijk internationale insteek, Bleach
gericht op de keten, welke door FTN werd Net als bij MJA-3 staat binnen het project
OVERZICHT BRANCHETRAININGEN ondersteund. Bleach energiebesparing centraal. Het doel van
TEXTIELVERZORGING dit project is het uitvoeren van een technische
Projecten en economische haalbaarheidsanalyse van
WWW.RALTEX.NL/TCT Onder FTN Milieu & Techniek worden een alternatief en meer kosteneffectief lage-
jaarlijks meerdere projecten georganiseerd. temperatuur bleekproces, waarmee verdere
De uitvoering gebeurt door de energiebesparing in de sector gerealiseerd
stichting Technologisch Kenniscentrum kan worden, zonder dat getornd wordt aan de
2009
8. FTN OVERZICHT 2008 - 2009 14 15 FTN OVERZICHT 2008 - 2009
kwaliteitseisen die aan schoon textiel gesteld mogelijkheden die er zijn om textielslijtage in
worden. Het onderzoek laat zien dat dit zowel de natwassector te beperken. Representatieve
technisch als economisch haalbaar is. Daarmee artikelen en processen werden met elkaar
kan de sector weer een stap in de goede vergeleken. Het doel was uiteindelijk om door
richting zetten als het gaat om proces- en verantwoorde keuzes de levensduur van textiel
efficiencyverbetering. Het project is eind 2009 te verlengen. Dit levert aanzienlijke besparingen
afgerond. op grondstoffen en energie. Voorlopige
conclusies zijn dat de combinatie van een goede
Lifetime kwaliteit textiel en de toepassing van lagere
Duurzaamheid is een belangrijk onderwerp temperatuur wasprocessen de levensduur
binnen de sector textielservicebedrijven. aanmerkelijk ten goede komen. Het project is
Het onderzoek Lifetime richt zich op de eind 2009 afgerond.
Wet- & Regelgeving
FTN-leden bedienen de segmenten
gezondheidszorg, horeca en recreatie en
Industrie en handel. Segmenten waarbinnen
bijvoorbeeld volop aandacht is voor de
veiligheid van medewerkers en patiënten. Op beschrijft de prestatievereisten, testmethodes Het platform onderhoudt ook de zogenaamde
nationaal en internationaal niveau worden en hoe producteigenschappen beschreven normenmatrix. Dit overzicht geeft alle relevante,
daarom veel wetten en normen ontwikkeld, moeten worden van medische hulpmiddelen, geldende en in ontwikkeling zijnde normen
waaraan producten die gebruikt worden OK-afdekmateriaal, OK-jassen en “clean air suits”
. weer op het gebied van werkkleding. Daarmee
binnen de segmenten moeten voldoen. is het een referentiekader voor zowel leden als
Binnen de module Wet- & Regelgeving zijn drie Platform Industrie voor hun afnemers. Periodiek wordt deze matrix
aandachtsgebieden ingericht om leden hierin Binnen de industrie is de veiligheid van geactualiseerd. Begin 2010 komt er een nieuwe
optimaal te ondersteunen. werknemers een belangrijk onderwerp. versie.
De hoeveelheid normen en wetten die op
Platform Gezondheidszorg dit vlak ontwikkeld zijn, onderstrepen dit. Platform Horeca
In de gezondheidszorg worden zware eisen Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) zijn Voor horeca-bedrijven is textiel een visitekaartje.
gesteld aan het textielpakket, met name voor bedrijven een belangrijk middel om de Dit textiel moet er daarom in alle opzichten
op het gebied van hygiëne. Textiel mag de veiligheid voldoende te kunnen waarborgen. smetteloos uitzien en schoon zijn. Kwaliteit is
veiligheid van personeel en patiënten niet Voor textielservicebedrijven is levering en ook hier belangrijk. Daarom is in 2008 aandacht
in gevaar brengen. FTN heeft daarom een onderhoud van (beschermende) werkkleding geschonken aan het doorontwikkelen van het
kwalititeitsprogramma ontwikkeld onder de een kerntaak. kwaliteitsprogramma CERTEX Horeca en de
naam CERTEX. Elders kunt u hier meer over lezen. introductie hiervan.
