SlideShare a Scribd company logo
1 of 63
Gamen en autisme:
   de risico’s
     én de
  mogelijkheden

 Autismecafé, Zutphen
  20 september 2012
      © www.betergamen.nl
© www.betergamen.nl
games?




© www.betergamen.nl
© www.betergamen.nl
games zijn
verslavend




  © www.betergamen.nl
games zijn
ontspannend




  © www.betergamen.nl
games maken
gewelddadig




  © www.betergamen.nl
games kanaliseren
    agressie




     © www.betergamen.nl
games zijn niet
   sociaal




    © www.betergamen.nl
games zijn sociaal




     © www.betergamen.nl
games zijn ‘digitale
     nanny’




      © www.betergamen.nl
games zijn
 leerzaam




 © www.betergamen.nl
gamen is
ongezond




 © www.betergamen.nl
gamen is gezond




    © www.betergamen.nl
kwestie van
perspectief




  © www.betergamen.nl
wat vinden
jongeren zelf?




   © www.betergamen.nl
gamen is geweldig
ontspanni        leren     sociaa
ng                         l
    zijn waar en wat   de
    je wilt            kick
goed zijn, beter
worden              gamepl
                    ay
 verzamel
 en              humor respe
vormgeving,             ct
verhaal
           © www.betergamen.nl
de kracht van
      games
• (inter)actief: meer ervaring,
creativiteit
• controle, regie
• adaptiviteit (‘Just in time’)
• competitie
• zelfstandig leren, samenwerken
• veilige context, fouten maken
mag
• directe feedback (belonen,
‘straffen’)
• multimediaal, visueel
            © www.betergamen.nl
de kracht van
      games
• ‘performance before
competence’ (Cazden)
• trial & error-leren
• spannend, maar haalbaar




         © www.betergamen.nl
gamen geeft
        problemen
              koste   gamen kost
isolement
              n       tijd
        ontsnappi         verslavi
humeu ng                  ng
r             gedrag andere
              gamers
  schoolprestat       solistis
  ies                 ch
 imago             fysieke
                   klachten
           © www.betergamen.nl
• online enquête
• interviews met
deskundigen
• interviews met
ervaringsdeskundige
n
• dialoog



© www.betergamen.nl
autisme en gamen:
      match
• kunnen ontspannen
• focus, afsluiten
• repeterende handelingen
• sociale contacten minder
complex (autisme speelt
minder een rol)
• hoge intelligentie,
‘specialiseren’
• ‘voorverbeelde’ wereld
         © www.betergamen.nl
• alleen kunnen spelen
autisme en gamen:
      match
•   regie
•   onverwachte-prikkel-arm
•   goed zijn (patronen)
•   structuur en meetbaarheid




          © www.betergamen.nl
Gamen en autisme:
de mogelijkheden




     © www.betergamen.nl
ouders: de
Kwalitatief onderzoek, Mijland & Kisjes, 2010 onder 450 ouders



              voordelen
• rust en ontspanning
• concentreren
• kanaliseren en verwerken
van emoties
• ‘eigen wereldje’, regie
• leerzaam
• motoriek

                     © www.betergamen.nl
Begeleiders
• Gamen in/met de groep (en
begeleider)
• Nintendo op ‘t schoolplein
• GameMaker: games bouwen




        © www.betergamen.nl
ouders:
  entertainment
  games inzetten
• passende games
zoeken
• leerzame games zoeken
• samen gamen
De toekomst:
   serious games
• Educatie: The Great Flu
• Fysiotherapie: Silverfit
• Afleiden van pijn:
SnowWorld
• Training: ShipSimulator
optelsom
• Jongeren met autisme voelen
zich aangetrokken tot games
• Van games kun je van alles leren
• Met serious games kun je heel
gericht leren

Dus
• Bedien jongeren met autisme met
passende serious games!
          © www.betergamen.nl
Let’s Face It

•   gezichten herkennen
•   emoties herkennen
•   jonge kinderen
•   samen spelen




          © www.betergamen.nl
SIDES
• ‘touch table’ game (face to face)
• gebaseerd op bordspel (flexibeler, meer
motiverend)
• samenwerken: onderhandelen,
verplaatsen in, actief luisteren,
doelgericht spreken
• Stanford University




           © www.betergamen.nl
hartcoherentie
• EM Wave
• biofeedback
• controle over
eigen lichaam
en emoties




