ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗΣ

1. Κ.Π. Καβάφης
Αφιέρωμα στη ζωή του και στα έργα
του

2. Τα παιδικά
οικογένεια
Ποιητή…

χρόνια και η
του Μεγάλου
Ο Καβάφης γεννήθηκε το 1863
στην Αλεξάνδρια της Αιγύπτου.
Ήταν γόνος οικογένειας
μεγαλεμπόρων. Έζησε τα
περισσότερα χρόνια της ζωής
του στην Αλεξάνδρια, εκτός από
μια εξαετία και μια υπερδιετία
που έζησε στην Κων/πολη. Η
ζωή του κύλησε μοναχική. Τέλος,
είναι πασίγνωστη η ερωτική του
ιδιαιτερότητα. Πέθανε στις 29
Απριλίου 1933, την ημέρα των
γενεθλίων του.

Γόνος οικογένειας μεγαλεμπόρων
που ξέπεσε, ο Kαβάφης ζήτησε
στα νιάτα του να ασχοληθεί με τη
δημοσιογραφία και "να μπει στα
πολιτικά", "μα τα παραίτησεν" για
να προσληφθεί τελικά, στα 29
του χρόνια, και να υπηρετήσει επί
μια 30ετία (μέχρι το 1922) ως
έμμισθος υπάλληλος "εις ένα
κυβερνητικό γραφείο εξαρτώμενο
από το Yπουργείο των Δημοσίων
Έργων της Aιγύπτου", όπως ο
ίδιος προσδιόρισε τη
βιοποριστική του εργασία σ' ένα
σύντομο αυτοβιογραφικό
σημείωμά του.

3. Ο χαρακτήρας του…


Αν κάτι εντυπωσιάζει στη ζωή του, είναι ότι αφοσιώθηκε απόλυτα στο έργο του. Tρίτη η προσήλωση
εκφράζεται ποικιλότροπα- όπως λόγου χάρη, δραματικά καταγράφεται στο ακόλουθο σημείωμα του
ποιητή:
Ένας νέος ποιητής μ' επισκέφθηκε. Ήταν πολύ πτωχός, εζούσε από την φιλολογική του εργασία, και
με φαίνονταν σαν κάπως να λυπόνταν βλέποντας το καλό σπίτι που κατοικούσα, τον δούλο μου που
τον έφερε ένα καλά σερβιτσό τσάι, τα ρούχα μου τα καμωμένα σε καλό ράπτη. Eίπε· "Tι φρικτό
πράγμα να έχει κανείς να παλεύει να βγάζει τα προς το ζην, να κυνηγάς συνδρομητής για περιοδικό
σου, αγοραστής για βιβλίο σου".

Δεν θέλησα να τον αφήσω στην πλάνη του και τον είπα μερικά λόγια, περίπου σαν τα εξής.
Δυσάρεστη και βαρειά η θέσης του -αλλά τι ακριβά που με κόστιζαν εμένα οι μικρές μου πολυτέλειες.
Για να τες αποκτήσω βγήκα απ' την φυσική μου γραμμή κι έγινα ένας κυβερνητικός υπάλληλος (τι
γελοίο), και ξοδιάζω και χάνω τόσες πολύτιμες ώρες την ημέρα, στες οποίες πρέπει να προστεθούν
και οι ώρες καμάτου και χαυνώσεως που τες διαδέχονται. Tί ζημιά, τί ζημιά, τί προδοσία. Eνώ εκείνος
ο πτωχός δεν χάνει καμιά ώρα· είναι πάντα εκεί, πιστό και του καθήκοντος παιδί της Tέχνης.

Πόσες φορές μες στην δουλειά μου μ' έρχεται μια ωραία ιδέα, μια σπάνια εικόνα, σαν ετοιμοκαμωμένοι
αιφνίδιοι στίχοι, και αναγκάζομαι να τα παραμελώ, διότι η υπηρεσία δεν αναβάλλεται. Έπειτα σαν
γυρίσω σπίτι μου, σαν συνέλθω κομμάτι, γυρεύω να τ' ανακαλέσω αλλά πάνε πια. Kαι δικαίως.
Mοιάζει σαν η Tέχνη να με λέγει "Δεν είμαι μια δούλα εγώ· για να με διώχνεις σαν έρχομαι, και να
'ρχομαι σαν θες. Eίμαι η μεγαλύτερη Kερά του κόσμου. Kαι αν με αρνήθηκες -προδότη και ταπεινέ- για
το ελεεινά σου καλό σπίτι, για τα ελεεινά σου καλά ρούχα, για την ελεεινή καλή κοινωνική σου θέση,
αρκέσου μ' αυτά λοιπόν, (αλλά πού μπορείς ν' αρκεσθείς) και με τες λίγες στιγμές που όταν έρχομαι
συμπίπτει να είσαι έτοιμος να με δεχθείς, βγαλμένος στην πόρτα να με περιμένεις, όπως έπρεπε να
είσαι κάθε μέρα.

4. Το Έργο του…

Σήμερα η ποίησή του όχι μόνο έχει επικρατήσει στην Ελλάδα, αλλά και κατέλαβε μία εξέχουσα θέση
στην όλη ευρωπαϊκή ποίηση, ύστερα από τις μεταφράσεις των ποιημάτων του αρχικά στα Γαλλικά,
Αγγλικά, Γερμανικά και κατόπιν σε πολλές άλλες γλώσσες.

