1. TPACK
(Teknologia, pedagogia eta diziplinaren
ezagutza)
Teknologien integrazio arrakastatsuaren gakoa hezkuntza curriculumaren
edukian eta teknologiaren erabilera egokian dago. Teknologiak hezkuntzan modu
didaktiko batean txertatzeko, hezkuntza plangintzak, ohiko curriculumaren
baldintzapenak, jardute pedagogiko eraginkorra eta eskuragarri dagoen teknologiaren
aukera eta mugak kontuan hartu behar ditu.
IKT-ak hezkuntzan integratzea bermatzen duen jakintza espezializatu eta oso
erabiliari “teknologia, pedagogia eta diziplinaren ezagutza” deritzo, eta TPCK edo
TPACK gisa laburtu ohi da. Beraz, TPACK-ak curriculum-eduki edo diziplina jakin
baten ezagutza, diziplina hori modu egoki batean irakasteko pedagogiaren ezagutza
eta diziplina hori irakasteko lagungarri izan daitekeen teknologiaren erabilera egokiaren
ezagutza biltzen ditu.
Ezagutza multidiziplinar honen oinarrian dagoen teoriaren arabera ezagutza mota
desberdinak daude, hiru direlarik oinarrizkoak:
Ezagutza teknologikoa.
Ezagutza pedagogikoa.
Ezagutza diziplinarra.
Oinarrizko ezagutza hauek konbinatuz, ezagutza mota desberdinak lortzen dira:
Ezagutza pedagogiko diziplinarra: Diziplina jakin bat irakasteko behar den
ezagutza.
Ezagutza teknologiko diziplinarra: Teknologia diziplina konkretu batean
aplikatzeko behar den ezagutza.

2. Ezagutza teknologiko pedagogikoa: Teknologia pedagogikoki erabiltzeko
behar den ezagutza. Ezagutza hau ez da modu isolatu batean ematen, izan ere
ezagutza diziplinarrik gabe ez du inongo baliorik.
:
Irakasleen ezagutza hauetako bakoitza testuinguruaren faktore anitzek
baldintzatzen dute, besteak beste, kulturak, estatus sozioekonomikoak eta eskolaren
antolaketak.
Bestalde, ezagutza profesionala den heinean, TPACK-ak garatzen joateko
beta du, eta teknologia didaktikoaren komunitateak irakasleei ideia hau martxan jartzen
laguntzeko bideak zabaltzen dihardu dagoeneko. TPACK-a garatzeko estrategiek
hezkuntza plangintzari buruzko bibliografia dute iturburutzat eta teknologiak eta
irakaskuntza-ikaskuntza prozesuen aukeraketa zuzen eta sistematikoa helburu duten
jardueretan eta curriculumean oinarritutako ikuspegia proposatzen dute.

3. Tresna eta iturri digitalek ahalbideturiko heziketa-antolakuntza konplexua izan
daiteken arren (erabaki bakoitzak jada hartuta edo hartzear dauden beste zenbait
erabakiren alderdi batzuk baldintza ditzake), irakaskuntza-ikaskuntza prozesu jakin bat
oinarrizko bost heziketa-erabakiren ondorio bezala definitu daiteke.
Heziketa helburuen aukeraketa.
Irakaskuntza-ikaskuntza prozesuaren izaerari buruzko erabaki didaktiko
praktikoak hartzea.
Irakaskuntza-ikaskuntza prozesua gauzatzeko jarduera mota ezberdinen
hautaketa eta ordenaketa.
Ikasleak zer eta nola ikasten ari diren argituko duen ebaluaziorako estrategia
aukeratzea.
Irakaskuntza-ikaskuntza prozesuan etekin handiagoa ateratzen lagunduko
duten tresna eta iturrien aukeraketa.
TPACK-ean oinarritutako metodologia, irakasleek irakaskuntza-ikaskuntza
prozesuan teknologia didaktikoak barneratzeko izan ohi duten moduarekin alderatuz
gero, guztiz ezberdina da. Orokorrean, eskuragarri dagoen teknologiaren aukera eta
muga didaktikoak aztertu ohi dira lehenbizi eta jarraian, curriculumean oinarritutako
helburuak hautatzen dira. TPACK-aren ikuspegitik aldiz, ez dira Ikt-ak hautatzen
curriculumean oinarrituriko ikasketa-helburuak eta jarduerak definitu ezean.
Ikasketaren helburu eta jarduerentzat egokienak diren teknologiak bukaeran
aukeratzean, irakaskuntza-ikaskuntza prozesua nahiz teknologia didaktiko
eraginkorrenak erabiltzea errazten (edota ziurtatzen) da, bi xedeen artean lehena
indartuz. Lehendabizi eta nagusiki curriculumean oinarritutako jardueren eduki eta
izaeran arreta jarriz, TPACK-a hezkuntza-antolaketaren alderdi bezala garatzea lortzen
da, nolabaiteko teknozentrismoa saihestuz.
. Teknologia didaktiko anitz, egoki eta pedagogikoki aberasgarri direnen erabilera
ahalbidetzen duen eta curriculuma euskarritzat duen hezkuntza plangintza erronka
zirraragarria da. Izan ere, teknologien erabilera aberasgarria sustatzen duten jarduera
didaktiko multzo zabal batetik erabaki zehatz eta hausnartuak tentuz hartzea
beharrezkoa da. Horretarako ezagutza pedagogikoa, ezagutza diziplinarra eta
ezagutza teknologikoa biltzen dituen ezagutza globala (TPACK) beharrezkoa delarik.

4. Zoritxarrez, oraindik irakasle askok tresna eta iturri digitalak hautatuz ekiten du
irakaskuntza-ikaskuntza prozesua antolatzeko bidea eta hezkuntza horrela
antolatzean, hezkuntza teknozentrikoa bilakatzen da. Hezkuntza teknozentrikoak, kasu
bakan batzuetan ez ezik, ez die curriculumean oinarrituriko edukien maila eskuratzen
laguntzen ikasleei, eduki horiek (eta ikasleen maila) ez baitira hasieratik kontutan
izaten hezkuntza plangintzan. Izan ere, eskutik doazen beste erabaki asko
(irakaskuntza-ikaskuntza prozesuaren definizioa barne) hautatutako teknologien
erabilerak baldintzatzen ditu, testuinguru pedagogiko berezi baten baitan dagoen ikasle
talde jakin batentzat eta diziplina jakin batentzat egokiena dena kontutan izan gabe.
Argi geratu den bezala, helburua tresna eta iturri digital nahiz ez digitalak modu
egokian barneratuko dituen antolakuntza didaktiko eraginkorra lortzea da, horretarako
ezinbestekoak diren aukeraketa pedagogiko hausnartu, orekatu eta ongi errotuak
eginez.
Jardueretan oinarrituriko hezkuntza-antolakuntza estrategiak ez dira gauza
berria. TPACK-aren garapenerako metodo honen ekarpen berezia, irakaskuntza-
ikaskuntza prozesuak teknologia didaktikoekin konbinatzean datza, horrela, teknologia,
pedagogia eta diziplinaren ezagutza jasotzen dituen curriculumean oinarrituriko
jarduera mota anitzen egitura ulergarriak eraikitzeko.