1. İdealMakale
Aralık 2013
Toyota Üretim Sistemi’nin
Gelişiminde Emeği Olan 10 Kişi
Toyota Üretim Sisteminin günümüzdeki seviyesine ulaşmasını sağlayan
pek çok kişi bulunuyor…
Ancak bu insanlardan bazılarının önemi gerçekten büyük. Bu yazımızda
işte bu büyük ve değerli insanları tanıyoruz…
Gökhan Çelikliay
Henry Ford
Ford Motor Company Kurucusu
Ustaların sabit bir platformun üzerinde otomobillerin parçaları alıştırarak düşük adetlerde
üretim yaptığı “ustalık” çağından, otomobillerin hareketli montaj bandı üzerinde standart
parçalarla ve iş bölümlenmesi yaklaşımıyla yüksek miktarlarda üretildiği “kitle üretim” çağına
geçişi sağlayan kişidir.
Ford’un otomobile aç büyük (neredeyse sınırsız) Amerika pazarı için geliştirdiği kitle üretim
sisteminin ilk ürünü olan Model T, üretimine başlanan 1908 yılından üretiminin sonlandırıldığı
1927 yılına kadar geçen 19 yıl içerisinde toplam 15 milyon adet üretilerek tarihte en çok
üretilen otomobil modeli unvanını aldı.
Sakichi Toyoda
Toyoda Otomatik İplik Makinaları Kurucusu, Mucit, Sanayici
Pamuğun elde bükümünün yapılarak ipliğe dönüştürüldüğü bir dönemde bu işlemi otomatik
olarak yapabilecek bir makine geliştirdi. Toyoda’nın geliştirdiği büküm makinesinin en büyük
özelliği üretim sırasında pamuk koptuğunda durabilmesi ve böylelikle hatalı iplik üretilmesinin
önlenmesiydi. Bu makineyi geliştirirken en büyük amacı ailesindeki kadınların elleriyle büyük
zahmetlerle yaptıkları iplik büküm işini kolaylaştırabilmekti. Toyoda geliştirdiği bu “hatalı işlem
oluştuğunda durabilen makine” anlayışını daha sonra geliştirdiği diğer makinelerde de devreye
aldı ve problem çıktığında makinanın durması prensibi anlamına gelen Jidokanın da temelini
attı. Jidoka tekniğini kumaş dokuyan makinelere de uyarladı ve iplik koptuğunda duran bir
kumaş dokuma makinesi geliştirerek hatalı kumaş üretiminin önüne geçti. Günümüzde
kullanılan dokuma makinelerinde hala bu teknik kullanılmaktadır.
Toyoda aynı zamanda Toyota Üretim Sisteminin en güçlü problem çözme tekniği olan 5 Nedeni
ilk olarak bulan ve uygulamaya alan kişidir.
Charles R. Allen
Standart İş Kavramının Kurucusu
Yazdığı “Eğitmen, İnsan ve İş” ile “Formen ve Görevleri” adlı kitaplarıyla 2. Dünya savaşı
sırasında savaşa giden tecrübeli işçilerin yerine geçen tecrübesiz işçileri eğitmek için kullanılan
“Endüstride Eğitim (TWI-Training Within Industry)” sistemini kurmuştur. Geliştirdiği sistemde iş
eğitimleri dört adımda verilir; birinci adımda eğitim alan hazırlanır, ikinci adımda iş adımları,
kritik noktalar ve kritik noktanın neden kritik olduğu anlatılır, üçüncü adımda eğitim alana iş
yaptırılır ve işi yaparken izlenir, gerekli düzeltmeler yapılır, dördüncü adımda ise eğitim alanın
sürekli gelişimi sağlanır.

2. İdealMakale
Aralık 2013
Kiichiro Toyoda
Toyota Motor Corporation Kurucusu
Toyoda Ailesinin, Sakichi Toyoda’nın kurduğu dokuma makineleri üretimi işinden çıkarak
otomobil üretimi işine geçişini sağlayan kişidir. "İhtiyaç olduğu zamanda, ihtiyaç olduğu kadar
üret" prensibini sağlayan “Tam Zamanında Üretim (Just In Time-JIT)” kavramını geliştirmiştir.
1950’lerde yaşanan krizde çalışanların işten çıkartılmasının sorumluluğunu üzerine alarak istifa
etmiş ve bugün Toyota’nın en güçlü olduğu konular olan liderlik ve insana saygı prensiplerinin
gelişmesini sağlamıştır.
Frank G. Woollard
Morris Motors Mühendisi
İngiliz otomobil üretim şirketi Morris Motors’ta mühendis olarak görev yaparken 1925 yılında
yazdığı “Kitle ve Akış Üretimin İlkeleri” ve “Sürekli Üretimde İngiliz Metotları Üzerine Notlar”adlı
kitaplarıyla ilk defa akış tipi üretimin kitle üretime üstünlüklerini ortaya koymuştur. Montaj
hattındaki akışın sürekliliğinin sağlanması için alt grup montajlarında ve tekil parça üretiminde
de sürekli akışın sağlanması gerektiğini, bununda ancak tüm süreçlerin birbirine bağlanarak
gerçekleştirilebileceğini ifade etmiştir.
