Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Yeni microsoft word belgesi
1. ŞARJ EDİLEBİLİR PİLLER
1.
Piyasada bulunan ve genel olarak kullanılan pillerin çeşitleri nelerdir?
Piyasada bulunan piller genel olarka market pilleri ve şarj edilebilir pillerdir.
Market Pilleri aynı zamanda "kullan-at" piller olarak da adlandırılır, bu piller yeniden şarj
edilemezler. Genel olarak alkaline, çinko karbon, lityum, gümüş oksit ve çinko içeren
pillerdir.
Şarjedilebilir Piller uygun şartlarda 1000 defaya kadar tekrar şarj edilebilir. Genel olarak
Nikel Metal Hidrid (niMH), Nikel Kadmiyum (NiCd), Lityum İyon (Li-ion) türleri piyasada
bulunmaktadır.
Pil Türleri
Voltaj (V)
Genel Kullanım
Market
Alkalin
1.5
CD/MD/MP3 çalar, oyuncak, kamera, uzaktan kumanda Karbon Çinko
1.5
Saat, radyo, yangın alarmıLityum düğme
3.0
Hesap makinesi, elektronik ajandaLityum photo
3.0 / 6.0
KameraGümüş Oksit
1.55
SaatÇinko
1.4
İşitme cihazları Rechargeable
NiMH
1.2
Dijital kamera, CD, MD, MP3 çalar, uzaktan kumandalı oyuncak araba NiCd
1.2
CD, MD, MP3 çalar, uzaktan kumandalı oyuncak araba Li-ion
3.6-3.7
Notebook , PDA, cep telefonu, video kamera, dijital kamera
2.Pillerin performans ve maliyet sıralaması nasıldı?
Pil alırken sıklıkla "heavy duty", "super heavy duty", ve "longer lasting" terimlerini
görürsünüz. Fakat pillerin dayanma süresi ve perfomansında üretim sırasında kullanılan
sistem ve hammaddenin çok büyük etkileri vardır. Yüksek fiyatına rağmen alkalin pillerin
dayanma süresi çinko karbon pillere göre 10 kat daha fazladır.
Şarj edilebilir pillerin maliyeti ilk aldığınız zaman yüksektir. Fakat 1000 defaya kadar tekrar
şarj edilebildiklerinden uzun süreli kullanımlarda çok daha ekonomik olacaktır.
2. NiCd ve NiMH pillerin benzer özellikleri vardır. NiMH piller, NiCd pillere göre aynı
kullanım koşullarında iki kat daha dayanıklıdırlar.
3.Pil seçerken fiyat ve performans arasında nasıl bir denge sağlayabilirim?
Pil seçmeden önce kullanacağınız cihazın nasıl bir güç ihtiyaç olduğunu bilmeniz
gerekmektedir.
NiMH pillerbatteries en uzun kullanım süresini sağlar. Ayrıca 1000 defaya kadar şarj edilerek
tekrar kullanılabilirler. Birim enerji maliyeti alkalin v karbon çinko pillerine göre daha
düşüktür. Alkalin piller genel kullanılan elektronik cihazlar için en uygun seçenektir.
Çinko Karbon piller düşük enerji ihtiyacı olan elektronik cihazlarda kullanılabilir.
Pil Seçim Rehberi
Güç İhtiyacı Elektronik Cihaz Tavsiye edilen pil YüksekDijital Kamera NiMH
Nikel Çinko YüksekMD/MP3/CD çalar
PDA
Oyun konsoluNiMHOrta ve YüksekWalkman
MD/MP3/CD çalar
FenerAlkalinDüşükSaatli radyo
Uzaktan Kumanda
Yangın alarmı Çinko Karbon
4.Şarj edilebilir pilleri voltajı nedir?
NiMH & NiCd pillerin 1.2V/pil nominal voltaj değeri vardır. Liyum İyon piller 3.6 - 3.7V/pil
voltaj sağlar.
5.Şarj edilebilir piller 1.2V değerine rağmen market pillerin yerine kullanılabilir mi?
Evet, NiMH piller her durumda özellikle de yüksek enerji gerektiren elektronik cihazlarda
sorunsuz kullanılabilir. Alkalin pill 1.5V enerji sağlamasına rağmen bitmeye yakın voltaj
değerlerinde düşüş yaşanabilir. Bitmeye yakın alkalin pilleri voltaj değeri yaklaşık 1.2V
seviyesine iner. Aradaki en önemli fark alkalin pilleri ilk kullanımda 1.5V ile başlayıp
kullanım sonucunda 1.0V değerinin altına düşmesidir, diğer yandan NiMH piller kullanım
süresinde 1.2V ortalama değer sağlar.
6.Şarj edilebilir NiMH pil kullanmanın avantajları nedir?
Performans - NiMH piller yüksek enerji gerektiren elektronik cihazlarda alkalin pillere göre 3
kat daha uzun süre kullanılabilir.
Tasarruf - 1000 defaya kadar şarj edilerek tekrar kullanılabilir. Çevre Dostu - Kadmiyum ve
cıva gibi çevreye zararlı madde içermemektedir.
7.NiMH pillerin performansını etkileyen faktörler nelerdir?
NiMh pillerin çabuk tükendiği durumlara genellikle yanlış uygulamalar sebep olmaktadır.
Fazla şarj ve aşırı deşarj düşük performansa sebep olur.
3. 8.Kısa devre nedir? Kısa devre, pilin artı ve eksi kutularının metal bir nesne ile birbirine
bağlanması sonucunda olur. Pil ısısının artması, iç basıncın yükselmesi sonucunda pilin
akması gibi problemler yaratabilir.
Kısa devrenin engellenmesi için piller, metal nesneler ile aynı yerde taşınmamalıdır.
9.Şarj edilebilir pillerin kendi arasındaki farkları nelerdir? Lityum İyon (Li-ion) pillerin
kapasitesi yüksek ve ağırlıkları düşüktür. Voltaj değeri 3.7V'dur.
Nikel Metal Hidrid (NiMH) piller yüksek kapasiteledir (Nikel Kadmiyum (NiCd) pillerden iki
kat fazla) ve çabuk şarj edilebilirler. Yüksek enerji gerektiren dijital kamera, motorlu
oyuncaklarda kullanımı tercih edilmelidir. Voltaj değeri 1.2V'dur.
Nickel Kadmiyum (NiCd) piller 1000 defaya kadar şarj edilebilmeleriyle piyasadaki en
ekonomik çözümdür. Çok düşük ısıda ve kötü koşullarda sorunsuz çalışırlar. NiCd pillerin ilk
kullanımdan önce tam olarka şarj edilmesi gerekir, voltaj değeri 1.2V'dur.
10.Hızlı şarj mı yoksa yavaş mı, hangisi daha iyi? Hızlı şarj yüksek enerji akışı gerektiri ve
NiMH pillerin 5 saatten yarım saate kadar düşen kısa sürelerde şarj edilebilmesini sağlar.
Düşük şarj akımı kullanıldığında NiMH pillerin şarj edilme süresi 12 saate kadar çıkabilir.
11.Trickle charge ne demektir? Çok düşük bir şarj akımı ile pillerin fazla şarj olmasına sebep
olmadan sürekli tam dolu tutulmasını sağlar.
12.Şarj cihazını seçerken nelere dikkat edilmeli? Hızlı ve yavaş şarj cihazların değişik avantaj
ve dezavantajları vardır. İhtiyaçlarınıza uygun şarj cihazını seçmelisiniz.
Hızlı şarj cihazlarında süre kısalır fakat üretimi daha kompleks olduğundan fiyatı yüksektir.
Fazla şarj edildiğinde NiMH pillerin ömrü kısalır, iyi dizayn edilmiş bir hızlı şarj cihazı bu
sorunu önler. Bu tür kontrol mekanizmaları fiyatın yükselmesine sebep olur.
Bu sebeple eğer hız önemli değilse, ekonomik olması açısından yavaş şarj makineleri tercih
edilebilir, bu tür cihazlar pillerin uzun ömürlü olmasına da yardımcı olur.
13.Pilleri şarj etme süresi nedir? Şarj süre mA cinsinden şarj akımına ve piliniz kapasitesine
(mAh) bağlıdır.
Capacity of battery / charging current X 120% formülü ile hesaplanabilir.
Genel uygulamada şarj süresine kayıpları göz önünde tutarak %20 ilave etmek gerekir.
14.Pilleri sürekli şarj edebilir miyim? Şarj cihazınıza bağlı olarak edebilirsiniz.
15.Şarj edilirken piller ısınıyor, bu normal midir? Evet, şarj sırasında pillerin ısınması
normaldir.
4. 16.Hafıza etkisi nedir? Pilin şarjı tam olarak bitmeden şarj edilmesi durumunda hafıza etkisi
ortaya çıkar. Pil son şarj seviyesini hatırlar, ve zaman içinde bu uygulamanın devam etmesi
durumunda pil ömrünün kısalmasına sebep olur.
