1.
ICT‐plan
Zuyderzee College
Versie 1.0

2.
Versiebeheer
Versie Datum Auteurs Toelichting/wijzigingen
1.0 Oktober 2008 D. Sluimers
G. McDonald
H. Orsel
M. Harkink
2

3.
Inhoudsopgave
1. Voorwoord
2. Visie
2.1 Visie op ict
2.2 Doelstellingen
3. ICT infrastructuur
3.1 Laptops
3.2 Elektronische Leeromgeving
3.3 Beheer en onderhoud
4. Digitaal leermateriaal
4.1 Vindplaatsen
4.2 Arrangeren van leermateriaal
4.3 Arrangeertools
5. Inzet van ICT
5.1 Huidige inzet van ict
5.2 Gewenste inzet van ict
6. Deskundigheid
6.1 Docenten
6.2 Leerlingen
7. Toekomstplannen
7.1 Activiteitenplan 2008‐2009
7.2 Stuurgroep ict
Bijlagen
1. Ict‐projecten voor leerlingen
2. Namenoverzicht
3

4.
1. Voorwoord
Voor u ligt het ICT‐plan van het Zuyderzee College. Hierin wordt de huidige en toekomstige situatie
beschreven met betrekking tot het gebruik van ict. Het plan is ontleend aan het model Vier in Balans,
een op wetenschappelijk onderzoek gebaseerde benadering op de invoering van ict in het onderwijs.
Het model stelt dat effectief gebruik van ict in het onderwijs draait om een evenwichtige inzet van
vier bouwstenen: visie, ict infrastructuur, digitaal leermateriaal en deskundigheid (Kennisnet, 2008).
In het voorliggende ict‐plan wordt elke bouwsteen nader toegelicht.
Het ict‐plan heeft meerdere functies. Het fungeert als communicatiemiddel naar alle betrokkenen en
dient als vertrekpunt voor de verdere ontwikkeling van ict‐gebruik op het Zuyderzee College. Het
plan is opgesteld als werkdocument. Dit betekent dat de komende tijd (delen) van teksten kunnen
worden aangepast of aangevuld.
4

5.
2. Visie
2.1 Visie op ict
Voor de meeste jongeren is de computer een vanzelfsprekend onderdeel van hun leven. Ze zoeken er
informatie, leggen beelden vast en communiceren met elkaar. Ook in het onderwijs is ict niet meer
weg te denken. In het schooljaar 2013‐2014 zullen alle leerlingen op het Zuyderzee College werken
in een digitale leeromgeving.
De inzet van ict is geen doel op zich. Het Zuyderzee College ziet ict als een van de middelen voor het
bereiken van twee doelstellingen: maatwerk en betekenisvol leren. Onder maatwerk wordt verstaan
het ‘aansluiten op verschillen tussen leerlingen’. Met de digitale leeromgeving kunnen leerlingen de
leerstof in hun eigen tempo tot zich nemen. Daarnaast biedt ict mogelijkheden om te differentiëren
op niveau, interesse en leerstijl.
Betekenisvol leren verwijst naar het aansluiten op de leefwereld van leerlingen en het aanbrengen
van samenhang tussen vakken. Ook hierbij is ict een waardevol hulpmiddel. Zo kan een docent de
lesstof naar eigen inzichten interactiever,actueler en levendiger maken. Het gebruik van ict leidt dus
niet alleen tot een motiverende leeromgeving voor leerlingen, maar versterkt ook de
professionaliteit van de docent.
NB. Bovenstaande visie is opgesteld vanuit het Strategisch Beleidsplan. Het gebruik van ict bij het
faciliteren van leren vraagt echter ook om een reflectieve houding van docenten. Wat zijn de
mogelijkheden van ict en wanneer is de inzet van ict passend? Bewustwording van deze aspecten is
zeer essentieel voor het realiseren van een rijke leeromgeving.
2.2 Doelstellingen
Doel
Het realiseren van maatwerk binnen een betekenisvolle en motiverende* leeromgeving voor
leerlingen en docenten door de inzet van ict. In het schooljaar 2013‐2014 hebben alle leerlingen de
beschikking over een laptop.
* Visueel aantrekkelijker, actueler en beter aansluitend op de leefwereld van leerlingen.
Subdoelen
• Het vergroten van de professionaliteit van docenten
• Tijdsbesparing voor docenten op de lange termijn
• Het voorbereiden op de toekomstige studie‐ en werkomstandigheden van leerlingen
• Bevorderen van het tijd‐ en plaatsonafhankelijk leren (efficiënte onderwijstijd )
5

