Amsterdam - Rotterdam. Een kwestie van kiezen Door: René Spork en Hans Visser

1. Amsterdam - Rotterdam
Een kwestie van kiezen
11 juni 2013

2. Erfgoed of informatie. Durft Rotterdam te kiezen? Heeft
Amsterdam wat te kiezen?
Dinsdag 11 juni, 13:30-14:15 @ Filmzaal
De herpositionering van het Stadsarchief Rotterdam en de situatie van economische krimp
nopen tot een herijking van het beleid en een organisatieverandering. Het Stadsarchief
Rotterdam is geen zelfstandige dienst meer en wordt bedeeld met tal van concerntaken op
het gebied van informatiebeheer. Het Stadsarchief Amsterdam is door de fraaie huisvesting
al een toeristische attractie op zich en is een ‘bredere’ dienst geworden door de samenwerking
met monumentendeskundigen en archeologen; toch wordt ook het Stadsarchief Amsterdam
door de gemeente nadrukkelijk betrokken bij informatiebeheer.
René Spork en Hans Visser gaan met elkaar over deze ontwikkelingen in gesprek aan de
hand van zeven stellingen. Waarom heeft de gemeente een Stadsarchief? Wat zijn de taken,
wat zijn de ontwikkelingen? Gaat het om informatie of om erfgoed? Dat het ‘waarom’ niet een
simpel ‘daarom,’ is zal blijken uit deze zeer actieve sessie, waarbij de toehoorders alle
gelegenheid krijgen tot het geven van commentaar.
Hans Visser werkt al sinds 1991 bij het Stadsarchief Amsterdam, de eerste
10 jaar als hoofd bibliotheek en de laatste 10 jaar als hoofd dienstverlening.
René Spork werkt al sinds 2001 bij het Stadsarchief Rotterdam, de laatste
jaren in het bijzonder voor publieksbereik en het ‘verhaal van de stad.’

4. 1. Regie
Overheden centraliseren (shared services) en
krimpen (minder diensten). Het gaat om
‘dienstverlening’ in plaats van ‘diensten’ en om
‘zorgen dat’ in plaats van ‘zorgen voor’. De
overheid kruipt in de rol van regisseur (minder
uitvoering). Wat betekent dat voor de rol van
het Stadsarchief? Bijvoorbeeld meer doen aan
crowdsourcing in plaats van crowdpleasing?

5. 2. Betekenis
Het Stadsarchief beheert informatie. Voor de
gemeente een uniek middel om in te zetten
voor doelen op juridisch, cultureel, economisch
en maatschappelijk gebied. Het Stadsarchief
draagt allereerst bij aan het realiseren/
ondersteunen van collegedoelstellingen.
‘Erfgoed’ komt op de tweede plaats?

6. 3. Concern
Het Stadsarchief doet – naast beheer en
dergelijke – zelf niets met de archieven en
verzamelingen. Gebruik is aan burgers,
bedrijven en instellingen (zelfbediening, dan
wel enige hulp op studiezaal, levering
reproducties). Het zwaartepunt van het
Stadsarchief zal verschuiven naar het op orde
brengen en houden van de informatiehuis-
houding van de gemeente?

7. 4. Actief
Burger heeft recht op informatie; overheid legt
rekening en verantwoording af (transparant,
controleerbaar). De informatiehuishouding dient
het democratisch proces en versterkt kwaliteit
overheid. Het Stadsarchief krijgt meer en meer
recente informatie in huis en zet in op actieve
openbaarheid met respect voor privacy-
wetgeving en auteursrecht. Het Stadsarchief
komt in een ander/nieuw krachtenveld terecht?

8. 5. Logisch
De bewaarde en toegankelijke informatie betreft
in de eerste plaats de neerslag van het
handelen van de overheid. Logisch, je bent er
toch voor de gemeente? Particuliere
archieven/verzamelingen komen dus op de
tweede plaats? Andere, ‘specialistische’,
instellingen moeten collecties opnemen of
overnemen, bijvoorbeeld bewegende beelden
naar Instituut Beeld en Geluid, kranten en
publicaties naar de KB, foto’s naar het
Fotomuseum etc. Langs digitale weg zijn immers
alle verbanden te herstellen?

9. 6. Opleiding
Dreigt een tweedeling in archievenland van
‘overheidsinstellingen’ (dicht op de
informatiehuishouding) en ‘erfgoedinstellingen’
(op afstand van de informatiehuishouding) en
wat betekent dat voor de archiefopleiding?

10. 7. Kiezen
Kunnen we de informatiegeit en de
erfgoedkool sparen, of moeten we kiezen?

11. DANK VOOR
UW BIJDRAGE!!