Deskundig onderhoud, in de vorm van
Om de invulling van kwaliteitseisen te reiniging en reparatie, verlengt de levensduur FTN heeft in 2008 en 2009 deelgenomen aan
waarborgen, is FTN betrokken bij de van deze kleding, maar zorgt er ook voor dat evenementen als bijvoorbeeld “Keeping Up” Dit
.
ontwikkelingen van en rond (inter-)nationale bepaalde extra eigenschappen van de kleding, is een initiatief van de Executive Housekeepers
normen. Een belangrijke norm in dit verband zoals brandvertraging, blijven voldoen aan de Association, bedoeld om de Housekeeping
is de norm EN 13795. Deze norm werkt de normen. FTN ontwikkelde in 2008, in verband Afdelingen van horeca-bedrijven op de
algemene eisen die vastgelegd zijn in de met het specifieke karakter van deze kleding voorgrond te plaatsen. Winnaar werd dit jaar
Europese Richtlijn Medische Hulpmiddelen en het onderhoud ervan, het Handboek PBM Bilderberg Hotel De Keizerskroon. Het afgelopen
(93/42/EEG) en in het Nederlands Besluit en de brochure PBM. jaar was dat Amrâth Grand Hotel de l’Empereur.
Medische Hulpmiddelen 243 nader uit. De norm
9. FTN OVERZICHT 2008 - 2009 16 17 FTN OVERZICHT 2008 - 2009
Kwaliteit en CERTEX Textielverzorger moet diensten visualiseren
FTN-leden die leveren aan de segmenten gezondheidszorg en horeca, moeten voldoen aan De heer T.A.L. Boks is interim manager en
strenge eisen. Om kwaliteit te borgen heeft FTN het CERTEX certificaat ontwikkeld. CERTEX is een consultant in de gezondheidszorg, ondermeer
kwaliteitsmanagementsysteem dat door FTN, in samenwerking met vertegenwoordigers van gespecialiseerd in sterilisatie, infectiecontrole en
leden en hun klanten, is opgezet en door TÜV Nederland wordt geëxploiteerd onder de Raad voor logistiek. Hij adviseert onder andere bedrijven van
Accreditatie. Op dit moment zijn meer dan 50 bedrijven reeds CERTEX gecertificeerd. FTN-leden. In deze en eerdere functies heeft hij blijk
gegeven van een vernieuwende visie, met name op
organisatiemodellen binnen de logistiek. Hij is positief
Al in de jaren zestig ontwikkelde de Kwaliteitseisen die specifiek betrekking hebben over uitbreiding van de rol van textielverzorgers in de
textielverzorgingsbranche een eigen systeem op de textielverzorging worden voortdurend interne logistiek van bijvoorbeeld ziekenhuizen. Het
voor kwaliteitsborging, gebaseerd op het afgestemd op de eisen van de eindgebruikers centraliseren en uitbesteden van inkoop en logistiek
systeem van de Vereniging Kwaliteitsgarantie in de zorg, onder andere binnen een speciaal kan tot forse kostenbesparingen leiden.
Ziekenhuizen (VKZ). Later is dit systeem college van deskundigen.
