1. «ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΤΡΟΙΑΣ: Ο,ΤΙ ΔΕΝ ΕΙΠΕ Ο ΟΜΗΡΟΣ»
ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
ΕΜΠΝΕΥΣΤΗΣ-ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: ΔΗΜΗΤΡΑ ΣΤΑΓΙΑ
ΓΝΩΣΤΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ:
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΑΠΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ - ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1 διδακτική ώρα
ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Το σενάριο προέκυψε από την αναρώτηση των μαθητών σχετικά με το τέλος του Τρωικού
πολέμου και την άλωση της Τροίας από τους Αχαιούς και στοχεύει στη γνωριμία των μαθητών
με τα Κύκλια Έπη, δηλ. με τα υπόλοιπα έπη πλην των δύο ομηρικών, τα οποία βασίζονται στον
τρωικό κύκλο. Αφόρμηση για το σενάριο στάθηκε το απόσπασμα του ποιήματος του Αρκτίνου
«Ιλίου Πέρσις» στο σχολικό εγχειρίδιο (σελ. 162-3).
Επιπλέον, οι μαθητές αντιλαμβάνονται ότι τα έπη που αποδίδονται στον Όμηρο και διαδίδονταν
προφορικά, ήταν ένα μέρος μόνο από την επική παράδοση της Μ. Ασίας.
"Αιθιοπίδα". Ποιητής της θεωρείται ο Αρκτίνος ο Μιλήσιος. Αποτελείται από πέντε βιβλία και είναι
συνέχεια της "Ιλιάδας".
"Μικρά Ιλιάς". Ποιητής της θεωρείται ο Λέσχης ο Μυτιληναίος. Αποτελείται από τέσσερα βιβλία, στα
οποία περιγράφεται η "όπλων κρίσις" (η απόφαση για τα όπλα του Αχιλλέα, που επιδικάζονται κατά
την επιθυμία της Αθηνάς στον Οδυσσέα), τα μετέπειτα γεγονότα και η κατασκευή του δούρειου ίππου,
με τον οποίον οι Αχαιοί μπαίνουν στην Τροία.
• "Ιλίου πέρσις". Ποιητής της θεωρείται ο Αρκτίνος ο Μιλήσιος. Αποτελείται από δυο βιβλία.
Περιεχόμενό της η κατάληψη της Τροίας και η προετοιμασία των Αχαιών για να γυρίσουν στην
Ελλάδα.
ΣΤΟΧΟΙ
-ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ
Επιδιώκεται η γνωριμία των μαθητών με την επική παράδοση που έπεται της Ιλιάδας ως προς τα
γεγονότα του τρωικού κύκλου. Ειδικότερα, σημεία αναφοράς αποτελούν η «Αιθιοπίς», η
1
2. «Μικρά Ιλιάς» και η «Ιλίου Πέρσις» και, επιγραμματικά, τα γεγονότα που αυτά τα έπη
καλύπτουν.
Επίσης, ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στον Δούρειο Ίππο και πώς αυτός απεικονίζεται σε αρχαία και
σύγχρονα έργα τέχνης.
-ΤΕΧΝΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΙ
Οι μαθητές καλούνται να περιηγηθούν στις ιστοσελίδες του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, της
Αργολικής Βιβλιοθήκης και του Μικρού Απόπλου και να αξιοποιήσουν –με κριτικό μάτι- την
ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια ανοικτού τύπου Wikipedia.
Τέλος, καλούνται να επιλέξουν φωτογραφίες και να ετοιμάσουν ένα πολυτροπικό κείμενο σε
μορφή κειμένου.
-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ
Τα παιδιά εξοικειώνονται στη συνεργατική μέθοδο, καθώς μέσω των ομάδων εργασίας
αναλαμβάνουν ρόλους, επιμερίζουν την εργασία, συγκεντρώνουν το υλικό και το επεξεργάζονται
από κοινού, βοηθώντας το ένα το άλλο και λειτουργώντας παραπληρωματικά.
Όλοι οι παραπάνω στόχοι συντείνουν ώστε η διδακτική προσέγγιση να γίνει πιο προσφιλής και
αγαπητή στα παιδιά, καθώς αυτά πλέον αναδεικνύονται σε πρωταγωνιστές της όλης μαθησιακής
διαδικασίας, προσπερνώντας το παρωχημένο μοντέλο της στείρας αναπαραγωγής δεδομένων.
Ο ρόλος του διδάσκοντα
Ως προς την προετοιμασία του σεναρίου, ο διδάσκων καθηγητής οφείλει να ελέγξει όλες
τις προτεινόμενες ιστοσελίδες και τις διαδρομές των αρχείων, ώστε να βεβαιωθεί καταρχήν ότι
υπάρχουν και λειτουργούν κανονικά, και επιπλέον να χρονομετρήσει τις σχετικές ενέργειες ώστε
να διασφαλίσει κατά το δυνατόν την ολοκλήρωση του σεναρίου στον δεδομένο χρόνο.
