ไฟล์งานตัวเต็มวิชา Current ครับ

1. แนวโน้มในการให้บริการสารสนเทศบนเครือข่ายสังคม<br />Trend of Information Service on Social Networking.<br />มนัสวี จิตรหาญ , ศิวะนัท ศรีสุนทร, ชนัญญา โลวพิทักษ์กูล <br />บทคัดย่อ<br />Internet ได้เข้ามามีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวันไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของการติดต่อสื่อสารต่าง ก็ได้นำ Internet เข้ามาประยุกต์ใช้ และในปัจจุบัน Internet ได้พัฒนาให้ตอบสนองแก่ผู้ใช้จนได้เกิด Web 2.0 ซึ่งสามารถโต้ตอบผู้ใช้ จากพื้นฐานของ Web 2.0 จึงได้เกิดการรวมตัวทางสังคมอิเล็กทรอนิกส์ ที่เป็นสังคมเสมือนออนไลน์ หรือ Social Network จากแนวคิดนี้ ห้องสมุดได้นำมาปรับใช้และพัฒนาเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการให้บริการแก่ผู้ใช้ โดยนำรูปแบบของ Social Network มาใช้ เรียกว่า Library 2.0 <br />บทความนี้ได้กล่าวถึงที่มาของการบริการสารสนเทศและการนำ Social network มาใช้ในการบริการสารสนเทศ ให้เป็นแนวทางแก่ผู้สนใจในการศึกษาการประยุกต์งานบริการสารสนเทศา <br />หัวเรื่อง : ห้องสมุด - - แนวโน้ม<br />คำสำคัญ : เครือข่ายสังคม , บริการสารสนเทศ<br />Keyword : Social Networking , Information Service<br />บทนำ<br />ในสังคมยุคสารสนเทศ ที่ข้อมูลและการสื่อสารมีอิทธิพลต่อการเรียนรู้ของมนุษย์ การเป็นผู้ที่ทันต่อข้อมูลข่าวสารถือว่าเป็นสิ่งสำคัญ จากภาวะทะลักทลายของข้อมูลสารสนเทศที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ลักษณะของทรัพยากรสารสนเทศที่เปลี่ยนแปลงไป ทำให้บริการสารสนเทศเข้ามามีบทบาท ในการจัดการและประมวลผลของข้อมูลโดยการนำเทคโนโลยีเข้าไปประยุกต์เข้ากับการศึกษา เพื่อช่วยอำนวยความสะดวกให้แก้ผู้ใช้ในการเข้าถึงสารสนเทศที่ต้องการได้อย่างรวดเร็ว โดยไมได้เน้นเพียงแค่เทคโนโลยีอย่างเดียวเท่านั้น แต่เน้นวิธีการให้บริการและการค้นหา เพื่อสารสนเทศที่ได้มานั้น เป็นสารสนเทศที่มีประสิทธิภาพและมีประโยชน์<br />จากภาวะการณ์แข่งขันของสถาบันบริการสารสนเทศ รวมไปถึงพฤติกรรมที่เปลี่ยนไปของผู้ใช้บริการ จึงได้มีแนวคิดในการนำบริการสารสนเทศไปไว้บนเว็บ เพื่อเพิ่มช่องทางและพื้นที่การเข้าถึงสารสนเทศ โดยใช้อินเทอร์เน็ตเป็นสื่อกลางในการเข้าถึง โดยใช้ข้อดีของอินเทอร์เน็ตในเรื่องของความสามารถในการเข้าถึงข้อมูลได้อย่างเสรี ไม่จำกัดทางด้านเวลา ไม่จำกัดสถานที่ เป็นการเพิ่มศักยภาพในการเข้าถึงสารสนเทศอีกระดับหนึ่ง อีกทั้งยังช่วยลดช่องว่างทางการศึกษาอีกด้วย<br />ตัวอย่างบริการสารสนเทศ <br />บริการสารสนเทศนั้นได้ขึ้นอยู่กับนโยบายและให้บริการสารสนเทศของแต่ละหน่วยงานตามแต่ว่าที่นั้นต้องการจะให้บริการในด้านใด โดยบริการสารสนเทศนั้นจะอยู่ในพื้นฐานของการอำนวยความสะดวกให้แก่ผู้ใช้ โดยยกตัวอย่างพื้นฐานบริการสารสนเทศ <br />สำนักวิทยบริการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้เปิดบริการสารสนเทศดังนี้<br />บริการยืม - คืนทรัพยากรห้องสมุด<br />บริการตอบคำถาม / ช่วยการค้นคว้า<br />บริการวารสารและนิตยสาร<br />บริการโสตทัศนศึกษา<br />บริการยืมระหว่างห้องสมุด<br />บริการสำเนาบทความวารสาร<br />บริการเสนอแนะสิ่งพิมพ์<br />บริการหอจดหมายเหตุ<br />บริการสารสนเทศเลือกสรร<br />บริการเทคโนโลยีสารสนเทศ (สำนักวิทยบริการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น,2552)<br />ความหมายของ Social Networking<br />ปิยะพงษ์ ป้องภัย กล่าวถึงใน นิตยสาร Positioning ฉบับ เดือน มีนาคม บอกว่า Social Networks คือบริการผ่านเว็บไซต์ที่เป็นจุดโยงระหว่างบุคคลแต่ละคนที่มีเครือข่ายสังคมของตัวเองผ่านเน็ตเวิร์คอินเตอร์เน็ต รวมทั้งเชื่อมโยงบริการต่างๆ อย่าง เมล, เมสเซ็นเจอร์, เว็บบอร์ด บล็อก ฯลฯ เข้าด้วยกัน<br />เว็บไซต์สารานุกรมออนไลน์ Wikipedia (2553) ได้ให้นิยาม ของคำว่า เครือข่ายทางสังคม หรือ Social Network ไว้ว่า เป็นรูปแบบโครงสร้างทางสังคมที่ถูกสร้างขึ้นโดนบุคคล หรือ องค์กร โดยเรียกว่า โหนด ซึ่งจะผูกความสัมพันธ์ด้วยความสนใจบางสิ่งตั้งแต่หนึ่งอย่างด้วยกัน เช่น ความสัมพันธ์จากเพื่อน, เครือญาติ, ความสนใจร่วมกันในเรื่องต่างๆ, รวมไปถึงความเชื่อ เป็นต้น <br />เว็บไซต์สารานุกรมออนไลน์ Wikipedia (2553) ได้ให้ความหมายของ บริการเครือข่ายสังคม หรือ Social Networking คือ รูปแบบของเว็บไซต์ ในการสร้างเครือข่ายสังคม สำหรับผู้ใช้งานในอินเทอร์เน็ต เขียนและอธิบายความสนใจ และกิจการที่ได้ทำ และเชื่อมโยงกับความสนใจและกิจกรรมของผู้อื่น ในบริการเครือข่ายสังคมมักจะประกอบไปด้วย การแชท ส่งข้อความ ส่งอีเมล์ วิดีโอ เพลง อัปโหลดรูป บล็อก หลักการทำงานคือ คอมพิวเตอร์เก็บข้อมูลไว้ในรูปฐานข้อมูล sql ส่วน video หรือรูปภาพอาจเก็บเป็นไฟล์ก็ได้ <br />และในปัจจุบันหลายหน่วยงานได้สร้างเครือข่ายของตนขึ้นมาในหลายวัตถุประสงค์ซึ่งได้แก่การประชาสัมพันธ์เผยแพร่ข่าวสารของทางองค์กรให้ผู้ใช้ภาพในองค์กรรวมทั้งนอกองค์กรได้เข้ารับทราบข่าวสาร และพูดคุยร่วมกันผ่านทางระบบ Virtual Communities ซึ่งรวมไปถึงในห้องสมุดก็ได้นำมาใช้ในการเผยแพร่ข้อมูล<br />ตัวอย่าง Social Networking<br />Library Technology Reports (2550) ได้กล่าวถึงเว็บไซต์ให้บริการ Social Network จากข้อมูล List of social networking websites ในสารานุกรมออนไลน์ Wikipedia พบว่าในปัจจุบันเว็บไซต์ที่ให้บริการ มากกว่า 100 เว็บไซต์ที่ให้บริการ แต่มีเว็บไซต์ที่ได้รับความนิยมดังนี้ <br />Facebook <br />Hi5<br />Flickr<br />Slideshare<br />ความสำคัญของ Social Networking<br />บทความ Online Social Networking Dangers and Benefits โดย University of pacific ได้กล่าวถึงประโยชน์และความสำคัญของ Social Networking ว่า เป็นทางที่ดีที่จะสร้างเครือข่ายกับคนที่มีความสนใจเหมือนกัน และสามารถที่จะเชื่อมต่อความสัมพันธ์ได้พบเพื่อนเก่าแต่สมัยก่อนได้ง่ายๆ <br />ความสำคัญของ Social Network ด้านการตลาด<br />Jayant Row ได้เขียนบทความ Benefits of Social Networking for Business