vertaald naar de internationale ISO standaard
en ontstond het CERTEX kwaliteitsprogramma. Binnen de textielverzorgingsbranche Kosten bewaken
Aanvankelijk is CERTEX alleen toegepast onderscheidt CERTEX zich van ISO 9001 door Met de verandering van de bekostigingssystematiek zijn
bij bedrijven die gespecialiseerd zijn in het kwaliteitssysteem. Het door FTN opgestelde de afgelopen jaren in de gezondheidszorg ook sommige
het marktsegment gezondheidszorg. CERTEX Kwaliteitshandboek Textielverzorging prioriteiten veranderd. “Ziekenhuizen worden voortaan
Recentelijk zijn ook bedrijven die actief zijn voldoet niet alleen aan de meest recente afgerekend op basis van gedeclareerde verrichtingen en
in de marktsegmenten industrie en horeca eisen van de norm NEN-EN-ISO 9001:2000, moeten hun kosten bewaken en beheersen. Daarvoor
overgegaan tot certificering volgens het CERTEX maar gaat zelfs nog verder en mag daarom moeten ze weten wat de daadwerkelijke kosten zijn
systeem. aangeduid worden als ISO 9001 Plus. Het CERTEX van het zelf doen of uitbesteden van allerlei activiteiten,
kwaliteitssysteem voegt aan de algemene waaronder de logistiek” zo stelt de heer Boks. Zelf heeft
,
Met CERTEX (dat voldoet aan de meest recente kwaliteitsnorm ISO 9001 branchespecifieke hij de ervaring dat het uitbesteden van de logistiek kan
eisen van ISO 9001:2000) wordt ingespeeld elementen toe die op de eindgebruiker zijn leiden tot forse kostenbesparingen. Dat is al het geval,
op de ontwikkeling naar meer aandacht afgestemd. De ISO 9001-norm is uitgebreid en maar wordt nog versterkt als de overheid een oplossing
voor integrale kwaliteit in de zorgsector. volledig afgestemd op de dienstverlening van zou bieden voor het verschil in BTW van gemiddeld circa
linnenverhuur- en wasserijbedrijven. CERTEX 13 procent tussen zelf doen en uitbesteden.
richt de aandacht op een hoge kwaliteit van
het product en de geleverde service. CERTEX Textielverzorging
is hierdoor breder dan de ISO 9001 vereisten. In Nederland, maar ook daarbuiten, zijn ziekenhuizen
In 2008 werden tevens de hygiëne-eisen die of zorgclusters bezig gezamenlijk in te kopen en hun
vastgelegd zijn binnen norm EN 14065, ook wel logistiek te centraliseren. Bijvoorbeeld in één centraal
bekend als RABC (Risk Analysis Biocontamination magazijn, van waaruit meerdere instellingen worden
Control), opgenomen binnen CERTEX. bevoorraad. “Het gaat erom dat goederen op de juiste
tijd en in de juiste conditie op de juist plaats worden
In 2008 is de website van CERTEX vernieuwd. aangeleverd” aldus de heer Boks. Hij ziet in dit proces
,
Deze site (www.certex.info) biedt informatie een leidende rol weggelegd voor de textielverzorger,
over onder andere het kwaliteitsprogramma, gezien diens al bestaande ervaring met de logistiek
de procedures en de gecertificeerde bedrijven. voorbij de voordeur van de instelling. “Het bundelen
Naast de site werden ook brochures ontwikkeld, van goederenstromen biedt diverse synergievoordelen.
gericht op de sectoren gezondheidszorg en Zo wordt het aantal trucks voor de deur bijvoorbeeld
horeca. aanzienlijk verminderd. In het ziekenhuis is geen extra
magazijn nodig. De voorraad schuift stroomopwaarts
10. FTN OVERZICHT 2008 - 2009 18 19 FTN OVERZICHT 2008 - 2009
op, waardoor klantorder-ontkoppelpunten
anders liggen. Zo kan beter worden ingespeeld
voorkomt dat zorgmedewerkers zelf goederen
moeten verzamelen. Deze taak verschuift
Meerjarenafspraken Energie-efficiency (MJA)
op actuele vragen van instellingen.” Onnodige naar de logistiek medewerkers, zodat meer
buffers worden weggehaald, waardoor gespecialiseerde handen vrijkomen aan het bed. Vrijwel alle industriële natwasserijen, verenigd in
de voorraadkosten dalen. Vooral voor dat de FTN, participeren in de Meerjarenafspraken
laatste is de leverbetrouwbaarheid overigens Showcase Energie-efficiency (MJA) tussen overheid en
cruciaal, want wie terecht onzeker is over de Liefst moet de dienstverlener bij het aanbieden bedrijven voor het effectiever en efficiënter inzetten
bevoorrading, gaat hamsteren. Ook oneigenlijk van logistieke oplossingen over een showcase van energie. Zij worden bij hun inspanningen
gebruik van materialen kan sterk worden beschikken, zo meent de heer Boks. Een ondersteund door SenterNovem. De heer
verminderd. distributiecentrum dus, dat de voordelen Mr. J.A.H.F. Munnich van SenterNovem is verheugd
illustreert van het uitbesteden van de logistiek dat de FTN op meerder sporen actief is om aan het
Volgende stap aan een externe partner. “Je moet diensten convenant succesvol uitvoering te geven.
