Libraries and its role for Knowledge Management - Thaweesak Koanantakool ปัญญาลัย และอนาคตของปัญญารักษ์ในศตวรรษที่ ๒๑ - ศูนย์บริการความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บรรยายโดย ทวีศักดิ์ กออนันตกูล ๒๔ สิงหาคม ๒๕๕๒

1. หองสมด กบการจดการความรดวย ICT
ปญญาลย และอนาคตของปญญารกษใน
ศตวรรษท$% ๒๑
ทวศกด กออนนตกล
รองผอ นวยก ร
ส นกง นพฒน วทย ศ สตรและเทคโนโลยแห!งช ต
โครงก รสมมน และอบรมเชงปฏบตก ร
บรรณ รกษเชงร)ก : ก รสร งเคร,อข! ยท งสงคมเพ,.อก รจดก รคว มร
วนท. 24 – 25 สงห คม 2552
ชมรมหองสม)ดเฉพ ะ สม คมหองสม)ดแห!งประเทศไทย

2. หองสมด - ปญญาลย
●
จดห รวบรวม และสงวน
รกษ ทรพยสนท งปญญ
วทย ก ร ศลปกรรม และ
วฒนธรรมของช ต
●
ศกษ วเคร ะห วจย ด เนน
?
ง นต มหลกม ตรฐ นส กล
●
บรก รก รแก!ประช ชน
●
รปแบบ - หนงสอตวเขยน เอกส รโบร ณและจ ร?ก
,
หนงสอตวพมพ สอสงพมพ สอ โสตทศนวสด) และสอ
, ,. . ,. ,.
อเลAกทรอนกส
●
ง นด นเทคนค - วช ก รบรรรณ รกษ/ส รนเทศศ สตร
และ เทคโนโลยส รนเทศ
●
บรก ร - ก รอ! น ศกษ คนคว และวจย
?
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 2
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

3. ปญญาลย > หองสมด
Library of Alexandria - the scientific method was first conceived and put
into practice. Text writing, criticisms and publications for scholars,
royalty and wealthy bibliophiles the world over. This commerce
brings income to the library.
The library was a home to a host of
international scholars, well-
patronized by the Ptolemaic
dynasty with travel, lodging and
stipends for their whole families.
As a research institution, the
Library filled its stacks with new
works in mathematics, astronomy,
physics, natural sciences and other
subjects.
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 3
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

4. The new Bibliotheca Alexandrina
●
6 specialized libraries: Arts,
multimedia and audio-visual
materials, the visually impaired,
children, the young, micoforms,
rare books and special
collections
●
3 museums for antiquities,
manuscripts, the history of
science
●
A planetarium,
Alexploratorium for children's
exposure to science
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 4
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

5. Everywhere content is
increasingly digital
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 5
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

6. หองสมดกบการจดการความร
●
แหล!ง “บรก รคว มร” แก!ผใช
●
สถ นท. “แลกเปล.ยนเรยนร” ท.
พรอมดวยคว มร
ท)กรปแบบ
●
กระบวนก รท.ชวยเพ.ม
!
“ประสทธภ พ” ก รใหบรก ร
ของหองสม)ด
●
กระบวนก รพฒน บ)คล กรของ
หองสม)ดใหพรอมก วสหองสม)ด
!
ย)คศตวรรษท. 21
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 6
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

7. ความร อยIท$%ไหน?
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 7
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

8. ความรชดแจง
ช วหองสม)ด เชยวช ญในก รบรห รจดก ร
.
●
ส รสนเทศ
●
คว มรท.ม จ กหนงสอ สงพมพ เอกส ร
, .
●
และวตถ)ทรพย กรส รสนเทศท.จบตองได
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 8
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

9. จะบรMการ “เชงรก”
M
กบความรชดแจงอยIางไรด$?
ส รสนเทศ
บรก รเชงร)ก??
คว มร
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 9
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

10. ความรภายใน/
ความรแฝงลIะ?
หองสม)ด...
●
จดก รคว มรแฝงอย! งไร
●
ใชประโยชนไดอย! งไร
●
อ นวยคว มสะดวก
ในก รเข ถ?งคว มรแฝง
ไดหร,อไม! อย! งไร
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 10
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

11. ความรของปญญารกษ (ช วหองสม)ด)
●
ก รเพ.มประสทธภ พของบรก ร เพ,.อสนอง
คว มตองก รท.หล กหล ย และรวดเรAว
●
ก รใหบรก รเนนท.คว มเปAนทม
(Teamwork) ม กกว! ก รบรก รดวยบ)คคล
เพยงคนเดยว
●
คว มรของบ)คล กร “ถกจดเกAบ” เพ,.อแลก
เปล.ยน เรยนร และเปAน “คลงทรพยสน” ของ
หองสม)ด
●
จ กนmน ค!อยม บรห รคว มรของผใชหอง
สม)ด
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 11
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

