2. Bideo-grabazioetarako generoen zerrenda Berrikuspen data: 2009ko Urtarrila
Or.: 2/13
Euskadiko Irakurketa Publikoko Sarea
Red de Lectura Pública de Euskadi
AURKIBIDEA
ZINEMA-GENEROAK.................................................................................................. 4
Abenturazko zinema / Cine de aventuras ..................................................................... 4
Animaziozko zinema / Cine de animación..................................................................... 4
Beldurrezko zinema / Cine de terror............................................................................. 4
Drama / Drama................................................................................................................ 5
Ekintzazko zinema / Cine de acción............................................................................... 5
Fantasia eta zientzia fikziozko zinema / Cine fantástico de ciencia ficción................ 5
Film laburrak / Cortometrajes....................................................................................... 6
Gerra-zinema / Cine bélico............................................................................................. 6
Haurrentzako zinema / Cine infantil ............................................................................. 6
Komedia / Comedia ......................................................................................................... 6
Suspensezko zinema / Cine de suspense ........................................................................ 7
Western zinema / Western.............................................................................................. 7
Zinema beltza / Cine negro............................................................................................. 7
Zinema biografikoa / Cine biográfico............................................................................ 7
Zinema dokumentala / Cine documental ...................................................................... 8
Zinema erlijiosoa / Cine religioso................................................................................... 8
Zinema erotikoa / Cine erótico....................................................................................... 8
Zinema erromantikoa / Cine romántico........................................................................ 9
Zinema historikoa / Cine histórico................................................................................. 9
Zinema komikoa / Cine cómico...................................................................................... 9
Zinema mutua / Cine mudo.......................................................................................... 10
Zinema musikala / Cine musical .................................................................................. 10
Zinema sozial eta politikoa / Cine social y político..................................................... 10
4. Bideo-grabazioetarako generoen zerrenda Berrikuspen data: 2009ko Urtarrila
Or.: 4/13
Euskadiko Irakurketa Publikoko Sarea
Red de Lectura Pública de Euskadi
ZINEMA-GENEROAK
T655 etiketan jaso beharko da zinema-generoa. Horretarako, Liburutegi Zerbitzuak
elebitan prestatu duen genero-zerrenda normalizatua erabili beharko dute liburutegi
guztiek.
Abenturazko zinema / Cine de aventuras
Protagonista heroi batek edo heroi-talde batek bizi izandako peripezietan oinarritutako
argumentua duten filmak. Hainbat azpigenero biltzen ditu; horietatik garrantzitsuena
“ezpata eta sorginkeria” izenekoa da, alegia, antzinako denboretan kokatuta egonik,
magiak eta gerrak taxututako ekintza duena.
Adibideak:
Arka galduaren bila
Las minas del rey Salomón
El Señor de los anillos
Conan el Bárbaro
Animaziozko zinema / Cine de animación
Aktoreak eta antzezlekuak filmatu beharrean, marrazkiak, panpina artikulatuak edo plano
infografiko edo konputerizatuak, bizidunak, hartualdiz hartualdi filmatuz mugimendu-
irudipena lortzen duen teknikaren bitartez egindako filmak.
Adibideak:
El rey león
Toy Story
Karramarro uhartea
Beldurrezko zinema / Cine de terror
Zinema-genero honek ikuslearengan beldurra, larritasuna eta izua eragiten duten filmak
biltzen ditu. Zinema-mota honek azpigenero ugari ditu: gorea, psico-killerrak eta abar.
5. Bideo-grabazioetarako generoen zerrenda Berrikuspen data: 2009ko Urtarrila
Or.: 5/13
Euskadiko Irakurketa Publikoko Sarea
Red de Lectura Pública de Euskadi
Adibideak:
Frankenstein
Alien, el octavo pasajero
Entrevista con el vampiro
El silencio de los corderos
Drama / Drama
Bizitzaren gai garrantzitsuenak, hala nola maitasuna, jeloskortasuna, maitasun-galtzea eta
abar tratatzen dituzten istorioak.