Een logische volgende stap binnen ziekenhuizen visualiseren.” Hij refereert in dit verband aan
is volgens de heer Boks een aanpak van de de ervaringen van een bedrijf dat opdrachten Speelveld
logistiek op basis van de patiëntenplanning. ontving om meerdere Centrale Sterilisatie- De FTN hecht veel waarde aan het inspelen op
“Binnen de care kom je steeds dezelfde afdelingen in academische ziekenhuizen in maatschappelijke en technische ontwikkelingen,
handelingen tegen, zoals het bed verschonen te richten, nadat men het eerste éénmaal had waaronder de zorg voor het milieu. Vandaar dat zij al
en het wassen van de patiënt. De daarvoor gerealiseerd. Hij kijkt positief aan tegen de vanaf de start, begin jaren negentig, participeert in de
benodigde zaken kunnen servicegericht ontwikkeling dat sommige ziekenhuizen hun Meerjarenafspraken Energie-efficiency. Op 1 juli 2008
worden aangeleverd. Dat is ook gemakkelijker sterilisatie geheel uitbesteden aan FTN-leden. ondertekende de heer Mark Nieuwland namens de FTN
voor de financiering van de instelling.” Aan “Wat het interessant maakt, is vooral dat je het een tussentijdse wijziging van deze Meerjaren-
de hand van goede informatie kunnen kennisniveau kunt bundelen voor meerdere afspraken (MJA3). De heer Mr. J.A.H.F. Munnich, als
procedures geleidelijk worden verfijnd. “Ook instellingen. Je houdt dan altijd een hoog Contactpersoon Team Netwerk Bedrijven bij
het leveren van informatie is een dienst.” Een niveau tegen relatief lage kosten.” Want juist SenterNovem ondermeer verantwoordelijk voor de
goed informatiesysteem koppelt niet alleen binnen de gezondheidszorg is het zaak steeds begeleiding van onze sector, zegt over de resultaten tot
de goederen- en informatiestroom, maar de vinger aan de pols te houden van de nieuwe nu toe:“Iedere sector zoekt economisch en technisch
ook de geldstroom. De bedoelde aanpak ontwikkelingen. de beste oplossingen en doet wat ze aankan. De ene
sector is goed in maatregelen in productieprocessen en
de andere behaalt meer resultaten in de keten. Ik zie bij
de natwasserijen activiteiten op diverse sporen, van
fundamenteel en toepassingsgericht onderzoek, tot het
toepassen van maatregelen binnen de bedrijven. Maar
ook ketensamenwerking en samenwerking onderling.
Het is een heel mooie sector als het gaat om het hele
speelveld dat men afdekt om de MJA te realiseren” zo is
,
zijn ervaring.
Voordelen
Actief ondersteund door de FTN is de
textielverzorgingsbranche er volgens de heer Munnich
vanaf de start van het convenant steeds goed in
geslaagd aan de verbeteringen vast te houden en is
de lijn van twee procent besparing per jaar steeds
doorgetrokken.“Blijkbaar slaagt men erin flexibel op
marktontwikkelingen in te spelen. De bezettingsgraad
binnen de productie van de bedrijven bepaalt immers
mede het rendement van genomen maatregelen.
11. FTN OVERZICHT 2008 - 2009 20 21 FTN OVERZICHT 2008 - 2009
Misschien is het wel dankzij de MJA dat bedrijven
voortdurend op zoek zijn naar mogelijkheden voor
Extra focus gewenst op organisatie en kosten
verbeteringen.” Helaas zijn deze vaak economisch
niet haalbaar op basis van besparingen alleen.
“Vaak zijn er nog andere voordelen naast het “Een zegen van deze tijd”
besparen van energie, zoals besparingen op
logistieke kosten, of meer output. Veel projecten De heer J.P. Lemmens van Ernst & Young raadt
komen rond door de winst uit de combinatie.” textielverzorgers aan om juist in deze tijd hun
organisatie en kostenstructuur kritisch tegen het licht
Controles te houden, vooral kapitaallasten en energieprijzen.