6.
3. Ict‐infrastructuur
In dit hoofdstuk wordt de huidige en beoogde ict‐infrastructuur van het Zuyderzee College
beschreven.
3.1 Laptops
Het Zuyderzee College maakt gebruik van Apple Macbook’s. In onderstaand schema is per schooljaar
weergegeven welke klassen over een laptop beschikken. In het schooljaar 2013‐2014 is de hele
school voorzien van laptops.
Schooljaar VMBO Havo ‐ Vwo
2008‐2009 Alle klassen (behalve Klas 1
klas 4 Techniek)
2009‐2010 Alle klassen Klas 1, 2
2010‐2011 Alle klassen Klas 1, 2, 3
2011‐2012 Alle klassen Klas 1, 2, 3, 4
2012‐2013 Alle klassen Klas 1, 2, 3, 4, 5
2013‐2014 Alle klassen Alle klassen
Keuze voor Apple
De keus voor Apple is ontstaan tijdens de Europese aanbesteding die de school heeft gedaan voor de
aanschaf van de laptops. Het merk kwam vooral sterk uit de bus ten aanzien van multimediagebruik,
ongevoeligheid voor virussen, bijgeleverde software en het "leerlingproof" zijn. Bovendien kan er
gebruik gemaakt worden van het Windows Officepakket op de Apple, zodat bestanden met de PC
uitwisselbaar zijn.
In gebruik name
De leerling die in een laptopklas zit, ontvangt zijn Macbook in de week dat zijn lessen beginnen .
Hij krijgt het Macbook kant en klaar aangeleverd, inclusief software, toegang tot het draadloze
netwerk, gebruikersprotocol en sleeve (beschermhoes). Instructie over de werking van het Macbook
en de Elektronische Leeromgeving krijgen leerlingen gedurende de eerste lessen van de mentor en
tijdens het eerste blok van de ZC‐uren.
Leasing
De laptops worden door het Zuyderzee College aangeschaft en aan de leerlingen
"geleased", vergelijkbaar met de uitgifte van boeken via het boekenfonds. Op dit moment worden de
leasekosten voor de hardware gedekt door de leermiddelenbijdrage van de overheid. De laptops zijn
voorzien van een verzekering ( met een eigen risico van 110 euro) en verlengde garantie van 4 jaar.
6

7. Vier jaar is ook de afschrijftermijn van de laptops. Daarna kunnen ze voor een gering bedrag worden
gekocht ( 25 euro). Voor leerlingen die langer op het Zuyderzee College blijven, wordt na 4 jaar de
mogelijkheid aangeboden om een nieuwe laptop te leasen, waarbij de partij die least schriftelijk
verklaart bij het verlaten van de school de laptop van de school te kopen tegen de contante
geldwaarde verminderd met de reeds afgeloste termijnen.
3.2 Elektronische Leeromgeving
Het Zuyderzee College maakt gebruik van Moodle. Dit is een Elektronische Leeromgeving waarop de
leeractiviteiten worden aangeboden. Leerlingen kunnen hier zelfstandig mee aan het werk, op hun
eigen niveau en tempo. Voor de docent biedt de elektronische leeromgeving de mogelijkheid om zelf
invulling te geven aan de leeractiviteiten. Denk bijvoorbeeld aan het inpassen van een stukje
actualiteit, extra oefenstof of beeldmateriaal ter verduidelijking van de lesstof. Ook biedt Moodle
mogelijkheden voor interactieve toepassingen, zoals chatten. Middels een logboek kan een docent
het leerproces en de voortgang van een leerling volgen.
Moodle is een beveiligde leeromgeving en is zowel thuis als op school toegankelijk.
3.3 Beheer en onderhoud
Superusers en systeembeheer
Voor de eerstelijns hulp wordt gebruik gemaakt van Superusers. Superusers zijn leerlingen die een
speciale cursus hebben gevolgd om de eerste problemen in de klas op te kunnen vangen. Wanneer
dat niet voldoende is, wordt systeembeheer geroepen, of meld de betreffende gebruiker zich bij
systeembeheer. Software reparaties worden in principe direct gedaan.
Als systeembeheer de oplossing ziet in het vervangen van (delen van) de hardware, wordt de
reparatie op locatie uitgevoerd door de reseller (Stonehouse). Omdat hardwarereparaties in de regel
eenmaal per week kunnen worden uitgevoerd, krijgt de leerling een plaatsvervangend Macbook uit
de uitleenvoorraad mee. Er wordt voor gezorgd dat de leerling ook op dit Macbook bij zijn
bestanden kan ( zie Protocol voor juist laptopgebruik).
Systeembeheer houdt de geschiedenis van de laptops in een database bij . Elk Macbook is daartoe
voorzien van een zichtbare code (een tag) en een eigen certificaat voor het draadloos netwerk.
De leerlingen hebben voor hun eigen Macbook zogenaamde administrator rechten: ze kunnen dus
zelf programma's en updates installeren. Via het gebruikersprotocol dat de leerling krijgt uitgereikt,
is aangegeven wat daarbij wel /niet is toegestaan.
Misbruik
Afdelingsleiders beoordelen in overleg met betrokken docenten eventueel wangebruik, wat kan
leiden tot de betaling van het eigen risico of het afnemen van de administrator rechten.
7

8. Individualiteit
Indien een leerling zijn laptop wil voorzien van meer geheugen, of extra software kan dat individueel
met grote korting,worden besteld via http://zzc.mac.nl of http://www.slim.nl. De kosten hiervan zijn
voor de leerling. Bij installatie van hardware kan de afdeling systeembeheer behulpzaam zijn.
Software‐installaties dienen door de leerling zelf te worden uitgevoerd.
8

