ΤΠΕ

1. Η ήττα των Αθηναίων στους Αιγός Ποταμούς-το τέλος ενός πολέμου...
Φύλλο εργασίας με χρήση ΤΠΕ – Ομάδα Η΄ :
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΙ
Ημερομηνία: 24/11/14
Ονοματεπώνυμο: Κυριακή Δαμαλά
Τάξη: Α1
1) Πού απέβλεπε το ψήφισμα της αποκοπής των χειρών και πού έχει τις ρίζες του;
Μετά την ολική καταστροφή του αθηναϊκού στόλου στους Αιγός ποταμούς, ο Λύσανδρος
συγκάλεσε πολεμικό συμβούλιο. Εκεί, οι Αθηναίοι κατηγορήθηκαν από τους συμμάχους ως
εγκληματίες πολέμου, όχι για την παραβίαση κάποιων γραπτών νόμων, αλλά για την παραβίαση
άγραφων κανόνων, που αφορούσαν στην τύχη αιχμαλώτων και ομήρων. Πράγματι, οι Αθηναίοι
είχαν αποφασίσει σε περίπτωση νίκης στη ναυμαχία να κόψουν το δεξί χέρι των αιχμαλώτων τους,
ώστε να μην μπορούν να ξαναπολεμήσουν. Με αυτή την αποτρόπαια πράξη, στόχευαν στο να
ανακόψουν το ρεύμα των λιποτακτών και αυτών που προσχωρούσαν στις τάξεις τού σπαρτιατικού
ναυτικού δελεασμένοι από τα χρήματα του Κύρου.Άλλες πηγές, όπως ο Πλούταρχος, αναφέρουν
ότι οι Αθηναίοι είχαν αποφασίσει να κόψουν όχι το χέρι αλλά τον αντίχειρα του δεξιού χεριού,
ώστε όσοι θα συλλαμβάνονταν αιχμάλωτοι να μην μπορούν να πιάσουν δόρυ, αλλά να μπορούν να
κρατούν το κουπί, ώστε να χρησιμοποιηθούν ως κωπηλάτες στα αθηναϊκά πλοία, σε
καταναγκαστικά έργα.
2) Αναζητήστε στο διαδίκτυο πληροφορίες για θηριωδίες στον πόλεμο.
Κατά τη διάρκεια πολέμων ανά τα χρόνια, αμέτρητες είναι οι θηριωδίες που σημειώθηκαν.
Χιλιάδες είναι οι αθώοι που έχασαν τη ζωή τους άδικα και άλλα τόσα τα χωριά και τα σπίτια που
κάηκαν.
 Μετά το τέλος της γερμανικής κατοχής, ο πληθυσμός της Ελλάδας είχε μειωθεί
δραστικά. Υπολογίζεται ότι από τους βομβαρδισμούς έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 3.000
άνθρωποι, στον ελληνογερμανικό πόλεμο 8.000, στον ανταρτοπόλεμο 50.000, οι εκτελέσεις από
Γερμανούς και Ιταλούς ξεπέρασαν τις 30.000 και οι απώλειες του εμπορικού ναυτικού σε 3.500.
Γίνεται επομένως εύκολα κατανοητό ότι η μικρή Ελλάδα πλήρωσε πολύ βαρύ φόρο αίματος σε
σύγκριση με άλλες χώρες. Στα Καλάβρυτα οι Γερμανοί σκότωσαν όλους τους άνδρες από 15 ετών
και πάνω, δηλαδή επί συνόλου 2.035 ανδρών εκτελέστηκαν 1.436. Στο Δίστομο σκότωσαν
αδιακρίτως 218 άνδρες, γυναίκες, μωρά, παιδιά και ηλικιωμένους. Οι Γερμανοί, όπως και οι Ιταλοί
και οι Βούλγαροι εξόντωναν συστηματικά και με κάθε τρόπο όχι μόνο όσους αντιστέκονταν, αλλά
και τους άμαχους ως αντίποινα, με κρεμάλες, σφαγές, τουφεκισμούς. Η Ελλάδα στο τέλος του
πολέμου είχε χάσει το 10% του πληθυσμού της, είχε κατεστραμμένη οικονομία και οι υποδομές της
ήταν ανύπαρκτες.
