1. LOGO
MÔN HỌC
NGUYÊN LÝ THỐNG KÊ KINH TẾ
MÔN HỌC
NGUYÊN LÝ THỐNG KÊ KINH TẾ
Th.S Nguyễn Minh Thu
Khoa Thống kê – Trường ĐH KTQD
1
nmthu@neu.edu.vn

2. LOGO
CHỈ SỐCHỈ SỐ
Chương 7
2

3. Chương 7
Khái niệm chung về phương pháp chỉ sốI
Phương pháp xây dựng chỉ số
II
Hệ thống chỉ sốIII
3

4. I. Khái niệm chung
Chỉ số
Số
tương
đối
là
chưa chắc là
4

5. I. Khái niệm chung
CHỈ SỐ
CS phát triển
CS không gian
CS kế hoạch
CS đơn
CS tổng hợp
2
mức độ
Phạm vi
tính
Tính chỉ
chất tiêu
CS của
chỉ tiêu
khối lượng
CS của
chỉ tiêu
chất lượng
5

6. I. Khái niệm chung
6
Biến động 1 nhân tố
được đặt trong đkiện
giả định các nhân tố
khác không đổi
Các hiện tượng
kinh tế
không trực tếp
cộng được
ĐẶC
ĐIỂM

7. II. Phương pháp xây dựng chỉ số
1. Chỉ số
phát triển
2. Chỉ số
không gian
7

8. 1. Chỉ số phát triển
1.11.1
1.21.2
Chỉ số đơn
Chỉ số tổng hợp
8

9. 1.1. Chỉ số đơn
CS đơn của CT chất lượng CS đơn của CT khối lượng
0
1
p
p
p
i  (lần, %)
0
1
q
q
q
i  (lần, %)
9

10. 1.2. Chỉ số tổng hợp
Doanh thu = Giá bán đơn vị x Lượng hàng tiêu thụ
DT = p x q
∑DT = ∑ p x q


00
11
qp
qp
Ipq =
CSTH của
CT chất lượng
CSTH của
CT khối lượng


qp
qp
0
1
Ip =


0
1
qp
qp
Iq =
10

11. 1.2.1. Chỉ số tổng hợp về giá
Của Laspeyres


00
01L
p
qp
qp
I (lần, %)
11


00
00pL
p
qp
qpi
I0
1
p
p
p
i 


0
0pL
p
d
di
I


00
00
0
qp
qp
d

12. 1.2.1. Chỉ số tổng hợp về giá
Của Paasche


10
11P
p
qp
qp
I (lần, %)
12


p
11
11P
p
i
qp
qp
I0
1
p
p
p
i 


p
1
1P
p
i
d
d
I


11
11
1
qp
qp
d

13. 1.2.1. Chỉ số tổng hợp về giá
Của Fisher



 

10
11
00
01
P
p
L
P
F
P
qp
qp
qp
qp
III
13
1P
pI
1L
pI

14. 1.2.2. Chỉ số tổng hợp về lượng hàng
Quyền số Laspeyres Paasche Fisher


00
10L
q
qp
qp
I


01
11P
q
qp
qp
I



00
00qL
q
qp
qpi
I


q
11
11P
q
i
qp
qp
I


0
0qL
q
d
di
I


q
1
1P
q
i
d
d
I
P
q
L
q
F
q III 
p
pq
d
14

15. 2. Chỉ số không gian
Chỉ số
đơn
B
A
p
p
p
i B/A

B/A
A/B
pA
B
p
i
1
p
p
i hoặc
B
A
q
q
q
i B/A
 hoặc
B/A
A/B
qA
B
q
i
1
q
q
i 
15

16. 2. Chỉ số không gian
Chỉ số
tổng hợp
hoặc
hoặc


Qp
Qp
I
B
A
p B/A
B/A
A/B
pA
B
p
I
1
Qp
Qp
I 




B
A
q
pq
pq
I B/A
B/A
A/B
qA
A
q
I
1
pq
pq
I 


16

17. III. Hệ thống chỉ số
HTCS tổng lượng biến
33 HTCS phân tích chỉ tiêu bình quân
22 HTCS tổng hợp
11 Khái niệm chung
17

18. 1. Khái niệm chung
Chỉ số
toàn bộ
Chỉ số
nhân tố
18

19. 2. HTCS tổng hợp
HTCS
tổng hợp
MLH thực tế
Phân tích
CT tổng hợp
Sắp xếp
các nhân tố
Viết
các chỉ số
Xác định
vai trò,
mức độ
ảnh hưởng
của nhân tố
Xác định
các
chỉ số
chưa biết
19

20. 2. HTCS tổng hợp
Doanh thu = Giá bán đơn vị x Lượng hàng tiêu thụ
DT = p x q
CS Doanh thu = CS Giá bán đơn vị x CS Lượng hàng tiêu thụ
IDT = Ipq = Ip x Iq


00
11
qp
qp


00
10
qp
qp
=


10
11
qp
qp
x
Biến động
tương đối
∑p1q1 - ∑p0q0 = (∑p1q1 – ∑p0q1) + (∑p0q1 – p0q0)
pq = p
pq + q
pq
Biến động
tuyệt đối
(1) (2) (3) 20

21. 3. HTCS phân tích chỉ tiêu bình quân



 
i
ii
i
ii
d
dx
f
fx
x





0
00
1
11
0
1
f
fx
f
fx
x
x





0
00
1
10
f
fx
f
fx





1
10
1
11
f
fx
f
fx





 
00
10
10
11
00
11
0
1
dx
dx
dx
dx
dx
dx
x
x
0
1
x
x
0
01
x
x
01
1
x
x
= x
(1) (2) (3)
xI f
d
IxI= x
21

22. 4. HTCS tổng lượng biến
 iifxT


  ii
i
ii f.xf
f
fx





 
00
10
10
11
00
11
fx
fx
fx
fx
fx
fx







 
00
10
10
11
00
11
00
11
fx
fx
fx
fx
fx
fx
fx
fx







 
00
10
10
101
101
11
00
11
fx
fx
fx
fx
fx
fx
fx
fx
1 2
3
22

23. LOGO
23