Adibideak:
Sólo el cielo lo sabe
Todo sobre mi madre
Ekintzazko zinema / Cine de acción
Genero honen ezaugarriak dira kontaketa eskematikoa izatea, protagonistak pertsonaia
arketipikoak izatea eta pertsekuzio, ihesaldi, korrikaldi, leherketa, tiroketa eta antzekoez
beteriko sekuentzia ugari izatea.
Adibideak:
La jungla de cristal
Mentiras arriesgadas
Speed, máxima potencia
Fantasia eta zientzia-fikziozko zinema / Cine fantástico y de ciencia
ficción
Zinema-genero honek alegiazko etorkizun batean, garapen teknologiko handiagokoan,
kokatutako istorioak kontatzen dituzten filmak biltzen ditu.
Adibideak:
Ultimátum a la tierra
La guerra de las galaxias
Encuentros en la tercera fase
Abyss
6. Bideo-grabazioetarako generoen zerrenda Berrikuspen data: 2009ko Urtarrila
Or.: 6/13
Euskadiko Irakurketa Publikoko Sarea
Red de Lectura Pública de Euskadi
Film laburrak / Cortometrajes
Hogeita hamar minutu baino gutxiagoko iraupena duten fikziozko filmak (dokumentalak
ez dira atal honetan sartzen).
Adibideak:
Mirindas asesinas
Gerra-zinema / Cine bélico
Gerrako filmak biltzen dituen zinema-generoa da. Gerrakoa izanik, aldi berean drama, bai
eta komedia ere, izan daiteke. Eta hainbat azpigenero izan ditzake (Bigarren mundu-gerra,
itsaspekoak, ihesaldiak eta abar).
Adibideak:
Senderos de gloria
Salvar al soldado Ryan
Apocalypse Now
Haurrentzako zinema / Cine infantil
Haurrei zuzendutako filmak katalogatzeko orduan, BETI GEHITUKO zaio idazpuru hori
genero nagusiari (animazioa, abenturak eta abar), horrela haurrentzako filmak eta
helduentzakoak bereizteko.
Komedia / Comedia
Genero honek ikuslea dibertitu edo barre eginarazi nahi dio gertakizun korapilatsu eta
askotariko gatazken, pertsonaia bitxien eta elkarrizketa burutsuen bitartez. Gaur egunean
oso arrakastatsuak dira “komedia erromantikoak” deiturikoak. Ildo horretan, komedia
erromantikoak deskribatzeko “Komedia” eta “Zinema erromantikoa” generoak
erabiltzea gomendatzen dugu.
Adibideak:
Aupa Etxebeste!
Con faldas y a lo loco
Pretty woman
El diario de Bridget Jones
7. Bideo-grabazioetarako generoen zerrenda Berrikuspen data: 2009ko Urtarrila
Or.: 7/13
Euskadiko Irakurketa Publikoko Sarea
Red de Lectura Pública de Euskadi
Suspensezko zinema / Cine de suspense
Intrigazkoa edo thriller ere deitzen zaio, eta krimen gertaerak eta horien ikerketa azaltzen
du. Hitchcocken filmak dira adibiderik eredugarriena.
Adibideak:
La ventana indiscreta
Lo que la verdad esconde
Instinto básico
Western zinema / Western
Ipar Amerikako mendebalde urrunean kokatutako gertaerak kontatzen ditu.
Adibideak:
La diligencia
Silverado
Duelo de titanes
Zinema beltza / Cine negro
Genero honen ezaugarririk garrantzitsuenak dira 20 eta 30ko hamarkadetan Estatu
Batuetan kokatutako krimen, detektibe, gangster eta lapurren istorioak; nahiz eta genero
honetan sartzen diren, intriga kriminala izanik, pertsonaien deskribapenari eta horiek
ibiltzen diren inguruei garrantzia ematen dieten filmak ere. Halaber, genero honen barruan
sar daitezke mafiari buruzko filmak ere.
Adibideak:
El enemigo público número uno
El halcón maltés
Ser o no ser
La jungla de asfalto
El padrino
Zinema biografikoa / Cine biográfico
Zinema-genero honek pertsonaia baten edo batzuen biografia kontatzen duten filmak
biltzen ditu. Erromantikoa izanik, aldi berean drama, komedia eta abar ere izan daiteke.