        © www.betergamen.nl
LKH en Ranj: Hows
      Game
• zelfredzaam-
heidstraining
• opdrachten in
het echte leven
• coach
• een virtueel
huis


        © www.betergamen.nl
diagnostiek




  © www.betergamen.nl
beloften en
   ontwikkelingen
• realistischer
• artificiële intelligentie
• augmented reality
• biofeedback
• neurofeedback
• onderzoek naar wat
werkt
Gamen en autisme:
   de risico’s




     © www.betergamen.nl
Kwalitatief onderzoek, Mijland & Kisjes, 2010 onder 450 ouders

ouders: de nadelen
• kort lontje, driftbuien,
andere emoties
• vluchten
• moeilijk kunnen stoppen
(tijdbesef)
• echt of fantasie
• sociaal isolement
• eenzijdigheid
                     © www.betergamen.nl
begeleiden bij
   gamen
    preventie
       
   begeleiden
       
   behandelen



   © www.betergamen.nl
‘levels’ van het
      gamen
• experimenteel gamen
• recreatief gamen
• overmatig gamen
(problemen)
• game-afhankelijkheid of
obsessive compulsive
disorder (compulsief gamen)


        © www.betergamen.nl
Risicofactoren
Autisme in combinatie met…

• Depressie
• Pesten (nu of in verleden)
• Stress
• Faalangst
• Verslavingsgevoeligheid


             © www.betergamen.nl
Risicofactoren vanuit
       autisme
• Verbeelding toekomst
• Verstoord tijdsbesef
• Moeilijk voelen van stress
• Theory Of Mind (TOM): de zorg niet zien
• Blijven hangen in (comfort zone)
• Preoccupatie als coping-strategie
• Verslaving of preoccupatie?

            © www.betergamen.nl
signaleren van
       problemen
Lichamelijk
•   gewicht / eetgedrag
•   slaap
•   fysieke klachten
•   persoonlijke verzorging




             © www.betergamen.nl
signaleren van
       problemen
Psychisch
•   gamen bij verveling (‘default’ keuze)
•   game als vluchthaven bij problemen
•   prikkelbaarheid
•   sombere gevoelens
•   eenzaamheid
•   ontkenning
•   procrastinatie
•   naar binnen gekeerd zijn
•   obsessieve gedachten



              © www.betergamen.nl
signaleren van
Sociaal
        problemen
• isolement, in zichzelf gekeerd
• zwichten voor de druk ‘peer group’ in de
game
• conflicten in het gezin, met vrienden
• sociale activiteiten (sport, club) onder
druk




           © www.betergamen.nl
Gameverslaving?
• criteria: uren per dag?
• geen vermelding in DSM-IV
• geen consensus
• gamen als ‘masker’ voor
andere verslavingen (gokken)
of stoornis (sociale angsten)
• fysiek of psychisch:
dopamine / adrenaline

        © www.betergamen.nl
Andere
     verslavingen
•   rol in dagelijkse leven
•   stemmingsbeïnvloeding
•   tolerantie
•   ontwenning
•   conflicten
•   terugval



          © www.betergamen.nl
De cijfers:
     verslaving
• Haagsma: 6,1% van de
gamers
• de Rooij: 1,2% van vo-
klassen 1-4
• Lemmens: 2% jongeren 12-
17 jaar
• 12.000 gameverslaafden

• Haagsma: 9% online gamers
heeft sociale problemen
        © www.betergamen.nl
Beter gamen…
• kennis / attitude
begeleider(s)
• vroegsignalering
• preventie
• leerbaarheid vaststellen
• kind bewust maken
• eigen verantwoordelijkheid
• tijdig hulp/ondersteuning
inschakelen
        © www.betergamen.nl
begeleiden
• controle- en hulpmiddelen (timers
etc.)
• passende spellen
• first things first
• dagboek
• alternatieve activiteiten (functie
van het gamen)
• afspraken
(verantwoordelijkheden), nakomen
• gesprekken (vragenlijst)
• zoek tijdig hulp
            © www.betergamen.nl
Opvoeden bij
gamen is niet
gemakkelijk…




   © www.betergamen.nl
Toolkit Gezond
      Gamen
• G m p o le e /o e m tigg m n
    a erb mn vr a           a e
• Z lfs n ig e h lpo d r e e id r
   e ta d /m t u      u e /b g le e
• G m n in b la s
    a e     a n
• P a tis h o fe in e
   rk ce e n gn
• ( eg ip
   B) r



