1. JAARGANG 4, NR 8, DECEMBER 2010
JeugdenCo VOOR PROFESSIONALS IN DE JEUGDSECTOR
CLIËNT
BEZUINIGEN? ZET DE
Sociale media
!
ZELF AAN HET WERK
MISBRUIK:
OUD-DIRECTEUR OVER
jn
Twitter en Skype zi ‘PROTOCOLLEN HELP
EN NIET’
rg
goudmijn voor jeugdzo VINCENT FELITTI: ’MISH
ANDELDE
EERDER’
KINDEREN STERVEN

2. Sociale media: potentiële goudmijn voor jeugdzorg
Wat hieronder
staat, weet uw
cliënt allang
| voor professionals in de jeugdsector
Vacature jeugdzorgprofessional
Aantal uren: 32 flexibel.
In bezit van rijbewijs online-vaardigheden en smartphone.
Je werkt vanuit ons kantoor onderweg, thuis, etc.
Twitter over deze vacature! Ontmoet je nieuwe collega’s via YouTube of 13
JeugdenCo |
chat! Vind meer vacatures op onze LinkedIn-groep! door Merel van Dorp
Via Twitter binnen vijf minuten een zijn antwoord. Een eigen chatsite vindt
crisisbed vinden. Even via de chat je hij onnodig. “MSN is gratis. Zelfs min-
cliënt voorthelpen. Met LinkedIn ken- der begaafden in mijn bestand kunnen
nis delen met ketenpartners. Digitale ermee overweg. Je kunt chatten onder
sociale media hebben ongekende een andere naam en de sessie afscher-
mogelijkheden, maar de jeugdzorgwe- men voor buitenstaanders.”
reld benut ze nauwelijks. Een handvol
organisaties werkt er op beperkte Skypen met autisten
schaal mee. Beleid op dit punt is er Met skypen, mailen, sms’en en chatten
nauwelijks. kan Coster vaker éven contact opne-
Individuele hulpverleners pionieren. men. Een fysieke afspraak kost meer
Zoals Wim Coster, die als zelfstandige tijd om te plannen, duurt langer en
hulp verleent aan jeugd en volwasse- komt vaak te laat: de actuele hulpvraag
nen. Alle communicatiekanalen staan is alweer voorbij. Cliënten maken geen
continu open: op de smartphone mail, reiskosten en durven eerder, zelfs met
telefoon, sms, thuis ook MSN. “Een een kleine vraag, te mailen dan een
cliënt krijgt binnen een kwartier ant- instellingspand te betreden. Sommige
woord, ook ’s avonds en ’s zondags. doelgroepen bedien je zelfs beter. Cos-
Het voorkomt dat situaties escaleren. ter: “Face to face met een autist moet
Dat zou me meer tijd kosten en is duur- ik trekken om er iets uit te krijgen.
der.” Mailend produceren ze lappen tekst
Coster googelt soms een filmpje, bij- over hun gevoel.”
voorbeeld over de gevolgen van drugs- Coster denkt dat de helft van de hulp
gebruik, en deelt dat met de cliënt via via sociale media kan verlopen. “Zelfs
een netwerksite als Hyves, LinkedIn of taakstraffen, want de helft ervan gaat
Facebook. Of hij plakt al chattend een om kennisoverdracht. Zet films op
snel gevonden link naar budgettips in YouTube of laat delictplegers serious

3. games doen over oorzaken, gevolgen en
feiten. Daaraan koppel je een site met digi-
tale overhoringen. Met een minimumscore
van 80 procent sluit je het programma af. Ik
wed dat de informatie beter beklijft dan vier
Een negatieve tweet
over jeugdzorg?
‘Vraag meteen wat
beter kon, en hoe’
| voor professionals in de jeugdsector
bezoekjes aan een kletsende mevrouw.”
Toch blijft het belangrijk om een cliënt te
zíén, meent Coster. Dat kan ook online. “Een
jongen aan wie ik ambulante woonbegelei-
ding geef, bel ik met Skype. Kan-ie meteen
via de webcam laten zien of zijn kamer een
zooi is. Voor hem voelt dit contact minder
alsof ik zijn privédomein binnendring.”
