2. A reprodución do ser humanoA reprodución do ser humano
Reprodución sexual.
Fecundación interna.
Dimorfismo sexual.
Vivíparos (cigoto embrión feto)
4. Etapas do desenvolvementoEtapas do desenvolvemento
Infancia (nacemento a 10 anos):
• Caracteres sexuais primarios
Puberdade (entre 10 e 14 anos):
• Primeira menstruación
• Produción
de espermatozoides
• Caracteres sexuais secundarios
Idade adulta:
• Fin do desenvolvemento Adolescencia (entre 14 e 20 anos):
• Madurez sexual
5. Resposta sexual: a sexualidadeResposta sexual: a sexualidade
Sexo: condición biolóxica que distingue
entre individuo masculino e feminino.
A sexualidade é o modo de sentirse como
persoa sexuada, inclúe emocións,
pensamentos e condutas relacionadas co
sexo.
6. SexualidadeSexualidade
Débese respectar a diversidade.
Debes ser aberta, natural e tomada con
seriedade.
Non debe reducirse á consecución de
logros, se non a un crecemento persoal.
8. Outros termosOutros termos
Reprodución: realízase a través da
sexualidade e a súa finalidade é ter fillos.
Líbido: impulso ou desexo sexual.
Relación sexual: contacto sexual entre
dúas persoas.
9. Outros termosOutros termos
Orientación sexual: fai referencia a
preferencia sexual.
◦ Heterosexual: entre persoas de sexo
oposto.
◦ Homosexual: entre persoas do mesmo
sexo.
◦ Bisexual: indiferente.
10. Aparello reprodutor masculinoAparello reprodutor masculino
Vexiga
Próstata
Glándula que envolve a uretra
e produce líquido prostático,
que protexe aos
espermatozoides contra a
acidez da vaxina e da uretra.
Conduto deferente
Continuación dos
epidídimos
Uretra
Testículo
Escroto
Bolsa formada pola pel que
recobre aos testículos
Pene
Órgano cilíndrico, cun
extremo, a glande,
ensanchado e cuberto
polo prepucio, unha pel
que pode retraerse.
Epidídimo
No seu interior maduran os
espermatozoides
11. Aparello reprodutor masculinoAparello reprodutor masculino
Vexiga
Uretra
Conduto que comunica co
exterior. As súas paredes
contráense facilitando a
exaculación.
Vesícula seminal
Glándula que produce o
líquido seminal
Conduto deferente
Testículo
Glándulas situadas no escroto.
Nelas prodúcense os
espermatozoides
Epidídimo
Próstata
Gándula de Cowper
Produce unha secrección
mucosa que protexe aos
espermatozoides
Uréter
12. Gametos masculinosGametos masculinos
O espermatozoide é a
célula reprodutora.
Prodúcense nos tubos
seminíferos dos
testículos.
Maduran no epidídimo
onde desenvolven o
flaxelo.
13. EspermatoxéneseEspermatoxénese
Proceso polo que se producen os espermatozoides.
Presenta 4 fases:
◦ Proliferación: produción de espermatogonias.
◦ Crecemento: transformación en espermatocitos.
◦ Maduración: División e formación de espermátidas.
◦ Diferenciación: transformación en espermatozoides.
CÉLULAS ESPERMATOXÉNICAS
Espermatozoide (n)
Espermátida tardía (n)
Espermátida temperá (n)
Espermatocito secundario (2n)
Espermatocito primario (2n)
Espermatogonia (2n)
14. Gametos masculinosGametos masculinos
A súa saída realízase
mediante exaculación,
na que se expulsa
seme.
O seme está formado
por espermatozoides,
líquido lubricante,
seminal e prostático.
15. Aparello reprodutor femininoAparello reprodutor feminino
Ovario
Neles maduran os
óvulos
Vaxina
Conduto de parades musculosas.
Comunica o útero co exterior
Colo
uterino
Trompas de Falopio
Comunican cada ovario co útero. No seu interior
prodúcese a fecundación.
Útero
Recuberto polo endometrio, é o
lugar onde se implanta ó cigoto
16. Aparello reprodutor femininoAparello reprodutor feminino
Clítoris
Órgano con moitas terminacións
nerviosas, polo que é moi sensible.
Atópase na unión dos labios
menores
Labios maiores
Repregamentos da pel que cobren os
xenitais externos
Ano
Abertura uretral
Vaxina
Labios menores
Repregamentos da pel moi
sensibles
Ganglio linfático
Peito
Glándula mamaria
Mamila
17. Gametos femininosGametos femininos
O óvulo é a célula reprodutora.