          © www.betergamen.nl
Toolkit Gezond
     Gamen
A. Is de Toolkit Gezond
Gamen iets voor jou?
B. Planning Toolkit Gezond
Gamen
C. Gamen bijhouden
D. Overzicht van games
E. Voor- en nadelen van
games
F. Doelen stellen
       © www.betergamen.nl
Korte termijn                            Lange termijn

a. Ik raak snel geïrriteerd als ik aan   a. Ik heb geen vriendin en ontmoet
het gamen ben en mijn moeder iets        geen vriendin
vraagt                                   b. Ik werk door het gamen niet aan
b. Ik ga niet meer douchen en            mijn problemen zoals het ontbreken
verzorg me slecht, hierdoor voel ik      van studie, werk.
me minder goed                           c. Ik wil gaan studeren,
c. Ik ga minder de deur uit, kom niet    gamedesign. Maar daar komt niets
meer buiten, ga minder uit en dat        van terecht.
mis ik.                                  d. Ik heb weinig contact met m’n
                                         vrienden
d. Ik wordt agressief als iets niet
lukt.
e. Mijn moeder zeurt of wordt boos.



                         © www.betergamen.nl
verder lezen en
    kijken




    © www.betergamen.nl
©
Stelling 1


De impact van games op
het gedrag van mijn kind
met autisme is groter dan
die van elk ander medium.



           ©
Stelling 2


Zolang ze gezond blijven
en goede
schoolresultaten halen
mag mijn kind net zo veel
gamen als ze willen.

           ©
Stelling 3

De kwaliteit van online
socialiseren is altijd
minder dan die van
ontmoetingen ‘in real life’.




            ©
Stelling 4


Ouders moeten zich
verdiepen in games,
omdat die deel uitmaken
van de wereld van hun
kind.

           ©
Stelling 5


Als ouder moet je ervoor
zorgen dat je kind alleen
games speelt met een
passende
leeftijdsaanduiding.

            ©
meer weten?

www.betergamen.
      nl



    © www.betergamen.nl

More Related Content

What's hot (9)

Gameverslaving
GameverslavingGameverslaving
Gameverslaving
 
Dilemma's bbij het spelen
Dilemma's bbij het spelenDilemma's bbij het spelen
Dilemma's bbij het spelen
 
Kind en zijn vrije tijd v
Kind en zijn vrije tijd vKind en zijn vrije tijd v
Kind en zijn vrije tijd v
 
Infoavond gamen Maasmechelen
Infoavond gamen MaasmechelenInfoavond gamen Maasmechelen
Infoavond gamen Maasmechelen
 
sessie 11 ppt talenten en kwaliteiten van kleuters
sessie 11 ppt talenten en kwaliteiten van kleuterssessie 11 ppt talenten en kwaliteiten van kleuters
sessie 11 ppt talenten en kwaliteiten van kleuters
 
Soc 7.08
Soc 7.08Soc 7.08
Soc 7.08
 
Gamen 4oktober2013
Gamen 4oktober2013Gamen 4oktober2013
Gamen 4oktober2013
 
sessie 47 ppt kleuters een kleine niche
sessie 47 ppt kleuters een kleine nichesessie 47 ppt kleuters een kleine niche
sessie 47 ppt kleuters een kleine niche
 
Vrijtijdsaanbod v
Vrijtijdsaanbod vVrijtijdsaanbod v
Vrijtijdsaanbod v
 

Similar to Gamen & Autisme Zutphen

20120508 gaming anno 2012 u gent
20120508 gaming anno 2012 u gent20120508 gaming anno 2012 u gent
20120508 gaming anno 2012 u gentApestaartjaren
 
Folder Pentabalans Samenspelen
Folder Pentabalans SamenspelenFolder Pentabalans Samenspelen
Folder Pentabalans SamenspelenTamara ter Veen
 
Gamen en geschiedenis
Gamen en geschiedenisGamen en geschiedenis
Gamen en geschiedenisErno Mijland
 
Kaliber - Innovatie fuck ups
Kaliber - Innovatie fuck upsKaliber - Innovatie fuck ups
Kaliber - Innovatie fuck upsBBP
 
