1. ENERGIA MOTAK
Energia mota asko dagoz.Energiak barriztagarrietan eta ez
barriztagarrietan sailkatzen dira.

2. ENERGIA EOLIKOA
●
Haizearen higidurean energia da,hau da,aire korronteen energia zinetikoa
da.Aerosorgailuen bidez biltzen da.Aerosorgailuak itsasoan eta mendietan egon ahal
dira.

3. ENERGIA GEOTERMIKOA
●
Lurraren barrualdeko beroaz baliatuz lortzen den energia da.Zentral geotermikogaz
biltzen da.

4. ENERGIA HIDRAULIKOA
●
Uraren mogimenduare energia da.Argindarraren erabilera zabaldu aurretik ,energia
hidraulikoa sarri erabiltzen zen ureztatzeko eta errotak,burdinolak eta ohial fabrikak
ibilarazteko.Presa eta errotatik hartzen da gero zentral hidroelektriko batera eroateko.

5. ENERGIA MAREOMOTRIZA
●
Itsasgorako eta tsasbeherako ur masen mogimenduaren energia da.Zentral
mareomotrizetan ,TSG-etan eta DTP-etan biltzen da.

6. OLATU-ENERGIA
●
Olatuen energia da.Olatu bihurgailuetan biltzen da gero olatu-energiaren zentral
batera eremateko.

7. ITSASLASTERREN ENERGIA
●
Ozeanotako ur mogimendu jjarraituaren energia da,eta itsaslasterren abiadura eta
emaria aprobetzaten da.Aerosorgailu berezi batzuk imintzen dira ur barruan eta
itsaslasterren energia zinetikoa biltzen dau.

8. ENERGIA MAREMOTERMIKOA
●
Itsasoko energia termikoa da.Makina termiko bat erabiltzen da energia biltzeko.

9. EGUZKI ENERGIA
●
Eguzkitik Lurrera erradiazio elektromagnetiko itxuran iristen den energia da.Bi eguzki
energia mota dagoz:eguzki energia fotovoltaikoa eta eguzki energia termikoa. Eguzki
paneletan eta eguzki dorretan biltzen da,eguzki panelak eguzki parkeak eta soroak
deitutako konjuntoa egiten dabez.

10. ENERGIA ZINETIKOA
●
Gorputz batek bere mogimenduarendatik energia da. Zehazki, masa jakin bat duen
gorputz bat geldi egotetik unean duen abiaduraraino eramateko behar den lana da.

11. BIOMASA
●
Ekologian,eskualde bateko edo ekosistema bateko izaki bizidun guztiek duten masa
da. Izaki bizidunak esaten denean, hilda dauden aleen masa ere kontuan hartu behar
da: hildako zuhaitz baten enborra ere biomasaren parte da. Biomasaren baitan
mikroorganismoak, landareak zein animaliak sartzen dira.Zentral termikoetan batzen
da.

12. ENERGIA URDINA EDO
OSMTIKOA
●
Gatz kontzentrazio ezberdintasuna itsasoko eta ibai batean lortutako hasita energia
da.Zentral berezi batzuetan biltzen da.

13. ENERGIA TERMOELEKTRIKOA
●
Dira hiru fenomeno alkarrekin bardintasunak eukienak: Seebeck efektua, Peltier
efektua eta Thomson beroa.Elektrizitatearen energia termikoa da,eta zentral
termoelektrikoetan biltzen da.

14. ITER EDO FUSINOKO ENERGI
NUKLEARRA
●
1986an asmatu fusio boterea bideragarritasun zientifikoa eta teknologikoa
erakusteko proiektua oso konplexua da.

15. ERREGAI FOSIL
●
Lurraren litosferan aurkitutako hidrokarburoak dira, erregai gisa erabiliak. Egun,
erregai fosilak energia sortzeko lehengai nagusia dira, munduko energia premien
%90 betetzen dute eta.Erregai hauek bukatzeko arriskuak beste energi mota batzuk
bilatzera bultzatu gaitu. Erabiltzen ditugun lehengaien zati handi erregai fosilak dira:
ikatza, petrolioa eta gasa. Erretzean karbono dioxidoa eratzen dute.Ikatza,petrolioa
eta gas naturala dira.Petrolioa eta gas naturala

16. BIOEERREGAI
●
Bioerregaiak material organiko berriztagarri eta ez fosiletatik eratutako erregai solido,
likido edo gasak dira, gehienbat, landare jatorrikoak.Bioerregai erabilienak bi dira:
bioetanola (edo bioalkohola),eta biodiesela, baita ere biogasolioa edo diester bezala
deitua.

