Igeldoko Herri Kontseilua Igeldo Donostiako udaletik bereiztearen bideragarritasun ekonomiko-finantzarioaren txostena SIADECO
•
0 recomendaciones•403 vistas
Igeldoko Herri Kontseilua SIADECO enpresak Igeldo Donostiako udaletik bereiztearen bideragarritasun ekonomiko-finantzarioaren txostena
Recomendados
Más contenido relacionado
Destacado
Destacado (20)
Más de igeldokoherrikontseilua
Más de igeldokoherrikontseilua (6)
Igeldoko Herri Kontseilua Igeldo Donostiako udaletik bereiztearen bideragarritasun ekonomiko-finantzarioaren txostena SIADECO
- 2. Aurkibidea SARRERA ........................................................................................................................................ 4 1. IGELDOREN EZAUGARRI SOZIODEMOGRAFIKOAK ................................................................ 5 1.1. KOKAPENA ETA AZALERA ................................................................................................ 6 1.2. BIZTANLERIA ................................................................................................................. 8 1.3. ETXEBIZITZA ............................................................................................................... 10 1.4. IBILGAILU‐PARKEA ....................................................................................................... 12 1.5. JARDUERA EKONOMIKOA ............................................................................................... 13 2. IGELDOTARREN IRITZIAK ....................................................................................................... 14 2.1. IGELDORI BURUZKO IGELDOTARREN BALORAZIOA ............................................................... 15 . 2.2. IGELDOREN BEREIZKETARI BURUKO IGELDOTARREN IRITZIAK ................................................. 17 3. BIDERAGARRITASUN EKONOMIKOAREN AZTERKETA ............................................... 8 1 3.1. AURREKONTUAREN ESTIMAZIOA EGITEKO PROZEDURA ......................................................... 19 3.2. GASTU ARRUNTEN AURREKONTUAREN ESTIMAZIOA ............................................................. 22 3.2.1. Pertsonal gastuak: I. kapitulua ........................................................................... 22 3.2.2. Ondasun arruntak eta zerbitzuetako gastuak: II. Kapitulua ................................ 23 3.2.3. Finantza‐gastuak: III. Kapitulua .......................................................................... 25 3.2.4. Transferentzia‐arruntak: IV. Kapitulua ............................................................... 25 3.2.5. Gastu arruntak guztira ....................................................................................... 29 3.3. OHIKO SARREREN AURREIKUSPENAK ................................................................................ 30 3.3.1. Zuzeneko zergak: I. kapitulua ............................................................................. 30 3.3.2. Zeharkako zergak: II. Kapitulua .......................................................................... 31 3.3.3. Tasak eta bestelako sarrerak: III. Kapitulua ........................................................ 31 3.3.4. Ohiko transferentziak: IV. Kapitulua ................................................................... 32 3.3.5. Ondare‐sarrerak: v. Kapitulua ............................................................................ 33 3.3.6. Ohiko sarrerak guztira ........................................................................................ 34 3.4. AURREZKI AHALMENA ................................................................................................... 37 3.5. INBERTSIO ETA KAPITAL ERAGIKETETARAKO AUTOFINANTZAKETA AHALMENA ............................ 37 3.6. LEGEZKO ZORPETZE‐MAILA ............................................................................................. 38 4.‐ DONOSTIAKO UDALAREN AURREKONTUAREKIKO ALDERAKETA ....................................... 39 4.1. GASTU AURREKONTUEN AZTERKETA ................................................................................. 40 4.2. SARRERA AURREKONTU ETA ZERGEN AZTERKETA ................................................................. 43 (2)
- 4. SARRERA Igeldoko Itsas Aurre Elkartearen eskariz Siadeco Ikerketa Elkarteak eginiko azterlanaren txostena da hau. Helburua, Donostiatik bereizi eta udalerri gisa Igeldoren bideragarritasun ekonomikoa aztertzea izan da. Zehazki honako atalak ditu txostenak: 1.‐ Lehen atala: Igeldoren ezaugarri soziodemografikoak. Igeldoren biztanleria eta azalerari buruzko datuak jaso dira eta datu horiek, Gipuzkoako udalerri guztien datuekin alderatu. Etxebizitza kopurua, ibilgailu parkea eta jarduera ekonomikoari buruzko daturik nagusienak ere lehen atal honetan bildu ditugu. 2.‐ Bigarren atala: Igeldotarren iritziak. Donostiako Udalaren Donostia Sustapena entitateak 2008an eginiko inkesta baten emaitzarik adierazgarrienak ageri dira; besteak beste, herritarrek Igeldori buruz dituzten iritziak eta Igeldo Donostiatik bereizteaz eginiko balorazioak. 3.‐ Hirugarren atala: Bideragarritasun ekonomikoaren azterketa. Igeldo udalerri izango balitz, bertako toki administrazioak kudeatu beharreko gastu aurrekontuen eta sarrera aurrekontuen kalkuluak egin dira atal honetan. Ohiko funtzionamendu gastuen eta sarreren arteko diferentzia kalkulatuz, Igeldoren aurrezki ahalmena eta inbertsioetarako finantziazio mailaren datuak aurreikusi dira. Hirugarren hau da txostenaren atalik garrantzitsuena, bertan baitaude jasoak Igeldoren bideragarritasun ekonomikorako datuak eta baldintza ekonomikoak. 4.‐ Laugarren atala: Donostiako Udalaren aurrekontuarekiko alderaketa. Donostiako Udalaren 2012ko aurrekontu likidatuak partidaz partida aztertu dira eta aurreko atalean Igeldorako aurreikusitako gastu aurrekontuarekiko konparaketa azterketa bat egin ere bai. 5.‐ Bosgarren atala: Donostiako Udalaren sarrera aurrekontuekiko eragina. Igeldo Donostiatik bereiztearen ondorioz Donostiako Udalak bere ohiko sarrera aurrekontuetan izango lukeen jaitsiera eta eragin maila neurtu da. 6.‐ Seigarren atala: Azterketa ekonomikoaren ondorio nagusienak. Aurreko atal guztietako eduki eta analisien emaitzarik adierazgarrienak jasotzen ditu azken atal honek. (4)
- 6. 1.1. KOKAPENA ETA AZALERA Igeldo Donostiaren ipar‐mendebaldean kokatzen da eta Donostiako Udaleko Hiri Antolaketako Plan Orokorraren (HAPO) arabera 10,153 km2‐ko azalera du. 1. irudia. Igeldoren mugatzea. IGELDO 2 10,153 km 1.071 biztanle Iturria: Donostiako Udala, 2011. Igeldo zonalde ezberdinetan banatzen da: Igeldoko herria: herriguneari dagokion zonaldea da eta 0,042 km2‐ko azalera du. Amezti: itsasaldean kokatzen den bizitegi‐gunea da eta 0,044 km2‐ko azalera du. Akelarre: Igeldoren iparmendebaldeko hegalean kokatzen den zonaldea da; 0,011 km2‐ ko azalera du. Igeldoko Zabalpen Berria: Igeldoren herrigunearen ekialdean kokatzen den zonaldea da; 0,073 km2‐ko azalera du. Lurzoru urbanizaezina: Igeldoren azaleraren zatirik handiena modu honetara kalifikaturik dagoen lurzoruari dagokio; 9,982 km2 hain zuzen. (6)
- 8. 1.2. BIZTANLERIA Donostiako Udalaren 2011ko datuen arabera, Igeldok 1.071 biztanle ditu: % 52 emakumezkoak eta % 48 gizonezkoak). 10 urtetan Igeldoko biztanleriak % 15eko hazkundea izan du (2001. urtean Igeldon 930 pertsona bizi ziren). Igeldoko biztanleriaren dentsitatea, berriz, 105,49 biztanle/km2‐koa da. 2. taula. Igeldoko biztanleria, sexuaren arabera. Sexua Biztanle kopurua Biztanle % Gizonezkoak 519 48,5 Emakumezkoak 552 51,5 1.071 100,0 Biztanleria osoa Iturria: Donostiako Udala, Udal Errolda, 2011. Siadecok landua, 2013. Biztanleriaren batezbesteko adina 41,7 urtekoa da: biztanleriaren % 19, 18 urtetik beherakoek osatzen dute, eta % 17, 65 urte edo gehiago dituztenek. Donostiako eta Gipuzkoa osoko datuekin alderatuta ikus daiteke Igeldon zertxobait baxuagoa dela 65 urtetik gorako pertsonen ehunekoa; aldiz, zertxobait altuagoa da 18 urtetik beherakoena. 3. taula. Biztanleria adinaren arabera. Adin‐tartea Igeldo Biztanle Biztanle % kopurua Donostia Biztanle Biztanle % kopurua Gipuzkoa Biztanle Biztanle % kopurua ≤ 18 urte 204 19,0 29.746 16,0 130.802 18,5 19‐64 urte 688 64,2 117.200 63,0 435.311 61,7 ≥ 65 urte 179 16,8 39.242 21,0 139.097 19,7 1.071 100,0 186.188 100,0 705.210 100,0 Biztanleria osoa Iturria: Donostiako Udala, Udal Errolda, 2011. Eustat, 2011. Siadecok landua, 2013. Aldagai horien arabera Igeldok Gipuzkoako udalerrien rankingean duen kokapena ikusteko, Gipuzkoako 88 udalerriren 2011ko Estatistikako Institutu Nazionalaren (INE) 2011ko datuak aztertu dira. Aldagai ezberdinen arabera, ondorengo postuan kokatzen da Igeldo Gipuzkoako udalerrien artean: (8)
- 9. 4. taula. Gipuzkoako udalerrien rankingean Igeldoren kokapena, aldagi ezberdinen arabera. Aldagaia Rankingeko postua Azalera 33. Biztanleria 34. Dentsitatea 40. Iturria: Estatistikako Institutu Nazionala, 2011. Siadecok landua, 2013. Azalerari dagokionean, eta txikienetik handienera, 33. postuan kokatzen da, hau da, Gipuzkoan 32 herrik Igeldok baino azalera txikiagoa dute eta 56 herrik handiagoa. Biztanleriari dagokionean, eta txikienetik handienera, 34. postuan kokatzen da, hau da, Gipuzkoan 33 herrik Igeldok baino biztanleria txikiagoa dute eta 55 herrik handiagoa. Dentsitateari dagokionean, eta txikienetik handienera, 40. postuan kokatzen da, 39 herrik berak baino dentsitate baxuagoa dute eta 49 herrik altuagoa. (9)