Maar het is toch gevaarlijk als jongeren Nog meer kennisdeling en bijscholing:
Koffie als thuis zomaar privégegevens online slingeren? congressen zouden live een digitale vari-
14 Overal en altijd werken door sociale media? En privacygevoelig als professionals cases ant kunnen streamen (‘uitzenden’), zodat
JeugdenCo |
Een recept voor stress en burn-out, toch virtueel delen? Klopt. Daarom moeten or- u toch dat congres in Leuven, Leeuwarden
zeker? Dat valt mee. Filerijden of treinleed ganisaties goed nadenken over beveiliging of Londen kunt volgen. En er vragen kunt
wordt beperkt. De koffie smaakt als thuis en hun medewerkers en cliënten digitale stellen. Om u nieuwe kennis goed eigen te
– want daar bent u. Op een zonnige maan- wijsheid bijbrengen.
dagmiddag maakt u een strandwandeling
en doet uw werk daarna per notebook of Yammer Cijfers
smartphone. U bent permanent bij. Hoezo Tot die twaalfhonderd leden van de Jeugd-
stress? zorg 2.0 behoort Erik Gerritsen, bestuurder bedrijven het gebruik van Facebook en
Het is bovendien écht vraaggericht werken: van BJAA, het Amsterdam BJZ. Hij hoorde Twitter onder werktijd. Zes van de tien
via sociale media is hulp werkelijk op maat daar over Yammer, een besloten Twitter, bedrijven is bang voor reputatieschade.
gesneden. We zeggen vraaggericht te wer- waarbij je in maximaal 140 tekens opmer-
ken, maar wat we doen is zenden, zenden, kingen en vragen met je volgers deelt. Hij blijkt dat een op de vijf jeugdprofessio-
zenden. En niet doelgroepgericht: één folder wil Yammer komende maanden invoeren. nals sociale media gebruikt in het werk
voor álle jongeren over seks. Via een ge- “Stel, je zit bij de kinderrechter en hebt met jongeren. De helft gebruikt sociale
personaliseerde portal kan de zestienjarige een vraag over een bepaald formulier. Tik media alleen privé. De rest weet er
jongen precies de juiste informatie printen. hem in op Yammer en er is altijd wel ie- weinig van.
Laurens Waling van adviesbureau Alares mand van onze zeshonderd werknemers
organiseert workshops en lezingen over die dat net leest en antwoord weet. Zit je Voordelen van sociale media
jeugdzorg 2.0 en startte de gelijknamige tegenover elkaar op kantoor, dan vraag je
LinkedIn-groep. “Voor welke organisatie ook wel eens iets. Nu heb je veel meer col- ervaring uitwisselen
een professional werkt, zal zo’n jongere lega’s tot je beschikking.”
een biet zijn. Hij wil hulp. Dus hij logt in via En wat als de antwoorden niet kloppen? zijn
Facebook of Hyves, kiest een professional, “Fouten worden juist vaker gemaakt door -
kiest of hij online of offline contact wil en iets niet of aan een beperkt clubje mensen denken over je aanbod
maakt via een digitale agenda meteen een te vragen. Het werkt als Wikipedia: men-
afspraak. Met Tungle.me staat die meteen in sen verbeteren elkaar. Wat zou het een
de Outlookagenda van de hulpverlener. Of kick geven om als organisatie de reputatie deel van ‘het Nieuwe Werken’
hij stelt de vraag aan een jongerengroep op te verwerven dat je meestal goede ant-
internet.” woorden geeft.” bijscholen

4. Leeswijzer voor
sociale-mediabeten
Community: netwerk van mensen in online-
groepen, die informatie en vragen delen.
Facebook: internationale sociale site.
Hyves: Nederlandse, informele sociale site.
LinkedIn: meer loopbaangerichte sociale site.
Profiel: personalia en andere weetjes over de
maken, oefent u online in serious games. eigenaar van de site. van een Hyvesgroep van het jongerencen-
Of dichter bij huis: neem een groepstherapie Serious games: computerspellen met educa- trum stroomden leden eerst digitaal toe, en
of interventie op en deel de beelden (beslo- tief karakter. vervolgens irl (in real life). In anderhalf jaar
ten) met andere jeugdhulpverleners. Wat is Smartphone: Mobiel met qwerty-toe- tijd kreeg jc-b-town.hyves.nl bijna zeshon-
een betere manier om de behandeling, de tsenbord, waarmee mailen en internetten derd leden.
situatie en uzelf onder de loep te nemen? mogelijk is. Almis post (meldt; spreek uit: ‘poost’) ac-
Hoe simpel is het live via de webcam een Sociale media: websites als Twitter, Face- tiviteiten, die ook weer op de persoonlijke
collega te coachen? BJAA doet het al, op book, MySpace, LinkedIn, Hyves voor contact profielpagina’s van de jongeren verschijnen
kleine schaal. met anderen via korte of lange berichten, – hún vrienden worden dus ook bereikt.