17. ENERGIA NUKLEARRA
●
erreakzio nuklearretan askatzen den energia da. Erreakzio hauek zenbait elementu
kimikoren isotopo batzuen nukleo atomikoetan gerta daitezke.Mota honetako
erreakziorik ezagunena, erreaktore nuklearretan arrunta dena, uranio-235
isotopoaren (235U) fisioa da. Hala ere, erreaktoreetan beste isotopo batzuk parte
hartzen duten erreakzioak ere gertatzen dira. Naturako erreakzio nuklearrik usuena
izarretan gertatzen den deuterio-tritio (2H-3H) bikotearen fusioa da.Hedaduraz,
energia nuklear deritzo, baita ere, energia horretaz egiten den aprobetxamenduari,
esaterako energia elektrikoa edo energia termikoa lortzeko prozesuari, eta
aprobetxamendu horren inguruan existitzen den ezagutza eta teknikei.

18. ENERGIA MEKANIKOA
●
Energia zinetikoaren eta energia potentzialaren gehiketa da.

19. ENERGIA POTENTZIALA
●
Sistema fisiko batek metatuta daukan energiatzat har daiteke. Energia hau askatu
egin daiteke edo beste energia mota bat bihur daiteke, esaterako energia zinetikoa.
Energia potentziala askatzen denean sistemaren objektuen egoera aldatzeko
ahalmena dauka; horregatik deitzen zaio, hain zuzen, energia "potentzial".

20. ARGI ENERGIA
●
Haibat gorputzek argi moduan igorten duten energia da.

21. BERO ENERGIA EDO ENERGIA
TERMIKOA
●
Gorputzak igorten daben beroaren nergia da,eta naturala edo artifiziala ahal da izan.

22. ENERGIA KIMIKOA
●
Sustantzia kimikoetatik dator.prozesu bat da, eta prozesu horren bidez substantzia
bat edo gehiago (erreaktiboak) beste substantzia bat edo gehiago bihurtzen d(ir)a
(produktuak).Prozesu honen errepresentazio simbolikoari ekuazio kimikoa deitzen
zaie.Erreakzio inorganiko motak hauek dira: azido-base erreakzioa (neutralizazioa),
errekuntza, erredox , ordezkapen edo desplazamendu erreakzioa, sintesi erreakzioa,
deskonpozizio erreakzioa eta hauspeatze erreakzioa

23. ENERGIA ELEKTRIKOA
●
Gehien erabiltzen den energia da. bi punturen arteko desberdintasun potentzialetik
sortutako energiari deritzo. Hain zuzen ere, horrek lana lortzeko, bien artean korronte
elektriko bat jartzea onartzen du; hau da, kontaktu bat eroale elektriko baten erditik
jartzen denean. Energia elektrikoa hainbat energia motatan eraldatu ahal da: energia
mekanikoa, energia termikoa, eta abar.

24. PLASMA
●
Fisikan, plasma esaten zaio ioi askeez egindako gasari. Gehienetan plasma aipatzen
da materiaren egoera bati buruz hitz egiteko. Egoera gaseosoaz desberdintzen da,
plasmak efektu kolektiboak bait dauka.Plasma naturako materiaren egoerarik
ugariena da. Hainbat eredu: Artifizialki sortuak:plasmazko lanparetan,plasmazko
pantaila duten telebista eta monitoreetan, hodi fluoreszenteen barruan,gasen bidez
babestutako arku elektriketako soldaketan, fusio nuklearreko erreaktoreetan eta
erabilera industrialeko deskarga elektrikoetan.Lurrezko plasma: tximistak,
ionosferan,eta aurora bolearretan.Plasma espazialak eta astrofisikoak: izarrak
(adibidez Eguzkia) eguzki haizeak, nebulosak anbiplasma,planetarteko medioa,
izarrarteko ingurunea eta galaxiarteko espazioa.