1. การถือกระบี่ และถุงมือในโอกาสตาง ๆ
โอกาสในการคาดกระบี่
๑. เมื่อคุมหรือประจำแถวเปนกองทหารเกียรติยศ หรือเวลาแหนำ หรือแหตามเสด็จ
๒. คุม หรือประจำแถวรับการตรวจพลสวนสนาม ซึ่งกระทำเปนพิเศษ และมิไดตอเนื่องกับการฝกอยางอื่น
๓. ไปในงานพระราชพิธี หรือรัฐพิธี ตามหมายกำหนดการ หรือเฝาทูลละอองธุลีพระบาท หรือเฝาทูลละอองพระบาท
ในโอกาสตาง ๆ ที่เปนทางราชการ เวนแตในงานสโมสรสันนิบาต
๔. ไปในงานพิธีกระทำสัตยปฏิญาณตนของทหาร
๕. เปนตุลาการศาลทหารเวลาพิจารณาคดี ณ ที่ตั้งศาลปกติ
๖. ไปในงานพระราชทานเพลิงศพ หรือฌาปนกิจศพทหาร หรือตำรวจ หรืองานฝงศพทหาร หรือตำรวจ ตามประเพณี
ลัทธิ หรือ ศาสนาที่ไมเผาศพเมื่อแตงเครื่องแบบปกติขาว เครื่องแบบครึ่งยศ หรือเครื่องแบบเต็มยศ
นอกจากนี้ถาเปนกิจการภายใน รัฐมนตรีวาการกระทรวงกลาโหม หัวหนาสวนราชการ ขึ้นตรงตอกระทรวงกลาโหม
ผูบัญชาการทหารบก ผูบญชาการทหารเรือ ผูบัญชาการทหารอากาศ จะสั่งใหคาดกระบี่เปนการเฉพาะการก็ได
ั
หมายเหตุ
๑. ในงานตาง ๆ ซึ่งมิใชงานของทางราชการ โดยทางราชการ กระทรวง ทบวง กรมตาง ๆ มิไดเปนผูจัดงานนั้นขึ้น
โดยตรง แมพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว หรือสมเด็จพระนางเจา ฯ พระบรมราชินีนาถ จะเสด็จพระราชดำเนินทรงเปดงาน
หรือไปในงาน นั้น นายทหารที่ไดรับเชิญไปเฝาทูลละอองธุลีพระบาทในงานดังกลาว ก็ไมตองคาดกระบี่ เพราะมิใชเปนการเฝาทูล
ละอองธุลีพระบาท ที่เปนทางราชการ
อยงไรก็ดี สำหรับในบางงานแมจะมิใชงานของทางราชการ แตทางราชการก็ไดเขาไปเกี่ยวของรวมดำเนินงาน
อยูดวยเปนอันมาก พอจะอนุโลมถือวาเปนงานของทางราชการได และกระทรวงกลาโหมพิจารณาเห็นเปนการสมควรให
นายทหารที่ไดรบเชิญไปเฝาทูลละอองธุลีพระบาทในงานดังกลาวคาดกระบี่ กระทรวงกลาโหมก็จะไดออกหนังสือเวียนแจงให
ั
ทราบเปนงาน ๆ ไป ตัวอยางเชน พิธีเปดงาน วันกาชาดของสภากาชาดไทย ซึ่งเปนงานขององคการที่สำคัญของประเทศชาติ
งานหนึ่ง แมจะมิใชงานของทางราชการโดยตรง แตทางราชการก็ไดเขาไปเกี่ยวของรวมดำเนินงานอยูดวยเปนอันมาก ประกอบ
กับทั้งสมเด็จพระนางเจา ฯ พระบรมราชินีนาถทรงเปนองคสภานายิกาของสภากาชาดไทย พออนุโลมถือวาเปนงานของทาง
ราชการได กระทรวงกลาโหมก็จะไดออกหนังสือเวียนแจงใหนายทหารที่ไดรับเชิญ เฝาทูลละอองธุลีพระบาทในพิธีเปดงาน
วันกาชาดของสภากาชาดไทยคาดกระบี่ เปนตน
๒. ในงานพระราชทานเพลิงศพซึ่งผูตายมิใชทหาร หรือตำรวจ แมพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว หรือสมเด็จพระนางเจา ฯ
พระบรมราชินีนาถ จะเสด็จพระราชดำเนินไปพระราชทานเพลิงศพ นายทหารที่ไดรับเชิญไปเฝาทูลละอองธุลีพระบาทในงาน
พระราชทานเพลิงศพดังกลาว ก็ไมตองคาดกระบี่ เพราะมิใชเปนการเฝาทูลละอองธุลีพระบาทที่เปนทางราชการ
๓. ในงานที่มีหมายกำหนดการใหแตงเครื่องแบบเต็มยศ ครึ่งยศ หรือเครื่องแบบปกติ ประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ
ใหนายทหารคาดกระบี่ ดวยเสมอ เวนแตในงานสโมสรสันนิบาต
๔. ในการไปลงนามถวายพระพรพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว หรือสมเด็จพระนางเจา ฯ พระบรมราชินีนาถ
ในสมุดซึ่งสำนักพระราชวัง จัดเตรียมไวเนื่องในพิธีตาง ๆ ถือวาเปนการไปเฝาทูลละอองธุลีพระบาทที่เปนทางราชการ จึงให
นายทหารคาดกระบี่ดวย

