1. Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα-
Στειρότητα

2. ΟΡΙΣΜΟΣ
Σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα είναι ασθένειες ή
λοιμώξεις οι οποίες προκαλούνται από οργανισμούς οι
οποίοι μεταδίδονται κυρίως μέσω της σεξουαλικής
επαφής. Άλλοι τρόποι μετάδοσης, που ισχύουν σε
ορισμένες περιπτώσεις, είναι μέσω του αίματος, κάθετα
από τη μητέρα στο μωρό, και μέσω στενής σωματικής
επαφής.

3. ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ
Καταγράφεται ότι 56% των αρρένων και 51%
των θηλέων ηλικίας από 15-19 χρόνων έχουν ήδη
σεξουαλική εμπειρία.
Καταγράφεται επίσης και σεξουαλική
δραστηριότητα σε ηλικίες <14 χρόνων , με 1
στους 5 εφήβους να έχουν σεξουαλική εμπειρία.
Οι μισοί από αυτούς δεν χρησιμοποιούν
προφύλαξη και 1 στα 7 κορίτσια της ομάδας
αυτής με σεξουαλική εμπειρία αναφέρουν
εγκυμοσύνη.

4. •340 εκατομμύρια περιστατικά με ΣΜΝ
καταγράφονται ετησίως και το 1/3 σε άτομα
ηλικίας <25 ετών.
•2,5 εκατομμύρια νέες HIV
λοιμώξεις ετησίως, καταγράφονται σε άτομα 15-
24 ετών γιατί οι έφηβοι είναι πλέον ευάλωτοι στα
ΣΜΝ λόγω βιολογικών αιτίων.
• Τουλάχιστον ο ένας στους τέσσερις από εμάς
μπορεί να μολυνθεί κάποια στιγμή της ζωής μας.

5. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ
Πολλά σεξουαλικώς
μεταδιδόμενα νοσήματα
* Προκαλούν στειρότητα
* Προκαλούν αποβολές
* Οδηγούν σε σοβαρές
ασθένειες και τον
θάνατο
* Διαρκούν ισόβια
* Δημιουργούν ένταση
στη σχέση

6. ΠΟΙΑ EIΝΑΙ ΤΑ ΣΜΝ
* τριχομονάδωση * ιός του απλού έρπητα ο
* γονόρροια οποίος προκαλεί έρπητα
* χλαμύδια γεννητικών οργάνων
* σύφιλη * πυελική φλεγμονή, η
* μαλακό έλκος οποία προκαλεί στείρωση
* ιός κονδυλωμάτων ο * ιός της ηπατίτιδας β
οποίος προκαλεί τα * κυτταρομεγαλοϊός
κονδυλώματα των * ψείρες εφηβαίου
γεννητικών οργάνων * HIV ο οποίος προκαλεί
AIDS

7. ΚΟΙΝΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Έκκριση υγρών από την ουρήθρα, που μπορεί
κάποτε να προκαλέσει κάψιμο κατά την ούρηση,
προκαλείται από τα πιο κάτω ΣΜΝ: χλαμύδια,
γονόρροια, τριχομονάδες, κονδυλώματα και έρπης
(στην ουρήθρα).
Προκαλείται όμως και από άλλες
καταστάσεις όπως από φλεγμονή του προστάτη ή
από κυστίτιδα (φλεγμονή της ουροδόχου κύστης,
μια λοίμωξη που δεν είναι σεξουαλικά
μεταδιδόμενη).

8. • Φαγούρα στην περιοχή των γεννητικών οργάνων
προκαλείται από τα κονδυλώματα, τον έρπη, τις ψείρες,
τη ψώρα, τις τριχομονάδες και τους μύκητες. Φαγούρα
όμως μπορεί να προκληθεί και από έκζεμα που είναι μια
πάθηση του δέρματος.
• Πληγές / Έλκη στην περιοχή των γεννητικών οργάνων
προκαλούνται από τα κονδυλώματα, τον έρπη και τη
σύφιλη. Παρόμοια συμπτώματα ερεθισμού του δέρματος
όμως, μπορεί κάποτε να προκληθούν και από τη
σεξουαλική επαφή, τον αυνανισμό ή ακόμα και από πολύ
στενά ρούχα.