17.NiMH pillerde hafıza etkis var mıdır? Hayır, teknolojik ilerleme sonucunda NiMH pillerde
bu sorun giderilmiştir.
18.NiMH pillerde kendi kendine deşarj oranı nedir? NiMH piller şarj edildikten sonra uzun
süre kullanılmazsa, gücü düşmeye başlar. Oda sıcaklığında deşarj oranı pilin toplam gücünde
%15-20 azalmaya sebep olur.
19.Pil ömrü ne kadardır? Pil ömrü şarj-deşarj sayısına bağlıdır, kapasitenin %60-80 oranında
kaybolması durumunda pilini ömrünün bitmiş olduğu düşünülebilir.
20.Pil ömrüne hangi faktörler etki eder?
Aşağıdaki faktörler pil ömründe etkilidir:1) Şarj:
Pil ömrünün kısalması ve fazla şarjı önlemek için tavsiye edilen veya pil özelliklerine uygun
şarj cihazının kullanılması gerekmektedir. Genel olarak, yavaş şarj pil ömrüne ve yüksek
kapasitede şarja yararlıdır. 2)Deşarj:
Pil ömrünü etkileyen önemli faktörlerden biri deşarj oranıdır. Deşarj oranının artması ile pil
ömrü kısaltabilir. Bu yüzden pillerin çok düşük voltaj değerine deşarj olması önlenmelidir,
genel olarak 0.8-1.0V değerine düşen pillerin şarj edilmesi gerekmektedir.
Yüksek sıcaklıklarda deşarj pil ömrünü azaltır.
Uzun süre kullanılmadığında bazı elektronik cihazların içinde bırakılan piller küçük elektrik
akımları sonucunda tamamen deşarj olabilir.
Farklı türde pillerin aynı anda kullanılması pillerin fazla deşarj olmasına sebep olabilir.
3)Saklama:
Piller uzun süre yüksek sıcaklıkta saklanırsa, elektrodları bozularak pil ömrü kısalabilir.
Çok uzun süre ile pilleri şarj cihazının içinde tutmamalısınız.
21.Pil ömrünü nasıl uzatabiliriz?
Pilleri serin ve kuru bir ortamda güneş ışığına maruz kalmayacak şekilde saklayın. Uzun
süreli saklamada ortam sıcaklığı 30C üzerine çıkmamalıdır. Çok yüksek sıcaklıklarda pilleri
şarj etmeyin ve bu tür ortamlarda saklamayın.
Fazla şarj etmeyi önlemek için uygun şarj cihazı kullanın. Pil ve şarj cihazını paket olarak
satın alınması tavsiye edilebilir.
0.8V altına düşmeden pilleri tekrar şarj edin.
Uzun süre kullanılmayacaksa pilleri cihazınızdan çıkartın.
Pillerin fazla şarj edilmemesine dikkat edin.
Değişik türdeki pilleri aynıanda kullanmayın.
22.NiMH pilleri nasıl saklamalıyım? Yüksek sıcaklıklar NiMH pillerin kapasitesinin
düşmesine sebep olur.
23.Aşırı sıcak ve soğuk pilleri etkiler mi? Aşırı sıcak ve soğuk ortamlar pillerin kapasitesinin
düşmesine sebep olur. Pillerin oda sıcaklığında ve kuru ortamlarda saklanması gerekmektedir.
5. NORMAL PİLLER (ŞARJ EDİLEMEYEN KULLAN AT PİLLER)Yapılması Gerekenler
1.Cihazınıza pilleri takmadan önce mutlaka kullanım klavuzunu okuyun.2.Cihaz üreticisinin
belirttiğin boyut ve cins pilleri kullanın. Pilleri cihazınıza düzgün bir şekilde yerleştirin, (+)
ve (-) kutupların yerleşimine dikkat edin.3.Tükenmiş olan pilleri cihazdan birlikte çıkararak
yerine aynı boyut ve türde yeni pil kullanın. 4.Pilleri kuru bir ortamda ve oda sıcaklığında
saklayın. 5.Cihazınıza uzun bir süre kullanmayacaksınız pilleri çıkartın. 6.Pillerin kutuplarını
ve cihazınızın pil haznesindeki bağlantı noktalarını temiz bir kurşunkalem silgisi veya bez ile
pilleri her değiştirdiğinizde silin. 7.Pilleri çocuklardan uzak tutun, yutma durumunda hemen
bir doktora başvurun.
Yapmamanız Gerekenler 1.Pilleri ateşe atmayın, patlayabilir. 2.Şarjedilebilir ibaresi
bulunmayan pilleri tekrar şarj etmeye çalışmayın. 3.Yeni ve tükenmiş pilleri veya değişik
türdeki pilleri birlikte kullanmayın. Cihazınızın çalışmaması veya sizin yaralanmanıza sebep
verecek deformasyon veya akma durumu ile karşılaşabilirsiniz.4.Paketinden çıkardığınız
pilleri cebinizde veya çantanızda metal cisimler ile birlikte taşımayın. Pillerin kısa devre
yaparak aşırı ısınmasına sebep olabilir.
6. Şarj edilebilir pil başka anlamda saklama pili olarak da bilinir ve bu pilin içinde iki veya daha
fazla küçük hücre bulunur, bu da bu pillerin elektrik enerjisi uygulandığında tam kinetik ve
elektriksel potansiyellerine ulaşmak için kendilerine şarj etmesini sağlar. Bilim diliyle, pilde
serbest bırakılan elektromanyetik ve elektrokimyasal reaksiyon tamamen tersinebilirdir, bu
yüzden bu pillerin bir tür akümülatör olduğunu söyleyebiliriz.
Bu hücreleri meydana getiren birçok ve çeşitli kimyasal var ve bunda kullanılan kimyasallar
oldukça farklıdır ve kurşun, sülfürik asit, alkalin, nikel kadmiyum ve tabi ki lityuma –bundan
önce birçok şeyi yerine getiren ve bu ailenin en yeni üyesi- kadar değişebilir.
Şarj edilebilir pillerin faydaları atmosfere çevresel fayda sağladığını
düşündüğümüzde çok önemli ve sayıca fazladır. Şarj edilebilir piller sayesinde onlardan daha
azı atılır ve ama onları atmak da biraz atılabilir bir fikir olmakta. Ayrıca, onları doğru şekilde
ve çevreye hasarsız şekilde toplamanın ekonomik faydaları da vardır fakat onları bu şekilde
elden çıkarmanın bedeli biraz yüksek olabilir, bu ikisi birbirine sıkı sıkıya bağlıdır ve şirketler
bazen bunları elden çıkarmanın daha ucuz ve tehlikeli yollarını seçmektedirler.
Bu pillerden bazılarının 3 bin şarja kadar yaşam süreleri vardır ve bireysel bir kullanıcının
elektronik aygıtlarında kullanmak üzere alkalin veya tek başına pil hücreleri satın almaktansa
bunları alarak ne kadar tasarruf sağlayacağını görebilirsiniz. Bu pillerin uygulamaları çok
fazladır ve bunların içinde otomobil marşları, tüketici aygıtları, büyük piller tarafından enerji
verilen bazı hafif araçlar, cep telefonları, müzik çalarlar ve dijital kameralar vardır. Bunlar
şarj edilebilir pillerle birlikte kullanılan ürünlerden bazıları. Şebeke enerji saklaması, bazı
uygulamalardaki yeni bir teknoloji ve bu da yük seviyelendirmesi için şarj edilebilir piller
kullanır, bu teknolojide günün elektrik enerjisinin bir kısmı voltajın düşük geleceği periyotlar
için depolanır ve enerji taleplerinin, şarj edilebilir enerji kullanımları gibi güneş tepedeyken
enerjinin depolanması da buna benzer, arttığı zamanlar için saklanır.
Pillerin enerji talebinin düşük olduğu dönemlerde depolayıp elektrik ihtiyacının fazla olduğu
dönemde şebekeye vererek pahalı güç santralleri kurmayı elimine eder ve jeneratörlerin
değerini daha fazla ve uzatılmış operasyon saatlerine yükseltir. Bunlar şarj edilebilir pillerin
teknik boyutlarından ve kullanım alanlarından bazıları ve gördüğünüz gibi normal
uygulamaların alanına rahatlıkla ulaşıp endüstriyel ve bilimsel alanlara girmişlerdir.
7. Şarj edilebilir pil başka anlamda saklama pili olarak da bilinir ve bu pilin içinde iki veya daha
fazla küçük hücre bulunur, bu da bu pillerin elektrik enerjisi uygulandığında tam kinetik ve
elektriksel potansiyellerine ulaşmak için kendilerine şarj etmesini sağlar. Bilim diliyle, pilde
serbest bırakılan elektromanyetik ve elektrokimyasal reaksiyon tamamen tersinebilirdir, bu
yüzden bu pillerin bir tür akümülatör olduğunu söyleyebiliriz.
