This document provides information about sieve analysis of a soil sample: - It lists the sieve sizes used from 10 mm to 0.001 mm and the percentage of soil finer than each sieve size. - It provides the D60 and D10 particle sizes based on the sieve analysis results. - It calculates the coefficient of uniformity (Cu) and coefficient of curvature (Cc) which characterize the grain size distribution of the soil sample.

1. ‫ﺑﺴﻤﻪ ﺗﻌﺎﻟﯽ‬
‫ﺁزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ ﺧﺎك‬
‫دﮐﺘﺮ ﺳﻌﻴﺪ ﺧﺮﻗﺎﻧﯽ‬

2. ‫ﺁزﻣﺎﻳﺸﻬﺎ‬
‫داﻧﻪ ﺑﻨﺪي‬ ‫ﺁزﻣﺎﻳﺶ‬ ‫١-‬ ‫•‬
‫هﻴﺪ روﻣﺘﺮي‬ ‫ﺁزﻣﺎﻳﺶ‬ ‫٢-‬ ‫•‬
‫وزن ﻣﺨﺼﻮص داﻧﻪ هﺎ‬ ‫ﺁزﻣﺎﻳﺶ‬ ‫٣-‬ ‫•‬
‫ﺣﺪ ود اﺗﺮﺑﺮگ‬ ‫ﺁزﻣﺎﻳﺶ‬ ‫٤-‬ ‫•‬
‫ﺗﺮاآﻢ )ﭘﺮوآﺘﻮر(‬ ‫ﺁزﻣﺎﻳﺶ‬ ‫٥-‬ ‫•‬
‫ﻧﻔﻮذ ﭘﺬﻳﺮي ﺧﺎك‬ ‫ﺁزﻣﺎﻳﺶ‬ ‫٦-‬ ‫•‬
‫ﻣﻌﺎدل ﻣﺎﺳﻪ‬ ‫ﺁزﻣﺎﻳﺶ‬ ‫٧-‬ ‫•‬

3. ‫ﺁزﻣﺎﻳﺸﻬﺎ‬
‫٨- ﺁزﻣﺎﻳﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺿﺮﻳﺐ ‪CBR‬‬ ‫•‬
‫٩- ﺁزﻣﺎﻳﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ داﻧﺴﻴﺘﻪ در ﻣﺤﻞ‬ ‫•‬
‫٠١- ﺁزﻣﺎﻳﺶ ﻓﺸﺎر ﺗﻚ ﻣﺤﻮري‬ ‫•‬
‫١١- ﺁزﻣﺎﻳﺶ ﺳﻪ ﻣﺤﻮري‬ ‫•‬
‫٢١- ﺁزﻣﺎﻳﺶ ﺗﺤﻜﻴﻢ )ادﻳﻮﻣﺘﺮي(‬ ‫•‬
‫٣١- ﺁزﻣﺎﻳﺶ ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‬ ‫•‬

4. ‫ﺁزﻣﺎﻳﺶ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﺧﺎك‬
‫• ﻣﻨﻈﻮر از داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﻳﻚ ﺧﺎك‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ در ﺻﺪ وزﻧﻲ داﻧﻪ هﺎي‬
‫ﺑﺎ ﺣﺪود و اﻧﺪازﻩ هﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫اﺳﺖ آﻪ ﺧﺎك ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را‬
‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دهﻨﺪ‬
‫• داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﺧﺎآﻬﺎي درﺷﺖ‬
‫داﻧﻪ ﺑﺎ روش اﻟﻚ آﺮدن ﻣﻌﻴﻦ‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫• ﺧﺎك را از ﺗﻌﺪادي اﻟﻚ ﻋﺒﻮر‬
‫ﻣﻲ دهﻨﺪ و ﺧﺎك ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﺮ‬
‫روي هﺮ اﻟﻚ ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﻲ ﮔﺮدد‬
‫و ﺳﭙﺲ در ﺻﺪ وزﻧﻲ ﺧﺎك‬
‫رد ﺷﺪﻩ از اﻟﻚ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ‬
‫ﮔﺮدد‬