Küçük lotlarda üretim yapmanın sermayesi düşük firmalar için avantajlı olduğu tespitiyle Japon
meslektaşı Taiichi Ohno ile paralel düşünceler üretmiştir.
Eiji Toyoda
Toyota Motor Company 5. Başkanı
Toyota’da çalışmaya başladığında Toyota yılda 2500 otomobil, Ford ise günde 8000 otomobil
üretmekteydi. Ford’un yüksek adetli üretim metotlarını Toyota’ya uyarlamak için Taiichi Ohno
ile birlikte çalıştılar. Eiji Toyoda, Taiichi Ohno’nun “Toyota Tarzı”nı yaratmasındaki en büyük
destekçisidir. Ohno kitaplarında metotların geliştirilmesinde ve uygulanmasında Başkan Eiji
Toyoda’nın sınırsız desteğinden bahseder.
Taiichi Ohno
Toyota Üretim Sistemi Kurucusu
Toyota Üretim Sistemi’nin (TPS) gelişimini sağlayan ve uygulamalarını hayata geçiren kişidir.
Liderliği, 5 Neden, Kök Neden Analizi ve sonsuz kaizen felsefesini örneklerle ve göstererek
öğretmiştir. Hayatını kaybettiği 1991 yılına dek sistemin gelişimi için çalışmıştır.
William Edwards Deming
Profesör, Yazar, Danışman
İstatiksiksel Proses Kontrol (SPC), Planla-Uygula-Kontrol Et-Önlem Al (PUKÖ-PDCA) çevrimini ve
kalite felsefesini Japonlara öğreten kişidir. İyi kalitenin üretkenliği artırıp maliyetleri
düşüreceğini, aynı zamanda müşterinin memnuniyetini de artırarak firmanın pazar payının
yükselteceğini söylemiştir.
Tüm sistemlerini Amerika’da geliştirmesine rağmen geliştirdiği sistemleri ağırlıklı olarak
Japonya’da uygulama imkanı bulmuştur.

3. İdealMakale
Aralık 2013
Shigeo Shingo
Endüstri Mühendisi, Danışman
Toyota Üretim Sistemi’nin gelişmesinde büyük katkıları olan kişidir ve Sıfır Kalite Kontrol, PokaYoke (Hata önleyici sistemler), SMED (Tekli Dakikalarda Kalıp Değişimi) metotlarının yaratıcısıdır.
Utah Eyalet Üniversitesi her yıl onun adına yalın kuruluşlara "Shingo Ödülü" vermektedir.
Kaoru Ishikawa
Kaizen çemberlerinde en çok kullanılan 7 Problem çözme metodunu ortaya koymuştur. Balık
kılçığı olarakta bilinen Ishikawa diyagramını bulmuştur.
Yazar Hakkında
•
•
•
Gökhan
Çelikliay
•
Makine Yüksek Mühendisi
’95 Uludağ Üniversitesi
•
Uludağ Üniversitesi’nde lisans ve yüksek lisans eğitimini
tamamlayarak Makine Yüksek Mühendisi olan Sn.
ÇELİKLİAY, 1995 yılında Şahinkul A.Ş.’de CAD/CAM ve
Kalıp Tasarım Mühendisi olarak olarak iş hayatına başladı.
2000-2002 yılları arasında Coşkunöz Metal Form A.Ş. Kalıp
Fabrikası’nda Tasarım Mühendisi olarak sac parça üretim
proseslerinin ve kalıplarının tasarımı konularında çalıştı.
2002 yılında Coşkunöz Metal Form A.Ş. Metal Form
Fabrikası’nda başlatılan Yalın Üretim çalışmalarında Sürekli
İyileştirme Sorumlusu olarak görev yaptı. Yalın Üretim,
Kaizen, SMED, 5S, Proje Yönetimi, PPAP konularının
devreye alınmasını sağladı.
2004 yılında başlatılan ve “Coşkunöz Yalına Yolculuk
Projesi” olarak adlandırılan projede Yalın Ofis Müdürü
göreviyle proje yöneticisi ve eğitmen olarak görev yaptı.
Yalın Düşünceyi ve teknikleri tüm yönleriyle uygulama
imkanı buldu.
2007-2008 yılları arasında Coşkunöz Holding şirketlerinden
Kerem Pres’te Fabrika Müdürü olarak “Yalın Dönüşüm” ve
“Yeniden Yapılandırma Projesi’nin liderliğini yürüttü.
Üretim performansını ve üretim kapasitesini artırarak,
stokları, alan kullanımını ve maliyetleri azaltarak şirketin
karlılığının ve cirosunun artmasını sağladı.