9. • Εξογκώματα πάνω ή γύρω από τα γεννητικά
όργανα προκαλούνται από τα κονδυλώματα
•Πόνος στην περιοχή των γεννητικών οργάνων
μπορεί να προκληθεί λόγω φλεγμονής του
τραχήλου της μήτρας ή των σαλπίγγων από τα
χλαμύδια και τη γονόρροια. Επίσης, μπορεί να
προκληθεί και από φλεγμονή στον προστάτη
• Ενόχληση στην περιοχή του πρωκτού όπως, για
παράδειγμα, φαγούρα, αιμορραγία ή έκκριση
υγρών,
μπορεί να προκληθεί από τα κονδυλώματα, τα
χλαμύδια, τον έρπη, τη γονόρροια και τη σύφιλη.
Παρόμοια ενόχληση προκαλείται από έκζεμα και
από αιμορροΐδες.
• Στις γυναίκες επίσης, μπορεί να παρουσιαστεί
περιστασιακή αιμορραγία από διάφορες μολύνσεις
όπως, για παράδειγμα, από χλαμύδια.

10. ΠΡΟΛΗΨΗ
Δεν υπάρχει απόλυτα ασφαλές
σεξ αλλά
ασφαλέστερο σεξ
Καθορίζεται από:
(α) τον αριθμό των σεξουαλικών
συντρόφων,
(β) τις σεξουαλικές πρακτικές,
(γ) τις γενικές πρακτικές
υγιεινής,
(δ) και πάνω απ’ όλα τη
συστηματική χρήση
προφυλακτικού.

11. • Ασφαλές σεξ είναι οτιδήποτε που
κάνουμε για να
ελαττώσουμε τον κίνδυνο του να
κολλήσουμε ένα
σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα.
Είναι περίπου
το να έχουμε την περισσότερη
ευχαρίστηση με τον
λιγότερο κίνδυνο.
• Επίσκεψη στο ιατρείο και εξετάσεις
• Πολύ σημαντικό είναι να υπάρχει
πλήρης ενημέρωση για
θέματα που αφορούν την σεξουαλική
υγεία και τη σωστή
σεξουαλική συμπεριφορά πριν από
την πρώτη σεξουαλική
επαφή.
• Πέρα από τις εξετάσεις που πρέπει
να λάβουν χώρα
απαιτείται ενημέρωση των νέων για τις
αντισυλληπτικές
μεθόδους

12. • Επίσης επισημαίνουμε την αξία που έχει η δοκιμασία κατά
Παπανικολάου (τέστ Παπ) στην έγκαιρη διάγνωση όχι μόνο του
καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, αλλά και άλλων καταστάσεων,
που σε βάθος χρόνου μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο. Η
δοκιμασία κατά Παπανικολάου είναι μια πολύ σημαντική εξέταση,
που πρέπει να γίνεται για πρώτη φορά λίγο μετά την πρώτη
σεξουαλική επαφή, ακόμη και αν αυτή έρχεται σε πολύ νεαρή
ηλικία. Δυστυχώς όμως, αυτό δε συμβαίνει, γιατί έχει επικρατήσει
μια λανθασμένη αντίληψη ότι η εξέταση αυτή πρέπει να γίνεται σε
μεγαλύτερες ηλικίες και κυρίως μετά τα 25 έτη.