Bu hücreleri meydana getiren birçok ve çeşitli kimyasal var ve bunda kullanılan
kimyasallar oldukça farklıdır ve kurşun, sülfürik asit, alkalin, nikel kadmiyum ve tabi ki
lityuma –bundan önce birçok şeyi yerine getiren ve bu ailenin en yeni üyesi- kadar değişebilir.
Şarj edilebilir pillerin faydaları atmosfere çevresel fayda sağladığını düşündüğümüzde çok
önemli ve sayıca fazladır. Şarj edilebilir piller sayesinde onlardan daha azı atılır ve ama onları
atmak da biraz atılabilir bir fikir olmakta. Ayrıca, onları doğru şekilde ve çevreye hasarsız
şekilde toplamanın ekonomik faydaları da vardır fakat onları bu şekilde elden çıkarmanın
bedeli biraz yüksek olabilir, bu ikisi birbirine sıkı sıkıya bağlıdır ve şirketler bazen bunları
elden çıkarmanın daha ucuz ve tehlikeli yollarını seçmektedirler.
8. Bu pillerden bazılarının 3 bin şarja kadar yaşam süreleri vardır ve bireysel bir kullanıcının
elektronik aygıtlarında kullanmak üzere alkalin veya tek başına pil hücreleri satın almaktansa
bunları alarak ne kadar tasarruf sağlayacağını görebilirsiniz. Bu pillerin uygulamaları çok
fazladır ve bunların içinde otomobil marşları, tüketici aygıtları, büyük piller tarafından enerji
verilen bazı hafif araçlar, cep telefonları, müzik çalarlar ve dijital kameralar vardır. Bunlar
şarj edilebilir pillerle birlikte kullanılan ürünlerden bazıları. Şebeke enerji saklaması, bazı
uygulamalardaki yeni bir teknoloji ve bu da yük seviyelendirmesi için şarj edilebilir piller
kullanır, bu teknolojide günün elektrik enerjisinin bir kısmı voltajın düşük geleceği periyotlar
için depolanır ve enerji taleplerinin, şarj edilebilir enerji kullanımları gibi güneş tepedeyken
enerjinin depolanması da buna benzer, arttığı zamanlar için saklanır.
Pillerin enerji talebinin düşük olduğu dönemlerde depolayıp elektrik ihtiyacının fazla olduğu
dönemde şebekeye vererek pahalı güç santralleri kurmayı elimine eder ve jeneratörlerin
değerini daha fazla ve uzatılmış operasyon saatlerine yükseltir. Bunlar şarj edilebilir pillerin
teknik boyutlarından ve kullanım alanlarından bazıları ve gördüğünüz gibi normal
uygulamaların alanına rahatlıkla ulaşıp endüstriyel ve bilimsel alanlara girmişlerdir.
9. Artık elektronik cihazlar her geçen gün daha küçük, daha hafif ve daha
çok fonksiyonlu olarak üretiliyor. Kullanmakta olduğumuz portatif bir
cihazda bizi en çok rahatsız eden şey batarya sorunudur. Olmadık bir
zamanda birden bitiveren bir bataryanın bizi ne kadar kızdırdığını bir
düşünün! İş bu kadarla kalsa iyi, daha sonra uzunca bir süre o
bataryanın şarj edilme olayı ve o süreç içersinde (şayet evde isek)
cihazın şebekeye bağlı bir dış kaynaktan beslenmesi gibi rezillikler
bizi canımızdan bezdirmez mi? İşte o zaman hepimiz : Yahu, şöyle
uzun zaman dayanan bir batarya yapsalar,biz de bu dertten kurtulsak
diye düşünmezmiyiz?
Evet, galiba bu şikayetler gerekli yerlere kadar gitmiş ki iyisi, daha iyisi,
daha daha iyisi yapılarak piyasaya sürülmüş.
Uzun yıllar NİCd bataryalar ufak elektronik sistemlerin standart besleme
kaynaklarını oluşturmuştur. Biraz daha büyük sistemler (Laptop
bilgisayarlar, güçlü radyolar gibi) Lead-Acid bataryalar kullanıyorlardı.
Sonunda, daha küçük olsun,daha hafif olsun, daha uzun dayansın,çevreci
de olsun talepleri yeni batarya teknolojilerinin geliştirilmesine sebep oldu.
Bu gelişmelerin sonunda da: nickel-metal hydride (NiMH), şarj edilebilir
(Alkalin) ve lithium-ion (Li+) piller ortaya çıktı.
Ancak,bu yeni geliştirilen piller daha karmaşık şarj ve koruma devrelerini
de beraberlerine getirdiler.
NICD ve NIMH Piller
NICD piller bazı durumlarda yeni pil teknolojilerine tercih edilmektedir.
NIMH pillere göre daha küçük kapasiteye sahip olmalarına rağmen,
düşük empedansları nedeniyle kısa süreli yüksek akım istenen yerlerde
(portatif el aletleri) tercih sebebidirler. Galiba uzun bir süre bu böyle
gidecek (çevirenin notu!) NIMH pillerin kapasiteleri ( C ) NICD’lara göre
çok daha yüksektir. Ancak, daha hızlı bir ( kendi başlarına boşalma )
süresine sahiptirler. Yani, şarj olmuş bir NIMH pil,şarj olmuş bir NICD
pile göre neredeyse iki misli daha kısa bir sürede durduğu yerde
deşarj olur.
Bu bakımdan, şarj ettiğimiz pil kullanılmadan uzun süre şarjını korusun
diyorsak NIMH piller buna cevap veremezler. NIMH piller NICD pillere
göre hızlı şarj ( quick charge ) yönünden de farklıdır. Her iki tip de
kapasitelerine eşit veya daha yüksek bir akımla şarj edilirler. Quick
10. charge tekniği, bir pilin bir saat veya bir saatten daha kısa bir sürede
şarj edilmesini sağlar. Şayet bir pili bir saat süreyle kapasitesi ( C )
kadar bir akımla şarj edersek bu sürenin sonunda pil,tam kapasitesine
ulaşamaz. Tam kapasitesine ulaşabilmesi için pili ya ( C )'nin üzerinde
bir akımla bir saat şarj etmeli, ya da ( C ) kadar bir akımla bir saatten
daha fazla bir süre şarj etmeli. Tabii bütün bu süreler ve akımlar pilden
pile değişecektir.
Bir NICD pil şarj edildiğinde, önce terminal voltajı en yüksek noktaya
çıkar sonra normal değerine düşer. İşte bu düştüğü nokta onun tam
kapasitesine ulaştığı yerdir. Şayet pili hızlı şarj ediyorsak şarjı pil
voltajının düştüğü yerede kesmemiz gerekir. Aksi halde şarj akımı
aşırı bir enerji doğuracak bu da pilin içindeki elektrolitiğin ( sıvının )
hidrojen ve oksijen çıkarmasına ve giderek pilin iç basıncının ve
ısısının artmasına, şarj hala devam ediyorsa terminal voltajının
düşmesine ve sonunda pilin patlamasına sebep olacaktır.
Kaliteli bir şarjör, şarj sırasında pilin ısısını ve voltajını devamlı olarak
kontrol eder. Bu, pilin hasara uğramaması için gereklidir.
NICD ve NIMH piller için en emin şarj tekniği ( Trickle-charge )
tekniğidir. Bu teknikle şarj süresince pile uygulanacak ufak bir
akım, pil üzerinde ihmal edilebilir bir ısı doğuracağından pil çok
sağlıklı bir şekilde şarj olacaktır. Bu teknikte ne şarjı kesmek ne
de pilin voltajının ne durumda olduğunu kontrol etmek gerekir.
Maksimum trickle-charge akımı her pile göre değişik olmasına
rağmen C/15 lik bir akım sağlıklı bir şarj için yeterlidir.
LITHIUM – ION piller
Son yıllarda pil teknolojisindeki en büyük buluş Lithium – ion piller
olmuştur. Diğer şarj edilebilen pillere göre bu pillerin kapasiteleri
çok daha yüksektir.
Kapasite avantajının yanında ağırlıkları da çok daha azdır. Ağırlık
sorunu özellikle portatif cihazlarda önem kazanmaktadır. Li+ pillerin
ağırlıklarına göre kapasiteleri diğer pillerin neredeyse iki katıdır.
Li+ pillerin bu avantajının yanısıra birtakım sınırlamaları da vardır.
Bu piller hem yüksek ve hem de düşük şarja karşı çok hassastırlar.
Maksimum enerjilerine ulaşabilmeleri için maksimum voltaj gereklidir.
Ancak,aşırı voltajla şarj bu pillerin hasara uğramasına sebep olur.