Fórmanse uns 400 000.
Maduran dentro do ovario, no folículo
de Graaf, pero só o fan uns 450.
Folículo de Graaf
Óvulo
Coroa radiada
Zona pelúcida
Núcleo
Citoplasma
18. OoxéneseOoxénese
Proceso polo que se producen óvulos no
ovario.
Fertilización
Oocito
primario
(2n)
Folículo primario
Corpo lúteo
Oocito
secundario (2n)
Trompa de
Falopio
Desenvolvemento do folículo
Maduración do folículo co
ovocito secundario
Rotura do
folículo
19. Ciclo do aparello reprodutorCiclo do aparello reprodutor
femininofeminino
O ciclo sexual feminino dura 28 días.
A produción de hormonas pola hipófese, FSH
e LH, e polos ovarios, estróxenos e a
proxesterona, determinan dous ciclos.
◦ Ovárico: cambios nos ovarios polas hormonas
hipofisarias.
◦ Uterino: cambios nas paredes do útero relacionados
coas hormonas ováricas
20. O aumento de FSH estimula a
maduración dun folículo e fai
que se produzan estróxenos
Cando a hormona LH supera á FSH prodúcese a ovulación. Logo a
LH estimula ao corpo lúteo que produce proxesterona
A cavidade residual do folículo
da lugar ao corpo lúteo que
produce proxesterona
Corpo lúteo en fase de
degradación. Provoca a
dimunición da
proxesterona
A diminución de
proxesterona causa a
menstruación
Os estróxenos provocan o
engrosado das paredes do útero
Proxesterona
A proxesterona engrosa ao máximo
as paredes do útero
Folículo
Folículo
de Graaf
Óvulo
Estróxenos
Folículo en maduración
Menstruación Proliferación Secreción
Período estéril Período estérilPeríodo fértil
Ovulación
21. FecundaciónFecundación
A fecundación é a unión
do material xenético dun
óvulo co dun
espermatozoide.
Prodúcese nas Trompas
de Falopio.
A célula resultante
denomínase cigoto ou
célula ovo.
22. Fecundación e comezo doFecundación e comezo do
embarazoembarazo
Cigoto
Fecundación
Óvulo
Blastocisto
Mórula
Espermatozoides
Permanece
vivo 24h
O embrión chega ao endometrio onde se implanta.
Comeza o embarazo e déixanse de ter
menstruacións
Na vaxina
permanecen vivos
entre 3 e 5 días
Percorrido dos espermatozoides
Percorrido do óvulo
Percorrido do embrión
23. EmbarazoEmbarazo
O blastocisto chega
ata o útero,
implántase no
endometrio e
fórmase o embrión.
Desenvólvese a
placenta, o cordón
umbilical e o
amnios.
Embrión
Líquido amniótico
Placenta
Serve de conexión
entre a nai e o neno
Cordón umbilical
conecta o embrión
coa placenta
Bolsa amniótica
saco cheo de líquido
no que permanece o
embrión
24. Desenvolvemento do embarazoDesenvolvemento do embarazo
Primeira semana Primeiro trimestre
Trompa de Falopio
Útero
Aniñamento
• Formación do cigoto
• Duplicación celular
• Adhesión ao endometrio (aniñamento)
Embrión
Desenvolvemento fetal
Cambios maternos
• Cabeza, tronco, extremidades e órganos
internos
• Menos de 10 cm. Pesa entre 50 e 80 gramos
• Non vén a menstruación
• Náuseas e máis apetito
• Incremento do olfacto
25. Desenvolvemento do embarazoDesenvolvemento do embarazo
• Maduran todos os órganos
• Mide 50 cm. Pesa entre 2,5
e 4 quilogramos
Segundo trimestre Terceiro trimestre
Feto
Desenvolvemento fetal
Cambios maternos
• Responde a estímulos, percibe movementos
• Máis de 30 cm. Pesa
1 quilogramo
• Aumenta o perímetro
do ventre
• Aumenta o tamaño
dos peitos
• Ventre moi avultado
• Molestias
26. PartoParto
Dilatación Expulsión Libramento
• Dilatación do colo do
útero
• Relaxación dos
músculos
da vaxina
• Rompe a bolsa amniótica
(«romper augas»)
Colo do
útero
• Contraccións do útero
• Máxima dilatación do
colo do útero e da
vaxina
• Expulsión do feto ao
exterior
• Expulsión da placenta
• Expulsión dos restos
do endometrio
De 8 a 12 horas De 15 a 30 minutos De 5 a 15 minutos despois
27. Complicacións no partoComplicacións no parto
Mala postura do
bebé.