- 10. 1.3. ETXEBIZITZA Igeldoko etxebizitza kopurua 463koa da, eta horietatik 316 etxebizitza (% 68,3), etxebizitza familiar nagusiak dira. Etxebizitza familiar nagusien portzentajea Donostiako eta Gipuzkoako portzentajeen azpitik kokatzen da (Donostian etxebizitzen % 82,9 da etxebizitza familiar nagusia, eta Gipuzkoan % 81,5). 5. taula. Etxebizitza kopurua, etxebizitza motaren arabera. Igeldo Etxebizitza mota Etxebizitza kopurua Donostia Etxebizi‐ tza % Etxebizitza kopurua Gipuzkoa Etxebizi‐ tza % Etxebizitza kopurua Etxebizi‐ tza % Etxebizitza familiar nagusia 316 68,3 70.118 82,9 261.037 81,5 Etxebizitza familiar nagusiak ez direnak 147 31,7 14.465 17,1 59.429 18,8 Biztanleria osoa 463 100,0 84.583 100,0 320.466 100,0 Iturria: Eustat, Biztanleriaren eta etxebizitzaren errolda, 2006. Siadecok landua, 2013. Igeldoko etxebizitzen ezaugarriak aztertuko dira jarraian. Ia familia‐etxebizitza guztiek dituzte txorrotako ura (% 99,4), telefonoa (% 94) eta berokuntza (% 72,2). Tutu bidezko gasa duten etxebizitzak % 20,9 dira eta igogailua dutenak % 13,3. Igeldoko familia‐etxebizitzen erosotasun indizea1 65,1ekoa da (erosotasun‐maila ertaineko etxebizitzak dira, beraz) eta etxebizitzen batez besteko antzinatasuna 40,9 urtekoa da. Familia‐etxebizitzen batez besteko azalera erabilgarria 118,6 m2‐koa da. Igeldoko familia‐etxebizitzen ezaugarriak Donostiako etxebizitzen eta Gipuzkoako etxebizitzen ezaugarriekin alderatuta, ikus daiteke Igeldoko etxebizitzen batez besteko azalera erabilgarria dexente altuagoa dela (Donostian eta Gipuzkoan etxebizitzen batez besteko azalera erabilgarria 85‐87 m2 ingurukoa baita). Etxebizitzen erosotasun adierazlea aldiz Donostiako etxebizitzen eta Gipuzkoako etxebizitzen erosotasun adierazlearen azpitik kokatzen da (Donostiakoa 75ekoa da eta Gipuzkoakoa ia 73koa). Etxebizitzen bestelako ezaugarriei dagokienez berriz, Igeldon nabarmen baxuagoa da tutu bidezko gasa daukaten etxebizitza nagusien portzentajea eta igogailua duten etxebizitzen portzentajea. 1 “Etxebizitzetako erosotasun indizeak” famili etxebizitza batek izan dezakeen edo eragin dezakeen erosotasun nahiz ongizate maila adierazten du, maila horiek zehazteko etxebizitzetako instalazio eta zerbitzuen presentzia hartzen delarik kontutan. Etxebizitza batek erosotasun maila txikia daukala jotzen da 50 puntutara heltzen ez denean; erosotasun maila ertaina dauka 50 eta 75 artean dagoenean, eta maila handia dauka 75 puntu baino gehiago lortzen dituenean. (10)
- 12. 1.4. IBILGAILU‐PARKEA Donostiako Udaleko Mugikortasuneko 2011ko datuen arabera, Igeldon guztira 905 ibilgailu daude matrikulatuta. Matrikulatutako ibilgailuen gehiengoa automobilak dira (% 61,9), eta horien atzetik motorrak (% 21,3). Donostian Igeldon baino altuagoa da matrikulatutako automobilen portzentajea (% 69,2) eta baita motorren portzentajea ere (% 23,8). Aldiz, Igeldon matrikulatutako kamioi portzentajea (% 4,4) Donostiakoa baino altuagoa da (% 3,1), eta baita bestelako ibilgailuena ere (% 12,4 Igeldoren kasuan eta % 3,8 Donostiaren kasuan). Aipagarria da Igeldon biztanleko batezbeste matrikulatutako ibilgailu kopurua nabarmen altuagoa dela (0,85 ibilgailu), Donostia eta Gipuzkoako datuekin alderatuz, 0,59 eta 0,60 hurrenez hurren. 8. taula. Igeldoko automobil‐parkearen matrikulazioa. Donostia (2011) Igeldo (2011) Ibilgailu‐mota Gipuzkoa (2010) Matrikulatu‐ Matrikulatu‐ Matrikulatu‐ Matrikulatu‐ tako ibilgailu tako ibilgailu tako ibilgailu tako kopurua % kopurua ibilgailu % Matrikulatu‐ tako ibilgailu kopurua Matrikulatu‐ tako ibilgailu % 560 61,9 75.640 69,2 303.261 71,3 Matrikulatutako autobusak 0 0,0 255 0,2 853 0,2 Matrikulatutako kamioiak 40 4,4 3.347 3,1 71.373 16,8 Matrikulatutako motorrak 193 21,3 25.974 23,8 46.433 10,9 112 12,4 4.117 3,8 3.195 0,8 905 100,0 109.333 100,0 425.115 100,0 0,85 ‐ 0,59 ‐ 0,60 ‐ Matrikulatutako automobilak Matrikulatutako bestelako ibilgailuak Matrikulatutako ibilgailuak guztira Matrikulatutako ibilgailuak biztanleko Iturria: Udala, Mugikortasuna, 2011. Eustat, 2010. Siadecok landua, 2013. (12)
- 13. 1.5. JARDUERA EKONOMIKOA Igeldon guztira 259 jarduera lizentzia daude. Jarduera lizentzia horien sektorekako banaketaren arabera ikus daiteke zerbitzuetako lizentziak nagusitzen direla alde handiarekin (lizentzien % 78,4 sektore honi dagozkio). Gainontzeko lizentzien artean industriari dagozkionak dira ugarien (lizentzien % 6,6) eta ondoren eraikuntza, etxebizitza eta hirigintza sektoreko lizentziak (% 3,5). Bai Donostiaren eta baita Gipuzkoaren kasuan ere, zerbitzuetako lizentziak nagusitzen dira beste jarduera‐sektoreen gainetik (Donostian lizentzien % 90,5 zerbitzuei dagozkie eta Gipuzkoan % 85,3). Igeldoren kasuan ez bezala, Donostian eta Gipuzkoan eraikuntzari dagozkion jarduera lizentziak industriari dagozkionaren gainetik kokatzen dira. 9. taula. Igeldoko jarduera lizentziak, jarduera‐sektorearen arabera. Donostia Igeldo Jarduera‐sektorea Zerbitzuak Lizentzia kopurua 203 Industria Lizentzia % 78,4 Lizentzia kopurua 29.262 Gipuzkoa Lizentzia % 90,5 Lizentzia kopurua 91.057 Lizentzia % 85,3 17 6,6 812 2,5 5.944 5,6 Eraikuntza, etxebizitza eta hirigintza 9 3,5 2.265 7,0 9.658 9,0 Lehen sektorea 1 0,4 8 0,0 115 0,1 29 11,2 259 100,0 ‐ 32.347 ‐ 100,0 ‐ 106.774 ‐ 100,0 Sektorea esleitu gabe Guztira lizentziak Iturria: Gipuzkoako Foru Aldundia, JEZ, 2010. Txikizkako merkataritzako lizentziei dagokienean, etxeko ekipamenduak, eguneroko elikagaia, automozioa eta erregaiak eta aisia eta kulturari dagozkion lizentziak daude Igeldon (lizentzian % 23,5, % 11,8, % 11,8 eta % 11,8rekin, hurrenez hurren bakoitza). Hala ere, zehaztu gabeko txikizkako merkataritza mota nagusitzen da Igeldon, lizentzien % 35,3 multzo honetan taldekatzen direlarik. 10. taula. Txikizkako merkataritzako lizentziak, txikizkako merkataritza motari jarraiki. Txikizkako merkataritza mota Lizentzia % Etxeko ekipamendua Eguneroko elikagaiak Automozioa eta erregaiak Aisia eta kultura Merkataritza mistoa Drogeria, lurringintza eta farmazia Ehungintza, jantzigintza eta oinetakogintza Besterik Txikizkako merkataritza esleitu gabe Guztira lizentziak 23,5 11,8 11,8 11,8 0,0 0,0 0,0 35,3 5,9 100,0 Iturria: Gipuzkoako Foru Aldundia, JEZ, 2010. (13)
- 15. 2.1. IGELDORI BURUZKO IGELDOTARREN BALORAZIOA Atal honetan Donostia Sustapenak Igeldoko biztanleriaren iritziak biltzeko egindako ikerketaren baitan (Estudio diagnóstico orientado al desarrollo económico de Igeldo, Donostia Sustapena, 2008), Igeldori buruzko igeldotarren balorazioa biltzen duten emaitzak aztertuko dira. Igeldotarrei Igeldori buruz galdetzean, itaundutako biztanleria ia guztia (% 95) nahikoa edo guztiz ados dago Igeldo bizitzeko leku atsegina dela dioen adierazpenarekin (% 36 nahikoa ados eta % 59 guztiz ados). Igeldotar sentitzearekin eta bizitzera beste leku batera kostatu egingo litzaiokeela dioen esaldiarekin nahikoa edo guztiz ados dago % 67 (% 25 nahikoa ados eta % 42 guztiz ados). Igeldoko gizarte bizitza eta auzokideen arteko harremanen giro atsegina auzoaren erakargarritasun bat direla uste du % 66k (% 39 nahikoa ados eta % 26 guztiz ados). Eta % 85 nahikoa edo guztiz ados dago auzoaren izaera euskalduna auzoaren ezaugarri bereizgarria dela dioen adierazpenarekin (% 42 nahikoa ados eta % 43 guztiz ados). 11. taula. Igeldori buruzko herritarren balorazioa. 1 Erabat kontra Kop. Igeldo bizitzeko leku atsegina da Igeldotar sentitzen naiz eta bizitzera beste leku batetara joateko kostatu egingo litzaidake Igeldoko gizarte bizitza eta auzokideen arteko harremanen giro atsegina auzoaren erakargarritasun bat dira Auzoaren izaera euskalduna auzoaren ezaugarri bereizgarria da 0 % 0,0 2 Nahikoa kontra Kop. 16 % 1,8 3 Ez ados/Ez kontra Kop. 20 4 Nahikoa ados % 5 Guztiz ados Kop. % Ed/Ee Kop. % Guztira % Kop. Kop. % 2,2 318 36,1 521 59,2 6 0,7 881 100,0 25 2,8 143 16,2 116 13,2 222 25,2 367 41,7 9 1,0 881 100,0 35 4,0 89 10,1 120 13,6 346 39,3 231 26,3 60 6,8 881 100,0 6 0,7 34 375 42,6 376 42,7 28 3,2 881 100,0 3,9 61 7,0 Iturria: Estudio diagnóstico orientado al desarrollo económico del barrio de Igeldo, Donostia Sustapena,2008. (15)
- 16. Igeldo Donostiako beste auzoekin konparatzean, itaundutakoen % 56rentzat Igeldoren bizi kalitatea Donostiako beste auzoetakoa baino altuagoa da. Eta % 48rentzat langabezia, pobrezia eta bazterketa bezalako arazoek Igeldon Donostiako beste auzoetan baino intentsitate baxuagoa dute. 12. taula. Igeldori buruzko herritarren balorazioa, Donostiako beste auzoekin konparatuz. Baxuagoa Kop. Igeldoren bizi kalitatea Donostiako beste auzoekin konparatuz Langabezia, pobrezia, bazterketa, bezalako arazoek duten intentsitatea Igeldon Donostiako beste auzoekin konparatuz % Berdina Kop. % Altuagoa Kop. % Ed/Ee Kop. % Guztira Kop. % 80 9,1 187 21,2 493 55,9 121 13,8 881 100,0 422 47,9 204 23,2 38 4,3 217 24,6 881 100,0 Iturria: Estudio diagnóstico orientado al desarrollo económico del barrio de Igeldo, Donostia Sustapena,2008. (16)