Το σώμα των Καβαφικών ποιημάτων περιλαμβάνει: Τα 154 ποιήματα που αναγνώρισε ο ίδιος (τα
λεγόμενα Αναγνωρισμένα), τα 37 Αποκηρυγμένα ποιήματά του, τα περισσότερα νεανικά, σε ρομαντική
καθαρεύουσα, τα οποία αργότερα αποκήρυξε, τα Ανέκδοτα, δηλαδή 75 ποιήματα που βρέθηκαν
τελειωμένα στα χαρτιά του, καθώς και τα 30 Ατελή, που βρέθηκαν στα χαρτιά του χωρίς να έχουν
πάρει την οριστική τους μορφή. Τύπωσε ο ίδιος το 1904 μια μικρή συλλογή με τον τίτλο Ποιήματα,
στην οποία περιέλαβε τα ποιήματα: Φωνές, Επιθυμίες, Κεριά, Ένας γέρος, Δέησις, Οι ψυχές των
γερόντων, Το πρώτο σκαλί, Διακοπή, Θερμοπύλες, Τα παράθυρα, Περιμένοντας τους βαρβάρους,
Απιστία και Τα άλογα του Αχιλλέως. Η συλλογή, σε 100-200 αντίτυπα, κυκλοφόρησε ιδιωτικά.

Το 1910 τύπωσε πάλι τη συλλογή του, προσθέτοντας αλλά επτά ποιήματα: Τρώες, Μονοτονία, Η
κηδεία του Σαρπηδόνος, Η συνοδεία του Διονύσου, Ο Βασιλεύς Δημήτριος, Τα βήματα και Ούτος
εκείνος. Και αυτή η συλλογή διακινήθηκε από τον ίδιο σε άτομα που εκτιμούσε.

Το 1935 κυκλοφόρησε στην Αθήνα, με επιμέλεια της Ρίκας Σεγκοπούλου, η πρώτη πλήρης έκδοση των
(154) Ποιημάτων του, που εξαντλήθηκε αμέσως. Δύο ακόμη ανατυπώσεις έγιναν μετά το 1948.

Ο ποιητής επεξεργαζόταν επίμονα κάθε στίχο, κάποτε για χρόνια ολόκληρα, προτού τον δώσει στην
δημοσιότητα. Σε αρκετές από τις εκδόσεις του υπάρχουν διορθώσεις από το χέρι του και συχνά όταν
επεξεργαζόταν ξανά τα ποιήματά του τα τύπωνε διορθωμένα.

6. Ως ποιητής…

Ο Καβάφης, όπως κάθε ποιητής, λειτουργεί κυρίως μέσω των συμβόλων. Η τέχνη του
είναι η συγκέντρωση αρχετύπων, που δίνουν ένα φευγαλέο υπαινικτικό νόημα στο
λόγο του. Αντλεί μνήμες από το παρελθόν, και τις αποθέτει στο παρόν, ενίοτε ως
προειδοποίηση για τα μελλούμενα. Είναι τέτοια η σχέση του με τη συλλογική ψυχή και
τα περιεχόμενά της, που θεωρείται προδρομικός της σχέσης της λογοτεχνίας του 20ου
αιώνα με τη συλλογική συνείδηση.[9] Ιδιαίτερο στοιχείο της τεχνικής του είναι μία
σπάνιας υφής σκηνοθετική ικανότητα αντίστοιχη με αυτήν που συναντάει κανείς στον
πεζογραφικό ή και θεατρικό λόγο. Άλλο ένα όμως χαρακτηριστικό του
συμπληρωματικό του προαναφερόμενου είναι η τάση, μέσω του λόγου του, να
υποδύεται περσόνες. Το εν λόγω χαρακτηριστικό δημιουργεί μια πολυεπίπεδη ποίηση
αλλά και αινιγματικότητα μιας και είναι συχνά δυσδιάκριτο για τον αναγνώστη να
αναγνωρίσει μέσω τίνος προσώπου μιλάει ο ίδιος ο ποιητής και με ποιο ταυτίζεται. Η
συμβολιστική του τάση είναι έντονη και συνδυάζεται με λόγο λιτό αλλά διαχρονικά
επίκαιρο. Η ειρωνική διάθεση, αυτό που αποκλήθηκε καβαφική ειρωνεία συνδυάζεται
με την τραγικότητα της πραγματικότητας, για να καταστεί κοινωνικά διδακτική και οι
ηδονιστικοί του προσανατολισμοί ανακατεύονται με κοινωνικές επισημάνσεις.
Αναμφίβολα δεν είναι εύκολο να οριοθετήσει κανείς ξεκάθαρα σε θεματικούς κύκλους
την ποιητική του Καβάφη. Η ιστορία ανακατεύεται με τις αισθήσεις και το στοχασμό σε
μια ενιαία οντότητα, αυτήν πιθανώς που ο ίδιος ο Καβάφης προσδιορίζει ως «ενιαίο
καβαφικό κύκλο», αλλά σε κάθε ξεχωριστή περίπτωση, στον αμέσως επόμενο στίχο, η
εναλλαγή δικαιώνει όσους χαρακτήρισαν την καβαφική ποίηση πρωτεϊκή.

7. Παρουσίαση από…




Χριστίνα Δουλδούρα
Βαρβάρα Ιορδανίδου
Δήμητρα Κουτσού
Έφη Μαχαιρίδου