over armoede

1. Gewoon mens mogen zijn
= streven naar een samenleving
waarin iedereen tot zijn recht komt
en in zijn waardigheid erkend wordt.

2. Van armoede naar armoedebestrijding
• Armoede is uitsluiting
• Belangrijk in de strijd tegen armoede is dat
iedereen gelijkwaardig kan deelnemen aan de
samenleving.
• Gelijkwaardig is verschillend van gelijkaardig
• Iedereen heeft talenten en kwaliteiten
• Gelijkwaardigheid betekent ook het
waarderen van ieders inzet en de garantie dat
iedereen dezelfde kansen krijgt

4. Van armoede naar armoedebestrijding
• Niet iedereen heeft gelijke startposities
• Er moet iets gedaan worden aan die
ongelijkheid
• Armoede betekent in de eerste plaats
uitsluiting
• Uitsluiting die maakt dat je rechten niet
gegarandeerd zijn
• Rechten : sociale grondrechten,

5. Van armoede naar armoedebestrijding
• Het recht op participatie aan de samenleving, op
maatschappelijke dienstverlening, op een leefbaar
inkomen, op een gezin, op cultuur en vrije tijd, op
onderwijs en vorming, op werk, op eten, op een gezonde
en betaalbare woning, op energie en water en het recht op
gezondheid en welzijn
• Toegang geblokkeerd tot iemand rechten : structurele
uitsluiting
• Confrontatie met sociale uitsluiting : neerkijken op iemand
anders, weigering van mensen om je als gelijkwaardig te zin
en te behandelen, je een plaats te geven
• Dat mensen geen (goede)woning hebben, geen werk is het
zichtbare deel van armoede

6. Van armoede naar armoedebestrijding
• Maar de binnenkant, de manier waarop
mensen armoede beleven is nog veel pijnlijker
om te dragen.
• Het is de ervaring van schaamte, stress, het
gevoel gefaald te hebben, eenzaam zijn en
zich onzeker en nutteloos voelen,
• Ook ervaring van wantrouwen en angst
• Armoede gaat ook over maatschappelijke
uitsluiting en kwetsbaarheid.

7. Van armoede naar armoedebestrijding
• ‘Het is de angst om wat er in ons gezin kan gebeuren.
Het wantrouwen dat wij hebben bij de hulpverlening
omdat we het gevoel hebben dat er boven onze
hoofden beslissingen genomen worden en de angst om
zelf geen controle meer te hebben en gecontroleerd te
worden. Een gevoel van steeds in het oog gehouden te
worden. Zeker wanneer er andere hulpverleners over
de vloer komen. Je voelt je niet op je gemak en
constant bekeken. Je bent kwaad en je wilt respectvol
behandeld worden. Die gevoelens blijven ons altijd
achtervolgen en zullen we altijd me ons meedragen ‘

8. Van armoede naar armoedebestrijding
• Armoede is niet enkel te vatten in meetbare
termen zoals inkomen. Toch is het inkomen
belangrijk.
• Het bepaalt als geen ander de kansen van
mensen en hun toegang tot rechten.
• De laagste lonen en vervangingsinkomen
volstaan zelden om van te leven.
• Bovendien neemt de kloof tussen de laagste
en de hoogste inkomens stilaan toe.

9. Van armoede naar armoedebestrijding
• Dit is niet goed voor de samenleving, de
bevolkingsgroepen vervreemden van elkaar
met alle negatieve gevolgen vandien.
• Meer en meer groepen worden bedreigd
• Armoede wordt diverser en stilaan ook
gekleurder
• Het treft dus steeds meer mensen
• Hoe meer uitsluiting, hoe langer het duurt,
hoe kwetsbaarder en hoe armer je bent

10. Van armoede naar armoedebestrijding
• Armoede is een onrecht
• Niemand kiest ervoor om arm te zijn.
• De samenleving zoekt de oorzaak van
armoede soms bij de persoon zelf
• Door dit te doen, riskeert men echter BLIND te
zijn voor maatschappelijke uitsluiting.
• Heeft immers in de eerste plaats een
maatschappelijke oorzaak.