- 17. 2.2. IGELDOREN BEREIZKETARI BURUKO IGELDOTARREN IRITZIAK Ikerketa horretan Igeldoren bereizketari buruzko igeldotarren iritziak ere bildu dira. Horrela, erantzun duten igeldotarren gehiengoak, % 92k zehazki, ezagutzen du Igeldoren bereizketa jasotzen duen espedientea. 13. taula. Igeldoren bereizketa espedientearen ezagutza. Kopurua Bai, ezagutzen dut % 808 71 Guztira 0,2 881 Ed/Ee 8,0 2 Ez dut ezagutzen 91,8 100,0 Iturria: Estudio diagnóstico orientado al desarrollo económico del barrio de Igeldo, Donostia Sustapena,2008. Espediente hori ezagutzen dutenen artean erdia baino gehiago Igeldo udalerri independientea izatearen aldekoak dira (% 52), iritzi horren aldekoen agertu direnak 16‐29 urte bitartekoak izan direlarik (16‐29 urte bitartekoen % 83 Igeldo udalerri independientea izatearen aldekoak dira). Igeldoren inguruko kudeaketa indartzeko bitarteko irtenbidearen aldekoak berriz, igeldotarren % 9 dira. 14. taula. Igeldoren bereizketa espedientearen ezagutzen dutenen iritzia, adina eta sexuari jarraiki. Adin‐tarteak Guztira 74 urtetik 16‐29 urte 30‐44 urte 45‐59 urte 60‐74 urte gorakoak Kop. Igeldo udalerri independientea izatearen aldekoak Planteamendu horren kontrakoak Igeldoren inguruko kudeaketa indartzeko bitarteko irtenbideen aldekoak % bert. Kop. % bert. Kop. % bert. Kop. % bert. Kop. % Kop. % Guztira 83,4 120 54,5 95 44,4 59 41,3 19 24,1 420 52,0 12 7,5 33 14,9 53 25,1 46 32,2 29 35,6 172 21,3 3 1,8 28 12,7 23 11,0 12 8,5 3 4,1 69 8,6 11 Ed/Ee 128 7,2 39 17,9 41 19,4 26 18,0 29 36,2 146 18,1 153 100,0 220 100,0 213 100,0 142 100,0 80 100,0 808 100,0 Iturria: Estudio diagnóstico orientado al desarrollo económico del barrio de Igeldo, Donostia Sustapena,2008. (17)
- 19. Txostenaren atal honetan Igeldoren bideragarritasun ekonomikoa aztertuko da eta horretarako Igeldorentzako 2013. urterako aurrekontu baten estimazioa egingo da, bai gastu korronteari dagokiona eta baita kapital gastuei dagokiena ere. 3.1. AURREKONTUAREN ESTIMAZIOA EGITEKO PROZEDURA Atal honetan Igeldorako aurrekontu bat estimatzeko emandako urratsak eta metodologia ezberdinak azalduko dira: 1. Igeldorako aurrekontu baten estimazioa egiteko erabilitako metodologia batez ere antzeko ezaugarriak dituzten udalerrien aurrekontu likidatuen azterketan oinarritu da. Hala ere, zerbitzuei dagozkien zenbait gastu partida zehaztasun maila handiagoarekin kalkulatu ahal izateko, kasuan kasu, informazio iturri ezberdinak erabili dira; txosten honetan aurrerago esplikatua dago hori. Beraz, prozeduraren lehen urratsean udalerri horien aukeraketa egin da. Zehazki, aukeraketa egiteko erabilitako irizpideak lurraldea eta biztanleria izan dira: Lurraldea: Gipuzkoako udalerriak Biztanleria: Igeldoren antzerako biztanleria duten udalerriak (kasu honetan 500 eta 1.500 biztanle inguruko udalerriak aukeratu dira, Igeldoren biztanleria 1.071 baita) Aldagai horiek kontuan izanik eta Estatistikako Institutu Nazionalaren 2012ko datuetan oinarrituta, 16 izan dira aurrekontuen azterketa egiteko aukeratutako Gipuzkoako udalerriak: (19)
- 20. 15. taula. Aurrekontuen azterketarako aukeratutako Gipuzkoako udalerriak. Dentsitatea Udalerria Biztanleria Azalera (km2) (Biztanle/km2) Bidegoian 537 13,37 40,15 Berrobi 568 2,77 204,92 Errezil 617 32,46 19,01 Ezkio‐Itsaso 625 21,22 29,45 Lizartza 649 12,33 52,63 Itsasondo 677 8,94 75,73 Aizarnazabal 766 6,55 117,01 Olaberria 941 6,92 135,98 Amezketa 976 20,58 47,44 Berastegi 1.062 45,90 23,14 Elgeta 1.120 16,83 66,54 Ormaiztegi 1.303 6,77 192,51 Segura 1.477 9,22 160,22 Legorreta 1.483 8,62 172,00 Asteasu 1.512 16,76 90,22 Zaldibia 1.522 16,44 92,58 Batezbestekoak 990 15,36 94,97 Igeldo 1.071 10,15 105,49 Iturria: Estatistikako Institutu Nazionala, 2012. Taulan ikus daitekeen moduan, aztertutako udalerrien biztanleria 537 eta 1.522 biztanle artean kokatzen da; udalerrien azalera, 2,77 eta 45,90 km2 artean; eta dentsitatea, 19,01 eta 204,92 biztanle/km2 artean. 16 udalerri horien batezbesteko biztanleria eta dentsitatea, Igeldori dagozkion datuetara hurbiltzen dira. 2. Behin udalerriak aukeratuta, udalerri horien aurrekontu likidatuen inguruko informazioa bildu da: 2007. urtetik 2011. urtera bitarteko aurrekontu likidatuak eskuratu dira Gipuzkoako Foru Aldundiaren Udalgidatik. 3. Udalerri bakoitzaren aurrekontu likidatuen kapitulukako batezbestekoak kalkulatu dira 2007‐2011 aldirako, gastu zein diru‐sarrerei dagokienean (biztanlekako batezbestekoak eta banaketa portzentualaren batezbestekoak). 4. Udalerri guztien 2007‐2011 aldirako aurrekontu likidatuen gastu zein diru‐sarreren kapitulukako batezbestekoak kalkulatu hurrena. 5. Gastu korrontearen II. kapituluari dagokion aurrekontua estimatzeko (ondasun arruntak eta zerbitzuetako gastuak), kalkulu zehatzagoak egitea hobetsi da. Kasu honetan, Amezketako 2011. urteko aurrekontu likidatuen artikulu eta partidakako azterketa sakona egin da, kapitulu horren inguruko estimazioa ahalik eta gehien (20)
- 21. zehazteko helburuarekin. Udalerri horietako aurrekontuetatik abiatuta Igeldoren II. kapituluaren estimazio bat burutu da. 6. Gastu korrontearen IV. Kapituluko transferentzien zenbatekoak kalkulatzeko 16 udalerrietako aurrekontuez gain, San Markoko Mankomunitatetik eta Aguas del Añarbe‐Añarbeko Urak Sozietatetik eskuratutako informazioa ere erabili da. Batez ere eta mankomunitateei egindako transferentziek azterketa honetan duten garrantziagatik estimazio zehatzagoa egiteko. Horrez gain, Donostiako Autobus Konpainia Sozietate Publikoari egin beharreko diru‐transferentziaren zenbatekoa ere IV. Kapituluan erantsi da, gaur egun konpainia horrek kudeatuta Igeldora iristen diren autobus lineak mantentzeko ahalegina egitea proposatzen baita. 7. Diru‐sarreren IV. kapituluari dagokion estimazioa egiteko, Udal Finantzaketarako Foru Fondoaren (UFFF) 2011ko datuak erabili dira. 8. Behin datu guztien estimazioa eginda, Igeldori dagokion ohiko aurrekontu osoa kalkulatu da, gastu arruntei zein diru‐sarrera arruntei dagokiena. 9. Azken urratsean, Igeldoren urteko aurrezpen‐maila estimatu da (ohiko diru‐sarrerak ken ohiko gastuak) eta inbertsio eta operazio kapitaletarako autofinantziazio‐maila edo ahalmena. (21)
- 22. 3.2. GASTU ARRUNTEN AURREKONTUAREN ESTIMAZIOA 3.2.1. PERTSONAL GASTUAK: I. KAPITULUA. I. kapituluan pertsonal gastuei dagokien aurrekontua jasotzen da. Pertsonal gastuetan sartzen dira oinarrizko ordainsariak, ordainsari osagarriak, gizarte segurantza, Elkarkidetzako kuotak eta funtzionarioen, behin‐behineko pertsonalaren eta lan‐kontratudun pertsonalaren formakuntza gastuak. Igeldoko toki‐erakundearentzat pertsonalaren aurreikuspen bat egin da, antzerako ezaugarriak dituzten udalerrietako udaletako pertsonala erreferentzia gisa hartuta. Jarraian, Igeldoko Udalaren pertsonal propioa osatuko luketen lanpostuen zerrenda zehazten da: Kontuhartzaile‐idazkari 1 (lanaldi osoa) Administrari laguntzaile 1 (lanaldi osoa) Mantenu eta garbitze lanetarako pertsonala (2 lanaldi oso) Dinamizazio soziokultural eta liburutegiko pertsonala (lanaldi erdia) Zehaztu gabeko lanpostua (lanaldi osoa) Pertsonal gastuen estimazioa egiteko, lehendabizi konparaketarako erabili diren 16 udalerrietan 2007‐2011 aldian pertsonal gastuek izandako batezbesteko igoera portzentajea kalkulatu da (% 2,17). Ondoren igoera portzentaje hori bi bider aplikatuz, 2013rako aurrekontu aurreikuspena egin da. Prozedura hori aplikatuta, Igeldorako I. kapitulurako estimatutako gastuen aurrekontua 325.318,54 eurokoa izango litzateke 2013rako. (22)
- 23. 3.2.2. ONDASUN ARRUNTAK ETA ZERBITZUETAKO GASTUAK: II. KAPITULUA. Gastu aurrekontuen II. kapituluan ondasun arrunten eta zerbitzuen inguruko gastuak biltzen dira, hau da, udalaren ohiko funtzionamendurako behar diren eta inolako inbertsio‐izaerarik ez duten ondasun arruntak eta zerbitzuak erostera bideratutako gastuak. Igeldori 2013. urterako dagokion II. kapituluko gastua kalkulatzeko antzeko ezaugarriak dituen udalerri bateko 2011. urteari dagozkion gastuak aztertu dira partidaz partida, eta ondoren Igeldorako 2013. urterako estimazio bat egin da, oro har, biztanleria kontuan hartuta. Igeldorako aurrekontu estimazioa egiteko hautatutako udalerria Amezketa izan da. Amezketaren 2011. urteko biztanleria 970 biztanlekoa da eta 20,6 km2‐ko azalera dauka. Behin II. kapitulurako aurrekontu osoa estimatuta, II. kapituluko artikulu eta partiden aurrekontuak zehaztu dira, horretarako estimatutako aurrekontua Igeldoren beharretara egokituz. Adierazitako moduan kalkulatutako II. kapituluari dagokion zenbatekoa 355.349,53 eurokoa da, eta kopuru hori ondoren adierazi bezala banatzen da artikulu eta partiden arabera: (23)
- 25. 3.2.3. FINANTZA‐GASTUAK: III. KAPITULUA. III. kapituluari dagozkion gastuak inbertsioetarako eskatutako mailegu edo kredituen interesak ordaintzeko gastuak dira. Beraz, gastuaren zenbateko hori eskatutako mailegu edo kredituen zenbatekoen araberakoa izango da. Hori dela eta, Igeldorako 2013. urterako III. kapituluari dagokion gastua estimatzeko Igeldoren antzeko ezaugarriak dituzten Gipuzkoako 16 udalerri horien finantza‐gastuak aztertu dira, 2007‐2011 aldiari dagozkienak. Igeldorako 2013rako estimatutako III. kapituluko finantza‐gastua 18.948,80 eurokoa da. 3.2.4. TRANSFERENTZIA‐ARRUNTAK: IV. KAPITULUA Kapitulu honek eragiketa arruntak finantzatzeko Igeldok egindako transferentzia‐arruntak biltzen ditu. Transferentzia horiek bi multzotan bereiztu dira: mankomunitate eta partzuergoei egindako transferentziak eta beste udal bati gizarte‐laguntzagatik egindako transferentzia batetik (42. Artikulua), eta familia eta irabazi‐asmorik gabeko elkarteei egindako transferentziak bestetik (48. Artikulua). San Marko Mankomunitateari eta Añarbeko Urak‐Aguas del Añarbe S.A.ri egin beharreko transferentziak estimatzeko erabilitako prozedurak ondorengoak izan dira: San Markoko Mankomunitateari transferentzia: Igeldok 2013. urtean San Marko Mankomunitateari egin beharreko transferentzia estimatzeko, 500 eta 1.500 biztanle inguru dituzten 16 udalerrietan etxean sortutako hondakinen inguruko datuak aztertu dira (Eustat, 2009). Udalerri horien datuetatik abiatuta, Igeldorako urtean etxean sortutako hondakinen pisua estimatu da (391.076,32 Kg.), eta hondakin horiek San Marko Mankomunitatean tratatzeak duen kostua kalkulatu da, horretarako San Marko Mankomunitateko batezbesteko hondakinen tasa aplikatuz: 141,86 €/Tm. Guztira San Marko Mankomunitateari egin beharreko transferentzia 55.478,00 eurokoa da. Añarbeko Urak‐Aguas del Añarbe S.A.ri transferentzia: Añarbeko Urak erakunde publikora Igeldok 2013. urtean egin beharreko diru‐transferentzia kalkulatzeko, biztanleriari dagokionean Igeldoren antzekoak diren 5 udalerriren (Elgeta, Ormaiztegi, Segura, Asteasu eta Ezkio‐Itsaso) Gipuzkoako Ur Partzuergotik eskuratutako Agenda 21 proiektuan bildutako datuak erabili dira. Datu horiek aztertu ondoren, Igeldori legozkiokeen ondorengo datuak estimatu dira: (25)
