1. Laguntza gela
Paisaiak
10
EUSKADIKO TONTORRIK ZAHARRENAK
Donostiatik hurbil Aiako Harria izeneko parke naturala dago.
Oso paisaia ederra da.
Baso handia da.
Bertan era askotako
zuhaitzak daude:
pinua, haritza, gaztainondoa…
Aiako Harri hiru mendik
osatzen dute, Euskadiko
Itsasotik hurbil dagoenez klima epela zaharrenak .
eta euritsua du , eta horregatik erreka
asko daude.
1

2. Laguntza gela
GOGORATU IKASITAKOA
MENDIALDEA ORDOKIA KOSTALDEA
• lurra garaia da. • lurra oso laua • itsasoa
• oso aldapatsua da. • hondartza
da. • ez du • itsaslabarra
aldaparik. izaten dira.
IBAIAK
Ibaietako ura
Ibaia mendian urtegietan
jaiotzen da. biltzen da.
Gero
ordokitik doa.
Azkenik
itsasora doa.
2

3. Laguntza gela
Barnealdeko paisaiak
BARNEALDEKO
bi paisaia mota daude
MENDIALDEKO
paisaia LAUA
paisaia
3

4. Laguntza gela
1- Nolakoak dira
MENDIALDEKO paisaiak?
MENDIALDEKO
paisaietan daude
MENDIAK HARANAK
 Lur garaiak dira.  Lur lauak dira.
Oso aldapatsuak dira. Mendiz inguratuta daude.
gailurra / tontorra
hegala
oina
 Mendiak lerroan
 Da daudenean, horri
 MENDILERROA
 esaten zaio. 4

5. Laguntza gela
2- Nolakoak dira paisaia LAUAK?
paisaia LAUETAN
daude
ORDOKIAK IBARRAK
 Lur lauak dira.  Lur lauak dira.
Inguruko lurrak baino Ibaietatik hurbil daude.
altuagoak dira.
 Altuera txikiko
 goragunea
 MENDIXKA da.

5

6. Laguntza gela
3- Paisaiako elementuak
paisaian dauden
ELEMENTUAK
dira
NATURALAK PERTSONAK EGINDAKOAK
 Adibidez  Adibidez
 
mendiak ibaiak  
etxeak 
trenbideak errepideak
 tunelak zubiak
 haranak …
 soroak  meategiak,
 harrobiak …

6

7. Laguntza gela
Kostaldeko paisaia
 K Kostaldeko paisaiak
 itsasotik hurbil daude.

7

8. Laguntza gela
1- Nolakoak dira kostaldeko paisaiak?
KOSTALDEKO
paisaietan daude
ITSASLABARRAK HONDARTZAK
 
Garaiak eta harritsuak dira. Lauak dira.

Itsasoko olatuak haien kontra Hondarrezko edo
jotzen dute.  harrizkoak dira.

8

9. Laguntza gela
2- Kostaldearen formak
kostaldean dauden
FORMAK dira
UHARTEA PENINTSULA BADIA edo
LURMUTURRA
edo IRLA GOLKOA
 
Urez inguratuta 
Zati batean Itsasoan  Itsasoa
 
dagoen lurra. izan ezik  
sartzen den lurrean sartzen
 in  
gainerakoan lurra.  denean.
urez inguratuta
dagoen lurra.

9

10. Laguntza gela
3- Gizakiak eta kostaldeko paisaiak
 K Kostaldeko paisaietan jende asko bizi da, eta horretarako
 gizakiok aldaketak egin ditugu.

 Adibidez
 etxeak  hotelak
 errepideak  zubiak
 portuak edo kaiak
10

11. Laguntza gela
Ibaiak, aintzirak eta
urtegiak
1- Nolakoak dira ibaiak?
 K Ibaiak ur-lasterrak dira.


 K Ibaiak mendietan sortzen dira.
  K Gero, lur lauetara jaisten dira.



 K Azkenik, beste ibai batera
 edo itsasora doaz.
 It


 K Ibaiak daraman ur kantitatea
 EMARIA da.
 It


 K Ibai batzuk ur asko daramate; beste bazuk, ur gutxi.
11
 It

12. Laguntza gela
2- Ibaien ibilbidea
Ibaiak bidea egiten du sortzen denetik ura beste ibai batera
edo itsasora isuri arte.
 K Ibaiak egiten duen bideari
 IBILBIDEA esaten zaio.


Estua da.
GOIALDEA
 It Menditik doa
Ur gutxi du

 Azkar doa
ERDIALDEA
Zabalagoa da.
Lur lauetatik doa.
Ur gehiago i du
Mantsoago doa
BEHEALDEA
Zabala da.
Mantso - mantso
doa.
12

13. Laguntza gela
3- Ibaiertzak
 K Ibaiertzetan landare eta  K Ibaiertzetako lurrak oso
 zuhaitz asko hasten dira.  egokiak dira nekazaritzarako.
 Horregatik soroak egoten dira.


4- Aintzirak eta urtegiak

 ItUra paisaiako elementu askotan egoten da: ibaietan eta itsasoetan,

alde batetik, eta aintziretan eta urtegietan, bestetik.
  It
 AINTZIRAK edo LAKUAK URTEGIAK

 Lurrez inguratuta dauden  Pertsonok eginikoak dira.

ur eremuak dira.  Ibaietan daude.
 UR GEZA dute.  Ura pilatzeko dira.
 in
 in
13

14. Laguntza gela
Ariketak
1- Idatzi irudi bakoitzaren izena.
itsasoa ibaia urtegia mendia ordokia
hondartza itsaslabarra
2- Osatu esaldiak hitz hauekin
ordokiak haranak mendiak ibarrak
 MENDIALDEKO paisaietan eta
daude.
 Paisaia LAUETAN eta
egoten dira.
14

15. Laguntza gela
3- Izenak idatzi.
4- Zer letra dagokio hitz bakoitzari? Idatzi.
15

16. Laguntza gela
5- Begiratu marrazkiari eta erantzun galderei. Lotu.
6- Begiratu argazkiari eta idatzi.
- Bi elementu natural.
- Gizakiak egindako beste bi.
7-Irudi hauetatik zein da itsaslabarra? Eta zein hondartza?
Idatzi izenak.
16

17. Laguntza gela
8- Osatu esaldiak hitz hauekin.
itsaslabarrak itsasotik hondartzak
 KOSTALDEKO paisaiak hurbil daude.
 KOSTALDEKO paisaietan eta
daude.
9- Kostaldearen zer forma dira? Izenak idatzi.
A B
C D
E
10- Erreparatu irudiari eta idatzi gizakiak egindako 2 aldaketa.
17

18. Laguntza gela
11- Osatu zure herriko informazioa idatziz.
12- Begiratu nola irakurtzen diren erliebearen mapak eta
erantzun galderei.
18

19. Laguntza gela
13- Erantzun.
 Zer dira ibaiak?
 Nora isurtzen dute ibaiek ura?
14- Idatzi ibaiaren ibilbidearen zatien izenak.
15- Ezabatu soberan dauden hitzak.
16- Erantzun.
 Zer da aintzira?
 Zer da urtegia?
19

20. Laguntza gela
17- Begiratu argazkiari eta erantzun.
a-
b-
c-
d-
a-
b-
c-
d-
18- Zein elementutan egoten da ura paisaian? Izenak idatzi.
20

21. Laguntza gela
19-
21