Workshop mediawijsheid Matzer
Workshop mediawijsheid MatzerWorkshop mediawijsheid Matzer
Workshop mediawijsheid MatzerMark Timmermans
 
Uw kind in de Digitale Wereld
Uw kind in de Digitale WereldUw kind in de Digitale Wereld
Uw kind in de Digitale WereldPrivate
 
Serious Games In De Zorg - Wouter Wolters e-hulp.nl
Serious Games In De Zorg - Wouter Wolters e-hulp.nlSerious Games In De Zorg - Wouter Wolters e-hulp.nl
Serious Games In De Zorg - Wouter Wolters e-hulp.nlWouter Wolters
 
Studiedag gamen torhout
Studiedag gamen torhoutStudiedag gamen torhout
Studiedag gamen torhoutDimitriDas
 
De vreedzame school ouderavond 2018
De vreedzame school ouderavond 2018De vreedzame school ouderavond 2018
De vreedzame school ouderavond 2018hschiferli
 
Sociale media in de hulperlening
Sociale media in de hulperleningSociale media in de hulperlening
Sociale media in de hulperleningJo Tonuso
 
Social media 190315
Social media 190315Social media 190315
Social media 190315Henk Orsel
 
Mediawijs en Digislim zeeland 2011
Mediawijs en Digislim zeeland 2011Mediawijs en Digislim zeeland 2011
Mediawijs en Digislim zeeland 2011Erno Mijland
 
ADHD/ODD Proefversie deel 2
ADHD/ODD Proefversie deel 2ADHD/ODD Proefversie deel 2
ADHD/ODD Proefversie deel 2Anton Horeweg
 

Similar to Gamen & Autisme Zutphen (20)

20120508 gaming anno 2012 u gent
20120508 gaming anno 2012 u gent20120508 gaming anno 2012 u gent
20120508 gaming anno 2012 u gent
 
Folder Pentabalans Samenspelen
Folder Pentabalans SamenspelenFolder Pentabalans Samenspelen
Folder Pentabalans Samenspelen
 
Gamen en geschiedenis
Gamen en geschiedenisGamen en geschiedenis
Gamen en geschiedenis
 
Sessie 35 ppt roos blauw gender
Sessie 35 ppt roos blauw genderSessie 35 ppt roos blauw gender
Sessie 35 ppt roos blauw gender
 
sessie 35 ppt roos/blauw genderonderzoek en vrijetijd
sessie 35 ppt roos/blauw genderonderzoek en vrijetijdsessie 35 ppt roos/blauw genderonderzoek en vrijetijd
sessie 35 ppt roos/blauw genderonderzoek en vrijetijd
 
Kaliber - Innovatie fuck ups
Kaliber - Innovatie fuck upsKaliber - Innovatie fuck ups
Kaliber - Innovatie fuck ups
 
De Kleuter deel 2
De Kleuter deel 2De Kleuter deel 2
De Kleuter deel 2
 
Workshop mediawijsheid Matzer
Workshop mediawijsheid MatzerWorkshop mediawijsheid Matzer
Workshop mediawijsheid Matzer
 
Uw kind in de Digitale Wereld
Uw kind in de Digitale WereldUw kind in de Digitale Wereld
Uw kind in de Digitale Wereld
 
Serious Games In De Zorg - Wouter Wolters e-hulp.nl
Serious Games In De Zorg - Wouter Wolters e-hulp.nlSerious Games In De Zorg - Wouter Wolters e-hulp.nl
Serious Games In De Zorg - Wouter Wolters e-hulp.nl
 
Insingerschool
InsingerschoolInsingerschool
Insingerschool
 
Studiedag gamen torhout
Studiedag gamen torhoutStudiedag gamen torhout
Studiedag gamen torhout
 
De vreedzame school ouderavond 2018
De vreedzame school ouderavond 2018De vreedzame school ouderavond 2018
De vreedzame school ouderavond 2018
 
How to game
How to game How to game
How to game
 
Sociale media in de hulperlening
Sociale media in de hulperleningSociale media in de hulperlening
Sociale media in de hulperlening
 
Social media 190315
Social media 190315Social media 190315
Social media 190315
 
De kleuter deel 1
De kleuter deel 1De kleuter deel 1
De kleuter deel 1
 
kompaan
kompaankompaan
kompaan
 
Mediawijs en Digislim zeeland 2011
Mediawijs en Digislim zeeland 2011Mediawijs en Digislim zeeland 2011
Mediawijs en Digislim zeeland 2011
 