Voor Gerritsen (BJAA) krijgen termen als beeld en geluid. Verder blogt Almis. “Daarop wordt bijna
gezinsgerichte aanpak en buurtnetwerk een Skypen: via de computer telefoneren, even- nooit gereageerd, maar als ik jongeren
andere klank door sociale media. “De omge- tueel met beeld. spreek, zeggen ze er wel vaak iets over.
ving betrekken wordt makkelijker. Je kunt Twitter: korte berichten lezen van de groep Over hun privéleven zetten ze wel van alles
buurtgenoten eenvoudiger mobiliseren voor mensen die u volgt en schrijven aan de groep op het net. Las ik wat een paar jongens met
| voor professionals in de jeugdsector
vrijwillige ondersteuning. Zodat we met mensen die u volgen. een meisje uitspookten. Kom ik ze tegen
minder geld toch veel kunnen.” Vrienden: kennissen, collega’s, vrienden dan zeg ik niet: ‘Hé, wat las ik nou, man!’,
Natuurlijk: niet iedereen heeft een smart- door u toegelaten als ‘vriend’. U kunt ook maar vraag: ‘Hoe ver mag je gaan met een
phone, twittert of is lid van een sociale ‘ontvrienden’. meisje?’”
mediagroep. Maar vorig jaar werden in Web 2.0: veelgebruikte aanduiding voor De jongerenwerker gebruikt internet ook
Nederland al bijna een miljoen smartphones interactief gebruik van internet. als vindplaats. Zo hoorde hij over terugke-
verkocht, dit jaar waarschijnlijk 1,4 miljoen. Yammer: besloten Twitter. rende overlast in een wijk; veroorzakers
90 procent heeft thuis toegang tot internet, onbekend. Via Hyves vond Almis een groep
30 procent via de ‘foon’. Op Italianen na zijn jongeren die onder een viaduct hadden af-
Nederlanders de grootste sociale-mediage- Sommige adverteerders weten via zo’n net- gesproken. Hij erheen. “Ben je een stille?”,
bruikers van Europa. werk veel buzz te creëren, wat hun naam vroegen ze direct. “Ik vertelde dat ik niet
ten goede komt. Jeugdzorg kan daar nog van de politie was en dat ik hun ontmoe- 15
Crowdsourcen
JeugdenCo |
wat van leren. Mooren adviseert: “Voer tingsplek via het net had gevonden. Daarna
Willen buren, ouders en zelfs (ex-)jeugd- virale campagnes: maak een grappig, praatten we over wat zij in de wijk misten.”
zorgcliënten wel betrokken worden bij schokkend of opvallend filmpje, zet dat op Almis besteedt zo’n acht uur per week aan
jeugdzorg? Nee, want de jeugdzorg heeft YouTube, attendeer ‘vrienden’ erop. Spreekt online-activiteiten, ook in zijn vrije tijd. Zijn
een imagoprobleem. Maar ook hier doen welzijnsinstelling heeft geen beleid op soci-
sociale media goed werk. Een negatieve ale media of geld daarvoor beschikbaar. Zijn
tweet over jeugdzorg? “Vraag meteen wat smartphone kocht hij zelf. “Laatst liet een
beter kon, en hoe”, stelt Stefan Mooren van meisje op vrijdagavond een bericht achter
Knalgroen, adviesbureau over nieuwe me- ‘Snel reageren, op Hyves: is er verschil tussen wiet en hasj?
dia. “Al die volgers lezen het bericht ook. En
liefst dus ook jouw antwoord. De NS doen
ook ’s avonds, Bij zulke vragen kun je moeilijk tot maan-
dagmorgen wachten.” <
dat al zo; webcare heet dat. Succesvol com- voorkomt dat
municeren via sociale media betekent een Reageren? redactie@jeugdenco.nl
dialoog voeren. Weinigen doen dat.”
situaties escaleren’
Zijn advies voor gebruik van LinkedIn, Face- Meer weten?
book of Twitter: “Probeer ‘vrienden’ te wor- LinkedIngroep Jeugdzorg 2.0: http://linkd.
den met betrokkenen, (ex-)cliënten en jeug- in/9wdATE
digen en vraag waarmee ze bezig zijn. Zo het filmpje aan, dan zoeft het door Neder- Lees ‘Easycratie’ van M. Aslander en E.
begint het echte verbinden. En verbinden land. Zorg voor een link naar de organisatie, Witteveen (of de boekbespreking op blz. 34).
‘vrienden’ jou graag aan hun vrienden. Dat mogelijkheid tot reageren en een koppeling
duurt maanden, maar zo creëer je een echt aan andere internetgroepen.”
betrokken community. Zij kunnen meeden- Zo komen jeugdzorg en doelgroep eindelijk
ken om het hulpaanbod te verbeteren – dat dichter bij elkaar. Want vergis u niet: wat u
heet crowdsourcing of cocreatie.” hier leest, is voor jongeren geen nieuws. Ze
Moet je daarvoor een communitymanager zíjn al veel online. Dat merkte Ahmet Almis,
aanstellen, zoals de NS hebben? Mooren: “In straathoekwerker bij Delta en teamleider
het begin misschien. Maar uiteindelijk moe- jongerenwerk bij Stimulans. Flyeren over
ten álle hulpverleners weten hoe het werkt. het pasgeopende jongerencentrum B-Town
Dan wordt het pas een goed netwerk.” trok nauwelijks bezoekers. Na de lancering