 Ακόμα μια θηριωδία πολέμου συναντάται στη Αίγυπτο. Μια μακάβρια αποκάλυψη
έκανε σχετικά πρόσφατα ομάδα αρχαιολόγων που ανασκάπτουν ένα ανάκτορο στην αρχαία πόλη
της Άβαρης στην Αίγυπτο. Οι αρχαιολόγοι ανέσκαψαν τα οστά 16 ανθρώπινων χεριών θαμμένων
σε τέσσερις λάκκους. Όλα αποτελούν δεξιά χέρια (παλάμες), ενώ δεν υπάρχει κανένα αριστερό. Τα
ευρήματα, που ήρθαν στο φως στο Δέλτα του Νείλου, ΒΑ του Καΐρου, χρονολογείται πριν από
3.600 χρόνια, σε μια εποχή που ένας ασιατικός νομαδικός λαός, οι Υκσώς, έλεγχε τμήμα της
Αιγύπτου. Τα χέρια φαίνεται ότι αποτελούν την πρώτη υλική ένδειξη μιας πρακτικής που
απαντάται σε αρχαία αιγυπτιακά κείμενα και αναπαραστάσεις, όπου ένας στρατιώτης παρουσίαζε
το κομμένο δεξί χέρι ενός εχθρού με αντάλλαγμα χρυσό.Αν και το εύρημα είναι η αρχαιότερη

2. απόδειξη της πρακτικής, η κακομεταχείριση των αιχμαλώτων στην αρχαία Αίγυπτο δεν είναι κάτι
το καινούριο. Η Παλέτα του Νάρμερ, που χρονολογείται την εποχή της ενοποίησης της Αιγύπτου
πριν από 5.000 χρόνια, δείχνει αποκεφαλισμένους αιχμαλώτους και έναν φαραώ έτοιμο να
κομματιάσει το κεφάλι ενός γονατισμένου άνδρα.
 Από θυριωδίες, γνωστή μάς είναι και αυτή που διαδραματίστηκε στην Κίνα. Η
Σφαγή της Ναντσίνγκ, ήταν μια μαζική δολοφονία, γενοκτονία και πολεμικοί βιασμοί που
έλαβαν χώρα κατά την περίοδο των έξι εβδομάδων μετά την ιαπωνική άλωση της πόλης της
Ναντσίνγκ, την πρώην πρωτεύουσα της Δημοκρατίας της Κίνας, στις 13 Δεκεμβρίου 1937 κατά
τη διάρκεια του δεύτερου Σινοϊαπωνικού πόλεμου. Κατά την περίοδο αυτή εκατοντάδες
χιλιάδες Κινέζοι πολίτες και αφοπλισμένοι στρατιώτες δολοφονήθηκαν και 20.000-80.000
άνδρες, γυναίκες και παιδιά βιάστηκαν από στρατιώτες του Αυτοκρατορικού Ιαπωνικού
Στρατού.
 Κατά την πρώτη σερβική επανάσταση, χτίστηκε το Τείχος των Κρανίων, ένα
ιστορικό μνημείο στη σημερινή Σερβία. Το μνημείο στήθηκε από τους Οθωμανούς μετά την
νικηφόρα μάχη τους επί των επαναστατημένων Σέρβων το οποίο έχτισαν με τα κρανία των
ηττημένων. Στις 31 Μαΐου 1809, οι Σέρβοι επαναστάτες υπέστησαν την μεγαλύτερη ήττα τους από
τους Οθωμανούς. Ο Χουρσίτ Πασάς μετά το τέλος της μάχης έδωσε εντολή κι αποκεφαλίστηκαν οι

3. νεκροί επαναστάτες, γδάρθηκαν τα κρανία τους και αφού τα γέμισαν με βαμβάκι, τα έστειλαν στον
Σουλτάνο και εκεί τα έχτισαν φτιάχνοντας ένα τείχος για παραδειγματισμό.