Bij de herziening van de MJA in 2008 was een Om hun rentabiliteit te bewaken en marktconform te
harde voorwaarde van de deelnemende bedrijven, blijven, maar ook om onnodige luxe te vermijden. “Dat
onder andere verwoord door de FTN, dat de brengt alertheid en scherpte terug in de organisatie
niet-deelnemers aan het convenant niet buiten en werkt positief door, ook als de economie weer
schot mogen blijven bij controles. Bij de onder- aantrekt.”
handelingen over de MJA3 is overeengekomen
dat bij het klimaatakkoord tussen overheid
en gemeenten afspraken zouden worden
gemaakt hoe daarmee om te gaan.“In concreto Stabiele markt
is afgesproken dat de aan de MJA deelnemende De heer J.P. Lemmens is Registeraccountant en
bedrijven worden geacht aan hun verplichtingen partner bij Ernst & Young accountants. Op verzoek
te voldoen. Gemeenten moeten zich met name van de FTN verdiepte hij zich de afgelopen
richten op niet-deelnemende bedrijven.” Dit is jaren in de kostprijsontwikkeling binnen de
inmiddels in gang gezet, maar volgens de heer textielverzorgingsbranche. Volgens hem een vrij stabiele
Munnich is er bij gemeenten vaak nog sprake markt. “Positief voor de sector is dat deze in totaliteit
van een kennisachterstand. Hij waardeert in dit op een zeker niveau blijft. Er is geen sprake van swings
verband het initiatief van de FTN om regelmatig waarbij de markt met 40 tot 50 procent naar beneden
een milieunieuwsbrief naar bevoegde gezagen te gaat. De sector kent niet de volatiliteit, zoals in sommige
zenden. andere markten. Door mindere schommelingen heeft zij
een relatief laag risicoprofiel.”
Toekomst
De heer Munnich is optimistisch over Topsport
mogelijkheden tot verdere besparingen na de tot Waar tot voor kort bij veel bedrijven de focus vooral
dusverre al behaalde resultaten.“Inderdaad is het lag op uitbreiden en overnemen, daar wordt deze
laaghangende fruit al geoogst. Voor substantiële nu verlegd naar de marktpositie, het werkkapitaal en
resultaten in de toekomst adviseren wij een de cashflow. “Eén van de zaken is kostenbeheersing” ,
routekaart die uitgaat van een werkhypothese aldus de heer Lemmens. “Succes komt niet vanzelf. Je
in bijvoorbeeld 2030. Hoe zit de maatschappij moet vechten, topsport bedrijven, alert zijn. Enerzijds
dan in elkaar? Hoe hoog zijn dan de olie- en processen zo organiseren dat je efficiënt en effectief
aardgasprijzen? Wat betekent dat voor de blijft en anderzijds de klant oplossingen leveren
bedrijven? De natwasserijen lopen daarin voorop binnen de afgesproken kaders. De onderneming moet
en hebben al enkele jaren geleden zo’n routekaart competitief blijven en voldoende renderen. Als de
ontwikkeld. De ervaring leert dat het goed is deze collega’s met kosten bezig zijn, dan moet jij ook mee.”
na verloop van tijd te herijken.” Ook ontstaat er
altijd weer nieuw laaghangend fruit. Voldoende Kostenontwikkeling
reden dus tot optimisme over het toekomstige In de afgelopen jaren ging het goed met de economie
besparingspotentieel. en is volgens de heer Lemmens in veel organisaties de
12. FTN OVERZICHT 2008 - 2009 22 23 FTN OVERZICHT 2008 - 2009
Herstellen van gebruikseigenschappen
Textielverzorging krijgt een
bredere betekenis
Professor dr. ir. M.M.C.G. Warmoeskerken voorziet een
verschuiving van het werkveld van de textielverzorger
van het reinigen van textiel naar het herstellen
van de gebruikseigenschappen in de breedste zin
van het woord. Bijvoorbeeld om de beschermende
eigenschappen van werkkleding te behouden of
te herstellen. Straks vragen nieuwe materialen met
nieuwe functionaliteiten om dezelfde reden om
aangepast, specialistisch onderhoud. Met het textiel
veranderen ook de eisen aan de textielverzorger.
