1. A
C
S
O
M
T
P
E
E
C
N
B
I
Á
A
S
S
I
C
A
S

2. 1. Que entendemos por competencias básicas.
1. Finalidades
3. Por que medios se poden desenvolver as competencias
básicas
4. Que relacións se poden establecer entre as competencias
básicas e os elementos do currículo
5. Que relacións se poden establecer entre as competencias
básicas e as áreas e materias.
6. Desenvolvemento das competencias básicas. Exemplificacións

4. 1. Qué entendemos por competencias básicas (1)

5. 1. Que entendemos por competencias básicas (2)
Adquirir o coñecemento para que
poida resultar útil, é dicir, orientado
á aplicación dos saberes adquiridos,
ao “saber facer”.
Integrar os coñecementos
poñéndoos en relación cos
distintos tipos de contidos.
Falar de competencias básicas é falar de...
Aplicar os saberes en
diferentes situacións e
contextos.
Aprendizaxes que se
consideran imprescindibles.

6. 2. Finalidades

7. 3. Por que medios se poden desenvolver as competencias básicas (1)
Na aula
Contidos das áreas
e materias do currículo
Metodoloxía
Na forma de relación
Titoría
No centro
Normas de funcionamento
Actividades complementarias
e extraescolares
Recursos educativos

8. 3. Por que medios se poden desenvolver as competencias básicas (2)
Na aula
Contidos das áreas
e materias do currículo
Metodoloxía
Desde cada área contribúese ao desenvolvemento de diferentes
competencias.
Cada competencia acádase a través do traballo en varias áreas
Non se da unha relación directa ou excluínte entre áreas e
competencias básicas.
Algunhas competencias teñen un carácter máis transversal.

9. 3. Por qué medios se poden desenvolver as competencias básicas (3)
Na aula
Contidos das áreas
e materias do currículo
Metodoloxía
 Non é indiferente: favorece ou dificulta a adquisición de
competencias
Énfase no saber facer
Selección e variedade das actividades de aprendizaxe
Integración de coñecementos, destrezas e actitudes
 Importancia en todas as competencias. Grande incidencia en aprender a
aprender, autonomía e iniciativa persoal, habilidades sociais...

10. 3. Por que medios se poden desenvolver as competencias básicas. (4)
Titoría / Orientación
Normas de funcionamento
No centro
Actividades complementarias
e extraescolares
Recursos educativos
Biblioteca
Aula de informática
Instalacións dispoñibles
Utilización das aprendizaxes
Integración de coñecementos
Relación con outras persoas

11. 4. Competencias básicas e currículo. (1)
Obxectivos
de etapa
Estado

Forman
ensinanzas
Obxectivos
de
área/materia
parte
das
mínimas
da
educación
obrigatoria,
xunto
obxectivos,
con
contidos e os criterios de
avaliación.
Contidos
Comunidade
Autónoma
Centro
 Forman parte tamén do
currículo establecido pola
Criterios de
avaliación
Comunidade Autónoma
Profesorado

12. 4. Competencias básicas e currículo. (2)
Obxectivos
de etapa
Competencias
básicas
Obxectivos
de
área/materia
Competencias
básicas
(aportación da
área/materia)
Contidos
Criterios de
avaliación
 A incorporación das
competencias básicas supón un
enriquecemento do modelo actual
de currículo.
Os actuais elementos do
currículo mantéñense co mesmo
sentido que ata agora.
As competencias básicas
facilitan a toma de decisións
sobre:
- A selección de obxectivos,
contidos e criterios de
avaliación.
-A importancia relativa de
cada un deles.
- A orientación metodolóxica.
- A avaliación.

