1. Nahia Uriarte
Maialen Correcher

2. Atalak: - Zer da Opera?
- Noiz hasi zen? Zein garaietan eta norekin?
- Ezaugarriak.
- Opera mota/ Opera atalak.
- Musikagile eta opera ospetsuak.

3. Opera antzezlana da, baina aktoreek abestu
egiten dute orkestraz jotako musikaren
arabera, hitz egin beharrean, inoiz testuak
errezitatu ere egiten dituzten arren. Horixe
besterik ez da.

4. Opera Italian sortu zen XVI. mendearen
amaieran eta laster Europa osora hedatu
zen. XVII. mendean Heinrich
Schützek Alemanian, Jean-Baptiste
Lullyk Frantzian eta Henry Purcellek
Ingalaterran opera zabaltzen lagundu
zuten. Hala ere, XVIII. mendean opera
italiarrak Europa osoa menderatzen zuen,
Frantzia salbu, eta Handel bezalako
konposatzaile atzerritarrak erakarri
zituen.

5. XVIII. mendean opera italiarrak Europa osoa menderatzen
zuen, Frantzia salbu, eta Handel bezalako konposatzaile
atzerritarrak erakarri zituen. Opera seria izan zen Italiako
opera-formarik entzutetsuena, Gluckek bere artifizialtasunaren
aurka erreakzionatu eta 1760eko hamarkadan opera
"erreformatu" zuen arte. Egun XVIII. mendeko operako irudirik
ezagunena Mozart da. Nahiz eta opera seria egiten hasi,
ezagunagoa da bere opera komikoengatik, bereziki Figaroren
ezkontza, Don Giovanni eta Cosi fan tutte, bai eta Alemaniako
tradizioaren mugarri izan zen Xirula magikoa.

6. XIX. mendearen lehen herenean bel canto estiloaren
gailurra iritsi zen, Rossinik, Donizettik eta Bellinik egun
ere antzezten diren lanak sortu zituztenean. Grand
Opera izeneko estiloaren agerpena ere gertatu
zen, Meyerbeer-en lanen eskutik. Mende honen
erdialdetik amaierara operaren urrezko arotzat hartu
izan da, Alemaniako Wagnerri eta Italiako Verdiri esker.
XX. mendearen hasieran Puccini etaStrauss izan ziren
egilerik ezagunenak. Mende honetan esperimentu asko
egin ziren opera estilo modernoekin
uztartuz:atonalitatearekin eta serialismoarekin (Schoenb
erg eta Berg), neoklasizismoarekin (Stravinski)
eta minimalismoarekin (Philip Glass andJohn Adams).
Grabazio-teknologia agertzean, Enrico Caruso eta pareko
beste kantari batzuk ezagunagoak egin ziren operazaleen
zirkuluetatik at.

7. Opera motak:
Opera serioa: Argumentu mitologico eta heroikoetan. Existitutako
lehen opera izango zen.
Opera bufa: Opera seria baino berriagoa da, Herriari gehien
gustatzen zaion opera da.
Operaren atalak:
OBERTURA: Operaren hasierari deritzo. Instrumentala da, normalean
espektakuluaria hasiera ematen dio.
REZITATIBOAK: Solistek abesten duten parteak dira, akzioa bertan
gertatzen da,
ARIAK: Operaren atalik garrantzitsuenak dira.
KOROAK: Pertsonaia batek baino gehiagok abesten duten momentua.
INTERLUDIOAK: Atal instrumentalak.

8. Ahotsak, erakarpen nagusia Entzun daitezkeen
ahots nagusiak:
Emakumezkoenak: sopranoa, ahotsik altuena;
mezzo-sopranoa, ez hain altua; eta kontraltoa,
baxuena.
Gizonezkoenak:tenorea, altuena; baritonoa, ez hain
altua eta baxua, guztietan baxuena.

9. Operaren estruktura:
Hasierako partea edo obertura, okestak bakarrik egiten du.
Bat edo akto gehiago, non, akzioa garatzen da.
Pertsonaia bakoitzak ahots tipo esberdina behar du;
Nagusiak badira, erregeak edota apaiza, konpositoreak
bajuak edo baritonoak aukeratzen ditu.
Protagonistak, gehienbat gazteak direnean, ahots
agudoagoa eskatzen die; tenoreak.
Emakumezko protagonistak sopranoak izaten dira eta
kontraltoak, pertsonaia tragikoak izaten dira.

10. Operaren eszenatokiak, U forma du, eta atal hauek
bereizten dira:
•Eszenatokia.
• Foso orkesta, batzuetan lur barnekoa beste
batzuetan eszenatoki azpian kokatua.
•Platea: Butaka patioa.
•Palkoak: Zona itxiak, espektadore gutxirentzako.
•Anfiteatroa: Beste solairu guztietako.

12. https://www.youtube.com/watch?
v=cFJJ1zFBWgY&playnext=1&list=PL83613805
C3C9C189&feature
https://www.youtube.com/watch?v=NME80lqt7pg