- 26. Ur hornidura‐sarera abonatu etxetiar kopurua ......................................................... 438 Ur hornidura‐sarera gainerako abontau kopurua ...................................................... 099 Abonatu etxetiarren urteko kontsumoa (m3/urte) .................................................... 112 Gainerako abonatuen urteko kontsumoa (m3/urte) .................................................. 308 Batazbesteko adukzio, tratamendu eta banaketa tarifa etxetiarra (€/m3) ............. 0,627 Batazbesteko gainerako adukzio, tratamendu eta banaketa tarifa (€/m3) ............. 1,055 Batazbesteko saneamendu eta arazketa tarifa etxetiarra(€/m3) ............................ 0,456 Batazbesteko gainerako saneamendu eta arazketa tarifa (€/m3) ........................... 0,766 Adukzio, tratamendu eta banaketarako guztirako kuota ............................... 7.538,10 € 5 Saneamendu eta arazketarako guztirako kuota ............................................. 1.772,96 € 4 Autobus zerbitzuaren aurrekontu estimazioa: Igeldok gaur egunean duen garraio publikoko autobus zerbitzu berbera, bidai kopuru eta maiztasun berdinarekin mantendu ahal izateko, ondoko planteamendua proposatzen da: ‐ Donostiako Udalarekin eta Donostiako autobus zerbitzua kudeatzen duen Donostiako Autobus Konpainia Sozietate Publikoarekin akordio batetara iristea ondoko terminoetan: o Gaur egun Igeldora iristen diren autobus linea erregularren zerbitzuak eta autobus zerbitzu bereziak aurrerantzean ere mantentzea: 16. Linea, Donostiako Gipuzkoako Plazatik Igeldoko Kanpingeko geltokirainoko ibilbidea egiten duena (25 minutuko ibilbidea) eta alderantzizkoa (35 minutuko ibilbidea), Igeldoko kanpalekutik Donostiako Gipuzkoa Plazara arteko ibilbidea egiten duena. Edonola ere, kontuan hartu behar da, Satrustegiko geltokitik Mirakontxa geltokira arteko ibilbidea ez dela zuzenean egiten, Pio Barojako geltokiak, Sanserrekakoak eta Duke de Baenatik barrena igarotzen da linea hori eta igeldoarrek berez beharko luketena baino luzeagoa da linea hori. Geltoki horietara iristeko behar den denbora kenduz gero, Gipuzkoako Plaza – Igeldo ibilbidea gutxienez 7 minutuz laburragoa eta Igeldo‐Gipuzkoako Plaza ibilbidea 10 minutuz laburragoa izango litzatekeela estimatzen da. Gaueko zerbitzua, B7 Igeldo linea, Boulevardetik Igeldoko Kanpingeko geltokira doana eta alderantziz, 25 minutuko iraupena duen ibilbidea. Kasu honetan ere, Satrustegiko geltokitik Mirakontxa arteko geltokira arteko ibilbidea ez da zuzenean egiten eta tarteko geltoki horiek kenduta, bidaia gutxienez 7 minutuz laburragoa izango litzatekeela aurreikusten da. (26)
- 27. o Aste normal batean, Donostiako linea guztien zerbitzu‐orduak honakoak dira, linea motaren arabera: Linea erregularrak: Igeldoko linea erregularra: Linea bakarra (B7). Ostiral eta jai egun bezperatan eta larunbatetan, guztira 8 joan‐ etorri. Gaueko zerbitzuen zerbitzu‐orduak astean: 3,3 Bestelako zerbitzu bereziak Donostia mailan: Guztira 9 linea ezberdin. Ostiral eta jai egun bezperatan eta larunbatetan, guztira 176 joan‐etorri. Gaueko zerbitzuen zerbitzu‐orduak astean: 63 Igeldoko gaueko zerbitzua: Linea bakarra (16). Asteguneko 5 egunetan, guztira 325 joan‐etorri. Larunbatetan, guztira 66 joan‐etorri. Igandetan, guztira 56 joan‐etorri. Linea erregularren zerbitzu‐orduak astean: 223 Gaueko zerbitzuak: Guztira 23 linea ezberdin. Asteguneko 5 egunetan, guztira 13.815 joan‐etorri. Larunbatetan, guztira 2.273 joan‐etorri. Igandetan, guztira 1.544 joan‐etorri. Linea erregularren zerbitzu‐orduak astean: 7.389 Guztira 5 linea ezberdin. Zerbitzu berezien zerbitzu‐orduak astean: 59,6 (Anoetako futbol partidetakoa eta Illunbeko saskibaloi partidetakoa sartu gabe). Mikrobus zerbitzuak: Guztira 4 linea ezberdin. Mikrobus zerbitzuen zerbitzu‐orduak astean: 562 o Donostiako autobus zerbitzu guztien aste arrunt bateko zerbitzu orduak guztira: 8.037 ordu inguru. o Igeldora iristen diren autobus zerbitzuen aste arrunt bateko zerbitzu orduak (Igeldotik Gipuzkoa Plaza arterakoa 7 minututan murriztuta eta alderantzizkoa 10 minututan murriztuta): 163 ordu. o Igeldora iristen diren autobus lineek (16garrena eta B7), Donostiako autobus zerbitzu guztiekiko duten pisua, zerbitzu‐orduen arabera kalkulatuta: % 2,02. o Donostiako autobus zerbitzua kudeatzen duen Sozietate Publikoaren urteko aurrekontu osoa, 32,4 milioi euro ingurukoa da (Iturria: Donostiako Udala, 2012). Eskainitako zerbitzuagatik kobratutako tasekin 20 milioi euro inguru errekaudatzen ditu Sozietate Publikoak, 500 mila euro inguru bestelako ustiaketa sarrerekin (publizitatea eta abar) eta bestelako diru‐ laguntzetatik 355 mila euro inguru; ondorioz Sozietate Publiko horrek urtean sortzen duen 11,5 milioi euro inguruko defizitari aurre egiten dio (27)
- 28. Donostiako Udalak. Zehazki, 11.556.209 euro ipini zituen 2011ean eta 11.481.000 euro 2012an. o Zerbitzu orduen arabera, Igeldora iristen diren autobus lineek Donostiako autobus zerbitzu guztiekiko duten pisuaren ratioa (% 2,02) aplikatuz, 233.158 euroko aurrekontua dagokie Donostiatik Igeldora eta Igeldotik Donostiara dauden autobus zerbitzuei. Aurrekontu hori Donostiako Udalak eta Igeldok erdibana finantzatzea proposatzen da; ondorioz, horren erdia, 116.579 euro, Igeldok ordainduko lioke autobus zerbitzua kudeatzen duen sozietate publikoari eta Donostiako Udalak, Sozietate Publikoaren urteko defizita finantzatzeko diru‐ekarpen txikiagoa egin beharko luke. o Igeldoko autobus zerbitzua finantzatzeko Igeldoko entitatearentzat aurreikusitako urteko aurrekontua, 116.500 euro ingurukoa izango litzateke. o Donostiako Udala eta Donostiako Autobus Konpainia Sozietate Publikoarekin autobus zerbitzuaren finantzaketa adosteaz gain, Gipuzkoako Foru Aldundiarekin negoziatzea ere ezinbestekoa izango da. Igeldo udalerri izanik, Gipuzkoako gainerako herri txikietarako Aldundiak eskainitako autobus zerbitzua Igeldori ere badagokiolako. Gainerako transferentziak, Igeldoren beharrak eta antzeko ezaugarriak dituzten udalerrien aurrekontuak aztertuta estimatutakoak dira. Guztira, 2013. urtean Igeldok egin beharreko transferentzia‐arrunten zenbatekoa 349.854 eurokoa da. Ondorengo taulan, xehetasun gehiagorekin ikus daiteke transferentzia bakoitza: 17. taula. IV. kapitulu ekonomikoari dagokion aurrekontuaren artikulukako banaketa. ARTIKULUA 42. Artikulua. Mankomunitate eta partzuergoei transferentziak. Zaborren eta hondakinen kudeaketarako San Markoko Mankomunitateari egindako transferentzia eta uraren horniketa eta hondakin‐uren jasotze eta arazketa lanengatik Añarbeko Urak‐Aguas del Añarbe S.A. erakunde publikoari eta Donostiako Autobus Konpainiari egindako transferentziak. San Markoko Mankomunitateari transferentzia Añarbeko Urak‐Aguas del Añarbe S.A.ri transferentzia Donostiako Autobus Konpainiari transferentzia Gizarte‐laguntzagatik beste udal bati egindako transferentzia AURREKONTUA 48. Artikulua. Familia eta irabazi‐asmorik gabeko elkarteei transferentziak. Laguntza sozialerako familiei egindako transferentziak eta Igeldoko kultur‐ elkarte, kirol‐elkarte eta arlo sozialeko elkarteei egindako transferentziak. Familiei dirulaguntzak Irabazi‐asmorik gabeko elkarteei dirulaguntzak GUZTIRA IV. KAPITULUA 283.789,15 €, 55.478,09 € 99.311,06 € 116.500,00 € 12.500,00€ 66.065,00 € 2.100,00 € 63.965,00 € 349.854,15 € Iturria: Siadecoren estimazioa, 2013. (28)
- 29. 3.2.5. GASTU ARRUNTAK GUZTIRA Gastu arruntak osatzen dituzten lehendabiziko lau kapitulu ekonomikoen guztirakoa 1.049.471,02 eurokoa da. 18. taula. Gastu arruntak kapitulu ekonomikoaren arabera. KAPITULUA AURREKONTUA I. Kapitulua. Pertsonal gastuak 325.318,54 € II. Kapitulua. Ondasun arruntak eta zerbitzuetako gastuak 355.349,53 € III. Kapitulua. Finantza‐gastuak IV. Kapitulua. Transferentzia‐arruntak GUZTIRA GASTU ARRUNTAK 18.948,80 € 349.854,15 € 1.049.471,02 € Iturria: Siadecoren estimazioa, 2013. (29)