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ – ΟΜΑΔΑ Η΄
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΙ
Ημερομηνία: 24/11/14
Ονοματεπώνυμο: Δερμιτζάκης Αλέξανδρος
Τάξη: Α1
Αφού μελετήσετε το σχολικό εγχειρίδιο κεφάλαια 30 – 32,τα ερμηνευτικά σχόλια του βιβλίου και
τις ιστοσελίδες που ακολουθούν να απαντήσετε στις επόμενες ερωτήσεις. Να γράψετε το κείμενό
σας στον επεξεργαστή κειμένου.
1) Πού απέβλεπε το ψήφισμα της αποκοπής των χειρών και πού έχει τις ρίζες του;
2) Αναζητήστε στο διαδίκτυο πληροφορίες για θηριωδίες στον πόλεμο.
1)Οι Αθηναίοι είχαν αποφασίσει με ψηφοφορία είτε σε μια συνέλευση στην Αθήνα είτε πριν από
την μάχη στους Αιγός Ποταμούς να κόψουν, δηλαδή, το δεξί χέρι όλων των αιχμαλώτων. Αυτό ,
βέβαια , θα συνέβαινε αν οι Αθηναίοι νικούσαν στην ναυμαχία, πράγμα το οποίο δεν έγινε, καθώς
βρέθηκαν στην θέση του ηττημένου. Όμως, σύμφωνα με μία άλλη πηγή, τον Πλούταρχο, το
ψήφισμα αυτό αναφέρονταν στον αντίχειρα του δεξιού χεριού, επειδή αν έχαναν αυτό τους το
δάχτυλο οι αιχμάλωτοι δεν θα μπορούσαν να πιάσουν δόρυ, με αποτέλεσμα να μην μπορούσαν να
πολεμήσουν και οι Αθηναίοι θα τους χρησιμοποιούσαν στα πλοία για να κάνουν κουπί και άλλες
καταναγκαστικές εργασίες. Αυτή την απόφαση την είχε πάρει ο Φιλοκλής, ο οποίος ήταν
στρατηγός των Αθηναίων και είχε κατηγορηθεί από τους συμμάχους των Σπαρτιατών για την
ενέργεια του πετάγματος των πληρωμάτων δύο τριηρών, μιας Κορινθιακής και μιας Αδριατικής.
2)Στη νεότερη εποχή, αλλά και στην αρχαιότητα υπήρξαν πολεμικές θηριωδίες. Αρχικά, κατά την
διάρκεια της Τουρκοκρατίας υπήρξαν σφαγές αμάχων από την πλευρά των Τούρκων. Μια άλλη
πολεμική θηριωδία των Τούρκων απέναντι στους Έλληνες ήταν η σφαγή των κατοίκων της
Σμύρνης το 1922, ανάμεσα σε αυτούς υπήρξαν Έλληνες και Αρμένιοι. Στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
υπήρξαν ιδιαίτεροι θάνατοι κατά των Εβραίων, με το ολοκαύτωμα τους από τους ναζί παρόλα αυτά
υπήρξαν κι άλλα κατά τη διάρκεια 1940-1944 με την σφαγή του Μαρτζαμπόττο, την σφαγή του
Κατύν και το βομβαρδισμό της Δρέσδης. Ακόμα και στις μέρες μας υπάρχουν θηριωδίες πολέμου
από το Ισλάμ με τους Τζιχανιστές και τον αποκεφαλισμό αρκετών ανθρώπων. Αντίθετα στην
αρχαιότητα δεν υπήρξαν τόσο σημαντικές πολεμικές θηριωδίες όσο στα νεότε ρα χρόνια.