Insuficiente
dilatación do colo
do útero e da
vaxina.
Pinzamento do
cordón umbilical.
28. Home Número insuficiente de
espermatozoides
Espermatozoides con
escasa mobilidade ou
malformacións
Inflamación dos
condutos
deferentes
♂
EsterilidadeEsterilidade
Imposibilidade de ter fillos.
MullerObstrución en trompas
de Falopio
Falta de ovulación por
desequilibrios
hormonais
Dificultade de
nidación do cigoto no
endometrio
29. Técnicas de reprodución asistida:Técnicas de reprodución asistida:
Inseminación artificialInseminación artificial
Emprégase cando a
esterilidade débese a
incapacidade dos
espermatozoides
para fecundar.
Introdúcese
artificialmente o
seme dun home no
útero dunha muller.
30. Técnicas de reprodución asistida:Técnicas de reprodución asistida:
Fecundación in vitroFecundación in vitro
É a muller a que ten problemas coa
ovulación ou co implante do embrión.
Implántase na muller un embrión obtido
no laboratorio.
32. Preservativos
Que son?
◦ Fundas de látex ou poliuretano que se axustan sobre o pene do home
(condón masculino) ou no interior da vaxina da muller (condón
feminino).
Como funcionan?
◦ Evitan que o seme entre á vaxina.
◦ Evitan as ETS.
33. Preservativos
Cales son as súas vantaxes?
◦ Soamente son necesarios cando se teñen relacións sexuais.
◦ Poden protexer ás parellas de ETS, ata do VIH.
◦ Non causan ningún efecto secundario.
◦ Atópanse dispoñibles con facilidade en varias marcas, texturas e
tamaños.
Cales son as súas principais desvantaxes?
◦ Poden interromper o sexo.
◦ Ás veces pódense romper.
◦ Deben ser manexados con coidado logo da eyaculación.
◦ Eficacia media para previr o embarazo non desexado .
34. Píldora anticonceptiva
Que é a pílula?
◦ Pílulas orais que conteñen hormonas: estróxeno e proxestina.
◦ Existen ao redor de 70 tipos de pílulas anticonceptivas orais,
dispoñibles en diferentes doses e mesturas de hormonas.
Como funcionan?
◦ Evita que o corpo feminino libere un óvulo cada mes.
◦ Engrosa a mucosa da entrada do útero, dificultando que pase o seme.
35. Píldora anticonceptiva
Cales son as súas vantaxes?
◦ Non interrompe o sexo.
◦ Seguro para a maioría das mulleres.
◦ Certa protección contra o cancro ovárico, cancro de útero e quistes
benignos das mamas.
◦ Períodos máis regulares.
◦ Fácil de usar.
Cales son as súas principais desvantaxes?
◦ Non ofrece protección contra as ETS.
◦ Pódenselle atribuír cambios de humor en certas mulleres.
◦ Pode orixinar efectos secundarios molestos, como cefalea, distensión
abdominal e hemorraxia intermenstrual nalgunhas mulleres.
◦ Débese tomar case todos os días.
36. Parche anticonceptivoParche anticonceptivo
Que son?
◦ Parches adhesivos que liberan lentamente ás hormonas estróxeno e
proxestina pola pel.
◦ Péganse nos glúteos, coxas, estómago ou parte superior do corpo.
◦ Cámbianse semanalmente - non se utiliza ningún parche na cuarta
semana do ciclo.
Como funcionan?
◦ Evitan a ovulación.
◦ Engrosan a mucosa ao redor do pescozo do útero, dificultando a
entrada do seme.
37. Parche anticonceptivoParche anticonceptivo
Cales son as súas vantaxes principais?
◦ Non se teñen que usar a diario (substitúense cada semana).
◦ Non interrompen o sexo.
◦ Fáciles de usar.
◦ A súa eficacia non é afectada por vómito ou diarrea.
Cales son as súas desvantaxes principais?
◦ Non son adecuados para mulleres maiores de 35 anos de idade,
fumadoras ou mulleres en lactación materna.
◦ Visible para outros (por exemplo, a parella).