Li+ pilleri gerek şarj, gerekse deşarj ederken voltaj ve akım
sınırlamasına dikkat etmek gerekir.
Li+ batarya paketlerinin içinde düşük veya yüksek voltaj durumlarında
11. devreyi kesen sistemler ve aşırı akıma karşı sigorta düzenekleri
bulunmaktadır. NICD ve NIMH bir akım kaynağı ile şarj edilebilirken,
Li+ pillerin şarjörleri hem akım, hem voltaj kaynağı olmak durumundadır.
Bir Li+ pili hasarsız olarak şarj etmek istersek şarjörün çıkış voltajının
%1 den fazla oynamaması gerekir. Görüldüğü gibi Li+ , çok ileri
teknoloji ürünü, hafif, kapasiteleri yüksek, bir pil 3,6 v. veriyor,
yani bir Li+ = 3 NICD veya NIMH pile eşit, 500 defadan daha fazla şarj
edilebiliyor, şarj olduktan sonra kendi kendine deşarjı, bir ayda
kapasitesinin %10’undan daha az, NICD ve NIMH piller
gibi ( memory effect) yok, kullanma sırasında şarj edilebiliyor,
deşarj sırasında linear bir yol takip ettiğinden o andaki kapasitesinin
ne olduğu ölçülebirir. Yani diğer pillerde olduğu gibi bir anda
güç kaybı olmuyor.
Bütün bu avantajlarının yanısıra bu pillerin kullanılmaları, daha doğrusu
amatörce kullanılmaları bir hayli zor. Şarj ederken dikkatli olacaksın,
deşarj ederken gene öyle. Kıytırık bir şarj cihazı ile şarj edemezsin……
Ancaaaak; elimizde adam gibi bir Li+ şarj cihazı varsa veya kendi
becerimizle böyle bir cihaz imal edebiliyorsak hiç düşünmeden Li+
konforunu yaşayalım.
12. • Şarj edilebilen (tekrar kullanılabilen) piller:
o Kurşun-asit pil – Araçlar, alarm sistemleri ve kesintisiz güç ihtiyacı olan
yerlerde kullanılır.
o Lityum-iyon pil – Oldukça yaygın olan türdür. Yüksek şarj yoğunluğu vardır.
Dizüstü bilgisayar, cep telefonları, müzik çalarlar ve daha birçok taşınabilir
dijital cihazda kullanılır.
o Lityum-iyon polimer pil – Lityum iyon pilin temel karakteristiklerini taşır, farkı
daha az şarj yoğunluğu olmasıdır. Bu pilin kimyası üreticinin ihtiyacına göre
kullanım yeri avantajı yaratabilmesidir. (Örneğin; ultra –ince pil)
o Sodyum-sülfür (NaS) pil
o Nikel-demir pil
o Nikel metal hidrit (Ni-MH) pil
o Nikel-kadmiyum pil - Li-Ion ve Ni-MH pil tiplerinin tüm uygulamalarında
kullanılabilir. Bu pil, uzun şarj adedine sahiptir (1500 defanın üzerinde). Fakat
diğer tiplere göre daha az enerji yoğunluğuna sahiptir. Ni-Cd piller eski
teknolojide kullanılmakta olup, hafıza sorunlarına yol açmalarından dolayı
yerini modern pillere bırakmaktadır. Ayrıca içerdiği kadmiyum dolayısı ile
kullanımı sınırlandırılmaktadır.
o Sodyum-metal klorid pil
o Nikel–çinko pil
o Erimiş tuz pili
Pillerin bir araya gelerek oluşturdukları pil gruplarına "Batarya" denmektedir. 1960'lardan
önceki lambalı radyo alıcılarında yaygın olarak kullanılmakta idi. Günümüzde ise taşınabilir
bilgisayarda yaygın olarak bataryalar kullanılır. Cep telefonlarında ise, yeni çıktıklarında 3
hücreli bataryalar kullanılmakta idi. Ancak şu anda neredeyse tüm telefon modellerinde tek
hücreli Lityum iyon piller kullanılıyorsa da, alışkanlık sebebi ile bunlar da hatalı olarak
"batarya" diye adlandırılmaktadır.
13. Pil
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Git ve: kullan, ara
Şarj edilebilir kalem pil (AA sınıfı)
Kimyasal enerjinin depolanabilmesi ve elektriksel bir forma dönüştürülebilmesi için
kullanılan bir aygıttır. Piller, bir veya daha fazla elektrokimyasal hücre, yakıt hücreleri veya
akış hücreleri gibi, elektrokimyasal aygıtlardan oluşur.
Bilinen en eski insan yapısı piller, Bağdat Pilleridir. M.Ö. 250 ve M.S. 640 yılları arasında
yapıldığı tahmin edilmektedir. Pillerin gelişimi, 1800 yılında İtalyan fizikçi Alessandro Volta
tarafından geliştirilen Voltaik (Voltaic) pil ile başlamıştır. Dünya çapında pil endüstrisi (2005
yılı yaklaşık değeri) 48 milyar A.B.D doları ciroya sahiptir.
Konu başlıkları
[gizle]
• 1 Çeşitleri
• 2 Çevreye Etkisi
o 2.1 Meyveden Pil Üretimi
• 3 İcadı
• 4 Dış bağlantılar
14. • 5 Referanslar
Çeşitleri [değiştir]
Genel olarak piller, kullanıldıktan sonra atılan (Non-rechargeable) ve tekrar şarj edilebilen
(Rechargeable) piller olarak ikiye ayrılır.
• Kullanıldıktan sonra atılan (şarj edilmeyen) piller:
o Çinko-karbon pil - Düşük maliyetli - az enerji gerektiren uygulamalar için.
o Çinko-klorid – Çinko–karbon pilden biraz daha uzun ömürlüdür.
o Alkalin pil - Alkaline/manganez "uzun ömürlü" pillerdir , daha fazla güç
ihtiyacı gerekriren uygulamalarda da kullanılabilir.
o Gümüş-oksit pil – Genelde işitme cihazlarında kullanılır.
o Lityum (Lithium) pil – Genelde dijital kameralarda kullanılır. Saat ve bilgisayar
saatlerinde de kullanıldığı görülür.Çok uzun ömürlüdür, fakat pahalıdır.
o Civa (Mercury) pil – Genelde dijital saatlerde kullanılır.
o Çinko-hava pil – Genel olarak işitme cihazlarında kullanılır.
o Isıl (Termal) pil – Yüksek sıcaklık depolar. Askeri uygulamalarda önem taşır.
• Şarj edilebilen (tekrar kullanılabilen) piller:
o Kurşun-asit pil – Araçlar, alarm sistemleri ve kesintisiz güç ihtiyacı olan
yerlerde kullanılır.
o Lityum-iyon pil – Oldukça yaygın olan türdür. Yüksek şarj yoğunluğu vardır.
Dizüstü bilgisayar, cep telefonları, müzik çalarlar ve daha birçok taşınabilir
dijital cihazda kullanılır.
o Lityum-iyon polimer pil – Lityum iyon pilin temel karakteristiklerini taşır, farkı
daha az şarj yoğunluğu olmasıdır. Bu pilin kimyası üreticinin ihtiyacına göre
kullanım yeri avantajı yaratabilmesidir. (Örneğin; ultra –ince pil)
o Sodyum-sülfür (NaS) pil
o Nikel-demir pil
o Nikel metal hidrit (Ni-MH) pil
o Nikel-kadmiyum pil - Li-Ion ve Ni-MH pil tiplerinin tüm uygulamalarında
kullanılabilir. Bu pil, uzun şarj adedine sahiptir (1500 defanın üzerinde). Fakat
diğer tiplere göre daha az enerji yoğunluğuna sahiptir. Ni-Cd piller eski
teknolojide kullanılmakta olup, hafıza sorunlarına yol açmalarından dolayı
yerini modern pillere bırakmaktadır. Ayrıca içerdiği kadmiyum dolayısı ile
kullanımı sınırlandırılmaktadır.
o Sodyum-metal klorid pil
o Nikel–çinko pil
o Erimiş tuz pili
Pillerin bir araya gelerek oluşturdukları pil gruplarına "Batarya" denmektedir. 1960'lardan
önceki lambalı radyo alıcılarında yaygın olarak kullanılmakta idi. Günümüzde ise taşınabilir
bilgisayarda yaygın olarak bataryalar kullanılır. Cep telefonlarında ise, yeni çıktıklarında 3
hücreli bataryalar kullanılmakta idi. Ancak şu anda neredeyse tüm telefon modellerinde tek
hücreli Lityum iyon piller kullanılıyorsa da, alışkanlık sebebi ile bunlar da hatalı olarak
"batarya" diye adlandırılmaktadır.