ได้กล่าวถึงความสำคัญของ Social Networking ในแง่ของธุรกิจว่า “สามารถขยายเครือข่ายที่เป็นการพูดคุย, สร้างมิตรภาพที่ดีในการขาย เพราะเป็นการเชื่อมโยงความสัมพันธ์, สามารถสร้างชื่อเสียงได้ง่ายๆ และเป็นการตลาดที่ใช้ต้นทุนต่ำมาก” <br />ความสำคัญด้านสังคม<br />ธัญยธร ชาติละออง (2553) ได้เขียนบทความเรื่อง “Social Media เตรียมรับ 3/4 ของผู้ใช้อินเตอร์เน็ตในสหรัฐฯ ภายในปี 2014” ว่า สถิติล่าสุดจาก eMarketer คาดการณ์ว่า มากถึง 3/4 ของผู้ใช้อินเตอร์เน็ตในสหรัฐฯ จะเข้ามาเป็นสมาชิกบนเครือข่ายสังคมออนไลน์ภายในปี 2014 นั้นหมายความว่าเว็บไซต์ social network ต่างๆ อาจจะต้องรองรับผู้ใช้ในสหรัฐฯ ถึง 164.9 ล้านคน ซึ่งหมายถึงการเติบโตของการใช้ Social Networking ของคนทั่วโลก รวมไปถึงด้านการตลาดก็ได้ให้ความสำคัญ มีธุรกิจที่ประชาสัมพันธ์ธุรกิจบน Social Networking มากมาย<br />รูปที่ 1 : อัตราการเติบโตของผู้ใช้ Social Networking ในประเทศสหรัฐอเมริกา <br />การประยุกต์นำ Social Networking มาใช้ในการบริการสารสนเทศ<br />หลังจากได้ทราบถึงที่ของ Social Networking และการบริการสารสนเทศ พบว่าในปัจจุบัน ห้องสมุดหลายแห่งได้ทำ Social Networking มาใช้ในการบริการสารสนเทศดังนี้<br />libsuccess.org ได้กล่าวถึงการนำเว็บไซต์ Social Networking มาประยุกต์ใช้ในบริการห้องสมุดเพื่อเกิดความทันสมัยในสายตาของบุคคลทั่วไป โดยในบทความได้ยกตัวอย่างเว็บไซต์ Social Networking ที่ให้บริการสารสนเทศดังนี้<br />ห้องสมุดที่นำ MySpace มาใช้ ยกตัวอย่างเช่น<br />Arapahoe Library District: http://www.myspace.com/arapahoe<br />The Brooklyn College Library: http://profile.myspace.com/index.cfm?fuseaction=user.viewprofile&friendID=42712933<br />The Denver Public Library: http://myspace.com/denver_evolver<br />Lancaster Library (UK): http://www.myspace.com/getitloudinlibraries<br />The Steele Creek Library: http://myspace.com/steelecreeklibrary<br />The Stoneham Public Library: http://www.myspace.com/stonehamlibrary<br />Worthington Libraries: http://www.myspace.com/worthingteens<br />ห้องสมุดที่นำFacebookมาใช้ ยกตัวอย่างเช่น<br />Arapahoe Library District<br />DeKalb County Public Library<br />Hennepin County Library<br />The Houston Public Library<br />Livermore Public Library<br />Manchester Library and Information Service (UK)<br />National Library of Scotland<br />The Public Library of Charlotte and Mecklenburg County<br />Marathon County Public Library (MCPL)<br />UMASS Boston Healey Library<br />Worcester Polytechnic Institute Gordon Library<br />Worthington Libraries<br />ห้องสมุดที่นำ Flickr มาใช้ ยกตัวอย่างเช่น<br />DeKalb County Public Library<br />National Library of Scotland <br />ห้องสมุดที่ทำ Twitter มาใช้ ยกตัวอย่างใช้<br /># Abilene Christian University, ACU