◦ De cando en cando ocasionan irritación.
◦ Non protexen contra as ETS.
◦ Poden evocar temporalmente efectos secundarios como cefalea,
sensibilidade dos seos, hemorraxia entre períodos.
38. Anel vaxinalAnel vaxinal
Que son?
◦ Contén estróxeno e proxestina, e insírese na vaxina. Mantense no lugar
durante tres semanas e logo retírase durante unha semana. Logo desta
semana de interrupción insírese un novo anel.
Como funcionan?
◦ Evitan que o corpo feminino libere un óvulo cada mes.
◦ Engrosan a mucosa da entrada do útero, o que dificulta que entre o
seme.
39. Anel vaxinalAnel vaxinal
Cales son as súas vantaxes principais?
◦ É unha alternativa de anticoncepción hormonal que se usa só unha vez
cada catro semanas.
◦ Pode facer máis regulares e lixeiros os períodos da muller, e reducir as
cambras.
Cales son as súas desvantaxes principais?
◦ Pode causar irritación vaginal, incomodidade ou secreción.
◦ Pode causar nausea e sensibilidade de seos.
◦ Algunhas mulleres poden sentilo.
◦ Non protexen contra as ETS.
40. Dispositivo intrauterino (DIU)Dispositivo intrauterino (DIU)
Que son?
◦ Dispositivo de plástico en forma de T de plástico e cobre.
◦ Unha enfermeira ou médico, capacitado, introdúceo na cavidade do
útero. Pode permanecer no lugar ata cinco anos.
Como funcionan?
◦ Dificulta a entrada do seme cara as Trompas.
◦ Cambian o revestimento do útero.
41. Dispositivo intrauterino (DIU)Dispositivo intrauterino (DIU)
Cales son as súas vantaxes principais?
◦ Poden ser colocados e esquecidos; efectivos durante un
período de tres a dez anos.
◦ Non interrompen o sexo.
◦ A fertilidade normal volve axiña que se retire.
Cales son as súas desvantaxes principais?
◦ Poderían causar períodos menstruais máis densos, prolongados e
dolorosos, así como incremento das cambras e mareos.
◦ Incrementan o risco de infeccións pélvicas.
◦ Non protexen contra as ETS.
◦ O útero pódeos expulsar ou desprazar.
◦ Poden perforar o útero ou o cérvix.
42. DiafragmaDiafragma
Que son?
◦ Círculos en forma de domo feitos de
hule ou silicón que se insiren na vaxina;
inicialmente, é necesario que un médico
ou enfermeira os axuste.
◦ Está recuberto con crema espermicida
para protección extra.
◦ Debe permanecer no seu lugar polo
menos seis horas logo da relación
sexual (pero non máis de 24 horas).
Como funcionan?
◦ Forma unha barreira entre o seme e a
entrada do útero.
43. DiafragmaDiafragma
Cales son as súas vantaxes principais?
◦ Necesarios só cando se teñen relacións sexuais.
◦ Ningún risco grave para a saúde.
◦ Pódese inserir en calquera momento conveniente, antes da relación
sexual.
Cales son as súas desvantaxes principais?
◦ A inserción pode interromper a relación sexual.
◦ O espermicida pode ser desagradable.
◦ Requírese practicar a inserción e a expulsión.
◦ Pode causar irritación vaxinal.
44. Métodos naturaisMétodos naturais
Método do retiro
◦ Retírase o pene da vaxina antes da exaculación.
Método natural
◦ Evítase ter relacións sexuais nos días fértiles do mes.
◦ A fertilidade vixíase por medio dos seguintes métodos:
Manteña un rexistro diario da súa temperatura corporal cun termómetro de
fertilidade especial.
Examine os cambios no espesor da mucosa ao redor da entrada do útero.
Calcule cando é máis probable que teña lugar a ovulación, contando o
número de días desde o seu último período menstrual (isto funciona
unicamente se os seus períodos son regulares).
Examine outros signos como cambios de humor e sensibilidade dos seos, o
cal tende a suceder na segunda metade do seu ciclo menstrual (medido desde
o comezo dun período ata o comezo do seguinte).
45. Métodos naturaisMétodos naturais
Cales son as súas vantaxes principais?
◦ Pódese usar tanto para planificar como para evitar o embarazo.
◦ Ningún efecto secundario físico.
◦ Permite que as mulleres sexan máis conscientes da súa fertilidade.
◦ Aceptable para todas as crenzas relixiosas e culturas.