2. วิธีปฏิบัติในการถือกระบี่ ถุงมือในโอกาสตาง ๆ
1. ในโอกาสยืนสวมหมวกในทาตรง
2. ในโอกาสยืนมิไดสวมหมวกในทาตรง
3. ในโอกาสนั่งบนที่นั่ง เมื่อมีและมิไดมีหมวกอยูในมือ
4. ในโอกาสนั่งบนที่นั่ง นั่งไหวพระในพิธีสงฆ
5. ในโอกาสเคลื่อนที่ระยะใกล
6. ในโอกาสเคลื่อนที่ระยะไกล
7. ในโอกาสใชมือทั้งสองขางจับหรือถือสิ่งของ โดยยกกระบี่
8. ในโอกาสใชมือทั้งสองขางจับหรือถือสิ่งของ หรือในโอกาสถือหนังสือ อานถวายรายงาน รายงานหรือใหโอวาท
9. ในโอกาสที่คุกเขา ทาคุกเขาทั้งสองขางหรือเดินเขา
10. ในโอกาสที่คุกเขา ทาคุกเขาขางเดียว
11. ในโอกาสที่คุกเขา นั่งคุกเขาแลวกราบ
หมายเหตุ เอกสารอางอิง หนังสือ การปฏิบัติของนายทหารสัญญาบัตร ในโอกาสเขารวมราชพิธี รัฐพิธี พิธีทางทหาร
และพิธีทางศาสนา โดย สำนักงานปลัดกระทรวงกลาโหม

3. 1. ในโอกาสยืนสวมหมวกในทาตรง
การปฎิบัติ
- ใหจับดามกระบี่ดวยมือซาย โดยใหนิ้วหัวแมมืออยูบนหัวชาง สวนนิ้วอื่นเรียงชิดติดกัน จับดามกระบี่ไว

- ถุงมือวางทาบอยูใตหัวแมมือ ปลายถุงมือหอยลงมาทาบกับโกรงกระบี่
- กุมกระบี่ใหต้งตรงตามแนวขาซาย ปลายฝกกระบี่จดตั้งบนพื้นใกลเทาซายหนาสนรองเทา
ั
- ขอศอกซาย งอไปขางหลัง ขนานขางลำตัว
หมายเหตุ วิธปฏิบัตในการถือกระบี่และถุงมือที่กำหนดไวนี้ เพื่อใหผูเขารวมงานพิธี รัฐพิธี และพิธีตาง ๆ อาทิ
ี ิ
งานพิธีพระราชทานปริญญาบัตร วุฒิบัตร ประกาศนียบัตร และเข็มวิทยฐานะ การเขารับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ
และพิธีประดับเครื่องหมายยศนายทหารสัญญาบัตร ฯลฯ ถือเปนหลักปฏิบัติในแบบเดียวกันทั้งสามเหลาทัพ เนื่องจาก
ความยาวกระบี่ของทหารเหลา ทร.และ ทอ. สั้นกวาของทหารเหลา ทบ. (ทบ.กระบี่ยาว ๙๐ ซม., ทร. กระบี่ยาว ๘๕ ซม. และ
ทอ. กระบี่ยาว ๘๕ ซม.) และเพื่อความสะดวกในการเคลื่อนที่ในพิธีนั้น ๆ