15. Çevreye Etkisi [değiştir]
250 yıllık gelişiminden beri piller en pahalı enerji kaynakları arasında yer almaktadır, ayrıca
bünyesinde çok pahalı ürünler hatta bazen riskli kimyasallar bulundurmaktadır. Bu yüzden
günümüzde kimyasal madde içeriği olduğu için insan metobolizmasını etkilemekte ölümcül
sebeblere neden olmaktadır. Piller yutulduğunda tehlikeli ve ölümcül olabilirler.Artık çoğu
bölgelerde kullanılmış pillerdeki toksit maddelerin geri kazanımı için (geri dönüşüm)
merkezleri kurulmuştur.Çevreye atılan atık piller çevre kirliliğine sebep olduğu gibi güneş
ısısının etkisiyle patlama olasılığı kaçınılmaz olduğu için patlama sonucu içindeki kimyasal
maddelerin dışarı çıkması sonucu insan sağlığı için risk taşımaktadır.
Meyveden Pil Üretimi [değiştir]
Limondan ya da asit içerikli başka meyvelerden basit piller yapmak mümkündür. Bu tip
pillere, kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürmeleri nedeniyle “voltaik piller” adı
veriliyor. Piller, asidik bir çözelti içerisine iki farklı metalin yerleştirilmesi mantığıyla yapılır.
Buna göre, limona örneğin çinkoyla kaplanmış bir çivi ve bakır bir madeni para batırıldığında,
limon suyu gerekli asit çözeltisini oluşturur ve elektrik üretebilir. Ancak elde edilen elektrik
akımı oldukça zayıf olup, LED’de hafif bir ışıma sağlamaya yetecek kadardır.
İcadı [değiştir]
Günümüzde kullanılan en önemli araçlardan biri olan pil, 1800 yılında tesadüf sonucu
bulunmuştur.Elektriğe ilişkin bilgiler, M.Ö. 6. yüzyıl yıllarına kadar gitmekle [kaynak belirtilmeli]
birlikte bilimsel olarak ilk defa 17. yüzyılda ele alınmıştır. Ancak 19. yüzyıla kadar bilinen
elektrik türü, bir kumaşa sürterek elde edilen ya da yıldırım elektriği olarak bilinen statik
elektriktir. 19. yüzyılda buna elektrik akımı eklenmiş ve sürekli elektrik akımını mümkün
kılan pil icat edilmiştir. Elektriğin bu dalındaki çalışmaları başlatan kişi, ünlü kurbağa deneyi
ile tanınan Luigi Galvani (1737–1798)’dir.
1780 yılında yaptığı deneylerin sonuçlarını 1791’de açıklayan Galvani, "hayvansal elektrik"
teorisini ortaya attı. Bu teorisini, rastlantı sonucu ölü bir kurbağanın bacağındaki sinirlerin
neşter ile kesildiğinde kasıldığını gözleyerek oluşturmuştu. Buna göre, canlıları oluşturan
hücreler elektrik içermekteydi.
1793'de Galvani'nin deneylerine devam eden Alessandro Volta (1745–1827) kurbağa bacağı
kasılmalarının farklı iki metalden kaynaklandığını bulur. Bacağın uyarılması, birbirine
benzemeyen iki farklı metalden ve hücrelerin sıvı içermesinden kaynaklanıyordu. O hâlde
elektrik elde edebilmek için iki farklı metale ve sıvıya ihtiyaç olmalıydı. Bundan yararlanarak
bakır ve çinko madenleri alarak aralarına tuzlu suya batırılmış süngerler yerleştiren Volta,
elektrik akımını elde etmeyi başardı. Böylece Volta Pili adı verilen pili buldu (1800).
Böylece Volta, Galvani'nin biyolojik deneylerinin sonucu olan Hayvansal Elektrik Teorisi’ni
ortadan kaldırdı. Galvani’nin deneyleri bilim tarihinin en ilginç olaylarından birisidir. Galvani
ve Volta arkadaştılar ve Galvani asla Volta’ya kuramını ortadan kaldırdığı için kin duymadı.
Volta da Galvani’nin deneylerinin güzel ve şaşırtıcı deneyler olduğunu yazmaktaydı.
Çalışmalarından ötürü Napolyon onu ödüllendirdi ve Avusturya İmparatoru, onu Padua
Üniversitesinde Felsefe Fakültesi Başkanlığına getirdi. Ölümünden 54 yıl sonra 1881’de Volt
16. adı, elektrik gücü birimi olarak onun anısına ithafen kullanılmaya başlandı. Pillerin Yapısı ve
Çeşitler= A- Pilin Tanımı:
Piller; elektrik yükünü biriktiren ve kullanması gereken zamanda harcayan bir depo görevini
yüklenmektedir. Pil üreteçler grubunun şimdilik en küçük üyesidir.
B- Pil Çeşitleri:
a)Volta Pili:
Alexsander Volta‘nın 1800’de bulduğu Volta pilinde elektrolit olarak sülfat asidinin suda
eriğiyi kullanılır. Elektronlar ise, bir bakır bir de çinko çubuktur. Çinko çubuk negatif, bakır
çubuk ta pozitif kutbu oluşturmaktadır. Daha hiçbir elektrik devresine bağlanmamış bir volta
pilinin iki ucu arasındaki potansiyel farkı 1 volttur. Devreyi tamamladığımızda 1 voltluk
gerilimin hızla düştüğünü göreceksiniz. Çünkü çinko iyon salarak hızla erimeye başlamıştır.
Bu iyonlar SO4(sülfat)’la birleşerek ZnSO4 (çinko sülfat karışımı)’ü oluştururlar. Bu arada
hidrojen gazı da bakır çubuk etrafında kaçak hava kabarcıkları şeklinde yükselmişlerdir.
Akım devam ettikçe gerilim farkı azalır. Artık öyle bir an gelir ki devreden akım geçmez.
Eriyik içindeki hidrojen bakır çubuğu kaplar. Elektrolit, artık bakır çubuğun çeperine
dokunamaz hale gelmiştir. Kutupların yeni hidrojenle kaplanan bakır çubuğun üzeri
temizlenirse ve yeniden eriyik içine batırılırsa, akım geçmeye devam eder. Bu iki türlü yapılır.
Biri zımpara kağıdı ile bakırın üzerindeki hidrojen tabakası kazınır. Diğeri ise bakır çubuk
ateşe tutularak hidrojen kaplı tabaka yakılır. En basit ve ilk elektrik pili olan volta pili pratik
olmadığından günümüzde kullanılmaz.
b) Daniel Pili:
Ortadan gözenekli bir bölümle ikiye bölünmüş bir kap alalım. Bu kabın birinci bölümüne
ZnSO4’ün suda eritilmişini, diğerine de CuSO4’ün sudaki eriyiğini koyalım. ZnSO4’ün
bulunduğu yere bir çinko çubuk batıralım. Diğerine de bakır bir çubuk batırılır. Daniel pilini
yapmış oluruz. Aslında kimyasal tepkimeyi göz önüne alarak, şöyle bir sonuca varabiliriz.
Pozitif elektrik yüklü çinko iyonlarının, bakır çubuğu kaplayıp, kutuplaşma meydana
getirmesi gerekir. Oysa böyle bir olay meydana gelmez. Pozitif yüklü çinko iyonları bakır
çubuğa doğru giderken, gözenekli kabı geçer geçmez çinko çubuğa doğru negatif elektrik
yüklü SO4 iyonlarıyla karşılaşırlar. Bu karşılaşma sonucu bir tepkime oluşur.
İkinci kapta bulunan Cu+SO4’deki pozitif elektrik yüklü iyonları ise pozitif kutbu, yani bakır
çubuğa doğru giderlerken ve orada birikirler. Burada biriken bakır iyonları daha lsonra
elektrik yüklerini sıfırlarlar. Diğer kaptaki elektrik yükü SO4 iyonları ise negatif kutba, yani
çinko çubuğa giderek çinkoyu eritmeye başlar. Bu sırada elektron da verirler. Sonuçta bir
kimyasal tepkime olur.
Buraya kadar olanları özetleyecek olursak, çinko çubuğun eridiğini ve bakır çubuk üzerinde
de bir bakır tabakası oluşturduğunu görürüz. Aynı cins madde ile kaplandığından pozitif
kutuplanma olmadığı görülür. Bu pillerin gerilim farkı değişmez. Bu nedenle günümüzde hala
kullanılmaktadır.
c) Leclanche Pili:
17. Bu pilde elektrolit olarak nişadırın sudaki eriyiği kullanılmaktadır. Pozitif kutup olarak
kömür, negatif kutup olarak da çinko kullanılmalıdır. Leclanche pilinin çalışma ilkesini tam
olarak anlayabilmek için şöyle bir deney yapmakta yarar vardır.