Cales son as súas desvantaxes principais?
◦ O método do retiro é moi pouco fiable porque poden escapar do pene
pequenas pingas de seme cara á vaxina antes que exacule o home.
◦ Os períodos fértiles non se confirman ata que se completen de tres a seis
ciclos.
◦ Necesario manter rexistros diarios.
◦ Enfermidades , tensións poden dificultar a interpretación dos indicadores de
fertilidade.
◦ É necesario evitar as relacións sexuais durante o período fértil.
◦ Non protexe contra as ETS.
46. EsterilizaciónEsterilización
De que se trata?
◦ Método de anticoncepción permanente
para persoas que non desexan ter fillos
neste momento nin no futuro.
Como funciona?
◦ Esterilización do home
Córtanse os condutos que levan o
seme, así que aínda que un home
poida exacular, non hai seme
presente.
◦ Esterilización feminina
Córtanse ou bloquean as trompas de
Falopio, de modo que o óvulo non
poida viaxar para atoparse co seme.
47. EsterilizaciónEsterilización
Cales son as súas vantaxes principais?
◦ Eficaz case ao 100%.
◦ Non interfere co sexo.
◦ Pódese levar a cabo e esquecerse.
Cales son as súas desvantaxes principais?
◦ Non se pode reverter (excepto mediante intervención cirúrxica
complexa e perigosa que non en todos os casos resulta exitosa).
◦ Non protexe contra ETS.
48. Anticoncepción de emerxenciaAnticoncepción de emerxencia
Que é isto?
◦ Método de urxencia que se pode usar logo de ter relacións sexuais sen
protección ou cando fallou algún outro método anticonceptivo (por
exemplo, rotura de condón).
◦ Ten como obxecto servir só de apoio e non é para uso regular.
◦ NON é un método anticonceptivo.
Como funciona?
◦ Os métodos de urxencia funcionan sobre todo evitando a ovulación e a
fertilización.
◦ Teñen tamén efectos locais no útero.
◦ Non son eficaces unha vez que comezou o proceso de fertilización e
implantación.
49. Anticoncepción de emerxenciaAnticoncepción de emerxencia
Que opcións existen?
◦ Pílulas de urxencia (ou abortivas)
Pódense tomar ata 72 horas, ou tres días, logo da relación sexual.
No entanto, mentres máis pronto as tome, máis eficaces son.
Conteñen unha combinación de estróxeno e proxestina ou
proxestina soa.
◦ DIU
Unha enfermeira ou médico capacitado pode colocalo ata 120 horas
(cinco días) logo da relación sexual sen protección.
50. Hábitos saudablesHábitos saudables
Lavar con frecuencia a zona xenital e anal.
Empregar preservativos para evitar ETS.
Evitar actitudes denigrantes cara á parella.
Ante posibles dúbidas acudir ós centros de
planificación familiar.
Acudir ó médico ante calquera síntoma
anormal.
Evitar a promiscuidade.
51. A violencia de xéneroA violencia de xénero
Son os malos tratos físicos ou
psicolóxicos que sofre unha persoa por
parte de persoas do sexo oposto.
52. Ridiculízache, faiche sentir inferior, torpe ou
inútil.
Íllate, impídeche relacionarte con familiares ou
amizades, ten celos ou provoca unha pelexa.
Ameázache, humíllache, berra ou insulta en
público ou privado.
Faiche sentir culpable, ti tes a culpa de todo.
Ameaza con facerche dano a ti ou a túa familia.
Contrólache os cartos, a forma de vestir, revisa
o teu móbil e as redes sociais.
Dáche medo a súa mirada ou os seus xestos.
Agrediute algunha vez fisicamente.
Forzouche a manter relacións sexuais en contra
da túa vontade.
Ameaza con quitarche aos fillos e fillas se o
deixas.
Podes estar a sufrir
maltrato se …
O primeiro paso que podes dar é explicar a túa
situación a outras persoas e pedir axuda.
Aconsellámosche buscar apoio en familiares e
amizades de confianza que che apoien.
Que facer?
Chama ao 016: teléfono gratuíto de
información.
Se es menor de idade e cres que alguén
do teu entorno está a sufrir violencia de
xénero, chama a ANAR, ao teléfono 900
20 20 10
Descarga a APP “Libres”, con
información útil para saber como actuar
ante unha situación de maltrato.
Confía no persoal sanitario do teu
centro de saúde e cóntao.