- 30. 3.3. OHIKO SARREREN AURREIKUSPENAK Igeldo udalerri izanik, bertako udalak ohiko funtzionamendu gastuetarako eta herritarrei eskaini beharreko zerbitzu publikoen finantzaketarako lortuko lituzkeen ohiko diru‐sarreren aurreikuspenak jasotzen ditu atal honek. Sarrera arrunt horiei dagozkien kapituluak dira, zuzeneko zergak (I. kapitulua), zeharkako zergak (II. kapitulua), tasak eta bestelako sarrerak (III. Kapitulua), transferentzia arruntak (IV. Kapitulua) eta ondare‐sarrerak (V. Kapitulua). 3.3.1. ZUZENEKO ZERGAK: I. KAPITULUA Kapitalaren gainekoak (11. Artikulua): Azalpena: ondarearen jabetzaren edo balio gehikuntzaren gaineko zergak dira; ondasun higiezinen gaineko zerga (landa ondasunak eta hiri ondasunak), trakzio mekanikoko ibilgailuen gaineko zergak eta hiri‐lurren balio gehikuntzaren gaineko zergak. Aurrekontua: 2007tik 2011ra, 500 eta 1500 biztanle artean dituzten Gipuzkoako udalerrietako udalen batez besteko zerga bilketen datuak kontuan hartuz, Igeldorako eginiko aurreikuspenak ondokoak dira: Landa ondasunen gaineko zerga ........................................ .. 7.958,00 € Hiri ondasunen gaineko zerga ......................................... 116.358,00 € Trakzio mekanikoko ibilgailuen gaineko zerga .................. 67.893,00 € . Hiri lurren balio gehikuntzaren gaineko zerga ................... 3.507,00 € GUZTIRA kapitalaren gaineko zergak .......................... 195.716,00 € . Jarduera ekonomikoen gainekoak (13. Artikulua): Azalpena: aktibitate profesional eta enpresa jardueren gaineko zergetatik eratorritako diru‐sarrerak izango lirateke. Aurrekontua: 500 eta 1500 biztanle artean dituzten 16 udalerrietatik, jarduera ekonomiko baxueneko 8 udalerri aukeratu dira (Amezketa, Berastegi, Berrobi, Bidegoian, Errezil, Lizartza, Segura eta Zaldibia) eta herri horiek 2011 urtean likidatutakoaren batez bestekoa erabili da Igeldorako aurreikuspena egiteko. GUZTIRA Jarduera Ekonomikoaren gainezko zergak .... 13.980,00 € GUZTIRA zuzeneko zergak (I. kapitulua) .................................................. 209.696,00 € (30)
- 31. 3.3.2. ZEHARKAKO ZERGAK: II. KAPITULUA Bestelako zeharkako zergak (28. Artikulua): Azalpena: eraikuntza, instalazio eta obren gaineko udal zergak izango lirateke. Aurrekontua: zeharkako zerga bidezko diru‐bilketaren zatirik handiena, eraikuntza eta obren gaineko udal zergei dagokie. Zerga horien diru‐sarreretan azken urteetan izandako jaitsiera kontuan harturik, 2011 urteko datuak soilik erabili dira, 500 eta 1500 biztanle arteko udalek bigarren kapituluan izandako diru‐sarreren batez besteko kalkulatuz. Guztira bestelako zergak ............................................. 24.120,00 € GUZTIRA zeharkako zergak (II. kapitulua) .................................................. 24.120,00 € 3.3.3. TASAK ETA BESTELAKO SARRERAK: III. KAPITULUA Toki eskumeneko zerbitzuak eskaini edo jarduerak egiteagatiko tasak (31. artikulua): Aurrekontua: 500 eta 1500 biztanle arteko Gipuzkoako udalerrien 2007‐2011 aldiko diru‐sarreren batez bestekoak erabili dira ondoko kopuruak aurreikusteko. Zaborren eta hiri hondakinen bilketa ................................ 36.437,00 € Estolderia zerbitzua, ura eta azpiegitura hidraulikoak....... 54.938,00 € Guztira zerbitzuen tasak ................................................ 91.375,00 € Tokiko herri jabariaren erabilera pribatuagatiko edo aprobetxamenduaren tasak (32. Artikulua): Azalpena: herritarrei eskainitako zerbitzu orokorrak (hilerriko zerbitzuak…) eta jarduera ekonomikorako aprobetxamendu tasak (energia elektrikoa eramateko linea eta hodiak, bide publikoko kioskoak, bide publikoan jarritako hesiak, aldamioak eta abar; postuak eta barrakak) aurreikusten dira azpi atal honetan. Aurrekontua: 500 eta 1500 biztanle arteko Gipuzkoako udalerrien 2007‐2011 aldiko diru‐sarreren batez bestekoa hartu da erreferentziatzat, tasa horiengatiko diru‐aurreikuspenak estimatzeko. Guztira bestelako tasak ............................................... 106.077,00 € GUZTIRA tasak eta bestelako sarrerak (III. kapitulua) ............................. 197.452,00 € (31)
- 32. 3.3.4. OHIKO TRANSFERENTZIAK: IV. KAPITULUA. Zerga izaerarik gabeko ohiko diru‐sarrerak dagozkio laugarren kapitulu honi eta Igeldoko Udal entitate berriaren ohiko funtzionamendu gastuei aurre egiteko erabiliko lirateke sarrera horiek. Kapitulu honen zatirik handiena, Udalek Gipuzkoako Foru Aldunditik jasotzen duten Udal Finantzaketarako Foru Fondoari dagokio eta bigarren maila batean geratuko lirateke, Eusko Jaurlaritzatik, Espainiako Gobernutik nahiz Gipuzkoako Foru Aldundiak berak dituen programa eta diru‐laguntza lerroetatik eskuratu ahal izango diren fondoak. Lurralde historikoko transferentziak, Gipuzkoako Foru Aldundiarenak (42. Artikulua): Udal Finantzaketarako Foru Fondoaren banaketatik eratorritako diru‐sarrerak: Gipuzkoako Foru Aldundiaren 2013ko Udal Finantzaketarako Foru Fondoaren aurrekontu osoa 392.881.675,18 eurokoa da (iturria: Gipuzkoako A.O., 2012ko abenduaren 28a) eta aurrekontu horretatik Igeldori dagokion zenbatekoaren banaketa, 15/1994 Foru Arauaren arabera, ondokoa izango litzateke: 3. Artikuluaren 1.a) atala: Guztirako Foru Fondoaren % 1,2 1.100 biztanle bitarteko udalerriei dagokie, 1.001 eta 1.100 arteko udalerriei dagokien zenbateko finkoa 24.040,48 eurokoa izanik, kopuru hori izango litzateke Igeldorako aurreikusitakoa. Igeldo kontuan hartuta, 1.100 biztanle bitarteko udalerriak Gipuzkoan 34 izango lirateke; 1.100 biztanle arteko udalerri guztiei dagokien zenbateko finkoaren batura 2.115.562,61 € izanik, eta guztirako Foru Fondoaren % 1,2 4.714.580,10 euro denez, dagoen aldearen arabera, biztanle kuotaren zenbatekoa gehitu da. Artikuluren 1.b) atala: Guztirako Foru Fondoaren % 90, udalerrien biztanleen kuotaren arabera banatua, non Igeldori dagokion zenbatekoa, 536.786,27 € izango liratekeen (3. Artikuluko 1.a) atalean azaldutako biztanle kuotaren igoera aplikatuta). Artikuluaren 1.c) atala: Guztirako Foru Fondoaren % 2,15 Donostiari esleitzen zaiona, hiriburua izateagatik. 3. Artikuluaren 1.d) atala: Guztirako Foru Fondoaren % 3, udalerri bakoitzeko errentaren alderantzizko proportzioaren arabera eta eskubidezko biztanle kopuruaren arabera. 2011ko biztanleriari jarraiki Igeldoren biztanleriaren ehunekoa 0,1507 da; Igeldoko errentari buruzko datu zehatzik ez izatean, biztanleriari jarraiki soilik estimatutako kopurua 17.762,32 € da; erreferentzia gisa, biztanleria aldetik Igeldorekiko gertuen dagoen Gipuzkoako Berastegi herriaren 2013ko zenbatekoa 18.743,37 € da atal honetan. (32)
- 33. 3. Artikuluaren 1.e) atala: Guztirako Foru Fondoaren %3,5 udalerri bakoitzeko ahalegin fiskalaren zuzeneko proportzioaren arabera eta eskubidezko biztanle kopuruaren arabera haztatuta. Gipuzkoako batez bestekoarekiko ahalegin fiskalaren indize baxuagoa duten eta Igeldoren pareko biztanleria duten Amezketa eta Berastegi herrien 2013ko zenbatekoak erabili dira atal honetarako aurreikuspena egiteko. Kopuru estimatua, 10.150,00 € da. Foru Fondoaren gainerako % 0,15 EUDEL erakundearen finantzaketarako erabiltzen da. Guztira 2013ko udal finantzaketarako Foru Fondoaren banaketatik Igeldori dagokion zenbatekoa: 588.739,07 € Bestelako diru‐sarrerak (40., 41., 43., 47., 48. eta 49. Artikuluak): Azalpena: Foru Fondoaz aparte laugarren kapituluan sartzen diren bestelako transferentzia arrunt guztiak biltzen ditu atal honek. Zerbitzu publikoen funtzionamendurako edo proiektuen garapenerako Igeldoko Udalak Foru Aldundi bertatik, Eusko Jaurlaritzatik nahiz Autonomia Erkidegoz kanpoko erakundeetatik eskura ditzakeen diru‐laguntzak izango lirateke. Aurrekontua: 500 eta 1.500 biztanle arteko Gipuzkoako udalerrien 2011ko aurrekontu likidatua hartu da kontuan, diru‐laguntza horiek azken urteetan asko jaitsi direlako. Laugarren kapituluan, Foru Fondo bidezko finantzaketa albo batera utzita gainerako 2011ko batez besteko aurrekontua, 96,37 euro biztanleko da. Ratio hori Igeldoko biztanleriari aplikatuz lortutako zenbatekoa berriz, 103.212 € Guztira bestelako diru‐sarrerak ............................................... 103.212,00 € GUZTIRA ohiko transferentziak (IV. kapitulua) ........................................ 691.951,00 € . 3.3.5. ONDARE‐SARRERAK: V. KAPITULUA Ondare‐sarrerak (50, 51, 52, 53, 54, 55, 56 eta 59 Artikuluak): Azalpena: Tokiko udala edo entitatearen ondare‐errentetatik eratorritako diru‐ sarrerak izango lirateke; besteak beste, hiri‐finken errentamenduaren emaitzak, nekazaritza eta basoko aprobetxamenduen errentak, emakida administratibo eta bestelako aprobetxamenduen diru‐sarrerak eta epe laburreko aurrerakin eta maileguen interesak. (33)
- 34. Aurrekontua: 22,84 euro biztanleko da, 500‐1500 biztanle arteko herrien batez bestekoa 2007‐2011 aldian; ratio hori Igeldoko biztanleriari aplikatuz estimatutako zenbatekoa, 24.461 € Guztira ondare‐sarrerak .......................................................... 24.461,00 € GUZTIRA ondare‐sarrerak (V. kapitulua) .................................................... 24.461,00 € 3.3.6. OHIKO SARRERAK GUZTIRA Ohiko sarrerak osatzen dituzten lehendabiziko bost kapituluen zenbatekoa 1.147.679,00 eurokoa da. 19. taula. Ohiko sarrerak kapitulu ekonomikoaren arabera. KAPITULUA I. Kapitulua. Zuzeneko zergak II. Kapitulua. Zeharkako zergak AURREKONTUA 209.696,00 € 24.120,00 € III. Kapitulua. Tasak eta bestelako sarrerak 197.452,00 € IV. Kapitulua. Ohiko transferentziak 691.951,00 € V. Kapitulua. Ondare‐sarrerak GUZTIRA OHIKO SARRERAK 24.461,00€ 1.147.680,00 € Iturria: Siadecoren estimazioa, 2013. (34)
