1. Η κρίση και οι απώλειες του
Βυζαντίου κατά τον 11ο αι.
(1025-1081)
Σακελλαρίου Ιωάννα
Φιλόλογος 6ου Γυμνασίου
Πατρών

2. α. Η εσωτερική κρίση
• Μετά το θάνατο του Βασιλείου Β΄το Βυζάντιο ήταν
παγκόσμια δύναμη με διεθνές κύρος.
• Όμως η κρίση δεν άργησε να εκδηλωθεί:
α. Στο στρατό: η Βυζαντινή κυβέρνηση σίγουρη για την
ειρήνη πήρε μέτρα αποστρατιωτικοποίησης, όπως:
1. παραμέλησε το στόλο,
2. διέλυσε τα θέματα και τους θεματικούς στρατούς,
3. αντικατέστησε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία με
φόρο για τη στρατολογία ξένων μισθοφόρων,
4. χρησιμοποίησε σε ανώτερες θέσεις ξένους.

3. β. Στην κοινωνία - οικονομία: η επιβολή
νέων φόρων οδήγησε σε ταραχές και
εξεγέρσεις των επαρχιακών αγροτικών
πληθυσμών.
γ. Στην πολιτική: αστάθεια, λόγω των
συχνών αντικαταστάσεων αυτοκρατόρων
από τα 1060 μ. Χ.
Συμπέρασμα: γενικευμένη κρίση στο
εσωτερικό.

4. β. Οι στρατιωτικές αποτυχίες
• Νέοι εχθροί απειλούν το κράτος:
1. Ανατολή → Σελτζούκοι → μάχη
Ματζικέρτ (1071): ο μισθοφορικός
στρατός του Βυζαντίου υπό Ρωμανό
Δ΄Διογένη νικήθηκε λόγω: έλλειψης
οπλισμού, πειθαρχίας και ηθικού.
Σημασία ήττας: άνοιξε στους Σελτζούκους
το δρόμο για τη Μ. Ασία.

5. Ήττα στο Ματζικέρτ (1071)

6. 2. Δύση → Νορμανδοί → αφαίρεσαν
βυζαντινές ιταλικές κτήσεις (1071→
Μπάρι)
γ. Βορράς → Ούγγροι, Σέρβοι.
Συνολικά η περίοδος 1025-1081 είναι μια
κρίσιμη, μεταβατική περίοδος, μια φάση
στασιμότητας και υποχώρησης της
βυζαντινής δύναμης.

7. 2. Δύση → Νορμανδοί → αφαίρεσαν
βυζαντινές ιταλικές κτήσεις (1071→
Μπάρι)
γ. Βορράς → Ούγγροι, Σέρβοι.
Συνολικά η περίοδος 1025-1081 είναι μια
κρίσιμη, μεταβατική περίοδος, μια φάση
στασιμότητας και υποχώρησης της
βυζαντινής δύναμης.