13. Στειρότητα
Πολλά ζευγάρια δεν μπορούν να τε-
κνοποιήσουν. Η αδυναμία σύλληψης μπορεί
να οφείλεται σε προβλήματα που αφορούν
είτε τον άντρα είτε την γυναίκα.
Η αντρική στειρότητα οφείλεται κυρίως
σε ανεπαρκή παραγωγή σπερματοζωαρίων ή
στην παραγωγή μεγάλου ποσοστού ανώμα-
λων σπερματοζωαρίων. Στα αίτια περιλαμ-
βάνονται οι ακτινοβολίες, η υψηλή θερμοκρα-
σία στην περιοχή των όρχεων, χημικές ενώ-
σεις και διάφορες ασθένειες. Αν, για παρά-
δειγμα, ένας έφηβος περάσει παρωτίτιδα, υ-
πάρχει μεγάλη πιθανότητα να μειωθεί η ικα-
νότητά του να παράγει φυσιολογικά σπερ-
ματοζωάρια.

14. Η γυναικεία στειρότητα οφείλεται κυρίως
στην ανεπάρκεια παραγωγής ωαρίων ή / και
στην απόφραξη των σαλπίγγων. Μερικές
φορές τα αίτια της στειρότητας μπορούν να
αντιμετωπιστούν χειρουργικά ή φαρμακευτι-
κά. Σήμερα υπάρχει η δυνατότητα χορήγη-
σης ορμονών με σκοπό την πρόκληση πολλα-
πλής ωοθυλακιορρηξίας, με πιθανή συνέπεια
την πολλαπλή κύηση.
Τα ζευγάρια έχουν επίσης τη δυνατότητα να
επιλέξουν κάποιο είδος τεχνητής γονιμο-
ποίησης. Στην εξωσωματική γονιμοποίηση διε-
γείρονται ορμονικά οι ωοθήκες για να παρα-
γάγουν πολλά ωάρια. Τα ωάρια αυτά αφαιρού-
νται και στη συνέχεια γονιμοποιούνται σε δοκι-
μαστικό σωλήνα. Το γονιμοποιημένο ωάριο
τοποθετείται τελικά στη μήτρα, όπου η κύηση
θα συνεχιστεί φυσιολογικά (παιδιά του σωλήνα).

15. Επίδραση του τρόπου ζωής στη
Με τη σεξουαλική επαφή είναι δυνατόν
να μεταδοθούν διάφορα νοσήματα. Αυτά
λειτουργία του αναπαραγωγικού
χαρακτηρίζονται ως σεξουαλικά μεταδιδό- συστήματος
μενα ή αφροδίσια νοσήματα (Πίνακας
12.1). Συμπτώματα όπως πόνος ή ερεθι-
σμός στη γενετική περιοχή, τσούξιμο κατά
την ούρηση, διογκωμένοι αδένες, μη φυ-
σιολογικά εκκρίματα από τον κόλπο ή από
το πέος, πληγές, φουσκάλες στη γεννητική
περιοχή ή στο στόμα πρέπει να οδηγούν
χωρίς καθυστέρηση στον ειδικό γιατρό. Εί-
ναι σημαντικό να ζητηθούν αμέσως ιατρικές
συμβουλές και να αρχίσει έγκαιρα η θερα-
πεία. Διαφορετικά, υπάρχει κίνδυνος σοβα-
ρής βλάβης των αναπαραγωγικών οργάνων
και ενδεχόμενο επιπλοκών με σοβαρές επι-
πτώσεις στην υγεία του ατόμου. Υπάρχει ε-
πίσης κίνδυνος να μεταδοθεί η ασθένεια α-
πό τον ένα ερωτικό σύντροφο στον άλλο α-
κόμα και στους απογόνους. Γι' αυτό αν, τε-
λικά, κάποιος διαπιστώσει ότι πάσχει από έ-
να αφροδίσιο νόσημα, θα πρέπει να ενημε-
ρώσει αμέσως κάθε πρόσφατο ερωτικό του
σύντροφο.

16. Πένος Πιταρούδης
Δημήτρης Μιλτιάδης
Παράσχος Μενεξές
Ευάγγελος Θωμάς