- 35. 3.4. AURREZKI AHALMENA Aurrezki gordina: 2013. urterako egindako aurreikuspenen arabera, Igeldoren aurrezki maila edo aurrezki ahalmen gordina, 120 mila euro ingurukoa izango litzateke, zehazki, 117.156 eurokoa. Kopuru hori, ohiko diru‐sarreren batura (1.147.679 €) eta ohiko gastuen baturaren (1.030.522 €) arteko diferentzia da, gastuetan, III. kapituluko finantza gastuak sartu gabe. Diferentzia hori positiboa izateak adierazten du, ohiko gastuei aurre egin eta ohiko diru sarreren zati bat erabili ahal izango lukeela Igeldok, kapital gastuak finantzatzeko eta egin beharreko inbertsioen zati bat finantzatu ahal izateko. 20. taula. Aurrezki ahalmen gordina KONTZEPTUA AURREKONTUA OHIKO SARRERAK GUZTIRA 1.147.679,00 € OHIKO GASTUAK (III. Kapituluko finantza gastuak sartu gabe) 1.030.522,22 € AURREZKI AHALMEN GORDINA 117.156,78 € Iturria: Siadecoren estimazioa, 2013. 500 eta 1500 biztanle dituzten udalerrien 2011. urteko aurrezki mailarekin alderatuta, Igeldorako aurreikusitakoa baxuagoa da, 16 udalerriei dagokien batez bestekoa, 187.604 eurokoa baita. 16 udalerritatik 10etan aurrezki ahalmena Igeldorako aurreikusitakoa baino altuagoa da eta gainerako 6 udalerrirena berriz baxuagoa. Igeldorako aurreikusitako gastu aurrekontua, pareko udalerrietako udalenekin alderatuta, gainetik kokatzen da batez ere IV. Kapituluko transferentzia gastuengatik; bereziki oraingo autobus zerbitzu publikoa mantendu ahal izateko, kapitulu horretan sartu den diru partidak du eragina. Gipuzkoako udalerri txiki gehienak Foru Aldundiak finantzatutako Lurraldebus garraio zerbitzuaz baliatzen dira eta udal txiki horietan, oro har, ez da autobus zerbitzuaren finantzaketarako gastu partidarik jasotzen. Herri bezala Igeldori dagokion autobus zerbitzuagatik, Foru Aldundiaren konpentsazio ekonomikoa jaso beharko luke Igeldok eta hori hala izanda, urteko aurrezki ahalmen gordina 117 mila euro baino altuagoa izango litzateke. (35)
- 36. Aurrezki garbia: Aurrezki netoa, finantza gastuak eta kargak (maileguen amortizazioak) ordaindu ondoren aurrezki gordinetik geratzen den zatia da. Aurrezki gordina 117 mila eurokoa izanik, gastuen III. kapituluko finantza gastuak, 19 mila euro inguru kendu behar dira; ondoren, hipotesi modura, 15 urtetara bueltatzeko inbertsioak egiteko eskatutako 340.600 euroko mailegu baten urteko amortizazioa, 22 mila euro inguru. Ordainketa horiek egin ondoren geratutako aurrezki garbia, 76.000 € ingurukoa izan daitekeela estimatzen da. 500 eta 1500 biztanle arteko 16 udalerrien 2011ko batez besteko aurrezki garbia 106 mila euro ingurukoa da. (36)
- 37. 3.5. INBERTSIO ETA KAPITAL ERAGIKETETARAKO AUTOFINANTZAKETA AHALMENA Inbertsio ahalmen garbia: Mailegu berririk eskatu gabe eta inbertsioetarako erakunde publikoetatik inolako diru‐ laguntzarik jaso gabe Igeldok izango lukeen urteko inbertsio ahalmen netoa, 76 mila euro ingurukoa izango litzateke, aurreko atalean kalkulatutako aurrezki netoarekin bat datorren kopurua izanik. Guztirako inbertsio ahalmena: Kopuru absolutuetan guztirako inbertsio ahalmena kalkulatzeko, 76 mila euroko aurrezki netoari, 340 mila eurotako epe luzerako mailegu baten kantitatea erantsiko genuke eta 416 mila euro inguruko inbertsio ahalmena kalkulatzen da lehendabiziko urterako. 500 eta 1500 biztanle arteko Gipuzkoako udalen pareko datuaren batez bestekoa 459 mila eurokoa da. Batez beste urte bakoitzeko inbertsio ahalmena zenbatekoa den jakiteko, epe luzerako eskatutako maileguaren aurrekontua 15 urtetan zatitu dugu (23 mila euro inguru urtean) eta lortutako azken emaitza 100 mila euro inguru izango litzateke. Ondorioz inbertsioen finantzaketarako, kanpoko erakunde publikoen inolako diru‐laguntzarik jaso gabe, Igeldok urtean batez beste 100 mila euro inguruko aurrekontua izango lukeela estimatzen da. (37)
- 38. 3.6. LEGEZKO ZORPETZE‐MAILA Igeldoren ohiko sarrerekiko, finantza karga eta gastuei aurre egiteko ordaindu beharreko zatiak hartzen duen pisua edo ehunekoa adierazten du legezko zorpetze mailak. Hipotesi modura, 340 mila euroko maileguagatik (15 urteko amortizazio aldiarekin) urtean ordaindu beharreko interes eta amortizazio gastuen zenbatekoak, 2013rako aurreikusitako ohiko sarrerekiko izango luketen pisua, %4aren azpitik kokatzen da. Igeldorako kalkulatutako zorpetze maila %3,6koa izanik, 500‐1500 biztanle arteko Gipuzkoako 16 udalerrien 2011ko batez bestekoa %7,6koa da, Igeldorako aurreikusitakoa baino altuagoa. (38)
- 40. 4.1. GASTU AURREKONTUEN AZTERKETA Donostiako Udal aurrekontuaren arabera, Igeldorako kalkulatutako funtzionamendu arruntaren gastu aurrekontua Igeldo herri izan eta bertako udal aurrekontua estimatzeko aplikatu dugun metodologia, Igeldoren antzeko ezaugarriak dituzten udalerrietako udal aurrekontuak aztertzea izan da batetik, eta Igeldok gaur egun dituen zerbitzuak mantendu ahal izateko gastu partida bereziak kalkulatzea bestetik (autobus zerbitzua esaterako). Modu horretara egindako estimazioa, Donostiako Udalaren aurrekontuetatik abiatuta egindakoa baino zuzenagoa eta zehatzagoa da ezbairik gabe. Donostiako Udaleko 2012ko aurrekontu likidatua 241 milioi eurokoa izan da, aurreko urteetatik datozen kreditu erantsiak kontuan hartu gabe (Iturria: Donostiako Udala, kontabilitate zerbitzua); biztanle bakoitzeko aurrekontu ratioa aplikatuz Igeldorako aterako litzatekeen gastu arrunten zenbatekoa 1,3 milioi euro ingurukoa da. Donostiako Udal aurrekontuan ordea, mila biztanleko udalerri bateko udalari ez dagozkion gastu partidak ere sartuak daude. Aurreko atalean erabilitako metodologiarekin Igeldorako aurreikusitako gastu arrunten aurrekontua 1,049 milioi eurokoa da. Donostiako Udaletik lortutako partidakako gastu aurrekontuetan ezin jakin daiteke Igeldora destinatutako gastua zenbatekoa izan den. Behin Igeldorako gastu aurrekontu arruntaren estimazio bat eginda (1,049 milioi euro), Donostiako udalaren aurrekontuarekin alderatu da, nahiz eta aurrez adierazi bezala, Igeldorako aurrekontua estimatzeko biderik zuzenena ez izan. Helburua, aurreko ataletan azaldutako metodologiaren arabera Igeldorako egindako estimazioaren eta Donostiako Udalaren aurrekontuaren arabera Igeldorako egindako estimazioaren artean egon daitezkeen desberdintasunak atzematea da. Horretarako, lehenik eta behin Donostiako Udalaren 2012ko aurrekontu likidatua eskuratu da, eta aurrekontu horren biztanleko ratioak kalkulatu dira kapitulu, artikulu eta partidaka. Ondoren, Igeldoko biztanleriaren arabera, aurrekontuaren estrapolazio bat egin da. Hala ere, estrapolazio hori egiteko ez da Donostiako Udalaren aurrekontu osoa bere horretan erabili, izan ere Donostia bezalako udalerri baten aurrekontua eta Igeldoren antzerako ezaugarriak dituzten udalerrien aurrekontuak oso ezberdinak baitira, batez ere udalerri handietan sortzen diren hainbat eta hainbat gastu eta inbertsio mota, ez baitaude udalerri txikietan. Hori dela eta, Donostiako Udalari dagokion aurrekontuaren egokitzapen bat egin da, (40)
- 41. Donostiako Udalaren aurrekontutik Igeldorako aurrekontu bat estimatzeko egokiak izan daitezkeen aurrekontu partidak bakarrik erabiliz, eta Igeldorekin zerikusirik ez dutela kontsideratutakoak alboratuz. Aurrekontua estimatzerakoan zein gastu partida sartu eta zein ez behin erabakita, Igeldorako aurrekontua estimatu da, Igeldoko biztanleriaren araberako estrapolazio bat eginda. Gastu mota batzuetan, biztanleriari jarraiki baino, Igeldoren azalera, bide publikoen luzera edo eraikin publikoen arabera gastu estrapolazioa egitea egokiagoa dela ikusi bada ere, informazio faltagatik biztanleria ratioa erabiltzea lehenetsi da. Donostiako Udalaren 2012ko aurrekontu likidatutik abiatuta Igeldorako egindako aurrekontuaren estimazioa ondorengoa da: 21. taula. Igeldorako gastu arrunten aurrekontuaren estimazioa, Donostiako Udalaren aurrekontutik abiatuta. DONOSTIAKO UDALAREN AURREKONTUAREN UDALERRIEN ARABERAKO ARABERAKO ESTIMAZIOA KAPITULUA ETA ARTIKULUA EZAUGARRIAK DITUZTEN IGELDOREN ANTZEKO ESTIMAZIOA I. Kapitulua. Pertsonal gastuak 355.042,26 € 325.318,54 € II.Kapitulua. Ondasun arruntak eta zerbitzuetako gastuak 475.855.94 € 355.349,53 € 20. Artikulua. Alokairuak 21. Artikulua. Konponketak, mantenua eta kontserbazioa 22. Artikulua. Materiala, horniketa eta bestelakoak 23. Artikulua. Kalte‐ordainak zerbitzuengatik III. Kapitulua. Finantza‐gastuak IV. Kapitulua. Transferentzia‐arruntak 42. Artikulua. Mankomunitate eta partzuergoei transferentziak 48. Artikulua. Familia eta irabazi‐asmorik gabeko elkarteei transferentziak GUZTIRA GASTU ARRUNTAK 3.565,46 € 11.900,00 € 18.062,53 € 48.529,16 € 452.539,19 € 293.420,37 € 1.688,77 € 15.000,00 € 8.865,49 € 18.948,80 € 97.073,04 € 349.854,15 € 58.788,00 € 283.789,15 € 38.285,04 € 66.065,00 € 936.836,73 € 1.049.471,02 € Iturria: Siadecoren estimazioa, 2013. Donostiako Udalaren aurrekontutik sartu gabe gelditu dira, Igeldori ez dagozkiola kontsideratu delako, ondorengo gastu partidak: I. kapituluaren barruan (pertsonal gastuak), goi karguen eta kabineteko behin‐behineko langileen ordainketa eta lansariei dagozkien partidak ez dira kontuan izan Igeldorako aurrekontuaren estimazioa egiteko; eta IV. Kapitulutik (transferentzia‐ arruntak), berriz, udal enpresa publikoei egindako transferentziak eta enpresa pribatuei (41)