8. Bideo-grabazioetarako generoen zerrenda Berrikuspen data: 2009ko Urtarrila
Or.: 8/13
Euskadiko Irakurketa Publikoko Sarea
Red de Lectura Pública de Euskadi
Adibideak:
Gandhi
Chaplin
Amadeus
Zinema dokumentala / Cine documental
Gertaera errealak islatzen ditu, fikziotik urrunduta.
Adibideak:
El efecto Iguazú
La pelota vasca (la piel contra la piedra)
Bowling for Columbine
Zinema erlijiosoa / Cine religioso
Genero honetan pasioak, Itun Berriko gertaerak eta, batez ere, Kristoren eta santuen
bizitzak gailentzen dira.
Adibideak:
Rey de reyes
Los diez mandamientos
La última tentación de Cristo
Zinema erotikoa / Cine erótico
Helduentzako zinema da, baina ez da pornografikoarekin nahasi behar, horietan sexu-
harreman esplizituak erakusten baitira. Erotismoa leuna da lizuna baino gehiago, iradoki
egiten du erakutsi baino gehiago, eta maitasunaren dimentsio fisiko eta sentsualaren
gorespena adierazten du.
Adibideak:
Beroaldirik beroaldi
El último tango en París
El color de la noche
9. Bideo-grabazioetarako generoen zerrenda Berrikuspen data: 2009ko Urtarrila
Or.: 9/13
Euskadiko Irakurketa Publikoko Sarea
Red de Lectura Pública de Euskadi
Zinema erromantikoa / Cine romántico
Zinema-genero honetako filmetan maitasun-istorioak kontatzen dira, gehienetan, bi
pertsonen artekoak. Erromantikoa izanik, aldi berean drama, komedia eta abar ere izan
daiteke. Ildo horretan, komedia erromantikoak deskribatzeko “Komedia” eta “Zinema
erromantikoa” generoak erabiltzea gomendatzen dugu.
Adibideak:
Los puentes de Madison
Titanic
Un paseo por las nubes
Zinema historikoa / Cine histórico
Iraganeko gertaerak ikuspegi errealista batez tratatzen duten filmak dira. Azpigeneroak
ditu, besteak beste, “biopic”ak edo pertsonaia ospetsuen biografiak.
Adibideak:
Lawrence Arabiako
El Cid
Gladiator
Zinema komikoa / Cine cómico
Ez da komediarekin nahasi behar, izan ere zinema komikoak ikuslearen barre-algara eragin
nahi baitu umore zentzugabeko, grotesko edo errazeko gertaeren bitartez; “komedia”
izeneko generoak, ordea, bitarteko “leunagoak” erabiltzen ditu. Charlot, Harold Lloyd eta
“Lodia eta Argala”ren filmak dira genero honen adibide klasikoak. Gaur egungo
zinemagintzan genero honen barruan sar genitzake Jim Carreyk antzeztutako filmak,
Farrelli anaiek zuzendutakoak edota “parodia” azpigeneroan kokatutakoak.
Adibideak:
Dos tontos muy tontos
Aterriza como puedas
Scary Movie
10. Bideo-grabazioetarako generoen zerrenda Berrikuspen data: 2009ko Urtarrila
Or.: 10/13
Euskadiko Irakurketa Publikoko Sarea
Red de Lectura Pública de Euskadi
Zinema mutua / Cine mudo
Zinemagintza sortu zenetik zinema soinuduna agertu artean egindako filmen multzoa.
Adibideak:
El nacimiento de una nación (1915)
Tiempos modernos (1925)
Las dos huérfanas (1921)
Zinema musikala / Cine musical
Genero horren barruan sartzen dira kantuen, dantzen edota koreografien bitartez musikaren
ikuskizunari garrantzia eskaintzen dioten film guztiak.
Adibideak:
Siete novias para siete hermanos
Oz-eko aztia
Chicago
Zinema sozial eta politikoa / Cine social y político
Zinema-genero honetan eduki politiko eta/edo sozial handiko gaiak, istorioak edo
pertsonaiak tratatzen dira, jarrera konprometitu baten ikuspegiaz. Adierazgarriak dira Ken
Loach edo Fernando León de Aranoaren filmak.