Library (Texas) aculibrary<br /># Ada Library (Idaho) adalib<br /># Alaska State Library akstatelibrary<br /># Allegheny County Libraries (Pennsylvania) aclalibraries<br /># Al-Madinah International University Library (Malaysia) dlibmediu<br /># Anderson County Library (South Carolina) andersonsclib<br /># Ann Arbor District Library (Michigan) aadl<br /># Arapahoe Library District Teens (Colorado) ald_teens<br /># Arlington Heights Memorial Library (Illinois) ahml<br /># Azusa City Library azcl<br /># Barrington Area Library (Illinois) BALOver18<br /># Barrington Area Library's Teen Zone (Illinois) BALTeenZone<br /># Bibliotheek Vlissingen (Netherlands) Bibliotheek Vlissingen<br /># Boise Public Library (Idaho) BoisePubLib<br /># BibliOosterschelde (Netherlands) BibliOosterschelde<br /># Binghamton University Libraries (New York) Binghamton U Library<br /># Birmingham Public Library (Alabama) bpl<br /># Bracebridge Public Library (Ontario) BracebridgePL<br /># Bristol Public Library (Bristol, VA/TN) thebplibrary<br /># Brunel University Library (London, UK) Brunel Library<br /># Buffalo & Erie County Public Library (New York) buffalolibrary<br /># Canton Public Library (Michigan)CantonLibrary<br /># Capital Area District Library (Michigan) cadl<br /># Casa Grande Library (Arizona) cglibrary<br /># Charleston County Public Library (South Carolina) ChasLibrary<br /># Chattahoochee Valley Libraries (Georgia) chatlibraries<br /># Cita Dennis Hubbell Branch Library (Louisiana) hubbell<br /># Cleveland Public Library (Ohio) Cleveland_PL<br /># Coates Library, Trinity University (Texas) coateslibrary<br /># College of St. Benedict (Minnesota) csbsjulibraries<br /># Danbury (Connecticut) danburylibrary<br /># Darien (CT) darienlibrary<br /># Defiance Public Library (Ohio) defiancelibrary<br /># DeKalb County Public Library (Georgia) dekalblibrary<br /># Des Plaines Public Library (Illinois) DPPL<br /># Des Plaines Public Library Business/Career Resource Ctr DPPLBusiness<br /># Denver Public Library (Colorado) denverlibrary<br /># Dongguk University Central Library (Seoul, South Korea) dongguklib / 동국대학교 중앙도서관 (한국)<br /># Duke University Reference Dept. (North Carolina) askref<br /># East Baton Rouge Parish Library (Louisiana) EBR Library<br /># Edmonton Public Library (Alberta, Canada) EPLdotCA<br /># Evanston Public Library (Illinois) evanstonpl<br /># Evanston Public Library Teen Loft (Illinois) evanstonloft<br /># Free Library of Philadelphia FreeLibrary<br /># Fylde Libraries, Lancashire (UK) fyldelibraries<br /># Gardendale Martha Moore Public Library (Alabama) gardendalelib<br /># Grand Rapids Public Library (Michigan) grpl<br /># Grand Rapids Public Library Teen Dept (Michigan) grplteens<br /># Hamon Arts Library, Southern Methodist University (Texas) hamonarts<br /># Hanyang University Library (Seoul, South Korea) hyulibrary / 한양대학교 백남학술정보관 (한국)<br />เว็บไซต์ Twitterleague เป็นเว็บไซต์ที่จัดอันดับยอดผู้เข้าใช้ Twitter ห้องสมุด 10 อันดับแรกของห้องสมุดที่มีผู้ใช้มากที่สุดมีดังนี้ <br />รูปที่ 2: ยอดผู้เข้าใช้ Twitter ห้องสมุด 10 อันดับแรกของห้องสมุดที่มีผู้ใช้มากที่สุด<br />วิเคราะห์ตัวอย่าง หน่วยงานสารสนเทศที่นำ Social Networks ไปใช้: Michigan State University Libraries: (http://www.lib.msu.edu/)<br />ประวัติ :<br />สารานุกรมออนไลน์อย่าง Wikipedia ได้อธิบายถึง Michigan State University Libraries (MSU Libraries) ไว้ว่า “เป็นห้องสมุดมหาหาลัยในรัฐ Michigan ทางตอนเหนือของประเทศสหรัฐอเมริกา ถือว่าเป็นห้องสมุดขนาดใหญ่ที่มีการเก็บไมโครฟอร์มถึง 6.7 ล้าน และมีทรัพยากรมากกว่า 4.9 ล้านชิ้น และมีทรัพยากรที่เกี่ยวกับแอฟริกาที่ใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งในประเทศซึ่งมีถึง 200,000 ชิ้น” CITATION Wik53 1054 (Wikipedia, 2553) <br />สำรวจเว็บ<br />เมื่อเข้าสู่หน้าหลักของเว็บไซต์ สิ่งแรกที่เจอคือ การนำ Social Network มาใช้ ได้แก่ <br />Twitter : http://twitter.com/msulibraries<br />Facebook : http://www.facebook.com/msu.libraries<br />Flicke : http://www.flickr.com/photos/msumainlibrary<br />Friendfeed : http://friendfeed.com/msulibraries<br />รูปที่ 3: เมนู Social networks ที่ทางห้องสมุดนำมาใช้<br />รูปที่ 4: เว็บ Social Networks ที่ห้องสมุดนำมาใช้<br />และมี RSS ให้ผู้ที่สนใจติดตามข่าวสารได้ทำการ Feed เข้าร่วมรับข้อมูลข่าวสารของทางห้องสมุดโดยจะมีการแบ่งหมวดหมู่ไว้ให้เราสามารถที่จะเลือกว่าจะติดตามข่าวสารจากส่วนไหน<br />รูปที่ 5: การเลือกรับข่าวสารของห้องสมุด<br />ในส่วนของ บริการสอบถามข้อมูลของทางห้องสมุด หรือ Ask A Librarian นั้น ก็ได้มีบริการที่สอบสนองต่อผู้ใช้ตามแนวคิด 24/7 ซึ่งหมายถึงการให้บริการตลอด 24 ชั่วโมงตลอดทั้ง 7 วัน MSU Lib ก็ได้มีสองบริการที่เข้าข่าย เว็บ 2.0 นั่นก็คือ Web Chat และ Instant Message (IM)<br />มี Blog ที่ไว้ใช้ในการเผยแพร่ข่าวสาร การพัฒนาของทางห้องสมุด ทั้งเรื่องของเครื่องมือใหม่ที่นำมาใช้ในห้องสมุด หรือเรื่องทั่วไปเกี่ยวกับแนวโน้มเทคโนโลยี<br />รูปที่ 6: blogที่ห้องสมุดใช้<br />สรุป<br /> จะเห็นได้ว่าห้องสมุดหลายๆแห่งได้เริ่มให้ความสนใจในการนำ Social Networking เข้ามามีบทบาทในการบริการแก่ผู้ใช้ โดยจะเป็นการนำเสนอ ข่าวสาร และประชาสัมพันธ์ข่าวสารของห้องสมุด ซึ่งถือว่าเป็นแนวโน้มที่ดีในการนำบริการห้องสมุดเข้ามาเผยแพร่ในผ่านทางเทคโนโลยีอินเตอร์เน็ต อันจะเป็นการช่วยส่งเสริมให้ผู้ใช้บริการได้รับทราบข้อมูล และได้รับข้อมูลจากห้องสมุดที่ได้ทำการติดตาม และเปลี่ยนภาพลักษณ์ของห้องสมุดที่ล่าสมัยให้ก้าวทันเทคโนโลยีซึ่งเป็นก้าวสำคัญในการก้าวเข้าสู่สารสนเทศอย่างครบถ้วนและรอบด้าน<br />บรรณานุกรม<br />ปิยะพงษ์ ป้องภัย. (2552) ”Social Networking” Positioning. 