- 42. egindako transferentziak (kirol enpresa pribatuak, kultur jarduerako enpresa pribatuak, zerbitzuetako enpresa pribatuak…) izan dira baztertu diren partidak. Bestalde, aipatzekoa da baita ere hasiera batean eta Igeldoren antzeko ezaugarriak dituzten udalerrien aurrekontu eta datuetan oinarrituta kalkulatutako aurrekontuan, Añarbeko Urak‐ Aguas del Añarbe S.A.ri egindako transferentzia IV. Kapituluan sartu dela (99.311,06 €ko transferentzia, hain zuzen); aldiz, Donostiako Udalaren aurrekontuetan, bigarren kapituluko 22. Artikuluan kokatzen da gastu horren pareko gastua. Hori dela eta, bi estimazioen artean dagoen aldea II. eta IV. Kapituluen artean, neurri handi batean gastu hori kapitulu ezberdinetan kokatua egoteari zor zaio. Taulan ikus daitekeen moduan, bi modu ezberdinetara Igeldorako estimatutako gastu arruntaren zenbatekoan 112 mila euro inguruko aldea dago; Donostiako udal aurrekontutik Igeldori ez dagozkion gastu partidak kenduta kalkulatutako aurrekontu likidatuaren biztanleko ratioa erabiliz Igeldorako ateratzen den aurrekontua, herri txikien erreferentziak eta Igeldoren beharrak kontuan hartuta kalkulatutakoa baino baxuagoa da. Aurrez adierazi bezala, Igeldoren antzeko ezaugarriak dituzten udalerrien aurrekontu eta datuetatik abiatuta estimatutako aurrekontua hobesten da, zehaztasun handiagoko estimazioa dela kontsideratzen delako. (42)
- 43. 4.2. SARRERA AURREKONTU ETA ZERGEN AZTERKETA Donostiako Udalaren diru‐sarrera arrunten biztanleko ratioak erabiliz, Igeldorako kalkulatutako aurrekontua, 1,469 milioi eurokoa, Siadecok proposatutako metodologiarekin (beste udalerri txikien erreferentziak kontuan hartuta) kalkulatutakoa baino altuagoa da; lehenagotik adierazi bezala, 1,148 milioi euroko diru‐sarrera arruntak aurreikusi baitira Igeldorentzat. Horrek adierazten du, gaur egun igeldoarrek Donostiako Udalari zergengatik ordaindutakoa baino gutxiago ordainduta egin direla diru‐sarrera arruntetarako estimazioak; ondorioz Igeldoko toki entitatearen bideragarritasun ekonomikoa ziurtatzeko, presio fiskala areagotu eta herritarrek zerga altuagoak ordaintzeko planteamendurik ez da inondik inora egin. Zehatz‐mehatz, Donostiako Udalaren biztanleko zerga bilketaren (2012ko aurrekontu likidatuak) eta Igeldorako proposatu direnen arteko diferentziak honakoak dira: 1.‐ Zuzeneko zergak: a. Zuzeneko zergak dira, landa ondasunen gaineko zerga, hiri ondasunen gaineko zerga, trakzio mekanikoko ibilgailuen gaineko zerga, hiri lurren balio gehikuntzaren gaineko zerga eta jarduera ekonomikoaren gaineko zergak. b. Zuzeneko zergengatik Donostiako Udalak batez beste biztanleko izandako diru‐bilketa 367 euro biztanleko izan da urtean (2012 urtea). c. Igeldorako zuzeneko zergengatik aurreikusitakoa berriz, 196 euro biztanleko da. d. Aldeko diferentzia nabarmenena hiri ondasunen gaineko zergan eta jarduera ekonomikoen gaineko zergetan dago. 2.‐ Zeharkako zergak: a. Zeharkako zergak dira, eraikuntza, instalazio eta obren gaineko zergak. b. Zuzeneko zergengatik Donostiako Udalak batez beste biztanleko izandako diru‐bilketa 39 euro biztanleko izan da urtean (2012 urtea) eta Igeldorako aurreikusitako kopurua, 23 euro biztanleko da. 3.‐ Tasak eta bestelako sarrerak: a. Tasa eta bestelako sarreretan daude, zabor eta hiri hondakinen bilketagatik kobratutakoak, estolderia zerbitzua eta ur horniduragatik kobratutakoak eta jabetza publikoaren erabilera pribatuko aprobetxamenduagatik ordaindutako tasak. b. Tasa eta bestelako sarrerengatik Donostiako Udalak 2012an batezbeste biztanleko lortutako errekaudazioa 301 eurokoa izan da. Igeldorako egindako aurreikuspena, 184 euro biztanleko izan da. (43)
- 44. 4.‐ Ohiko transferentziak: batez ere Aldundiaren fondo foralari dagozkion sarrerak dira, herritarren zerga bilketarekin zerikusirik ez dutenak. 5.‐ Ondare sarrerak: ondasun higiezinen errentak eta aprobetxamendu berezien errentak dira; kasu honetan Donostiako Udalaren ratioa 30 euro biztanleko da eta Igeldorako aurreikusitakoa berriz, 23 euro biztanleko. Kapi‐ tulua Artikulua I. Zuzeneko zergak Landa ondasunen gaineko zerga Hiri ondasunen gaineko zerga Trakzio mekanikoko ibilgailuen gaineko zerga Hiri lurren balio gehikuntzaren gaineko zerga Donostiako ratioa Igeldoko biztanleriari aplikatuta € Igeldorako aurreikusitako aurrekontua € Igeldorako aurreikusitako aurrekontua (€/biztanle) 68.370.157 11. Kapitalaren gainekoak Donostiako Udala (€) Biztanleko ratioa (Donostiako biztanleria INE 2012: 186.409) €/biztanle 13. Jarduera ekonomikoaren gainekoak II. Zeharkako zergak III. Tasak eta bestelako sarrerak 366,8 392.816,0 209.696,0 195,8 59.734.395 320,4 343.199,8 195.716,0 182,7 6.916 ‐ 39,7 7.958,0 7,4 40.449.179 217,0 232.398,0 116.358,0 108,6 11.287.812 60,6 64.853,3 67.893,0 63,4 7.990.488 42,9 45.908,8 3.507,0 3,3 8.635.762 46,3 49.616,2 13.980,0 13,1 7.186.469 38,6 41.289,4 24.120,0 22,5 56.132.087 301,1 322.503,0 197.452,0 184,4 31. Toki eskumeneko zerbitzuak eskaini edo jarduerak egiteagatiko tasak 31.000.948 166,3 178.113,8 91.375,0 85,3 Zaborren eta hiri hondakinen bilketa 13.047.138 70,0 74.961,4 36.437,0 34,0 17.953.810 96,3 103.152,4 54.938,0 51,3 24.575.772 131,8 141.198,4 106.077,0 99,0 555.367 3,0 3.190,8 ‐ ‐ 118.394.862 635,1 680.229,5 691.951,0 646,1 5.604.196 30,1 32.198,5 24.461,0 22,8 255.687.771 1.371,6 1.469.036,4 1.147.680,0 1.071,6 Estolderia zerbitzua, ura eta azpiegitura hidraulikoak 32. Tokiko herri jabariaren erabilera pribatuagatiko edo aprobetxamendurako tasak Besterik (lic.ap. + lic.urb.) IV. Ohiko transferentziak V. Ondare sarrerak GUZTIRA Iturria: Siadecoren estimazioa, 2013. Donostiako Udala, 2012. (44)
- 45. 5 DONOSTIAKO UDALAREN SARRERA AURREKONTUEKIKO ERAGINA (45)
- 46. Igeldo Donostiatik bereizteak Donostiako Udalaren sarrera aurrekontuetan izango lukeen eragina neurtzeko, Donostiako Udalaren ohiko sarrera aurrekontuetan eragingo lukeen jaitsiera kalkulatu da, kasu honetan biztanleriaren arabera. Guztira sarreretako lehen bost kapituluetan izango lukeen jaitsiera, 1,470 milioi euro ingurukoa izango litzatekeela aurreikusten da. Sarreretako aurrekontuaren jaitsiera hori, 2012ko Donostiako Udalaren ohiko sarrera aurrekontuarekiko, % 0,57 baino ez litzateke izango. Ohiko sarreretan izandako jaitsiera horren eragina oraindik ere txikiagoa da gainera, Igeldo auzora gaur egun destinatutako gastu arrunta ere murriztu egingo litzatekeelako Donostiako Udalaren aurrekontuetan. Sarrera arruntetarako Donostiako Udalarentzat aurreikusitako jaitsieraren kapitulukako datuak ondorengoak dira: ‐ I. Kap. – Zuzeneko zergak ......................................................................... 392.816 € o o ‐ 11. Art.: Kapitalaren gaineko zergak: Landa ondasunen gaineko zerga ........................................... 40 € Hiri ondasunen gaineko zerga ...................................... 232.398 € Trakzio mekanikoko ibilgailuen gaineko zerga .............. 64.853 € . Hiri lurren balio gehikuntzaren gaineko zerga ............... 45.909 € 13. Art.: Jarduera ekonomikoaren gainekoak: Enpresa jarduera eta jarduera profesionalak ................ 49.616 € II. Kap. – Zeharkako zergak ......................................................................... 41.289 € o ‐ 28. Art.: Bestelako zeharkako zergak Eraikuntza, instalazio eta obrak ..................................... 41.289 € III. Kap. – Tasak eta bestelako sarrerak .................................................... 322.503 € o 31 eta 32. Art.: Zabor eta hiri hondakinen bilketa .................................. 74.961 € Estolderia zerbitzua eta ur horniketa ........................... 103.152 € Bestelako tasak (irekiera lizentziak, hirigintza baimenak, aprobetxamendu urbanistikoa, bide publikoen erabilera…)....................................................................... 144.388 € ‐ IV. Kap. – Ohiko transferentziak ............................................................... 680.230 € o 42. Art.: Lurralde historikoko transferentziak: Udal finantzaketarako Fondo Forala ............................ 532.000 € o 40,41,43,47,47,48 eta 49 art.: Bestelako sarrerak: Guztira bestelako sarrerak ........................................... 148.230 € GUZTIRA (Donostiako sarrera aurrekontuen jaitsiera) ..................... 1.469.036 € GUZTIRA Donostiako sarrera aurrekontuarekiko eragina (%) ................... % 0,57 (46)
- 48. 6.1. IGELDOREN EZAUGARRI SOZIO‐DEMOGRAFIKOAK 1.‐ Biztanleria eta azalera: o 1.071 biztanle inguru ditu Igeldok (Iturria: Donostiako Udala, 2011) eta 10,153 km2‐ko azalera, Donostiako Udaleko Hiri Antolaketarako Plan Orokorraren arabera. o Igeldon, 18 urtetik beherako biztanleriak pisu gehiago du eta 65etik gorakoak berriz gutxiago Donostia eta Gipuzkoa osoko datuekin alderatuta. o Biztanleriari dagokionean, Gipuzkoako 33 udalerri Igeldo baino txikiagoak dira eta gainerako 55 udalerriak handiagoak. Azalera kontuan hartuta, 32 herrik dute Gipuzkoan Igeldok baino azalera txikiagoa; gainerako 56ak azaleraz handiagoak dira. 2.‐ Ingurunea eta herritarren iritziak Igeldorekiko o o Donostiarekiko nabarmen bereizten den ingurunea osatzen du Igeldok, landa eremua batetik eta ingurune natural eta paisajistikoaren erakargarritasuna bestetik. o Mugikortasun alorrean, lanerako desplazamenduetan nagusiki autoa edo motorra erabiltzen dute igeldoarrek (%95) eta ikasketetarako erabiltzen da autobus zerbitzua gehien (%43). o Bertan bizi direnek Igeldorekiko duten sustraitze, errotze edo identitate‐maila oso altua da. Biztanleriaren %95ak, Igeldo bizitzeko leku atsegina dela uste du; Hirutik bi igeldotarra sentitzen da (%67) eta bertako herri bizitzari garrantzia handia ematen dio. Bertako etxebizitzetako bizilagunen % 45 inguru bertan jaioa da eta %50a baino gehiagok 20 urtetik gora daramatza oraingo etxebizitzan bizitzen (Iturria: Donostiako Udala, Donostia Sustapena, 2008). o Herritarren %92k ezagutzen du edo badu erreferentziarik Igeldo Donostiatik bereizteko espedienteari buruz. Espedientea ezagutzen dutenen erdia baino gehiago (% 52) Igeldo udalerri independientea izatearen aldekoa da eta %21 kontrakoa; gainerakoak, Igeldok kudeaketa ahalmen handiagoa izatearen aldekoek (% 9) eta erantzun ez dutenek osatzen dute (% 18). o Biztanleria euskaldunaren pisua nabarmen altuagoa da Igeldon, Donostiako datuekin alderatuta. (48)