4. 2. ในโอกาสยืนมิไดสวมหมวกในทาตรง
การปฎิบัติ
- ใหมือซายมาจับที่ดานกระบี่
- หมวกที่ถอดแลว วางตะแคง ใหขอบหมวกเกาะบนโกรงกระบี่
- หันหนาหมวกไปทางขวา
- ใหนิ้วหัวแมมือ กดทับขอบหมวกไว
- ใหถุงมือ สอดอยูในขอบลางของหมวก
หมายเหตุ วิธีปฏิบัติในการถือกระบี่และถุงมือที่กำหนดไวนี้ เพื่อใหผูเขารวมงานพิธี รัฐพิธีและพิธีตาง ๆ อาทิ
งานพิธีพระราช ทานปริญญาบัตร วุฒิบัตร ประกาศนียบัตร และเข็มวิทยฐานะ การเขารับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ
และพิธีประดับเครื่องหมายยศนายทหารสัญญาบัตร ฯลฯ ถือเปนหลักปฏิบัติในแบบเดียวกัน ทั้งสามเหลาทัพ เนื่องจาก
ความยาวกระบี่ของทหารเหลา ทร. และ ทอ. สั้นกวาของทหารเหลา ทบ. (ทบ.กระบี่ยาว ๙๐ ซม., ทร.กระบี่ยาว ๘๕ ซม. และ
ทอ.กระบี่ยาว ๘๕ ซม.) และเพื่อความสะดวกในการเคลื่อนที่ในพิธีนั้น ๆ

5. 3. ในโอกาสนั่งบนที่น่ง เมื่อมีและมืไดมีหมวกอยูในมือ
ั
ในโอกาสนั่งบนที่นั่ง เมื่อมีหมวกอยูในมือ
การปฏิบัติ
- ใหถือกระบี่และถุงมือ เชนเดียวกับทายืนมิไดสวมหมวก
- กุมกระบี่ใหต้งตรง ปลายกระบี่จดพื้นอยูขางขา
ั
ในโอกาสนั่งบนที่นั่ง มิไดมีหมวกอยูในมือ
การปฏิบัติ
- ใหถือกระบี่และถุงมือ เชนเดียวกับทายืนมิไดสวมหมวก
- กุมกระบี่ใหต้งตรง ปลายกระบี่จดพื้นอยูขางขา
ั
หมายเหตุ วิธปฏิบัตในการถือกระบี่และถุงมือที่กำหนดไวนี้ เพื่อใหผูเขารวมงานพิธี รัฐพิธีและพิธีตาง ๆ อาทิ
ี ิ
งานพิธีพระราช ทานปริญญาบัตร วุฒิบัตร ประกาศนียบัตร และเข็มวิทยฐานะการเขารับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ
และพิธีประดับเครื่องหมายยศนายทหารสัญญาบัตร ฯลฯ ถือเปนหลักปฏิบัติในแบบเดียวกัน ทั้งสามเหลาทัพ เนื่องจาก
ความยาวกระบี่ของทหารเหลา ทร. และ ทอ. สั้นกวาของทหารเหลา ทบ. (ทบ.กระบี่ยาว ๙๐ ซม., ทร.กระบี่ยาว ๘๕ ซม. และ
ทอ.กระบี่ยาว ๘๕ ซม.) และเพื่อความสะดวกในการเคลื่อนที่ในพิธีนั้น ๆ

