İnternet El Kitabı

1. erne
e
i a
Roy Tennant
John aber
Anne G. Lipow
..
Onsöz
CI ifford A. Lynch

2. n erne
e
i a
Roy Tennant
John aber
Anne G. Lipow
Önsöz:
Clifford A. Lynch
Çeviren/er:
Yaşar Tonta
Ahmet Çelik
Ayhan Kaygusuz
Müjgan Şan
Çeviri Editörü:
Yaşar Tonta
Türk Kütüphaneciler Derneği
Ankara, 1996
m
19, 9

3. 2. basım
ilk baskı: Haziran 1994
ikinci baskı: Eylül 1994; küçük değişikliklerle
Üçüncü baskı: Temmuz 1995; küçük değişikliklerle
Tasarım ve sayfa düzeni: Roy Tennant
Copyright © 1994 Roy Tennant, John Aber, ve Anne G. Lipow
lIBRARY SOlUTIONS PRESS
Satış Ofisi: 1100 Industrial Road, Suite 9, San Carios, CA 94070
Faks siparişleri: 415-594-0411
Telefon siparişleri
ve sorular: 510-841-2636
Web URL: http://www.internet-is.com/l ibraryl
E-posta: info@library-solutions.com
[konu ve mesaj kısmını boş bırakınız; mesajınıza otomatik
olarak yanıt verilecektir.]
EditoryalOfis: 2137 Oregon Street, Berkeley, CA 94705
ISBN 1-882208-07-2
004.65
Tennant, Ray
Internet el kitabı i Ray Tennant, Jahn Ober, Anne G. Lipaw; çev.
ed. Yaşar Tanta, çev. Yaşar Tanta ... [ve bşk.].-l. bs.- Ankara: Türk Kü-
tüphaneciler Derneği, 1996.
x, 170 s.; 28 cm.- (TKD Genel Merkezi Yayınları: 22)
ISBN 975-7653-55-1
Internet E/ Kitabı'nda sözü edilen yazılım, bilgisayar ve ürün adları sadece tanımlama
amacıyladır. Bunlar ilgili şirketlerin ticari markaları olabilir. Bu kitapta bu ürünlerden söz
edilmiş olması onaylama anlamına gelmez.
Tüm hakları saklıdır.
Bu yayın, yayıncının yazılı izni olmaksızın herhangi bir şekilde bir bilgi erişim sisteminde
depalanamaz, bir yerden bir yere iletilemez, veya yeniden basılamaz. Buna fotokopi,
fotoğrafı manyetik veya diğer kayıt türleri de dahildir.
Internet EI Kitabı/nın Türkçe çevirisinin telif hakları Türk Kütüphaneciler Derneği'ne aittir.
Copyright © Türk Kütüphaneciler Derneği, 1996
ISBN 975-7653-55-1
Sipariş ve bilgi için: Elgün Sak. 8/806660 Kızılay, Ankara
Tel./Faks: (312) 230-1325 • E-posta: tkd-o@servis.nettr

4. içindekiler
Çeviri Editörünün Önsözü • Yaşar Tonta Vii
Sunu • CHfford A. Lynch iX
A. Önsöz
Kitap Hakkında 3
Teşekkür 5
Yazarlar Hakkında 6
B. Şebekeleşmeye Genel Bakış
Şebekeleşmeye Giriş 9
Adlar ve Adresler 15
Ağ/arın ve Ağ Hizmetlerinin Gelişimi 18
C. Yeni Başlayanlar için Önemli Bilgiler
Sözlük 23
Bağlantı Kurma 29
Nasıl Güncel Kalınır 32
Kaynakça 37
D. Elektronik Posta
Elektronik Postaya Giriş 43
E-posta ile ilgili Öneriler: Yapacaklarınız ve
Yapmayacaklarınız 45
Adres Bulma 47
Elektronik Tartışmalar 49
L1STSERV Komut Özeti 52
E-posta Önerileri: Elektronik Tartışmal;ar 55
Elektronik Dergiler 58
Alıştırmalar 59
Kişisel Hazırlık Denetim Listesi 62
INTERNET EL KiTABI