5. ‫ﺁزﻣﺎﻳﺶ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﺧﺎك‬
‫• ﺗﻮزﻳﻊ اﻧﺪازﻩ هﺎي ﻳﻚ‬
‫001‬
‫09‬
‫ﺧﺎك ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻨﺤﻨﻲ‬
‫08‬
‫ﻧﻴﻤﻪ ﻟﮕﺎرﻳﺘﻤﻲ ﻧﺸﺎن‬
‫07‬
‫‪p e r c e n t fi n e r‬‬
‫06‬
‫دادﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻋﺮض‬
‫05‬
‫ﻧﻘﺎط واﻗﻊ ﺑﺮ أﻳﻦ‬
‫04‬
‫ﻣﻨﺤﻨﻲ درﺻﺪ وزﻧﻲ‬
‫03‬
‫02‬
‫داﻧﻪ هﺎي آﻮﭼﻜﺘﺮ از‬
‫01‬
‫اﻧﺪازﻩ أي اﺳﺖ آﻪ‬
‫0‬
‫10.0‬ ‫1.0‬ ‫1‬ ‫01‬ ‫001‬
‫ﺑﺮروي ﻣﺤﻮر ﻃﻮﻟﻬﺎ دادﻩ‬
‫ﺷﺪﻩ اﺳﺖ‬

6. ‫ﺁزﻣﺎﻳﺶ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﺧﺎك‬
‫: ٠١% داﻧﻪ هﺎي‬ ‫• اﻧﺪازﻩ ﻣﻮﺛﺮ داﻧﻪ هﺎ 01‪D‬‬
‫ﺧﺎك از ﺁن آﻮﭼﻜﺘﺮاﺳﺖ.‬
‫• ﺿﺮﻳﺐ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ ﺧﺎك : 01‪Cu=D60/D‬‬
‫• ﺿﺮﻳﺐ ﺧﻤﻴﺪ ﮔﻲ ﻳﺎ اﻧﺤﻨﺎ :‬
‫01‪CC=D²30/D60×D‬‬

7. ‫ﺁزﻣﺎﻳﺶ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﺧﺎك‬
‫• ﻧﺤﻮﻩ اﻧﺠﺎم ﺁزﻣﺎﻳﺶ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﺑﻪ روش‬
‫ﺧﺸﻚ:‬
‫• ﻳﻚ ﻣﻘﺪارﻣﺸﺨﺺ از ﺧﺎك )٠٠٧ﮔﺮم ﻳﺎ ١وﻳﺎ‬
‫٢آﻴﻠﻮﮔﺮم( آﺎﻣﻼ ﺧﺸﻚ و آﻠﻮﺧﻪ هﺎي ﺁن ﭘﻮدر‬
‫ﺷﺪﻩ و از ﺳﺘﻮﻧﻲ از اﻟﻜﻬﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد آﻪ در‬
‫ﺗﻪ ﺁﻧﻬﺎ زﻳﺮ اﻟﻚ ﻗﺮار دارد، ﮔﺬراﻧﺪﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد و‬
‫ﺳﭙﺲ ﻣﻘﺪار ﺗﺠﻤﻌﻲ درﺻﺪ ﻋﺒﻮري از هﺮ اﻟﻚ‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد‬

8. ‫ﺁزﻣﺎﻳﺶ هﻴﺪروﻣﺘﺮي‬
‫• داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﺧﺎآﻬﺎي رﻳﺰ داﻧﻪ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ‬
‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ از روش ﺗﻪ ﻧﺸﻴﻨﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ آﺮد أﻳﻦ‬
‫روش ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺘﻮآﺲ اﺳﺖ آﻪ‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺳﻘﻮط ذرات آﺮوي ﺷﻜﻞ‬
‫ﻣﻌﻠﻖ در ﻣﺎﻳﻌﺎت ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ذرات ﺑﺰرﮔﺘﺮ‬
‫ﺳﺮﻋﺖ ﺳﻘﻮط ﺑﻴﺸﺘﺮي دارﻧﺪ و ذرات‬
‫آﻮﭼﻜﺘﺮﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ آﻤﺘﺮي ﺗﻪ ﻧﺸﻴﻦ ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ.‬