9.
4. Digitaal leermateriaal
In dit hoofdstuk wordt nader ingegaan op de vindplaatsen van digitale content en de belangrijkste
aandachtspunten bij het arrangeren van leermateriaal.
4.1 Vindplaatsen
Het Zuyderzee College heeft zich aangesloten bij de Onderwijsvernieuwingscoöperatie (OVC). In de
OVC werken tien VO‐scholen met elkaar samen aan het ontwikkelen en arrangeren van digitale
content. Hierbij wordt nadrukkelijk gebruik gemaakt van ‘open content’ die onder bepaalde
voorwaarden vrij mag worden gebruikt voor onderwijsdoeleinden. Doelstelling is dat de OVC vanaf
het schooljaar 2009‐2010 kerndoeldekkend, in principe leerboekvervangend digitaal materiaal ter
beschikking zal hebben voor de gehele onderbouw, geordend in leergebieden.
Andere manieren waarop docenten in bezit kunnen komen van digitaal leermateriaal zijn:
• Via collega’s (waaronder mediatheek en onderwijskundige)
• Door zelf te zoeken op internet
• Door bestaand materiaal te bewerken (arrangeren)
• Door zelf materiaal te ontwikkelen
In de komende jaren heeft het arrangeren van digitaal lesmateriaal hoge prioriteit. Toch is het
denkbaar dat tijdens de implementatiefase onvoldoende digitaal lesmateriaal beschikbaar is voor
bepaalde leerjaren en/of vakken. Zolang dit het geval is, blijft de mogelijkheid bestaan om boeken te
gebruiken. In uitzonderingssituaties kan een digitale methode worden aangevraagd.
4.2 Arrangeren van leermateriaal
Het is aan docenten om de beschikbare digitale content op een dusdanige manier te bewerken of te
ordenen dat er een relevant leermiddel ontstaat. Dit wordt ook wel het arrangeren van leermateriaal
genoemd. Tijdens de ontwikkelmiddagen krijgen docenten hiervoor de gelegenheid.
Belangrijke kwaliteitskenmerken van digitaal leermateriaal zijn:
• Leerlingen kunnen er zelfstandig mee werken
• Duidelijke opbouw (oriëntatie, aanpak, terugblik)
• Variatie in lesvormen
• Leerstof is betekenisvol (aansluitend op leefwereld van leerling, actueel, vakoverstijgend)
• Leerstof bevat keuzemogelijkheden
• Leerlingen kunnen op eigen niveau werken
• Het leermateriaal biedt mogelijkheden voor zelfcorrectie
• De ontwikkelingen van leerlingen kunnen worden gevolgd
• Gebruik van rechtenvrij materiaal (auteursrechten/mediawetgeving)
9

10. Aandachtspunten bij het arrangeren van leermateriaal zijn:
• Faciliteren in tijd en ondersteuning
• Samenwerking met collega’s in vakgroep/leergebied (denk aan taakverdeling en
overdraagbaarheid van leermateriaal)
• Het realiseren van een doorlopende leerlijn
• Het evalueren van digitaal leermateriaal onder leerlingen en docenten. Wat zijn de
opbrengsten en wat werkt wel/niet?
• Het bijstellen van het leermateriaal
Aanbevolen wordt om bovenstaande aandachtspunten nader uit te werken in de
sectorbeleidsplannen en/of te vertalen naar concrete afspraken met de vaksecties/leergebieden.
Voor een aantal punten is hier reeds een begin gemaakt.
4.3 Arrangeertools
Een arrangeertool is een programma waarmee docenten op een gestructureerde manier lesmateriaal
kunnen samenstellen. Er zijn verschillende arrangeertools op de markt. De OVC maakt vooralsnog
gebruik van Exe. Binnenkort zullen zij de overstap maken naar Lessenmaker. Deze arrangeertool
biedt de mogelijkheid om leermateriaal online te arrangeren. De voordelen hiervan zijn:
• Leermateriaal staat online en is beschikbaar voor andere collega’s.
• Actualiseren en bijstellen van leereenheid kan online gerealiseerd worden.
• Metadatering wordt digitaal opgeslagen.
• Een begrippenlijst, bronnenlijst en samenvatting kan in de leereenheid opgenomen worden.
• Inbouwen van verschillende leerroutes (differentiatie).
Nadere instructie over het gebruik Exe en andere tools zijn te vinden op: http://www.walhak.com
Meer informatie over Lessenmaker staat op:
http://coop.studiewijzerplus.nl/file.php/1/onlineeditor/lessenmaker/index.html
10

