1. TEMA 1: Diversidade
xeolóxica e morfolóxica
Vocabulario e imaxes
IES.JOHAN CARBALLEIRA (Bueu)

2. Vocabulario
Aluvión: Depósito de materiais detríticos, transportado e depositado
de xeito transitorio ou permanentemente por unha corrente de auga.
Habitualmente, está composto por areas, gravas, arxilas ou limos,
acumulándose nas canles das correntes, nas chairas inundables e nos
deltas.

3. Vocabulario
• Foz: Corte profundo, case vertical, que pode chegar a formar un río
ao circular sobre materiais duros. Son formas propias do relevo
cárstico e do relevo sobre rochas metamórficas.

4. Vocabulario
Litosfera é un conxunto máis ou menos ríxido, fragmentado en
diversas placas, que forma a superficie sólida do planeta e descansa
sobre unha capa plástica, a astenosfera. A litosfera está formada pola
codia e unha parte do manto superior terrestre.

5. Vocabulario
Meseta: superficie plana de gran extensión, horizontal ou
lixeiramente ondulada, elevada con respecto ao nivel do mar. Apenas
presenta accidentes topográficos de importancia e os seus rebordos
poden ser montañosos. En España é a unidade principal do relevo
peninsular, resto do antigo macizo xurdido na oroxenia herciniana,
que foi arrasado pola erosión, e afectado e deformado polo
movemento alpino que fixo xurdir os seus sistemas interiores e os
rebordos montañosos.

6. Vocabulario
Penechaira: Superficie de erosión (xerada por un ciclo erosivo) cunha
topografía plana e de escasos desniveis que se atopa a certa altitude
sobre o nivel do mar. Está formada por materiais antigos e
erosionados.

7. Vocabulario
Somonte: Rexión ou territorio situado ao pé da montaña. Ex.: Terras
planas , aínda que levemente inclinadas, formadas entre as serras
exteriores e o centro da depresión do Ebro, que están constituídas
por materiais grosos e duros dos relevos montañosos, transportados
polos ríos.

8. Vocabulario
A tectónica de placas é unha teoría que explica a deriva continental e
outros fenómenos como a formación de montañas, volcáns e
terremotos. Segundo a tectónica de placas, a superficie exterior da
Terra, chamada cortiza, consiste en aproximadamente dez bloques ou
placas ríxidas que están en constante movemento. España está no
límite sur da placa eurasiática.

9. Outros conceptos básicos
Oroxenia: Proceso de formación dunha cordilleira, directamente
relacionado coa tectónica de placas (normalmente por colisións, pero
tamén por ascenso de material fundido). Tamén se denomina
oroxenia a cada un dos grandes procesos que, no pasado, deron lugar
non só a algunhas das cordilleiras máis importantes do planeta, senón
que configuran estruturas continentais que aínda hoxe perduran.
Exemplos son a oroxenia herciniana, a alpina, etc.

10. Outros conceptos básicos
Transgresión mariña: Ascenso xeral do nivel mariño como
consecuencia da fusión dos xeos glaciares en períodos máis cálidos e
que se manifesta no avance do mar sobre as terras emerxidas.
O concepto oposto sería o de : regresión mariña.
Estrato Sedimentario: capa formada por acumulación de material de
orixe detrítica (material procedente de partículas disgregadas doutras
rochas), química (disolución de substancias) ou orgánica (restos de
seres vivos). O estrato presenta características uniformes e
diferenciadas doutras capas.

11. Outros conceptos básicos
Erosión: Conxunto de procesos que actúan sobre a superficie
terrestre, modificando e desgastando as formas creadas pola
oroxenia e a tectónica, tendendo a igualar o relevo. Os procesos
poden ser físicos (auga, xeo, vento), químicos e biolóxicos (seres
vivos)

12. Outros conceptos básicos
Sedimentación: Acumulación de material de orixe detrítica, química
ou orgánica nun medio mariño, continental ou lacustre. É a fase
principal da xénese das rochas sedimentarias.