9. ‫ﺁزﻣﺎﻳﺶ هﻴﺪروﻣﺘﺮي‬
‫• داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﺑﺎ هﻴﺪروﻣﺘﺮ:‬
‫• در أﻳﻦ ﺁزﻣﺎﻳﺶ ٠٥ ﮔﺮم از‬
‫ﺧﺎك ﺧﺸﻚ و ﭘﻮدر ﺷﺪﻩ‬
‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻗﺮار ﻣﻲ‬
‫ﮔﻴﺮد‬
‫• ﻗﺒﻞ از ﺁزﻣﺎﻳﺶ ﻣﻮاد‬
‫ﭘﺮاآﻨﻨﺪﻩ )٥٢١ﺳﻲ ﺳﻲ‬
‫ﺻﺪ‬ ‫در‬ ‫٤‬ ‫ﻣﺤﻠﻮل‬
‫هﮕﺰاﻣﺘﺎﻓﺴﻔﺎت ﺳﺪﻳﻢ(‬
‫اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‬

10. ‫ﺁزﻣﺎﻳﺶ هﻴﺪروﻣﺘﺮي‬
‫• ﺧﺎك ﻣﺪت ٦١ ﺳﺎﻋﺖ در ﻣﺤﻠﻮل ﭘﺮاآﻨﻨﺪﻩ ﺧﻴﺲ‬
‫ﺧﻮردﻩ، ﺁب ﻣﻘﻄﺮ ﺑﻪ ﻣﺤﻠﻮل اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪﻩ آﺎﻣﻶ ﺑﻬﻢ‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮرد. ﺳﭙﺲ ﻣﺤﻠﻮل در اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﺁزﻣﺎﻳﺶ‬
‫رﻳﺨﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺁﻧﻘﺪر ﺁب ﻣﻘﻄﺮ ﺑﻪ ﻣﺤﻠﻮل رﻗﻴﻖ‬
‫ﺷﺪﻩ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺳﻄﺢ ﺁن ﺑﻪ ﻋﻼﻣﺖ‬
‫٠٠٠١ ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮ ﺑﺮﺳﺪ، ﺳﭙﺲ هﻴﺪروﻣﺘﺮ در داﺧﻞ‬
‫ﻣﺤﻠﻮل ﻗﺮار دادﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد. ﻗﺮاﻳﺖ هﻴﺪروﻣﺘﺮ اﻧﺠﺎم‬
‫ﮔﺮدﻳﺪﻩ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺘﻮآﺲ ﻣﻲ ﺗﻮان‬
‫ﻗﻄﺮ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ذرﻩ در ﺣﺎل ﺗﻌﻠﻴﻖ را در زﻣﺎن ‪t‬‬
‫ﺑﺪﺳﺖ ﺁورد.‬

11. ‫ﺁزﻣﺎﻳﺶ هﻴﺪروﻣﺘﺮي‬
‫• ‪ : D‬ﻗﻄﺮ ذرﻩ ﺧﺎك‬
‫‪ : Gs‬ﭼﮕﺎﻟﻲ داﻧﻪ‬ ‫•‬
‫هﺎي ذرات ﺧﺎك‬
‫‪ :η‬وﻳﺴﻜﻮزﻳﺘﻪ ﺁب‬ ‫•‬
‫‪: γ w‬وزن ﻣﺨﺼﻮص ﺁب‬ ‫•‬
‫‪ : L‬ﻃﻮل ﻣﻮﺛﺮ)ﻓﺎﺻﻠﻪ‬ ‫•‬
‫ﻣﺮآﺰ ﺛﻘﻞ هﻴﺪروﻣﺘﺮ ﺗﺎ‬
‫ﺳﻄﺢ ﺁب(‬
‫‪ : t‬زﻣﺎن‬ ‫•‬