11. 5. Inzet van ICT
Het beleid van het Zuyderzee College is erop gericht dat alle leerlingen en docenten in de nabije
toekomst gebruik maken van ict . In dit hoofdstuk wordt de huidige en gewenste inzet beschreven.
5.1 Huidige inzet van Ict
Gebruik in VMBO
In het schooljaar 2007‐2008 zijn alle leerlingen van het VMBO (behalve klas 4 Techniek) in het bezit
van een laptop. Vrijwel al het lesmateriaal (dat door docenten is gearrangeerd ) wordt aangeboden
op de elektronische leeromgeving. Via een speciaal programma, Remote desktop, kan de docent
leerlingen mee laten kijken op de eigen laptop, bijvoorbeeld voor aantekeningen. Via dit programma
kan een docent tevens zien waar leerlingen mee bezig zijn op hun Apple.
In het voorjaar van 2008 is het laptopgebruik in 1 GTL geëvalueerd1. De resultaten zijn overwegend
positief. Zo geven ouders en leerlingen aan dat de laptop veel voordelen heeft bij het leren. Ook
docenten zijn te spreken over de laptopomgeving. Met name de onbeperkte toegang tot informatie
en de mogelijkheid om betekenisvolle leerstof aan te bieden, worden als positief ervaren.
Gebruik in Havo‐Vwo
In het schooljaar 2008‐2009 is klas 1 HV gestart met het gebruik van laptops. Ook hier werken
leerlingen zelfstandig met het lesmateriaal dat op Moodle wordt aangeboden. Iedere week
ontvangen zij een weekplanner waarop staat wanneer ze de opdrachten moeten afronden/inleveren.
Ook dat laatste gebeurt veelal via de elektronische leeromgeving.
In de bovenbouw HV is het gebruik van ict tot nu toe afhankelijk van enthousiaste en gedreven
collega’s. Dit aantal groeit snel. Zo maakt de binask‐sectie gebruik van ict tijdens de profielmiddag.
Ook bij enkele talensecties, KCV en het vak CKV wordt ict ingezet.
Projecten en wedstrijden
Ook buiten de reguliere lessen en projecten, gebeurt er veel op het ict‐gebied. Leerlingen met een
passie voor ict nemen deel aan verschillende Ict‐projecten. Een voorbeeld hiervan zijn de Jonge Ict
Coaches (JIC). Zij ondersteunen klasgenoten en docenten bij vragen en problemen met de laptop.
Andere projecten zijn ZC Globe, Lego Robots, ZC Hosting , Groeien door Games en Superusers. Voor
een overzicht van de projecten wordt verwezen naar bijlage 1.
1
Parels en pogingen van 1 GTL. Evaluatie van het onderwijsconcept en laptopgebruik. Dienst Onderwijs (mei
2008).
11

12. 5.2 Gewenste inzet van Ict
In het schooljaar 2013‐2014 beschikken alle leerlingen op het Zuyderzee College over een laptop.
Met het oog op dit vooruitzicht, moeten we ons buigen over de volgende vragen:
• Wanneer is de inzet van ict passend: voor welke doelen/leeractiviteiten?
Hoewel hier nog weinig over bekend is, laat onderzoek (Simons, 2008) zien dat ict een
effectief hulpmiddel is voor het construeren van nieuwe kennis, bijvoorbeeld door leerlingen
een onderzoek te laten uitvoeren. Ook het delen van kennis is middels ict makkelijker te
organiseren. Denk bijvoorbeeld aan het maken van een wiki, een presentatie of het
bijhouden van een forum. Bijkomend voordeel is dat denk‐ en samenwerkingsprocessen
meer zichtbaar worden voor de leerling en docent.
• Hoe wordt er gezorgd voor voldoende variatie in de les?
De inzet van ict biedt docenten nieuwe mogelijkheden voor het invullen van lessen en
projecten. Dit betekent echter niet dat de laptop het enige middel is. Een weloverwogen
mix van lesvormen is nodig om een rijke leeromgeving te realiseren. Denk bijvoorbeeld aan
coöperatief leren, discussies, presentaties, instructie, experimenten en buitenschools leren.
Op deze manier kan tevens worden voorkomen dat het sociale aspect (contact tussen
leerlingen onderling en leerling‐docent) onderbelicht wordt.
• Hoeveel tijd besteden leerlingen op school aan ict?
Deze vraag is niet eenvoudig te beantwoorden. Met het oog op voldoende variatie in de les,
en ‘gezond computeren’ zullen leerlingen hun laptop ook eens opzij moeten leggen. Het is
aan de docent om dit te bewaken.
• Wat is de rol van de docent?
De rol van de docent zal met het gebruik van laptops verschuiven naar coach en begeleider.
Leerlingen kunnen in principe zelfstandig met het lesmateriaal aan de slag. De hoeveelheid
klassikale instructie zal hierdoor verminderen. Uiteraard is dit wel afhankelijk van het
onderwerp, niveau en leerjaar. Een belangrijke vraag is hoe docenten de
zelfverantwoordelijkheid van leerlingen kunnen stimuleren.
• Wat is de functie van klassensets/(werk)boeken?
Zolang er onvoldoende digitaal lesmateriaal beschikbaar is, blijft de mogelijkheid bestaan om
boeken te gebruiken. Na deze overstapfase zullen er enkel klassensets beschikbaar zijn als
naslag.
• Hoe houdt je de motivatie van leerlingen vast?
De ervaring leert dat leerlingen met veel plezier met hun laptop werken. Maar ook
wanneer de nieuwigheid van de laptop is verdwenen, is het zaak om de motivatie van
leerlingen vast te houden. Ict is daarbij een waardevol hulpmiddel. Zo kan de leerstof meer
op maat, interactiever,actueler en levendiger worden gemaakt.
12

