2. Émilie dû Chatelet
O 17 de decembro de 1706 naceu esta inquieta
matemática francesa que, como lle sucedeu a
moitas outras mulleres que decidiron saír dos
carrís nos que a súa vida
era confinada, tivo que loitar duramente
para dedicarse á ciencia.
A acomodada posición social na que
Émilie viviu, serviulle para achegarse aos
sabios da época e para poder saciar a súa
fame de coñecemento. De nacer no seo dunha
familia pobre dificilmente puidese lograr o seu obxectivo. Agora ben, pertencer á aristocracia
tampouco a beneficiou moito, porque iso de ser unha marquesa sabia estaba moi mal visto. A
pesar dos contratempos, Émilie estaba fascinada pola nova física e matemática da que tanto se
falaba por aquel entón e que xurdira da mente de Isaac Newton cuxas ideas eran aínda acollidas
con frialdade en Francia. Desa fascinación xurdiu a súa tradución ao francés de obras de Newton,
Philosophiae Naturalis, Principia Mathematica, encargándose así de dar a coñecer no continente o
cálculo diferencial e integral a través dun libro en tres volumes titulado As institucións da física,
que redactou coa idea de que servise para que o seu fillo interesásese e aprendese física, a través
dunha brillante serie de textos nos que mostra claras influencias e gran coñecemento da obra de
Descartes, Leibniz e Newton. Os pais de Émilie, ao contrario do que se adoitaba facer coas nenas
da aristocracia educadas pensando nun futuro matrimonio antaxoso ao máis puro estilo de muller
floreiro, alentaron e alimentaron o desexo de coñecemento que demostrou a futura matemática
desde moi pequena. Con apenas dez anos, a criatura xa lía aos clásicos latinos e era afeccionada ás
matemáticas. Escasos anos máis tarde, era capaz de falar máis de tres idiomas, como o español ou
o alemán e atopábase tan contenta entre a prosa e a poesía escrita en latín e grego que é innegable
que nos achamos ante unha persoa prodixiosa, xenial, alguén que, tras ler a Descartes, decidiu que
durante toda a súa vida sería a razón quen guiase os seus pasos. En 1725, casou cun marqués,
como non podía ser doutro xeito, esa era o seu destino. A súa vida era en grao sumo normal, tendo
en conta a súa posición, pero non por iso deixouse levar pola simple vida disoluta, nada diso, a súa
fame de coñecemento non desapareceu cos anos. Así, contratou a diversos profesores de
matemáticas e ciencias, seleccionados entre o máis selecto da época, ademais de learse con
Voltaire, quen escapara da xustiza parisiense, escondéndose nun dos castelos da familia Châtelet.
Lorena Gándara Canosa
3. Émilie dû Chatelet
Os dous entendéronse moi ben, tanto que, aínda que pasaron os anos e afastáronse
fisicamente,sempre estiveron en contacto. As discusións que mantiveron fixéronse soadas, como
así o foron as relacións epistolares que Émilie mantivo con grandes matemáticos como
Bernoulli.Tuvo un romance con el poeta Jean-François de Saint-Lambert y quedó embarazada.
En una carta a un amigo le confió sus temores de que, debido a su edad, ella no podría sobrevivir
al parto. Châtelet llevaba al niño, pero murió seis días después de una embolia a la edad de 42.
Preguntas:
1. Para que lle serviu o feito de vivir nunha alta sociedade?
2. En que non lle beneficiou?
3. Que lle fascinou?
4. Que traduciu ao francés?
5. Como se titulou o seu libro?
6. Para que o redactou?
7. Que fixeron os pais de Émilie?
8. Que facía con apenas 10 anos?
9. A quen axudou escondéndoo nun dos seus castelos?
10. De que morreu?A que idade?
Lorena Gándara Canosa