ADHD/ODD Proefversie deel 2
ADHD/ODD Proefversie deel 2ADHD/ODD Proefversie deel 2
ADHD/ODD Proefversie deel 2
 

More from Erno Mijland

SOLE als didactisch experiment
SOLE als didactisch experimentSOLE als didactisch experiment
SOLE als didactisch experimentErno Mijland
 
Digitale didactiek spok15
Digitale didactiek spok15Digitale didactiek spok15
Digitale didactiek spok15Erno Mijland
 
Digitale Didactiek
Digitale DidactiekDigitale Didactiek
Digitale DidactiekErno Mijland
 
Presentatie Werkconferentie Vereniging van Waterbouwers
Presentatie Werkconferentie Vereniging van WaterbouwersPresentatie Werkconferentie Vereniging van Waterbouwers
Presentatie Werkconferentie Vereniging van WaterbouwersErno Mijland
 
Personeelsdag De Waarden
Personeelsdag De WaardenPersoneelsdag De Waarden
Personeelsdag De WaardenErno Mijland
 
Even voorstellen...
Even voorstellen...Even voorstellen...
Even voorstellen...Erno Mijland
 
Studiedag De Opmaat - Maatwerk met ict
Studiedag De Opmaat - Maatwerk met ictStudiedag De Opmaat - Maatwerk met ict
Studiedag De Opmaat - Maatwerk met ictErno Mijland
 
De school: waterpomp of plek om te leren overleven in de tsunami van informatie?
De school: waterpomp of plek om te leren overleven in de tsunami van informatie?De school: waterpomp of plek om te leren overleven in de tsunami van informatie?
De school: waterpomp of plek om te leren overleven in de tsunami van informatie?Erno Mijland
 
Munnikenheide College, 1 april 2014
Munnikenheide College, 1 april 2014Munnikenheide College, 1 april 2014
Munnikenheide College, 1 april 2014Erno Mijland
 
CoCo Doorn 10-09-2014
CoCo Doorn 10-09-2014CoCo Doorn 10-09-2014
CoCo Doorn 10-09-2014Erno Mijland
 
Munnikenheide - 25 februari 2014
Munnikenheide - 25 februari 2014Munnikenheide - 25 februari 2014
Munnikenheide - 25 februari 2014Erno Mijland
 
Inleiding ROC van Amsterdam
Inleiding ROC van Amsterdam Inleiding ROC van Amsterdam
Inleiding ROC van Amsterdam Erno Mijland
 
Sessie INOS, 14 januari 2014
Sessie INOS, 14 januari 2014Sessie INOS, 14 januari 2014
Sessie INOS, 14 januari 2014Erno Mijland
 
Nieuwjaarsbijeenkomst Het Rhedens, Dieren
Nieuwjaarsbijeenkomst Het Rhedens, DierenNieuwjaarsbijeenkomst Het Rhedens, Dieren
Nieuwjaarsbijeenkomst Het Rhedens, DierenErno Mijland
 
Commanderij College
Commanderij CollegeCommanderij College
Commanderij CollegeErno Mijland
 
Gezond Veilig Gezellig Slim met media
Gezond Veilig Gezellig Slim met mediaGezond Veilig Gezellig Slim met media
Gezond Veilig Gezellig Slim met mediaErno Mijland
 
Learning communities
Learning communitiesLearning communities
Learning communitiesErno Mijland
 
Workshop sociale media (stichting KPOA, Amersfoort)
Workshop sociale media (stichting KPOA, Amersfoort)Workshop sociale media (stichting KPOA, Amersfoort)
Workshop sociale media (stichting KPOA, Amersfoort)Erno Mijland
 

More from Erno Mijland (20)

SOLE als didactisch experiment
SOLE als didactisch experimentSOLE als didactisch experiment
SOLE als didactisch experiment
 
Digitale didactiek spok15
Digitale didactiek spok15Digitale didactiek spok15
Digitale didactiek spok15
 
Digitale Didactiek
Digitale DidactiekDigitale Didactiek
Digitale Didactiek
 
Presentatie Werkconferentie Vereniging van Waterbouwers
Presentatie Werkconferentie Vereniging van WaterbouwersPresentatie Werkconferentie Vereniging van Waterbouwers
Presentatie Werkconferentie Vereniging van Waterbouwers
 
Personeelsdag De Waarden
Personeelsdag De WaardenPersoneelsdag De Waarden
Personeelsdag De Waarden
 
Even voorstellen...
Even voorstellen...Even voorstellen...
Even voorstellen...
 