EFSM
De leerstoel Textieltechnologie van professor
nodige luxe ontstaan. “Men moet weer terug de kapitaallasten baart hem echter zorgen. Warmoeskerken maakt deel uit van de faculteit
naar de basis. Het heeft meteen voordelen als Waar de afgelopen jaren nog sprake was van Construerende Wetenschappen van de Universiteit
je kosten terug kunt brengen. Dat brengt de een rentevoet van omstreeks 4 en 4,5 procent, Twente. Deze wordt mogelijk gemaakt door de Stichting
alertheid en de scherpte terug in de organisatie. daar signaleert hij nu een opwaartse tendens. Engineering of Fibrous Smart Materials (EFSM), waarin
Het ene bedrijf is daar meer toe gedwongen “Het is lastiger om aan de normen en eisen ondermeer de FTN participeert en die gezien haar
dan het andere, maar men kan vanuit deze van de banken te voldoen. Zij zitten met hun grensoverschrijdende belang financieel wordt gesteund
situatie sterker naar voren komen. Gemiddeld risicobeheersing en rekenen daar een prijs voor. door de Europese Unie. Achter de textieltechnologie
staat de textielverzorging relatief sterk ten Daarom is het belangrijk dat bedrijven hun gaat een fascinerende wereld schuil, waarin de
opzichte van andere bedrijfstakken, maar je cashflow in de gaten te houden. Werkkapitaal contouren zichtbaar worden van toekomstige hightech
kunt deze niet los zien van de totale economie. beheersen en zorgen dat vorderingen op tijd materialen en waarin oplossingen worden ontwikkeld
Daarom is dit een geschikt moment om heel worden geïnd.” Ook de energie heeft een grote om bijvoorbeeld bestaande textielmaterialen
scherp naar de organisatie te kijken, ook in de invloed op de kostprijs. Deze is zeer volatiel en duurzamer te produceren en te veredelen en hun
textielverzorging.” Door klanten wordt dit nu is de afgelopen jaren sterk gestegen. Ondanks levensduur te verlengen. FTN onderkent het belang van
ook meer geaccepteerd en begrepen. de sterke daling daarna adviseert de heer wetenschappelijk onderzoek, om tijdig oplossingen
Lemmens bedrijven de inkoop van hun energie te vinden voor veranderende vraagstukken die de
Risicobeheersing goed te managen. Men kan risico’s matigen textielverzorging raken.
Geheel in de lijn van zijn adviserende rol raadt door bij een transactie voor meerdere jaren de
de heer Lemmens bedrijven aan om vooral te kostprijs voor de energie af te dekken met een Wasproces
kijken naar hun voornaamste kostensoorten, vaste prijs. Daarmee sluit men onaangename Vooral linnenverhuurders hebben belang bij een lange
zoals lonen, kapitaallasten en energiekosten. verassingen door een plotseling sterk stijgende levensduur van textiel. Professor Warmoeskerken
“De afgelopen jaren zijn de loonkosten fors energieprijs zoveel mogelijk uit. Alles overziend wijst daarbij ondermeer op de trend naar wassen met
gestegen. In navolging van de macro-economi- ziet de heer Lemmens de huidige focus op lagere temperaturen, met aangepaste detergenten en
sche ontwikkelingen zullen deze minder gaan kosten en organisatie als “een zegen van deze bleeksystemen. “Bij het wassen op hogere temperaturen
stijgen” zo verwacht hij. De ontwikkeling van
, tijd”. gaan vezels van vooral kunststoffen naar de glas
13. FTN OVERZICHT 2008 - 2009 24 25 FTN OVERZICHT 2008 - 2009
overgangstemperatuur, ze verweken, et cetera.