•
•
•
•
2008- 2010 yılları arasında Coşkunöz Holding şirketleri
olan Beta, Belka, Beltan, Coşkunöz Radyatör, Coşkunöz
Metal Form şirketlerinde Yalın Yayılım Koordinatörü
olarak yalın dönüşüm projelerinin koordinasyonunu
yürüttü. Tüm şirketlerde üretim sürelerinde, ürün
maliyetlerinde ve alan kullanımında azalma, kalitede ve
teslimat sürelerinde büyük iyileşmeler sağlandı.
2010 yılında Japon hükümetine bağlı AOTS kurumunun
bursuyla Japonya’da 30 gün süren “Üretim ve Yönetim
Teknikleri” eğitim programına katıldı ve Japon kültürünü
yakından tanıma, Japon fabrikalarını ziyaret ederek yalın
uygulamaları yerinde inceleme fırsatı buldu.
2010 Eylül ayında Karsan Otomotiv şirketinde Yalın
Yönetim ve Eğitim Yöneticisi olarak göreve başladı.
Şirketin stratejik planına ve yıllık hedeflerine uygun olarak
“Yalın Yönetim Projesi” planını hazırlayarak uygulamaya
aldı. Tüm çalışanlara Yalın Üretim ve Yönetim eğitimlerini
verdi, Kaizen, Yerinde Kalite, Hat Yönetimi, Hedeflerle
Yönetim sistemlerini kurdu. Proje sonucunda araç
kalitesinde büyük iyileşme ve üretim verimliliğinde büyük
artış sağlandı, aynı zamanda büyük miktarlarda üretim
alanları açığa çıktı.
2013 yılında İdealkoç firmasına katılarak otomotiv ve
tekstil sektörlerinde yeniden yapılanma ve dönüşüm
projelerine danışmanlık ve eğitim hizmeti vermeye başladı.

4. İdealMakale
Aralık 2013
İdealkoç Hakkında
•İdealkoç, İnsana Saygı ve Sürekli Gelişime dayalı Toyota iş yönetimi ve gelişimi modelini
şirketlerde uygulayarak cirolarını ve kârlılıkları artırmak, sürekli ve sağlıklı büyümelerini sağlamak
amacıyla 2011 yılında İstanbul’da kurulmuştur.
•Otomotiv, Tekstil, Ağır Sanayi, İmalat Sanayi ve Tarım gibi üretim sektörlerinin yanı sıra Organize
Sanayi Bölgeleri, Ticaret ve Sanayi Odaları, Meslek Birlikleri gibi hizmet sektörleri için etkin ve
yararlı çözümler üretmekteyiz.
•İstanbul ve Bursa’da kurulu ofislerimizle Türkiye ve çevre ülkelerde hizmet veren ekibimiz, Toyota
Tarzı düşünceyi ve iş yapış biçimini bir yaşam felsefesi haline getirmiş , çeşitli sektörlerde yönetim
ve üretim kademelerinde uzun yıllar görev yaparak Toyota yönetim ve üretim tekniklerini bizzat
uygulamış tecrübeli profesyonellerden oluşmaktadır.
•İdealkoç’un ana uzmanlık konuları, kurumların tüm işlevleriyle rekabetin gerekliliklerine yeniden
yapılandırıldığı İdeal Dönüşüm Projeleri ile iş ve üretim süreçlerinin konu bazlı ele alınarak ihtiyaca
göre geliştirildiği İş Mükemmelliği Projeleridir.
•Koçluk esasına dayanan ve ülkemiz kültürüne uygun olarak geliştirdiğimiz özel çalışma
metodolojimiz sayesinde hizmet verdiğimiz kurumlarda süreçlerin yanı sıra kurum çalışanlarının ve
teknik altyapının da gelişimini sağlıyoruz.
•Türkiye’de refahının artmasına ülkemiz kurumlarının ve çalışanlarının gelişimini sağlayarak büyük
katkıda bulunacağımıza inanarak çalışmalarımıza cesaret, azim ve inanç ile devam ediyoruz.
 Tüm üretim ve hizmet sektörleri için çözüm
üretmekteyiz
Üretim
Otomotiv
Tarım
Tekstil
İş Mükemmelliği Konuları
www.idealkoc.com
İstanbul Hedef Sokak, Kastel Sitesi, A4 Blok No:20
(Merkez) Dragos Maltepe 34844 İstanbul
http://twitter.com/idealkoc
https://www.facebook.com/idealkoc
Odunluk Mh. Akademi Cad. Zeno İş Merkezi 10/5 C
Blok No:23 Nilüfer / Bursa
Ofis: 0-224 452 43 25
0 533 612 96 01 Ö.Faruk Tezcan
http://www.linkedin.com/company/2824664
Bursa
(Şube)
oftezcan@idealkoc.com
0 530 108 45 32 Gökhan Çelikliay
gokhan.celikliay@idealkoc.com
0 530 108 45 31 Melike Kartal
melike.kartal@idealkoc.com