6. 4. ในโอกาสนั่งบนที่นั่ง นั่งไหวพระในพิธีสงฆ
การปฏิบัติ
- ใหวางกระบี่พิงไวกับที่น่ง โดยหันโกรงกระบี่ออกนอกตัว
ั
- ปลายกระบี่ ทอดไปขางหนา และถามีถุงมือ และหมวก ใหวางไวบนหนาตัก ใหหันหนาหมวกออกทางขวา
หมายเหตุ วิธีปฏิบัติในการถือกระบี่และถุงมือที่กำหนดไวนี้ เพื่อใหผูเขารวมงานพิธี รัฐพิธี และพิธีตาง ๆ อาทิ
งานพิธีพระราช ทานปริญญาบัตร วุฒิบัตร ประกาศนียบัตร และเข็มวิทยฐานะ การเขารับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ
และพิธีประดับเครื่องหมายยศนายทหารสัญญาบัตร ฯลฯ ถือเปนหลักปฏิบัติในแบบเดียวกัน ทั้งสามเหลาทัพ เนื่องจาก
ความยาวกระบี่ของทหารเหลา ทร. และ ทอ. สั้นกวาของทหารเหลา ทบ. (ทบ.กระบี่ยาว ๙๐ ซม., ทร.กระบี่ยาว ๘๕ ซม. และ
ทอ.กระบี่ยาว ๘๕ ซม.) และเพื่อความสะดวกในการเคลื่อนที่ในพิธีนั้น ๆ

7. 5. ในโอกาสเคลื่อนที่ระยะใกล
การปฏิบัติ
- กระทำตอจากทายืนตรง มิไดสวมหมวก โดยยกกระบี่ขึ้น ใหปลายกระบี่ พนพื้น ประมาณ 1 ฝามือ
หมายเหตุ วิธีปฏิบัติในการถือกระบี่และถุงมือที่กำหนดไวนี้ เพื่อใหผูเขารวมงานพิธี รัฐพิธี และพิธีตาง ๆ อาทิ
งานพิธีพระราช ทานปริญญาบัตร วุฒิบัตร ประกาศนียบัตร และเข็มวิทยฐานะ การเขารับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ
และพิธีประดับเครื่องหมายยศนายทหารสัญญาบัตร ฯลฯ ถือเปนหลักปฏิบัติในแบบเดียวกัน ทั้งสามเหลาทัพ เนื่องจาก
ความยาวกระบี่ของทหารเหลา ทร. และ ทอ. สั้นกวาของทหารเหลา ทบ. (ทบ.กระบี่ยาว ๙๐ ซม., ทร.กระบี่ยาว ๘๕ ซม. และ
ทอ.กระบี่ยาว ๘๕ ซม.) และเพื่อความสะดวกในการเคลื่อนที่ในพิธีนั้น ๆ

8. 6. ในโอกาสเคลื่อนที่ระยะไกล
การปฏิบัติ
- กระทำตอจากทายืนในทาตรงสวมหมวก
- ใชมือซายจับกำฝกกระบี่โดยรอบ แลวยกปลายกระบี่ไวขางหนา
- ใหปลายกระบี่สูงจากพื้นประมาณ ๑ คืบ
- พลิกฝกกระบี่ใหดามแบนขนานกับพื้น

- ใหโกรงกระบี่อยูนอกลำตัว
- แกวงแขนซายไดพอสมควร
หมายเหตุ วิธปฏิบัตในการถือกระบี่และถุงมือที่กำหนดไวนี้ เพื่อใหผูเขารวมงานพิธี รัฐพิธีและพิธีตาง ๆ อาทิ
ี ิ
งานพิธีพระราช ทานปริญญาบัตร วุฒบัตร ประกาศนียบัตร และเข็มวิทยฐานะการเขารับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ
ิ
และพิธีประดับเครื่องหมายยศนายทหารสัญญาบัตร ฯลฯ ถือเปนหลักปฏิบัติในแบบเดียวกัน ทั้งสามเหลาทัพ เนื่องจาก
ความยาวกระบี่ของทหารเหลา ทร. และ ทอ. สั้นกวาของทหารเหลา ทบ. (ทบ.กระบี่ยาว ๙๐ ซม., ทร.กระบี่ยาว ๘๕ ซม. และ
ทอ.กระบี่ยาว ๘๕ ซม.) และเพื่อความสะดวกในการเคลื่อนที่ในพิธีน้น ๆ
ั

