Lojistik üslerin tanıtımı ve işlevleri hakkında..

1. Serdal Kepil
1

2. Dünya Ticaretinin Kalbi:
 Bugün ve gelecekte dünya ticaretinin kalbi
lojistik üslerdir.
 Ülkeler
 Ticaret potansiyelinin artması,
 Eşya hareketinin hızlanması gibi nedenlerden
dolayı belirli politikalar üretmektedir.
2

3. 1. Lojistik Üs Kavramı
 Bu politikaların başlarında ‘Lojistik Üs’ler
gelmektedir.
 Lojistik üsler başlangıçta deniz ve havalimanlarıdır.
 Uluslararasılaşma süreci ile deniz ve havalimanlarının
birbirleriyle entegrasyonu, önce taşıma merkezi daha
sonra dağıtım merkezi, nihayetinde lojistik üs halini
almıştır.
3

4. Lojistik Üs Gelişim Modeli
Lojistik
Üs
Uluslararasılaşma Süreci
Ekonomik Serbestleşme
Dağıtım Bunun temel nedenleri:
Merkezi
 Uluslararası etkileşim
Taşıma derecesi,
Merkezi
Ekonomideki rol,
Ulaşılabilme (erişim),
Deniz Taşıma sistemleri
Limanı / entegrasyonu,
Hava Maliyet’lerdir.
Limanı
Taşıma Sistemlerinin Entegrasyonu (Ağ Yapı)
Bilişim Teknolojilerinin Yaygın Kullanımı
4

5. 1. Lojistik Üs Kavramı
 Deniz limanları için lojistik üs kavramının
kullanımının arkasında;
 İthalat-ihracat ve transit ticaret olanakları,
 Geniş kapasitede yükleme ve boşaltma olanakları,
 Diğer taşıma türleri olan karayolu, demiryolu, havayolu, iç
su taşımacılığı, yakın deniz taşımacılığı ve boru hattı
taşımacılığı ile entegrasyon,
 Kilometrelerce uzanan rıhtım ve farklı özelliklerde
depolama alanları,
 Çeşitli tip ve büyüklükteki gemilere verilebilen hizmetler
gibi unsurlar yer almaktadır.
5

6. 1. Lojistik Üs Kavramı
Konteyner gemilerinden tankerlere, kuru/dökme
yük gemilerinden iç su taşımacılığında kullanılan
gemi tiplerine kadar farklı deniz aracı bu lojistik
üsten faydalanabilmektedir.
6

7. 1. Lojistik Üs Kavramı
 Diğer bir lojistik üs başlangıç modeli
havalimanlarıdır.
 Son yıllarda rekabet, uçak kapasitelerinin ve
filolarının büyümesi nedeniyle popülerliği
artmıştır.
7

8. 1. Lojistik Üs Kavramı
 Geniş yolcu ve kargo kapasitesi,
 Geniş Depolama alanlarının varlığı,
 Altyapı ve yer hizmetlerinde yüksek kalite,
 Çok sayıda kargo uçaklarının aynı anda
yükleme-boşaltma yapabilmesi,
 Karayolu, demiryolu ve denizyolu ile
entegrasyon gibi kriterler havalimanlarını
lojistik haline getirmiştir.
8

9. 1. Lojistik Üs Kavramı
 Sonuç olarak,
Lojistik üs;
Taşımacılık Dağıtım Depolama Elleçleme
Konsolidasyon Ayrıştırma Gümrükleme İthalat
İhracat Transit Altyapı Sigorta
gibi işlemlerin belirli bir bölgedegerçeleştirilmesi.
9

10. 1. Lojistik Üs Kavramı
Terminal
Aktarma Limanı
Şebeke
Lojistik Üs
Eşya Akışı
Terminal
Taşıma Koridoru
Taşıma / Dağıtım
Depolama / Elleçleme
Finans / Sigorta
İtracat / İthalat / Transit
10

11. 2. Lojistik Üs Türleri
 Lojistik Üs, teknik ve hukuki altyapısı ile coğrafi
konumu elverdiği ölçüde, yerel ölçekten
başlayarak bölgesel, uluslar arası ve küresel
boyutta bir cazibe merkezi olabilmektedir.
11

12. Lojistik Üs Yerleşim Merkezi
Yerel
Küresel Bölgesel
Uluslararası
Altyapılar
Ulaşılabilirlik
Lojistik üsler ölçek, ticaret hacmi ve verilen entegre lojistik hizmetlerin çeşitliği
bakımından
sıralanmak istenirse;
• Küresel lojistik üsler, • Bölgesel taşıma ve dağıtım üsleri,
• Uluslararası lojistik üsler, • Yerel Taşıma ve Dağıtım üsleri,
olarak ayırmak mümkündür. 12

13. 2.1. Küresel Lojistik Üsler
 En önemli özelliği;
 Kıtalar arası taşımacılıktaki temel bağlantı
noktalarıdır.
 Örnek olarak:
 Trans Pasifik Hattı
 Trans Atletik Hattı
 Avrupa – Uzak Doğu Hattı
13

14. 2.1. Küresel Lojistik Üsler
 Küresel Lojistik üs;
 Coğrafi ve ekonomik açıdan bulunduğu kıtanın
en uygun yerleşim bölgesinde yer alır.
 En önemli avantajı tüm taşıma türlerini rahatlıkla
kullanabilmesi ve birçok ülkeye olan yakınlığıdır.
 Birçok türdeki eşya küresel lojistik üslerde
toplanır, depolanır, dağıtıma hazır hale getirilir
ve alıcılara ulaştırılır.
14

