3. Veranderen; sterktes versus kansen Hoofdvraag 1 (extern gericht) Stellen de ‘sterktes’ de organisatie in staat de ‘kansen’ op korte termijn effectief op te pakken? Hoofdvraag 2 (intern gericht) Hoe flexibel is de organisatie op korte termijn? (Interne) Sterktes (Externe) Kansen
4. Veranderen; Zwakten versus Kansen Hoofdvraag 1 (intern gericht) Verhinderen de ‘zwaktes’ de organisatie om de ‘kansen’ op termijn effectief op te pakken? Hoofdvraag 2 (intern gericht) Hoe groot is de verandercapaciteit/het innovatievermogen van de organisatie op korte termijn? (Interne) Zwaktes (Externe) Kansen
5. Veranderen; Sterkten versus Bedreigingen Hoofdvraag 1 (extern gericht) Stellen de ‘sterktes’ de organisatie in staat om de ‘bedreigingen’ op korte termijn zelfstandig op te vangen? Hoofdvraag 2 (intern gericht) Hoe groot is het weerstandsvermogen van de organisatie op korte termijn? (Hoe zit het met bijvoorbeeld de financiële reserves van de organisatie?) (Interne) Sterktes (Externe) Bedreigingen
6. Veranderen; Zwakten versus Bedreigingen Hoofdvraag 1 (intern gericht) Verhinderen de ‘zwaktes’ de organisatie om de ‘bedreigingen’ te weren? Vecht de onderneming tegen zijn ondergang? Hoofdvraag 2 (intern gericht) Hoe groot is het saneringsvermogen van de organisatie op korte termijn? (In geval van ongewijzigd beleid verdwijnt de organisatie!) (Interne) Zwaktes (Externe) Bedreigingen
7. Veranderstrategie en interventies Strategie en vaststellen doelstellingen Vaststellen veranderstrategie en interventies SOLL-situatie Kritische succesfactoren (KSF) Interne processen en innovatief vermogen Financiën IST-situatie Interne organisatie Marketing Afnemers & markten Organisatiestructuur Organisatiecultuur Veranderaanpak Veranderplan Implementatie verbeterbeleid Evaluatie verbeteringen Prestatie-indicatoren(PI), normen, verbeteracties
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14. Drie componenten van verandering Organisatie-verandering Sturingsvermogen management Verander-capaciteit organisatie Verander- bereidheid betrokkenen
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29. Confrontatie OD en OT OT OD Vernieuwen Het fundamenteel en snel aan- passen van de organisatie Verbeteren Het geleidelijk, fasegewijs ontwikkelen van de organisatie Directief, centrale regie Minder directief, meer bottom up Herontwerpen van structuren en processen Teambuilding, coaching, Problem solving, werken aan commitment Relatief kort transformatieproces Langdurig ontwikkelingsproces Houdingsstrategie Machts-/dwangstrategie Stroming Visie Aansturing Instrumenten Tijdsduur Omgaan met weerstand
30. Overzicht van veranderstrategieën Onderhandelen Trekken Ontdekken Veranderstrategie Auteur(s) Organizational Transformation Organizational Development Episodic/planned change Continuous/emergent change Theorie E Theorie O Ontwerpen Ontwikkelen Machts-dwang Empirisch-rationeel Ruil/beloning Normatief-reëducatief Directief Diffusie Interactie Ontwikkeling Interveniëren Transformeren Implementeren Vernieuwen Commanding Engineering Teaching Socializing Directief Tell sell Onderhandelend Ontwikkelend Geeldruk Blauwdruk Rooddruk Groendruk Witdruk Doorduwen Divers Weick & Quinn (1999) Beer & Nohria (2000) Boonstra (2000) Chin & Benne (1970) Van der Zee (1995) Berenschot; Ten Have (1999) Huy (2001) Reitsma (2003) De Caluwé & Vermaak (2002) Boonstra (2004) Verhuizen
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40. Vijf strategieën van Boonstra Planmatige strategie Onderhandelings strategie Programmatische strategie Interactieve strategie Machts strategie Verhuizen Doorduwen Onderhandelen Trekken Ontdekken 13% 23% 18% 25% 21% Sturing door top Doelgericht Legitieme macht Inbreng controllers Macht-dwang Geen participatie Initiatief bij de top Doelgericht Expertmacht Inbreng adviseurs Rationeel-empirisch Weinig participatie Meer partijen Resultaatgericht Positiemacht Inbreng partijen Onderhandeling Politiek proces Participatief Probleemgericht Indirecte macht Inbreng medewerker Re ë ducatief Veel participatie Interactief Toekomstgericht Verbeeldingskracht Samen optrekken Dialoog en conflict Veel interactie Zeer laag verandervermogen Laag verandervermogen Gering verandervermogen Beperkt verandervermogen Hoog verandervermogen
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55. Weerstandsuitingen op drie niveaus - demotivatie - bedekt onderpresteren - ontbreken commitment - verplaatsingen - ‘sabotage’ activiteiten - ander disfunctioneel gedrag - directe groepsweerstand - geplande groepsweerstand - openlijk onderpresteren - inter-groepsconflict - extreem in-groep conformisme - actief nastreven eigen doelen - stakingen - inter-organisationele weerstand door industriële acties Individu Groep Organisatie Weerstandsuitingen Openlijk Heimelijk
56. Het weerstandsstrategiemodel (1) iedereen tegen enkeling tegen tijd ontwijken informeren ondersteunen onderhandelen overtuigen afdwingen Faciliteren