12. ‫ﺁزﻣﺎﯾﺶ وزن ﻣﺨﺼﻮص داﻧﻪ هﺎ‬
‫• اﯾﻦ ﺁزﻣﺎﯾﺶ در وﺳﻴﻠﻪ ای ﺑﻪ ﻧﺎم ﭘﻴﮑﻨﻮﻣﺘﺮ ﺑﺮ‬
‫اﺳﺎس ﻗﺎﻧﻮن ارﺷﻤﻴﺪس اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﮔﺮدد.‬
‫• ﺣﺠﻢ ﭘﻴﮑﻨﻮﻣﺘﺮ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻮع ﺧﺎک )ﺷﻦ؛‬
‫ﻣﺎﺳﻪ؛ ﻻی ورس( ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﯽ ﮔﺮدد.‬
‫• ﻣﻘﺪار ﻣﻌﺘﻨﺎﺑﻬﯽ ﺧﺎک ﺧﺸﮏ ﻣﺎﻧﺪﻩ روی اﻟﮏ‬
‫ﺷﻤﺎرﻩ ۴ )ﺷﻦ(؛ ﻣﺎﻧﺪﻩ روی اﻟﮏ ﺷﻤﺎرﻩ‬
‫٠٠٢)ﻣﺎﺳﻪ(؛ رد ﺷﺪﻩ از اﻟﮏ ٠٠٢ )ﻻی ﯾﺎ‬
‫رس( وزن ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ)‪.(Ws‬‬

13. ‫ﺁزﻣﺎﯾﺶ وزن ﻣﺨﺼﻮص داﻧﻪ هﺎ‬
‫• ﭘﻴﮑﻨﻮﻣﺘﺮ را ﭘﺮ ﺁب ﻣﻘﻄﺮ ﻧﻤﻮدﻩ درب ﺁن را ﻣﯽ ﺑﻨﺪﯾﻢ‬
‫ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ هﻴﭻ هﻮاﯾﯽ در ﺁن ﺑﺎﻗﯽ ﻧﻤﺎﻧﺪ )ﻣﯽ ﺗﻮان از‬
‫ﺣﺮارت ﺷﻌﻠﻪ ﺑﺮای ﺧﺮوج هﻮا اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻧﻤﻮد( ﺳﭙﺲ ﺁن‬
‫را وزن )‪( Wbw‬ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻴﻢ.‬
‫• ﭘﻴﮑﻨﻮﻣﺘﺮ را ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻧﻤﻮدﻩ؛ ﺧﺎک ﺧﺸﮏ را داﺧﻞ ﺁن رﯾﺨﺘﻪ‬
‫ﺑﻪ ﺁراﻣﯽ ﺁب ﻣﻘﻄﺮ ﺑﻪ ﺁن اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻴﻢ؛ در ﺣﻴﻦ‬
‫اﺿﺎﻓﻪ ﻧﻤﻮدن ﺑﺎﯾﺪ هﻮای داﺧﻞ ﺧﺎک ﺑﺨﻮﺑﯽ ﺗﺨﻠﻴﻪ‬
‫ﮔﺮدد)ﻣﯽ ﺗﻮان از ﺣﺮارت اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻧﻤﻮد( ﺗﺎ ﭘﻴﮑﻨﻮﻣﺘﺮ‬
‫ﮐﺎﻣﻶ ﭘﺮ ﺷﻮد؛ ﺳﭙﺲ درب ﭘﻴﮑﻨﻮﻣﺘﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ و‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﺎ وزن ﻣﯽ ﮔﺮدد)‪.(Wbws‬‬
‫• وزن ﺁب ﺟﺎﺑﺠﺎ ﺷﺪﻩ هﻢ ﺣﺠﻢ داﻧﻪ هﺎی ﺧﺸﮏ ﺧﺎک از‬
‫راﺑﻄﻪ ﺑﻌﺪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﯽ ﮔﺮدد.‬

14. ‫ﺁزﻣﺎﯾﺶ وزن ﻣﺨﺼﻮص داﻧﻪ هﺎ‬
‫• ‪Ww=Ws+Wbw-Wbws‬‬
‫• در ﺻﻮرﺗﻴﮑﻪ وزن ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﮔﺮم اﻧﺪازﻩ ﮔﻴﺮی ﺷﺪﻩ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ، ﺣﺠﻢ ﺟﺎﺑﺠﺎ ﺷﺪﻩ ﺁب ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺳﺎﻧﺘﻴﻤﺘﺮ‬
‫ﻣﮑﻌﺐ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ.‬
‫• ﭼﮕﺎﻟﯽ داﻧﻪ هﺎی ﺟﺎﻣﺪ از راﺑﻄﻪ زﯾﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﯽ‬
‫ﮔﺮدد:‬
‫‪Gs=αWs/Ww‬‬

