presentatie 13 jan 2014 voor CITO

3. promotieonderzoek
•
Wat is Online Tekstbegrip (literatuuronderzoek; klaar)
•
kennis / mening / wensen docenten Nederlands
(surveyonderzoek; lopend)
•
toets- en diagnose-instrument (dec 13 - mei 14)
•
Ontwikkelen materiaal & didactiek (mei- okt 14)
•
Uittesten in klas / observeren / testen lln ( okt - dec 14 )
•
Bijstellen / aanpassen / bruikbaar maken ( jan- feb 15)
•
artikelen, rapport, wiki, ebook

4. voorstel
•
algemene situatie
•
nieuwe geletterdheid / online
tekstbegrip
•
de leerling
•
het onderwijs
•
de toetsing

5. Context
•
digitale netwerkmaatschappij
•
meeste informatie digitaal / online
•
nieuwe vormen van communicatie
•
87 procent van de scholieren gebruikt
internet (Beljaarts, 2006)
•
digital natives mythe
•
geletterdheid >> nieuwe geletterdheid
•
toren van Babylon

7. (1) Information overload

8. (2) informatiedichtheid

9. (3) nieuwe tekstsoorten

10. leerlingvaardigheid
•
PISA 2009. Eerste keer Offline en Online tekstbegrip
getoetst
•
•
grote spreiding
•
•
18% ernstige problemen : 40% basaal
verschil jongens - meisjes kleiner bij digitaal
ORCA onderzoek (vanaf 2004) (Leu, Coiro etc)
•
bevestigt dat leerlingen vaak problemen hebben
•
(Coiro 2011) 3 toetsen Voorkennis, Offline tekstbegrip,
Online tekstbegrip. 17 % alleen te verklaren uit nieuw,
online vaardigheden en strategieën

11. verklaringen

12. (1) online teksten
•
niet statisch maar variabel / dynamisch
•
niet lineair, maar hyperlinks
•
niet een tekst, maar cluster
•
multimediaal en multimodaal
•
auteurschap: variabel, onduidelijk,
meervoudig
•
nieuwe tekstsoorten met eigen kenmerken

14. Nieuwe leesvaardigheid (1)
•
definitie tekstbegrip verandert
•
communicatiemanieren veranderen: Twitter
Facebook, blogs, ..
•
interactief, collaboratie, online, synchroon, iedereen
auteur
•
(Coiro, 2011) “..the skills and strategies required to
comprehend printed text are intertwined with a set
of new and more complex skills and strategies to
read successfully for understanding on the Internet”

15. Nieuwe leesvaardigheid (2)
definitie
•
Internet requires additional comprehension skills
beyond those requires for reading traditional
print texts (RAND Reading Study Group 2002)
•
New Literacies Perspective ( Leu, Coiro etc)
Tekstbegrip is een web-based problem solving
inquiry process involving skills and strategies fro
locating, critically evaluating, synthesising and
communicating information on internet (Leu,
Kinzer, Cammack, 2004)

16. Nieuwe leesvaardigheid (3)
•
nieuwe vaardigheden en strategieën en verandering belang
•
•
lezen in interactie
•
zelfregulatie, focussen en gericht lezen
•
kritisch lezen: bruikbaarheid en deugdelijkheid
•
zoekend lezen en topdown lezen
•
omgaan met steeds veranderende teksten
•
kennis (complexere) nieuwe tekstsoorten
•
•
navigeren met hyperlinks
combineren synchrone, parallelle informatie
veel meer actief doelgericht lezergestuurd proces dan
reconstrueren wat de schrijver bedoelt (Kintz & van Dijk)

17. (3) nieuwe taken
•
sterk onderzoek-gericht
•
complexere taken bv. PWS
•
online informatie noodzakelijk
•
informatie niet meer gemonitord
•
minder steun docenten

18. uitdaging onderwijs
•
leren omgaan digitale informatie belangrijke
opdracht van onderwijs
(EU High Level Group on Literacy, 2012; European Commission,
2010,..)
•
To become fully literate in today’s world,
students must become proficient in the new
literacies of 21st-century technologies.
As a result, literacy educators have a
responsibility to effectively integrate these
new technologies into the curriculum,
preparing students for the literacy future they
deserve (International Reading Association, 2009)

19. Situatie onderwijs
•
bij Nederlands staat OTB niet expliciet in
•
eindtermen / kerndoelen / referentieniveaus
•
lesmethoden / lesmateriaal
•
toetsen en examens
•
Nederlandse vaktijdschriften
•
geen ontwikkelde didactiek
•
onderwijs sluit dus niet aan op de huidige maatschappij
•
maar er is hoop: http://bit.ly/HTU6eH

20. Asessment
•
offline teksten niet genoeg, ook
( vooral?) online informatie / teksten
•
aansluiten op nieuwe definitie
leesvaardigheid nodig
•
hoe ziet dat eruit

21. ORCA
•
Designed
to
capture
“real-­‐time”
online
reading
products
and
processes
while
individuals
read
for
information
on
the
Internet”
in
3
scenarios

22. ORCA
•
•
•
(1)
ORCA
Open:Assess
real‐time
reading
processes
and
products
required
as
students
Locate,
Evaluate,
Synthesize,
and
Communicate
(LESC)
information
while
reading
in
the
Open
Internet
(2)
ORAC
Closed:
id
maar
in
een
gesimuleerde
gesloten
Internetomgeving
(3)
ORCA
MC:
ook
alle
processen,
maar
in
MC
vorm

25. Survey 2013 Clemens
•
300 docenten Nederlands
•
online afgenomen november 2013
•
een paar uitspraken

32. paar bronnen
•
ORCA site: http://www.orca.uconn.edu/
•
Coiro, J., & Kennedy, C. (2011). The Online Reading
Comprehension Assessment (ORCA) Project: Preparing
Students For Common Core Standards and 21st Century
Literacies. Internal Publication the ORCA Project New
Literacies Research Team
•
OECD. (2011). PISA 2009 Results: Students On Line (Vol.
VI, p. 395). OECD Publishing. doi:
10.1787/9789264112995-en

33. meedoen & contact
•
Jeroen Clemens
•
•
•
•
http://jeroenclemens.nl
jeroencl@gmail.com
@jeroencl
Presentatie op http://
www.slideshare.net/jeroencl