12. ICT เพM%มคณคIา
หองสมด - เวVบไซต
●
สร งบรรย ก ศใหอย กไปหองสม)ด
เพ,.อไปตกตวงคว มร
●
สบคนง! ยม กๆ เข ถ?งค ตอบได
,
รวดเรAวทนท สะดวก รวดเรAว
●
มคว มรทนสมย ปรบปร)งตลอดเวล
●
ผใชบรก รมสวนร!วมแลกเปล.ยนและ
!
สร งสรรคคว มร + เสนอแนะ
●
ตดต!อสอบถ มผดแลหองสม)ดไดโดย
สะดวก
●
บรรณ รกษ “ตอบก!อนมคนถ ม”
สบ ยกว! กนแยะ
●
ICT ชวยยกระดบ KPI ของหองสม)ด
!
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 12
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

13. การจดการความรดวย ICT
Knowledge
Management
Library 2.0
Enterprise
Web 2.0
2.0
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 13
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

14. Picture source: slideshare.net
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 14
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

15. องคประกอบการจดการความร
People Process
culture & values methodologies
knowledge managers Creation * capture * reuse
user surveys Reflection * storytelling
social networks proven practices
communities Collaboration * content management
training classification
documentation metrics & reporting
Communications management of change
knowledge help desk Workflow * valuation
goals & measurements social network analysis
incentives & rewards appreciative inquiry
Blogs * wikis * podcasts
syndication &aggregation
social software
external access
workflow applications
process automation
E-learning
Mobile technology
points tracking
reporting
Technology
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 15
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

16. หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 16
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

17. KPI หองสมด - เปล$%ยนไปแลว
●
จ นวนก รใชง นทรพย กรหองสม)ดท)กประเภท
●
จ นวนก รย,มค,นหนงสออ จจะลด แต!ก รด วนโหลดเน,mอห จ ก
,
ฐ นขอมลและคลงด วนโหลดจะมม กข?mน
●
จ นวนผเข หองสม)ดอ จจะลดลง และจ นวนครmงท.มผเย.ยมชม
เวAบไซตเพ.มข?mน
●
เพ.มจ นวนเน,mอห ดจทลท.ผลตหร,อแปลงจ กทรพย กรท.มเดม
●
ก รถ! ยทอดคว มรสสงคมม กข?mน: จ นวนผเข ฝ?กอบรม จะมก ร
!
เรยนออนไลนกนม กข?mน
●
จ นวนคว มรท.ถกจบเกAบในคลงคว มรสถ บน
●
ก รเข ใชคว มรจ กคลงคว มรสถ บน
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 17
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

18. การจดการความร - รIวมกบผใช!
●
Crowd-sourcing: ผใชค,อผ
สร งคว มร
●
Network มค)ณค! แปรต ม n2
●
ผใชกบผใช
●
ผใชกบหองสม)ด
●
หองสม)ดกบหองสม)ด
●
หองสม)ดกบเคร,อข! ยต! งๆ
●
เคร,.องม,อท ง ICT และ
เทคโนโลยเวAบท.เหม ะสมมอย!
ม กม ย
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 18
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

19. Crowd sourcing...
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 19
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

20. อาชพอะไรท$%นาหIวง?
$ I
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 20
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

21. หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 21
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

22. หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 22
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

23. เรM%มท$%ไหนด$?
Picture source: slideshare.net
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 23
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

24. เรM%มตนจากเคร%องมอรวมขIาว RSS
●
RSS - Really Simple Syndication
●
ก รด?งข! ว เน,อห บทคว มจ ก
m
เวAบไซตหน?.งไปน เสนอบนอกเวAบไซต
หร,อเคร,.องม,ออ! น RSS (RSS Reader)
ดวยเทคโนโลย XML
ท! นน RSS จ กแหล!งอ,น
.
เวAบไซตหองสม)ดของท! น
ม น เสนอผ! นเวAบ หร,อ
ม RSS บรก รหร,อไม!
ภ ยในสถ บน/หองสม)ด
บรก รเน,อห ใดบ ง
m
หร,อไม! ???
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 24
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

25. น_า RSS feed
จากฐานขอมล
ตIางๆ ปอนเขา
เวVบองคกร
ทกๆ ครbงชวโมง
% %
ก หนด RSS Feed URL
ใหกบระบบ Content
กรองเฉพ ะข! ว Management System
ท.เก.ยวกบองคก รของเร ท.องคกรใชท เวAบ
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 25
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

26. ตวอยIางคณะวMทยาศาสตร ม. มหMดล
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 26
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

27. วMกM สรางสรรคความรออนไลน
●
ร!วมสร งสรรคคว มร
●
เปดใจ แสดงคว มคดเหAน และ
แกไขเน,อห
m
●
รกษ ค)ณภ พของขอเขยนไดด
เท! กบก รประช)ม และ เรAว
●
ทร บว! ใครเขยนสวนใด เม,.อใด
!
●
ประย)กตใชไดหล กหล ย
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 27
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