9. 7. ในโอกาสใชมือทั้งสองขางจับ หรือถือสิ่งของ โดยยกกระบี่
การปฏิบัติ
- ใชมือซายจับที่ดามกระบี่ ใหนิ้วหัวแมมือ อยูบนโกรงกระบี่ สวนนิ้วอื่นๆ เรียงชิดติดกัน จับดามกระบี่ไว
- กุมกระบี่ ตั้งตรง
- ถุงมือสอด อยูระหวางนิ้วหัวแมมือกับโกรงกระบี่
- ใชนิ้วหัวแมมือซาย ชวยประคองสิ่งของ
หมายเหตุ วิธีปฏิบัติในการถือกระบี่และถุงมือที่กำหนดไวนี้ เพื่อใหผูเขารวมงานพิธี รัฐพิธีและพิธีตาง ๆ อาทิ

งานพิธีพระราช ทานปริญญาบัตร วุฒิบัตร ประกาศนียบัตร และเข็มวิทยฐานะการเขารับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ
และพิธีประดับเครื่องหมายยศนายทหารสัญญาบัตร ฯลฯ ถือเปนหลักปฏิบัตในแบบเดียวกัน ทั้งสามเหลาทัพ เนื่องจาก
ิ
ความยาวกระบี่ของทหารเหลา ทร. และ ทอ. สั้นกวาของทหารเหลา ทบ. (ทบ.กระบี่ยาว ๙๐ ซม., ทร.กระบี่ยาว ๘๕ ซม. และ
ทอ.กระบี่ยาว ๘๕ ซม.) และเพื่อความสะดวกในการเคลื่อนที่ในพิธีนั้น ๆ

10. 8. ในโอกาสใชมือทั้งสองขางจับหรือถือสิ่งของ หรือในโอกาสถือหนังสืออานถวายรายงาน
รายงาน หรือใหโอวาท
การปฎิบัติ
เหลาทหารบก
- ใหปลอยกระบี่ลงขางตัว โดยเกี่ยวกระบี่ดวยสายโลหะ
- ถือถุงมือไวดวยมือซาย

เหลาทหารเรือและเหลาทหารอากาศ
- ปรับสายกระบี่เพื่อใหกระบี่ตั้งพอเหมาะเสียกอน แลวจึงปลอยกระบี่ลงขางตัว
- ถือถุงมือไวดวยมือซาย
หมายเหตุ วิธีปฏิบัติในการถือกระบี่และถุงมือที่กำหนดไวนี้ เพื่อใหผูเขารวมงานพิธี รัฐพิธี และพิธีตาง ๆ อาทิ
งานพิธีพระราช ทานปริญญาบัตร วุฒิบัตร ประกาศนียบัตร และเข็มวิทยฐานะการเขารับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ
และพิธีประดับเครื่องหมายยศนายทหารสัญญาบัตร ฯลฯ ถือเปนหลักปฏิบัตในแบบเดียวกัน ทั้งสามเหลาทัพ เนื่องจาก
ิ
ความยาวกระบี่ของทหารเหลา ทร. และ ทอ. สั้นกวาของทหารเหลา ทบ. (ทบ.กระบี่ยาว ๙๐ ซม., ทร.กระบี่ยาว ๘๕ ซม. และ
ทอ.กระบี่ยาว ๘๕ ซม.) และเพื่อความสะดวกในการเคลื่อนที่ในพิธีนั้น ๆ