13.
• Hoe worden grote hoeveelheden leerstof aangeboden?
Er zijn verschillende mogelijkheden te bedenken om grote hoeveelheden leerstof aan te
bieden. Denk bijvoorbeeld aan het maken van kopieën, gebruik van klassensets, leerstof in
kleinere gedeelten verdelen of (deels) vervangen door videomateriaal. Uit ervaring moet
blijken wat het meest praktische is voor docenten en leerlingen.
• Hoe wordt ervoor gezorgd dat de leerstof beklijft bij leerlingen?
Het voordeel van ict is dat leerlingen overal en onbeperkt toegang hebben tot hun lesstof.
Een docent kan er bijvoorbeeld voor kiezen om een instructie op te nemen en in de ELO te
plaatsen. Leerlingen kunnen dit zo vaak bekijken als ze zelf willen. Met ict is ook het mogelijk
om de leerstof middels audio of beeldmateriaal te verduidelijken. Visueel of auditief
ingestelde leerlingen zullen hier zeker baat bij hebben. Tot slot kan ict worden ingezet bij het
activeren van voorkennis en het herhalen van oefeningen/toetsen. Maar ook hier moet
worden opgemerkt dat een weloverwogen mix van lesvormen en een positief leerklimaat
essentieel zijn.
• Op welke wijze wordt aandacht besteed aan ‘gezond computeren’?
Veel en vaak computeren kan leiden tot gezondheidsklachten, zoals pijn in armen, hoofdpijn
en oogklachten. Het is daarom zaak dat hier aandachtspunten voor worden geformuleerd. De
informatiewijzer van Kennisnet (2007)2 kan hierbij als leidraad dienen.
• Wat zijn de afspraken over laptopgebruik: wat mag wel/niet?
Afspraken over het laptopgebruik zijn opgenomen in een protocol. Het gebruikersprotocol
wordt aan het begin van het schooljaar uitgedeeld aan leerlingen, ouders en docenten.
• Hoe leren we leerlingen omgaan met de nieuwe media?
De verleiding voor leerlingen om andere dingen te gaan doen op het internet is groot. Via
Remote Desktop kan een docent dit in de gaten houden. De vraag rijst of bepaalde sites
afgeschermd dienen te worden? Een tweede vraag betreft mediawijsheid. Onderzoek laat
zien dat niet alle leerlingen vaardig zijn in het zoeken en selecteren van betrouwbare
bronnen. Ze zijn slecht op de hoogte van mediawetgeving en hebben weinig kennis van
belangrijke veiligheidsaspecten. Hoe kan dit worden verbeterd?
Duidelijk is dat op veel van bovenstaande vragen (vooralsnog) geen eenduidig en volledig antwoord
bestaat. Bovendien zijn de keuzes die hierin worden gemaakt afhankelijk van het niveau, leerjaar en
locatiespecifieke omstandigheden. Het is aan de schoolleiding – om in samenspraak met de docenten
– hier een visie op te formuleren.
2
Gezond computeren op school. Computergebruik ergonomisch bekeken (2007). Zoetermeer: Kennisnet.
13

14.
6. Deskundigheid
Om effectief gebruik te maken van ict in het onderwijs is deskundigheid vereist. Dit geldt zowel voor
docenten als leerlingen. In dit hoofdstuk wordt beschreven op welke manier aandacht wordt besteed
aan deskundigheidsbevordering.
6.1 Deskundigheid docenten
Om de bekwaamheid van (nieuwe) docenten te vergroten worden de volgende
ondersteuningsmogelijkheden ingezet:
• Studiedagen
In het schooljaar 2008‐2009 worden vier studiedagen georganiseerd waarin docenten de
mogelijkheid krijgen om hun technische en didactische vaardigheden te vergroten. Er
worden workshops verzorgd over o.a. Exe, mediawetgeving en digitale didactiek.
• Scholing
Alle docenten hebben de mogelijkheid om extra cursussen te volgen zodat ze optimaal
kunnen werken in een Apple omgeving. Hiervoor is toestemming nodig van de
afdelingsleider.
• JIC
JIC staat voor Jonge Ict Coaches. Gedreven leerlingen ondersteunen en coachen docenten bij
ict‐professionalisering. Tevens is er een JIC‐bestand waarin gedigitaliseerde leereenheden
zijn opgenomen voor de startende computergebruiker (zie bijlage 1).
• Helpdesk
Op het Junior College is een helpdesk opgezet door JIC. Docenten en leerlingen kunnen
tijdens elke lunchpauze bij de helpdesk terecht voor vragen en/of problemen op
computergebied. De wens bestaat om ook in Lemmer een helpdesk op te zetten.
• Collega’s
Een groeiend aantal collega’s is zeer deskundig met het gebruik van ict. Het idee bestaat om
deze deskundigen te koppelen aan de beginnende computergebruiker, zodat ook zij hun
vaardigheden kunnen vergroten.
• Informatie
Voor (nieuwe) docenten is veel informatie beschikbaar over het gebruik van ict, zoals:
‐ Digitale Docenten Didactiek: in dit onderdeel van de OVC zijn verschillende
instructies opgenomen, bijvoorbeeld over podcast, video en weblog.
‐ Moodle: hierin staan cursussen over o.a. ELO, Apple en handige links.
14