Bir kabın içine su koyalım. Bu suyun içinde de nişadır eritelim. Eriyiğin içine bir kömür,
diğeri de çinko iki çubuk batıralım. Bu iki çubuğu bir iletkenle birleştirelim. Pozitif yüklü
NH4 kömür çubuk üzerini kaplar ve kutuplaşmaya yol açar. Leclanche pilinde bu
kutuplaşmayı önlemek amacıyla mangandioksit kullanılır. Gözenekli bir küçük kap içine
konan mangandioksite çarptıkları zaman yanarlar. Öte yandan Klor iyonları da çinko çubuğa,
yani negatif kutba doğru giderler. Burada ZnCl2’ye dönüşür. Pilden akım geçtiği süre içinde
kömür çubuğu kaplayan mangandioksit eksilir. Bunun sonucunda pilden akım geçmeye
başlar. Leclanche pilleri sürekli elektrik akımı elde edilmeyen yerlerde kullanılır. Çünkü
mangandioksit bitmesi ve kömür çubuğun kutuplaşması akımın kesilmesini ve kömür
çubuğun kutuplaşmasını sağlar. Fakat bir süre sonra kutuplaşma devam eder. Sürekli elektrik
akımının elde edilmesini gerektirmeyen yerler için ideal bir pildir.
d) Kuru Pil: Silindir şeklinde bir çinko kap alalım. İçine suda eritilmiş nişadırı jelatinle
karıştırarak, yoğun bir duruma getirip koyalım. Daha sonra içine mangandioksitle kaplanmış
bir kömür çubuk yerleştirelim. Devreyi tamamladığımızda günümüzdeki kuru pil yapılmış
olur.
Çalışma ilkesi aynı Leclanc
18. Günümüzde bir çoğumuzun, özellikle cep telefonlarının yaygın olarak kullanılması ile birlikte, dizüstü bilgisayarlar ve
pratik elektronik cihazlarda da kullandığımız bataryalar hakkında bir incelemeyi sizlerle paylaşmak istedik.
Günümüzde NI-CD (Nickel Cadmium), NI-MH (Nickel Metalhibrit) ve LI-ION (Lithium-İon) bataryalar en çok
kullanılan çeşitlerdir. Bataryanın voltaj değeri ve özellikleri bataryanın yapımında kullanılan materyallere bağlıdır.
NI-CD ve NI-MH piller;
NI-CD piller eski teknoloji ürünüdürler, ancak bazı durumlarda yeni pil teknolojilerine tercih edilmektedir. NI-MH
pillere göre daha küçük kapasiteye sahip olmalarına rağmen, düşük empedansları nedeniyle kısa süreli yüksek akım
istenen yerlerde (portatif el aletleri) tercih sebebidirler. NI-MH pillerin kapasiteleri NI-CD’lara göre çok daha yüksektir.
Ancak, daha hızlı bir (kendi başlarına boşalma ) süresine sahiptirler. Yani, şarj olmuş bir NI-MH pil, şarj olmuş bir NI-
CD pile göre neredeyse iki misli daha kısa bir sürede durduğu yerde deşarj olur. Bu bakımdan, şarj ettiğimiz pil
kullanılmadan uzun süre şarjını korusun diyorsak NI-MH piller buna cevap veremezler.
NI-CD pillerin elektro kimyasal yapısı elektrotların fiziksel yapısını değiştirmeden üzerindeki aktif maddelerin
oksidasyonla değişmesidir. Elektrotlardaki aktif maddeler alkalin elektrolit içersinde çözünmezler ve katı olarak kalırlar.
Bu NI-CD pillerin neden uzun ömürlü olduğunun açıklamasıdır. Çünkü kimyasal reaksiyon sonunda eksilen yada
kaybolan aktif madde yoktur. Diğer önemli bir nokta ise NI-CD pillerin tamamen deşarj oluncaya kadar voltaj değerini
korumasıdır.
NI-MH piller; NI-CD pillere göre, hızlı şarj yönünden de farklıdır. Her iki tip de kapasitelerine eşit veya daha yüksek bir
akımla şarj edilirler. Hızlı şarj tekniği, bir pilin bir saat veya bir saatten daha kısa bir sürede şarj edilmesini sağlar.
Şayet bir pili bir saat süreyle kapasitesi c kadar bir akımla şarj edersek bu sürenin sonunda pil, tam kapasitesine
ulaşamaz. Tam kapasitesine ulaşabilmesi için pili ya c'nin üzerinde bir akımla bir saat şarj etmeli, ya da c kadar bir
akımla bir saatten daha fazla bir süre şarj etmeli. Bu süreler ve akımlar pilden pile değişmektedir.
Bir NI-CD pil şarj edildiğinde, önce terminal voltajı en yüksek noktaya çıkar sonra normal değerine düşer. İşte bu
düştüğü nokta onun tam kapasitesine ulaştığı yerdir. Şayet pili hızlı şarj ediyorsak şarjı pil voltajının düştüğü yerde
kesmemiz gerekir. Aksi halde şarj akımı aşırı bir enerji doğuracak bu da pilin içindeki elektrolitiğin ( sıvının ) hidrojen
ve oksijen çıkarmasına ve giderek pilin iç basıncının ve ısısının artmasına, şarj hala devam ediyorsa terminal voltajının
düşmesine ve sonunda pilin patlamasına sebep olacaktır. Kaliteli bir şarjör, şarj sırasında pilin ısısını ve voltajını
devamlı olarak kontrol eder. Bu, pilin hasara uğramaması için gereklidir. NI-CD ve NI-MH piller için en emin şarj tekniği
( trickle-charge ) tekniğidir. Bu teknikle şarj süresince pile uygulanacak ufak bir akım, pil üzerinde ihmal edilebilir bir ısı
doğuracağından pil çok sağlıklı bir şekilde şarj olacaktır. Batarya ömrü bir pilin kontrol edilen şartlar altında ne kadar
şarj ve deşarj edilebildiğidir. Bir NI-CD pil 10 yıl rahatlıkla kullanabilir ve 10000 kez kontrol edilen şartlar altında şarj ve
deşarj edilebilmektedir.
Genel olarak NI-CD ve NI-MH piller; darbeye, düşmeye, vibrasyona ve her türlü mekanik dış darbelere karşı çok
dayanıklıdır. Çok düşük ve çok yüksek sıcaklıklarda üstün elektriksel özellikler gösterirler. Olumsuz olarak bilinen, geçici
hafıza etkisi ve erken bozulma etkileri, bataryalar tam şarj ve deşarj edildiğinde sona ermektedir.
NI-MH batarya; NI-CD’a göre,daha yüksek enerji yoğunluğuna sahip boyutları daha küçük, daha uzun süre
çalışabilme özelliklerine sahiptir.
NI-MH ve NI-CD bataryalar; alarm sistemleri, sinyalizasyon, telekominikasyon, bilgisayarlar, test ve kontrol cihazları,
aydınlatma ,hesap makinası, flaş,traş makinaları, portatif ev aletleri, el ve sırt telsizleri, radyo, tv, teyp, kablosuz ve
GSM telefonlar, tıbbi cihazlar v.b. yerlerde kullanımaktadır.
Lithium-İon piller:
Son yıllarda pil teknolojisindeki en büyük buluş Lithium-İon piller olmuştur. Diğer şarj edilebilen pillere göre bu pillerin
kapasiteleri çok daha yüksektir. Kapasite avantajının yanında ağırlıkları da çok daha azdır. Ağırlık sorunu özellikle
portatif cihazlarda önem kazanmaktadır. LI-ION pillerin ağırlıklarına göre kapasiteleri diğer pillerin neredeyse iki katıdır.
LI-ION pillerin bu avantajının yanısıra birtakım sınırlamaları da vardır; bu piller hem yüksek ve hem de düşük şarja
karşı çok hassastırlar. Maksimum enerjilerine ulaşabilmeleri için maksimum voltaj gereklidir. Ancak aşırı voltajla şarj bu
pillerin hasara uğramasına sebep olur.
LI-ION pilleri; gerek şarj, gerekse deşarj ederken voltaj ve akım sınırlamasına dikkat etmek gerekir. LI-ION batarya
paketlerinin içinde düşük veya yüksek voltaj durumlarında devreyi kesen sistemler ve aşırı akıma karşı sigorta
düzenekleri bulunmaktadır. NI-CD ve NI-MH bir akım kaynağı ile şarj edilebilirken, LI-ION pillerin şarjörleri hem akım,
hem voltaj kaynağı olmak durumundadır. Bir LI-ION pili hasarsız olarak şarj etmek istersek şarjörün çıkış voltajının
%1’den fazla oynamaması gerekir.
LI-ION piller çok ileri teknoloji ürünü, hafif, kapasiteleri yüksek, bir pil 3,6 v. verebilmekte (yani bir LI-ION = 3 NI-CD
veya NI-MH pile eşit), 500 defadan daha fazla şarj edilebilmekte, şarj olduktan sonra kendi kendine deşarjı bir ayda
kapasitesinin %10’undan daha az, NI-CD ve NI-MH piller gibi hafızayı etkilemsi(memory effect) yok, kullanma sırasında
şarj edilebiliyor, deşarj sırasında linear bir yol takip ettiğinden o andaki kapasitesinin ne kadar olduğu ölçülebilmekte
yani diğer pillerde olduğu gibi bir anda güç kaybı olmamaktadır.