5. i. WAIS: Geniş Alan Bilgi Sistemi
GenişAlan Bilgi Sistemine Giriş 123
WAIS istemcileri 125
WAIS: Unix istemcisi 126
Alıştırmalar 127
Kişisel Hazırlık Denetim Listesi 128
J. Kısa Bilgi Sayfaları
Archie 131
BITNET 132
Eudora 133
Fetch 134
Free-Net/ler 135
HYTELNET 136
Internet 137
Internet Aktarımlı Söyleşi (IRC) 138
The InterNIC 139
L1BS (Kütüphane Internet Tarama Yazılımı) 140
MIME (Çok Amaçlı Internet Posta Uzantıları) 141
PINE 142
Gutenberg Projesi 143
Yorum istekleri (RFCs) 144
SLlP (Seri Hat Internet Protokolü) 145
Usenet Haberleri 146
Z39.50 Bilgi Erişim Standardı 147
K. Eğiticilere Yardımcı Kaynaklar
Eğiticiler için Kaynaklar 151
Internet Eğiticileri için Denetim Listesi 153
Tartışma Soruları 154
istemci / Sunucu Mimarisi 155
Internet Erişim Şeması 156
Internet: Ağların Ağı 157
Elektronik Tartışma/arın Karşılaştırması 158
Örnek Internet Sunuşu 159
L Dizin 163
INTERNET EL KiTABI

6. Çeviri Editörünün Önsözü -Yaşar Tonta
Bilindiği gibi, Internet yaşamımıza artık belki de hiç çıkmayacak şekilde
girmiş bulunuyor. Hemen hemen her gün gazetelerde, dergilerde ve tele-
vizyonlardaInternet'le ilgili haberler okuyoruz, dinliyoruz. Bu ha,berler
dünyanın en büyük bilgi merkezlerinde ve müzelerinde gezinti yaparak
bilgi edinmekten nikah törenlerinin Internet aracılığıyla bütün dünyaya
yayımlanmasına, aynı kanalla gelen müstehcen yayınların yasaklanma-
sından Internet aracılığıyla bilimsel projelerin yürütülmesine kadar çok
geniş bir yelpazeye yayılmış durumda.
Elinizdeki kitap, Internet El Kitabı, Roy Tennant, John Aber ve Anne G.
Lipow tarafından yazılan ve ABD'de ikinci basımı ve 5. baskısı yapılan
Crossing the Internet Threshold: An Instruetional Handbook adlı yapıtın
Türkçe çevirisidir. Kitabın temel amacı Internet hakkında hem kısa ve öz
bilgiler vermek, hem de alıştırmalar aracılığıyla okuyucuların kendi ken-
dine elektronik posta, dosya aktarımı (FTP), gopher, World-Wide Web gi-
bi Internet bilgi erişim araçlarını öğrenmelerini sağlamaktır. Kitabın ya-
zarları uzun süredir Internet öğretiminde etkin olarak görevalan ve hak-
lı bir üne sahip kimselerdir.
Roy Tennant, 1994 yılında Apple Bilgisayar Şirketi tarafından verilen
prestijli bir ödül olan "Ağ Vatandaşı Ödülü"nü kazanmıştı. John Aber,
uzun yıllar Kaliforniya Üniversitesinde Bilgi Ağları ve Internet konusun-
da dersler vermiş olup, halen aynı kurumda Internet Kaynakları Kütüp-
hanecisi olarak çalışmaktadır. Anne Lipow ise Kaliforniya Üniversitesi
Kütüphanesi Okuyucu Eğitimi Hizmetleri Müdürlüğündenemeklidir.
Internet El Kitabı 1996 yılında Amerikan Kütüphane Derneğince en iyi
Internet Referans Kitabı ödülüne aday gösterilmiştir.
Türk ,Kütüphaneciler Derneği olarak Internet El Kitabı'nın çevirisini kısa
bir sürede tamamlayarak okuyucuların hizmetine sunmaktan mutluluk
duyuyoruz. Internet El Kitabı'nın çevirisinde, çeviri kontrolünde, dizgi-
sinde ve baskısında emeği geçen arkadaşlarmiıza, Internet El Kitabı'nın
size ulaşmasına katkıda bulunan Kültür Bakanlığı Kütüphaneler Genel
Müdürü Sayın Gökçin Yalçın ile Öncü Limited yönetici ve çalışanlarına iç-
ten teşekkürlerimizisunarız.
Yaşar Tonta, Hacettepe Üniversitesi KüWphanecilik Bölümü Öğretim Üyesi
INTERNET EL KiTABI Çeviri Editörünün Önsözü • vii

7. TURK iT K D i EIgün Sak. 8/8 06660 Kızılay, Ankara
KUTUPHANEelLER Tel./Faks: (312) 230-1325
DERNECi E-posta: tkd-a@servis.net.tr