Studiedag De Opmaat - Maatwerk met ict
Studiedag De Opmaat - Maatwerk met ictStudiedag De Opmaat - Maatwerk met ict
Studiedag De Opmaat - Maatwerk met ict
 
De school: waterpomp of plek om te leren overleven in de tsunami van informatie?
De school: waterpomp of plek om te leren overleven in de tsunami van informatie?De school: waterpomp of plek om te leren overleven in de tsunami van informatie?
De school: waterpomp of plek om te leren overleven in de tsunami van informatie?
 
Munnikenheide College, 1 april 2014
Munnikenheide College, 1 april 2014Munnikenheide College, 1 april 2014
Munnikenheide College, 1 april 2014
 
CoCo Doorn 10-09-2014
CoCo Doorn 10-09-2014CoCo Doorn 10-09-2014
CoCo Doorn 10-09-2014
 
Munnikenheide - 25 februari 2014
Munnikenheide - 25 februari 2014Munnikenheide - 25 februari 2014
Munnikenheide - 25 februari 2014
 
Inleiding ROC van Amsterdam
Inleiding ROC van Amsterdam Inleiding ROC van Amsterdam
Inleiding ROC van Amsterdam
 
Tiel 21-01-2014
Tiel 21-01-2014Tiel 21-01-2014
Tiel 21-01-2014
 
Sessie INOS, 14 januari 2014
Sessie INOS, 14 januari 2014Sessie INOS, 14 januari 2014
Sessie INOS, 14 januari 2014
 
Nieuwjaarsbijeenkomst Het Rhedens, Dieren
Nieuwjaarsbijeenkomst Het Rhedens, DierenNieuwjaarsbijeenkomst Het Rhedens, Dieren
Nieuwjaarsbijeenkomst Het Rhedens, Dieren
 
Commanderij College
Commanderij CollegeCommanderij College
Commanderij College
 
Enschede 1
Enschede 1Enschede 1
Enschede 1
 
Gezond Veilig Gezellig Slim met media
Gezond Veilig Gezellig Slim met mediaGezond Veilig Gezellig Slim met media
Gezond Veilig Gezellig Slim met media
 
Learning communities
Learning communitiesLearning communities
Learning communities
 
Workshop sociale media (stichting KPOA, Amersfoort)
Workshop sociale media (stichting KPOA, Amersfoort)Workshop sociale media (stichting KPOA, Amersfoort)
Workshop sociale media (stichting KPOA, Amersfoort)
 