46(3) : 142 - 153 : มีนาคม 2552.<br /> BIBLIOGRAPHY 1033 Library Success. (2553). Social Networking Software. เรียกใช้เมื่อ 16 กันยายน 2553, จาก Library Success: A Best Practices Wiki: http://www.libsuccess.org/index.php?title=Social_Networking_Software<br />Library Success. (2553). Twitter. เรียกใช้เมื่อ กรกฎาคม 21, 2553, จาก Library Success: A Best Practices Wiki: http://www.libsuccess.org/index.php?title=Twitter<br />Library Technology Reports. (2007). Social Networking Services. Library Technology Reports , 45-51.<br />Michigan State University Libraries. (2550). Michigan State University Libraries. เรียกใช้เมื่อ 21 กรกฎาคม 2553, จาก Michigan State University Libraries: http://www.lib.msu.edu/<br />Virtual community. (2553). เรียกใช้เมื่อ 8 กรกฎาคม 2553 จาก Wikipedia, the free encyclopedia: <br />http://en.wikipedia.org/wiki/Virtual_Communities<br />Row, J. (2552). Benefits of Social Networking for Business. เรียกใช้เมื่อ 17 กันยายน 2553, จาก edubook: http://www.edubook.com/benefits-of-social-networking-for-business/4098/<br />University of Pacific. (2553). Online Social Networking Dangers and Benefits . เรียกใช้เมื่อ 17 กันยายน 2010, จาก University of the Pacific: http://web.pacific.edu/x4989.xml<br />Wikipedia. (2553). List of social networking websites . เรียกใช้เมื่อ 17 กันยายน 2553, จาก Wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_social_networking_websites<br />Wikipedia. (2553). Michigan State University Libraries. เรียกใช้เมื่อ 21 กรกฎาคม 2553, จาก Wikipedia, the free encyclopedia: http://en.wikipedia.org/wiki/Michigan_State_University_Libraries<br />Wikipedia. (2553). Social Network. เรียกใช้เมื่อ 17 กันยายน 2553, จาก Wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/Social_network<br />Wikipedia. (2553). Social Network Service. เรียกใช้เมื่อ 17 กันยายน 2553, จาก Wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/Social_network_service<br />ธันยธร ชาติละออง (2553). Social Media เตรียมรับ 3/4 ของผู้ใช้อินเตอร์เน็ตในสหรัฐฯ ภายในปี 2014. เรียกใช้เมื่อ กันยายน 17, 2553, จาก Digital Mode: http://mashingup.wordpress.com/2010/06/07/social-media-%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A-34-%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%B4/<br />