15. 6.2 Deskundigheid leerlingen
Voor de meeste jongeren is de computer een vanzelfsprekend onderdeel van hun leven. Ze zoeken er
informatie, leggen beelden vast en communiceren met elkaar. Toch is het nodig dat er aandacht is
voor de ict‐vaardigheden van leerlingen. Dat gebeurt op de volgende manieren:
• Introductie brugklassers
Tijdens de ZC‐uren in blok 1 volgen eerstejaars leerlingen een Macbook basiscursus en
Moodle training.
• Informatica
Leerlingen in klas 4 en 5 Havo en 4,5 en 6 VWO hebben de mogelijkheid om het vak
Informatica te volgen in het vrije deel van hun profiel.
• Helpdesk
Op het Junior College kunnen leerlingen met vragen en/of problemen op computergebied
terecht bij een helpdesk. Deze is tijdens de lunchpauzes geopend en wordt bemand door JIC.
• Projecten en wedstrijden
Enthousiaste en gedreven leerlingen kunnen deelnemen aan verschillende Ict‐projecten.
Voorbeelden zijn ZC Globe, Groeien door Games, JIC, Lego Robots en Superusers.
Tevens is het mogelijk om deel te nemen aan wedstrijden (zie bijlage 1).
15

16.
7. Toekomstplannen
7.1 Activiteitenplan 2008‐2009
Activiteit Wie Wanneer Toelichting
Inventarisatie Afdelingsleider HV Oktober 2008
contactpersonen voor
schoolleiding +
arrangeurs digitale
content (Havo‐Vwo)
Opstellen van Onderwijskundige in
invoeringsplan ELO samenwerking met
klas 3 HV afdelingsleider(s)
Opstellen van Hoofd ICT
protocollen en
procedures.
7.2 Stuurgroep ict
Voor de monitoring en verdere implementatie van ict op het Zuyderzee College wordt een
stuurgroep opgezet. Deze bestaat uit:
• Sectordirectie
• Leermiddelenarrangeurs
• Ambassadeurs
• Hoofd ICT
• Onderwijskundige
• Afdelingsleiders op uitnodiging
Voorzitter van de stuurgroep is de heer P. van Campen.
De stuurgroep komt minimaal vier keer per jaar bij elkaar. Het voorliggende ict‐plan fungeert daarbij
als leidraad. Indien nodig, zal de stuurgroep het plan aanvullen of bijstellen.
16

17. Bijlage 1 Ict‐projecten voor leerlingen
ZC‐hosting
Korte omschrijving ZC‐hosting is een leerbedrijf voor webhosting en webdevelopment. Het
leerbedrijf bestaat uit een groep leerlingen die in opdracht van
bedrijven websites ontwerpen en bouwen.
Contactpersoon H. Orsel
Meer informatie www.zchosting.nl
JIC – Kennisnet en OVC
Korte omschrijving JIC staat voor Jonge Ict Coaches. Gedreven leerlingen ondersteunen
docenten bij vragen of problemen op computergebied. De JIC
ontvangen hiervoor een kleine vergoeding. Daarnaast is er een JIC‐
bestand waarin gedigitaliseerde leereenheden zijn opgenomen voor de
startende computergebruiker. In de leereenheden worden
onderwerpen behandeld die betrekking hebben op internet,
multimediale toepassingen en digitale diensten. Het JIC‐bestand is te
vinden op onderstaande site.
Contactpersoon H. Orsel
Meer informatie moodle.zuyderzeecollege.nl
ZC‐Globe
Korte omschrijving Een groep leerlingen bemannen een weerstation op het ZC en doen
wetenschappelijke metingen in internationaal netwerk. Verder
verzorgen ze het ZC‐weerbericht dat dagelijks op de roosterborden te
lezen is en beheren ze hun eigen website. Ook helpen ze bij
wateronderzoek voor het Waterschap Zuiderzeeland.
Contactpersoon Wordt nader bepaald
Meer informatie www.zcglobe.nl
17

18.
Groeien door Games ‐ OVC
Korte omschrijving Groeien door Games is een project van de OVC dat tot doel heeft
gaming in het onderwijs te integreren, vanuit de wens om
leeromgevingen voor leerlingen meer inspirerend te maken. De scholen
van de OVC ontwikkelen daartoe gezamenlijk digitale leermaterialen. In
deze leermaterialen neemt het spelen en bouwen van games een
prominente rol in.
Contactpersoon G. McDonald
Meer informatie http://www.groeiendoorgames.nl
Superusers
Korte omschrijving Op het Zuyderzee College worden in elke brugklas twee zogenaamde
'superusers' aangesteld. Deze leerlingen, die op deze functie moesten
solliciteren, volgen speciale cursussen zodat ze klasgenoten en
docenten kunnen helpen met computerproblemen en vragen.
Contactpersoon D. Sluimers
Meer informatie moodle.zuyderzeecollege.nl
Podcast
Korte omschrijving Een viertal docenten gaat op verzoek van Kennisnet een aantal podcasts
ontwikkelen. Dit zijn audiobestanden met bijvoorbeeld discussies,
radioshows en muziekprogramma's. De docent kan deze bestanden via
de ELO beschikbaar stellen voor leerlingen.
Contactpersoon J. Venema, L. Verspui, E. Rübsamen en J. Verweij
Meer informatie moodle.zuyderzeecollege.nl
18