15. Deniz limanı olarak lojistik üs fonksiyonları

16. Küresel lojistik üslerin diğer temel özellikleri
a. Teknik olarak ileri düzeyde kombine taşımacılık imkanının
varlığı,
b. Standart ve dünya ile harmonize yasal çerçeve,
c. En son bilgisayar ve iletişim teknolojilerinin kullanımı,
d. Farklı müşteri tip ve farklı yapıdaki lojistik faaliyetler için
uygun hizmet çeşitliliği ve düşük maliyetler,
e. Geniş coğrafi alanlar,
f. Kapsamlı elleçleme ve depolama hizmetleri,
g. Gelişmiş bankacılık ve sigortacılık,
h. Lojistik konusunda yetişmiş profesyonel insan kaynakları,
olarak sıralanmaktadır.
16

17. Küresel Lojistik Üsler
 Lojistik üslerin derecelendirilmesi yapılırken;
 Deniz limanları için konteyner taşımaları ve diğer
tanker, kuru – dökme yük vb. (TEU ve metrik ton)
açısından verilen kapasiteler,
 Hava limanları için ise kargo potansiyelinin
yanında yolcu potansiyelinin de birlikte
düşünülmesi daha doğru olacaktır.
17

18. Küresel Lojistik Üsler
 Deniz limanı olarak; Rotterdam, Antwep, Hamburg,
Marsilya, Hong Kong…
 Havalimanı olarak; Memphis, Hong Kong, Tokyo,
Singapur, New York, Londra…
örnek olarak verilebilir.
18

19. 2.2 Uluslararası Lojistik Üsler
 Uluslararası lojistik üsler,
 Kıtanın belirli bir coğrafi alanında ve taşıma
ekseni içinde yer alırlar,
 Uluslararası taşıma sistemi ve eşya akışı içinde
büyük öneme sahiptirler,
 Büyük eşya tip ve özelliklerinin konsolidasyonu
ve ayrışması vb. lojistik operasyonlara
uygundurlar.
19

20. 2.3. Bölgesel Taşıma ve Dağıtım Üsleri
 Bölgesel taşıma ve dağıtım üsleri,
 Uluslar arası taşıma eksenlerine ve stratejik
limanlara yakındır,
 Eşya transferi, aktarma, depolama ve/veya
dağıtım faaliyetleri için kullanılır,
 Baskın bir taşıma türünün varlığı ve diğer taşıma
türleri ile entegrasyonu vardır.
20

21. 2.4. Yerel Taşıma ve Dağıtım Üsleri
 Yerel taşıma ve dağıtım üsleri,
 Çoğunlukla ulusal bazda faaliyet gösterirler,
 Bulunduğu ülkenin üretim ve tüketim merkezleri ile
yurtdışı ithalat-ihracat hareketlerine katkıda
bulunurlar,
 Entegre lojistik faaliyetleri pek gelişmemiştir,
 Bölge ekonomisinin canlılığı için fazla stratejik öneme
sahiptirler,
 Ulusal bazda faaliyetlerinden dolayı yasal çerçeve ve
gümrük gibi bürokratik süreçlerden fazla
etkilenmezler.
21

22. 3. Lojistik Üslerin Temel Özellikleri
1. Coğrafi Konum; küresel taşıma koridorları, bölge ülkeleri, üretim ve
tüketim merkezlerine yakınlık,
2. İthalat, ihracat, transit ve gümrük rejimlerinde ticaret odaklılık,
3. Uluslar arası ve yurtiçi demiryolu, denizyolu, karayolu, iç su yolu ve boru
hattı taşıma bağlantıları,
4. Kombine taşımacılık altyapısı,
5. İş süreçlerinde standartlaşma,
6. Yasal çerçevede basitlik,
7. Genişletilmiş bilgi ve iletişim teknolojileri altyapısı,
8. Lojistik meslek kollarında çeşitlilik ve uzmanlaşmış insan kaynakları,
9. Lojistik üs saha genişliği,
10. Havayolu kargo taşımacılığında hizmet veren pistlerin sayı ve uzunlukları,
11. Havayolu kargo taşımacılığında gelişmiş yer hizmetlerinin varlığı,
12. Denizyolu eşya taşımacılığında liman derinliği, gemi manevra kapasitesi
ve rıhtım uzunluğu,
22

23. 3. Lojistik Üslerin Temel Özellikleri
13. Denizyolu eşya taşımacılığında liman altyapısı; teknik donanımlar; vinçler,
forkliftler, vb.
14. Ro-Ro ve yolcu terminalleri,
15. Gümrük idari üniteleri,
16. Lojistik işletmeler için ofisler,
17. Dağıtım merkezleri,
18. Açık, kapalı ve soğutmalı depolama alanları,
19. Tehlikeli madde depolama merkezleri,
20. Tamir ve bakım hizmetleri,
21. Bankacılık ve finans kurumları,
22. Sigorta hizmetleri,
23. Ambalaj, paketleme ve elleçleme hizmetleri,
24. Lojistik eğitiminde çeşitlilik ve uzmanlaşma;
25. Sosyal mekanlar; konaklama, dinlenme ve eğlence alanları.
23

24. Türkiye Açısından Değerlendirme
 Türkiye lojistik açıdan,
 Oldukça stratejik bir öneme sahiptir.
 Ancak bu avantaj ekonomik gelişmeye ve ticaret
hacmine yansımamaktadır.
 Lojistik üs ticaretin ve ekonomik kalkınmanın
kalbidir.
 Ancak İstanbul, İzmir ve Mersin’deki deniz ve hava
limanları dünya ölçeğine göre geri durumdadır.
 Ekonomik açıdan gelişmek ve coğrafi avantajları
kullanabilmek için başarılı örneklerle bir kıyaslama
yapılmalı ve gerekenlere karar verilmelidir.
24