Gamen & Autisme Zutphen

  • 1. Gamen en autisme: de risico’s én de mogelijkheden Autismecafé, Zutphen 20 september 2012 © www.betergamen.nl
  • 5. games zijn verslavend © www.betergamen.nl
  • 6. games zijn ontspannend © www.betergamen.nl
  • 7. games maken gewelddadig © www.betergamen.nl
  • 8. games kanaliseren agressie © www.betergamen.nl
  • 9. games zijn niet sociaal © www.betergamen.nl
  • 10. games zijn sociaal © www.betergamen.nl
  • 11. games zijn ‘digitale nanny’ © www.betergamen.nl
  • 12. games zijn leerzaam © www.betergamen.nl
  • 13. gamen is ongezond © www.betergamen.nl
  • 14. gamen is gezond © www.betergamen.nl
  • 15. kwestie van perspectief © www.betergamen.nl
  • 16.
  • 17. wat vinden jongeren zelf? © www.betergamen.nl
  • 18. gamen is geweldig ontspanni leren sociaa ng l zijn waar en wat de je wilt kick goed zijn, beter worden gamepl ay verzamel en humor respe vormgeving, ct verhaal © www.betergamen.nl
  • 19. de kracht van games • (inter)actief: meer ervaring, creativiteit • controle, regie • adaptiviteit (‘Just in time’) • competitie • zelfstandig leren, samenwerken • veilige context, fouten maken mag • directe feedback (belonen, ‘straffen’) • multimediaal, visueel © www.betergamen.nl
  • 20. de kracht van games • ‘performance before competence’ (Cazden) • trial & error-leren • spannend, maar haalbaar © www.betergamen.nl
  • 21. gamen geeft problemen koste gamen kost isolement n tijd ontsnappi verslavi humeu ng ng r gedrag andere gamers schoolprestat solistis ies ch imago fysieke klachten © www.betergamen.nl
  • 22. • online enquête • interviews met deskundigen • interviews met ervaringsdeskundige n • dialoog © www.betergamen.nl
  • 23.
  • 24. autisme en gamen: match • kunnen ontspannen • focus, afsluiten • repeterende handelingen • sociale contacten minder complex (autisme speelt minder een rol) • hoge intelligentie, ‘specialiseren’ • ‘voorverbeelde’ wereld © www.betergamen.nl • alleen kunnen spelen
  • 25. autisme en gamen: match • regie • onverwachte-prikkel-arm • goed zijn (patronen) • structuur en meetbaarheid © www.betergamen.nl
  • 26. Gamen en autisme: de mogelijkheden © www.betergamen.nl
  • 27. ouders: de Kwalitatief onderzoek, Mijland & Kisjes, 2010 onder 450 ouders voordelen • rust en ontspanning • concentreren • kanaliseren en verwerken van emoties • ‘eigen wereldje’, regie • leerzaam • motoriek © www.betergamen.nl
  • 28. Begeleiders • Gamen in/met de groep (en begeleider) • Nintendo op ‘t schoolplein • GameMaker: games bouwen © www.betergamen.nl
  • 29. ouders: entertainment games inzetten • passende games zoeken • leerzame games zoeken • samen gamen
  • 30. De toekomst: serious games • Educatie: The Great Flu • Fysiotherapie: Silverfit • Afleiden van pijn: SnowWorld • Training: ShipSimulator
  • 31. optelsom • Jongeren met autisme voelen zich aangetrokken tot games • Van games kun je van alles leren • Met serious games kun je heel gericht leren Dus • Bedien jongeren met autisme met passende serious games! © www.betergamen.nl
  • 32. Let’s Face It • gezichten herkennen • emoties herkennen • jonge kinderen • samen spelen © www.betergamen.nl
  • 33. SIDES • ‘touch table’ game (face to face) • gebaseerd op bordspel (flexibeler, meer motiverend) • samenwerken: onderhandelen, verplaatsen in, actief luisteren, doelgericht spreken • Stanford University © www.betergamen.nl
  • 34. hartcoherentie • EM Wave • biofeedback • controle over eigen lichaam en emoties © www.betergamen.nl
  • 35. LKH en Ranj: Hows Game • zelfredzaam- heidstraining • opdrachten in het echte leven • coach • een virtueel huis © www.betergamen.nl
  • 36. diagnostiek © www.betergamen.nl
  • 37. beloften en ontwikkelingen • realistischer • artificiële intelligentie • augmented reality • biofeedback • neurofeedback • onderzoek naar wat werkt
  • 38. Gamen en autisme: de risico’s © www.betergamen.nl
  • 39. Kwalitatief onderzoek, Mijland & Kisjes, 2010 onder 450 ouders ouders: de nadelen • kort lontje, driftbuien, andere emoties • vluchten • moeilijk kunnen stoppen (tijdbesef) • echt of fantasie • sociaal isolement • eenzijdigheid © www.betergamen.nl
  • 40. begeleiden bij gamen preventie  begeleiden  behandelen © www.betergamen.nl