28. http://www.slideshare.net/morrisa1/library-20-technologies-in-academic-
libraries-a-case-study-of-student-use-and-perceptions-presentation
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 28
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

29. The Ohio University Libraries Biz Wiki
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 29
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

30. เรM%มตนงIายๆ กบวMกM
●
สร งวกใชเองไม!ย ก เพร ะมโปรแกรมใหใชม กม ย
●
ห กไม!มเคร,.อง ขอใชของฟรกAได มใหหล ยแห!ง
●
เล,อกโปรแกรมวก: http://www.wikimatrix.org
●
โปรแกรมแนะน : dokuwiki, mediawiki, pbwiki
●
Dokuwiki เลAก คว มส ม รถสง สร งไฟล OpenOffice ได
(www.dokuwiki.org)
●
Pbwiki วกออนไลน ท ง นง! ยดวยเคร,องม,อเขยนแบบ
.
WYSIWYG Editor (www.pbwiki.com)
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 30
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

31. Story Telling งIายๆ ดวย Blog
●
Blog ม จ กค ว! WebLog
●
อน)ทนชวตของบ)คคล
●
ทะยอยเขยนเล! เร,.องต มวน
ท./เวล
●
ระบบเคร,อข! ยสงคม สงข! ว
!
ให “ผสนใจ” ท ง email
และ RSS
●
ขอคว ม ภ พ
สอมลตมเดย
,.
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 31
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

32. http://www.slideshare.net/morrisa1/library-20-technologies-in-academic-
libraries-a-case-study-of-student-use-and-perceptions-presentation
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 32
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

33. Subject Blogs @ HKU
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 33
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

34. หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 34
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

35. ค_ามกใชผMด
●
อนเทอรเนAต ●
Blog ≠ Block
●
เวAบไซต ●
bag ≠ back
●
อเลAกทรอนกส ●
drag and drop
●
ซอฟตแวร ●
Dog ≠ Dock
●
คอลมน
●
อAอปตก
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 35
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

36. Twitter คออะไร?
●
เคร,อข! ยสงคม ท.มแต!ขอคว มสน ๆ เรยกว! tweet
m
●
เม,อสงออกไป คนท. “ตดต ม” เร จะส ม รถอ! นได
. !
●
เร ตดต มอ! นขอคว มจ กคนท.เร อย กตดต ม
●
ใชผ! นโทรศพทม,อถ,อ หร,ออ)ปกรณใดท.ต!อเนAต

37. Twitter นกนอยนกประชาสมพนธ
●
คน กบคน
●
คร กบ นกเรยนทmงชน
m
●
องคกร กบลกค
●
นกก รเม,อง กบ
ประช ชน
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 37
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

38. เครอขIายวIาดวยทกสงทกอยIาง
M%
So, what’s your social
network about?
Nothing?
Nothing.
Nothing.
Everybody’s doing
something - we’ll do
nothing.

39. คลงเกVบผลงานวMชาการสถาบน
MIT Institutional Repository
คลงเกAบผลง น
สถ บน
สร งไดดวยระบบ
●
Dspace
●
Joomla + Docman
●
Drupal
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 39
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

40. คลงเกVบผลงานสถาบน - ออนไลน
●
http://slideshare.net
●
http://docs.google.com
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 40
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

41. เคร%องมอ
Picture source: slideshare.net

42. เคร%องมอท$%ใชไดทนท$
Web 2.0
Social Networks Collaboration Tools Tagging
MySpace Blogs Del.icio.us
FaceBook Wikis Digg
Linked In Google Docs CiteULike
Twitter Google Spreadsheets Diigo
Slide Share
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 42
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

43. เคร%องมอในยค Web 2.0

44. หวใจของการจดการความร
●
คว มร!วมม,อ
●
ก รมสวนร!วม
!
ICT เปAนเพยง
●
เปดใจกนและกน เคร,.องม,อ
●
นโยบ ยท.ชดเจน
ส ระส คญของ
●
ไม!ตองอ ย ก รจดก รคว มร
ไปช ๆ ดกว! อย!ท.
ไม!เร.มเลย การจดการ และ คน
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 44
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

45. Market Place for Knowledge
Creative Zone
Cafe Culture
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 45
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒

46. ขอขอบคณ
●
http://stks.or.th/web
●
http://stks.or.th/blog
●
http://stks.or.th/wiki
●
Get a copy of these slides from
http://slideshare.net/htk999
Contact: htk999@gmail.com
หองสม)ดกบก รจดก รคว มรดวย ICT - โดยศนยบรก รคว มรท งวทย ศ สตรและเทคโนโลย 46
น เสนอโดย ทวศกด กออนนตกล ๒๔ สงห คม ๒๕๕๒