Dat is waarschijnlijk een belangrijke oorzaak van
slijtage. Ook verder zijn nog veel verbeteringen
de resten van schaal- en schelpdieren. “Gehecht
aan synthetische vezels kunnen deze vezels
eigenschappen krijgen, vergelijkbaar met
Textielservice; mogelijkheden
in wasprocessen mogelijk. Bijvoorbeeld door
het gebruik van sensoren in de wasbuis of de
wastrommel om de zeepdosering aan te sturen.
katoen. Waarschijnlijk is het straks ook mogelijk
met deze techniek wol wasbaar te maken,
zonder de huidige nadelen” zo verwacht de
,
en uitdagingen
Ook zou met name in wasbuizen de effectiviteit professor.
van de mechanische actie flink verbeterd
kunnen worden.” Als andere mogelijkheden Textielverzorging Textielservice heeft in de afgelopen jaren bewezen een succesvol model te zijn. In de gevestigde
om wasprocessen te verbeteren noemt hij de In de toekomst zal de rol van de textielverzorger Europese markten zijn inkomsten constant, alhoewel ze per regio en service verschillen. De
mogelijke toepassing van ultrasoon reiniging, volgens de onderzoeker verschuiven van alleen vooruitzichten voor de toekomst blijven goed, zo concludeert dr. G. Böttger van Expo+Consulting
waarnaar hij in het kader van een Europees reinigen naar het in veel bredere zin herstellen Associates in een kwalitatief onderzoek, uitgevoerd in opdracht van FTN en andere Europese
project onderzoek heeft gedaan. Verder ziet van de gebruikseigenschappen van textiel. De brancheorganisaties. Onderstaand de belangrijkste conclusies:
hij veel in de toepassing van RF-ID techniek eerder genoemde geurstoffen en antibacteriële
binnen de textielverzorging. “Daarbij wordt stoffen, maar ook medicijnen die via
meestal gedacht aan de logistiek, maar ook bij nanotechnologie zijn aangebracht en geleidelijk • Textielservice is een dynamische markt. De industrie
het wasproces zélf kan de chip veel betekenen” , door textiel worden vrijgegeven kunnen door en het management binnen de sector moeten zich
zo stelt hij. “Bijvoorbeeld als daarin wordt de textielverzorger worden vervangen of aan hoge standaarden confirmeren. Aan de ene kant
vastgelegd welk materiaal het betreft, zodat het aangevuld. Steeds meer aandacht krijgt ook heeft het de kenmerken van een groeiende markt
reinigingsprogramma automatisch kan worden het in stand houden van de beschermende (groei van de markt is jarenlang groter geweest dan
aangepast aan de inhoud van de trommel.” eigenschappen van (genormeerde) werkkleding. de groei van de economie), aan de andere kant die
“De vraag komt op tafel hoe we beschermende van een redelijk ontwikkelde markt.
Textiel kleding gaan onderhouden. Dat schept nieuwe
De leerstoel Textieltechnologie onderzoekt mogelijkheden voor de textielverzorging. We • De drijvende kracht achter de inkomsten van
onder andere de mogelijkheden om textiel met moeten het vraagstuk onderhoud als integraal textielservice is het all-inclusive servicepakket dat
inktjettechnologie op vezelniveau van bepaalde onderdeel bij de productie meenemen” aldus
, textielservice kan bieden. Dit pakket bestaat uit
eigenschappen te voorzien. Bijvoorbeeld het de heer Warmoeskerken eind 2008 tijdens prefinanciering, aankoop, vernieuwing en logistiek.
geleidelijk vrijgeven van antibacteriële stoffen een door de Stichting EFSM georganiseerde, Bij gebruik van deze service is het voor bedrijven en
of geurstoffen. Interessant is het Marie Curie internationale conferentie over persoonlijke instanties zeker dat men altijd kan beschikken over
Excellence project, gericht op het veranderen beschermingsmiddelen (PBM) in Almelo. het benodigde textiel.
van de oppervlakten van textielvezels met Vandaar ook dat de FTN participeert in de EFSM
behulp van biopolymeren. Bijvoorbeeld met en via het TKT investeert in diverse onderzoeken • In belangrijke servicegebieden staan verkoopprijzen
Gitosan, dat onder andere wordt gewonnen uit elders. onder druk en stijgen de kosten van het bieden
van service. Deze prijsveranderingen zorgen
voor een steeds groter wordende uitdaging voor
textielservicebedrijven.
• Supply-chain management zal naar verwachting een
steeds belangrijkere rol gaan spelen in de industrie.
Het belangrijkste doel daarbij is een optimale
afstemming van voorraden op de vraag c.q. het
(wisselende) gebruik van afnemers.