11. 9. ในโอกาสที่คุกเขา คุกเขาทั้งสองขาง หรือเดินเขา
การปฏิบัติ
- ใชมือซายจับที่ดามกระบี่ โดยใหนิ้วหัวแมมืออยูบนโกรงกระบี่ สวนนิ้วอื่นๆ เรียงชิดติดกัน จับดามกระบี่ไว
- ถุงมือสอด อยูระหวางนิ้วหัวแมมือกับโกรงกระบี่
- ดามกระบี่ อยูขางตัว งอขอศอกซายพอควร
- ปลายกระบี่จดพื้นทอดไปขางหลัง
หมายเหตุ วิธีปฏิบัติในการถือกระบี่และถุงมือที่กำหนดไวนี้ เพื่อใหผูเขารวมงานพิธี รัฐพิธี และพิธีตาง ๆ อาทิ
งานพิธีพระราช ทานปริญญาบัตร วุฒิบัตร ประกาศนียบัตร และเข็มวิทยฐานะ การเขารับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ
และพิธีประดับเครื่องหมายยศนายทหารสัญญาบัตร ฯลฯ ถือเปนหลักปฏิบัตในแบบเดียวกัน ทั้งสามเหลาทัพ เนื่องจาก
ิ
ความยาวกระบี่ของทหารเหลา ทร. และ ทอ. สั้นกวาของทหารเหลา ทบ. (ทบ.กระบี่ยาว ๙๐ ซม., ทร.กระบี่ยาว ๘๕ ซม. และ
ทอ.กระบี่ยาว ๘๕ ซม.) และเพื่อความสะดวกในการเคลื่อนที่ในพิธีนั้น ๆ

12. 10. ในโอกาสที่คุกเขา ทาคุกเขาขางเดียว
การปฏิบัติ
- ใหคุกเขาขางซายติดพื้น
- ถือกระบี่และถุงมือ เชนเดียวกับ ในโอกาสที่คุกเขาทั้งสองขาง
หมายเหตุ วิธปฏิบัตในการถือกระบี่และถุงมือที่กำหนดไวนี้ เพื่อใหผูเขารวมงานพิธี รัฐพิธีและพิธีตาง ๆ อาทิ
ี ิ
งานพิธีพระราช ทานปริญญาบัตร วุฒิบัตร ประกาศนียบัตร และเข็มวิทยฐานะการเขารับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ
และพิธีประดับเครื่องหมายยศนายทหารสัญญาบัตร ฯลฯ ถือเปนหลักปฏิบัติในแบบเดียวกัน ทั้งสามเหลาทัพ เนื่องจาก
ความยาวกระบี่ของทหารเหลา ทร. และ ทอ. สั้นกวาของทหารเหลา ทบ. (ทบ.กระบี่ยาว ๙๐ ซม., ทร.กระบี่ยาว ๘๕ ซม. และ
ทอ.กระบี่ยาว ๘๕ ซม.) และเพื่อความสะดวกในการเคลื่อนที่ในพิธีนั้น ๆ

13. 11. ในโอกาสที่คุกเขา นั่งคุกเขาแลวกราบ
การปฏิบัติ
- ใหปฏิบัติตอเนื่อง จากทาคุกเขาสองขาง โดยวางกระบี่ไวขาวซาย
- ใหโกรงกระบี่ อยูดานนอก
- ใหดามกระบี่ อยูแนวหัวเขา
- วางถุงมือบนดามกระบี่ โดยใหปลายถุงมืออยูทางหัวกระบี่
หมายเหตุ วิธีปฏิบัติในการถือกระบี่และถุงมือที่กำหนดไวนี้ เพื่อใหผูเขารวมงานพิธี รัฐพิธีและพิธีตาง ๆ อาทิ
งานพิธีพระราช ทานปริญญาบัตร วุฒิบัตร ประกาศนียบัตร และเข็มวิทยฐานะการเขารับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ
และพิธีประดับเครื่องหมายยศนายทหารสัญญาบัตร ฯลฯ ถือเปนหลักปฏิบัตในแบบเดียวกัน ทั้งสามเหลาทัพ เนื่องจาก
ิ
ความยาวกระบี่ของทหารเหลา ทร. และ ทอ. สั้นกวาของทหารเหลา ทบ. (ทบ.กระบี่ยาว ๙๐ ซม., ทร.กระบี่ยาว ๘๕ ซม. และ
ทอ.กระบี่ยาว ๘๕ ซม.) และเพื่อความสะดวกในการเคลื่อนที่ในพิธีนั้น ๆ