13. 5. Que relacións se poden establecer entre as
competencias básicas e as áreas e materias. (1)

14. O desenvolvemento da competencia lingüística é clave para aprender a
convivir, pois nela susténtase a resolución pacífica de conflitos.
Cando sabemos comunicar somos quen de establecer lazos con outras
persoas e mesmo podemos achegarnos á cultura propia e a novas
culturas que adquiren así consideración e afecto na medida en que as
coñecemos. Comunicarnos en linguas estranxeiras vainos esixir asemade
posuír capacidades como a mediación e a comprensión intercultural
Con esta competencia contribúese á creación dunha imaxe persoal
positiva e foméntanse as relacións construtivas cos demais e co
contorno.
Mais, ¿a que se refire en concreto?
Refírese á utilización da linguaxe como instrumento tanto de
comunicación oral e escrita como de aprendizaxe e de regulación de
condutas e emocións.

15. ÁREAS IMPLICADAS
EN PRIMARIA
EN SECUNDARIA
.
Lingua Galega e Literatura
Lingua Castelá e Literatura
Lingua Estranxeira
Todas as áreas.
Lingua Galega Literatura
Lingua Castelá Literatura
Lingua Estranxeira
Todas as áreas.
.

16. 5. Que relacións se poden establecer entre as
competencias básicas e as áreas e materias. (2)

17. O desenvolvemento da competencia matemática vainos
facilitar a produción e a interpretación de informacións
cuantitativas e espaciais da realidade que nos rodea; de tal
xeito que nos capacita para a resolución de problemas
relacionados coa vida diaria e o mundo laboral.
Mais, ¿a que se refire en concreto?
Refírese á habilidade para utilizar números e as súas
operacións básicas, os símbolos e as formas de expresión e
razoamento matemático para producir e interpretar as
informacións do contorno, para ter un coñecemento máis
completo da realidade e para proporcionarnos estratexias
de resolución de problemas aplicables a calquera
circunstancia.

18. ÁREAS IMPLICADAS
EN PRIMARIA
EN SECUNDARIA
.
Matemáticas.
Coñecemento do
Medio Natural, Social e
Cultural .
Matemáticas.
Ciencias da Natureza.
Ciencias Sociais, Xeografía e
Historia.
Tecnoloxía.
Informática.
Educación física
.

19. 5. Que relacións se poden establecer entre as
competencias básicas e as áreas e materias. (3)

20. A competencia no coñecemento e na interacción co
mundo físico vai ser o eixo que nos facilitará a
comprensión
de
sucesos,
a
predición
de
consecuencias e as actividades de mellora e
preservación da propia vida e da do resto das
especies.
En concreto refírese...
A habilidade para interactuar co mundo físico, tanto
nos seus aspectos naturais como nos xerados pola
acción humana

21. ÁREAS IMPLICADAS
EN PRIMARIA
EN SECUNDARIA
Ciencias da Natureza.
Ciencias sociais, Xeografía e
Historia.
Tecnoloxía.
Educación Física.
.
Coñecemento do Medio
Natural, Social e Cultural.
Educación Física.
.

22. 5. Que relacións se poden establecer entre as
competencias básicas e as áreas e materias. (4)

23. O desenvolvemento desta competencia vainos posibilitar a
comunicación e a transmisión de información en distintos
soportes, incluíndo a utilización das tecnoloxías da
información e da comunicación como un elemento esencial.
Mais, ¿A que se refire en concreto?
Esta competencia fai referencia ás habilidades para
buscar, obter, procesar e comunicar a información e
transformala en coñecemento.
Inclúe aspectos diferentes que van desde o acceso e
selección da información ata o seu uso e transmisión en
distintos soportes.

24. ÁREAS IMPLICADAS
EN PRIMARIA
EN SECUNDARIA
Todas as áreas.
.
Informática.
Tecnoloxía.
Todas as áreas.
.

25. 5. Que relacións se poden establecer entre as
competencias básicas e as áreas e materias. (5)
5
COMPETENCIA SOCIAL E CIDADÁ

26. A adquisición desta competencia capacítanos para poñernos
no lugar das outras persoas, aceptar as diferenzas, ser
tolerante e respectar os valores, as crenzas, as culturas e
a historia persoal e colectiva dos outros seres humanos.
Mais, ¿A que se refire en concreto?
Esta competencia permite vivir en sociedade, comprender a
realidade social do mundo no que se vive e exercer a
cidadanía
democrática.
Incorpora
formas
de
comportamento individual que capacitan as persoas para
convivir nunha sociedade cada vez máis plural, relacionarse
cas demais persoas, cooperar, comprometerse e afrontar
os conflitos.