- 49. 6.2.‐ IGELDO HERRIAREN BIDERAGARRITASUN EKONOMIKOA ZIURTATZEN DUTEN DATUAK ETA BALDINTZAK 1.‐ Igeldoko udal administrazioaren kudeaketa eta funtzionamendu egokirako lantaldea: o Guztira 5 edo 6 udal langile aurreikusten dira: kontuhartzaile‐idazkaria, administrari laguntzailea, dinamizazio soziokultural eta liburutegi zerbitzurako teknikaria (lanaldi erdiarekin), mantenu eta garbiketa lanetarako 2 langile eta beste langile bat (oraingoz zehaztu gabeko zereginetarako). o Udal langile horiez aparte, gizarte laguntzaile bat ere izango luke Igeldok, beste udalerri bat edo gehiagotarako ere zerbitzua eskaintzen duena. o Hirigintza arloko eta zerbitzu juridikoen arloko kudeaketa, udalez kanpoko profesionalak eta enpresa espezializatuak kontratatuz egingo litzateke. Udal langileen pertsonal gastuak ordaintzeko aurreikusitako aurrekontua, 325.000 € ingurukoa da; Gipuzkoako 500 eta 1500 biztanle arteko udalerrietan 312.000 € ingurukoa da aurrekontu hori (2007tik 2011ra arteko batezbesteko aurrekontua). 2.‐ Ur hornidura, zabor eta hondakinen bilketa zerbitzua, gizarte zerbitzu eta autobus zerbitzua eskaintzeko aurreikusitako udal aurrekontuak: o o Herritarrek egunero gehien erabiltzen dituzten zerbitzuen kalitatea mantendu edo hobetu ahal izateko aurrekontuak estimatu dira: Ur hornidura: Añarbeko Urak Sozietate Anonimoari urtean 99 mila euroko diru‐transferentzia egitea aurreikusi da. Kopuru hori, Donostiako Udalak sozietate horri biztanleko egiten dion transferentziaren bikoitza da. Igeldorako aurrekontu aurreikuspena egiteko, Gipuzkoako Ur Patzuergoaren datuak erabili dira, Igeldoren antzekoak diren 5 udalerritako datuak erreferentziatzat harturik. Zabor eta hondakinen bilketa: San Markosera ordaindu beharreko zaborren tratamendu gastuak sartu gabe, 66 mila euro inguruko aurrekontua aurreikusi da. Erreferentzia modura, 1.000 biztanle eta Igeldoren azalera bikoitza duen udalerri bateko datuak hartu dira. Igeldorako aurreikusitako aurrekontuaren biztanleko ratioa, Donostiako Udalaren biztanleko ratioaren bikoitza baino altuagoa da. Gizarte zerbitzuak: gizarte laguntzaile baten zerbitzuak beste udal batekin mankomunatzeko diru partida bat aurreikusi da 13 mila euro ingurukoa eta gizarte laguntzetarako beste diru partida bat 20 mila euro ingurukoa. Autobus zerbitzua: Gaur egunean Igeldora iristen diren bi lineak maiztasun berdinarekin mantentzeko planteamendua egiten da (16. linea erregularra eta gaueko zerbitzuetako B7 linea). (49)
- 50. Zerbitzu horiek mantendu ahal izateko, Donostiako Udalarekin eta Donostiako autobus zerbitzua kudeatzen duen Donostiako Autobus Konpainiarekin adostasun batera iritsi eta zerbitzu mankomunatua izatea proposatzen da. Donostiako autobus linea eta zerbitzu guztien zerbitzu‐orduak kalkulatu eta Igeldora iristen direnek zenbateko pisua duten zehaztu da, % 2,02. Autobus zerbitzuaren urteko defizitari aurre egiteko Donostiako Udalak ordaintzen duen kopuruaren zati bat Igeldok ordainduko luke, Igeldora iristen diren autobus lineek zerbitzu‐ordu guztiekiko duten pisuaren arabera. Kostu horretatik Igeldori erdia dagokiola kontsideratzen da, zerbitzu hori igeldoarrentzat bakarrik ez, donostiarrentzat eta Donostiara hurbiltzen diren bisitarientzat ere izango litzatekeelako . Igeldok Donostiako Autobus Konpainiari urtean egin beharreko diru‐ transferentziaren zenbatekoa, 116.500 eurotan baloratu da. 3.‐ Herriko eraikin, azpiegitura eta instalakuntzen konponketa, mantenu eta garbiketarako nahiz bestelako zerbitzu kontratazioetarako aurrekontuak: o Guztira urtean 355.000 euro inguruko gastu aurreikuspena egin da (ur hornidura, zabor eta hondakinen bilketa zerbitzua sartuta). Kopuru horretara iristeko, partidaz partida, 1.000 biztanle inguru eta 21 km2ko azalera duen Gipuzkoako udalerri bateko udal aurrekontuak hartu dira erreferentzia gisa. Gastu partidarik garrantzitsuenak honakoak dira: zabor eta hondakinen bilketa 66 mila euro (tratamendu gastuak sartu gabe), herriko argiteria eta herri ekipamenduetako ur eta energia gastuetarako 51 mila euro, udal zerbitzuetarako kontratatu beharreko kanpoko profesional eta enpresen kontrataziorako 43 mila euro, jarduera soziokultural eta jaien antolaketarako 35 mila euro, , herriko azpiegitura eta ondarearen konponketarako material eta tresneria erosteko 27 mila euro eta kale eta herri azpiegituren garbiketarako kontratazioetarako 21 mila euro; aurrekontu baxuagoko bestelako gastu partida motak: herri eraikinen aseguru primak, udalerako tresneria eta material erosketak, komunikazio zerbitzuak eta abar. 4.‐ Irabazi‐asmorik gabeko elkarteentzako diru‐laguntzak: o o Igeldoko kultur elkarte, kirol elkarte eta arlo sozialeko bestelako elkarteek antolatutako jarduerak diruz‐laguntzeko aurrekontu partida garrantzitsu bat jaso da ohiko gastu arrunten barruan, 66 mila euro ingurukoa. 5.‐ 2013. urterako aurreikusitako ohiko funtzionamendu eta zerbitzuen aurrekontua guztira: o Gastuen atalean udal aurrekontuen lehen lau kapituluetarako aurreikusitako guztirako aurrekontua 1.050.000 euro ingurukoa da. Aurrekontu horretan hirugarren kapituluko finantza gastuak ere sartuak daude, inbertsioetarako eskatutako epe luzeko mailegu baten interes gastuei dagokiena. Gipuzkoako 500 eta 1500 biztanleko udalen 2007‐2011 aldiko aurreko horren (50)
- 51. batezbesteko aurrekontua 937 mila eurokoa da, Igeldorako aurreikusitakoa baino baxuagoa. o Igeldoko Udalaren ohiko funtzionamendurako aurreikusitako pertsonal gastuekin, Igeldoren beharrei erantzun eta herritarrei kalitatezko zerbitzua eskaini ahal izango zaiela kontsideratzen da. 6.‐ Ohiko funtzionamenduari dagozkion sarrerak: o Guztira 2013rako egindako diru sarrera arrunten estimazioa 1.148.000 euro ingurukoa da (aurrekontu horretan ez dira sartu Igeldok inbertsioetarako jaso ditzakeen diru‐laguntzak edo eskatu ditzakeen maileguak. o Sarrera partidarik garrantzitsuenak honakoak dira: udalen finantzaketarako Foru Aldundiaren fondo forala 589 mila euro, hiri ondasunen gaineko zergak 116 mila euro, herritarrei eskainitako zerbitzu eta jarduera ekonomikoaren aprobetxamendu tasak 106 mila euro, zerbitzu publikoak eskaintzeko edo proiektu ezberdinak garatzeko erakunde publikoetatik jasotako transferentziak 103 mila euro, trakzio mekanikoko ibilgailuen gaineko zerga 68 mila euro, ur hornidura eta estolderia zerbitzuen tasak 55 mila euro, zaborren eta hiri hondakinen bilketaren tasak 36 mila euro, ondarearen gaineko zergak 24 mila euro eta eraikuntza eta obren gaineko zerga 24 mila euro; beste kontzeptuetarako aurreikusitako diru‐sarren zenbatekoak 10 mila euroren azpitik kokatzen dira. 7.‐ Herritarrek ordaindu beharreko zergak eta presio fiskala: o Igeldoko herritarrek gaur egun Donostiako Udalari ordaintzen dizkioten zergen mailarekiko, zerga merkeagoak aplikatuta kalkulatu dira Igeldorako diru‐ sarrera arruntak. o Zuzeneko zergetan Donostiako Udalak batezbeste biztanleko 2012an izandako diru‐bilketa 367 euro biztanleko izan da; Igeldorako aurreikusitakoa 196 euro biztanleko da. o Zeharkako zergetan Donostiako biztanleko ratioa 39 eurokoa izanik, Igeldorako 23 euro biztanleko aurreikusi da. Tasa eta bestelako sarreretan berriz, Donostian 301 euro biztanleko da eta Igeldorako aurreikusitakoa 184 euro biztanleko. 8.‐ Aurrezki ahalmena eta inbertsioen finantzaketarako ahalmena: o o 2013. urterako egindako eginiko aurreikuspenen arabera, Igeldoren urteko aurrezki maila edo aurrezki ahalmen gordina 120 mila euro ingurukoa izango litzateke. Ohiko funtzionamendu gastuei aurre egin eta ohiko diru sarreren zati bat erabili ahal izango luke Igeldok inbertsio eta kapital gastuetarako. o Inbertsioetarako epe luzerako maileguak eskuratuz, Igeldoren lehendabiziko urteko inbertsio ahalmena 415 mila euro ingurukoa izan daitekeela kalkulatzen da. (51)
- 52. Urtean batez beste 100 mila euro inguruko aurrekontua izango luke Igeldok inbertsioak finantzatzeko, kanpoko erakunde publiko nahiz pribatuen inbertsioetarako diru‐laguntzak kontuan hartu gabe. 9.‐ Legezko zorpetze‐maila: o Hipotesi modura, inbertsioetarako 340 mila euroko epe luzeko mailegu baten arabera egin dira kalkuluak, 15 urtetarako amortizazio epearekin. Urtean ordaindu beharreko interes eta amortizazio gastuen zenbatekoa, 2013rako aurreikusitako ohiko sarreren %4 baino gutxiago izango litzateke. Gipuzkoako 500‐1500 biztanle arteko udalerrien batez besteko zorpetze‐maila % 7,6ko da. 10.‐ Donostiako Udalaren sarrera aurrekontuekiko eragina: o o Igeldo Donostiatik bereiztearen ondorioz Donostiako Udal aurrekontuaren ohiko sarretan izango litzatekeen jaitsiera % 0,57 ingurukoa izan daitekeela aurreikusten da. Ohiko sarreretan izandako jaitsiera horren eragina oraindik ere txikiagoa izango gainera, Igeldo auzora gaur egun destinatutako gastu arrunta ere murriztu egingo litzatekeelako Donostiako Udalaren aurrekontuetan. (52)