19. Naast bovenstaande ICT‐projecten kunnen leerlingen deelnemen aan o.a. de volgende wedstrijden:
ThinkQuest ‐ Kennisnet
Korte omschrijving ThinkQuest is een wedstrijd voor toekomstige websitebouwers.
Leerlingen van het vmbo, havo of vwo maken in teamverband een
website voor leeftijdsgenoten. Hierbij worden ze ondersteund door een
coach. Het onderwerp van de website mogen ze zelf bepalen.
Contactpersoon H. Orsel
Meer informatie www.thinkquest.nl
Expose Your Talent ‐ Kennisnet
Korte omschrijving Voor de wedstrijd Expose Your Talent maken leerlingen in teamverband,
onder begeleiding van een coach, een film/video. Leerlingen doen alles
zelf. Van het verhaal, de regie en het acteren tot de montage. Om deel
te kunnen nemen hoeven leerlingen geen ervaring te hebben met het
maken van films.
Contactpersoon F. Doorn
Meer informatie www.exposeyourtalent.nl
Make‐a‐Game ‐ Kennisnet
Korte omschrijving Make‐a‐Game is een wedstrijd voor toekomstige game‐bouwers onder
leerlingen van vmbo, havo en vwo. Leerlingen maken in teamverband,
onder begeleiding van een coach, een game voor leeftijdsgenoten. Dit
mag over van alles gaan.
Contactpersoon G. McDonald
Meer informatie www.make‐a‐game.nl
First Lego League
Korte omschrijving De First Lego League is een wedstrijd die jongeren tussen de 9 en 14 jaar
uitdaagt om de maatschappelijke rol van techniek en technologie te
onderzoeken aan de hand van twee opdrachten: (1) het ontwerpen,
bouwen en programmeren van een robot, (2) een onderzoek naar de
maatschappelijke rol van techniek en technologie. De opdrachten
worden elk jaar opgehangen aan een thema. De kinderen werken in
teams van maximaal tien deelnemers.
Contactpersoon H. Dijkstra
Meer informatie www.legoleague.org
www.techniekpromotie.nl/Activiteiten/FIRSTLEGOLeague/Pages/Welko
m.aspx
19

20.
Bijlage 2 Namenoverzicht
Taak Naam
Hoofd ICT D. Sluimers
Leermiddelenarrangeurs (LMA) G. McDonald
P. Durieux
R. de Brouwer (gestopt)
I. Gijsberts (gestopt)
Ambassadeurs H. Orsel
J. Siemonsma
Moodle (ELO) F. Doorn
Onderwijskundige R. Schadron
20

22. ICT PARAPLU
Webdevelopment, ICT leerbedrijf
ICT uitzendbureau
Gaming, gamedevelopment
Lego Robots
Superusers voor MacBook
Podcast/Vodcast/Multimedia

23. • Webdevelopment
• Design van websites en logo’s
• Webhosting en domeinnaam registratie
• Content Management Systems
Webapplicaties m.b.v. html, php, MySQL en CSS
• Intern opleidings programma tijdens ZC-uren
• ICT afdeling bestaat uit
– 6 designers
– 11 programmeurs
• Zelfstandige stichting, bestaande uit
– 6 bestuursleden
• Ingeschreven bij de Kamer van Koophandel

24. Portfolio:
www.pubscan.nl
www.dorpsbehoudlemsterland.nl
www.danscentrumartistique.nl
www.werfplaats.nl
www.wattel.nl
www.zcglobe.nl
www.zchosting.nl
www.frametime.nl
www.danscentrumartistique.nl
www.vrijwilligerscentralenop.nl (in ontwikkeling)
www.ebobedrijfshulp.nl (in ontwikkeling)
www.zuyderzee.nl
www.deperiscoop.nl (host beëindigd)
www.n2k.nl (host beëindigd)

25. Bestuur Programmeurs
Hugo vd Wal (6V), voorzitter Marthijn Bontekoning (4V)
Jarne Everts (6V), penningmeester Jeppe Bijker (4V)
Joop Thibaudier (5V), contactpersoon Daniël Sent (2VA)
Marcel Boersma (5V), hoofd ict Jeroen Koornstra (2V)
Eline de Zeeuw (4V), secreataris Merijn Celie (2VA)
Chiel Veele (5V), algemeen lid Lars Kieskamp (3G)
Maarten Hogeveen (3G)
Designers Werner Jousma (3G)
Wesley Frings (V4) Leon Bremer (3G)
Jesse Rijke (3H) Bart Louwers (2G)
Jorn Groen (4V) Tim de Olde (3G)
Marijn van de Wal (4V)
Jasper Kempen (5H) Begeleider
Richard Joosten (3H) Henk Orsel

26. Jonge ICT Coaches
Uitzendbureau
• De leerlingen die in het Jonge Ict Coachesproject hun docenten
ondersteunen, werken samen in ‘uitzendbureaus’ die per locatie
worden georganiseerd door een medewerker van de locatie (de
locatieambassadeurs).
De achterliggende ideeën en doelen in enkele trefwoorden:
laagdrempelig, vraaggestuurd, verbetering ict-vaardigheid, privé-
expertise en komt werk-expertise ten goede.