  • 41. ‘levels’ van het gamen • experimenteel gamen • recreatief gamen • overmatig gamen (problemen) • game-afhankelijkheid of obsessive compulsive disorder (compulsief gamen) © www.betergamen.nl
  • 42. Risicofactoren Autisme in combinatie met… • Depressie • Pesten (nu of in verleden) • Stress • Faalangst • Verslavingsgevoeligheid © www.betergamen.nl
  • 43. Risicofactoren vanuit autisme • Verbeelding toekomst • Verstoord tijdsbesef • Moeilijk voelen van stress • Theory Of Mind (TOM): de zorg niet zien • Blijven hangen in (comfort zone) • Preoccupatie als coping-strategie • Verslaving of preoccupatie? © www.betergamen.nl
  • 44. signaleren van problemen Lichamelijk • gewicht / eetgedrag • slaap • fysieke klachten • persoonlijke verzorging © www.betergamen.nl
  • 45. signaleren van problemen Psychisch • gamen bij verveling (‘default’ keuze) • game als vluchthaven bij problemen • prikkelbaarheid • sombere gevoelens • eenzaamheid • ontkenning • procrastinatie • naar binnen gekeerd zijn • obsessieve gedachten © www.betergamen.nl
  • 46. signaleren van Sociaal problemen • isolement, in zichzelf gekeerd • zwichten voor de druk ‘peer group’ in de game • conflicten in het gezin, met vrienden • sociale activiteiten (sport, club) onder druk © www.betergamen.nl
  • 47. Gameverslaving? • criteria: uren per dag? • geen vermelding in DSM-IV • geen consensus • gamen als ‘masker’ voor andere verslavingen (gokken) of stoornis (sociale angsten) • fysiek of psychisch: dopamine / adrenaline © www.betergamen.nl
  • 48. Andere verslavingen • rol in dagelijkse leven • stemmingsbeïnvloeding • tolerantie • ontwenning • conflicten • terugval © www.betergamen.nl
  • 49. De cijfers: verslaving • Haagsma: 6,1% van de gamers • de Rooij: 1,2% van vo- klassen 1-4 • Lemmens: 2% jongeren 12- 17 jaar • 12.000 gameverslaafden • Haagsma: 9% online gamers heeft sociale problemen © www.betergamen.nl
  • 50. Beter gamen… • kennis / attitude begeleider(s) • vroegsignalering • preventie • leerbaarheid vaststellen • kind bewust maken • eigen verantwoordelijkheid • tijdig hulp/ondersteuning inschakelen © www.betergamen.nl
  • 51. begeleiden • controle- en hulpmiddelen (timers etc.) • passende spellen • first things first • dagboek • alternatieve activiteiten (functie van het gamen) • afspraken (verantwoordelijkheden), nakomen • gesprekken (vragenlijst) • zoek tijdig hulp © www.betergamen.nl
  • 52. Opvoeden bij gamen is niet gemakkelijk… © www.betergamen.nl
  • 53. Toolkit Gezond Gamen • G m p o le e /o e m tigg m n a erb mn vr a a e • Z lfs n ig e h lpo d r e e id r e ta d /m t u u e /b g le e • G m n in b la s a e a n • P a tis h o fe in e rk ce e n gn • ( eg ip B) r © www.betergamen.nl
  • 54. Toolkit Gezond Gamen A. Is de Toolkit Gezond Gamen iets voor jou? B. Planning Toolkit Gezond Gamen C. Gamen bijhouden D. Overzicht van games E. Voor- en nadelen van games F. Doelen stellen © www.betergamen.nl
  • 55. Korte termijn Lange termijn a. Ik raak snel geïrriteerd als ik aan a. Ik heb geen vriendin en ontmoet het gamen ben en mijn moeder iets geen vriendin vraagt b. Ik werk door het gamen niet aan b. Ik ga niet meer douchen en mijn problemen zoals het ontbreken verzorg me slecht, hierdoor voel ik van studie, werk. me minder goed c. Ik wil gaan studeren, c. Ik ga minder de deur uit, kom niet gamedesign. Maar daar komt niets meer buiten, ga minder uit en dat van terecht. mis ik. d. Ik heb weinig contact met m’n vrienden d. Ik wordt agressief als iets niet lukt. e. Mijn moeder zeurt of wordt boos. © www.betergamen.nl
  • 56. verder lezen en kijken © www.betergamen.nl
  • 57. ©
  • 58. Stelling 1 De impact van games op het gedrag van mijn kind met autisme is groter dan die van elk ander medium. ©
  • 59. Stelling 2 Zolang ze gezond blijven en goede schoolresultaten halen mag mijn kind net zo veel gamen als ze willen. ©
  • 60. Stelling 3 De kwaliteit van online socialiseren is altijd minder dan die van ontmoetingen ‘in real life’. ©
  • 61. Stelling 4 Ouders moeten zich verdiepen in games, omdat die deel uitmaken van de wereld van hun kind. ©
  • 62. Stelling 5 Als ouder moet je ervoor zorgen dat je kind alleen games speelt met een passende leeftijdsaanduiding. ©
  • 63. meer weten? www.betergamen. nl © www.betergamen.nl