Bütün bu avantajlarının yanısıra LI-ION pillerin kullanılmaları, daha doğrusu amatörce kullanılmaları bir hayli zordur.
Şarj ederken ve deşarj ederken çok dikkatli olmayı gerektirmektedir.
NI-MH ve NI-CD bataryalar tam şarj olduktan sonra bile tampon şarj akımı ile şarj edilebilirken, LI-ION bataryalar
tam şarj olduktan sonra şarjı keserler. Dolayısıyla şarj cihazları farklıdır.
19. Genel özellikleri açısından NI-CD (nikel cadmium), NI-MH (nikel metalhibrit) ve LI-ION (Lithium-İon) bataryalar
aşagıdaki özelliklere sahiptirler.
20. ŞARJ EDİLEBİLİR PİLLER
1.
Piyasada bulunan ve genel olarak kullanılan pillerin çeşitleri nelerdir?
Piyasada bulunan piller genel olarka market pilleri ve şarj edilebilir pillerdir.
Market Pilleri aynı zamanda "kullan-at" piller olarak da adlandırılır bu piller yeniden şarj
edilemezler. Genel olarak alkaline çinko karbon lityum gümüş oksit ve çinko içeren pillerdir.
Şarjedilebilir Piller uygun şartlarda 1000 defaya kadar tekrar şarj edilebilir. Genel olarak
Nikel Metal Hidrid (niMH) Nikel Kadmiyum (NiCd) Lityum İyon (Li-ion) türleri piyasada
bulunmaktadır.
Pil Türleri
Voltaj (V)
Genel Kullanım
Market
Alkalin
1.5
CD/MD/MP3 çalar oyuncak kamera uzaktan kumanda Karbon Çinko
1.5
Saat radyo yangın alarmıLityum düğme
3.0
Hesap makinesi elektronik ajandaLityum photo
3.0 / 6.0
KameraGümüş Oksit
1.55
SaatÇinko
1.4
İşitme cihazları Rechargeable
NiMH
1.2
Dijital kamera CD MD MP3 çalar uzaktan kumandalı oyuncak araba NiCd
1.2
CD MD MP3 çalar uzaktan kumandalı oyuncak araba Li-ion
3.6-3.7
Notebook PDA cep telefonu video kamera dijital kamera
2.Pillerin performans ve maliyet sıralaması nasıldı?
Pil alırken sıklıkla "heavy duty" "super heavy duty" ve "longer lasting" terimlerini
görürsünüz. Fakat pillerin dayanma süresi ve perfomansında üretim sırasında kullanılan
sistem ve hammaddenin çok büyük etkileri vardır. Yüksek fiyatına rağmen alkalin pillerin
dayanma süresi çinko karbon pillere göre 10 kat daha fazladır.
Şarj edilebilir pillerin maliyeti ilk aldığınız zaman yüksektir. Fakat 1000 defaya kadar tekrar
şarj edilebildiklerinden uzun süreli kullanımlarda çok daha ekonomik olacaktır.
NiCd ve NiMH pillerin benzer özellikleri vardır. NiMH piller NiCd pillere göre aynı kullanım
koşullarında iki kat daha dayanıklıdırlar.
21. 3.Pil seçerken fiyat ve performans arasında nasıl bir denge sağlayabilirim?
Pil seçmeden önce kullanacağınız cihazın nasıl bir güç ihtiyaç olduğunu bilmeniz
gerekmektedir.
NiMH pillerbatteries en uzun kullanım süresini sağlar. Ayrıca 1000 defaya kadar şarj edilerek
tekrar kullanılabilirler. Birim enerji maliyeti alkalin v karbon çinko pillerine göre daha
düşüktür. Alkalin piller genel kullanılan elektronik cihazlar için en uygun seçenektir.
Çinko Karbon piller düşük enerji ihtiyacı olan elektronik cihazlarda kullanılabilir.
Pil Seçim Rehberi
Güç İhtiyacı Elektronik Cihaz Tavsiye edilen pil YüksekDijital Kamera NiMH
Nikel Çinko YüksekMD/MP3/CD çalar
PDA
Oyun konsoluNiMHOrta ve YüksekWalkman
MD/MP3/CD çalar
FenerAlkalinDüşükSaatli radyo
Uzaktan Kumanda
Yangın alarmı Çinko Karbon
4.Şarj edilebilir pilleri voltajı nedir?
NiMH & NiCd pillerin 1.2V/pil nominal voltaj değeri vardır. Liyum İyon piller 3.6 - 3.7V/pil
voltaj sağlar.
5.Şarj edilebilir piller 1.2V değerine rağmen market pillerin yerine kullanılabilir mi?
Evet NiMH piller her durumda özellikle de yüksek enerji gerektiren elektronik cihazlarda
sorunsuz kullanılabilir. Alkalin pill 1.5V enerji sağlamasına rağmen bitmeye yakın voltaj
değerlerinde düşüş yaşanabilir. Bitmeye yakın alkalin pilleri voltaj değeri yaklaşık 1.2V
seviyesine iner. Aradaki en önemli fark alkalin pilleri ilk kullanımda 1.5V ile başlayıp
kullanım sonucunda 1.0V değerinin altına düşmesidir diğer yandan NiMH piller kullanım
süresinde 1.2V ortalama değer sağlar.
6.Şarj edilebilir NiMH pil kullanmanın avantajları nedir?
Performans - NiMH piller yüksek enerji gerektiren elektronik cihazlarda alkalin pillere göre 3
kat daha uzun süre kullanılabilir.
Tasarruf - 1000 defaya kadar şarj edilerek tekrar kullanılabilir. Çevre Dostu - Kadmiyum ve
cıva gibi çevreye zararlı madde içermemektedir.
7.NiMH pillerin performansını etkileyen faktörler nelerdir?
NiMh pillerin çabuk tükendiği durumlara genellikle yanlış uygulamalar sebep olmaktadır.
Fazla şarj ve aşırı deşarj düşük performansa sebep olur.
22. 8.Kısa devre nedir? Kısa devre pilin artı ve eksi kutularının metal bir nesne ile birbirine
bağlanması sonucunda olur. Pil ısısının artması iç basıncın yükselmesi sonucunda pilin
akması gibi problemler yaratabilir.
Kısa devrenin engellenmesi için piller metal nesneler ile aynı yerde taşınmamalıdır.
9.Şarj edilebilir pillerin kendi arasındaki farkları nelerdir? Lityum İyon (Li-ion) pillerin
kapasitesi yüksek ve ağırlıkları düşüktür. Voltaj değeri 3.7V'dur.
Nikel Metal Hidrid (NiMH) piller yüksek kapasiteledir (Nikel Kadmiyum (NiCd) pillerden iki
kat fazla) ve çabuk şarj edilebilirler. Yüksek enerji gerektiren dijital kamera motorlu
oyuncaklarda kullanımı tercih edilmelidir. Voltaj değeri 1.2V'dur.
Nickel Kadmiyum (NiCd) piller 1000 defaya kadar şarj edilebilmeleriyle piyasadaki en
ekonomik çözümdür. Çok düşük ısıda ve kötü koşullarda sorunsuz çalışırlar. NiCd pillerin ilk
kullanımdan önce tam olarka şarj edilmesi gerekir voltaj değeri 1.2V'dur.
10.Hızlı şarj mı yoksa yavaş mı hangisi daha iyi? Hızlı şarj yüksek enerji akışı gerektiri ve
NiMH pillerin 5 saatten yarım saate kadar düşen kısa sürelerde şarj edilebilmesini sağlar.
Düşük şarj akımı kullanıldığında NiMH pillerin şarj edilme süresi 12 saate kadar çıkabilir.
11.Trickle charge ne demektir? Çok düşük bir şarj akımı ile pillerin fazla şarj olmasına sebep
olmadan sürekli tam dolu tutulmasını sağlar.
12.Şarj cihazını seçerken nelere dikkat edilmeli? Hızlı ve yavaş şarj cihazların değişik avantaj
ve dezavantajları vardır. İhtiyaçlarınıza uygun şarj cihazını seçmelisiniz.
Hızlı şarj cihazlarında süre kısalır fakat üretimi daha kompleks olduğundan fiyatı yüksektir.
Fazla şarj edildiğinde NiMH pillerin ömrü kısalır iyi dizayn edilmiş bir hızlı şarj cihazı bu
sorunu önler. Bu tür kontrol mekanizmaları fiyatın yükselmesine sebep olur.