27. Jonge ICT Coaches
Uitzendbureau
• Het JIC bestand bestaat uit twintig gedigitaliseerde leereenheden.
• Bestemd voor alle mensen die zichzelf beschouwen als startende
computergebruikers. Bij hun zoektocht naar competentievergroting
op computergebied zullen ze ondersteund worden door hun eigen
leerlingen, die daarvoor een kleine vergoeding ontvangen.
• Gebruikersplek op moodle.zuyderzeecollege.nl
• Leerlingen geven zich op d.m.v. posters, websites en
klassenuitnodiging, per locatie. Het levert hen €5 per uur op.
• Leerling maakt individueel een afspraak met een docent
• PR naar docenten via website en marifoon

28. Jonge ICT Coaches
Uitzendbureau
Jonge ICT Coaches:
Wesley Frings (V4)
Jesse Rijke (3H)
Jorn Groen (4V)
Jasper Kempen (5H)
Richard Joosten (3H)
Marthijn Bontekoning (4V)
Jeppe Bijker (4V)
Daniël Sent (2VA)
Jeroen Koornstra (2V)
Merijn Celie (2VA)
Lars Kieskamp (3G)
Maarten Hogeveen (3G)
Werner Jousma (3G)
Leon Bremer (3G)
Bart Louwers (2G)
Tim de Olde (3G)
en meer…, zie het forum

29. Jonge ICT Coaches
Kieswijzer
Uitzendbureau
Voorbeelden van professionalisering van onderwijsmedewerkers die op ict-gebied de ambitie hebben om ‘aan te sluiten’
• een e-mail versturen naar een familielid in het buitenland;
• in zo’n mail een foto plakken van de jongste spruit uit de familie;
• een Wordbestandje op een memorystick zetten
• een cd-tje branden
• een theaterkaartje bestellen via internet;
• een telefoonnummer opzoeken via internet
• op internet opzoeken hoe de nieuwe dienstregeling van de NS eruit ziet;
• een i-pod programmeren:
• videobandjes of foto’s archiveren op de computer;
• oude cassettebandjes omzetten naar digitale bestanden en die opslaan op i-pod;
• foto’s met behulp van de computer bewerken;
• telebankieren;
• de schoolvakanties van de kinderen opzoeken op de site van het ministerie;
• vakantiebestemming uitzoeken en de vakantie boeken via internet;
• video- en foto-impressies van de gekozen vakantiebestemming via internet bekijken;
• een foto van internet downloaden en in het eigen archief plaatsen;
• zelf een ansichtkaart ontwerpen als kerstboodschap;
• een game spelen;
• chatten met je kinderen op MSN (verjaardagscadeau voor je 9-jarige dochter);
• muziek of een film downloaden;
• een pda of pocket pc leren bedienen of leren werken met een digitale agenda via Outlook;
• Skype gebruiken om te chatten met kennissen
• films uploaden naar You Tube
• foto’s uploaden en zoeken op flickr
• communiceren via een forum
• een afstandscursus volgen via internet
• publiceren op internet in een weblog, wiki, op Hyves
• niet alleen zoeken en vinden maar ook gevonden informatie beoordelen op internet;
• Wikipedia gebruiken als naslagwerk
• Etc.

30. Jonge ICT Coaches
Uitzendbureau
• Declaratieformulier:

33. Lego Robots
Enkele leerlingen uit het plusproject werken aan de Lego robots.
Het Zuyderzee College team heeft onlangs de regionale FLL wedstrijd
gewonnen waarbij jongeren lego robots bouwen en programmeren.
De robot wordt op een parcours
gezet, waar 'hij‘ verschillende
opdrachten moet uitvoeren.
Leerlingen werken veelal tijdens
hun pluswerk of in hun eigen tijd
aan de Lego Robots.

34. Gaming
• Groeien door Games is een project van de Onderwijsvernieuwing-
coöperatie dat tot doel heeft gaming in het onderwijs te integreren,
vanuit de wens om leeromgevingen voor leerlingen meer
inspirerend te maken.
• Tijdens de ZC uren werkt een groep leerlingen aan dit project.
• http://www.groeiendoorgames.nl/
• Begeleider: Pim Durieux

35. Superusers voor MacBook
• Uit elke klas wordt een superuser opgeleid om als eerste
aanspreekpunt zijn of haar klasgenoten te helpen.
• Deze leerlingen krijgen een training van Apple Benelux.
• Deze leerlingen kunnen, net als de JIC´ers, ook docenten helpen bij
de professionalisering.

36. Podcast/Vodcast/Multimedia
• Leerlingen maken podcasts en vodcasts voor docenten en plaatsen
deze in de Elektronische Leeromgeving Moodle van de school.

37. Vragen en opmerkingen
Henk Orsel
h.orsel@zuyderzeecollege.nl
begeleider ICT paraplu, ICT leerbedrijf ZC hosting, uitzendbureau JIC en meer
Zuyderzee College
Emmeloord - Lemmer