11. Van armoede naar armoedebestrijding
• De samenleving slaagt er niet in om de
rechten van de mensen te verzekereren.
• Wie wil meedraaien in een steeds complexere
samenleving heeft kennis en vaardigheden
nodig .
• Die ongelijke start is dan ook de
verantwoordelijkheid van de ganse
samenleving

13. Van armoede naar armoedebestrijding
• Het bestaan van armoede plaatst ook grote
vraagtekens bij ons systeem van de sociale
bescherming.
• Vervangingsinkomsten te laag, mensen zonder
papieren worden uitgesloten op basis van het
ontbreken van de juiste personen
• Het is een structureel probleem : de structuur van de
samenleving: regels in het economisch systeem, het
beleid die men voert,de wetten die men maakt, de
manier waarop instellingen werken. Deze creëren
armoede en houden het in stand

14. Van armoede naar armoedebestrijding
• Nog een voorbeeld uit de praktijk :
• Daklozen hebben recht op een referentieadres bij
het ocmw. Hierdoor kunnen zij post ontvangen en
zijn ze administratief in orde. Een aantal ocmw’s
passen deze wet echter niet toe of wachten extra
lang om dit voordeel toe te kennen. Het gevolg
hiervan is dat de dakloze heel wat rechten
misloopt: vb het recht op werkloosheidsuitkering,
op inschrijving op een wachtlijst voor een sociale
woning, enz…

15. Van armoede naar armoedebestrijding
• Een mentaliteitsverandering bij iedereen,
zodanig dat iedereen toegang heeft tot zijn
rechten
• Dan krijgen mensen pas een gelijkwaardige
plaats
• Iedereen is medeverantwoordelijk
• Nood aan solidariteit

16. Van armoede naar armoedebestrijding
• Nood aan een aanpak die oog en oor heeft
voor het ganse verhaal en werkelijkheid
• Zo kunnen mensen in armoede opnieuw
verbindingen leggen met zichzelf
• Het is belangrijk dat mensen steeds nieuwe
kansen kunnen krijgen
• Investeren in de groei van mensen is een
langetermijnsproces

17. Van armoede naar armoedebestrijding
• Mensen in armoede hebben immers een kennis
van armen die niet-armen niet hebben.
• Door te luisteren worden hun knelpunten
duidelijk
• Een goede dialoog zorgt voor wederzijds begrip
tussen de partners (mensen in armoede en niet-
armen, diensten en organisaties.
• Is essentieel om maatschappelijke structuren te
veranderen

19. Van armoede naar armoedebestrijding
• En nu bij mijn taak als werk-
welzijnsconsulente:
• VDAB heeft een ESF project ingediend om
deze methodiek verder af te toetsen in de
praktijk
• Naar een integrale, versterkende
trajectbegeleiding voor arme werkzoekenden

20. Van armoede naar armoedebestrijding
• Continue, vertrouwensvolle begeleiding door een
ankerfiguur zijn van fundamenteel belang
• Perspectief op kwaliteitsvolle tewerkstelling
werken motiverend en geven een eerste aanzet
om de draad terug op te nemen
• Proces van vallen en opstaan moet mogelijk zijn
• Het zorgtraject uittekenen waarbij een
welstappenplan van de verschillende
dienstverleningsinstanties in kaart gebracht
worden

21. Van armoede naar armoedebestrijding
• Arme werkzoekenden, langdurig werklozen
die via de normale trajectwerking gericht op
arbeid niet aan de slag geraken en van wie
verondersteld wordt dat ze extra
ondersteuning nodig hebben om werk te
vinden, en uitkeringsgerechtigd of geschorst
zijn
• Die wel als doel hebben om nog te werken

22. Van armoede naar armoedebestrijding
• De werk welzijnsconsulent is iemand met een
breedbeeldperspectief
• Hij brengt niet alleen de competenties in
functie van tewerkstelling in kaart
• Opent ook perspectieven naar andere
dienstverleningen en coördineert ze
• Zijn voor de werkzoekenden beschikbaar als
vertrouwenspersoon

23. Van armoede naar armoedebestrijding
• Een op maat aanpak
• Een positieve aanpak
• Een integrale en gestructureerde aanpak over
de levensdomeinen heen
• Een gecoördineerde aanpak
• Een krachtgerichte en participatieve aanpak
waarbij wordt ingespeeld op de
mogelijkheden, interesse en competenties van
de werkzoekenden

24. Van armoede naar armoedebestrijding
• 5 W2 consulenten in de provincie West-
vlaanderen
• Regio VDAB Brugge : 2 (pt) :
Greet Seynaeve en Ingrid Verheyen
• Regio Oostende :
Katelijne Beelaerts
• Regio Kortrijk :
Bert Velghe
• Regio Roeselare-Menen :
Annemie Declercq

25. Van armoede naar
armoedebestrijding
• HART BOVEN HARD
• Zij die de wereld herleiden tot een portefeuille
en op die schaal scherper kunnen zien
waar de bron ligt, vullen almaar gulziger hun kruiken,
denkend: wie de bron bezit, bezit ook de rivier.
• Hoeveel water dient geput
om één portefeuille te doen zwellen?
Hoeveel kruiken blijven droog als de dorst van één
de dorst van allen mag miskennen?
• Zij die het hard spelen kunnen moeilijk horen
hoe in zoveel kruiken het hart luider slaat.
Hoe woede tot geloof, geloof tot een besef rijpt
dat als water zal gaan stromen tegen stroom:
• de bron zijn wij.
• Charles Ducal