Κατά την ώρα της εκτέλεσης του σεναρίου στο εργαστήριο πληροφορικής, ο καθηγητής
θα είναι συντονιστής και καθοδηγητής. Θα πρέπει να παρακολουθεί τον χρόνο εκτέλεσης, να
λύνει τυχόν απορίες και τεχνικά ζητήματα και να φροντίζει ότι οι μαθητές δεν θα παρεκκλίνουν
από τα ζητούμενα. Επίσης, σε περίπτωση που η ανάθεση των αρμοδιοτήτων στα μέλη κάποιας
ομάδας κριθεί αναποτελεσματική, θα μπορούσε να προβεί σε ορισμένες διορθωτικές αλλαγές.
Βασική μέριμνα του καθηγητή πρέπει να είναι η ολοκλήρωση του σεναρίου με την
παραγωγή συγκεκριμένου και απτού αποτελέσματος, ώστε οι εμπλεκόμενοι μαθητές να μπορέσουν
να το αξιολογήσουν συνολικά και να νιώσουν την ικανοποίηση της συμμετοχής.
ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ -ΠΙΘΑΝΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
• Ο μεγάλος αριθμός μαθητών ανά τάξη δυσχεραίνει την διεξαγωγή ανάλογων
δραστηριοτήτων, καθώς οι ομάδες εργασίας που προκύπτουν είναι πολλές και δύσκολα
ελεγχόμενες, κυρίως εκτός τάξης.
• Οι μαθητές δεν είναι εξοικειωμένοι με τη συνεργατική μέθοδο και ως εκ τούτου
αναμένονται προβλήματα στη μεταξύ τους συνεργασία.
2
3. • Οι μαθητές δεν είναι εξοικειωμένοι με την εκπαιδευτική διαδικασία εντός εργαστηρίου
πληροφορικής και ο συντονισμός των ομάδων καθίσταται ιδιαίτερα απαιτητικός για τον
διδάσκοντα.
ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Τα φύλλα εργασίας προβλέπεται να είναι δύο, οπότε οι ομάδες θα εργάζονται παράλληλα στα ίδια
δεδομένα, ώστε η διαδικασία να ολοκληρωθεί στο σύντομο διάστημα της μίας ώρας.
3
4. 1ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΚΥΚΛΙΑ ΕΠΗ: Αιθιοπίς- Μικρά Ιλιάς- Ιλίου Πέρσις
1. Αναζήτησε την φράση Κύκλια Έπη στο site του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού
(http://www.fhw.gr) και σημείωσε ποια ήταν, σε ποιους ποιητές αποδίδονται και
ποιο το βασικό περιεχόμενό τους. Αλήθεια, γιατί ονομάστηκαν έτσι;
2. Να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.argolikivivliothiki.gr και στα ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΑΡΘΡΑ να κάνετε διπλό κλικ στα ΚΥΚΛΙΑ ΕΠΗ. Ποια η υπόθεση του καθενός από
αυτά;
3. Τοποθέτησέ τα, ανάλογα με το χρονικό διάστημα που καλύπτουν σε σχέση με την Ιλιάδα
και την Οδύσσεια, σε μια γραμμή χρόνου (timeline).
4. Ανοίξτε την ιστοσελίδα http://el.wikipedia.org και αναζητήστε τα ονόματα
Αρκτίνος, Λέσχης. Τι ήταν οι δύο αυτοί άνθρωποι, πότε και πού έζησαν; Τι είναι αυτό
που τους ενώνει;
5. Να ετοιμάσεις ένα πολυτροπικό κείμενο είτε σε επεξεργαστή κειμένου είτε σε πρόγραμμα
παρουσίασης, όπου θα παρουσιάσεις συνοπτικά τα κυριότερα ευρήματα της έρευνάς σου με
κείμενο και, αν είναι δυνατόν, με εικόνες.
4
5. 1. 2ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ: χθες και σήμερα…
1. Να επισκεφθείς την ιστοσελίδα www.mythologia.8m.com, να επιλέξεις
ΤΡΩΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ και να κάνεις scroll μέχρι τη σελίδα «ΠΑΛΛΑΔΙΟ» και
«ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ». Να διασταυρώσεις την πηγή σου με το ανάλογο λήμμα στην
http://el.wikipedia.org. Ποιος εμπνεύστηκε και ποιος κατασκεύασε τον Δούρειο
Ίππο σύμφωνα με τον μύθο; Να αποδώσεις την ιστορία με δικά σου λόγια.
2. Να αναζητήσεις στο Google στο μενού «Εικόνες» φωτογραφίες του Δούρειου Ίππου
και να «κατεβάσεις» ορισμένες αρχαίες απεικονίσεις και ορισμένες νεότερες.
3. Με ποια σημασία χρησιμοποιείται σήμερα η έκφραση «Δούρειος Ίππος»; Να το
αναζητήσεις στο ίντερνετ λ.χ. στην Wikipedia.
4. Τι είναι ο Δούρειος Ίππος (Trojan horse) στη γλώσσα των υπολογιστών; Για δες το
στη Wikipedia!!
5. Να φτιάξεις ένα ηλεκτρονικό κολλάζ με μερικά από τα στοιχεία που συγκέντρωσες!
5