15. ‫ﺁزﻣﺎﯾﺶ ﺣﺪود اﺗﺮﺑﺮگ‬
‫ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان رﻃﻮﺑﺖ، ﺧﺎک ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺣﺎﻻت‬ ‫•‬
‫ﻣﺎﯾﻊ، ﺧﻤﻴﺮی ﯾﺎ ﭘﻼﺳﺘﻴﮏ، ﻧﻴﻤﻪ ﺟﺎﻣﺪ و ﺟﺎﻣﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮد ﻣﻴﮕﻴﺮد.‬
‫ﺣﺪ رواﻧﯽ وﺣﺪ ﺧﻤﻴﺮی ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﻣﻴﺰان رﻃﻮﺑﺖ ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫•‬
‫در ﺧﺎک، ﮐﻪ ﺣﺪود اﺗﺮﺑﺮگ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و‬
‫ﺗﻮﺳﻂ ﺁزﻣﺎﯾﺸﻬﺎی اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ.‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺧﺎﮐﯽ ﮐﻪ ﺑﺮای اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﺁزﻣﺎﯾﺶ ﺑﮑﺎر ﻣﯽ‬ ‫•‬
‫رود ﺑﺨﺸﯽ از ﺧﺎک اﺳﺖ ﮐﻪ از اﻟﮏ ﺷﻤﺎرﻩ ٠۴‬
‫)۵٢۴٫٠ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ( ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ.‬
‫‪plastic limit(pl) Wp‬‬ ‫‪liquid limit(ll) Wl‬‬ ‫•‬

16. ‫ﺁزﻣﺎﯾﺶ ﺣﺪود اﺗﺮﺑﺮگ‬
‫• ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺎک از‬
‫ﻧﻴﻤﻪ ﺟﺎﻣﺪ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﺪ در‬
‫ﺣﺪ اﻧﻘﺒﺎض ﺻﻮرت ﻣﯽ‬
‫ﮔﻴﺮﯾﺪ، ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺣﺪ‬
‫اﻧﻘﺒﺎض ﻣﻴﺰان رﻃﻮﺑﺘﯽ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺁن ﺣﺠﻢ‬
‫ﺧﺎک ﺑﻪ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﻘﺪار‬
‫ﺧﻮد ﺿﻤﻦ ﺧﺸﮏ‬
‫ﺷﺪن ﻣﯽ رﺳﺪ.‬
‫• )‪Shrinkage limit(sl‬‬

17. ‫ﺁزﻣﺎﯾﺶ ﺣﺪود اﺗﺮﺑﺮگ‬
‫داﻣﻨﻪ ﺧﻤﻴﺮی‬ ‫‪Ip=Wl-Wp‬‬ ‫•‬
‫ﻧﺸﺎﻧﻪ رواﻧﯽ‬ ‫• ‪Il=(W-Wp)/Ip‬‬

18. ‫ﺁزﻣﺎﯾﺶ ﺣﺪود اﺗﺮﺑﺮگ‬

21. ‫ﺁزﻣﺎﯾﺶ ﺣﺪود اﺗﺮﺑﺮگ‬

22. ‫ﺁزﻣﺎﯾﺶ ﺣﺪود اﺗﺮﺑﺮگ‬
‫ﻓﺘﻴﻠ َ ٣ ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮی در ﺣﺪ ﭘﻼﺳﺘﻴﮏ‬
‫ﻪ‬

23. ‫ﺁزﻣﺎﯾﺶ ﺣﺪود اﺗﺮﺑﺮگ‬
‫• اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﻧﻔﻮذ ﻣﺨﺮوط ﻓﻠﺰی‬
‫• ﺑﺮای ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺣﺪود اﺗﺮﺑﺮگ‬