Bu sebeple eğer hız önemli değilse ekonomik olması açısından yavaş şarj makineleri tercih
edilebilir bu tür cihazlar pillerin uzun ömürlü olmasına da yardımcı olur.
13.Pilleri şarj etme süresi nedir? Şarj süre mA cinsinden şarj akımına ve piliniz kapasitesine
(mAh) bağlıdır.
Capacity of battery / charging current X 120% formülü ile hesaplanabilir.
Genel uygulamada şarj süresine kayıpları göz önünde tutarak %20 ilave etmek gerekir.
14.Pilleri sürekli şarj edebilir miyim? Şarj cihazınıza bağlı olarak edebilirsiniz.
15.Şarj edilirken piller ısınıyor bu normal midir? Evet şarj sırasında pillerin ısınması
normaldir.
16.Hafıza etkisi nedir? Pilin şarjı tam olarak bitmeden şarj edilmesi durumunda hafıza etkisi
ortaya çıkar. Pil son şarj seviyesini hatırlar ve zaman içinde bu uygulamanın devam etmesi
23. durumunda pil ömrünün kısalmasına sebep olur.
17.NiMH pillerde hafıza etkis var mıdır? Hayır teknolojik ilerleme sonucunda NiMH pillerde
bu sorun giderilmiştir.
18.NiMH pillerde kendi kendine deşarj oranı nedir? NiMH piller şarj edildikten sonra uzun
süre kullanılmazsa gücü düşmeye başlar. Oda sıcaklığında deşarj oranı pilin toplam gücünde
%15-20 azalmaya sebep olur.
19.Pil ömrü ne kadardır? Pil ömrü şarj-deşarj sayısına bağlıdır kapasitenin %60-80 oranında
kaybolması durumunda pilini ömrünün bitmiş olduğu düşünülebilir.
20.Pil ömrüne hangi faktörler etki eder?
Aşağıdaki faktörler pil ömründe etkilidir:1) Şarj:
Pil ömrünün kısalması ve fazla şarjı önlemek için tavsiye edilen veya pil özelliklerine uygun
şarj cihazının kullanılması gerekmektedir. Genel olarak yavaş şarj pil ömrüne ve yüksek
kapasitede şarja yararlıdır. 2)Deşarj:
Pil ömrünü etkileyen önemli faktörlerden biri deşarj oranıdır. Deşarj oranının artması ile pil
ömrü kısaltabilir. Bu yüzden pillerin çok düşük voltaj değerine deşarj olması önlenmelidir
genel olarak 0.8-1.0V değerine düşen pillerin şarj edilmesi gerekmektedir.
Yüksek sıcaklıklarda deşarj pil ömrünü azaltır.
Uzun süre kullanılmadığında bazı elektronik cihazların içinde bırakılan piller küçük elektrik
akımları sonucunda tamamen deşarj olabilir.
Farklı türde pillerin aynı anda kullanılması pillerin fazla deşarj olmasına sebep olabilir.
3)Saklama:
Piller uzun süre yüksek sıcaklıkta saklanırsa elektrodları bozularak pil ömrü kısalabilir.
Çok uzun süre ile pilleri şarj cihazının içinde tutmamalısınız.
21.Pil ömrünü nasıl uzatabiliriz?
Pilleri serin ve kuru bir ortamda güneş ışığına maruz kalmayacak şekilde saklayın. Uzun
süreli saklamada ortam sıcaklığı 30C üzerine çıkmamalıdır. Çok yüksek sıcaklıklarda pilleri
şarj etmeyin ve bu tür ortamlarda saklamayın.
Fazla şarj etmeyi önlemek için uygun şarj cihazı kullanın. Pil ve şarj cihazını paket olarak
satın alınması tavsiye edilebilir.
0.8V altına düşmeden pilleri tekrar şarj edin.
Uzun süre kullanılmayacaksa pilleri cihazınızdan çıkartın.
Pillerin fazla şarj edilmemesine dikkat edin.
Değişik türdeki pilleri aynıanda kullanmayın.
22.NiMH pilleri nasıl saklamalıyım? Yüksek sıcaklıklar NiMH pillerin kapasitesinin
düşmesine sebep olur.
23.Aşırı sıcak ve soğuk pilleri etkiler mi? Aşırı sıcak ve soğuk ortamlar pillerin kapasitesinin
düşmesine sebep olur. Pillerin oda sıcaklığında ve kuru ortamlarda saklanması gerekmektedir.
24. Tekrar şarj edilebilen pillerin çalışma prensibi nedir?
Bir pilin yeniden şarj edilebilir olması için gerekli koşullardan biri, şarjı bitmiş pile ters
yönde potansiyel uygulandığında yeterli derecede ters tepkime verebilmesidir.
Örneğin nikel-kadmiyum (Ni-Cd) pillerde, pil harcanırken Cd(OH)2 ve Ni(OH)2 oluşur.
Ancak pil tekrar şarj edildiğinde bunlar başlangıçtaki hallerine (Cd ve NiOH) geri dönerler.
Alkalin piller ters tepkime verebilirler ancak, şarj edilmeleri uygun değildir. Çünkü
yeniden yük kazanımları efektif değildir ve çok çabuk tükenirler. Ayrıca yeniden şarj
sırasında açığa çıkardıkları hidrojen gazı, patlamalara yol açacak boyutlara varabilir.
Pilin içinde anot ve katot elektrotları vardır. Pil enerji verirken, anotta yükseltgenme,
katotta ise indirgenme tepkimeleri gerçekleşir. Yeniden şarj edilme aşamasında ise ters
tepkime olur. Anotta indirgenme ve katotta yükseltgenme meydana gelir. Normal
pillerde, elektrotlardan en az biri ters tepkime yapamaz. Ni-Cd pilde iki önemli nokta
vardır. Birincisi, kadmiyumda hidrojen oluşma hızı çok düşüktür. İkincisi ise, kadmiyumun
sıvı elektrolit çözeltideki çözünürlüğü oldukça azdır. Bu, kadmiyumun elektrolit içinde
çözünüp katoda gitmesini veya dağılmasını engellerken, kadmiyum parçacıkları yeniden
şarjı kolaylaştırır.
25. Etiketler: güneş enerjisi, şarj, pil, solar, şarj edilebilir pil, rechargable, şarj edilebilir, güneş
pili, yeşil enerji, solar pil, suncat, güneş bataryası, solar charging, suncat batteries, knut
karlsen, güneş enerjisi pillerde
Günlük hayatımızda kullandığımız birçok alet pile ihtiyaç duyuyor. Bu sebepten günümüzde
şarj edilebilir pillere ilgi giderek daha da artıyor. Fakat şarj edilebilir pillerin her zaman her
yerde doldurulamaması ve şarj cihazının taşınması bazen gerçekten sorun olabiliyor. İşte
suncat güneş pilleri bu gibi sorun yaratan durumlar için geliyor. Suncat güneş pilleri, şarj
edilebilir pillerin etrafına sarılan ince solar panellerden oluşuyor.
26. Pillerini Febot'la Şarj Et
Etiketler: pil, şarj edilebilir pil, kalem pil, şarj aleti, pil şarj aleti, febot, ji yun kim, soon
young yang, hwan ju jeon, rechargeable batteries
Bu gördüğünüz zamazingo pilleri tekrar sarj eden Febot. Diğer pil sarj eden cihazlardan
ayrılan en önemli özelliği kolay kullanım sunması ve az yer kaplaması. Tasarım Ji-yun Kim,
Soon-young Yang & Hwan-ju Jeon üçlüsüne ait.Ayrıntılı bilgi burada
• noname1
• 3 yorum var
• 10 Kasım 2008 16:10
•
Kendi Kendini Doldurabilen Pil
Etiketler: güneş enerjisi, şarj, pil, güneş, battery, cell, reddot, şarjlı pil, aa, aaa, charge, şarj
edilebilir pil, güneş paneli, rechargeable, güneş pili, red dot, solarcell, pichaya puttorngul,
recycling, güneş hücresi, solar cell, ni mh, self rechargeable ni mh battery, nikel metal hidrit
27. Sıradan şarj edilebilir Ni-MH bir pilin gövdesinin içerisine, esnek bir güneş paneli
yerleştirme fikri Pichaya Puttorngul'a red dot tasarım ödülü kazandırmış. Fikir işe yarar ve
yapılabilmesi son derece olası. Pil bittiğinde yapmanız gereken tek şey, pilin gövdesi
içerisinde rulo halinde kıvrılmış film şeklindeki güneş panelini çekip açmak ve güneş gören
bir yere bırakmak.
• zabun
• 13 yorum var
• 25 Ağustos 2008 18:09
•
USB Pil
Etiketler: pil, usb ürünler, şarj edilebilir pil
28. USBCELL adlı bu piller USB portundan şarj edilebiliyor. Oldukça pratik bir kullanıma sahip
USBCELLin satış fiyatı 13 sterlin.