1. HUWELIJK EN GEZIN
IN WORDING
Prof. em. Roger Burggraeve, moraaltheoloog
Faculteit Theologie
en Religiewetenschappen
KU Leuven
Studiedag i.v.m. Gezinssynode 2014
Leuven - 12 mei 2014
1

2. Inleiding
• Bevraging EN resultaten van BEVRAGING dagen
theologische ethiek uit om in de SPANNING te
gaan staan tussen WENSELIJKHEID en
WERKELIJKHEID.
• Dubbele insteek van mijn korte interventie (via
summiere ‘headlines’ voor verdere reflectie en
discussie):
° Methodologisch aspect.
° Inhoudelijke uitdagingen.
2

3. 1. Methodologisch aspect:
ERVARING
• Vraag om inbreng van onderuit beklemtoont belang
van ervaring.
• Dubbelsporigheid: menselijke ervaring en
geloofservaring (cf.: Vat II, GS 46: menselijke
ervaring & licht van het evangelie; Enquête: vanuit
‘natuurwet’ & Heilige Schrift).
• Contextualiteit van de ervaring (bv. homoseksuali-
teit): universaliteit >< particulariteit (regionaliteit).
• Gekwalificeerde ervaring: toelichting a.d.h.v.
‘irregulier’ versus ‘heterodox’ gedrag.
3

4. 2. Inhoudelijke uitdagingen
(1) Kath. voorkeur voor ‘huwelijksgezin’
• Geen ‘egalisering’ van ‘duurzame relatievormen’.
• Voorbij polarisering (wit-zwart-denken): geen
verdediging van huwelijksgezin ten koste van
andere duurzame relatievormen.
• Ervaringsgerichte zorg voor: ‘cultuur van duurzame
relatie’, met beroep op menswetenschappen.
• Uitgesproken emancipatorische benadering van
huwelijks- en gezinsrelaties nodig: (gelijkwaardig-
heid >< partner- en ouder-kind-geweld…).
4

5. (2) Mogelijkheden en modellen in kath.
traditie voor ontwikkeling van pastoraal
& leer i.v.m. huwelijk en gezin?
(rekening houdend met ‘heterodoxe’ inbreng)
• Actualisering van trad. categorie van ‘matrimo-
nium in fieri’ (huwelijk in wording): o.m.
premaritaal ongehuwd samenwonen.
• Verdringing van deugd van ‘epikeia’ opheffen, van-
uit vertrouwen in mondigheid en maturiteit van
gelovigen en gehuwden.
5

6. • ‘Consistente relationele en seksuele ethiek’
ontwikkelen, zonder in ‘egalisering’ te vervallen.
• Kerkelijke redeneerwijze i.v.m. ‘verantwoord
ouderschap’ (> Pius XII, Vat II, HV…)
doortrekken om impasse i.v.m. de geboorten-
regeling en medisch geassisteerde vruchtbaar-
heidstechnieken te doorbreken.
6

7. • Embryonale idee ‘wet van de gradualiteit’
(cf. J-P II, 1980, Synode over het gezin)
opnieuw opnemen,
verder ontwikkelen
en kritisch doordenken
(o.m. i.v.m. idee van ‘wet’ > levensvorm).
7

8. 8
Tot slot:
Uitgedaagd door Paus Franciscus’
houding en idee van barmhartigheid
oriëntaties aanreiken voor een volwassen
ethiek en pastoraal die mensen
ernstig neemt in hun groei naar
en stapsgewijs waarmaken van
duurzame en vruchtbare liefde
vooreerst in huwelijk en gezin,
maar ook in andere sanenleefvormen,
met bijzondere zorg voor nieuwe kansen
in gebroken en moeilijke situaties.

9. Dank JE wel,
ook als je
Het anders ziet!
9