Adibideak:
Mikelen heriotza
Lloviendo piedras
Los lunes al sol
11. Bideo-grabazioetarako generoen zerrenda Berrikuspen data: 2009ko Urtarrila
Or.: 11/13
Euskadiko Irakurketa Publikoko Sarea
Red de Lectura Pública de Euskadi
IKUS-ENTZUNEZKOAK
Antzerki-emanaldiak / Representaciones teatrales
Antzerki-lanen zuzeneko emanaldien grabazioak jasotzen dituzten bideo-grabazioak.
Adibideak:
Kutsidazu bidea, Isabel
La venganza de Don Mendo
Dibulgazioko ikus-entzunezkoak / Audiovisuales divulgativos
Izaera sozial, politikoa, elektorala, komertziala, enpresariala eta abar duten bideo-
grabazioak.
Adibidea:
Alderdi Eguna ‘05!
Haurrentzako antzerki-emanaldiak / Representaciones teatrales
infantiles
Haurrei zuzendutako antzerki-lanen zuzeneko emanaldien grabazioak jasotzen dituzten
bideo-grabazioak.
Adibidea:
Tramankuluak
Haurrentzako ikus-entzunezko didaktikoak / Audiovisuales didácticos
infantiles
Haurrei zuzenduriko bideo-grabazio didaktiko eta/edo prestakuntzakoak. Gehienetan jolas-
izaera izaten dute.
12. Bideo-grabazioetarako generoen zerrenda Berrikuspen data: 2009ko Urtarrila
Or.: 12/13
Euskadiko Irakurketa Publikoko Sarea
Red de Lectura Pública de Euskadi
Adibideak:
Zatoz jolastera!
Baby Einstein
Haurrentzako ikuskizunak / Espectáculos infantiles
Hainbat eratako ikuskizunen bideo-grabazioak, gainerako ezein generotan koka ezin
daitezkeenak eta haurrei soil-soilik zuzendutakoak. Multzo honetan kokatuko lirateke,
adibidez, Txirri, Mirri eta Txiribitonen bideoak.
Adibideak:
Pantera beltza / Txirri, Mirri eta Txiribiton
El mago Txan (Vídeos con actuaciones del mago)
Ikus-entzunezko didaktikoak / Audiovisuales didácticos
Bideo-grabazio didaktiko eta/edo prestakuntzakoak, gehienetan, autoikasketara
bideratutakoak. Halakoak dira hizkuntza-ikastaroak, brikolaje, aerobic edo teknika
artistikoen bideo-grabazioak eta abar.
Adibideak:
Bricomanía
El método Pilates
Ikuskizunak / Espectáculos
Hainbat eratako ikuskizunen bideo-grabazioak, gainerako ezein generotan koka ezin
daitezkeenak; hala nola zirkua, magia eta abar.
Adibideak:
Saltimbanco (Videograbación del espectáculo del Circo del Sol)
Los mejores trucos de Tamarit (Vídeos con actuaciones del mago)
Kirol ikus-entzunezkoak / Audiovisules deportivos
Kirol-ekitaldiak jasotzen dituzten bideo-grabazioak: futbol-partidak, auto-lasterketak,
kirolariei buruzko monografikoak eta abar.
13. Bideo-grabazioetarako generoen zerrenda Berrikuspen data: 2009ko Urtarrila
Or.: 13/13
Euskadiko Irakurketa Publikoko Sarea
Red de Lectura Pública de Euskadi
Adibideak:
Athletic Club de Bilbao : 100 años en imágenes
Nba Michael Jordan Air Jordan
Kontzertuak eta musika-bideoak / Conciertos y vídeos musicales
Bakarlarien, taldeen eta abarren musika-bideoak (bideoklipak) edota zuzeneko emanaldiak
jasotzen dituzten bideo-grabazioak.
Adibideak:
Su Ta Gar Zuzenean
Rude boy / The Clash
Umorezko ikus-entzunezkoak / Audiovisuales de humor
Umorezko bideo-grabazioak: telebistako saioak, umorezko monologoen bildumak,
umoristen monografikoak eta abar. EZ DA ZINEMA KOMIKOAREKIN NAHASTU
BEHAR.
Adibideak:
Vaya semanita
¿Digamelón? / Martes y Trece