27. ÁREAS IMPLICADAS
EN PRIMARIA
EN SECUNDARIA
Educación para a
Cidadanía.
Educación Ético-Cívica.
Todas as áreas.
.
.
Educación para a
Cidadanía e os Dereitos
Humanos.
Todas as áreas

28. 5. Que relacións se poden establecer entre as
competencias básicas e as áreas e materias. (6)
6
COMPETENCIA
E
ARTÍSTICA
CULTURAL

29. Desenvolver esta competencia vainos capacitar para apreciar
e comprender distintas formas de manifestacións artísticas e
culturais.
Mais, ¿a que se refire en concreto?
Refírese á valoración crítica das diferentes manifestacións
culturais e artísticas, o que nos permitirá utilizalas como
fonte de goce e enriquecemento persoal e axudaranos a
consideralas como parte do patrimonio cultural dos pobos.

30. ÁREAS IMPLICADAS
EN PRIMARIA
EN SECUNDARIA
Ciencias Sociais, Xeografía e
Historia.
Educación Plástica e Visual.
Música.
Lingua Castelá e Literatura.
Lingua Galega e Literatura.
Cultura Clásica.
Educación física
.
Educación Artística.
Coñecemento do Medio
Natural, Social e Cultural.
Lingua Castelá e Literatura.
Lingua Galega e Literatura.
.

31. 5. Que relacións se poden establecer entre as
competencias básicas e as áreas e materias. (7)
7
COMPETENCIA PARA
APRENDER
A
APRENDER

32. Esta competencia vainos capacitar para prolongar as
aprendizaxes ao longo de toda a vida, e así poderemos
desenvolvernos mellor ante as incertezas, porque seremos
quen de buscar respostas lóxicas e diversas.
Mais, ¿a que se refire en concreto?
Aprender a aprender supón iniciarse na aprendizaxe e ser
capaz de continuala de maneira autónoma. Supón tamén
poder desenvolverse ante as incertezas tratando de buscar
respostas que satisfagan a lóxica do coñecemento racional.
Implica admitir diversidade de respostas posibles ante un
mesmo problema e atopar motivación para buscalas desde
diversos enfoques metodolóxicos.

33. ÁREAS IMPLICADAS
EN PRIMARIA
EN SECUNDARIA
Todas as áreas
Todas as áreas
.
.

34. 5. Que relacións se poden establecer entre as
competencias básicas e as áreas e materias. (8)

35. Cando falamos de autonomía e iniciativa persoal
referímonos...
á posibilidade de optar con criterio propio e levar
adiante as iniciativas necesarias para desenvolver a
opción elixida e facerse responsable dela, tanto no
ámbito persoal como no social ou laboral.

36. ÁREAS IMPLICADAS
EN PRIMARIA
EN SECUNDARIA
Todas as áreas
Todas as áreas
.
.

37. 6. Desenvolvemento das competencias básicas. Exemplificacións (1)
 O funcionamento do centro e as súas aulas.
 A participación do alumnado na acción educativa.
 As normas de réxime interno adoptadas.
 As metodoloxías aplicadas.
 Os recursos didácticos empregados.
A biblioteca do centro – o seu uso e organización-.
…
Poden influír máis ou menos
En competencias
asociadas a
 Comunicación.
 Análise do contorno físico.
 Creación.
 Convivencia e cidadanía.
 Alfabetización dixital.

38. 6. Desenvolvemento das competencias básicas. Exemplificacións (2)
A acción titorial permanente
Pode ser determinante
En competencias asociadas a
Regulación das aprendizaxes
Desevolvemento emocional
Habilidades sociais
A planificación de actividades complementarias e extraescolares
Pode reforzar
Todas as competencias